Filipino 8 Ikalawang Markahan

1. Panahon ng Amerikano
BALAGTASAN
AGHAM AT TEKNOLOHIYA ANG
TUGON SA PAG-UNLAD NG
ATING BANSA
ni Pablo Reyna Libiran

2. at –
Balagtasan (Aralin 2.2) - isang uri ng tulang
patnigan na may pagtatalo. Lumaganap ito noong
panahon na ang Pilipinas ay nasa ilalim ng
Amerikano, batay sa mga lumang tradisyon ng
masining na pagtatalo gaya
ng . Nagmula sa
pangalan ni Francisco Baltazar bilang parangal sa
pagdiriwang ng kaniyang kaarawan ang tawag sa
Balagtasan.

3. para sa araling ito:
Mga gabay na tanong upang masagot mo ito.
1.Ipaliwanag kung ano ang balagtasan.
2.Bakit ito kinagigiliwan ng mga Pilipino noong
Panahon ng Amerikano?
3. May Balagtasan pa ba sa kasalukuyan? Paano
ito naiiba sa ibang tulang patnigan?
4.Bakit dapat pahalagahan at palaganapin ang
Balagtasan sa ating bansa?

4. GAWAIN 2.1.1.a: Pick-up Lines
Simulan na natin ang paglalakbay sa mundo ng
Balagtasan. Alamin mo muna ang pinagmulan,
kahulugan, at katangian ng Balagtasan bilang isang
akdang pampanitikan.
Larong pick-up line
Sinagot na ang una para maging gabay mo sa
susunod na tanong.
Lapis ka ba ? Bakit ?
Kasi nais kong isulat lagi ang pangalan mo sa
isip ko.

5. 1.Aklat ka ba?
2.Papel ka ba?
3.Table of contents ka ba?
4.Bagyo ka ba?
5.Teleserye ka ba?

6. Ano ang napansin nyo sa larong ito?
Ito ay ginagamit na paraan ng panunuyo o panliligaw
ng kabataan sa kasalukuyan o modernong panahon.
Idadaan sa simpleng patanong at ihahambing sa
isang bagay ang sinusuyo upang maipahatid ang
kaniyang nararamdaman. Pick-up lines ang tawag sa
pamamaraang ito ng paghahatid ng damdamin.
Noong Panahon ng Amerikano, isang paraang
ginagawa ng binata upang ipahayag ang kaniyang
pag-ibig sa dalagang nililigawan ay sa pamamagitan
ng Balagtasan.

7. GAWAIN 2.1.1.b: Iba Ako Eh!
Ibigay ang mga katangian ng Balagtasan
bilang uri ng panitikan.

8. Ugnay-Panitikan
Kaligirang Pangkasaysayan
ng Balagtasan
Ang Balagtasan ay isang pagtatalo sa
pamamagitan ng pagtula. Nakilala ito noong
panahon na ang Pilipinas ay nasa ilalim ng
Amerika, batay sa mga lumang tradisyon ng
patulang pagtatalo gaya ng Karagatan,
Batutian at Duplo.

9. Bago pa man masakop ng mga dayuhan ang
ating bansa mayaman na sa tradisyong tulang
sagutan sa iba’t ibang rehiyon ng Pilipinas. May
tinatawag na patulang Balitao ang Aklanon
maging ang Cebuano, isang biglaang debate ng
lalake at babae. Sagutan naman ng kinatawan o
sugo ng dalawang pamilyang nakikipagnegosasyon
sa pag-iisang dibdib ng dalaga at binata ang
Siday ng mga Ilonggo at Pamalaye ng mga
Cebuano.

10. Sa mga Subanen naman ay sa inuman
isinasagawa ang sagutan. Ang unang
bahagi ng ganitong gawain ay pagtikim ng
alak kung saan nalalaman ang papel na
gagampanan ng bawat isa, ang mga
tuntunin at iba pang bagay na dapat
isaalang-alang.

11. Ang Balagtasan ay isang makabagong duplo.
Ang mga kasali sa duplo ay gumaganap na nasa
isang korte na sumisiyasat sa kaso ng isang
hari na nawala ang paboritong ibon o singsing.
May gumaganap na piskal o tagausig, isang
akusado,at abogado. Ito ay magiging debate o
sinasabing tagisan ng katuwiran sa panig ng
taga-usig at tagapagtanggol at maaaring
paiba-iba ang paksa.

12. Bagamat ito ay lumalabas na debate sa
pamamaraang patula, layunin rin nito na
magbigay-aliw sa pamamagitan ng paghahalo
ng katatawanan, talas ng isip, na may
kasamang mga aktor sa isang dula. Ang
Balagtasan ay ginamit ng mga manunulat
upang maipahiwatig ang kanilang palagay sa
aspetong politika at napapanahong mga
pangyayari at usapan.

13. Nabuo ang konseptong ito sa isang
pagpupulong. Ang nangungunang mga manunulat
noong Marso 28, 1924, sa tanggapan ni Rosa
Sevilla sa Instituto de Mujeres (Women's
Institute), Tondo, Maynila. Ito ay naganap bilang
paghahanda sa pagdiriwang ng kaarawan ng
dakilang makata na si Francisco Balagtas o Araw
ni Balagtas sa darating na Abril 2. Iminungkahi ni
G. Jose Sevilla na tawagin itong Balagtas.
Hinunlapiang “an” ang pangalan kaya naging
Balagtasan na ang tawag dito.

14. Ang unang Balagtasan ay nangyari noong Abril 6,
1924. Tatlong pares ng makata ang nagtalo na gumamit
ng iskrip. Ang pinakamagaling sa mga nagbalagtasan ay
sina José Corazón de Jesús at Florentino Collantes,
kaya naisipan ng mga bumuo na magkaroon ng isa pang
Balagtasan para sa dalawang kagalang-galang na
makatang ito, na walang iskrip. Ginawa ito noong
Oktubre 18, 1925 sa Olympic Stadium sa Maynila. Si
Jose Corazon De Jesus ang nagwagi bilang unang Hari
ng Balagtasan.Nakilala si Jose Corazon de Jesus
bilang si "Huseng Batute" dahilan sa kaniyang angking
kahusayan sa Balagtasan noong 1920.

15. Mula noon hanggang ilang taong makalipas
ang Ika-2 Digmaang Pandaigdig, naging
paboritong aliwan ang Balagtasan. Gumawa
pati ang mga makata sa ibang mga wika sa
Pilipinas ng sarili nilang bersyon, gaya ng
Bukanegan ng mga Ilokano (mula sa apelyido
ng makatang Ilokanong si Pedro Bukaneg at
ng Crisotan ng mga Pampango (mula sa
pangalan ng Pampangong makata na si Juan
Crisostomo Soto).

16. Sa pagdating ng mga Amerikano sa bansa, sumulpot
ang mga samahang pampanitikang nakabatay sa
paaralan kung hindi magkakaroon ng pagkakataong
mapabilang sa mga samahang pampanitikan.
Ang Balagtasan ay karaniwang may mga paksang
pinag-uusapan ng tatlo katao. Ang mga kalahok ay
inaasahang magaling sa pag-alala ng mga tulang
mahahaba at pagbigkas nito ng may dating (con todo
forma) sa publiko. Ang takbo ng tula ay magiging
labanan ng opinyon ng bawat panig ( Mambabalagtas).
May mga hurado na magsisiyasat kung sino sa kanila ang
panalo o ang mas may makabuluhang pangangatuwiran.

17. GAWAIN 2.1.1.d: Hanap-Salita
Piliin sa Hanay B ang nais ipahiwatig ng mga pariralang nasa Hanay
A. Isulat lamang ang letra ng mapipiling sagot at pagkatapos gamitin ito
sa pangungusap. Isulat sa sagutang papel ang sagot.
HANAY A HANAY B
1. May gatas sa dila a. tumubo
2. Kapatak na luha b. Konti
3. Hinagpis ko noong ako’y iwan c. Mahulog
4. Ang binhi ng isang halaman ay
sumupling
d. Matinding lungkot
5.Halakhak ay nakabulahaw e. Mahusay bumigkas
f. Nakaistorbo
1. e 2. b 3. d 4. a 5.f

18. 1.Ang Balagtasan ay isa sa sandigan ng panitikang Pilipino.
Paano mo ito mapananatili upang maganyak ang kapwa mo
mag-aaral na basahin, palaganapin at pahalagahan ito?
2.Bakit mahalaga ang tauhan, at elemento ng Balagtasan?
Sagutin ang kasunod na mga tanong?

19. 3. Suriin mo ang ginagampanang papel ng mga tauhan sa
Balagtasan. Punan ng mga angkop na impormasyon ang
kasunod na diyagram. Gawin ito sa sagutang papel.

20. Maaari mo nang basahin ang isang halimbawa ng
Balagtasan. Unawain mo ito upang
masagot/maisagawa ang kasunod na mga tanong at
gawain.
BALAGTASAN:
- Pablo Reyna Libiran

21. PAGSULAT NG JOURNAL
Bilang kabataan, ano-ano ang magagawa
mo upang mapanatili sa iyong buhay ang mga
positibong pagpapahalaga at kulturang Pilipino sa
kabila ng mabilis na pagsulong ng modernisasyon
sa ating bansa?

22. Nangangatwiran nang Maayos at Mabisa Tungkol sa
Katotohanan ng mga Sitwasyon o Pahayag na
Nakatala
(F8PS-IIcd-25)
Suriing mabuti ang bawat pahayag. Isulat sa patlang ang
S kung ikaw ay sumasang-ayon at DS kung hindi
sumasang-ayon at pagkatapos ay pangatwiranan ang
iyong sagot. Ilahad ang iyong paliwanag o katwiran sa
kahon.
_____1. Iasa na lamang ang anumang Gawain o trabaho
sa mga makabagong teknolohiya upang di mahirapan
ang ating katawan.
I

23. ____2. Higit na mahusay ang computer kaysa sa tao.
____3. Sa makabagong panahong ating ginagalawan ngayon,
di na kailangan ang mga sinaunang kagamitan.
____4. Maaari tayong maging dalubhasa sa mga makabagong
teknolohiya nang hindi naaapektuhan ang ating
pagpapahalaga bilang Pilipino.
____5. Handa na ang mga Pilipinong sumabay sa hamon at
pagbabagong hatid ng bagong milenyo.

24. Katotohanan at Opinyon
May mga pagkakataong ang tao ay
nagbibigay ng kaniyang sariling opinyon o haka-
haka sa mga paksang pampolitika o maging sa
pangyayaring nagaganap sa lipunan o kahit sa
mga pang-araw-araw na pakikipagtalakayan. At
may pagkakataon din namang kailangang
maglahad ng katotohanan. Mahalagang mauri ang
mga pahayag na maririnig kung ito ba ay opinyon
o katotohanan.

25. Opinyon
Matatawag na opinyon ang mga pahayag mula sa mga
paliwanag lamang batay sa mga totoong pangyayari.
Ang opinyon ay mga impormasyon na batay sa saloobin
at damdamin ng tao. Nag-iiba ang mga ito sa
magkakaibang pinagmumulan ng impormasyon at hindi
maaaring mapatunayan kung totoo o hindi.
Ginagamitan ito ng mga salita o parirala tulad ng:
sa aking palagay, sa nakikita ko, sa pakiwari ko,
kung ako ang tatanungin, para sa akin, sa ganang
akin atbp.

26. Halimbawa:
1.Kung ako ang tatanungin, mahalaga sa
magkaibigan ang pagtitiwala sa isa’t isa.
2.Sa aking palagay, mas payapa ang buhay ng
isang tao na may takot sa Diyos.

27. Katotohanan
Ang mga pahayag na may katotohanan ay
kadalasang sinusuportahan ng pinagkunan. Ang
katotohanan ay mga impormasyon na maaaring
mapatunayang totoo. Bihira itong magbago mula
sa isang pinagmumulan ng impormasyon sa iba pa.
Ginagamitan ito ng mga salita o parirala tulad
ng: batay sa, resulta ng, pinatutunayan ng,
pinatutunayan ni, sang-ayon sa, mula kay,
tinutukoy na, mababasa na atbp.

28. Halimbawa:
1. Batay sa tala ng Department of Education,
unti-unti ng nababawasan ang mga out-of
school youth.
2. Mababasa sa naging resulta ng pananaliksik
ng mga ekonomista na unti-unting umuunlad ang
turismo ng ating bansa.

29. BUOIN NATIN
Naibibigay ang Opinyon at Katwiran Tungkol sa
Paksa ng Balagtasan (F8PB-IIc-D-42)
Sa pamamagitan ng pagbuo ng Fishbone Organizer ay ibigay
ang iyong opinyon hinggil sa mga positibo at negatibong
epekto ng pagsulong ng agham at teknolohiya sa buhay ng
mga tao. Gayundin ilahad ang iyong katwiran tungkol sa
tanong na kaugnay nito. Isulat ang iyong kasagutan sa
espasyong nakalaan na makikita sa susunod na slide.
Pagsulong ng
Agham at
Teknolohiya
Positibong Epekto
Negatibong Epekto
Positibong Epekto

30. Sa iyong palagay, makatutulong nga ba ang
pagsusulong ng agham at teknolohiya sa ating
bansa upang makamit ang inaasam na kaunlaran?
Bakit?
_________________________________________
_________________________________________
_________________________________________
_________________.

31. MGA ELEMENTO NG BALAGTASAN
1. TAUHAN
A. LAKANDIWA
B. MAMBABALAGTAS
C. MGA MANONOOD
2. PINAGKAUGALIAN
3. PAKSA/ISYUNG PAGTATALUNAN
4. MENSAHE/MAHALAGANG KAISIPAN

32. PAGSULAT NG JOURNAL
Masasalamin ba sa mga akda tulad ng
balagtasan ang kulturang Pilipino sa
panahong naisulat ang mga ito? Bakit oo
at bakit hindi?

33. Naipaliliwanag ang papel na ginampanan ng bawat
kalahok sa napanood na Balagtasan (F8PD-IIcd-24)
Gamit ang Text Map sa ibaba ay ipaliwanag ang mga
ito batay sa iyong nakita o napanood.
Mga Gampanin/Katangiang
Dapat Taglayin ng mga
Tauhan sa Balagtasan
Lakandiwa Mambabalagtas Mga Manonood