Hoàn Thiện Tổ Chức Công Tác Kế Toán Tại Các Đơn Vị Thuộc Trung Tâm Y Tế

NHẬN VIẾT THUÊ LUẬN VĂN THẠC SĨ - TRỌN GÓI
ZALO/TELEGRAM TRAO ĐỔI : 0934.536.149
WEBSITE:TRANGLUANVAN.COM
ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
LÊ THỊ BÌNH
HOÀN THIỆN TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ
TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ THUỘC TRUNG TÂM
Y TẾ THÀNH PHỐ THUẬN AN TỈNH BÌNH
DƯƠNG
LUẬN VĂN THẠC SỸ
CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN
MÃ SỐ: 8340301
BÌNH DƯƠNG - NĂM 2023

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
LÊ THỊ BÌNH
HOÀN THIỆN TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ
TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ THUỘC TRUNG TÂM
Y TẾ THÀNH PHỐ THUẬN AN TỈNH BÌNH
DƯƠNG
LUẬN VĂN THẠC SỸ
CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN
MÃ SỐ: 8340301
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS TRẦN VĂN TÙNG

BÌNH DƯƠNG - NĂM 2023

LỜI CAM ĐOAN
Tác giả xin cam đoan đề tài luận văn “Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại
các đơn vị thuộc Trung tâm y tế thành phố Thuận An tỉnh Bình Dương” là kết quả
của quá trình học tập và nghiên cứu của bản thân. Các số liệu và kết quả trong luân
văn có nguồn gốc rõ ràng, đáng tin cậy được xử lý trung thực và chưa từng công bố
trong bất kỳ công trình nào.
Thủ Dầu Một, tháng 9 năm 2023
Tác giả
Lê Thị Bình
i

LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến PGS.TS Trần Văn
Tùng đã tận tình hướng dẫn và giúp tác giả hoàn thành luận văn này.
Bên cạnh đó, tác giả cũng xin gửi lời cảm ơn đến:
- Quý Thầy, Cô đã trang bị cho tác giả những kiến thức, kỹ năng cần
thiết trong suốt khóa học để tác giả có được nền tảng lý luận cơ bản khi
nghiên cứu đề tài này.
- Các đồng chí lãnh đạo, anh, chị, em công tác tại Trung tâm y tế thành phố Thuận
An đã tham gia thảo luận, giúp tác giả hoàn thành phiếu khảo sát, cung cấp tài liệu và tạo
điều kiện thuận lợi trong quá trình thực hiện nghiên cứu. Cuối cùng tác giả muốn chia sẽ đến
gia đình, bạn bè là những người là đã luôn động viên, ủng hộ và giúp đỡ để tác giả có thể hoàn
thành tốt đề cương luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn!
ii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN........................................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN..............................................................................................................................ii
MỤC LỤC...................................................................................................................................iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT.......................................................................................... vii
DANH MỤC BẢNG..............................................................................................................viii
DANH MỤC HÌNH..................................................................................................................ix
TÓM TẮT.....................................................................................................................................x
PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................................... 1
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.......................................................................................................1
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU..............................................................................................2
2.1. Mục tiêu chung...................................................................................................................2
2.2. Mục tiêu cụ thể ...................................................................................................................2
3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU .................................................................................................3
4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU............................................................3
4.1. Đối tượng nghiên cứu và đối tượng khảo sát..........................................................3
4.1.1. Đối tượng nghiên cứu...................................................................................................3
4.1.2. Đối tượng khảo sát.........................................................................................................3
4.2. Phạm vi nghiên cứu ..........................................................................................................3
4.2.1. Về nội dung.......................................................................................................................3
4.2.2. Về không gian..................................................................................................................3
4.2.3. Về thời gian.......................................................................................................................3
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...................................................................................3
6. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI.....................................................................................................4
6.1. Ý nghĩa khoa học ...............................................................................................................4
6.2. Ý nghĩa thực tiễn................................................................................................................5
7. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN ...........................................................................................5
CHƯƠNG 1..................................................................................................................................6
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ
SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP.......................................................................................................6
1.1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU .....................................................................................6
1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài........................................................................................6
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước........................................................................................8
1.1.3. Nhận xét và xác định khoảng trống nghiên cứu............................................. 10
1. 2. TỔNG QUAN VỀ ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP.................................. 11
1.2.1. Khái niệm đơn vị sự nghiệp công lập.................................................................. 11
1.2.2. Đặc điểm đơn vị sự nghiệp công lập.................................................................... 11
1.2.3. Phân loại đơn vị sự nghiệp công lập.................................................................... 12
1.2.4. Ý nghĩa, yêu cầu, nhiệm vụ tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự
nghiệp công lập........................................................................................................................ 14
1.2.4.1. Ý nghĩa của tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp công
lập.................................................................................................................................................. 14
iii

1.2.4.2. Yêu cầu của tổ chức công tác kế toán.............................................................. 16
1.2.4.3. Nhiệm vụ của tổ chức công tác kế toán. ......................................................... 18
1.3. NỘI DUNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ SỰ
NGHIỆP CÔNG LẬP........................................................................................................... 20
1.3.1. Công tác lập và chấp hành dự toán thu-chi. .................................................... 23
1.3.1.1. Công tác lập dự toán thu-chi. ............................................................................. 23
1.3.1.2. Công tác chấp hành dự toán thu, chi............................................................... 22
1.3.2. Tổ chức kế toán theo quá trình xử lý thông tin. ............................................. 22
1.3.2.1. Vận dụng hệ thống chứng từ kế toán.............................................................. 23
1.3.2.2. Vận dụng hệ thống tài khoản kế toán. ............................................................ 23
1.3.2.3. Vận dụng hệ thống sổ kế toán. ........................................................................... 25
1.3.2.4. Vận dụng hệ thống báo cáo quyết toán và báo báo tài chính................ 26
1.3.3. Công tác kiểm tra kế toán và công khai tài chính..................................... 27
1.3.3.1. Kiểm tra kế toán...................................................................................................... 28
1.3.3.2. Công khai tài chính................................................................................................. 28
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1..................................................................................................... 31
CHƯƠNG 2............................................................................................................................... 32
THỰC TRẠNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ
THUỘC TRUNG TÂM Y TẾ THÀNH PHỐ THUẬN AN TỈNH BÌNH
DƯƠNG...................................................................................................................................... 32
2.1. TỔNG QUAN VỀ TRUNG TÂM Y TẾ THÀNH PHỐ THUẬN AN ....... 32
2.1.1. Đặc điểm hoạt động, chức năng nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức Trung tâm y tế
thành phố Thuận An. ............................................................................................................ 32
2.1.1.1. Đặc điểm hoạt động................................................................................................ 32
2.1.1.2. Cơ cấu tổ chức của Trung tâm y tế .................................................................. 33
2.1.1.3. Chức năng nhiệm vụ Trung tâm y tế. ............................................................. 38
2.2. CHÍNH SÁCH KẾ TOÁN VÀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRUNG TÂM
Y TẾ THÀNH PHỐ THUẬN AN. ................................................................................... 41
2.2.1. Các chính sách kế toán áp dụng tại Trung tâm y tế thành phố Thuận An. . 41
2.2.2. Cơ chế quản lý tài chính ...................................................................................... 42
2.2.2.1. Cơ chế quản lý tài chính của Trung tâm y tế............................................... 42
2.2.2.2. Nguồn tài chính của Trung tâm y tế................................................................ 42
2.2.2.3. Phân phối kết quả tài chính trong năm.......................................................... 45
2.3. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ
THUỘC TRUNG TÂM Y TỀ THÀNH PHỐ THUẬN AN ................................... 46
2.3.1. Tổ chức bộ máy kế toán tại Trung tâm y tế................................................. 46
2.3.1.1. Về tổ chức bộ máy kế toán................................................................................... 46
2.3.1.2. Về công tác ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác kế toán ................. 47
2.3.2. Tình hình khảo sát thực trạng công tác kế toán tại các đơn vị thuộc Trung
tâm y tế thành phố Thuận An............................................................................................ 48
2.3.2.1. Đối tượng khảo sát.................................................................................................. 48
2.3.2.2. Mục đích và nội dung khảo sát .......................................................................... 48
2.3.2.3. Câu hỏi khảo sát....................................................................................................... 49
2.3.2.4. Phương pháp khảo sát........................................................................................... 50
iv

2.3.2.5. Khái quát về kết quả khảo sát............................................................................ 50
2.3.3. Công tác lập và chấp hành dự toán................................................................. 55
2.3.3.1. Công tác lập dự toán thu chi............................................................................... 55
2.3.3.2. Công tác chấp hành dự toán ............................................................................... 61
2.3.4. Tổ chức công tác kế toán theo quá trình xử lý thông tin............................. 64
2.3.4.1. Vận dụng hệ thống chứng từ kế toán .............................................................. 64
2.3.4.2. Vận dụng hệ thống tài khoản kế toán. ............................................................ 67
2.3.4.3. Vận dụng hệ thống sổ kế toán ............................................................................ 67
2.3.4.4. Tổ chức lập báo cáo quyết toán và báo cáo tài chính................................ 68
2.3.5. Công tác kiểm tra và công khai tài chính. .................................................... 69
2.3.5.1. Công tác kiểm tra.................................................................................................... 69
2.3.5.2. Công tác công khai tài chính............................................................................... 70
2.4. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC
ĐƠN VỊ THUỘC TRUNG TÂM Y TẾ THÀNH PHỐ THUẬN AN................. 70
2.4.1. Kết quả đạt được......................................................................................................... 70
2.4.2. Tồn tại trong công tác kế toán ............................................................................... 73
2.4.2.1. Công tác lập, chấp hành dự toán....................................................................... 73
2.4.2.2. Tổ chức vận dụng chứng từ kế toán................................................................. 75
2.4.2.3. Tổ chức vận dụng hệ thống tài khoản kế toán............................................. 75
2.4.2.4. Tổ chức vận dụng hệ thống sổ kế toán............................................................ 76
2.4.2.5. Tổ chức lập báo cáo tài chính............................................................................. 76
2.4.2.6. Công tác kiểm tra và công khai tài chính ...................................................... 76
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2..................................................................................................... 77
CHƯƠNG 3............................................................................................................................... 78
MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI
CÁC ĐƠN VỊ THUỘC TRUNG TÂM Y TẾ THÀNH PHỐ THẬN AN TỈNH
BÌNH DƯƠNG......................................................................................................................... 78
3.1. SỰ CẦN THIẾT VÀ YÊU CẦU HOÀN THIỆN TỔ CHỨC CÔNG TÁC
KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ THUỘC TRUNG TÂM Y TẾ THÀNH PHỐ
THUẬN AN............................................................................................................................... 78
3.1.1. Sự cần thiết hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị thuộc Trung
3.1.2. Yêu cầu hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị thuộc Trung
3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN
TẠI CÁC ĐƠN VỊ THUỘC TRUNG TÂM Y TẾ THÀNH PHỐ THUẬN AN 81
3.2.1. Hoàn thiện công tác lập và chấp hành dự toán............................................... 81
3.2.2. Hoàn thiện tổ chức kế toán theo quá trình xử lý thông tin ........................ 83
3.2.2.1. Hoàn thiện vận dụng hệ thống chứng từ kế toán. ...................................... 83
3.2.2.2. Hoàn thiện vận dụng hệ thống tài khoản kế toán....................................... 84
3.2.2.3. Hoàn thiện vận dụng hệ thống sổ kế toán...................................................... 84
3.2.2.4. Hoàn thiện hệ thống báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán .............. 84
3.2.3. Hoàn thiện công tác kiểm tra kế toán và công khai tài chính................... 85
3.2.3.1. Hoàn thiện công tác kiểm tra kế toán. ............................................................ 85
v

3.2.3.2. Hoàn thiện công khai tài chính.......................................................................... 85
3.3. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TỔ CHỨC
CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ THUỘC TRUNG TÂM Y TẾ
THÀNH PHỐ THUẬN AN................................................................................................. 86
3.3.1. Về phía Nhà nước và các cơ quan quản lý........................................................ 86
3.3.2. Đối với Trung tâm y tế thành phố Thuận An.................................................. 88
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3..................................................................................................... 89
KẾT LUẬN................................................................................................................................ 90
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................... 91
PHỤ LỤC................................................................................................................................... 93
vi

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
BTC
BYT
BHYT
BCTC
CNTT
ĐVSN
SNCL
KBNN
NSNN
TCKT
TTYT
UBND
Bộ tài chính
Bộ Y tế
Bảo hiểm y tế
Báo cáo tài chính
Công nghệ thông tin
Đơn vị sự nghiệp
Sự nghiệp công lập
Kho bạc nhà nước
Ngân sách nhà nước
Tài chính kế toán
Trung tâm y tế
Ủy ban nhân dân
vii

DANH MỤC BẢNG
Số hiệu bảng Tên bảng Trang
Bảng 2. 1 Tổ chức bộ máy quản lý.......................................................................................34
Bảng 2. 2 Số lượng cán bộ viên chức làm công tác kế toán tại TTYT......................36
Bảng 2. 3. Báo cáo tình hình hoạt động phòng chống dịch bệnh tại Trung tâm y tế
thành phố Thuận An giai đoạn 2017-2019.............................................................43
Bảng 2. 4. Báo cáo tình hình hoạt động khám chữa bệnh tại TTYT thành phố
Thuận An giai đoạn 2017-2019..................................................................................45
Bảng 2. 5. Bảng thống kê bộ phận kế toán đáp ứng được công việc do ban lãnh
đạo yêu cầu.......................................................................................................................51
Bảng 2. 6. Bảng thống kê công việc được phân công cho các nhân viên bộ phận
kế toán có phù hợp với năng lực của từng cá nhân.............................................52
Bảng 2. 7. Thống kê việc trang bị phần mềm kế toán Imas.........................................54
Bảng 2. 8. Thống kê mức độ hài lòng với tổ chức công tác kế toán...........................55
Bảng 2. 9. Cơ cấu nguồn thu của các đơn vị thuộc TTYT thành phố Thuận An
giai đoạn 2017-2019 .......................................................................................................57
Bảng 2. 10. Tổng hợp thu chi của các đơn vị thuộc TTYT thành phố Thuận An
giai đoạn 2017-2019 .......................................................................................................58
Bảng 2. 11. Nội dung và tỷ trọng các nhóm chi từ nguồn NSNN của các đơn vị
thuộc TTYT thành phố Thuận An giai đoạn 2017-2019................................... 61
Bảng 2. 12. Nội dung và tỷ trọng các tiểu nhóm chi từ nguồn thu khám chữa bệnh ......................62
Bảng 2. 13. Nội dung và tỷ trọng các tiểu nhóm chi từ nguồn thu khác..................63
Bảng 2. 14. Danh mục các báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán đang sử dụng
tại TTYT. ..........................................................................................................................69
viii

DANH MỤC HÌNH
Số hiệu hình Tên hình Trang
Hình 2. 1. Sơ đồ tổ chức của TTYT thành phố Thuận An. ............................................ 37
Hình 2. 2. Sơ đồ phòng tài chính kế toán TTYT thành phố Thuận An .......................... 47
Hình 2. 3. Mức độ đáp ứng công việc của bộ phận kế toán............................................ 52
Hình 2. 4. Mức độ năng lực phù hợp với công việc được phân công của bộ phận
kế toán ................................................................................................................... 53
Hình 2. 5. Mức độ đồng ý của nhân viên trong sử dụng phần mềm kế toán Imas ......... 54
Hình 2. 6. Mức độ hài lòng với tổ chức công tác kế toán tại TTYT. .............................. 55
Hình 2. 7. Quy trình luân chuyển chứng từ tại TTYT .................................................... 65
Hình 2. 8. Kế toán doanh thu hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ .......................... 67
Hình 2. 9. Kế toán chi phí quản lý của hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ ............ 67
ix

TÓM TẮT
Cùng với sự ra đời và thay đổi khá nhiều trong các chính sách kinh tế xã hội đặc
biệt là những chính sách có liên quan trực tiếp đến ngành y tế đã có sự tác động mạnh mẽ
đến cơ chế quản lý tài chính tại các bệnh viện công lập nhằm đổi mới quản lý của các đơn
vị, tự chịu trách nhiệm để phát triển đơn vị.
Đổi mới, phát triển để chăm sóc sức khỏe cho nhân dân là nhiệm vụ trọng trách vô
cùng to lớn của ngành y tế, với yêu cầu vừa phát triển vừa phải đảm bảo chất lượng hoạt
động, đồng thời phải huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực còn hạn chế từ ngân
sách nhà nước và nguồn thu sự nghiệp khác. Để đáp ứng được điều đó, tổ chức công tác kế
toán là một trong những yếu tố quan trọng góp phần quản lý các nguồn thu và các nội dung
chi hiệu quả hơn.
Những năm qua Trung tâm y tế thành phố Thuận An đã có những bước phát
triển và nhiều thay đổi trong mô hình quản lý. Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy công
tác kế toán ở các đơn vị thuộc Trung tâm y tế thành phố Thuận An còn nhiều bất cập khi
chuyển sang cơ chế tài chính mới, cụ thể TTYT thành phố Thuận An là đơn vị đa chức
năng vừa thực hiện nhiệm vụ khám chữa bệnh tự đảm bảo kinh phí hoạt động thường
xuyên, vừa thực hiện nhiệm vụ phòng chống dịch bệnh và kế hoạch hóa gia đình được
ngân sách nhà nước đảm bảo. Là đơn vị đa chức năng nhưng không có cơ chế riêng, phải
thực hiện theo các Thông tư, Nghị định chung, gây khó khăn trong công tác tài chính kế
toán của đơn vị. Vì vây cần phải có giải pháp hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại các
đơn vị thuộc TTYT thành phố Thuận An.
Xuất phát từ lý luận và thực tiễn trên, tác giả đã lựa chọn đề tài “Hoàn
thiện tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị thuộc Trung tâm y tế thành phố
Thuận An tỉnh Bình Dương” để tìm hiểu, phân tích và đánh giá thực trạng về tổ
chức công tác kế toán tại Trung tâm y tế, từ đó đề xuất những giải pháp có tính
khả thi và thực tiễn góp phần hoàn thiện công tác kế toán tại đơn vị nhằm nâng
cao hiệu quả quản lý tài chính trong tình hình tự chủ hiện nay và hướng tới nâng
cao chất lượng dịch vụ y tế.
x

Phương pháp nghiên cứu: Để thực hiện đề tài, tác giả sử dụng phương pháp
nghiên cứu định tính như các phương pháp sưu tầm tài liệu, thống kê mô tả, phân tích, so
sánh, suy luận để tìm hiểu các công trình nghiên cứu trước có liên quan, cũng như hệ
thống hóa cơ sở lý thuyết, đồng thời tác giả kết hợp phương pháp phòng vấn thông qua
bảng câu hỏi khảo sát nhằm tìm hiểu, phân tích và đánh giá thực trạng công tác kế toán
tại các đơn vị thuộc Trung tâm y tế thành phố Thuận An. Đề tài sử dụng các dữ liệu sơ
cấp, thứ cấp liên quan đến công tác kế toán tại Trung tâm y tế thành phố Thuận An.
Luận văn đã nêu lên quan điểm và phương hướng hoàn thiện tổ chức
công tác kế toán tại các đơn vị thuộc Trung tâm y tế thành phố Thuận An. Từ
đó đề ra một số giải pháp hoàn thiện để nâng cao chất lượng quản lý tài chính
kế toán phù hợp với cơ chế hiện nay.
xi

PHẦN MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong những năm qua, cùng với quá trình phát triển kinh tế xã hội, hệ thống
kế toán Việt Nam đã không ngừng được hoàn thiện và thật sự trở thành công cụ
quan trọng trong quản lý kinh tế. Là một bộ phận cấu thành của hệ thống kế toán
Việt Nam, kế toán hành chính sự nghiệp luôn được đổi mới và càng thích ứng với yêu
cầu cơ chế tài chính mới, phù hợp với tinh thần của Nghị định số 16/2015/NĐ-CP
ngày 14/02/2015 của Chính phủ quy định về quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về
thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp
công lập.
Cùng với sự ra đời và thay đổi khá nhiều trong các chính sách kinh tế xã hội đặc biệt
là những chính sách có liên quan trực tiếp đến ngành y tế đã có sự tác động mạnh mẽ đến cơ
chế quản lý tài chính tại các bệnh viện công lập nhằm đổi mới quản lý của các đơn vị, tự chịu
trách nhiệm để phát triển đơn vị, tạo nguồn thu nhập tăng thêm cho tập thể cán bộ viên chức,
đồng thời khuyến khích các đơn vị tăng cường tính tự chủ, giảm dần sự phụ thuộc vào ngân
sách nhà nước.
Đổi mới, phát triển để chăm sóc sức khỏe cho nhân dân là nhiệm vụ trọng trách vô cùng to
lớn của ngành y tế. Xác định mục tiêu đó, ngành y tế phấn đấu luôn đảm bảo công bằng, không
ngừng nâng cao và hiệu quả hoạt động, trong đó việc phát triển và hoạt động có hiệu quả đối với
các bệnh viện đặt biệt là hệ thống các bệnh viện công lập đã và đang là một vấn đề được quan tâm
đặc biệt của ngành y tế. Với yêu cầu vừa phát triển, vừa phải đảm bảo chất lượng hoạt động, đồng
thời phải huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực còn hạn chế từ ngân sách nhà nước và
nguồn thu sự nghiệp khác đòi hỏi các đơn vị cần quan tâm đến công tác kế toán tài chính trong
đơn vị mình. Đề đáp ứng được điều đó, tổ chức công tác kế toán là một trong những yếu tố quan
trọng góp phần quản lý các nguồn thu và các nội dung chi hiệu quả hơn. Là một trong những bệnh
viện công lập trong cả nước, những năm qua Trung tâm y tế thành phố Thuận An đã có những
bước phát triển và nhiều thay đổi trong mô hình quản lý cũng như các hoạt động của mình. Tuy
nhiên, thực tế hiện nay cho thấy công tác kế toán ở các đơn vị trực thuộc Trung
1

tâm y tế còn nhiều bất cập khi chuyển sang cơ chế tài chính mới. Cụ thể TTYT thành phố
Thuận An là đơn vị đa chức năng vừa thực hiện nhiệm vụ khám chữa bệnh, vừa thực
hiện nhiệm vụ phòng chống dịch bệnh và kế hoạch hóa gia đình. Là đơn vị đa chức năng
nhưng không có cơ chế riêng, phải thực hiện theo các Thông tư, Nghị định, ... chung, gây
khó khăn trong công tác tài chính kế toán của đơn vị như TTYT có khối điều trị là Bệnh
viện hạng 2 ( thuộc nhóm 2) tự đảm bảo chi phí thường xuyên từ chi trả lương cho đến
chi các hoạt động, cũng như biên chế của khối bệnh viện, các khối Dự phòng, Dân số
KHHGĐ kinh phí thường xuyên do ngân sách nhà nước cấp. Nhưng được giao chung là
đơn vị tự đảm bảo một phần kinh phí hoạt động thường xuyên ( thuộc nhóm 3), vẫn phải
trích nguồn cải cách tiền lương và trích lập quỹ theo đơn vị tự đảm bảo một phần kinh
phí thường xuyên làm hạn chế tính tự chủ kinh phí thường xuyên cũng như tự chủ về
biên chế của khối bệnh viện. Vì vậy, cần có giải pháp hoàn thiện tổ chức công tác kế toán
tại đơn vị. Xuất phát từ lý luận và thực tiễn trên, tác giả lựa chọn đề tài “Hoàn thiện tổ
chức công tác kế toán tại các đơn vị thuộc Trung tâm y tế thành phố Thuận An tỉnh Bình
Dương” để tìm hiểu, phân tích và đánh giá thực trạng về tổ chức công tác kế toán tại
Trung tâm y tế, từ đó đề xuất những giải pháp có tính khả thi và thực tiễn góp phần hoàn
thiện công tác kế toán tại đơn vị nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài chính trong tình
hình tự chủ hiện nay và hướng tới nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
2.1. Mục tiêu chung
Đánh giá thực trạng hiện nay về tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị
thuộc TTYT thành phố Thuận An, đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện tổ
chức công tác kế toán tại các đơn vị thuộc TTYT thành phố Thuận An trong
thời gian tới đạt hiệu quả hơn.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Mục tiêu 1: Phân tích, đánh giá những tồn tại và bất cập trong tổ chức
công tác kế toán tại các bệnh viện công lập nói chung và tại các đơn vị thuộc
Trung tâm y tế thành phố Thuận An nói riêng.
2

- Mục tiêu 2: Đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi cũng như điều kiện thực
hiện các giải pháp đó nhằm hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị thuộc
Trung tâm y tế thành phố Thuận An trong thời gian tới.
3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
- Câu hỏi 1: Thực trạng tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị thuộc
Trung tâm y tế thành phố Thuận An như thế nào?
- Câu hỏi 2: Cần có những định hướng và giải pháp nào để hoàn thiện
tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị thuộc Trung tâm y tế thành phố Thuận
An trong thời gian tới?
4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
4.1. Đối tượng nghiên cứu và đối tượng khảo sát
4.1.1. Đối tượng nghiên cứu
Tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị thuộc Trung tâm y tế thành phố
Thuận An.
4.1.2. Đối tượng khảo sát
Ban giám đốc, kế toán trưởng, kế toán tổng hợp, kế toán thanh toán, kế toán dược, kế
toán vật tư thiết bị, trưởng các Phòng khám khu vực, Trạm y tế, Trưởng của khối Dự phòng
và Dân số tại các đơn vị thuộc TTYT thành phố Thuận An.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
4.2.1. Về nội dung
Đề tài tập trung nghiên cứu liên quan đên công tác kế toán tại các đơn
vị thuộc Trung tâm y tế thành phố Thuận An.
4.2.2. Về không gian
Tại Trung tâm y tế thành phố Thuận An.
4.2.3. Về thời gian
Để phân tích, đánh giá thực trạng công tác kế toán tại các đơn vị thuộc
Trung tâm y tế thành phố Thuận An, tác giả sử dụng dữ liệu của Trung tâm y
tế thành phố Thuận An giai đoạn 2017 – 2019.
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3

Để thực hiện đề tài, tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính như
các phương pháp sưu tầm tài liệu, thống kê mô tả, phân tích, so sánh, suy luận để tìm
hiểu các công trình nghiên cứu trước có liên quan, cũng như hệ thống hóa cơ sở lý
thuyết, đồng thời tác giả kết hợp phương pháp phỏng vấn thông qua bảng câu hỏi
khảo sát nhằm tìm hiểu, phân tích và đánh giá thực trạng công tác kế toán tại các
đơn vị thuộc Trung tâm y tế thành phố Thuận An. Đề tài sử dụng các dữ liệu sơ cấp,
thứ cấp liên quan đến công tác kế toán tại Trung tâm y tế thành phố Thuận An.
- Dữ liệu sơ cấp:
Thu thập dữ liệu sơ cấp là nguồn tác giả tự thu thập trong quá trình
nghiên cứu như: Thu thập dữ liệu thông qua bảng câu hỏi khảo sát. Phiếu
khảo sát tập trung vào hướng khảo sát tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị
thuộc Trung tâm y tế thành phố Thuận An.
Phỏng vấn chuyên gia: phỏng vấn trực tiếp các chuyên gia là kế toán trưởng
cơ quan chủ quản là Sở Y tế, kế toán trưởng Sở tài chính, kế toán trưởng là chuyên
quản Phòng Tài chính thành phố Thuận An trên cơ sở tham khảo ý kiến của các
chuyên gia để làm rõ hơn các vấn đề nghiên cứu.
Từ thông tin thu thập được tác giả tiến hành tổng hợp ý kiến từ bảng
khảo sát bằng cách thống kê mô tả các câu trả lời của các đối tượng, tính
phần trăm với sự hổ trợ của phần mềm SPSS 20.0. Từ dữ liệu sơ cấp có thể
rút ra kết luận về thực trạng tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị thuộc
Trung tâm y tế thành phố Thuận An.
- Dữ liệu thứ cấp: tác giả tham khảo số liệu từ các chứng từ, sổ sách và
các báo cáo kế toán tại Trung tâm y tế thành phố Thuận An.
Các dữ liệu sơ cấp và thứ cấp được thu thập và xử lý trên phần mềm
thông dụng Excel 2010.
6. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI
6.1. Ý nghĩa khoa học
4

Đề tài đã tìm hiểu, đánh giá thực trạng tổ chức công tác kế toán của các
đơn vị sự nghiệp y tế công lập nói chung và của các đơn vị thuộc Trung tâm y
tế thành phố Thuận An nói riêng.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Thông qua việc phân tích, đánh giá thực trạng công tác tổ chức kế toán tại các đơn vị
thuộc Trung tâm y tê thành phố Thuận An tác giả đề xuất một số giải pháp và kiến nghị
nhằm góp phần hoàn thiện công tác tổ chức kế toán tại đơn vị.
7. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN
Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, các danh mục, bảng biểu, tài
liệu tham khảo, chữ viết tắt, mục lục, phụ lục. Luận văn được trình bày thành
03 chương, gồm:
Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự
nghiệp công lập.
Chương 2: Thực trạng tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị thuộc
Trung tâm y tế thành phố Thuận An.
Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại các
đơn vị thuộc Trung tâm y tế thành phố Thuận An.
5

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI
CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP
1.1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU
1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài
Trong các nghiên cứu trước đây có liên quan đến việc tổ chức công tác
kế toán tại các đơn vị, trong đó liên quan đến các đơn vị đặc thù thuộc khu
vực công trong ngành y tế như sau:
Nghiên cứu thực hiện tại Malaysia của tác giả Salah A, Hammad và các cộng sự
thực hiện nghiên cứu vào năm 2010 “Hệ thống kế toán quản lý Bệnh viện: Khung nghiên
cứu”. Bài viết này đề xuất một khuôn khổ để xem xét mối quan hệ giữa các yếu tố bối
cảnh, hệ thống quản lý kế toán (MAS) và hiệu suất quản lý trong ngành chăm sóc sức
khỏe. Đặc biệt, nó nhằm mục đích khám phá các yếu tố bối cảnh ảnh hưởng đến thiết kế
của MAS sẽ tăng cường hiệu suất quản lý trong các bệnh viện Ai Cập. Kết quả nghiên
cứu cho thấy việc cung cấp trong việc liên kết tính hữu ích nhận thức của các đặc điểm
thông tin MAS với hiệu suất quản lý đã được xem là có vấn đề bởi các nghiên cứu trước
đây. Khuôn khổ này giúp các học viên phát triển các phương pháp tiếp cận mới trong
việc thiết kế MAS trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe.
Nghiên cứu “Ảnh hưởng đến cam kết của tổ chức đối với chất lượng của hệ thống
thông tin kế toán” của Syaifulla (2014), bằng phương pháp nghiên cứu định lượng tác giả đã
xác định rằng yếu tố cam kết của ban quản trị và yếu tố cam kết của nhân viên kế toán có ảnh
hưởng đến chất lượng của việc tổ chức công tác kế toán của một tổ chức. Trong nghiên cứu
này chất lượng của hê thống thông tin kế toán cho thấy sự tích hợp của các thành phần khác
nhau của phần cứng, phần mềm, kho não, cơ sở dữ liệu, một mạng viễn thông tích hợp của
các hệ thống phụ được kết nối và hợp tác với nhau hài hòa với các giao dịch xử lý dữ liệu liên
quan đến các vấn đề tài chính trở thành thông tin tài chính hữu ích cho việc ra quyết định
6

của ban quản lý và các công ty bên ngoài. Hệ thống thông tin kế toán chất lượng
có thể hổ trợ công ty đạt được lợi thế cạnh tranh và hổ trợ quản lý ra quyết định
kinh doanh để đạt được mục tiêu của công ty.
Nghiên cứu thực hiện tại Hoa Kỳ vào năm 2016 của hai tác giả Nathan Carroll và
Justin C.Lord với đề tài “Tầm quan trọng ngày càng tăng của kế toán chi phí cho các
Bệnh viện”. Trong các nghiên cứu này, các tác giả đề xuất nâng cao hiệu quả của hệ
thống kế toán quản lý trên cơ sở sử dụng phương pháp kế toán hợp lý nhằm nâng cao
hiệu quả quản lý trong ngành y tế nói chung và cho các Bệnh viện nói riêng. Bài viết này
xem xét các tài liệu về chi phí và lợi ích tương đối của các phương pháp kế toán khác
nhau và mô tả phương pháp nào được các bệnh viện sử dụng phổ biến nhất. Những thay
đổi trong thiết kế lợi ích bảo hiểm đang tạo ra động lực cho bệnh nhân so sánh giá bệnh
viện. Nếu những thay đổi này tiếp tục tiếp diễn, khối lượng và doanh thu của bệnh nhân
có thể ngày càng bị quyết định bởi quyết định của từng bệnh nhân mua dịch vụ giá rẻ và
do đó, các nhà cung cấp có thể thấy áp lực ngày càng tăng khi đặt giá ở mức phản ánh
chi phí chăm sóc. Nếu những thay đổi này thành hiện thực, thông tin kế toán chi phí sẽ
trở thành một phần quan trọng hơn nhiều trong quản lý bệnh viện so với trước đây. Bài
viết này bắt đầu bằng cách cung cấp một cái nhìn tổng quan về một số hệ thống kế toán
chi phí hiện đang sử dụng và xác định điểm mạnh và điểm yếu của từng hệ thống. Tiếp
đến, xác định những thay đổi trong hệ thống thanh toán có khả năng thực hiện định giá
dịch vụ đó và kế toán chi phí là một yếu tố quan trọng trong quản lý bệnh viện
Nghiên cứu gần đây của nhóm tác giả Leslie G.Eldenburg, Hema A. Krishnan, and
Ranjani Kishnan (2017)” Management Accounting and Cotrol in the Hospital Industry:
Areview” Bài viết này trình bày tổng quan về các tài liệu trong hệ thống kế toán và kiểm soát
quản lý (MACS) trong ngành bệnh viện. Một đặc điểm độc đáo của ngành bệnh viện ở một số
quốc gia không chỉ là sự tồn tại của các hình thức sở hữu khác nhau phải đối mặt khác nhau
trong hệ thống “hỗn hợp” này. Kết quả là, một sự thống nhất hoặc lý thuyết không có khả
năng cung cấp thông tin đầy đủ để hiểu hành vi của bệnh viện, đặc biệt là đối với thiết kế và
7

kết quả MACS. Ngoài ra hệ thống bệnh viện đã chứng kiến một loạt các qui định, chủ yếu
mục đích giảm chi phí chăm sóc sức khỏe và tăng khả năng tiếp cân. Những thay đổi qui định
này ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của MACS. Cuối cùng, các bệnh viện phải đối mặt với
những hạn chế về mặt thể chế, có ý nghĩa đối với việc thiết kế và sử dụng MACS. Các tác giả
xem xét các tài liệu MACS trong hệ thống bệnh viện và xác định các cơ hội cho nghiên cứu kế
toán trong tương lai. Nhìn chung nghiên cứu trong ngành bệnh viện có tiềm năng phong phú
cho các nhà nghiên cứu kế toán để hiểu sâu hơn về sự phức tạp và động lực của thiết kế và kết
quả của MACS, đặc biệt là trong các tổ chức phi lợi nhuận và chính phủ.
Các công trình nghiên cứu trên có thể thấy nghiên cứu của các tác giả là khá toàn
diện khi áp dụng tại các bệnh viện hay các cơ sở y tế của Mỹ, các nước phương Tây cũng như
các nước khu vực Đông Nam Á. Mỹ và một số quốc gia phát triển trên thế giới là đại diện cho
các nước có hệ thống bệnh viện tư tự hạch toán.
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
Nghiên cứu thực hiện năm 2014 của tác giả Hồ Thị Như Minh với đề tài “Hoàn thiện
công tác kế toán tại bệnh viện mắt thành phố Đà Nẵng”, luận văn sử dụng phương pháp
nghiên cứu định tính. Qua nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng công tác kế toán tại
Bệnh viện Mắt thành phố Đà Nẵng, luận văn đã bổ sung một số lý luận về công tác kế toán
cũng như những đặc điểm về cơ chế quản lý của các đơn vị sự nghiệp công lập. Đồng thời
luận văn cũng đã làm rõ thực trạng công tác kế toán tại bệnh viện và chỉ ra những mặt còn
hạn chế trong công tác kế toán của đơn vị, trên cơ sở đó luận văn cũng đã đề xuất những giải
pháp cụ thể cũng như những kiến nghị vể việc đổi mới, hoàn thiện công tác kế toán và cơ chế
tài chính của bệnh viện. Tuy nhiên, trong nghiên cứu này, tác giả đã tiếp cận được các lý luận
về nội dung của công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp công lập nói chung nhưng chưa chỉ
ra được sự cụ thể cho các bệnh viện được phân loại là đơn vị sự nghiệp có thu tự đảm bảo
một phần chi phí hoạt động thường xuyên dẫn đến việc phân tích thực trạng thể hiện chưa
đầy đủ.
Một công trình nghiên cứu thực hiện năm 2017 của tác giả Lê Thị Thúy Hằng
thực hiện tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Ninh Bình với đề tài “Hoàn thiện tổ
8

chức công tác kế toán tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Ninh Bình”. Trong nghiên cứu này dựa trên
cơ sở khảo sát thực tế tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Ninh Bình, thông qua số liệu và tài liệu của
bệnh viện từ đó nêu ra các đặc điểm về tổ chức quản lý cũng như thực trạng tổ chức kế toán
tại bệnh viện. Có thể thầy rằng, trong quá trình hoạt động, tổ chức công tác kế toán đã phần
nào đáp ứng yêu cầu về cung cấp thông tin tài chính trung thực và có tác động tích cực đến
công tác quản lý tài chính của đơn vị. Bên cạnh những ưu điểm đạt được vẫn còn những hạn
chế trong tổ chức kế toán cần phải khắc phục để ngày càng phù hợp hơn với cơ chế tự chủ.
Công trình nghiên cứu năm 2019 của tác giả Lê Văn Lượm thực hiện nghiên cứu
“Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Trà Vinh”, bằng
phương pháp nghiên cứu định tính luân văn đã phân tích thực trạng, đưa ra một số nhận
xét, đánh giá những kết quả đạt được và một số hạn chế, đồng thời tìm hiểu nguyên nhân
dẫn đến hạn chế của tổ chức công tác kế toán tại đơn vị. Việc sửa đổi và dần hoàn thiện
công tác kế toán trong các bệnh viện công lập sao cho phù hợp với tính chất đặc điểm
hoạt động, phù hợp với cơ chế tài chính là việc làm cần thiết và có ý nghĩa trong điều
kiện hiện nay. Luận văn đã nêu lên quan điểm và phương hướng hoàn thiện tổ chức công
tác kế toán tại đơn vị sự nghiệp trong lĩnh vực y tế, từ đó đề ra một số giải pháp khắc
phục những nguyên nhân, hạn chế trên.
Một nghiên cứu gần đây của tác giả Lư Thị Kim Ngân năm 2020 thực hiện nghiên
cứu đề tài “Hoàn thiện công tác kế toán chi ngân sách nhà nước tại kho bạc nhà nước Trà
Vinh”. Tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính để nghiên cứu. Thông qua nghiên
cứu và đánh giá thực trạng công tác chi ngân sách nhà nước tại Kho bạc nhà nước Trà Vinh,
luận văn đã hệ thống hóa được các vấn đề lý luận cơ bản về NSNN, nội dung kế toán chi
NSNN tại KBNN. Tác giả nêu lên được thực trạng công tác kế toán chi NSNN tại KBNN Trà
Vinh, phân tích, đánh giá những kết quả đạt được và những tổn tại, khó khăn cần khắc phục.
Trong luận văn, tác giả cũng đã đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán
chi, hệ thống chứng từ, về tổ chức công tác kế toán chi thường xuyên và chi đầu tư, phần mềm
Tabmis, dịch vụ công, …Với những nội dung trình bày trong luận văn đã đáp
9

ứng được mục tiêu đặt ra cần giải quyết, các ý kiến đề xuất có ý nghĩa thực
tiễn để áp dụng.
Nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thị Phương Anh năm 2020 thực hiện nghiên cứu đề
tài “Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán các bệnh viện y học cổ truyền trên địa bàn thành phố
Hà Nội”. Trong nghiên cứu này, luận án phân tích, hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản,
các nhân tố ảnh hưởng tới tổ chức công tác kế toán đơn vị sự nghiệp công lập, xác định về nội
dung tổ chức công tác kế toán theo cách tiếp cận góc độ kế toán là hệ thống thông tin, các vấn
đề được trình bày tương đối đầy đủ là cơ sở và tiền đề cho việc nghiên cứu trọng tâm của luận
án. Nội dung trọng tâm của luận án nêu những đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng của các
bệnh viện YHCT trên địa bàn thành phố Hà Nội gắn với cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm
về tổ chức bộ máy, thực hiện nhiệm vụ, biên chế và quản lý tài chính. Tác giả đã chỉ ra được
những ưu điểm, nhược điểm cũng như những hạn chế và bất cập trong công tác kế toán các
bệnh viện y học cổ truyền trên địa bàn thành phồ Hà Nội. Trên cơ sở phần tích thực trạng ở
chương 2, việc hoàn hiện tổ chức công tác kế toán tại các bệnh viện YHCT trên địa bàn thành
phố Hà Nội là một yêu cầu cấp thiết để các bệnh viện chuyển sang cơ chế tự chủ, giảm dần sự
phụ thuộc vào NSNN. Trong chương 3, đã đề cập những yêu cầu cơ bản của việc hoàn thiện
nhằm mục đích định hướng cho việc đề xuất những nội dung hoàn thiện phù hợp, các nội
dung hoàn hiện được nghiên cứu một cách khoa học dựa trên cơ sở những đánh giá khách
quan về thực trạng tổ chức công tác kế toán tại các bệnh viện YHCT trên địa bàn thành phố
Hà Nội, các nội dung hoàn thiện này vừa mang tính khái quát, vừa mang tính cụ thể bao gồm
hoàn thiện từ phía nhà nước và các bệnh viện nhằm đề xuất để bảo đảm thực hiện các giải
pháp có tính khả thi.
1.1.3. Nhận xét và xác định khoảng trống nghiên cứu
Qua các nghiên cứu đã thực hiện ở trên, mỗi luận văn ở mỗi khía cạnh khác nhau
mặt nào đó đã phản ánh cơ bản được lĩnh vực của đơn vị tác giả nghiên cứu. Tuy nhiên, số
lượng nghiên cứu kế toán trong lĩnh vực y tế còn hạn chế, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay
khi cả nước đang triển khai thực hiện xã hội hóa và tăng
10

cường tự chủ tại các bệnh viện công lập thì nhu cầu nghiên cứu thực trạng công tác kế toán
tại các bệnh viện để tìm ra các giải pháp hoàn thiện ngày càng lớn.
Các kết quả nghiên cứu khẳng định công tác quản lý tài chính và tổ chức công tác
kế toán của đơn vị có mối quan hện mật thiết với nhau, tổ chức công tác kế toán khoa học
sẽ giúp cung cấp tốt về thông tin cho công tác quản ý tài chính của đơn vị. Mặt khác,
công tác kế toán của các đơn vị ngành y tế hiện tại còn nhiều bất cập, do vậy việc hoàn
thiện tổ chức công tác kế toán của các đơn vị là cần thiết nhằm nâng cao trình độ nhân
viên kế toán.
Từ tình hình thực tế, các bệnh viện chủ yếu dựa trên cơ sở pháp lý là các qui
định của Nhà nước về công tác kế toán như Luật NSNN, Luật kế toán, Chế độ kế
toán, các Thông tư, Nghị định, qui chế, qui định của các bệnh viện và các giáo trình,
tài liệu nghiên cứu có liên quan. Luận văn sẽ tập trung vào nghiên cứu các vần đề
chính như đặc điểm quản lý tài chính, nguồn tài chính của đơn vị, các nội dung thu
và nội dung chi, công tác lập và chấp hành dự toán, tổ chức công tác kế toán theo quá
trình xử lý thông tin tại các đơn vị thuộc Trung tâm y tế thành phố Thuận An. Từ
đó, đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại đơn vị.
1. 2. TỔNG QUAN VỀ ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP
1.2.1. Khái niệm đơn vị sự nghiệp công lập
Theo quy định tại Điều 9, Luật viên chức số 58/2010/QH12 quy định: “Đơn
vị sự nghiệp công lập là tổ chức do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước, tổ chức chính
trị, tổ chức chính trị-xã hội thành lập theo quy định của pháp luật, có tư cách pháp nhân,
cung cấp dịch vụ công, phục vụ quản lý nhà nước”
Người lao động làm việc cho các đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ
hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập
được gọi là viên chức.
1.2.2. Đặc điểm đơn vị sự nghiệp công lập
Đặc điểm của các đơn vị sự nghiệp công lập rất đa dạng, do nhu cầu phát triển kinh
tế-xã hội và vai trò của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường, các đơn
11

vị SNCL hoạt động ở các lĩnh vực khác nhau đều mang những đặc điểm cơ
bản sau:
Một là: Thực hiện hoạt động sự nghiệp là cung cấp dịch vụ công cho xã hội
không nhằm mục đích lợi nhuận như hoạt động sản xuất kinh doanh. Nhà nước
tổ chức, duy trì và tài trợ cho các hoạt động sự nghiệp cung cấp những sản phẩm,
dịch vụ cho thị trường trước hết nhằm thực hiện vai trò của Nhà nước trong việc
phân phối lại thu nhập và thực hiện các chính sách phúc lợi công cộng khi can
thiệp vào thị trường.
Hai là: Sản phẩm của các đơn vị SNCL là sản phẩm mang lại lợi ích chung
có tính bền vững, lâu dài cho xã hội. Các sản phẩm, dịch vụ do hoạt động SNCL
tạo ra chủ yếu là những sản phẩm, dịch vụ có giá trị về sức khỏe, văn hóa, đạo
đức, xã hội, …Đây là những sản phẩm vô hình có thể dùng chung cho nhiều đối
tượng trên phạm vi rộng. Mặt khác, sản phẩm của các hoạt động SNCL chủ yếu
là các hàng hóa công cộng phục vụ trực tiếp hoặc gián tiếp trong quá trình tái sản
xuất xã hội.
Ba là: Hoạt động của các đơn vị SNCL luôn gắn liền và bị chi phối bởi các chương
trình phát triển kinh tế-xã hội của Nhà nước. Để thực hiện những mục tiêu kinh tế-xã hội
nhất định, Chính phủ tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, với vai trò
của mình mới có thể thực hiện một cách triệt để và có hiệu quả, nếu để cho tư nhân thực
hiện mục tiêu lợi nhuận sẽ lấn chiếm mục tiêu mục tiêu xã hội và dẫn đến hạn chế việc
tiêu dùng sản phẩm hoạt động sự nghiệp, từ đó kìm hãm sự phát triển kinh tế-xã hội
Tóm lại, đặc điểm cơ bản của các đơn vị SNCL là hoạt động với mục đích
không vì lợi nhuận, chủ yếu phục vụ lợi ích cộng đồng, sản phẩm của các đơn vị
SNCL là sản phẩm mang lại lợi ích chung, có tính bền vững lâu dài cho xã hội, hoạt
động của các đơn vị SNCL luôn gắn liền và bị chi phối bởi các chương trình phát
triển kinh tế-xã hội của Nhà nước.
1.2.3. Phân loại đơn vị sự nghiệp công lập
Tùy theo quan điểm hoặc do các yêu cầu của quản lý Nhà nước mà các đơn vị SNCL
được phân chia theo các tiêu thức khác nhau, các cách phân loại khác
12

nhau nhưng đều nhằm mục đích nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với các đơn vị
SNCL trên cơ sở nghiên cứu, phân tích và đánh giá, đưa ra các định hướng và mục tiêu phát
triền của mỗi loại hình đơn vị phù hợp với từng thời kỳ.
Một là, theo chủ thể quản lý thì đơn vị SNCL được phân thành:
- Đơn vị SNCL do Trung ương quản lý gồm: Các bệnh viện, trường học
do Trung ương quản lý.
- Đơn vị SNCL do địa phương quản lý gồm: Các bệnh viện, trường học
do địa phương quản lý.
Hai là, phân loại theo cấp quản lý ngân sách:
Quyết định số 90/2007/QĐ-BTC ngày 26/10/2007 của Bộ tài chính về
việc ban hành “Quy định về mã số các đơn vị có quan hệ với ngân sách” thì
đơn vị dự toán, đơn vị sử dụng NSNN gồm:
- Đơn vị dự toán cấp I: là đơn vị trực tiếp nhận dự toán hàng năm do Thủ tướng
Chính phủ hoặc Ủy ban nhân dân giao. Đơn vị dự toán cấp I thực hiện, phân bổ, giao dự
toán ngân sách cho đơn vị cấp dưới trực thuộc.
- Đơn vị dự toán cấp II: là đơn vị cấp dưới đơn vị dự toán cấp I, được đơn vị
dự toán cấp I giao dự toán và phân bổ dự toán được giao cho đơn vị dự toán cấp III
(trường hợp được ủy quyền của đơn vị dự toán cấp I)
- Đơn vị dự toán cấp III: là đơn vị trực tiếp sử dụng ngân sách, đươc
đơn vị dự toán cấp I hoặc cấp II giao dự toán ngân sách.
- Đơn vị cấp dưới của đơn vị dự toán cấp III được nhận kinh phí để
thực hiện phần công việc cụ thể, khi chi tiêu phải thực hiện công tác kế toán
và quyết toán theo quy định.
Ba là, phân lọai theo lĩnh vực hoạt động:
- Đơn vị SNCL hoạt động trong lĩnh vực giáo dục đào tạo bao gồm các
cơ sở giáo dục công lập thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
- Đơn vị SNCL hoạt động trong lĩnh vực văn hóa thông tin nghệ thuật.
- Đơn vị SNCL hoạt động trong lĩnh vực thể dục thể thao.
- Đơn vị SNCL hoạt động trong lĩnh vực kinh tế
13

- Đơn vị SNCL hoạt động trong lĩnh vực y tế bao gồm các cơ sở khám
chữa bệnh như các Bệnh viện, Phòng khám, Trung tâm y tế thuộc các Bộ,
ngành và địa phương, trường đào tạo y dược, …
Bốn là: theo quan điểm thực hiện quyền tự chủ:
Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 14 tháng 2 năm 2015 của Chính phủ về
quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập bao gồm:
- Đơn vị SNCL tự đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư, trong đó nguồn
thu từ hoạt động dịch vụ sự nghiệp công, bao gồm cả nguồn NSNN đặt hàng cung
cấp dịch vụ sự nghiệp công theo giá tính đủ chi phí.
- Đơn vị SNCL tự đảm bảo chi thường xuyên, trong đó nguồn thu từ hoạt
động dịch vụ sự nghiệp công bao gồm cả nguồn NSNN đặt hàng cung cấp dịch vụ
sự nghiệp công theo giá tính đủ chi phí. NSNN không phải cấp kinh phí cho các
hoạt động chi thường xuyên của đơn vị.
- Đơn vị SNCL tự đảm bảo một phần chi thường xuyên (do giá, phí dịch vụ sự
nghiệp công chưa kết cấu đủ chi phí, được Nhà nước đặt hàng, giao nhiệm vụ cung cấp
dịch vụ sự nghiệp công theo giá, phí chưa tính đủ chi phí).
- Đơn vị SNCL do Nhà nước đảm bảo chi thường xuyên (theo chức năng, nhiệm vụ
được cấp có thẩm quyền giao, không có nguồn thu hoặc nguồn thu thấp).
1.2.4. Ý nghĩa, yêu cầu, nhiệm vụ tổ chức công tác kế toán tại các đơn
vị sự nghiệp công lập.
1.2.4.1. Ý nghĩa của tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp công
lập.
Kế toán là một trong những công cụ quản lý có hiệu lực được sử dụng trong các
đơn vị để quản lý tài sản, quản lý quá trình tiếp nhận và sử dụng các nguồn kinh phí.
Tuy nhiên, để kế toán thật sự trở thành công cụ quản lý đắc lực ở các đơn vị sự nghiệp
công lập, thì vấn đề tổ chức công tác kế toán hợp lý và hoàn thiện là một rong những tiền
đề tiên quyết của các đơn vị.
Giáo trình Nguyên lý kế toán của Học viện tài chính năm 2012 thì “Tổ chức công tác
cần được hiểu như một hệ thống các yếu tố cấu thành gồm: tổ chức bộ máy kế toán, tổ chức
vận dụng các phương pháp kế toán, kỹ thuật hạch toán, tổ
14

chức vận dụng các chế độ, thể lệ kế toán, …mối liên hệ và sự tác động giữa các
yếu tố đó với mục đích đảm bảo các điều kiện cho việc phát huy tối đa chức
năng của hệ thống các yếu tố đó”.
Khác với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, các đơn vị SNCL được Nhà
nước giao nhiệm vụ theo chức năng quản lý ngành và được phân cấp quản lý theo
các đơn vị dự toán cấp 1, cấp 2, cấp 3. Các đơn vị SNCL được trang trải chi phí bằng
nguồn vốn cấp phát vủa NSNN, nguồn thu sự nghiệp và các hoạt động dịch vụ. Theo
tác giả việc tổ chức tốt công tác kế toán trong các đơn vị sự nghiệp công lập sẽ mang
lại ý nghĩa sau:
Một là, tổ chức công tác kế toán hợp lý, khoa học sẽ đảm bảo cung cấp chính
xác, kịp thời và đầy đủ các thông tin kinh tế, tài chính của đơn vị cho các đối tượng
quan tâm giúp họ đưa ra các quyết định đúng đắn, kịp thời. Bởi thế, kế toán là việc
thu thập, xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính dưới hình
thức giá trị, hiện vật và thời gian lao động. Kế toán là một trong những công cụ quản
lý kinh tế hữu hiệu nhất nhằm phản ánh các mặt hoạt động kinh tế tài chính của đơn
vị.
Hai là, tổ chức công tác kế toán khoa học, hợp lý sẽ tạo dựng được bộ máy kế toán
gọn nhẹ, hiệu quả. Tổ chức công tác kế toán khoa học sẽ đảm bảo việc ghi chép, theo dõi,
phản ánh và giám sát chặt chẽ các loại tài sản, nguồn kinh phí đơn vị, giúp cho việc nâng cao
hiệu quả sử dụng vốn, nguồn kinh phí trong các đơn vị.
Hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập phải tuân thủ các chính sách, chế độ
về kinh tế tài chính của Nhà nước; tổ chức công tác kế toán đòi hỏi các nhân viên kế toán
sử dụng hệ thống, phương pháp kế toán là một trong những yếu tố quan trọng có tính
quyết định và là trung tâm của mối liên hệ biện chứng giữa các yếu tố cấu thành của tổ
chức công tác kế toán.
Ba là, tổ chức công tác kế toán khoa học, hợp lý sẽ là cơ sở quan trọng để quản lý tài
chính hiệu quả, không những tiết kiệm được thời gian nhân lực mà còn góp phần không nhỏ
vào việc quản lý và sử dụng kinh phí có hiệu quả, tránh thất thoát cũng như sử dụng không
đúng mục đích. Do vậy, việc tổ chức công tác kế toán khoa học và hợp lý có ý nghĩa quan
trọng giúp cho việc cung cấp thông tin kế
15

toán kịp thời, qua đó giảm bớt khối lượng công việc kế toán trùng lắp, tiết
kiệm chi phí, đồng thời giúp cho việc kiểm kê, kiểm soát tài sản, nguồn kinh
phí hoạt động và đánh giá hiệu quả hoạt động.
Như vậy tổ chức công tác kế toán có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong quản lý ở các
đơn vị sự nghiệp công lập. Chính vì vậy, trong điều kiện hiện nay một yêu cầu đặt ra với tổ
chức công tác kế toán là phải không ngừng đổi mới và hoàn thiện nhằm đáp ứng nhu cầu
quản lý của đơn vị cũng như phù hợp với chính sách, chế độ, thể lệ về kinh tế, tài chính của
Nhà nước. Đề phát huy tốt nhất vai trò, ý nghĩa của tổ chức công tác kế toán, các đơn vị sự
nghiệp công lập cần phải tuân thủ đầy đủ các yêu cầu cơ bản và thực hiện tốt nhiệm vụ về tổ
chức công tác kế toán.
1.2.4.2. Yêu cầu của tổ chức công tác kế toán.
Tổ chức công tác kế toán có chất lượng, hiệu quả là cơ sở để kế toán đơn vị sự
nghiệp công lập cung cấp thông tin kịp thời, đầy đủ, trung thực, hợp lý về tình hình
tài sản, nợ phải trả, tài sản thuần, tình hình và kết quả hoạt động kinh tế, tài chính
của đơn vị; phù hợp với qui định của pháp luật về kế toán, tài chính và các quy định
pháp luật khác có liên quan; cung cấp đầy đủ, kịp thời, minh bạch, phục vụ cho việc
ra quyết định kinh tế của nhà quản trị bên trong và những cá nhân, tổ chức bên
ngoài có liên quan.
Trong thực tế với những nguyên nhân chủ quan, khách quan khác nhau như sự yếu
kém về năng lực chuyên môn, do sự hạn chế hiểu biết về pháp luật, sự mới mẽ và phức tạp
của các giao dịch, sự mâu thuẫn về lợi ích nhóm, …thông tin do kế toán cung cấp luôn có khả
năng tồn tại những sai phạm với các mức độ khác nhau. Vì vậy, để đảm bảo thông tin kế toán
cung cấp đầy đủ, kịp thời, minh bạch, rõ ràng, đáng tin cậy, tổ chức công tác kế toán cẩn phải
đáp ứng các yêu cầu:
Một là, tổ chức công tác kế toán phải đảm bảo yêu cầu khoa học, hợp lý trên cơ sở
chấp hành đúng các nguyên tắc tổ chức và phù hợp với các chính sách, chế độ tài chính kế
toán hiện hành. Bất kỳ công việc tổ chức nào trước hết phải thể hiện được tính khoa học và
hợp lý, bởi vì công việc tổ chức là yếu tố quyết định đến chất lượng và hiệu quả của công tác.
Do đó, công tác kế toán phải tuân thủ những nguyên tắc, chính sách, chế độ, quy chế về kinh
tế, tài chính, kế toán,
16

…Vì thế, tổ chức công tác kế toán ở đơn vị SNCL không chỉ cần tính khoa học, hợp lý mà còn
phải dựa trên cơ sở chấp hành đúng các quy định có tính nguyên tắc, các chính sách, chế độ
theo quy định hiện hành có liên quan của Nhà nước.
Hai là, tổ chức công tác kế toán ở đơn vị phải đảm bảo phù hợp với đặc điểm tổ chức
quản lý, quy mô và địa bàn hoạt động của đơn vị. Mỗi đơn vị có đặc điểm, điều kiện thực tế
khác nhau về tổ chức hoạt động, tổ chức quản lý, …quy mô và trình độ quản lý, …Do vậy, tổ
chức công tác kế toán ở đơn vị SNCL muốn phát huy tốt thì phải được tổ chức phù hợp với
điều kiện thực tế của đơn vị.
Ba là, tổ chức công tác kế toán ở đơn vị phải phù hợp với đội ngủ biên chế và khả
năng trình độ của đội ngủ cán bộ nhân viên kế toán hiện có. Mỗi đơn vị SNCL có đội ngủ kế
toán với trình độ chuyên môn nghiệp vụ, sử dụng thiết bị phương tiện kỹ thuật tin học có thể
khác nhau. Do vậy, các đơn vị muốn tổ chức công tác kế toán hợp lý và có hiệu quả thì khi tổ
chức công tác kế toán cẩn đảm bảo tính phù hợp với đội ngủ, trình độ của khoa học thì những
người làm kế toán mới đủ khả năng, điều kiện để hoàn thành nhiệm vụ công việc kế toán
được giao.
Bốn là, tổ chức công tác kế toán phải đảm bảo thực hiện đầy đủ chức năng
nhiệm vụ kế toán trong đơn vị, thu nhận, xử lý, kiểm tra và cung câp thông tin kế
toán đáp ứng yêu cầu quản lý, quản trị của đơn vị. Sản phẩm cuối cùng của kế toán
là cung cấp được báo cáo kế toán (thông tin kế toán) cần thiết cho các đối tượng sử
dụng thông tin. Những thông tin đó xuất phát từ yêu cầu quản lý, quản trị đơn vị và
của các đối tượng sử dụng thông tin kế toán. Do vậy, khi tiến hành tổ chức công tác
kế toán ở đơn vị cần lưu ý đến yêu cầu quản lý, quản trị của các đối tượng để thiết kế
hệ thống thu nhận và cung câp thông tin phải có hiệu quả và hữu ích.
Năm là, tổ chức công tác kế toán phải đảm bảo được những yêu cầu của thông tin kế
toán và tiết kiệm chi phí hạch toán. Kế toán là công cụ quản lý, mà mục đích của quản lý là
hiệu quả và tiết kiệm, đồng thời kế toán là công việc, là hoạt động của một tổ chức, một bộ
phận của đơn vị cũng chi phí rất nhiều cho công việc này. Do vậy, khi tổ chức công tác kế
toán ở đơn vị cũng quan tâm đến vấn đề
17

hiệu quả và tiết kiệm chi phí hạch toán, cần phải tính toán, xem xét tính hợp lý giữa chi
phí hạch toán với kết quả tính kinh tế của công tác kế toán mang lại.
Từ các yêu cầu trên, để tổ chức công tác kế toán khoa học cần phải
tuân thủ các nguyên tắc:
Một là, tổ chức công tác kế toán trong đơn vị phải đảm bảo tuân thủ các
quy định của pháp luật về kế toán. Nhằm tạo ra môi trường pháp lý cho hoạt
động của kế toán, mỗi quốc gia sẽ ban hành một hệ thống các quy định pháp luật
cho hoạt động của kế toán. Để đảm bảo tuân thủ luật pháp tổ chức công tác kế
toán phải đảm bảo tuân thủ các quy định về pháp luật kế toán của từng quốc gia
mà đơn vị đang hoạt động.
Hai là, tổ chức kế toán phải đảm bảo nguyên tắc thống nhất. Kế toán là một trong
các công cụ quản lý thuộc hệ thống các công cụ quản lý chung của toàn đơn vị. Vì vậy, để
phát huy hết vai trò và nhiệm vụ của kế toán trong hệ thống quản lý chung khi tổ chức
công tác kế toán phải chú ý đến mối quan hệ của kế toán với các bộ phận quản lý khác
nhằm đảm bảo tính thống nhất trong xử lý, cung cấp thông tin, kiểm soát, điều hành các
hoạt động của đơn vị.
Ba là, tổ chức công tác kế toán phải đảm bảo phù hợp với đặc điểm hoạt động, đặc
điểm tổ chức quản lý của đơn vị. Tổ chức công tác kế toán cũng phải phù hợp với yêu cầu,
trình độ quản lý, phù hợp với trình độ của nhân viên kế toán trong đơn vị. Phù hợp với trình
độ trang thiết bị, phương tiện tính toán và các trang thiết bị khác phục vụ cho công tác kế
toán và công tác quản lý chung của đơn vị.
1.2.4.3. Nhiệm vụ của tổ chức công tác kế toán.
Theo Điều 4 Luật kế toán 2015 qui định nhiệm vụ kế toán của đơn vị kế
toán như sau:
- Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán theo đối tượng và nội dung
công việc kế toán, theo chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán.
- Kiểm tra, giám sát các khoản thu, chi tài chính, nghĩa vụ thu, nộp, thanh toán
nợ; kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài sản và nguồn hình thành tài sản; phát hiện và ngăn
ngừa các hành vi vi phạm pháp luật về tài chính, kế toán.
18

- Phân tích thông tin, số liệu kế toán; tham mưu, đề xuất các giải pháp phục vụ
yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán.
- Cung cấp thông tin, số liệu kế toán theo qui định của pháp luật.
Theo Thông tư 107/2017/TT-BTC ngày 10 tháng 10 năm 2017 Thông tư của Bộ
tài chính về Hướng dẫn kế toán hành chính, sự nghiệp, kế toán là công cụ quan trọng để
quản lý kinh tế, tài chính ở đơn vị SNCL. Tổ chức công tác kế toán khoa học và hợp lý là
điều kiện cần thiết để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ và vai trò của kế toán, đảm bảo
được chất lượng và hiệu quả của công tác kế toán ở đơn vị SNCL. Bên cạnh đó, tổ chức
khoa học, hợp lý công tác kế toán còn tiết kiệm được chi phí cho công tác kế toán.
Là một trong các công cụ quản lý quan trọng trong đơn vị SNCL, do
vậy theo tác giả những nhiệm vụ chính của tổ chức công tác kế toán trong đơn
vị SNCL gồm:
Một là, tổ chức hợp lý bộ máy kế toán ở đơn vị phù hợp với đặc điểm, điều kiện
tổ chức hoạt động, tổ chức quản lý và phân cấp quản lý tài chính ở đơn vị, đảm bảo đủ số
lượng, có chất lượng, đảm bảo hoàn thành mọi nội dung công việc kế toán của đơn vị với
chi phí tiết kiệm nhất. Thực hiện phân công nhiệm vụ rõ ràng cho từng nhân viên kế
toán; xác định được mối quan hệ công việc giữa bộ phận kế toán với các bộ phận quản lý
khác trong đơn vị.
Hai là, xác định rõ mối quan hệ giữa các bộ phận trong bộ máy kế toán với các bộ
phận quản lý khác trong đơn vị về công việc liên quan đến công tác kế toán và thu nhận,
xử lý và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính liên quan cho các nhà quản lý. Mỗi bộ phận
có nhiệm vụ riêng, tuy nhiên, chúng có liên quan và có mối quan hệ tạo thành bộ máy
quản lý toàn đơn vị. Do vậy, khi tổ chức bộ máy kế toán cần xác định rõ nhiệm vụ và mối
quan hệ về cung câp thông tin giữa bộ phận kế toán với các bộ phận chức năng liên quan
trong toàn đơn vị.
Ba là, tổ chức thực hiện chế độ kế toán, thông lệ kế toán, Luật kế toán đã ban hành và
lựa chọn một hình thức kế toán phù hợp với điều kiện cụ thể của đơn vị. Việc lựa chọn hình
thức kế toán phù hợp là một trong các nhiệm vụ của tổ chức
19

công tác kế toán, nhằm giúp đơn vị tổ chức thu nhận, xử lý và cung cấp thông
tin phù hợp và hiệu quả.
Bốn là, tổ chức áp dụng những thành tựu khoa học kỹ thuật, khoa học quản lý; từng
bước trang bị và sử dụng các phương tiện kỹ thuật tính toán, hiện đại. Tổ chức bồi dưỡng,
nâng cao trình độ quản lý, trình độ nghiệp vụ cho nhân viên kế toán. Tổ chức phổ biến hướng
dẫn các chế độ thể lệ về tài chính kế toán cho công chức viên chức trong đơn vị. Tổ chức kiểm
tra kế toán trong nội bộ. Trong điều kiện hiện nay, khoa học kỹ thuât, thông tin phát triển rất
nhanh và tin học đã xâm nhập sâu vào hoạt động quản lý, trở thành một yếu tố và phương
tiện quan trọng không thể thiếu. Do đó, theo tác giả khi tổ chức công tác kế toán ở đơn vị
SNCL cần quán triệt nhiệm vụ ứng dụng những thành tựu khoa học tiên tiến, hiện đại, sử
dụng các chương trình phần mềm, trang thiết bị kỹ thuật hỗ trợ tính toán, thiết lập hệ thống
thông tin, khai thác và lưu trữ thông tin cho hiệu quả.
Đồng thời, quá trình hoạt động của đơn vị chính là quá trình thực hiện các
chính sách, chế độ quản lý kinh tế, tài chính của Nhà nước. Kế toán với tư cách là
công cụ phục vụ quản lý kinh tế, tài chính cho đơn vị. Do vậy, để thực hiện tốt các
chính sách, chế độ Nhà nước, khi tổ chức công tác kế toán ở đơn vị SNCL phải thực
hiện nhiệm vụ phổ biến, hướng dẫn và kiểm tra việc chấp hành chính sách, chế độ
quản lý kinh tế, tài chính ở đơn vị nhằm đưa công tác kế toán và công tác quản lý của
đơn vị vào nề nếp.
1.3. NỘI DUNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ SỰ
NGHIỆP CÔNG LẬP.
Tổ chức công tác kế toán như một hệ thống các yếu tố cấu thành bao
gồm nhiều nội dung khác nhau, những nội dung đó phải được tổ chức một
cách khoa học và hợp lý, phải được thực hiện theo Luật kế toán, các Chuẩn
mực kế toán cũng như các quy định về chính sách, chế độ quản lý kinh tế-tài
chính của từng quốc gia.
Hay nói cách khác, đó là việc tổ chức một hệ thống các yếu tố cấu thành gồm tổ chức
bộ máy kế toán, tổ chức vận dụng các phương pháp và kỹ thuật hạch toán kế toán, tổ chức
thực hiện các chính sách kinh tế-tài chính và kế toán, cùng
20

với mối liên hệ và sự tác động giữa các yếu tố đó nhằm phát huy tối đa chức
năng của hệ thống.
Có thể thấy thực chất của việc tổ chức công tác kế toán trong các đơn vị sự nghiệp
công lập là việc tổ chức thực hiện ghi chép, phân loại, tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế tài
chính phát sinh theo những nội dung công tác kế toán bằng phương pháp khoa học của kế
toán, phù hợp với qui định của chính sách, chế độ quản lý kinh tế, phù hợp với đặc điểm, tình
hình cụ thể của đơn vị để phát huy chức năng, vai trò quan trọng của kế toán trong quản lý vĩ
mô, vi mô nền kinh tế.
1.3.1. Công tác lập và chấp hành dự toán thu-chi.
Căn cứ vào Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 12 tháng 02 năm 2015
Nghị định của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công
lập thì nội dung công tác kế toán bao gồm:
1.3.1.1. Công tác lập dự toán thu-chi.
- Lập dự toán đối với đơn vị sự nghiệp công tự đảm bảo chi thường xuyên và
chi đầu tư; đơn vị sự nghiệp công tự đảm bảo chi thường xuyên.
Hàng năm căn cứ vào kết quả thực hiện về số lương, khối lượng dịch vụ; tình hình
thu, chi hoạt động cung cấp dịch vụ sự nghiệp công và các dịch vụ khác của năm hiện hành;
yêu cầu nhiệm vụ của năm kế hoạch, đơn vị lập kế hoạch về số lượng, khối lượng dịch vụ và
dự toán thu, chi báo cáo cơ quan quản lý cấp trên; Đối với đơn vị sự nghiệp công do Nhà
nước đặt hàng: Hàng năm căn cứ vào đơn giá, số lượng, khối lượng dịch vụ sự nghiệp công
được đặt hàng theo hướng
dẫn của Bộ, cơ quan Trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, đơn vị lập dự
toán gửi cơ quản quản lý cấp trên theo qui định.
- Lập dự toán đối với đơn vị sự nghiệp công tự đảm bảo một phần chi thường xuyên (do
giá, phí dịch vụ sự nghiệp công chưa kết cấu đủ chi phí, được Nhà nước đặt hàng, giao nhiêm vụ
cung cấp dịch vụ sự nghiệp công theo giá, phí chưa tính đủ chi phí): căn cứ tình hình thực hiện của
năm hiện hành, nhiệm vụ của năm kế hoạch, đơn vị lập kế hoạch về số lượng, khối lượng dịch vụ
sự nghiệp công và dự toán thu-chi ( bao gồm cả phần kinh phí ngân sách nhà nước hỗ trợ do giá,
phí dịch
23

vụ sự nghiệp công chưa kết cấu đủ chi phí) báo cáo cơ quan quản lý cấp trên
theo qui định.
- Lập dự toán đối với đơn vị sự nghiệp công do Nhà nước đảm bảo chi thường
xuyên (theo chức năng, nhiệm vụ được cấp có thẩm quyền giao, không có nguồn thu hoặc
thu nhập thấp): Căn cứ tình hình thực hiện năm hiện hành, nhiệm vụ được cấp có thẩm
quyền giao trong năm kế hoạch, số lượng người làm việc được cấp có thẩm quyền phê
duyệt, chế độ chi tiêu hiện hành, đơn vị lập dự toán thu, chi gủi cơ quan quản lý cấp trên
theo quy định.
- Lập dự toán thu, chi phí theo luật phí, lệ phí, các nhiệm vụ không
thường xuyên theo quy định của Luật ngân sách nhà nước.
- Hàng năm, căn cứ vào dự toán thu, chi do đơn vị sự nghiệp công xây
dựng, cơ quan quản lý cấp trên có trách nhiệm xem xét, tổng hợp dự toán
thu, chi của đơn vị gửi cơ quan tài chính và cơ quan có liên quan theo quy
định của Luật ngân sách nhà nước.
1.3.1.2. Công tác chấp hành dự toán thu, chi.
- Việc phần bổ và giao dự toán của cơ quan quản lý cấp trên cho đơn vị sự
nghiệp công lập thực hiện theo Luật ngân sách nhà nước
- Căn cứ lộ trình tính giá dịch vụ sự nghiệp công quy định tại Khoản 1 Điều 10 Nghị
định này, cơ quan quản lý cấp trên thực hiện đặt hàng đối với đơn vị sự nghiệp công tự đảm
bảo chi thường xuyên và chi đầu tư và đơn vị sự nghiệp công tự đảm bảo chi thường xuyên;
đặt hàng, giao kinh phí hỗ trợ từ ngân sách nhà nước đối với đơn vị sự nghiệp công tự đảm
bảo một phần chi thường xuyên (do giá, phí dịch vụ sự nghiệp công chưa kết cấu đủ chi phí,
được Nhà nước đặt hàng, giao nhiệm vụ cung cấp dịch vụ sự nghiệp công theo giá, phí chưa
tính đủ chi phí).
- Đối với đơn vị sự nghiệp công do Nhà nước đảm bảo chi thường xuyên
(theo chức năng, nhiệm vụ được cấp có thẩm quyền giao, không có nguồn thu
hoặc nguồn thu thấp): Cơ quan quản lý cấp trên thực hiện giao dự toán ổn định
trong thời gian 3 năm và được điều chỉnh khi Nhà nước thay đổi nhiệm vụ, cơ
chế chính sách theo quy định.
1.3.2. Tổ chức kế toán theo quá trình xử lý thông tin.
22

1.3.2.1. Vận dụng hệ thống chứng từ kế toán.
Chứng từ kế toán là những giấy tờ, vật mang tính thể hiện các nghiệp
vụ kinh tế tài chính đã phát sinh và thực sự hoàn thành. Đây là nguồn thông
tin ban đầu, được xem như nguồn nguyên liệu mà kế toán sử dụng để qua đó
tạo lập nên những thông tin có tính tổng hợp và hữu ích để phục vụ cho nhiều
đối tượng sử dụng khác nhau.
Tổ chức chứng từ kế toán là quá trình vận dụng chế độ chứng từ vào đặc thù riêng
của đơn vị kế toán. Quá trình gồm việc xác định chủng loại, số lượng, nội dung kết cấu và quy
chế quản lý sử dụng chứng từ. Kế đến là việc thiết lập các bước thủ tục cần thiết để hình
thành bộ chứng từ cho từng nghiệp vụ phát sinh gắn với từng đối tượng kế toán nhằm thiết
lập thông tin ban đầu hợp pháp, hợp lệ phục vụ với việc quản lý, tác nghiệp hàng ngày và ghi
sổ kế toàn.
Tại Chương II Điều 3 Thông tư 107/2017/TT-BTC ngày 10/10/2917 của Bộ Tài chính
quy định rõ về chứng từ kế toán, các đơn vị hành chính sự nghiệp đều phải sử dụng thống
nhất mẫu chứng từ kế toán thuộc loại bắt buộc quy định
Bộ Tài chính quy định cụ thể về chứng từ kế toán và hệ thống chứng từ kế toán cho
từng lĩnh vực hoạt động. Đối với các đơn vị hành chính sự nghiệp, hệ thống danh mục, mẫu
và giải thích phương pháp lập các chứng từ kế toán bắt buộc quy định tại Phụ lục số 01 kèm
Thông tư 107/2017/TT-BTC của Bộ Tài chính.
Chứng từ kế toán được lập ở nhiều bộ phận khác nhau trong đơn vị kế toán kể cả
bên ngoài đơn vị kế toán nên việc xác lập quy trình luân chuyển chứng từ cho các loại
chứng từ khác nhau nhằm đảm bảo chứng từ về đến phòng kế toán trong thời hạn ngắn
nhất có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc đảm bảo tính kịp thời cho việc kiểm tra, xử
lý và cung cấp thông tin.
1.3.2.2. Vận dụng hệ thống tài khoản kế toán.
Tài khoản kế toàn là phương pháp kế toán dùng để phân loại và hệ thống hóa các
nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh theo nội dung kinh tế và theo trình tự thời gian. Tài
khoản kế toán phản ánh và kiểm soát thường xuyên, liên tục, có hệ thống tình hình về tài sản,
tiếp nhận và sử dụng kinh phí do NSNN cấp và các
23

nguồn kinh phí khác, tình hình thu, chi hoạt động và các khoản khác ở các
đơn vị hành chính sự nghiệp.
Hệ thống tài khoản kế toán áp dụng cho các đơn vị sự nghiệp do Bộ Tài
chính quy định thống nhất về loại tài khoản, số lượng tài khoản, ký hiệu, tên
gọi và nội dung ghi chép của từng loại tài khoản.
Các đơn vị sự nghiệp khác nhau, có đặc điểm và hình thức hoạt động khác nhau
nên cần phải sử dụng các hình thức tài khoản kế toán khác nhau để thu nhận, xử lý, phân
tích và cung cấp thông tin phục vụ cho yêu cầu quản lý tại đơn vị. Vì vậy, việc quan tâm
xây dựng hoàn chỉnh hệ thống tài khoản kế toán được coi là khâu quan trọng và có ý
nghĩa lớn trong tổ chức công tác kế toán ở các đơn vị nói chung và ở các đơn vị thuộc
Trung tâm y tế Thuận An nói riêng, việc xây dựng hệ thống tài khoản kế toán cần đảm
bảo các yêu cầu cơ bản:
- Phản ánh đầy đủ hoạt động kinh tế, tài chính phát sinh của các đơn vị
hành chính sự nghiệp thuộc mọi loại hình, mọi lĩnh vực phù hợp với mô hình
tổ chức và tính chất hoạt động.
- Hệ thống tài khoản kế toán phải đảm bảo việc ghi chép kế toán tuân thủ
các nguyên tắc, chuẩn mực kế toán và các quy định của pháp luật đồng thời đảm
bảo việc ghi chép chi tiết phục vụ yêu cầu quản lý.
Để hoàn thiện hệ thống tài khoản kế toán đơn vị phải tuân thủ các quy định về hệ
thống kế toán, kể cả mã số và tên gọi, nội dung, kết cấu và phương pháp kế toán của từng tài
khoản kế toán. Dựa trên hệ thống tài khoản kế toán do Bộ tài chính ban hành, đơn vị căn cứ
vào chức năng, nhiệm vụ và tính chất hoạt động của đơn vị mình cũng như đặc điểm hoạt
động và yêu cầu quản lý để nghiên cứu, lựa chọn các tài khoản kế toán phù hợp, cần thiết để
hình thành hệ thống tài khoản kế toán cho đơn vị mình. Bộ Tài chính quy định các hình thức
TKKT sau:
+ Các loại tài khoản trong bảng gồm tài khoản từ loại 1 đến loại 9, được hạch
toán kép (hạch toán bút toán đối ứng giữa các tài khoản). Tài khoản trong bảng dùng để
kế toán tình hình tài chính (gọi tắt là kế toán tài chính), áp dụng cho tất cả các đơn vị,
phản ánh tình hình tài sản, công nợ, nguồn vốn, doanh thu, chi phí, thặng dư (thâm hụt)
của đơn vị trong kỳ kế toán.
24

+ Loại tài khoản ngoài bảng gồm tài khoản loại 0, được hạch toán đơn (không hạch
toán bút toán đối ứng giữa các tài khoản). Các tài khoản ngoài bảng liên quan đến NSNN
hoặc có nguồn gốc NSNN (tài khoản 004, 006, 008, 012, 013, 014, 018) phải được phản ánh
theo mục lục ngân sách nhà nước, theo niên độ (năm trước, năm nay, năm sau (nếu có) và
theo các yêu cầu quản lý khác của NSNN.
+ Trường hợp một nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh liên quan đến tiếp
nhận, sử dụng: nguồn NSNN cấp; nguồn viện trợ, vay nợ nước ngoài; nguồn phí
được khấu trừ, để lại thì kế toán vừa phải hạch toán kế toán theo các tài khoản trong
bảng, đồng thời hạch toán các tài khoản ngoài bảng, chi tiết theo mục lục ngân sách
nhà nước và niên độ phù hợp.
Các đơn vị hành chính sự nghiệp phải căn cứ vào hệ thống tài khoản kế
toán ban hành và đặc điểm hoạt động cụ thể để lựa chọn hình thức tài khoản
kế toán áp dụng cho phù hợp với đơn vị mình
1.3.2.3. Vận dụng hệ thống sổ kế toán.
Sổ kế toán dùng để ghi chép phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong
từng thời kỳ kế toán và niên độ kế toán. Từ các sổ kế toán, kế toán lên báo cáo tài
chính nhờ đó mà cơ quan quản lý có cơ sở đánh đánh giá, nhận xét tình hình hoạt
động của đơn vị có hiệu quả hay không.
Tại Điều 5 Chương II Thông tư 107/2017/TT-BTC: Đơn vị hành chính, sự
nghiệp phải mở sổ kế toán để ghi chép, hệ thống và lưu giữ toàn bộ các nghiệp vụ
kinh tế, tài chính đã phát sinh có liên quan đến đơn vị kế toán. Việc bảo quản,
lưu trữ sổ kế toán thực hiện theo qui định của pháp luật về kế toán, các văn bản
có liên quan tại Thông tư này.
Tổ chức hệ thống sổ kế toán là việc kết hợp các loại sổ sách với nội
dung và kết cấu khác nhau trong cùng một quá trình hạch toán theo một
trình tự nhất định nhằm rút ra những chỉ tiêu cần thiết cho quản lý kinh tế.
Theo Thông tư 107/2017/TT-BTC quy định:
- Mỗi đơn vị kế toán chỉ sử dụng một hệ thống sổ kế toán cho một kỳ kế
toán năm, bao gồm sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi tiết.
- Mẫu sổ kế toán tổng hợp:
25

Hoàn Thiện Tổ Chức Công Tác Kế Toán Tại Các Đơn Vị Thuộc Trung Tâm Y Tế

Hoàn Thiện Tổ Chức Công Tác Kế Toán Tại Các Đơn Vị Thuộc Trung Tâm Y Tế

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Hoàn Thiện Tổ Chức Công Tác Kế Toán Tại Các Đơn Vị Thuộc Trung Tâm Y Tế

Similar to Hoàn Thiện Tổ Chức Công Tác Kế Toán Tại Các Đơn Vị Thuộc Trung Tâm Y Tế (18)

More from Dịch vụ viết bài trọn gói ZALO: 0936 885 877

More from Dịch vụ viết bài trọn gói ZALO: 0936 885 877 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Hoàn Thiện Tổ Chức Công Tác Kế Toán Tại Các Đơn Vị Thuộc Trung Tâm Y Tế