30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
BVTV - Nguyên nhân sinh vật gây bệnh truyền nhiễm
1. Nguyên nhân sinh vật gâyNguyên nhân sinh vật gây
bệnh truyền nhiễmbệnh truyền nhiễm
Người thực hiện:Người thực hiện:
1.1. Lưu Thị ThảoLưu Thị Thảo
2.2. Nguyễn Thị MậnNguyễn Thị Mận
2. Vi khuẩn ( bacteria )Vi khuẩn ( bacteria )
a. Đặc điểm chung:a. Đặc điểm chung:
- Vi khuẩn là vsv có cơ thể đơn bào, không có nhân thật mà nhân ởVi khuẩn là vsv có cơ thể đơn bào, không có nhân thật mà nhân ở
dạng khuếch tán ( tiền nhân procaryote) cấu tạo từ các chuỗi ADNdạng khuếch tán ( tiền nhân procaryote) cấu tạo từ các chuỗi ADN
nằm trong tế bào chất, bên ngoài có màng nguyên sinh và vách tếnằm trong tế bào chất, bên ngoài có màng nguyên sinh và vách tế
bào tạo ra hình thể cố định của vi khuẩn.bào tạo ra hình thể cố định của vi khuẩn.
- Vi khuẩn có hình cầu, hình gậy, hình xoắn song tất cả các v.k gâyVi khuẩn có hình cầu, hình gậy, hình xoắn song tất cả các v.k gây
bệnh chỉ là loại v.k hình gậy ngắn hoặc dài có kích thước nhỏ, trungbệnh chỉ là loại v.k hình gậy ngắn hoặc dài có kích thước nhỏ, trung
bình 0,4- 4,5 x 0,3-0,7 micromet. V.k có loại không có lông roi, cóbình 0,4- 4,5 x 0,3-0,7 micromet. V.k có loại không có lông roi, có
loại có 1, 2 hoặc rất nhiều ( 5-7) lông roi.loại có 1, 2 hoặc rất nhiều ( 5-7) lông roi.
- Vì thế có loại chuyển động được có loại không chuyển động được ởVì thế có loại chuyển động được có loại không chuyển động được ở
trong môi trường lỏng. V.k có thể quan sát được dưới kính hiển vitrong môi trường lỏng. V.k có thể quan sát được dưới kính hiển vi
quang học khi được nhuộm gram.quang học khi được nhuộm gram.
- Phần lớn v.k bệnh cây nhuộm gram âm, trừ 1 vài loài nhuộm gramPhần lớn v.k bệnh cây nhuộm gram âm, trừ 1 vài loài nhuộm gram
dươngdương
4. - V.k sinh sản chủ yếu bằng cách phân đôi tế bào với tốc- V.k sinh sản chủ yếu bằng cách phân đôi tế bào với tốc
độ rất nhanh.độ rất nhanh.
- Khi sinh trưởng, v.k hình thành các v.k lạc nhỏ, có sắcKhi sinh trưởng, v.k hình thành các v.k lạc nhỏ, có sắc
tố, có màu khác nhau: màu trắng kem, màu vàng, màutố, có màu khác nhau: màu trắng kem, màu vàng, màu
xanh lục…nhờ đó có khả năng chống chịu ánh sáng mặtxanh lục…nhờ đó có khả năng chống chịu ánh sáng mặt
trời trực xạ hoặc đối kháng với các loài vsv khác.trời trực xạ hoặc đối kháng với các loài vsv khác.
- Vi khuẩn bệnh cây là những loại bán kí sinh bán hoạiVi khuẩn bệnh cây là những loại bán kí sinh bán hoại
sinh điển hình, có hệ thống enzym và độc tố rất phongsinh điển hình, có hệ thống enzym và độc tố rất phong
phú, sinh trưởng và phát triển thuận lợi trong điều kiệnphú, sinh trưởng và phát triển thuận lợi trong điều kiện
ẩm độ cao và nhiệt độ tương đối cao 20-30 độ C . Phầnẩm độ cao và nhiệt độ tương đối cao 20-30 độ C . Phần
lớn chết ở nhiệt độ 50-52 độ C.lớn chết ở nhiệt độ 50-52 độ C.
5. b. Đặc điểm xâm nhiễm, truyền lan bệnh vi khuẩn.b. Đặc điểm xâm nhiễm, truyền lan bệnh vi khuẩn.
- Vi khuẩn lây nhiễm vào cây qua các vết thương xây xát, hoặc các lỗ hởVi khuẩn lây nhiễm vào cây qua các vết thương xây xát, hoặc các lỗ hở
tự nhiên, mắt củ…khí khổng, thủy khổng…tự nhiên, mắt củ…khí khổng, thủy khổng…
- Sau khi xâm nhập vào trong mô, vi khuẩn sinh sôi nảy nở rất nhanh, diSau khi xâm nhập vào trong mô, vi khuẩn sinh sôi nảy nở rất nhanh, di
chuyển lan rộng trong các gian bào, các mạch dây, phân giải phá hủychuyển lan rộng trong các gian bào, các mạch dây, phân giải phá hủy
cấu trúc mô, tạo ra các triệu trứng bệnh khác nhau tùy theo loại: dạngcấu trúc mô, tạo ra các triệu trứng bệnh khác nhau tùy theo loại: dạng
vết đốm trong xanh giọt dầu gọi là các vết đốm dầu, dạng thâm nâu bóvết đốm trong xanh giọt dầu gọi là các vết đốm dầu, dạng thâm nâu bó
mạch dẫn (héo rũ), dạng u sưng, dạng thối mềm (củ, quả…)mạch dẫn (héo rũ), dạng u sưng, dạng thối mềm (củ, quả…)
6. - Bệnh v.k truyền lan trên đồng ruộng từ cây này sang cây khác, từBệnh v.k truyền lan trên đồng ruộng từ cây này sang cây khác, từ
vùng này qua vùng khác bằng nhiều con đường khác nhau:vùng này qua vùng khác bằng nhiều con đường khác nhau:
+ Gió, không khí: Luồng gió cuốn đưa vi khuẩn đi xa.+ Gió, không khí: Luồng gió cuốn đưa vi khuẩn đi xa.
+ Nước, mưa: V.k rất dễ dàng truyền lan theo nước tưới, nước mương+ Nước, mưa: V.k rất dễ dàng truyền lan theo nước tưới, nước mương
rãnh, nước mưa, dông bão làm ẩm ướt và gây vết thương xây xátrãnh, nước mưa, dông bão làm ẩm ướt và gây vết thương xây xát
trên cây, mang truyền v.k trong giọt nước đi xa.trên cây, mang truyền v.k trong giọt nước đi xa.
Bệnh phấn trắng trên cây (phát tán nhờ gió lây lan nhanh ).Bệnh phấn trắng trên cây (phát tán nhờ gió lây lan nhanh ).
7. - Côn trùng và các động vật khác: Một số loài côn trùng nhưCôn trùng và các động vật khác: Một số loài côn trùng như
ong, sâu miệng nhai, gặm lá, đục quả, rầy, 1 số loài tuyếnong, sâu miệng nhai, gặm lá, đục quả, rầy, 1 số loài tuyến
trùng ở đất. Có thể là vật mang v.k, tạo điều kiện cho v.ktrùng ở đất. Có thể là vật mang v.k, tạo điều kiện cho v.k
truyền lan xâm nhiễm gây bệnh.truyền lan xâm nhiễm gây bệnh.
9. - Đất, hạt giống, tàn dư cây trồng mang giữ nguồn bệnh v.k, đồng thời cũng là- Đất, hạt giống, tàn dư cây trồng mang giữ nguồn bệnh v.k, đồng thời cũng là
các phương tiện truyền lan v.k trong 1 phạm vi địa lí, không gian rộng lớn.các phương tiện truyền lan v.k trong 1 phạm vi địa lí, không gian rộng lớn.
- Hoạt động sx của con người : V.k có thể lây lan do các biện pháp trồng trọtHoạt động sx của con người : V.k có thể lây lan do các biện pháp trồng trọt
mà con người tiến hành như tỉa cành ngắt ngọn, vun xới không cẩn thận,mà con người tiến hành như tỉa cành ngắt ngọn, vun xới không cẩn thận,
hoặc vận chuyển trao đổi sản phẩm, giống nhiễm bệnhhoặc vận chuyển trao đổi sản phẩm, giống nhiễm bệnh
10. - Đất, hạt giống, tàn dư cây trồng mang giữ nguồn bệnh v.k, đồng thời cũng là- Đất, hạt giống, tàn dư cây trồng mang giữ nguồn bệnh v.k, đồng thời cũng là
các phương tiện truyền lan v.k trong 1 phạm vi địa lí, không gian rộng lớn.các phương tiện truyền lan v.k trong 1 phạm vi địa lí, không gian rộng lớn.
- Hoạt động sx của con người : V.k có thể lây lan do các biện pháp trồng trọtHoạt động sx của con người : V.k có thể lây lan do các biện pháp trồng trọt
mà con người tiến hành như tỉa cành ngắt ngọn, vun xới không cẩn thận,mà con người tiến hành như tỉa cành ngắt ngọn, vun xới không cẩn thận,
hoặc vận chuyển trao đổi sản phẩm, giống nhiễm bệnhhoặc vận chuyển trao đổi sản phẩm, giống nhiễm bệnh