Tiểu Luận Về Tạm Ngừng Phiên Tòa Dân Sự Sơ Thẩm. Thông qua việc nghiên cứu đề tài tiểu luận tác giả mong muốn rằng việc nghiên cứu lý luận và thực tiễn về thủ tục tạm ngừng phiên tòa trong pháp luật tố tụng dân sự sẽ góp phần xác định những bất cập trong những quy định chung về thủ tục tố tụng tại phiên tòa của BLTTDS năm 2011, đề xuất một số kiến nghị hoàn thiện quy định của BLTTDS về thủ tục tạm ngừng phiên tòa. Đồng thời, kết quả nghiên cứu của tiểu luận cũng hướng tới một số giải pháp hoàn thiện thủ tục này trong tiến trình giải các vụ án dân sự.
GIÁO TRÌNH KHỐI NGUỒN CÁC LOẠI - ĐIỆN LẠNH BÁCH KHOA HÀ NỘI
Tiểu Luận Về Tạm Ngừng Phiên Tòa Dân Sự Sơ Thẩm.docx
1. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Tiểu Luận Về Tạm Ngừng Phiên Tòa Dân Sự Sơ Thẩm
Lời Mở Đầu Về Tạm Ngừng Phiên Tòa Dân Sự Sơ Thẩm
1. Lý do chọn đề tài
Xét xử là hoạt động tố tụng và tư duy nên để bảo đảm cho hội đồng xét xử và những
người tham gia tố tụng dễ dàng theo dõi được diễn biến cũng như các tình tiết của vụ án
và giải quyết được dứt điểm từng vụ thì việc xét xử ở phiên tòa phải được tiến hành liên
tục, trừ thời gian nghỉ. Các thành viên của HĐXX phải xét xử vụ án từ khi bắt đầu cho
đến khi kết thúc, phải xét xử xong dứt điểm từng vụ án một rồi mới được chuyển sang xét
xử vụ án khác, không được phép làm thủ tục khai mạc phiên tòa chung cho nhiều vụ án,
hoặc tuyên án cùng một lúc cho nhiều vụ án. Tuy nhiên, diễn biến thực tế tại phiên tòa có
những trường hợp sau khi kết thúc thủ tục khai mạc phiên tòa, chuyển sang thủ tục hỏi,
rồi bắt đầu đi vào giải quyết phần nội dung vụ án vì những lý do khác nhau dẫn đến việc
phiên tòa không thể diễn ra liên tục được; đồng thời nhiều trường hợp các lý do này
không thuộc nhóm quy định để ra quyết định hoãn phiên tòa.
Hiện nay, cùng với quá trình xây dựng và phát triển đất nước thì Đảng và Nhà nước
ta đã ban hành Nghị quyết 08/NQ-TW của Bộ Chính trị ngày 02/01/2002 về một số
nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới, Nghị quyết 48/NQ-TW của Bộ
Chính trị ngày 24 tháng 5 năm 2005 về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp
luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020, Nghị quyết 49/NQ-TW của Bộ
Chính trị ngày 02 tháng 6 năm 2005 về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 đã
được ban hành với chủ trương cải cách tư pháp, hoàn thiện tổ chức và hoạt động của các
cơ quan tư pháp cùng với đó là hoàn thiện các quy định của Bộ luật dân sự và Bộ luật tố
tụng dân sự đã có ảnh hưởng mạnh mẽ đến hoạt động lập pháp và áp dụng pháp luật ở
nước ta trong tình hình hiện nay. Với ý nghĩa đó, việc hoàn thiện các quy định của pháp
luật về dân sự về cơ bản phải được xây dựng trên cơ sở những quan điểm đúng đắn và
đầy đủ trong hệ thống cơ quan nhà nước, trong bộ máy nhà nước đặc biệt là trong quá
trình tổ chức thực hiện quyền lực nhà nước trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn hiện nay. Tuy nhiên, so với những yêu cầu đặt ra
trong thực tiễn hoạt động xét xử các vụ án dân sự nói chung thì họat động xét xử, thực
hiện các chức năng của Tòa án nhằm đáp ứng với công tác giải quyết các vụ án dân sự
trong thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực. Từ thực tiễn ban hành các quy định
trong hoạt động xét xử thì vị trí, vai trò của những quy định về vấn đề tạm ngừng phiên
2. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
tòa về lý luận và thực tiễn có nhiều điểm rất đáng được chú ý và mở rộng. Cùng với sự
phát triển của đất nước trong giai đoạn hội nhập và phát triển thì vị trí, vai trò của vấn đề
tạm ngừng phiên tòa trong tố tụng dân sự của TAND càng ngày trở nên cần thiết hơn bao
giờ hết. Việc khẳng định vai trò của những quy định về vấn đề này đòi hỏi các cơ quan
Nhà nước có thẩm quyền phải đưa ra những luận điểm nhằm đáp ứng với sự thay đổi
nhanh chóng của tình hình xã hội. Đây là một hoạt động rất nhạy cảm vì nó liên quan đến
tổ chức, hoạt động của cơ quan tư pháp của quốc gia. Do vậy, hoạt động này luôn được
sự quan tâm đặc biệt của Nhà nước khi trong quá trình phát triển và hội nhập đoạn hiện
nay.
Hiện nay, trong quá trình tiến hành xét xử vụ án dân sự nói chung, nếu xét thấy cần
phải xác minh, thu thập, bổ sung chứng cứ, tài liệu, đồ vật mà không thể thực hiện ngay
tại phiên tòa. Xuất phát từ những khó khăn, bất cập nói trên thì việc tiếp thu những nhân
tố hợp lý của pháp luật trong nước và một số nước trên thế giới, BLTTDS 2015 đã ban
quy định riêng về vấn đề thủ tục tạm ngừng phiên tòa. . Đồng thời, quy định về thủ tục
tạm ngừng phiên tòa còn có những vấn đề chưa sát với thực tế tố tụng cần phải xem xét,
đánh giá cụ thể (chẳng hạn vấn đề thời gian tạm ngừng phiên tòa). Chính từ những vấn đề
trên đây đã thúc đẩy tác giả chọn đề tài “Tạm ngừng phiên tòa dân sự sơ thẩm” làm đề tài
tiểu luận cao học Luật của mình. Việc lựa chọn đề tài trên làm tiểu luận là một việc làm
cần thiết và cấp bách góp phần phát hiện những hạn chế trong hoạt động này của Tòa án
nhân dân. Đồng thời thông qua việc áp dụng các quy định về vấn đề tạm ngừng phiên tòa
của TAND trong quá trình xét xử để từ đó mang lại bức tranh tổng thể của việc trước và
sau khi ban hành quy định về tạm ngừng phiên tòa. Đồng thời, qua đó đề xuất những giải
pháp nhằm nâng cao vai trò của tòa án nhân dân trong việc áp dụng các căn cứ của quy
định về tạm ngừng phiên tòa dân sự sơ thẩm ở nước ta trong giai đoạn hiện nay.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
Thông qua việc nghiên cứu đề tài tiểu luận tác giả mong muốn rằng việc nghiên cứu
lý luận và thực tiễn về thủ tục tạm ngừng phiên tòa trong pháp luật tố tụng dân sự sẽ góp
phần xác định những bất cập trong những quy định chung về thủ tục tố tụng tại phiên tòa
của BLTTDS năm 2011, đề xuất một số kiến nghị hoàn thiện quy định của BLTTDS về
thủ tục tạm ngừng phiên tòa. Đồng thời, kết quả nghiên cứu của tiểu luận cũng hướng tới
một số giải pháp hoàn thiện thủ tục này trong tiến trình giải các vụ án dân sự.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài
3.1. Đối tượng nghiên cứu
3. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Nhằm đạt được mục đích nghiên cứu và hoàn thành các nhiệm vụ đặt ra trong đề
tài, đối tượng nghiên cứu của tiểu luận gồm:
Pháp luật về tạm ngừng phiên tòa trong tố tụng dân sự trong công tác xét xử các vụ
án dân sự về cơ bản giữ vai trò quan trọng nhằm mục tiêu xét xử đúng người, đúng tội,
đúng pháp luật và không bỏ lọt tội phạm theo quy định của pháp luật dân sự nước ta. Từ
đó, tạo điều kiện cho các chủ thể thực hiện tốt vai trò trong công tác đấu tranh phòng
ngừa tình hình tội phạm là ở nước ta hiện nay. Trong khuôn khổ đề tài, tác giả không có
tham vọng giải quyết toàn bộ và trọn vẹn các vấn đề pháp lý liên quan về vấn đề này mà
đi sâu vào nội dung này ở một số khía cạnh sau: Những vấn đề lý luận về thủ tục tạm
ngừng phiên tòa trong tố tụng dân sự. Các quy định về thủ tục tạm ngừng phiên tòa theo
pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam và một số nước trên thế giới. Trong đó, tác giả đi sâu
phân tích vai trò của quy định về tạm ngừng phiên tòa trong tố tụng dân sự và có sự so
sánh, đối chiếu với các quy định trong giai đoạn trước đây. Thực tế áp dụng khi chưa có
quy định về việc tạm ngừng phiên tòa. Đề xuất một số giải pháp góp phần hoàn thiện
pháp luật về vấn đề này ở nước ta nói riêng và cả nước nói chung trước yêu cầu của công
cuộc xây dựng và phát triển đất nước hiện nay.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Với những đối tượng nghiên cứu nêu trên phạm vi nghiên cứu đề tài được xác định
như sau: Tác giả nghiên cứu trong phạm vi các văn bản pháp luật về Nhưng quy định liên
quan đển thủ tục tạm ngừng phiên tòa trong tố tụng dân sự và được quy định theo
BLTTDS năm 2015. Nội dung đề tài chỉ giới hạn trong những vấn đề lý luận về thủ tục
tạm ngừng phiên tòa trong tố tụng dân sự và các quy định của pháp luật về lĩnh vực này.
Giới hạn khảo sát của đề tài là quá trình áp dụng thực tiễn xét xử vụ án khi chưa có thủ
tục tạm ngừng phiên tòa ở nước ta trong giai đoạn hiện nay.
4. Phương pháp nghiên cứu đề tài
Phương pháp sử dụng cho toàn đề tài là tác giả sử dụng phương pháp luận của chủ
nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử Mác – Lênin kết hợp với tư tưởng
Hồ Chí Minh Phương pháp luận duy vật biện chứng, duy vật lịch sử: đây là phương pháp
cơ sở nền tảng cho việc nghiên cứu về đề tài trên.
Ngoài ra, để phục vụ cho hoạt động nghiên cứu tác giả còn sử dụng phương pháp
phân tích. Phương pháp này được sử dụng nhằm đánh giá, làm rõ những vướng mắc, bất
cập để từ đó đề xuất những kiến nghị, hoàn thiện. Thông qua việc áp dụng phương pháp
4. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
trên trong hoạt động nghiên cứu thì đã khẳng định vị trí, vai trò của vấn đề tạm ngừng
phiên tòa xét xử án dân sự của TAND trong giai đoạn hiện nay.
Đồng thời, tác giả sử dụng phương pháp lịch sử thông qua việc đánh giá, tìm hiểu
những quy định về thủ tục tạm ngừng phiên tòa trong Bộ luật tố tụng dân sự Việt Nam đã
được ban hành qua các thời kỳ. Phương pháp so sánh luật: phương pháp này được sử
dụng nhằm tìm hiểu, đánh giá các quy định của Bộ luật tố tụng dân sự một số nước trên
thế giới nhằm đánh giá các ưu điểm, khuyết điểm của các quy định này và đưa ra những
bài học nhằm hoàn thiện Bộ luật tố tụng dân sự Việt Nam về thủ tục tạm ngừng.
5. Kết cấu đề tài
Tiểu luận gồm phần mở đầu, phần nội dung và phần kết luận; danh mục tài liệu
tham khảo:
- Chương 1: Cơ sở lý luận của thủ tục tạm ngừng phiên tòa dân sự sơ thẩm
- Chương 2: Thực tiễn và kiến nghị hoàn thiện pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam về
tạm ngừng phiên tòa dân sự sơ thẩm
Chương 1 Cơ Sở Lý Luận Của Thủ Tục Tạm Ngừng Phiên Tòa Dân Sự Sơ Thẩm
1.1. Khái niệm về thủ tục tạm ngừng phiên toàn dân sự sơ thẩm
1.1.1. Khái niệm về tạm ngừng phiên tòa trong tố tụng dân sự
Hoạt động xét xử của Tòa án được xem là hoạt động tố tụng và tư duy nhằm bảo
đảm cho HĐXX và những người tham gia tố tụng dễ dàng theo dõi được diễn biến cũng
như các tình tiết của vụ án dân sự nói chung. Xét xử là chức năng quan trọng nhất của
Tòa án nói riêng nhằm áp dụng các biện pháp cần thiết do luật định để kiểm tra lại tính
hợp pháp và có căn cứ của toàn bộ các quyết định mà cơ quan Điều tra và Viện kiểm sát
đã thông qua trước khi chuyển vụ án dân sự sang Tòa án. Bằng việc xét xử sơ thẩm, phúc
thẩm (nếu bản án hay quyết định chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị)
thông qua quá trình điều tra trực tiếp tại phiên tòa, trên cơ sở kết quả tranh tụng công khai
và dân chủ của các bên, Tòa án với tính chất là cơ quan trọng tài kiểm tra lại và đánh giá
một cách toàn diện, khách quan để giải quyết về bản chất nó - phán xét về vấn đề tính
chất tội phạm (hay không) của hành vi, có tội (hay không) của bị cáo hoặc bằng việc
kiểm tra tính hợp pháp và của bản án theo trình tự giám đốc thẩm hoặc tái thẩm (nếu bản
án hay quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị). Đây là giai đoạn quan trọng
nhất với sự có mặt đầy đủ của người THTT và người TGTT, Tòa án sẽ tiến hành một
cuộc điều tra công khai, trực tiếp xem xét sự thật khách quan của vụ án và ra phán quyết
5. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
giải quyết dứt điểm vụ án. Các phán quyết của Tòa án là nhân danh nhà nước, trực tiếp
thể hiện thái độ của nhà nước đối với từng vụ án cụ thể, góp phần thể hiện bản chất của
nhà nước và pháp luật. Theo quy định của BLTTDS thì tại phiên tòa, các vụ án dân sự
phải được tiến hành liên tục, trừ thời gian nghỉ và thời gian tạm ngừng phiên tòa. Không
được phép làm thủ tục khai mạc phiên tòa chung cho nhiều vụ án, hoặc tuyên án cùng
một lúc cho nhiều vụ án dân sự nói chung. Các thành viên của HĐXX phải xét xử vụ án
từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc, phải xét xử xong, dứt điểm vụ án dân sự, khi chưa
giải quyết xong vụ án đó thì không được tiến hành tố tụng đối với vụ án khác. Chỉ tiến
hành tố tụng đối với vụ án khác, khi vụ án đang tham gia được giải quyết xong theo quy
định pháp luật. Ví dụ: Hội thẩm nhân dân đang tham gia xét xử một vụ án dân sự thì phải
đợi đến lúc tuyên án xong thì Hội thẩm đó mới có thể tham gia xét xử một vụ án khác. Từ
đó, khẳng định tính liên tục trong hoạt động xét xử là một trong những yếu tố quan trọng
trong quá trình xét xử phiên tòa.
Tuy nhiên, thực tế thì có trường hợp sau khi hoàn tất thủ tục khai mạc phiên tòa,
chuyển sang thủ tục xét hỏi – bắt đầu đi vào giải quyết phần nội dung vụ án – thì có
những lý do khác nhau dẫn đến phiên tòa không thể tiếp tục được, trong trường hợp đó
HĐXX phải tạm ngừng phiên tòa.
Quy định về tạm ngừng phiên tòa đã được đề cập trong tố tụng dân sự và tố tụng
hành chính. Tuy nhiên, theo quy định của BLTTDS năm 2015 thì đây là lần đầu tiên
“tạm ngừng phiên tòa” đã được quy định thành một điều luật riêng biệt. Đây là việc làm
để tạo điều kiện cho việc áp dụng các căn cứ pháp lý trong trong thực tiễn ở nước ta một
cách trôi chảy, khắc phục những bất cập trong hoạt động xét xử trong thời gian qua nếu
như lúc trước khi cần phải xác minh, thu thập, bổ sung chứng cứ, tài liệu, đồ vật hoặc do
tình trạng sức khỏe, sử kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan mà người tiến hành
tố tụng hoặc người tham gia tố tụng không thể tiếp tục phiên tòa thì chúng ta sẽ áp dụng
thủ tục hoãn phiên tòa thì bây giờ khi đủ một trong các căn cứ được quy định trong
BLTTDS năm 2015 về thủ tục “tạm ngừng phiên tòa” thì chúng ta sẽ tạm ngừng phiên
tòa ở giai đoạn nào sẽ mở lại và tiếp tục ở giải đoạn đó. Như vậy sẽ góp phần giúp giải
quyết vụ án dân sự một cách nhanh hơn, hạn chế hiện tượng tồn đọng án dân sự trong
thực tế
Khái niệm về tạm ngừng phiên tòa trong pháp luật tố tụng dân sự tác giả cho rằng
là việc dừng lại, không tiếp tục xét xử vụ án dân sự nữa. Tuy nhiên, cách hiểu như trên là
chưa chính xác bởi sau việc tạm ngừng phiên tòa xét xử án dân sự thì theo quy định của
6. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
pháp luật thì sẽ tiếp tục diễn ra phiên tòa hoặc sẽ chuyển sang hoãn phiên tòa nếu có căn
cứ1
.
Theo Đại Từ điển Tiếng Việt của Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin năm 1998 thì
“tạm ngừng” là từ ghép của hai từ “tạm” và “ngừng”. Tạm là chỉ trong thời gian ngắn và
sẽ còn thay đổi. Ngừng là dừng lại, không tiếp tục hoạt động. Tạm ngừng là không tiếp
tục hoạt động mà phải dừng lại trong thời gian ngắn2
. Và cũng theo Từ điển Luật học –
nhà xuất bản từ điển Bách khoa Đà Nằng (năm 2010) thì phiên tòa trong tố tụng dân sự
được hiểu là hoạt động xét xử vụ án dân sự của tòa án dưới sự điều khiển của chủ tọa
phiên tòa. Chủ tọa phiên tòa là thành viên của hồi đồng xét xử. Việc quyết định có tiếp
túc phiên tòa hay không được HĐXX thảo luận và thông qua tại phòng xử án. Như vậy,
kết hợp hai khái niệm trên thì tạm ngừng phiên tòa có thể hiểu là việc Hội đồng xét xử
quyết định không tiếp tục phiên tòa xét xử vụ án dân sự trong một thời gian ngắn khi có
các căn cứ do pháp luật tố tụng dân sự quy định.
1.1.2. Đặc điểm của tạm ngừng phiên tòa dân sự sơ thẩm
Khái niệm trên cho thấy tạm ngừng phiên tòa dân sự có những đặc điểm như sau:
Là một trường hợp ngoại lệ của việc xét xử liên tục. Hoạt động xét xử vụ án dân
sự thông thường được thực hiện một cách liên tục và không có gián đoạn về thời gian
(trừ một số trường hợp đặc biệt như: vụ án dân sự xét xử nhiều ngày, liên tục…có nghỉ
vào thời gian thứ 7 hoặc chủ nhật…). Tuy nhiên, theo quy định của tạm ngừng phiên tòa
dân sự nói riêng thì có sự gián đoạn về thời gian và được xem là một trường hợp ngoại lệ
của việc xét xử liên tục. Bởi lẽ, sau thời gian tạm ngừng phiên tòa thì phiên tòa có thể
tiến hành phiên xét xử lại sau thời gian đã được tạm ngừng và không có sự thay đổi về
mặt hội đồng xét xử.
Một là, việc tạm ngừng phiên tòa được áp dụng trong những trường hợp do pháp
luật tố tụng dân sự quy định. Không chỉ riêng pháp luật về tố tụng dân sự mà pháp luật về
tố tụng dân sự, tố tụng hành chính được xem là nền tảng pháp lý cơ bản cho hoạt động
giải quyết những vụ việc có liên quan đến dân sự, dân sự và hành chính nói chung. Có thể
nói xét xử là hoạt động đặc trưng, là việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của tòa án nói
chung không chỉ riêng ở nước ta mà còn ở một số quốc gia trên thế giới. Các Tòa án về
cơ bản đều đảm nhiệm chức năng chung là xét xử. Khi tiến hành hoạt động xét xử các vụ
án dân sự của mình thì các tòa án phải tuân thủ các nguyên tắc vô cùng nghiêm ngặt.
1
Điều 259 – Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015
2
Đại từ điển tiếng Việt
7. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Trong đó nguyên tắc xét xử liên tục của tòa án về cơ bản là tùy từng các quốc gia được áp
dụng khác nhau.
Tuy nhiên, tính liên tục trong phiên toàn xét xử vụ án dân sự ở đây được hiểu như
thế nào? Liên tục về mặt thời gian hay liên tục trong thành phần của Hội đồng xét xử?
Khi một thành viên trong Hội đồng xét xử cùng lúc tiến hành song song hai vụ án trong
thời gian tạm ngừng của vụ án trước đó đã tham gia thì có bị coi là vi phạm nghiêm trọng
thủ tục tổ tụng không? Điều này được lý giải như sau: Theo quy định của pháp luật tố
tụng dân sự, hành chính3
và tố tụng dân sự thì tính liên tục ở đây nên được hiểu là liên
tục trong thành phần Hội đồng xét xử, chứ không nên hiểu máy móc liên tục về mặt thời
gian. Tác giả cho rằng quan điểm này là hoàn toàn hợp lý, bởi lẽ: nếu là liên tục về thời
gian thì trong một số trường hợp thì có xảy ra tình trạng gián đoạn về thời gian thì có thể
là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, như vậy là không hợp lý. Nhưng nếu tính liên
tục chỉ là sự duy trì liên tục về hội đồng xét xử là điều chính xác. Bởi vì, nếu xảy ra
trường hợp gián đoạn phiên tòa xét xử dân sự thì phiên tòa xét xử có thể hoãn hoặc tạm
ngừng phiên tòa, nếu sau đó tiếp tục giải quyết vụ án dân sự thì hội đồng xét xử của
phiên tòa trước sẽ được tiếp tục tiến hành giải quyết phiên tòa. Tuy nhiên, trong một số
trường hợp đặc biệt thì tính liên tục của việc xét xử của Tòa án không được duy trì mà bị
ảnh hưởng bởi quy định tạm ngừng phiên tòa. Xét bản chất đặc biệt của nó thì việc quy
định về tạm ngừng phiên tòa cần thiết được ban hành thông qua một quy định pháp lý rõ
ràng để tránh trường hợp áp dụng một cách tùy tiện, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của
các chủ thể trong quan hệ pháp luật tố tụng dân sự ở nước ta trong tình hình mới. Do đó,
xuất phát từ tính chất đặc biệt của quy định này thì việc tạm ngừng phiên tòa chỉ được áp
dụng khi có những căn cứ do luật định nhằm tránh sự áp dụng một cách tùy tiện, ảnh
hưởng đến quá trình xét xử vụ án dân sự và đảm bảo quyền lợi cho các bên liên quan.
Hai là, việc tạm ngừng phiên tòa do HĐXX thảo luận và thông qua tại phòng xử
án. Đây là điều vô cùng quan trọng bởi lẽ việc quy định như trên nhằm đảm bảo cho việc
HĐXX có thẩm quyền, có cơ sở pháp lý rõ ràng nhằm áp dụng trong thực tiễn một cách
có hiệu quả hơn.
Ba là, việc tạm ngừng phiên tòa là việc tạm ngừng xét xử vụ án dân sự trong một
thời gian ngắn. Theo quy định cụ thể: Theo quy định tại Điều 259 BLTTDS 2015 thì thời
hạn tạm ngừng phiên tòa không quá 1 tháng. Việc tạm ngừng phiên tòa được thực hiện
3
Điều 187 Luật tố tụng hành chính 2015
8. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
nhằm đảm bảo cho các chủ thể khắc phục những khó khăn trong quá trình bổ sung chứng
cứ của vụ án dân sự, khắc phục những sự kiện bất khả kháng trong quá trình diễn ra phiên
tòa xét xử vụ án dân sự. Sau thời gian này thì việc tạm ngừng phiên tòa chỉ áp dụng trong
thời gian ngắn và nếu kết thúc thời gian này thì theo quy định pháp luật tố tụng dân sự thì
sẽ áp dụng các biện pháp khác nhằm để giải quyết vụ án dân sự một cách hoàn thiện, đảm
bảo quyền và lợi ích cho các chủ thể theo đúng quy định. Ngoài ra, khẳng định và đảm
bảo việc tuân thủ và thực hiện quy định pháp luật dân sự ở nước ta trong tình hình mới.
Bốn là, chỉ được áp dụng trong những trường hợp luật định: Nhằm tạo điều kiện
cho quá trình xét xử sơ thẩm vụ án dân sự về nguyên tắc phiên toà sơ thẩm phải được tiến
hành liên tục từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc phiên toà, trừ trường hợp có căn cứ tạm
ngừng phiên toà và Toà án chỉ tạm ngừng phiên toà trong trường hợp đặc biệt do Bộ luật
này quy định. BLTTDS và các văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành BLTTDS đã quy
định những trường hợp nào là căn cứ tạm ngừng phiên toà là những trường hợp phát sinh
được quy định rõ ràng trong BLTTDS 2015 tại Điều 251. Từ đó, tạo điều kiện cho quá
trình áp dụng một cách cụ thể và hiệu quả trong việc xét xử vụ án dân sự của TAND các
cấp.
Năm là, được áp dụng sau khi đã mở phiên tòa và tiến hành được một số thủ tục.
Theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự hiện hành thì trong quá trình diễn ra phiên tòa
thì việc tạm ngừng phiên tòa với các căn cứ nêu rõ trong quá, đương sự có quyền cung
cấp chứng cứ trong suốt quá trình Toà án giải quyết vụ án và Toà án phải có trách nhiệm
xem xét, đánh giá các chứng cứ, tài liệu đó. Nhưng trong nhiều trường hợp, việc xem xét
đánh giá chứng cứ không thể thực hiện được tại phiên toà mà cần phải có thời gian và các
điều kiện khác, khi đó phiên toà không thể tiếp tục các hoạt động tố tụng tiếp theo như
quy định mà phải dừng lại. Như vậy, trường hợp HĐXX đang giải quyết nội dung vụ án
nhưng không thể tiếp tục phiên toà vì cần phải thu thập thêm chứng cứ và có một số điều
kiện khách quan ảnh hưởng đến tiến trình giải quyết vụ án dân sự thì mới có thể giải
quyết được vụ án, nên phiên toà phải được tạm ngừng phiên toà nhưng hiện tại BLTTDS
và các văn bản hướng dẫn thi hành BLTT không quy định và không hướng dẫn về căn cứ
tạm ngừng phiên toà. Do đó, khi tạm ngừng phiên tòa thì trước đó phiên tòa xét xử vụ án
dân sự đã trải qua một số thủ tục cần thiết.
1.3. Quy định pháp luật Việt Nam về tạm ngừng phiên tòa dân sự
* Căn cứ áp dụng pháp luật về tạm ngừng phiên tòa dân sự sơ thẩm của Tòa án
nhân dân cấp huyện
9. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Theo quy định tại Điều 259 Bộ luật tố tụng dân sự thì thủ tục tạm ngừng phiên tòa
dân sự được diễn ra trong một số trường hợp sau đây:
Một là, do tình trạng sức khỏe hoặc do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan
khác mà người tiến hành tố tụng không thể tiếp tục tiến hành phiên tòa, trừ trường hợp
thay thế được người tiến hành tố tụng (điểm a khoản 1 Điều 259 BLTTDS) vàDo tình
trạng sức khỏe hoặc do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan khác mà người tham
gia tố tụng không thể tiếp tục tham gia phiên tòa, trừ trường hợp người tham gia tố tụng
có yêu cầu xét xử vắng mặt (điểm b khoản 1 Điều 259 BLTTDS năm 2015). Bởi vì, khắc
phục tình trạng sức khỏe hoặc các sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan cũng chỉ là
dự kiến là 01 tháng.Tình tiết do tình trạng sức khỏe, sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại
khách quan hiện nay chưa có một văn bản của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền
hướng dẫn giải thích trong quy định của BLTTDS năm 2015. Tuy nhiên, người viết hiểu
do tình trạng sức khỏe có nghĩa là có vấn đề về sức khỏe. Đối với tình tiết sự kiện bất khả
kháng hiện nay không có quy định thế nào là sự kiện bất khả kháng mà theo quy định tại
theo khoản 1 Điều 156 BLDS 2015, chỉ đặt ra quy định “sự kiện bất khả kháng” liên
quan đến phần thời hiệu, cụ thể là để xác định thời gian không tính vào thời hiệu khởi
kiện vụ án dân sự, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự. Hiện nay, các cơ quan nhà
nước có thẩm quyền cũng vẫn chưa ban hành văn bản quy phạm pháp luật để giải thích,
liệt kê những trường hợp được coi là “sự kiện bất khả kháng”. Chính vì lẽ đó, kết luận
trường hợp này là “sự kiện bất khả kháng”; trường hợp kia không thuộc “sự kiện bất khả
kháng”, ít nhiều phụ thuộc vào nhận định chủ quan của các bên có liên quan, thậm chí có
cả cơ quan có chức năng giải quyết tranh chấp. Theo tiết 2 khoản 1 Điều 156 quy định:
Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước
được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả
năng cho phép. Theo tác giả, để coi một sự biến là một trường hợp “bất khả kháng”, theo
BLDS năm 2015, phải có 03 điều kiện: Một là, đây phải là “sự kiện xảy ra một cách
khách quan”; Hai là, đây phải là sự kiện “không thể lường trước được”; Ba là, sự việc
xảy ra “không thể khắc phục” được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết.
Đối với trở ngại khách quan cũng chưa có một điều luật quy định rõ tại tiết 3
khoản 1 điều 156 BLDS 2015 quy định : trở ngại khách quan là những trở ngại do hoàn
cảnh khách quan tác động làm cho người có quyền, nghĩa vụ dân sự không thể biết về
quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền,
nghĩa vụ dân sự của mình. Nhìn chung, vấn đề bất khả kháng, trở ngại khách quan còn
10. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
quy định rất chung chung, thậm chí là khó hiểu cũng như không bao quát được các
trường hợp trong thực tế. Điều này sẽ dẫn tới những kết quả xét xử khác nhau của Tòa án
với cùng một sự biến pháp lý, bởi nếu xác định đúng là “sự kiện bất khả kháng, trở ngại
khách quan” phải cần thiết xem xét cũng như được ban hành quy định nhằm giải thích rõ
để áp dụng đúng về vấn đề này.
Hai là, Cần phải xác minh, thu thập bổ sung tài liệu, chứng cứ mà nếu không thực
hiện thì không thể giải quyết được vụ án và không thể thực hiện được ngay tại phiên tòa
(điểm c khoản 1 Điều 259 BLTTDS năm 2015). Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy trong giai
đoạn xét xử, Thẩm phán và Hội đồng xét xử thấy cần phải điều tra bổ sung các chứng cứ
quan trọng để xác định đương sự có tội hay không, các chứng cứ ảnh hưởng đến quyền
và lợi ích của người tham gia tố tụng. Đối với các chứng cứ quan trọng được phát sinh tại
phiên tòa ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án dân sự thì đa phần trong thực tế các cơ
quan tiến hành tố tụng thông thường lựa chọn phương án tạm ngừng phiên tòabởi xuất
phát từ tính chất quan trọng cũng như quá trình giải quyết vụ án dân sự đạt hiệu quả cao
trên thực tế. Việc bổ sung tài liệu, chứng cứ trong trường hợp này phải kèm theo điều
kiện là có thể thực hiện trong vòng 5 ngày làm việc, kể từ ngày tạm ngừng phiên tòa.
Điều này khẳng định tính chất nhanh chóng của việc thu thập chứng cứ, tài liệu có liên
quan trong việc giải quyết vụ án dân sự nói chung mà không nhất thiết phải hoãn phiên
tòa theo quy định tại BLTTDS năm 2015.
Do Tòa án không thể điều tra làm rõ ở phiên tòa; các tài liệu, chứng cứ không
được thẩm tra, việc xem xét tại chỗ cũng khó có thể thực hiện được. Vì vậy, việc tạm
ngừng phiên tòa trong trường hợp này là hoàn toàn cần thiết. Tuy nhiên, trong thực tế
hiện này BLTTDS năm 2015 chưa được thi hành thì đa phần đối với vấn đề bổ sung
chứng cứ thì Tòa án đa phần áp dụng thủ tục hoãn phiên tòa khi có trường hợp xảy ra.
Bởi lẽ, việc áp dụng các quy định về hoãn phiên tòa cần thiết có thời gian để nghiên cứu,
đánh giá chứng cứ một cách hoàn thiện, từ đó áp dụng đúng trong quá trình giải quyết vụ
án. Như vậy, mới tạo điều kiện thuận lợi cho Tòa án thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ xét
xử, thực hiện quyền tư pháp đã được Hiến pháp năm 20134
ghi nhận.
Ba là,Chờ kết quả giám định bổ sung, giám định lại (điểm d khoản 1 Điều 259
BLTTDS năm 2015). Giám định bổ sung là trường hợp giám định tiếp theo việc giám
định lần đầu khi có những căn cứ luật định.Còn việc giám định lại được thực hiện khi có
nghi ngờ kết luận giám định lần đầu không chính xác. Thực tế cho thấy, có những trường
4
Khoản 01 Điều 102 Hiến pháp năm 2013
11. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
hợp, sau khi có kết luận của Hội đồng giám định, kết quả giám định vẫn chưa đảm bảo
giải quyết đúng đắn vụ án. Cá biệt có trường hợp, vụ án đã được giải quyết bằng quyết
định hoặc bản án có hiệu lực pháp luật nhưng vẫn phát sinh yêu cầu giám định lại. Trong
những trường hợp đặc biệt này, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án
Tòa án nhân dân tối cao quyết định việc giám định lại sau khi đã có kết luận của Hội
đồng giám định.
Bốn là, các đương sự thống nhất đề nghị Tòa án tạm ngừng phiên tòa để họ tự hòa
giải (điểm đ khoản 1 Điều 259 BLTTDS năm 2015). Hòa giải là một chế định quan trọng
trong tố tụng dân sự. Là hoạt động do Tòa án tiến hành nhằm giúp đỡ các đương sự thỏa
thuận với nhau về việc giải quyết vụ án dân sự. Việc hòa giải có ý nghĩa hết sức quan
trọng, nó vừa đảm bảo tiết kiệm chi phí cho Nhà nước và công dân, giảm bớt giai đoạn tố
tụng kéo dài, vừa giải quyết triệt để các mâu thuẩn giữa các đương sự… Do đó, nếu chế
định hòa giải không được quan tâm trong việc giải quyết VADS thì quyền và lợi ích của
các bên đương sự sẽ không được bảo đảm. Xuất phát từ cơ sở của hòa giải VADS là
quyền tự định đoạt của các đương sự. Để giải quyết VADS bảo vệ quyền và lợi ích hợp
pháp của đương sự, tòa án không chỉ xét xử mà còn hòa giải VADS. Điều 10 BLTTDS
năm 2015 quy định, tòa án có trách nhiệm tiến hành hòa giải và tạo điều kiện thuận lợi để
các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án dân sự theo quy định của Bộ
luật này. Hoạt động hòa giải được tiến hành trước khi xét xử sơ thẩm VADS. Tuy vậy,
theo các Điều 220, 270 BLTTDS thì tại phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm, tòa án cũng hỏi
các đương sự có thỏa thuận được với nhau về việc giải quyết VADS không? Nếu các
đương sự thỏa thuận được với nhau về việc giải quyết VADS thì toà án ra quyết định
công nhận sự thỏa thuận của các đương sự. Như vậy, việc hòa giải trước khi xét xử sơ
thẩm là thủ tục bắt buộc, trừ những việc không hòa giải được hoặc pháp luật quy định
không được hòa giải. Quy định này xuất phát từ tầm quan trọng của hòa giải. Nếu hòa
giải thành cũng có nghĩa là tòa án đã hoàn thành việc giải quyết vụ án mà không cần mở
phiên tòa. Song, quá trình giải quyết vụ án nếu các bên đương sự xin tòa án ngừng phiên
tòa để tiến hành các bên tự hòa giải thì cũng đảm bảo các quy định của pháp luật. Đồng
thời, thể hiện rõ tinh thần “việc dân sự cốt ở đôi bên” khi giải quyết các vụ án trong thực
tế.
Năm là, cần phải báo cáo Chánh án Tòa án để đề nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi
bỏ văn bản quy phạm pháp luật theo quy định tại Điều 221 của Bộ luật này (điểm e
khoản 1 Điều 259 BLTTDS năm 2015). Hiện nay, theo quy định Điều 221 BLTTDS quy
12. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
định: Trong quá trình giải quyết vụ án dân sự, nếu phát hiện văn bản quy phạm pháp luật
liên quan đến việc giải quyết vụ án dân sự có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết
của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội, văn bản quy phạm
pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên, thì Chánh án Toà án đang giải quyết vụ án có
văn bản đề nghị Chánh án Toà án nhân dân tối cao kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm
quyền xem xét sửa đổi , bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật. Đây là quyền
hạn đặc biệt và cụ thể hóa các quy định theo Luật Tổ chức Tòa án nhân dân – LTCTAND
( Điều 2, khoản 7 ) để đảm bảo xử lý các vụ án dân sự đúng quy định. Toà án phát hiện
và kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc huỷ bỏ văn
bản pháp luật trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết
của Uỷ ban thường vụ Quốc hội, để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ
quan, tổ chức .
* Thủ tục áp dụng pháp luật về tạm ngừng phiên tòa dân sự sơ thẩm của Tòa án
nhân dân cấp huyện
Khoản 2 Điều 259BLTTDS năm 2015 quy định về vấn đề tạm ngừng phiên tòa
phải được ghi vào biên bản phiên tòa và thông báo cho những người tham gia tố tụng biết
và thẩm quyền thuộc về HĐXX. Quy định này là hoàn toàn hợp lý bởi lẽ việc ngừng
phiên tòa chỉ diễn ra trong một thời gian ngắn, sau khi hết thời hạn tạm ngừng vụ án tiếp
tục được xét xử và việc xét xử này là sự tiếp nối quá trình tố tụng của phiên tòa đã mở
trước khi tạm ngừng chứ không phải xét xử lại từ đầu, mà tại phiên tòa mọi vấn đề quyết
định liên quan đến việc giải quyết vụ án thuộc thẩm quyền của HĐXX. Quyết định tạm
ngừng phiên tòa được Hội đồng xét xử thảo luận và thông qua tại phòng nghị án không
lập thành văn bản nhưng phải được ghi vào biên bản phiên tòa tại phòng xử án.
Trong giai đoạn xét xử tại phiên tòa thì có thể áp dụng thủ tục tạm ngừng phiên
tòa nếu có các căn cứ quy định tại Điều 259 BLTTDS năm 2015. Việc áp dụng trình tự
thủ tục là tùy thuộc vào phiên tòa sơ thẩm hay phúc thẩm theo quy định của Bộ luật tố
tụng dân sự nói chung. Hiện nay, do Bộ luật tố tụng dân sự năm đã được áp dụng trong
thực tiễn nên chưa có một trình tự thủ tục quy định rõ ràng về vấn đề tạm ngừng phiên
tòa dân sự hiện nay. Nhưng ta có hiểu là việc tạm ngừng phiên tòa chỉ xảy ra khi việc xét
xử tiến hành được một số thủ tục. Mặc dù vậy căn cứ vào khoản 2 Điều 259thì thủ tục
được thực hiện như sau:
13. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Bước 1: Người gia tố tụng (người tham gia có quyền và lợi ích trong vụ án hình
sự); Kiểm sát viên; Hội đồng xét xử (chủ tọa phiên tòa, hội thẩm nhân dân) đề nghị tạm
ngừng phiên tòa
Bước 2: Hội đồng xét xử xem xét và vào phòng nghị án để xem xét các căn cứ đủ
điều kiện tạm ngừng xét xử phiên tòa dân sự hay không
Bước 3: Thông qua biên bản tạm ngừng xét xử phiên tòa dân sự
Bước 4: Công bố quyết định tạm ngừng phiên tòa dân sự tại phòng xét xử vụ án
dân sự.
Việc quy định trình tự, thủ tục hiện nay còn nhiều vấn đề BLTTDS năm 2015 quy
định chưa đầy đủ như: trình tự thủ tục tiến hành như thế nào? Cần thiết lưu ý những điều
gì trong quá trình áp dụng thủ tục tạm ngừng phiên tòa.Việc tạm ngừng phiên tòa phải
thông báo cho những người tham gia tố tụng tại phiên tòa, tức là không phải thông báo
bằng văn bản. Tuy nhiên việc mở lại phiên tòa vào ngày nào, có phải thông báo hoặc
triệu tập lại hay không thì điều luật không quy định rõ ràng. Trong thời hạn 01 tháng tạm
ngừng phiên tòa nếu các căn cứ để tạm ngừng phiên tòa được khắc phục sớm hơn, đã bổ
sung được tài liệu, chứng cứ… thì cũng vẫn phải chờ hết 01 tháng tạm ngừng phiên tòa
hay là có thể mở phiên tòa sớm hơn dự kiến.
Chương 2 Thực Tiễn Và Kiến Nghị Hoàn Thiện Pháp Luật Tố Tụng Dân Sự Việt
Nam Về Tạm Ngừng Phiên Tòa Dân Sự Sơ Thẩm
2.1. Thực tiễn áp dụng pháp luật về tạm ngừng phiên tòa dân sự sơ thẩm
Khẳng định vai trò quan trọng của hoạt động ADPL và giữ gìn, thực hiện các quy
định pháp luật về quyền con người nên trong những năm vừa qua TAND cấp huyện,
thành phố đã và đang tuân thủ quy định pháp luật nói chung về vấn đề này. Cụ thể như
sau:
Một là, các mặt công tác ngày càng được chuyên nghiệp hóa, được nâng cao chất
lượng chuyên môn, tuân thủ quy định về quy trình, thủ tục đã nâng cao ý thức pháp luật
về ADPL trong thực hiện quy định tạm ngừng phiên tòa dân sự trong đội ngũ nhân sự
TAND nói riêng, trong xã hội nói chung.
Hai là, công tác ADPL trong thực hiện quy định tạm ngừng phiên tòa dân sự có
vai trò, vị trí rất quan trọng trong việc thực hiện chức năng xét xử các vụ án dân sự, góp
phần nâng cao chất lượng xét xử các vụ án dân sự nhằm bảo vệ quyền và lợi ích chính
đáng của con người.
14. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Ba là, thông qua công tác ADPL trong thực hiện quy định tạm ngừng phiên tòa
dân sự đã kịp thời phát hiện nhiều vi phạm pháp luật kịp thời ban hành các hoạt động
nhằm bổ sung chứng cứ, từ đó tạo tiền để để giải quyết các vụ án dân sựbảo đảm cho
pháp luật được thực hiện thống nhất.
Bốn là, thông qua hoạt động của mình thì TAND cấp huyện, thành phố nói riêng
và TANDTC nói chung đã khẳng định niềm tin của nhân dân vào vai trò của TAND được
nâng lên. Hiện nay, hoạt động của TAND cấp huyện, thành phố được công khai nhiều
hơn.Ý thức tuân thủ pháp luật dân sự của các tổ chức, cá nhân cũng được tăng lên, khả
năng tiếp cận các cơ quan công quyền dễ hơn.Điều này cho thấy, chính người dân luôn
đặt niềm tin vào cơ quan thực thi pháp luật.
Năm là, hoạt động xét xử là chức năng quan trọng nhất của Tòa án nói riêng và
của toàn bộ quá trình tố tụng dân sự nói chung nhằm áp dụng các biện pháp cần thiết do
luật định để kiểm tra lại tính hợp pháp và có căn cứ của toàn bộ các quyết định mà
TAND và Viện kiểm sát đã thông qua trước khi chuyển vụ án dân sự sang Tòa án, nhằm
loại trừ các hành vi vi phạm pháp luật.
* Hạn chế về áp dụng tạm ngừng phiên tòa dân sự
Bên cạnh những kết quả đạt được, thực tiễn áp dụng các quy định trước khi có quy
định về tạm ngừng phiên tòa theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự cũng gặp phải một
số hạn chế và khó khăn. Cụ thể là:
Thứ nhất, đối với trường hợp không có KSV tham gia theo quy định tại Điều 21
BLTTDS thì phiên tòa sơ thẩm khai mạc từ đầu không có sự tham gia của Viện kiểm sát
(VKS), nhưng tại phiên tòa phải tạm ngừng, với lý do cần phải xác minh, thu thập chứng
cứ. Trường hợp này, khi thực hiện việc thu thập chứng cứ xong, thì có thuộc trường hợp
Viện kiểm sát tham gia phiên tòa theo quy định tại khoản 2 Điều 21 BLTTDS hay
không?
Hai là, quy định của pháp luật Việt Nam về tố tụng dân sự nói chung còn bộc lộ
nhiều thiếu sót hạn chế. Pháp luật Việt Nam đã đưa ra được những khái niệm và những
căn cứ cơ bản cũng như dự liệu trước các trường hợp trong thực tiễn xét xử ở nước ta.
Đây là trở ngại mang tính chất khách quan của pháp luật trong tình hình mới, nhất là khi
nước ta đang cố gắng hoàn thiện các quy định của hệ thống pháp luật, tạo đà trong công
tác hội nhập và phát triển kinh tế trong khu vực và trên thế giới.
Ba là, Trường hợp tạm ngừng phiên tòa theo điểm a khoản 1 Điều 259: “Do tình
trạng sức khỏe hoặc do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan khác mà người tiến
15. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
hành tố tụng không thể tiếp tục tiến hành phiên tòa, trừ trường hợp thay thế được người
tiến hành tố tụng”.
Bốn là, theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự thì việc tạm ngừng phiên tòa
được ghi vào biên bản phiên tòa. Nhưng sau đó có cần thiết ban hành một quyết định
riêng nhằm làm rõ vấn đề này hay không? Bởi lẽ, trên thực tế việc quy định ghi vào biên
bản phiên tòa và thông báo cho các bên có liên quan chưa được rõ ràng.
Năm là, Trường hợp tạm ngừng phiên tòa để xác minh, thu thập bổ sung tài liệu
theo điểm c khoản 1 Điều 259 Bộ luật tố tụng dân sự, sau đó mới phát sinh thêm người có
quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong
vụ án có đơn yêu cầu độc lập thì sau khi thu thập tài liệu, chứng cứ, Hội đồng xét xử tiếp
tục tiến hành phiên tòa hay vụ án phải công khai chứng cứ và hòa giải lại hiệncũng có các
ý kiến khác nhau.
Sáu là, trong trường hợp nguyên đơn rút đơn khởi kiện trong thời gian tạm ngừng
phiên tòa hoặc rút đơn khởi kiện trong thời gian tạm đình chỉ giải quyết vụ án (tạm đình
chỉ sau khi tạm ngừng phiên tòa).Trong thời gian tạm ngừng phiên tòa, nguyên đơn tự
nguyện rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện, trong vụ án không có yêu cầu phản tố của bị đơn
và không có yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Trường hợp này,
thẩm quyền đình chỉ giải quyết vụ án thuộc về Thẩm phán chủ tọa phiên tòa hay của Hội
đồng xét xử?
Bảy là, trên thực tế có thể phát sinh tình huống đến ngày cuối cùng của thời hạn 01
tháng nêu trên thì lý do tạm ngừng phiên tòa mới không còn, nếu quy định Hội đồng xét
xử phải tiếp tục tiến hành phiên tòa trong thời gian giới hạn không quá 01 tháng (kể từ
ngày tạm ngừng phiên tòa) thì sẽ không đủ thời gian để triệu tập đầy đủ người tham gia tố
tụng tham gia phiên tòa, gây khó khăn cho việc xét xử.
2.2. Giải pháp hoàn thiện và nâng cao hiệu quả áp dụng về tạm ngừng phiên tòa dân
sự sơ thẩm ở nước ta hiện nay
* Giải pháp hoàn thiện pháp luật
Thứ nhất, những thay đổi, bổ sung về tạm ngừng phiên tòa dân sự của BLTTDS
năm 2015 để hoàn thiện các quy định của pháp luật về vấn đề này so với các quy định
khác
Thứ hai, hoàn thiện các quy định của pháp luật dân sự về tạm ngừng phiên tòa đối
với BLTTDS năm 2015
16. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
BLTTDS năm 2015 ban hành đã khắc phục được những hạn chế, thiếu sót pháp
luật hiện hành để lại, quan trọng nhất Bộ luật đã bổ sung quy định về tạm ngừng phiên
tòa trong hoạt động xét xử các vụ án dân sự.
Thứ ba, trở lại quy định khoản 2 Điều 21 BLTTDS, VKS tham gia phiên tòa thuộc
trường hợp Tòa có hoạt động thu thập chứng cứ theo Điều 97 BLTTDS nói chung và
điểm c khoản 1 Điều 259 BLTTDS nói riêng. Điều luật có thu thập chứng cứ thì có VKS
tham gia phiên tòa này đã mang tính nguyên tắc và xuyên suốt trong BLTTDS.
Thứ tư, Khoản 2 Điều 259 của BLTTDS quy định:“Việc tạm ngừng phiên tòa phải
được ghi vào biên bản phiên tòa. Thời hạn tạm ngừng phiên tòa là không quá 01 tháng,
kể từ ngày Hội đồng xét xử quyết định tạm ngừng phiên tòa. Hết thời hạn này, nếu lý do
để ngừng phiên tòa không còn thì Hội đồng xét xử tiếp tục tiến hành phiên tòa; nếu lý do
để ngừng phiên tòa chưa được khắc phục thì Hội đồng xét xử ra quyết định tạm đình chỉ
giải quyết vụ án dân sự…”. Điều 216 của BLTTDS về quyết định tiếp tục giải quyết vụ
án dân sự quy định: Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày lý do tạm đình chỉ giải
quyết vụ án quy định tại Điều 214 của Bộ luật này không còn thì Tòa án phải ra quyết
định tiếp tục giải quyết vụ án dân sự và gửi quyết định đó cho đương sự, cơ quan, tổ
chức, cá nhân khởi kiện, Viện kiểm sát cùng cấp.
* Giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện
Một là, tăng cường công tác hướng dẫn và giải thích pháp luật tại TAND nói
chung và TAND cấp huyện nói riêng trong thực tế.
Hai là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong việc áp dụng các thủ tục tại
phiên tòa xét xử án dân sự nói chung và áp dụng thủ tục tạm ngừng phiên tòa nói riêng.
Ba là, tăng cường phối hợp hoạt động của các cơ quan có trách nhiệm trong việc
thực hiện tạm ngừng phiên tòa.
Thực hiện pháp luật tố tụng dân sự nói chung và áp dụng thủ tục tạm ngừng phiên
tòa nói riêng là một nội dung nhỏ trong hệ thống pháp luật Nhà nước Việt Nam. Thủ tục
tạm ngừng phiên tòa là một thủ tục quan trọng trong hoạt động xét xử của các cơ quan
tiến hành tố tụng trong hoạt động xét xử các vụ án dân sự nói chung. Tuy rằng, thủ tục
tạm ngừng phiên tòa chưa được áp dụng trong thực tế nhưng thực tiễn thi hành pháp luật
tố tụng dân sự ở nước ta nói chung trong giai đoạn vừa qua thì yêu cầu thực hiện các quy
định pháp luật rất cần thiết.
17. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Kết Luận Về Tạm Ngừng Phiên Tòa Dân Sự Sơ Thẩm
Như vậy, thủ tục tạm ngừng phiên tòa trong bộ luật tố tụng dân sự dân sự là một
quy định mới. Với những quy định hiện tại và các văn bản hướng dẫn hiện hành tuy rằng
khá chặt chẽ và đầy đủ nhưng chưa đáp ứng với yêu cầu thực tiễn, giúp cho các cơ quan
thực thi pháp luật có thể áp dụng pháp luật tố tụng dân sự một cách linh hoạt, hợp lý mà
vẫn giữ được ý nghĩa nhân đạo xã hội chủ nghĩa bảo vệ quyền và lợi ích của công dân. Ở
nước ta hiện nay việc áo dụng các thủ tục pháp lý về xét xử nói chung về cơ bản đã đạt
được nhiều kết quả tốt, cần tiếp tục phát huy. Tuy nhiên bên cạnh những ưu điểm, vẫn
còn tồn tại những khó khăn và hạn chế xuất phát từ các cơ quan có thẩm quyền thi hành
pháp luật, các cơ quan như: Công tác chỉ đạo và hướng dẫn thực hiện pháp luật còn chưa
đúng, việc áp dụng các quy định pháp luật còn chưa thật sự có hiệu quả … Để khắc phục
được những hạn chế này, luận văn đã đưa ra được một số giải pháp bên cạnh việc hoàn
thiện các quy định của pháp luật về tạm ngừng phiên tòa như: Cần nâng cao ý thức trách
nhiệm của người tiến hành tố tụng, tăng cường công tác hướng dẫn và giải thích pháp
luật, công tác kiểm tra giám sát của cấp trên và của hội đồng nhân dân các cấp; Tăng
cường phối hợp giữa cơ quan có trách nhiệm thi hành pháp luật, các cơ quan, tổ chức có
liên quan; Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến cho các chủ thể, từ đó, tạo tiền đề
cơ bản trong hoạt động xét xử , giải quyết các vụ án dân sự ở nước ta hiện nay.