1. Q“~°= ã¨Oáê^Œ‰õΩÅ∞
„á⁄IIJ_»Ñ¨ ã¨`«º<å~åÜ«∞}
ã¨ÅǨ =∞O_»e
P‰õΩÅ Éèí∂=∞Ü«∞º
Ãã·<£û ã¨∂Ѩ~ü"≥·[~ü(i>ˇÿ~ü¤)SCERT-AP
JÅ¡O <å~åÜ«∞}
Z_ç@~ü–#=∞¿ãÎ `≥ÅOQÍ}
z‰õΩ¯_»∞ „ѨÉèÏHõ~ü
J_»fiˆHò–<åºÜ«∞ ã¨ÅǨ ^•~°∞
ã¨Oáê^Œ‰õΩÅ∞
_®IIã≤.HÍjO
ã¨Oáê^ŒHõ =~°æO
a.=∞kÌÖ˘
_®IIZ.ã≤Öχ<åÜ«∞H±
¿ãflǨÏÅ`« ZO.
„HÍOu
q„Hõ"£∞
ã¨Oáê^Œ‰õΩxL`«Î~°O
ZxflHõÅ ã¨O`«Ö’ZxflHõÅ ã¨O`«Ö’ZxflHõÅ ã¨O`«Ö’ZxflHõÅ ã¨O`«Ö’ZxflHõÅ ã¨O`«Ö’
„Ѩu F@~°∞ '=ã¨∞Î"Õ—„Ѩu F@~°∞ '=ã¨∞Î"Õ—„Ѩu F@~°∞ '=ã¨∞Î"Õ—„Ѩu F@~°∞ '=ã¨∞Î"Õ—„Ѩu F@~°∞ '=ã¨∞Î"Õ—
`≥ÅOQÍ} |*Ï~°∞Ö’`≥ÅOQÍ} |*Ï~°∞Ö’`≥ÅOQÍ} |*Ï~°∞Ö’`≥ÅOQÍ} |*Ï~°∞Ö’`≥ÅOQÍ} |*Ï~°∞Ö’
„Ѩu <åÜ«∞‰õΩ_»∞ '"åºáêˆ~—„Ѩu <åÜ«∞‰õΩ_»∞ '"åºáêˆ~—„Ѩu <åÜ«∞‰õΩ_»∞ '"åºáêˆ~—„Ѩu <åÜ«∞‰õΩ_»∞ '"åºáêˆ~—„Ѩu <åÜ«∞‰õΩ_»∞ '"åºáêˆ~—
=ã¨∞Î=Ù=ã¨∞Î=Ù=ã¨∞Î=Ù=ã¨∞Î=Ù=ã¨∞Î=Ù + "åºáêi ´"åºáêi ´"åºáêi ´"åºáêi ´"åºáêi ´ ÖÏÉèíOÖÏÉèíOÖÏÉèíOÖÏÉèíOÖÏÉèíO
F@∞¡F@∞¡F@∞¡F@∞¡F@∞¡ + ã‘@∞ ´ã‘@∞ ´ã‘@∞ ´ã‘@∞ ´ã‘@∞ ´ ÃÑ@∞ì|_çÃÑ@∞ì|_çÃÑ@∞ì|_çÃÑ@∞ì|_çÃÑ@∞ì|_ç
ÃÑ@∞ì|_çÃÑ@∞ì|_çÃÑ@∞ì|_çÃÑ@∞ì|_çÃÑ@∞ì|_ç + Ѩ^Œq ´Ñ¨^Œq ´Ñ¨^Œq ´Ñ¨^Œq ´Ñ¨^Œq ´ ^ÀÑ≤_ç^ÀÑ≤_ç^ÀÑ≤_ç^ÀÑ≤_ç^ÀÑ≤_ç
LѨ ZxflHõÅ∞–`≥ÅOQÍ} ´LѨ ZxflHõÅ∞–`≥ÅOQÍ} ´LѨ ZxflHõÅ∞–`≥ÅOQÍ} ´LѨ ZxflHõÅ∞–`≥ÅOQÍ} ´LѨ ZxflHõÅ∞–`≥ÅOQÍ} ´ '0—'0—'0—'0—'0—
áÈ~å@OáÈ~å@OáÈ~å@OáÈ~å@OáÈ~å@O + `åºQÆO ´`åºQÆO ´`åºQÆO ´`åºQÆO ´`åºQÆO ´ `≥ÅOQÍ}`≥ÅOQÍ}`≥ÅOQÍ}`≥ÅOQÍ}`≥ÅOQÍ}
~°K«#Å∞, K«O^•Å∞, q~åàÏÅ∞ ѨOѨ=eû# z~°∞<å=∂
¿ãflǨÏÅ`« ZO.,
WO.<≥O.1–1–305, ÉÏÖÏr HÍÅh,
"≥∂ǨÏ<£#QÆ~ü, H˘`«Î¿Ñò
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–500 035
á¶È<£ <≥O.: 8008918475, 9290745490
#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}=∂㨠Ѩ„uHõ
"Õ∞ 2012
ã¨OѨ٘: 2
ã¨OzHõ: 5
#∂~°∞ ѨÓÅ∞ qHõã≤OK«h, "Õ~Ú PÖ’K«#Å∞ ã¨OѶ¨∞i¬OK«h J#fl@∞¡ „Ѩ*Ï#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# aè#fl PÖ’K«#ʼnõΩ
=∂ Ѩ„uHõÖ’ KÀ@∞O@∞Ok. Hõ#∞Hõ D Ѩ„uHõÖ’ =Ú„kOz# Jaè„áêÜ«∂Å∞ ~°K«~Ú`«Å"Õ. ã¨Oáê^ŒHõ
=~åæxH˜ UH©ÉèÏ=O LO_»#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
©K«~ü
[~°fleã¨∞ì
Jã≤ÃãìOò „á⁄ÃѶã¨~ü
[~°fleã¨∞ì
1#_»∞ã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ}
[~°fleã¨∞ì
W."≥∞~ÚÖò:–nadusthunnatelangana@gmail.com

2. `≥ÅOQÍ}`˘=fi
1. ã¨Oáê^ŒH©Ü«∞O
F>Ëã¨∞‰õΩ<Àfl_»∞ ã‘>ˇH˜¯ ‰õÄ~°∞ÛO_»∞ 3
2. ÔQãπì Z_ç’iÜ«∞Öò
`≥ÅOQÍ} L^Œº=∞O–Ѩ~°HÍÅ LѨ ZxflHõ P‰õΩÅ Éèí∂=∞Ü«∞º 4–5
3. #_»∞ã¨∞Î#flHÍÅO
ÔQez# `≥ÅOQÍ}"å^ŒO–F_ç# áêÅHõáêsìÅ∞ _®IIHÍã¨∞Å eOQÍÔ~_ç¤ 6-9
ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»∞QÆ #Å=∂㨠Hõ$+¨‚ 10–13
P~ü˜Ñ≤Ñ≤Ö’ J=∞‡HÍxH˜ L^ÀºQÍÅ∞ ~åÜ«∞Åã‘=∞ 14–15
ZÅ¡OѨb¡ h‰õΩ kÔH¯=~°∞ `«b¡ N^èŒ~ü ^ÕâòáêO_Õ 16–18
WOk~å [ńѨÉèí ^•fi~å Ô~·`«∞ʼnõΩ "Õ∞Å∞[iˆQ<å? =∞OK≥ÛÅ ÅH©∆‡Ñ¨u 19
™êfiu~å}˜ P`«‡Ç¨Ï`«º–HõѨÊ|_»¤ x*ÏÅ∞ ɡOl"≥∞<£ 20
ã¨HõÅ[#∞Å ã¨"≥∞‡#∞ K«ÖÏ¡iÛO^≥=~°∞? _®IIl.ÅK«ÛÜ«∞º 21–29
4. W~°∞QÆ∞–á⁄~°∞QÆ∞
HõoOQÆã‘=∞Ö’ x~åfiã≤`«∞Å∞ ZO.Nx"åã¨~å=Ù 30–34
5. K«^Œ∞=Ù–ã¨O^茺
ÉÏÅÅ Lz`«, x~°ƒO^èŒ q^•º ǨωõΩ¯ K«@ìO 2009 35–38
6. ™êÇ≤Ï`«ºO–ѨÙã¨ÎHõ ã¨g∞Hõ∆
ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å J_»∞QÆ∞ÖË PÜ«Ú^èŒ"≥∞ÿ# Hõq`«fiO _®II<åàıâ◊fi~°O â◊OHõ~°O 39–40
7. Ü«∂k
=∞~°∞=ÖËx =∞x+≤ ZÖò. J~°}º 41–43
8. iáÈ~°∞ì
`≥ÅOQÍ} ZѨC_»∞ =™êÎk? Z@¡ =™êÎk? _®IIѨ^•‡=u ѨO`«∞Å∞ <åÜ«∞H± 44
2#_»∞ã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ}

3. ã¨Oáê^ŒH©Ü«∞O
F>Ëã¨∞‰õΩ<Àfl_»∞ã‘>ˇH˜¯‰õÄ~°∞ÛO_»∞
''Z#fl_»∞ ~åx b_»~üQÍ_»∞/ ZQÆ^˘‰õΩ¯‰õΩO@∂ QÆ∞_çÃãH˘zÛO_»∞
J#~å<À_çx ÉÏ"å J#fl_»∞/ z#fl áÈ~°_çx J#fl J#fl_»∞
KÕ`«∞Å∞ HÍqq HÍà◊§#∞H˘=∞‡x/ =∞x+≤ =∞x+≤x =∞㨯Q˘˜ìO_»∞
.................................................................
F>Ëã≤<À_»∞ U@¡‰õΩ áÈ`Õ/F>Ëã¨∞‰õΩ<Àfl_»∞ ã‘>ˇH˜¯‰õÄ~°∞ÛO_»∞——
Wk =ÚÃÑÂÊ Uà◊¡ H˜O^Œ˜ [#<å@º=∞O_»e áê@. ZxflHõÅ#∞ |Ç≤Ï+¨¯iOK«=∞x P HõàÏHÍ~°∞Å∞ áê_»∞`«∞O>Ë [#O
„â◊^ŒúQÍ q<Õk. |Ç≤Ï+¨¯~°} Ñ≤Å∞Ѩ٠‰õÄ_® q[Ü«∞=O`«=∞ÜÕ∞ºk
qѨ¡"À^Œº=∞O ZxflHõÅ |Ç≤Ï+¨¯~°} Ñ≤Å∞ѨÙ#∞ ZO^Œ∞H˜ã¨∞ÎOk? J<Õ „Ѩâ◊fl "Õã¨∞H˘x, ã¨=∂^è•#O "≥`«∞‰õΩ`Õ Kåi„`«Hõ
"åã¨Î=O `≥Å∞ã¨∞ÎOk. "≥Ú#fl<Õ ÉèÏ~°`« áê~°¡"≥∞O@∞‰õΩ +¨+≤ªÑ¨ÓiÎ [iyOk. JO>Ë ZxflHõÅ∞(1952) „áê~°OÉèí"≥∞ÿ J~°"≥· ã¨O=`«û~åÅ∞
QÆ_çKå~Ú. „Ѩ*Ï™êfi=∞ºO =Úã¨∞QÆ∞ `˘_»∞H˘¯x áê~°¡"≥∞Oò =Úã¨e`«#OÖ’H˜ „Ѩ"ÕtOzOk. HÍx „Ѩ[ʼnõΩ D J~°"≥· Uà◊§Ö’
q∞yeOk Hõhflà◊√§, HõëêìÅ∞. ''~°}~°OQÆO HÍx KÀ@∞ Éèí∂ã¨÷Å=∞O`å "≥kH˜<å ^˘~°Hõ^Œ∞, H͉õΩO>Ë Hõhflà◊¡`À ÖˉõΩO>Ë `«_çÃã#∞
<≥`«∞Î~°∞—— Jx =∞Ǩ Hõq K≥Ñ≤Ê# =∂@ ÉèÏ~°`«^ÕâßxH˜ JHõ∆~åÖÏ =iÎã¨∞ÎOk.
''Uq∞zÛOn ™êfi`«O„`«ºO
^Œo`«∞ʼnõΩ, ¢ã‘ÎʼnõΩ
=Úã≤¡O "≥∞ÿ<åsìʼnõΩ—— J<Õ ã¨O^ÕǨÏO Z=iÔH·<å =¿ãÎ `«Ñ¨C "åà◊§k HÍ^Œ∞. =º=ã¨÷k. +¨+≤ªÑ¨ÓiÎ
^•˜# ™êfi`«O„`åºxk, áê~°¡"≥∞Oòk. D ¿Ñ~°∞`À K«ÖÏ=∞}˜Ö’ LO@∞#fl ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅk. <≥uÎ g∞^Œ QÍOnè ’Ñ‘
ÃÑ@∞ìH˘x, „Ѩ[ʼnõΩ ’Ñ‘ ÃÑ@ì@O D <åÜ«∞‰õΩʼnõΩ "≥#fl`À Ãјì# q^ŒºQÍ =∂iOk. áê~°¡"≥∞OòÖ’ ‰õÄ~˘Ûx ^Õâßxfl
áêeã¨∞Î#fl "åà◊§Ö’ ã¨QÍxH˜ ÃÑ·QÍ ^˘OQÆÅ∞, ~“_ôÅ∞, Y∂hHÀ~°∞¡, <Õ~°ã¨∞÷Å∞ L<åfl~°x |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ Ç¨Ï*ψ~<Õ JO@∞<åfl_»O>Ë
qѨ¡=HÍ~°∞Å HÀ}OÖ’ ''áê~°¡"≥∞Oò ѨO^Œ∞Å∞ ^˘_礗— J<Õ =∂@ ZO`«˜ Kåi„`«Hõ "åã¨Î="≥∂ =∞m§ =∞m§ ~°∞A==Ù`«∞Ok.
Hõ#∞Hõ Wk ^˘OQÆ<À@¡, ^˘OQÆ F@¡ ~å[ºO. D ~å[ºOÖ’ x~°∞^ÀºQÆ"≥∞ÿ<å, Jqh`≥·<å, P`«‡Ç¨Ï`«ºÖˇ·<å, PHõe Kå=ÙÖˇ·<å,
`≥ÅOQÍ}ˇÿ<å Ѩiëê¯~°O HÍ=Ù. áê¡"≥∞Oò‰õΩ +¨+≤ì ѨÓiÎ [iy`Õ `≥ÅOQÍ} _ç=∂O_£‰õΩ +¨+≤ì ѨÓiÎ xO_çOk. J~°"≥· Uà◊§
ZxflHõŠѨ~åfixfl `≥OQÍ} K«∂ã¨∂Î<Õ LOk. F@∞¡ "Õã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ} „Ѩ[‰õΩ XiyOk â◊¥#ºO. ZxflHõÅ∞, LѨ ZxflHõÅ#∞
ZxflO˜x K«∂ã≤O^À? ZxflHõÅÖ’ „Ѩf™êi `≥ÅOQÍ} „Ѩ[ Hõxqx Z~°∞QÆx suÖ’ UHÍaè„áêÜ«∂xfl =ºHõÎO KÕã≤Ok. Jk
1972 J~Ú<å, 2004 J~Ú<å, 2011 J~Ú<å, 2012 J~Ú<å ã¨OѨÓ~°‚ Jaè„áêÜ«∞"Õ∞ =ºHõÎ=∞~ÚOk. HÍx `≥ÅOQÍ}
~åÖË^Œ∞. „Ѩf™êi F@¡ ã¨O`«Ö’ `≥ÅOQÍ} XHõ ã¨~°∞Hõ~ÚOk.
Hõà◊¡=ÚO^Œi HÍÅOÖ’ Ѩ~°HÍÅ ZxflHõÅ∞. Wk XHõ K«^Œ~°OQÆO. `≥ÅOQÍ} J=ã¨~°O ÖË^Œx K≥Ñ≤Ê# ã¨∞ˆ~Y, `≥ÅOQÍ}
HÀã¨O ~år<å=∂ KÕÜ«∞‰õΩO_® "≥·Zãπ [QÆ<£"≥∂ǨÏ<£Ô~_ç¤ HÀã¨"Õ∞ Z"≥∞‡Ö˺ Ѩ^ŒqH˜ ~år<å=∂ KÕã≤# ã¨∞ˆ~Y#∞ #_çÑ≤ã¨∞Î#flk
"åºáê~åÅ∞, ^ÀÑ≤_çÜÕ∞ `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ˜ HÍ^Œ∞. HÀ™êÎO„^èŒ ^ÀÑ≤_ç^•~°∞Å`À Hõeã≤ KÕ¿ã "åºáê~åÖË `≥ÅOQÍ} <åÜ«∞‰õΩʼnõΩ
„Ѩ^è•#O `«Ñ¨Ê `≥ÅOQÍ} HÍ^Œ<Õk D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ã¨∞ˆ~Y#∞ K«∂¿ãÎ J~°÷=∞=Ù`«∞Ok.
Zxfl™ê~°∞¡ ZxflHõÅÖ’ `≥ÅOQÍ} ¿Ñ~°∞`À ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ÔQez<å, Jxfl™ê~°∞¡ `≥ÅOQÍ} F_çáÈ`«∂ LOk.
„Ѩ[Å∞ `≥ÅOQÍ} ¿Ñ~°∞`À '~å~Ú—x xÅɡ˜ì<å F@∞¡ "Õã¨∞Î<åfl~°∞. Hõ#∞Hõ `≥ÅOQÍ} ¿Ñ~°∞`À ÔQez# „Ѩu XHõ¯~°∞ r=O ÖËx
~åà◊√¡ =∂„`«"Õ∞#x ~°∞A"≥·Ok. D ~åà◊¡‰õΩ F@∞¡ "Õ¿ãÎ `≥ÅOQÍ} =ã¨∞ÎO^•? áÈ~å_ç`Õ `≥ÅOQÍ} =ã¨∞ÎO^•? J<Õ ã¨O^ÕǨÏO
`≥ÅOQÍ} „Ѩ[‰õΩ ÖË^Œ∞.
''ѨÙ_ç`≥ XHõ¯˜ K«¿ãÎ Ô~O_»∞ ~ålQÀ
áÈ~å_ç`Õ<Õ `≥ÅOQÍ} ^Œ‰õΩ¯ ~ålQÀ—— T
3 "Õ∞, 2012

4. 4#_»∞ã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ}
ÔQãπì Z_ç’iÜ«∞Öò
`≥ÅOQÍ}L^Œº=∞O–Ѩ~°HÍÅLѨѨxflHõ
-P‰õΩÅ Éèí∂=∞Ü«∞º (TPF J^茺‰õ∆ΩÅ∞)
Ѩ~°HÍÅ xÜ≥∂[Hõ =~°æO LѨ ѨxflHõÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú.
"≥·Z™êû~ü ã≤Ñ≤ Z"≥∞‡Ö˺Å∞ [QÆ<£‰õΩ =∞^Œú`«∞ `≥Å∞ѨÙ`«∂
JÃãOc¡Ö’ HÍO„ÔQãπ *Ïs KÕã≤# qÑπ#∞ LÅ¡OѶ≤∞Oz#O^Œ∞#
J#~°∞›Å∞QÍ „ѨHõ˜OKÕ Ñ¨iã≤÷uÖ’ "åàı§ ~år<å=∂ KÕÜ«∞_»O,
[QÆ<£ áêsì |ÖÏ|ÖÏxfl `ÕÅ∞ÛHÀ=ÏxH˜ XHõ J=HÍâ◊OQÍ,
=∞iÜ«Ú 2014 ZxflHõʼnõΩ „_≥ãπ iǨÏ~°ûÖòQÍ Wq LѨÜ≥∂QÆ
Ѩ_»`å~Ú. áê~°¡"≥∞O@s „Ѩ*Ï™êfi=∞º =º=ã¨÷ÅÖ’
Ñ‘iÜ«∂_çHõÖòQÍ =KÕÛ ZxflHõʼnõΩ aè#flOQÍ U <åÜ«∞‰õΩ_≥ÿ<å
`«# |ÖÏxfl ѨsH˜∆OK«∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ ~år<å=∂Å∞ KÕã≤ LѨ
ZxflHõÅ∞ `≥zÛÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞. D „Ѩ„H˜Ü«∞‰õΩ <åOk ѨeH˜Ok
`≥ÅOQÍ} ~å¢+¨ì ã¨q∞u. `≥ÅOQÍ} HÀã¨O „Ѩ[ÅO^Œix
ã¨=∂Ü«∞`«ÎO KÕã≤ L^Œº=∞O #_»Ñ¨ÏxH˜ `≥ÅOQÍ} „Ѩ[Å∞
`≥~å㨉õΩ F@∞¡ "Õ¿ãÎ áÈ~åÏʼnõΩ ã¨fiã≤÷ K≥Ñ≤Ê Ñ¨^Õ Ñ¨^Õ ZxflHõÅ∞
`≥zÛ ^•<Õfl XHõ L^Œº=∞ ~°∂ѨOQÍ =∂iÛ# Ѷ¨∞#`« `≥~åã¨k.
2006 HõsO#QÆ~ü Ö’H±ã¨Éèí LѨ ZxflHõÅ`À „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# D
„Ѩ„H˜Ü«∞ 2008 JÃãOc¡ LѨ ZxflHõÅ∞–2010, 2012 JÃãOc¡
LѨZxflHõʼnõΩ HÍ~°}"≥∞ÿ<åfl~Ú. `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞O
K«ÖÏ¡~°ÖË^Œ#_®xH˜ Ñ‘iÜ«∂_çHõÖòQÍ `≥~å㨉õΩ ã‘@∞¡ W¿ãÎ
ã¨iáÈ`«∞O^Œx nxfl ZO`« HÍÅ"≥∞ÿ<å H˘#™êyOKåÅx `≥~åã¨
Z`«∞ÎQÆ_»Å∞QÍ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. WѨʘH˜ 11ÜÕ∞à◊√¡ J~ÚºOk.
=∞~À 11ÜÕ∞à◊√§ J~Ú<å H˘Ï¡_»∞`åO JO@∞<åfl~°O>Ë D
L^Œº=∂xfl `«=∂ëê H˜O^Œ =∂ˆ~Ûã¨∞Î#fl `≥~å㨠"≥·#O
|@ì|Ü«∞Å∞ J=Ù`«∞#flk. QÆ`«OÖ’ WÖψQ WѨÙÊ_»∞ 11ã‘@∞¡
`«~°∞"å`« 111ã‘@¡x 2010Ö’<Õ 2014 L^Œº=∂xH˜ "å~Ú^•
„ѨHõ˜Oz# `≥~å㨠2014Ö’ |ÅѨ_Õ =ӺǨÏO ~°zã¨∞Î#flk.
~å[H©Ü«∞ *ˇUã‘ J~Ú`Õ `≥ÅOQÍ} =KÕÛ^•HÍ H˘Ï¡_»∞_Õ
J#_»O ã¨∂÷Å ^Œ$+≤ìH˜ =∞Oz x<å^Œ"Õ∞ JxÑ≤Oz<å Wk
WѨÙÊ_Õ `ÕÖËk HÍ^Œ<Õ ã¨OˆH`åÅ∞ ѨOÑ≤ =∞iO`« =∞Ok
`≥ÅOQÍ} Ü«Ú=`« P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞‰õΩ áêÅÊ_Õ Ñ¨iã≤÷u
HõeÊã¨∞Î#flk. ZxflHõÅ∞ LѨZxflHõÖË UÔH·Hõ L^Œº=∞ ~°∂ѨOQÍ
`≥ÅOQÍ} L^Œº=∂xfl ‰õΩkOz"Õâß~Ú. `≥~åã¨, *ˇUã‘Å∞
`≥ÅOQÍ} L^Œº=∂xfl „Ѩܫ∞`«flO g∞^Œ ~å[H©Ü«∞ ÅaÌ HÀã¨O,
ã¨fi„ѨÜ≥∂[<åÅ HÀã¨O "å_»∞HÀ=_»O `≥~å㨠„áê~°aèOz`Õ [QÆ<£
‰õÄ_» D ÉÏ@<ÕáÈ~Ú `«# â◊H˜Î ѨsH˜∆OK«∞ ‰õΩO@∞<åfl_»∞.
HÍO„ÔQãπ áêsì #∞O_ç [QÆ<£ áêsìH˜ =Åã¨Å∞
„áê~°OÉèí=∞Ü«∂º~Ú. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ã‘=∂O„^èŒÖ’ 17 ã‘@¡‰õΩ,
`≥ÅOQÍ}Ö’x Ѩ~°HÍÅ HõeÑ≤ 18 ã‘@¡‰õΩ LѨ ZxflHõÅ∞
[~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. Jxfl áêsìÅ∞ `«=∞ |ÖÏ|ÖÏÅ#∞
ѨsH˜∆OK«∞‰õΩHÀ=ÏxH˜ L^Œ∞ºHõÎ=∞=Ù`«∞<åfl~Ú. 2014 ZxflHõÖ’
JÅZ#∞ûÅ∞ U~°Ê~°K«∞HÀ=ÏxH˜ Wq Éèí∂q∞Hõ J=Ù`å~Ú.
Ѩ~°HÍÅ LѨZxflHõÅ ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ ~å[H©Ü«∞ áêsìÅ∞
Ü«∞^è•qkèQÍ _»|∞ƒ, =∞^ŒºO U~°∞Å∞ áêiã¨∞Î<åfl~Ú. ~å„+¨ìOÖ’
D LѨ ZxflHõÅ ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ WѨʘˆH #ÅÉèˇÿ HÀ@∞¡ _»|∞ƒ
ZÅHõ∆<£ Hõg∞+¨<£‰õΩ Ѩ@∞ìѨ_ç~k. Ѩ~°HÍÅÖ’ Jxfl áêsìÅ∞
ã‘iÜ«∞ãπQÍ fã¨∞‰õΩO@∞<åfl~Ú. `≥ÅOQÍ}Ö’ Ѩ~°HÍÅ
L#flO^Œ∞# ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ `≥ÅOQÍ} ~å„+¨ìO U~åÊ@∞ ˆHO„^Œ
aO^Œ∞=Ù J=Ù`«∞Ok. =¸_»∞ <≥ÅÖ’ `≥ÅOQÍ} U~åÊ@∞
J=Ù`«∞O^Œx `«#‰õΩ ~°∂_èôQÍ `≥eã≤O^Œx ˆHã‘P~ü WѨʘˆH
„ѨHõ˜OKå~°∞. JÖÏ qâßfiã¨O HõeyOz`Õ ©P~üÜ«∞ãπ =Å<Õ
`≥ÅOQÍ} =ã¨∞ÎOkHõ^• Jx „Ѩ[Å∞ F@∞¡ "Õ™êÎ~°x ˆHã‘P~ü
qâßfiã¨O. Ѩ~°HÍÅ ZxflHõÖˇÿ<åHõ =¸<Õflà◊§~Ú<å `≥ÅOQÍ}
~å^Œx =∞#O^ŒiH˜ `≥Å∞ã¨∞. W`«~°∞Å∞ ÔQez#, ÖË^• HÍO„ÔQãπ
J~Ú`Õ `≥ÅOQÍ} Z#fl˜ÔH·<å WKÕÛk, `≥KÕÛk "Õ∞"Õ∞ HÍ|˜ì
a*ËÑ‘, `≥~å㨠ÖÏO˜ áêsìÅ∞ Zxfl ã‘@∞¡ ÔQez# "åà◊§`À
UO HÍ^Œx K≥|∞`ÀOk. D "åQÍú<åʼnõΩ Pâ◊Ѩ_ç# Ü«Ú=`«
=∞~À™êi x~åâ◊‰õΩ QÆ∞Ô~· P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ‰õΩ áêÅÊ_Õ J=HÍâ◊O
LOk. JO^Œ∞ˆH Ѩ~°HÍÅÖ’ Z=~°∞ ÔQez<å, Z=~°∞ F_ç<å
`≥ÅOQÍ}‰õΩ XiˆQk Uq∞ ÖË^Œ<Õk ѨzÛ "åã¨Î=O. `≥ÅOQÍ}
„Ѩ*τѶ¨Oò D q+¨Ü«∂xfl WѨʘˆH ã¨Ê+¨ìO KÕã≤Ok. Ѩ~°HÍÅ
Ѷ¨e`«O U^≥ÿ<å x~åâ◊Ѩ_»=^ŒÌx Ü«Ú=`«‰õΩ q[˝Ñ≤Î KÕã¨∞Î<åfl=Ú.
=∂iÛÖ’ [iy# ZxflHõÅ `«~°∞"å`« Éè’[º<åÜ«∞H± ÖÏO˜
q^•º~°∞÷Å∞, Ü«Ú=‰õΩÅ∞ P`«‡ |e^•<åʼnõΩ áêÅÊ_ç# "≥·#O
=∞#O^ŒiH˜ `≥eã≤O^Õ. ~å[H©Ü«∞ áêsìÅ∞ Z_®ÃÑ_® "åQÍú<åÅ∞
KÕ™êÎ~Ú. J=xflO˜x âß„ã‘ÎÜ«∞OQÍ qâı¡+≤OK«∞H˘x |∂@HõѨÙ
"åQÍú<åŠǨϟ~°∞Ö’ H˘@∞ì‰õΩ áȉõΩO_» "åã¨Î"åÅ∞ „QÆÇ≤ÏOKåÅx
„Ѩ[efl HÀ~°∞`«∞<åflO.
a*ËÑ‘ áêsì `«=∞k *ÏfÜ«∞ áêsì Jx `«=∞x ÔQeÑ≤Oz`Õ
2014Ö’#∂ `«=∞‰õΩ F@∞¡ "Õ¿ãÎ `å=Ú ˆHO„^ŒOÖ’
„ѨÉèí∞`«fiOÖ’H˜ ~åQÍ<Õ `≥ÅOQÍ} WKÕÛ™êÎ#O@∞Ok. J^•fixH©
WѨʘH© `≥ÅOQÍ} Ѩ@¡ =ºuˆ~Hõ`« LO_»@O K«∂ã¨∞Î<åfl=Ú.
HÍO„ÔQãπ áêsì U<å˜ÔH·<å "Õ∞"Õ∞ `≥ÅOQÍ} WKÕÛ"åà◊¡
=∞O@∞Ok. H˘`«ÎQÍ Ö’H±ã¨`åÎ ‰õÄ_® `≥ÅOQÍ}‰õΩ

5. 5 "Õ∞, 2012
J#∞‰õÄÅOQÍ =∂Ï¡_»∞`«∞Ok. `≥Å∞QÆ∞^Õâ◊O `å=Ú
`≥ÅOQÍ}‰õΩ =ºuˆ~HõO HÍ^Œ∞ JO@∞Ok. "≥·Ü«∞™êû~ü
ã‘Ñ≤–H˘O_® ã¨∞ˆ~Y `å#∞ `≥ÅOQÍ} HÀã¨O ~år<å=∂
KÕâß#x JO^Œ∞ˆH `«#<Õ ÔQeÑ≤OK«=∞O@∞Ok. `≥~å㨠J~Ú`Õ
`å=Ú ÔQÅ=‰õΩO>Ë `≥ÅOQÍ} x<å^ŒO =∞~°∞QÆ∞# Ѩ_»∞`ÀO^Œx
„Ѩ[Å#∞ ÉÏ¡H±"≥∞~ÚÖò KÕã¨∞Î#flk. ~å[H©Ü«∞ *ËUã‘ ‰õΩ_çkÖ’
Ѩ_»¤ ZÅ∞HõÖÏQÍ `«Ü«∂~°~ÚOk. 㨈~fiÅO@∞ KÕã≤ z=~°‰õΩ
`«=∞ Ü«∞[=∂x `≥~å㨈H *ˇÿ H˘˜ìOk. QÆ`«OÖ’ `åºQÆ^èŒ#∞Å<Õ
ÔQeÑ≤OK«O_»O@∂ KÕã≤# x<å^ŒO WѨÙÊ_»∞ ѨxH˜~å^Œ∞.
ã¨"≥∞ÿHÍO„^èŒ "å^Œ∞Å#∞ F_ç~K«O_ç JO>Ë ã¨iáÈ^Œ∞.
`≥Å∞QÆ∞^Õâ◊O-HÍO„ÔQãπ-"≥·ZãπP~ü ã≤Ñ≤ ã¨"≥∞ÿHõº "å^Œ∞Å#∞‰õΩ#fl
c*ËÑ‘- ©P~üZãπÅ =∞^茺 áÈ© LO@∞Ok. Hõ#∞Hõ c*ËÑ≤H˜
ZO^Œ∞‰õΩ "ÕÜ«∞^ÀÌ ˜P~üZãπ‰õΩ F@∞"Õ¿ãÎ `≥ÅOQÍ}‰õΩ Uq∞
„ѨÜ≥∂[#"≥∂ ~å[H©Ü«∞ *ËUã‘ K≥áêÊeû LO@∞Ok. W©=ÖË
©P~üZãπ, c*ËÑ‘, Ü«∞<£_çÑ≤Å#∞ *ËUã‘#∞O_ç „Ñ¨Hõ¯# ÃÑÏìÅx
f~å‡#O KÕã≤ ^•xfl J=∞Å∞ KÕÜ«∞ÏxH˜ „Ѩܫ∞uflOK«‰õΩO_®
ZxflHõÖ’¡ XHõ áêsìH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ LO_»=Åã≤# J=ã¨~°O
LO^• Jx Ñ≤. *ËU㑠ѨÙ#~åÖ’zOKåe. ~å[H©Ü«∞ áêsìÅ#∞
„ѨHõ¯# Ãјì L^Œº=∞ ã¨Oã¨÷Å`À Hõeã≤ L^Œº=∂xfl f„=`«~°O
KÕÜ«∞ÏxH˜ PÖ’zOK«‰õΩO_» P "≥·Ñ¨Ù Hõ$+≤ KÕÜ«∞‰õΩO_®
©P~üZãπ#∞ ÔQeÑ≤OK«=∞x HÀ~°_»O–„ѨKå~°O KÕÜ«∞_»O `«=∞
n"åàÏ HÀ~°∞`«<åxfl |Ü«∞@ ÃÑ@ì_»O `«Ñ¨Ê =∞ˆ~O HÍ^Œ∞.
#ox ÖÏO˜ "åà◊√§‰õÄ_» SHõº`« áÈ©Ö’ L<åfl~°∞. P"≥∞
_çZã‘Ê Ñ¨^ŒqH˜ ~år<å=∂ KÕã≤ `åºQÆO KÕâß#x JO@∞#flk.
#ox `≥ÅOQÍ} HÀã¨O ~år<å=∂ KÕã≤ XHõ „áêO`å<Õfl
#=Ú‡H˘x L^Œº=∂xfl L^Œ$`«O KÕÜ«∞ÏxH˜ „Ѩܫ∞uflOK«‰õΩO_»
ZxflHõÖ’¡ xÅ|_»_»O Ǩϙêºã¨Ê^ŒO. L^ÀºQÍxH˜ ~år<å=∂
KÕã≤ ~å[H©Ü«∞ Ѩ^Œ=ÙÅ∞ ã¨OáêkOK«∞HÀ=_®xH˜ K«∂_»_»O
ZÖÏO˜ `åºQÆ"≥∂ #oxÜÕ∞ K≥áêÊe. P"≥∞ Ѩ~°HÍÅÖ’
ÔQÅ=_»O ^•fi~å `≥ÅOQÍ} L^Œº=∂xflH˜ Uq∞ ÖÏÉèí"≥∂
K≥áêÊeû LO@∞Ok. "≥Ú`«ÎO g∞^Œ Ѩ~°HÍÅ LѨZxflHõ
`≥ÅOQÍ} L^Œº=∂xfl Hõhã¨O 3 <≥ÅÖˇÿ<å „Ñ¨Hõ¯^•i Ѩ˜ìã¨∞ÎOk.
„Ѩ[Å#∞ pÅÛ=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. Jxfl áêsìÅ∞ `«=∞ „QÆ∂ѨÙÅ#∞
|Ö’¿Ñ`«O KÕã¨∞HÀ=_»O =Å# „Ѩ[Å∞ peáÈ`å~°∞. ''ã¨HõÅ
[#∞Å ã¨"≥∞‡ ÖÏO˜ L^Œº=∂Å∞ „Ѩ[efl SHõºO KÕ¿ãÎ ZxflHõÅ∞
„Ѩ[efl pÅ∞ã¨∞Î<åfl~Ú.—— c*ËÑ‘, ˜P~üZãπ, #oxʼnõΩ z`«Îâ◊√kÌ
LO>Ë `≥ÅOQÍ} =KÕÛ^•Hõ "Õ∞=Ú áÈ©KÕÜ«∞O–Z=ifl áÈ©
KÕÜ«∞xÜ«∞ºO JO@∂ L^Œº=∂xfl f„=`«~°O KÕÜ«∞_®xH˜
„Ѩ[ʼnõΩ Ñ≤Å∞Ѩ٠W"åfieû LO@∞Ok. HÍx `≥ÅOQÍ}
L^Œº=∂xfl `«=∞ ~å[H©Ü«∂Å HÀã¨O "å_»∞‰õΩO@∞#fl áêsìÅ∞,
=º‰õΩÎÅ∞ „Ѩ[Å#∞ ѨHõ¯ ^•i Ѩ˜ìã¨∂Î ZxflHõÅ∞ `≥zÛ Ãјì,
P ZxflHõÖË `«=∞ L^Œº=∞ ~°∂ѨO Jx `Õ@`≥Å¡O KÕã¨∞Î<åfl~Ú.
=∞e^Œâ◊ L^Œº=∞O „áê~°OÉèí=∞~Ú 16 ã¨O=`«û~åÅ∞
HÍ=ã¨∞ÎOk. WѨʘÔH·<å ã¨Ê+¨ì`« `≥K«∞ÛH˘x L^Œºq∞OK«HõáÈ`Õ
`≥ÅOQÍ} ~å=@O ™ê^茺O HÍ^Œ∞. WѨʘˆH „Ѩ[ÅÖ’ ~å[H©Ü«∞
áêsìÅ lq∞‡‰õΩÅ∞ J~°÷O J=Ù`«∞<åfl~Ú. WÖψQ ™êy`Õ „Ѩ[Å∞
qã¨∞QÆ∞K≥O^Õ „Ѩ=∂^ŒO ‰õÄ_» ÖËHõáÈÖË^Œ∞. JO^Œ∞ˆH `≥ÅOQÍ}
=KÕÛ^•HÍ ZxflHõÖ’¡ áêÖÁæ#‰õÄ_»^Œ∞. ZxflHõÅ ^•fi~å
`≥ÅOQÍ} ~å^Œ∞, L^Œº=∂Å ^•fi~å<Õ `≥ÅOQÍ} ™ê^茺=∞x
Ñ≤Å∞ѨÙxã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ} „Ѩ*τѶ¨Oò‰õΩ `≥ÅOQÍ} „Ѩ[Å∞
=∞^ŒÌ`«∞ ѨÅ∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞.
HÍO„ÔQãπ, ˜_çÑ≤, "≥·Z™êû~ü ã≤Ñ≤Å∞ ã¨"≥∞ÿHõº"å^Œ áêsìÅ∞.
P áêsìÅ∞ UO K≥Ñ≤Ê<å "åi Jã¨Å∞ ~°OQÆ∞ `≥ÅOQÍ} „Ѩ[Å∞
J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. `≥ÅOQÍ} "å^Œ∞Å∞QÍ K«ÖÏ=∞}˜
J=Ù`«∞#fl ˜P~üZãπ, c*ËÑ≤, Ü«∞<£_çÑ≤Å∞ WѨʘÔH·# ZxflHõÅ
PѨ¬<£#∞ =ke"Õã≤ `≥ÅOQÍ} =KÕÛ^•HÍ ™êǨÏã≤Oz
áÈ~å_»ÏxH˜ =ÚO^Œ∞‰õΩ ~å"åe. HÍx QÆ`« â◊^•|úO K«i„`«
K«∂¿ãÎ D áêsìÅ∞ ‰õÄ_® ~å[H©Ü«∞ Åaú HÀã¨O `«Ñ¨Ê `≥ÅOQÍ}
Ѩ@¡ giH˜ x*Ï~Úu ÖË^Œx J~°÷O J=Ù`«∞#flk. WѨʘÔH·<å
D áêsìÅ#∞ =keOK«∞H˘x *ËUã≤ L^Œº=∞ ÉÏ@ ѨÏìe.
*ËUã≤ <åÜ«∞Hõ`«fiO ‰õÄ_® KåÖÏ=∞@∞ì‰õΩ ~å[H©Ü«∞
<åÜ«∞Hõ`«fiOQÍ =∂i# Ѩiã≤÷u U~°Ê_ç~k. ^ŒàÏs ~å[H©Ü«∞
ã¨fiÉèÏ=O ã¨O`«iOK«∞‰õΩOk. JO^Œ∞ˆH PÜ«∂ áêsìÖ’#∞,
*ËUã‘Ö’#∞ KÕi# qq^èŒ ÃãHõ∆<£Å „Ѩ[ʼnõΩ „Ѩ*τѶ¨Oò KÕã¨∞Î#fl
q[˝Ñ≤Î U=∞O>Ë–ZxflHõÖ’¡ Zxfl ã‘@∞¡ ÔQez<å `≥ÅOQÍ}
™ê^茺O HÍ^Œ∞. JkèHÍ~°OÖ’ L#fl áêsìÅ#∞, áê~°¡"≥∞Oò#∞
„ѨÉèÏq`«O KÕ¿ã q^èŒOQÍ L^Œº=∂xfl L^Œ$`«O KÕ¿ãÎ `«Ñ¨Ê U
„ѨÉèí∞`«fiO ã¨ÊOkOK«^Œx J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe.
HÍ|˜ì q^•º~°∞÷Å∞, Ü«Ú=‰õΩÅ∞, HÍi‡‰õΩÅ∞, L^ÀºQÆã¨∞ÎÅ∞,
Láê^蕺ܫÚÅ∞, ^Œo`«∞Å∞, =∞Ç≤Ïà◊Å∞, "≥∞ÿ<åsìÅ∞, Pk"åã‘Å∞
~å[H©Ü«∞ áêsìÅ#∞, ~å[H©Ü«∞ *ËUã‘#∞ =ke L^Œº=∞O ^•fi~å
`≥ÅOQÍ} ™êkèOK«∞HÀ=ÏxH˜ x*Ï~ÚuQÍ, z`«Îâ◊√kú`À
áÈ~å@O KÕã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ} „Ѩ*τѶ¨Oò `«k`«~° L^Œº=∞
ã¨Oã¨÷ʼnõΩ =∞^ŒÌ`«∞ `≥ÅѨO_ç. D Jxfl ÃãHõ∆<£Å`À ã¨=∞+≤ì
<åÜ«∞Hõ`«fiO x~å‡}O KÕã¨∞H˘x x~°=kèQÍ XѨÊO^•Å∞
™êkèOz ÅHõ∆ÖÏk „Ѩ[efl L^Œº=∂xflH˜ `≥zÛ, L^Œº=∂xfl
L^Œ$`«O KÕã≤, `≥ÅOQÍ} =KÕÛ^•HÍ JÅ∞ÃÑ~°∞QÆx áÈ~åÏÅ∞
™êy^•Ì=∞x „Ѩ*τѶ¨Oò q[˝Ñ≤Î KÕã¨∞Î#flk.
T

6. 6#_»∞ã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ}
ÔQez#`≥ÅOQÍ}"å^ŒO-F_ç#áêÅHõáêsìÅ∞
- _®II HÍã¨∞Å eOQÍÔ~_ç¤
XHõ J™ê^è•~°} Ѩiã≤÷uÖ’ ~åROÖ’ LѨ ZxflHõÅ∞
[iQÍ~Ú. `≥ÅOQÍ} „Ѩ`ÕºHõ ~åR =∞eL^Œº=∞OÖ’ XHõ
^Œâß|ÌHÍÅO QÆ_çzáÈ~ÚOk. XHÍ<˘Hõ „Ѩ`ÕºHõ ã¨O^Œ~°ƒùO
^Œ$ëêìº _çÃãO|~ü 9, 2009 J~°ú~å„u `≥ÅOQÍ} ~åR
„ѨHõ@# ã¨fiÜ«∂<å ˆHO„^Œ „ѨÉèí∞`«fiѨ٠ǨϟOâßY=∂`«∞ºÅ∞
z^ŒO|~°O <À˜ #∞O_ç "≥Å∞=_»_»O ^•x `«^Œ#O`«~° ‰õΩ„@
Ѩ~åº=™ê#OQÍ [#=i 23 „ѨHõ@# "≥Å∞=_»@O
[iyOk. `«^•kQÍ J<ÕHõ Jã¨Î=ºã¨ÎѨ٠=º=Ǩ ~åÅ∞,
HÍÅÜ«∂Ѩ# ^èÀ~°}∞Å H˘#™êyOѨÙQÍ NHõ$+¨‚ Hõq∞©
iáÈ~°∞ì "≥Å∞=_çOk. nO`À ^ŒQÍѨ_®¤=∞#fl ÉèÏ=#,
`≥ÅOQÍ} ~å^Õ"≥∂##fl ɡOQÆ`À J<ÕHõ=∞Ok q^•º~°∞÷Å∞,
Ü«Ú=`« P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ‰õΩ áêÅÊ_®¤~°∞. L^Œº=∞O
„QÍ=∞„QÍ=∂# qã¨ÎiOz Jk WOHõ ZO`« =∂„`«=¸
ˆH=ÅO ~å[H©Ü«∞ áêsìÅ KÕ`«∞Ö’¡ÖËx ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ `≥ÅOQÍ}
~å[H©Ü«∞ SHõº"ÕkHõ `≥ÅOQÍ}, L^ÀºQÆ ã¨OѶ¨∂Å∞
=∞ǨÏ`«Î~°"≥∞ÿ# ã¨HõÅ[#∞Å ã¨"≥∞‡‰õΩ Ñ≤Å∞Ѩ٠xKåÛ~Ú. ã¨HõÅ
[#∞Å ã¨"≥∞‡ [~°∞QÆ∞`«∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ U ~å[H©Ü«∞ áêsì
‰õÄ_® (*ˇZã≤Ö’ =Ù#fl =¸_»∞ áêsìÅ#∞ q∞#Ǩ ~Úã¨∂Î)
„Ѩ[Ö’¡ u~°QÆÖËx Ѩiã≤÷u U~°Ê_çOk. HÍO„ÔQãπ‰õΩ K≥Ok#
H˘O`«=∞Ok Z"≥∞‡Ö˺Å∞ P Ѩiã≤÷ux "ÕkHõÅ g∞^Œ
|Ç≤Ï~°OQÆOQÍ<Õ K≥ѨÙʉõΩO@∂, `≥ÅOQÍ} U~åÊ@∞
KÕÜ«∞_»OÖ’ HÍO„ÔQãπ Hõ#∞Hõ *ÏѨºO KÕ¿ãÎ áêsìx g_»_®xÔH·<å
"≥#∞HÍ_»=∞x K≥ѨÓÎ=KåÛ~°∞. x*ÏxH˜ U =∂„`«=Ú
™êfiaè=∂#=Ú, P`«‡Q“~°==Ú =Ù#fl =ºH˜ÎÔH·<å P ã¨O^Œ~°ƒùO
JO`«HõO>Ë "Õˆ~ „Ѩ`åº=∂flÜ«∂xfl K«∂Ñ≤OK« ÖËHõáÈ~ÚOk.
nxH˜`À_»∞ HÍO„ÔQã¨∞ áêsìÖ’x JO`«~°æ`« ‰õΩ=Ú‡ÖÏ@Å∞,
=∞O„u=~°æ ѨÙ#ifiÉèí[#Ö’ H˜~°}ü‰õΩ=∂~üÔ~_ç¤ =∞O„u=~°æOÖ’
ã¨iÜ≥ÿ∞# âßYÅ∞ ÅaèOK«ÖË^Œ#fl Jã¨O`«$Ñ≤Î HÍO„ÔQã¨∞
Z"≥∞‡Ö˺Š~år<å=∂ʼnõΩ ^•ifã≤Ok. Ô~O_»∞Hõà◊§
ã≤^•úO`«O =Úã¨∞QÆ∞Ö’ PO„^è• Ñ¨Hõ∆áêuQÍ =º=ǨÏiã¨∞Î#fl
<å~å K«O„^ŒÉÏ|∞ <åÜ«Ú_»∞#∞ `≥ÅOQÍ} ~åRO HÀã¨O
XÑ≤ÊOK«ÖËHõ, „Ѩ[Å XuÎ_ç ÉèíiOK«ÖËHõ ~å[H©Ü«∞OQÍ
=∞~°}â◊Ü«∞ºg∞kH˜ Z‰õΩ¯`å"Õ∞"≥∂##fl ÉèíÜ«∞OÖ’ `≥Å∞QÆ∞
^Õâ◊O Z"≥∞‡Ö˺Å∞ ~år<å=∂Å∞ KÕâß~°∞. [QÆ<£`À =Ù#fl
™êxflÇ≤Ï`«ºO`À P áêsìÖ’ KÕi# H˘=Ófi~°∞ Z"≥∞‡Ö˺
#šѨÙÔ~_ç¤ „Ѩã¨#fl ‰õΩ=∂~ü Ô~_ç¤ ~år<å=∂ KÕâß_»∞. D
<ÕѨ^䌺OÖ’ ~åROÖ’ U_»∞ xÜ≥∂[Hõ=~åæʼnõΩ =∂iÛ 18#
LѨ ZxflHõÅ∞ [iQÆQÍ =∂iÛ 21# Ѷ¨e`åÅ∞ "≥Å∞=_®¤~Ú.
XHõ¯ H˘=Ófi~°∞ HÀ™êÎO„^èŒ „áêO`åxH˜ K≥Ok#k HÍQÍ,
q∞ye# P~°∞ `≥ÅOQÍ} „áêO`åxH˜ K≥Ok#"Õ HÍ=_»O
=Å¡, XHõ „Ѩ`ÕºHõ Ѩiã≤÷uÖ’ D ZxflHõÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞O_»_»O
=ÖÏ¡ D ZxflHõʼnõΩ Z#ÖËx „áê^è•#º`« U~°Ê_çOk.
LѨ ZxflHõÅ |iÖ’ <åq∞<Õ+¨#¡ LѨ ã¨OǨÏ~°} `«~åfi`«
U_»∞ ™ê÷<åÖ’¡ 67 =∞Ok JÉèíº~°∞úÅ∞ |iÖ’ q∞yÖÏ~°∞.
HÍO„ÔQãπ, ˜_çÑ≤ U_»∞ ™ê÷<åÖ’¡ áÈ© KÕÜ«∞QÍ ˜P~üZãπ
S^Œ∞ ™ê÷<åÖ’¡ áÈ©KÕã≤, <åQÆ~ü Hõ~°∂flÖòÖ’ ã¨fi`«O„`«º
JÉèíºi÷QÍ xez# <åQÆO [<å~°ú<£ Ô~_ç¤H˜ =∞^ŒÌ`«∞xzÛOk.
a*ˇÑ≤, ã≤.Ñ≤.ZO. K≥i Ô~O_»∞ ™ê÷<åÖ’¡ áÈ© KÕâß~Ú. D
U_»∞ xÜ≥∂[Hõ=~åæÖ’¡ 13,81,443 =∞Ok F@~°∞¡
=Ù<åfl~°∞.
xÜ≥∂[Hõ=~åæÅ "åsQÍ Ñ¨ije¿ãÎPkÖÏÉÏ^£ xÜ≥∂[Hõ
=~°æOÖ’ ã≤≤˜ìOQ∑ ˜_çÑ≤ Z"≥∞‡Öˇº *’QÆ∞~å=∞#fl P áêsìH˜
~år<å=∂KÕã≤ ˜.P~ü.Zãπ JÉèíºi÷QÍ |iÖ’ xeKå~°∞.
61âß`«=Ú áÈÖˇ·# D xÜ≥∂[=Hõ~°æOÖ’ *’QÆ∞~å=∞#fl
59,452 F@¡`À (49.33%) `«# ã¨g∞Ѩ „Ѩ`«ºi÷
Ñ≤.~å=∞K«O„^•Ô~_ç¤(28,056-23.28%) g∞^Œ 31,396
F@¡ "≥∞*Ïi©`À ÔQeKå_»∞. WHõ¯_» "≥Ú`«Î=Ú F@∞¡
1,72,131 =ÙO_»QÍ 1,20,502 F@∞¡ áÈÖˇ·#q.
x*Ï=∂ÉÏ^£ lÖÏ¡ HÍ=∂Ô~_ç¤ âßã¨#ã¨Éèí xÜ≥∂[Hõ
=~°æOÖ’ 2,03,143 =∞Ok F@~°∞¡ LO_»QÍ 1,37,051
F@∞¡ (68 %) áÈÅÜ«∂º~Ú. ˜_çÑ≤ ã≤˜ìOQ∑ Z"≥∞‡Ö˺
QÆOѨ QÀ=~°ú<£ P áêsìH˜ ~år<å=∂ KÕÜ«∞_»O =Å¡ [iy#
LѨ ZxflHõÖ’ J`«#∞ ˜P~üZãπ JÉèíºi÷QÍ |iÖ’ xeKå_»∞..
WHõ¯_» QÆOѨQÀ=~°ú<£ 75,699 F@¡Ö’ (55.23 âß`«=Ú)
ã¨g∞Ѩ HÍO„ÔQãπ „Ѩ`«ºiú Z_»¡~ålÔ~_ç¤ (31,234-22.79
âß`«O) ÃÑ· 44,765 F@¡ PkèHõºOÖ’ <≥QÍæ_»∞.
=~°OQÆÖò lÖÏ¡ ¿ãì+¨<£ Ѷ¨∞<£Ñ¨Ó~ü (Zãπ.ã≤) xÜ≥∂[Hõ
=~°æOÖ’ HÍO„ÔQãπ ã≤˜ìOQ∑ Z"≥∞‡Ö˺ `å˜H˘O_» ~å[Ü«∞º
#_»∞ã¨∞Î#fl HÍÅO

7. 7 "Õ∞, 2012
P áêsìH˜ ~år<å=∂ KÕã≤ ˜P~üZãπ JÉèíºi÷QÍ |iÖ’
kQÍ_»∞. "≥Ú`«ÎO 2,21,499 =∞Ok F@~°∞¡ =Ù#fl D
xÜ≥∂[Hõ =~°æOÖ’ 1,69,908 (64 âß`«O) F@∞¡
áÈÅÜ«∂º~Ú. ˜P~üZãπ JÉèíºiú ~å[Ü«∞º 81,279
(47.83âß`«O) F@¡Ö’ `«# ã¨g∞Ѩ „Ѩ`«ºiú Hõ_çÜ«∞O NǨÏi
(48,641-28.62 âß`«=Ú) ÃÑ· 32,638 F@¡ PkèHõºOÖ’
ÔQeKå_»∞. HÍO„ÔQãπ JÉèíºiú ~å*Ï~°Ñ¨Ù „Ѩ`åÑπ `«#
_çáêl@∞ì#∞ HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞. QƘì áÈ©x™êÎ=∞x T^Œ~°Q˘˜ì#
ã≤.Ñ≤.ZO áêsì ˆH=ÅO <åÅ∞QÆ∞ "ÕÅÃÑ· zÅ∞‰õΩ F@¡Ö’
`«$Ñ≤ΠѨ_®eû =zÛOk.
`≥ÅOQÍ} ÃãO˜"≥∞Oò |ÅÇ‘Ï#OQÍ =ÙO^Œx „ѨKå~°O
KÕÜ«∞|_ç# ^ŒH˜∆} `≥ÅOQÍ} „áêO`«OÖ’x =∞ǨÏ|∂Éò
#QÆ~ü‰õΩ K≥Ok# =¸_»∞ xÜ≥∂[Hõ =~åæÅ#∞ Ѩije¿ãÎ
ã‘=∂O„^èŒ`åÉË^•~°∞¡, "å˜ ‰õΩHõ¯=¸u Ñ≤O^≥Öˇ·# g∞_çÜ«∂
Ü≥ÚHõ¯ QÀɡÖòû „ѨKå~°O |Ü«∞@Ѩ_»∞`«∞Ok. ã≤˜ìOQ∑
Z"≥∞‡Ö˺, `≥ÅOQÍ} ˜_çÑ≤ á¶È~°O Hõhfi#~ü _®II <åQÆO
[<å~°ú<£Ô~_ç¤ P áêsìH˜, âßã¨#ã¨Éèí ã¨Éèíº`åfixH˜ ~år<å=∂
KÕÜ«∞_»O =Å¡ LѨ ZxflHõ [iyOk. WHõ¯_» <åQÆO [<å~°ú<£
Ô~_ç¤ ã¨fi`«O„`«º JÉèíºi÷QÍ |iÖ’ xÅ∞=QÍ, ˜.P~ü.Zãπ
=∞^ŒÌ`«∞xzÛ „ѨKå~°O KÕã≤Ok. XHõ ~°HõOQÍ K«∂¿ãÎ
˜.P~ü.Zãπ. ÉϺ#~ü ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩ#flѨʘH© „Ѩ[Å∞, ˜P~üZãπ
áêsì ‰õÄ_® ˜P~üZãπ JÉèíºi÷QÍ<Õ ÉèÏqOKå~°∞. "≥Ú`«Î=Ú
1,91,484 F@∞¡#fl D xÜ≥∂[Hõ =~°æOÖ’ 1,40,
554F@∞¡ (70âß`«O) áÈÅÜ«∂º~Ú. WHõ¯_» <åQÆO [<å~°ú<£
Ô~_ç¤ 71, 001 F@¡Ö’ (50.51âß`«O) `«# ã¨g∞Ѩ HÍO„ÔQãπ
JÉèíºiú ÔH. ^•"≥∂^Œ~ü Ô~_ç¤ (43,676 F@∞¡ - 31.07âß`«O)
ÃÑ· 17,325 F@¡ PkèHõºO`À ÔQeKå~°∞.
H˘ÖϡѨÓ~ü âßã¨# ã¨Éèí xÜ≥∂[Hõ =~°æOÖ’ HÍO„ÔQãπ
ã≤˜ìOQ∑ Z"≥∞‡Ö˺, =∞O„u EѨe¡ Hõ$ëê‚~å=Ù P áêsìH˜
~år<å=∂ KÕã≤ ˜P~üZãπ JÉèíºi÷QÍ |iÖ’H˜ kQÍ_»∞. WHõ¯_»
"≥Ú`«Î=Ú 1,95,865 =∞Ok F@~°∞¡ LO_»QÍ 1,51,030
(75âß`«O) F@∞¡ áÈÅÜ«∂º~Ú. EѨe¡ Hõ$ëê‚~å=Ù
58,107 F@¡Ö’ (38.47 âß`«O) `«# ã¨g∞Ѩ HÍO„ÔQãπ
JÉèíºiú =∂qà◊§Ñ¨e¡ q+¨µ‚=~°ú<£Ô~_ç¤ (43,083 F@∞¡-28.52
âß`«O) ÃÑ· 15, 024 F@¡ PkèHõºO`À ÔQeKå_»∞.
=∞ǨÏ|∂Éò#QÆ~ü xÜ≥∂[Hõ=~°æOÖ’ ã¨fi`«O„`«º JÉèíºiú
Zãπ. [QÆnâ◊fi~üÔ~_ç¤ QÆ∞O_≥áÈ@∞`À =∞~°}˜OK«_»O =Å¡ LѨ
ZxflHõ [iyOk. [QÆnâ◊fi~üÔ~_ç¤ ‰õÄ_® LѨ ZxflHõÖ’¡<Õ
ÔQÅ=@O QÆ=∞<å~°›O. 2009 ™ê^è•~°} ZxflHõÖ’¡ ã¨fi`«O¢`«
JÉèíºi÷QÍ ÔQez# ѨÙe g~°#fl K«xáÈ=_»O =Å¡ [iy#
LѨ ZxflHõÖ’ [QÆnâ◊fi~ü Ô~_ç¤ ÔQeKå_»∞. D LѨ ZxflHõÖ’
1,88,225 =∞Ok F@~°∞¡ LO_»QÍ 1,25,002 F@∞¡
(70 âß`«O) áÈÅÜ«∂º~Ú. ÉèÏ~°fÜ«∞ [#`åáêsì JÉèíºi÷
Ü≥∞#flO Nx"åã¨Ô~_ç¤ 39, 385 (31.5 âß`«O) F@¡Ö’
`«# ã¨g∞Ѩ ˜P~üZãπ áêsì „Ñ¨`«ºiú ã¨Ü«∞º^£ W„|Ç‘ÏO
(37,506-30 âß`«O) ÃÑ· 1879 F@¡ "≥∞*Ïi©Ö’
ÔQeKå_»∞.
WHõ ã‘=∂O„^èŒ „áêO`åxH˜ K≥Ok# H˘=Ófi~°∞ xÜ≥∂[Hõ
=~°æOÖ’ ˜_çÑ≤ ã≤˜ìOQ∑ Z"≥∞‡Ö˺ #šѨÙÔ~_ç¤ „Ѩã¨#fl‰õΩ=∂~üÔ~_ç¤
PáêsìH˜ ~år<å=∂ KÕã≤ "≥·ZãπP~ü HÍO„ÔQãπÖ’ KÕ~°_»O`À
D LѨZxflHõ [iyOk. "≥Ú`«ÎO 2,09,739 =∞Ok
F@~°∞¡=ÙO>Ë 1,75,913 (84 âß`«O) F@∞¡ áÈÅÜ«∂º~Ú.
„Ѩã¨#fl‰õΩ=∂~üÔ~_ç¤73,876 F@¡`À (41.99âß`«O) `«#
ã¨g∞Ѩ „Ѩ`«ºiú `≥Å∞QÆ∞^Õâ◊O áêsì JÉèíºi÷ ™Èq∞Ô~_ç¤
K«O„^Œ"≥∂ǨÏ<£ Ô~_ç¤ (50, 382-28.64âß`«O) ÃÑ· 23,
494 F@∞¡ PkèHõº`«`À ÔQÅ∞á⁄O^•~°∞. D LѨZxflHõÅ∞
[iy# ™ê÷<åÖ’¡ <åÅ∞QÆ∞ `≥Å∞QÆ∞ ^Õâ◊Oq HÍQÍ, Ô~O_»∞
HÍO„ÔQãπ áêsìq, XHõ˜ ã¨fi`«O„`«º JÉèíºiúk. nO’¡ <åÅ∞QÆ∞
™ê÷<åÅ∞ ˜.P~ü.Zãπ. ÔQÅ∞K«∞HÀQÍ, ã¨fi`«O„`«º JÉèíºiú, a*ˇÑ≤,
"≥·.Zãπ.P~ü HÍO¢ÔQãπ `«ÖÏ XHõ˜ ÔQÅ∞K«∞‰õΩ#flq. D LѨ
ZxflHõÖ’¡ JkèHÍ~° HÍO„ÔQãπ, ˜_çÑ≤ XHõ¯ ™ê÷<åxfl ÔQÅ∞K«∞
HÀÖËHõáÈÜ«∂~Ú. ˜_çÑ≤ HÀÖ’Ê~Ú# <åÅ∞QÆ∞ ™ê÷<åÖ’¡
=¸_»∞ `≥ÅOQÍ} „áêO`åxq HÍQÍ, XHõ˜ ã‘=∂O¢^èŒk.
HÍO„ÔQãπ HÀÖ’Ê~Ú# Ô~O_»∞ ™ê÷<åÅ∞ `≥ÅOQÍ}Ö’"Õ. ˜_çÑ≤
HÍO„ÔQãπ áêsìÅ J=HÍâ◊"å^Œ ~å[H©Ü«∂efl J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ#fl
F@~°∞¡ J Ô~O_»∞ áêsìÅx u~°ã¨¯iOKå~°∞. Ѷ¨e`«OQÍ ˜_çÑ≤
Ô~O_»∞ ÅHõ∆Å∞, HÍO„ÔQã¨∞ ÅHõ∆ F@~°¡x `≥ÅOQÍ}Ö’x P~°∞
xÜ≥∂[Hõ =~åæÖ’¡ HÀÖ’Ê~ÚOk. F@∞‰õΩ <À@∞ HÍ~°º„Hõ=∞O
ZO`« P~åƒù@OQÍ J=∞Å∞ KÕã≤<å D F@q∞`«Ñ¨ÊÖË^Œ∞.
U_»∞ xÜ≥∂[Hõ =~åæÖ’¡ "≥Ú`«ÎO Ô~O_»∞ =O^ŒÅ HÀ@¡
~°∂áêÜ«∞Å∞ Y~°∞ÛKÕã≤#@∞¡ JOK«<å. =∞^ŒºO qK«ÛÅq_çQÍ
„Ѩ=Ç≤ÏOzOk.
`≥ÅOQÍ}"å^Œ JÉèíº~°∞÷Å∞ =ºH˜ÎQÆ`«OQÍ Zxfl P~ÀѨ}Å∞
Z^Œ∞~˘¯#flѨʘH©, ZO`« Jqhu Ѩ~°∞Öˇ·#ѨʘH©,
™êfi~°úѨ~°∞Öˇ· #ѨʘH© „Ѩ[Å∞ „|Ǩχ~°^äŒO ѨÏì~°∞. nxH˜

8. 8#_»∞ã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ}
XˆH XHõ¯ HÍ~°}O |Å"≥∞ÿ# `≥ÅOQÍ}"å^ŒO. `≥ÅOQÍ}
~åRO ~å"åÅO>Ë ˜_çÑ≤, HÍO„ÔQãπ áêsìÅ#∞ `≥ÅOQÍ}Ö’
Éèí∂™ê÷Ñ≤`«O KÕÜ«∂Å<Õ |Å"≥∞ÿ# x~°‚Ü«∞O. ¿ãì+¨<£
Ѷ¨∞<£Ñ¨Ó~üÖ’ `å˜H˘O_» ~å[Ü«∞ºg∞^Œ J<ÕHõ Jqhu
P~ÀѨ}Å∞ =KåÛ~Ú. „Ѩ`«º~°∞úÅ∞ nxfl ÉÏQÍ „ѨKå~°O
KÕã≤<å~°∞. `≥ÅOQÍ} ã¨HõÅ [#∞Å ã¨"≥∞‡Ö’ áêÖÁæ#fl J<ÕHõ
=∞Ok L^ÀºQÆ ã¨OѶ¨∂Å <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ‰õÄ_® ~å[Ü«∞º
ÔQÅ∞™êÎ_® J<Õ ã¨O^ÕǨ xfl D ~°K«~Ú`« =ÚO^Œ∞ =ºHõÎO
KÕâß~°∞. J~Ú#ѨʘH© ~å[Ü«∞º 47.83 âß`«O F@∞¡
á⁄O^Œ_»O, HÍO„ÔQãπ JÉèíºiú _çáêl@∞ìHÀÖ’Ê=_»O
QÆ=∞<å~°›O. ÃÑ·QÍ Wk HÍO„ÔQãπ xÜ≥∂[=~°æO.
ZxflHõÅ=ÚO^Œ∞ Ѷ¨∞#ѨÓ~üÖ’ ZOP~üÑ≤Zãπ nHõ∆
ta~°OÖ’ =∂Ï¡_»∞`«∂ =∂kQÆÅO`å Hõ_çÜ«∞ONǨÏiH˜
=∞^ŒÌ`«∞ W"åfieûOkQÍ =∞O^ŒHõ$+¨‚ JÑ‘ÊÅ∞ KÕ¿ãÎ
JѨʘHõѨÙÊ_»∞ ta~åxfl ‰õÄeÛ"Õã≤ =∞O^ŒHõ$+¨‚ „Ѩã¨OQÍxfl
P¿Ñã≤# ZOP~üÑ≤Zãπ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ `≥ÅOQÍ} "å^ŒO
|Å"Õ∞O’ „Ѩ`«ºHõ∆OQÍ x~°∂Ñ≤OKå~°∞. `≥ÅOQÍ}"å^ŒO
=ÚO^Œ∞ =∞O^ŒHõ$+¨‚ ÖÏO˜ <åÜ«∞‰õΩÅ K«i™ê‡ ‰õÄ_»
ѨxKÕÜ«∞ÖË^Œ∞.
QÆOѨQÀ=~°ú<£‰õΩ 2009 HõO>Ë "≥∞*Ïi© `«yæO^Œx ˜_çÑ≤
K«OHõÅ∞ QÆ∞^Œ∞̉õΩO@∂, ˜P~üZãπ |ÅÇ‘Ï# Ѩ_çO^Œx
"åMϺxOK«_»O K«∂ã¨∞ÎO>Ë D ~åROÖ’ ~å[H©Ü«∞
<åÜ«∞‰õΩÅ#|_Õ "åà◊§‰õΩ Hõh㨠*Ï˝#O ‰õÄ_® ÖË^Œx (ã≤QÆ∞æ,
â◊~åÅ ã¨OQÆu 㨈~ã¨i) `≥Å∞™ÈÎOk. 2009Ö’ HÍ=∂Ô~_ç¤Ö’
QÆOѨQÀ=~°ú<£ =∞ǨωõÄ@q∞ (˜._ç.Ñ≤, ˜.P~ü.Zãπ., ã≤.Ñ≤.S,
ã≤.Ñ≤.ZO JÅÜ≥∞<£û) JÉèíºi÷QÍ ÔQeKå_»<Õ q+¨Ü«∞O =∞#O
QÆ∞~°∞ÎKÕÜ«∂eû =ã¨∞ÎOk. JHõ¯_» W"åfià◊ ˜_çÑ≤ JÉèíºiú
_çáêl@∞ì HÀÖ’ÊÜ«∂_»O>Ë Z=~°∞ |ÅѨ_»¤’ì, Z=~°∞
|ÅÇ‘Ï#Ѩ_»¤’ì K≥áêÊeû# J=ã¨~°=ÚO^•?
=∞ǨÏ|∂Éò#QÆ~üÖ’ ˜P~üZãπ F@q∞ XH˜O`« Pâ◊Û~åºxfl
HõeyOz<å Ö’`«∞QÍ Ñ¨ije¿ãÎ J<ÕHõ HÀ}ÏÅ∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú.
=∞ǨÏ|∂Éò #QÆ~ü Ѩ@ì}OÖ’ ˜P~üZãπ‰õΩ ã¨O™ê÷QÆ`«"≥∞ÿ#
Ѩ˜+¨ì x~å‡}O KåÖÏ HÍÅOQÍ LOk. l`ÕO^Œ~üÔ~_ç¤
QÆ`«OÖ’ P áêsì #∞Oz Ö’H± ã¨Éèí‰õΩ ZxflÔH·# q+¨Ü«∞O
`≥eã≤O^Õ Hõ^•? `≥ÅOQÍ}Ö’ áê`« Ѩ@ì}O Éèˇ·O™ê,
#Ö¡Q˘O_», =∞ǨÏ|∂Éò#QÆ~ü Ѩ@ì}O `«~°K«∞QÍ =∞`«
HõÖ’¡ÅʼnõΩ QÆ∞Ô~·# K«i„`«=Ù#flk. (g˜H˜ ã‘=∂O„^èŒ
ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞, ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ZO`« =~°‰õΩ
ÉÏ^èŒ∞ºÅ∞ J<Õ K«~°ÛÖ’H˜ WHõ¯_» áÈ=_»OÖË^Œ∞) D =∞`«
Ѷ¨∞~°¬}Å∞ [iˆQ „áêO`åÖ’¡ =∞`åÅ „áêkHõ#
ѨÙ#ˆ~H©Hõ~°}Å∞ [~°QÆ_»O ™ê^è•~°}"Õ∞. JO^Œ∞<å
˜.P~ü.Zãπ XHõ K«=HõÉÏ~°∞ Z`«∞ÎQÆ_»QÍ =Úã≤¡O JÉèíºiúx
xÅɡ˜ìOk (xÅɡì‰õÄ_»^Œx HÍ^Œ∞, a.*ˇ.Ñ≤ áÈ© KÕã¨∞Î#fl
xÜ≥∂[Hõ =~°æOÖ’ ÃÑ@ì_»O) `«^•fi~å =∞`«„áêuѨkHõ#
F@∞¡ J_»∞‰õΩ¯<Õ ^Ò~åƒùQƺã≤÷uH˜ kQÆ*ÏiOk. Ü≥∞#flO
Nx"åãπÔ~_ç¤x ÔQeÑ≤OK«_®xH˜ Ô~_ô¤ÅO`å UHõ"≥∞ÿ#~°x
H˘O^Œ~°∞ (K«„Hõáê}˜, HõOK≥ SÅÜ«∞ºÖÏO˜ "åà◊√§),
Ç≤ÏO^Œ∞=Ù#∞ ÔQeÑ≤OK«_®xH˜ áêsìÅ Hõf`«OQÍ Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅ∞
XHõ¯>ˇÿ#~°x =Úã≤¡OÅ∞ P~ÀѨ}Å∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. HÍx,
=∞O^•_ç ã¨`«º<å~åÜ«∞}Ô~_ç¤, lÏì ÉÏÅHõ$ëê‚Ô~_ç¤
Ô~_ô¤Öˇ·#O^Œ∞=ÖË¡ Nx"åãπÔ~_ç¤H˜ „ѨKå~°O KÕÜ«∞ÖË^Œ∞, "åà◊√§
P~ü.Zãπ.Zãπ., a.*ˇ.Ñ≤ Hͺ_»~ü‰õΩ K≥Ok#"åˆ~. H͉õΩO>Ë
H˘O`« HÍÅO ˜.P~ü.Zãπ áêsìÖ’ =ÙO_˘K«∞Û. J>Ë¡ l`ÕO^Œ~ü
Ô~_ç¤ (˜.P~ü.Zãπ á⁄eò|∂º~À "≥∞O|~ü) Ö’áêÜ«∞HÍiQÍ
Nx"åãπÔ~_ç¤H˜ ã¨áÈ~°∞ì KÕã≤O_»x =∞ǨÏ|∂Éò#QÆ~üÖ’
˜.P~ü.Zãπ. HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ J`«x WO˜ g∞^Œ ^•_çKÕâß~°∞.
WO`«‰õΩ =ÚO^Õ K≥Ñ≤Ê#@∞ì l`ÕO^Œ~ü Ô~_ç¤ JHõ¯_» a*ˇÑ≤
#∞Oz ZO.Ñ≤QÍ ÔQeKå_»∞. P~ü.Zãπ.Zãπ., a.*ˇ.Ñ≤ â◊‰õΩÎÅ∞
`≥ÅOQÍ}"å^ŒO HÀã¨O |Ü«∞@H˘zÛ ˜P~üZãπÖ’
=Ù#flѨʘH©, =∂i# Ѩiã≤÷`«∞Å ^Œ$ëêìº (a.*ˇ.Ñ≤
`≥ÅOQÍ}"å^•xfl |ÅOQÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ fã¨∞‰õΩáÈ`«∞#fl
ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’) ™⁄O`«QÆ∂˜H˜ KÕ~°∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊=ÚOk.
ZHõ¯_» ~årѨ_®¤ =∞`«O q+¨Ü«∞OÖ’ a*ˇÑ≤ ~årѨ_»^Œ<Õ
q+¨Ü«∞O QÆ∞~°∞ÎOK«∞‰õΩO>Ë Wk J#∂ǨϺ Ѩi}Ï=∞"Õ∞g∞
HÍ^Œ∞. JkèHÍ~°O HÀã¨O „Ѩ[efl ‰õΩÖÏÅ ¿Ñi@,
=∞`åÅ¿Ñi@ peÛ QÆ`« 64 ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ Ñ¨|ƒO QÆ_»∞ѨÙ
‰õΩO@∞#fl áêÅHõ =~åæÅ∞ W"åfià◊ `≥ÅOQÍ} "å^Œ=∞<Õ
|∞~°HõÑ≤@ì#∞ ^˘~°Hõ ѨÙK«∞ÛHÀ=_®xH˜ J^Õ hK«"≥∞ÿ#
Z`«∞ÎQÆ_»Å∞ "ÕÜ«∞_»O Pâ◊Û~°º"Õ∞g∞HÍ^Œ∞. W©=e ã¨OQÍÔ~_ç¤
Ѷ¨∞@#efl Ѩije¿ãÎ W^Õ J=HÍâ◊OQÍ ã‘=∂O„^èŒ
ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞, `≥ÅOQÍ} =ºuˆ~Hõ â◊‰õΩÎÅ∞ ([QÍæÔ~_ç¤
ÖÏO˜ QÆ∞O_®Å∞) `≥ÅOQÍ} "å^•xfl xsfi~°ºO KÕÜ«∞_®xH˜
ÃÑ^ŒÌ Z`«∞Î# =∞`« Ѷ¨∞~°¬}Å∞ ã¨$+≤ìOKÕ J=HÍâ◊=ÚO^Œx
QÆ=∞xOKåe. D "≥Ú`«ÎO =º=Ǩ ~°OÖ’ =∞`«`«`«fiáêsì
a*ˇÑ≤H˜ ZO`« ÉÏ^茺`«∞O^À, ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# ™ê=∂lHõ

9. 9 "Õ∞, 2012
JOâ◊OѨ@¡ ÉÏ^茺`å~°Ç≤Ï`«OQÍ =º=ǨÏiOz# ˜P~üZãπ
áêsìH˜ JO`Õ ÉÏ^茺`«∞Ok. `≥ÅOQÍ} ~å[H©Ü«∞ SHõº
HÍ~åºK«~°} "ÕkHõ Kè≥·~°‡<£QÍx, HÍ~°º=~°æO QÍx JHõ¯_» áÈ©x
x"åiOK«_»OÖ’ qѶ¨Å"≥∞ÿ <å~°O>Ë ÔH.ã≤.P~ü. K≥ѨÙÊKÕ`«∞Ö’¡
*ˇZã≤ H©Å∞ÉÁ=∞‡ J~ÚO^• J<Õk PÖ’zOKåe. S^Œ∞
xÜ≥∂[Hõ=~åæÖ’¡ (<åQÆ~ü Hõ~°∂flÖò HõÅ∞ѨÙÖ’x)
˜.P~ü.Zãπ#∞, a.*ˇ.Ñ≤ ã¨áÈ~°∞ì KÕã≤#ѨÙÊ_»∞,
=∞ǨÏ|∂Éò#QÆ~ü ™ê÷<åxfl a*ˇÑ≤H˜ =^ŒÅ_»"Õ∞
<åºÜ«∞OQÍ=ÙO_Õk.
J~Ú`Õ, D ZxflHõŠѨ~°º=™ê#OQÍ `≥Å∞QÆ∞^Õâ◊O áêsì
Ѩiã≤÷u ‰õΩ_çuÖ’ Ѩ_»¤ ZÅ∞HõÖÏ `«Ü«∂~°~ÚºOk. áêsì
J^茺‰õ∆Ω_»∞, áêsì „âı}∞Å∞ "≥Ú`«ÎOQÍ F@∞ xˆ~fi^ŒO`À
K«uH˜ÅѨ_®¤~°∞. Ѷ¨e`åÅ∞ "≥Å∞=_ç# "≥O@<Õ `≥ÅOQÍ}
˜_çÑ≤ á¶È~°O Hõhfi#~ü Z„~°Éˇe¡ ^ŒÜ«∂Hõ~ü ~å=Ù ~år<å=∂
KÕÜ«∞@O, ÉÏ|∞ „|uq∞ÖÏ_ç LѨã¨OǨÏiOѨ KÕÜ«∞_»O
J^Õ q+¨Ü«∂xfl ^èŒ$gHõiã¨∞ÎOk. *’QÆ∞~å=∞#fl, QÆOѨ
QÀ=~°ú<£, <åQÆO *<å~°ú<£ Ô~_ç¤Å‰õΩ „Ѩ[Å∞ Ѩ˜ì# „|Ǩχ~°^äŒO
K«∂ã≤ `≥ÅOQÍ} ˜_çÑ≤ „âı}∞Å∞ ˜P~üZãπÖ’H˜ =Åã¨Å
ÉÏ@ Ѩ>Ëì J=HÍâ◊O =∞iO`« ÃÑiyOk. `≥ÅOQÍ}Ö’
Ѩiã≤÷u WÏ¡ =ÙO>Ë H˘=Ófi~°∞ LѨ ZxflHõ Ѷ¨e`«O =¸eˆQ
ÉÏ|∞ g∞^Œ `å˜HÍÜ«∞ÖÏ Ñ¨_»¤k. `≥ÅOQÍ}‰õΩ
J#∞‰õÄÅOQÍ x~°‚Ü«∞O fã¨∞HÀ‰õΩO>Ë WHõ¯_ç ˜_çÑ≤ ѨÓiÎQÍ
`«∞_çz ÃÑ@∞ì‰õΩáÈÜÕ∞ „Ѩ=∂^ŒO =ÙOk. PO„^茄áêO`«OÖ’
"≥·ZãπP~ü áêsì „Ñ¨^è•# „Ѩu|O^èŒHõOQÍ =ÙOk. HÍ|˜ì
Hõhã¨O áêsìx P HÀ™êÎO„^èŒÖ’ HÍáê_»∞HÀ"åÅO>Ë
`≥ÅOQÍ}Ö’ `«ÏìÉË_® ã¨~°∞ÌH˘x =Úã¨∞QÆ∞ `˘ÅyOK«∞H˘x
=∞~À z~°OrqÖÏ ã¨"≥∞ÿHõº"åk J=`å~°"≥∞`åÎeû=ÙO@∞Ok.
ÖË^ŒO>Ë Ô~O˜H˜ K≥_»¤ ˆ~=_ç HÍ=_»O MÏÜ«∞O.
WHõ HÍO„ÔQãπ Ѩiã≤÷u =∞~ÀÖÏ=ÙOk. WKÕÛk"Õ∞"Õ∞,
`≥KÕÛk"Õ∞"Õ∞ J<Õ ‰õΩ„@Åx<å^•xfl, ^•xfl "≥∂ã¨∞Î#fl
<åÜ«∞‰õΩÅ#∞ `≥ÅOQÍ} „Ѩ[Å∞ `«=∞ Z_»=∞HÍe |∂@∞`À
`«xflO„_»∞. `≥ÅOQÍ} HÍO„ÔQãπ <åÜ«∞‰õΩÅ #ѨÙOã¨Hõ
~å[H©Ü«∂efl „Ѩ[Å∞ WOHõ ZO`« =∂„`«=¸ #"Õ∞‡ ã≤÷uÖ’
ÖË~°x `Õ@`≥Å¡"≥∞ÿOk. HÀ™êÎO„^èŒÖ’ [QÆ<£`À „Ѩ^è•#OQÍ,
XHõ"Õ∞~°‰õΩ ˜_çÑ≤`À f„="≥∞ÿ# áÈ© Z^Œ∞~°=Ù`«∞Ok.
`≥ÅOQÍ}Ö’ áêsì `«∞_çzÃÑ@∞ìHõáÈÜÕ∞ Ѩiã≤÷u U~°Ê_çOk.
^•xH˜`À_»∞ `«=∞ áêsìÖ’<Õ „Ѩ^è•# ™ê÷<åÖ’¡ [QÆ<£
HÀ=~°∞ìÅ∞#fl@∞ì WO@e*ˇhû x"ÕkHõÅ∞ ^èŒ$=ѨiÛ#q.
ã¨fiÜ«∞OQÍ =∞O„`«∞ÖË J<ÕHõ Jqhu ‰õΩOÉèíHÀ}ÏÖ’¡
=ÚxyáÈ~ÚO„_»∞. WÏ¡O˜ ã≤÷uÖ’ `≥ÅOQÍ}‰õΩ
™ê#∞‰õÄÅOQÍ x~°‚Ü«∞O fã¨∞HÀ=_»O ^•fi~å Hõhã¨O ˆ~Ѩ˜
`≥ÅOQÍ} ~åROÖ’##fl JkèHÍ~°OÖ’ =ÙO_»=K«∞Û. WHõ¯_ç
Ѩk¿ÇÏ_»∞ Ö’H±ã¨Éèí ™ê÷<åÅ^•fi~å ˆHO„^•xfl |Ö’¿Ñ`«O
KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. ZÏ¡QÆ∂ ˜.P~ü.Zãπ. K«O„^ŒâıY~ü~å=Ù |OѨ~ü
PѶ¨~ü =ÙO_»<Õ=ÙOk. Ô~O˜H˜ K≥_»¤ˆ~=_ç H͉õΩO_® Hõhã¨O
XHõ¯KÀ@##fl JkèHÍ~°OÖ’ xÅ|_Õ ã¨^Œ=HÍâ◊O ã¨=∞Ü«∂xfl
=$^è•KÕ¿ãÎ KÕ~Ú*ÏiáÈ`«∞Ok. H͉õΩO>Ë JÏ¡O˜ ã≤÷`«
„Ѩ*˝`« „Ѩ^Œi≈OKÕ KÕ=, <≥·Ñ¨Ù}ºO HÍO„ÔQãπ áêsì‰õΩ<åflÜ«∂
J<Õ^Õ J#∞=∂#O.
WHõ ˜.P~ü.Zãπ. Ѩiã≤÷u K«∂¿ãÎ "åѨÙx K«∂ã≤ |Å∞Ѩ#∞
H˘x WOHÍ ‰õΩOÉèíHõ~°‚ x„^ŒÖ’<Õ *’QÆ∞`«∞#flk. ˆH=ÅO
Z"≥∞‡Ö˺Šã¨OYº ÃÑOK«∞HÀ=_»O ^•fi~å `≥ÅOQÍ}
™êkèOK«ÖË=∞<Õ q+¨Ü«∂xfl J~°÷OKÕã¨∞HÀ"åe. ˆ~Ѩ٠Z<£._ç.Z
JkèHÍ~°OÖ’H˜ =zÛ<å `≥ÅOQÍ} ~åRO Wã¨∞ÎO^Œ<Õ
Qͺ~°O© ÖË^Œ<Õ q+¨Ü«∞O XHõ¯ ˜.P~ü.Zãπ áêsì<Õ H͉õΩO_®
"≥Ú`«ÎO `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞„âı}∞Åhfl J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åeû#
J=ã¨~°=ÚOk. XHõ¯ F@∞ Ô~O_»∞ ~å„ëêìÅ QÆ`« J#∞Éèí=O
LO_»<Õ=ÙOk. ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# "≥∞*Ïi© ÖË^Œ<Õ ™ê‰õΩ`À<À
`≥ÅOQÍ}Ö’ "≥∞*Ïi© ™ê÷<åÅ∞ `«=∞‰õΩ H͉õΩO_®
˜P~üZãπ‰õΩ WzÛO„_»<Õ ™ê‰õΩ`À<À a*ˇÑ≤ `«Ñ¨ÙʉõΩ<Õ
J=HÍâ◊O ZѨC_»∂ =ÙO_»<Õ =ÙO@∞Ok. W^Õ q+¨Ü«∞O
J<ÕHõ ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ D ~°K«~Ú`«`À H˘O^Œ~°∞ ~åR <åÜ«∞‰õΩÅ∞
=ºHõÎO KÕÜ«∞_»O QÆ=∞<å~°›O
WÏ¡O˜ Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ ã¨HõÅ[#∞Å ã¨"≥∞‡ÖÏO˜ =∞~À
„ѨÉèÏ==O`«"≥∞ÿ# áÈ~åÏxH˜ `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞ „âı}∞Å∞
ã¨=∂Ü«∞`«ÎOHÍ"åe. `≥ÅOQÍ}‰õΩ K≥Ok# ã¨∞~°=~°O
ã¨∞^è•Hõ~üÔ~_ç¤ ã≤Ñ≤S *ÏfÜ«∞ „Ѩ^è•# HÍ~°º^Œi≈QÍ ZxflHõHÍ|_»¤
<ÕѨ^䌺OÖ’ á⁄e˜HõÖò *ÏH±x =∞iO`« |Ö’¿Ñ`«O KÕ¿ã
L^Œº=∞ HÍ~åºK«~°} ~°∂á⁄O^Œ∞HÀ"åeû# J=ã¨~°O =ÙOk.
Ô~O_»∞ aè#fl^èŒ$"åʼnõΩ K≥Ok# a*ˇÑ≤, ã≤.Ñ≤.SÅ#∞ ã¨=∞~°÷
=O`«OQÍ HõÅ∞ѨÙHÀ"åeû# J=ã¨~°O =ÙOk. J^Õ
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~å*ϺOQÆ „Ѩ„H˜Ü«∞^•fi~å U~°Ê_®eû#
`≥ÅOQÍ} ~åRO ˆH=ÅO L^Œº=∞O ^•fi~å =∂„`«"Õ∞
~°∂ѨÙk^Œ∞̉õΩ<Õ J=HÍâ◊O ÖË^Œ∞. WHõ¯_Õ ÃÑ^ŒÌ#flQÍ ˜.P~ü.Zãπ
„áê^è•#º`«#∞ `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞ „âı}∞Å∞ QÆ∞iÎOKåe.
T

10. 10#_»∞ã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ}
ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~°Ñ¨O_»∞QÆ
–#Å=∂㨠Hõ$+¨‚
U„Ñ≤Öò 15= `Õn# ™ê~ÚO„`«O 5QÆO@ʼnõΩ PDSU,
AISF, TVV, OUSA, TSA q^•ºi÷ ã¨OѶ¨∂Å
P^Œfi~°ºOÖ’ L™ê‡xÜ«∂ qâ◊fi q^•ºÅÜ«∞OÖ’x NRS Ǩ ã¨ìÖò
=^ŒÌ Beef Festival [iyOk. D ã¨O^Œ~åƒùxH˜
x~åfiǨωõΩÅ∞ ''ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»∞QÆ—— J<Õ ¿Ñ~°∞ "å_ç<å~°∞.
|Ǩïâß ^Œo`« |Ǩï[# „âßq∞Hõ PǨ ~° ™êO㨯 $uHõ ѨO_»QÆ
ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»∞QÆQÍ "å_»_»O K«i„`«Ö’ ~Ú^Õ „Ѩ^äŒ=∞O
HÍ=K«∞Û. ѨO_»∞QÆÅ∞, L`«û"åʼnõΩ Kåi„`«Hõ <ÕѨ^ŒºO LOk.
''=∂#=ÙÅ∞ „ѨHõ$uÃÑ· q[Ü«∞O ™êkèOz#ѨÙ_»∞ ã¨=∞+≤ìQÍ
ã¨O`À+¨O ѨOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. J"Õ ã¨O|~åÅ∞, L`«û"åÅ∞
J~Ú<å~Ú—— (ѨO_»∞QÆÅ∞–„Ѩ*Ï ^Œ$HõÊ^äŒO–Zãπ. "≥OHõ„Ï"£)
U~°∞"åHõ, q`«Î<åŠѨO_»∞QÆ, HÀ`«Å∞. LQÍk, ^Œã¨~å, náê=o,
É’<åÅ∞, Ǩϟo, q<åÜ«∞Hõ K«qu "≥Ú^ŒÖˇÿ# ѨO_»∞QÆʼnõΩ
HõeÊ`« K«i„`«`À áê@∞ H˘xfl ѨO_»∞QÆÅ∞ L`«ÊuÎ
ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ#q. „j~å=∞#=q∞, ~°O*Ï<£, „H˜ã¨‡ãπ ÖÏO˜q
P^蕺u‡Hõ ѨO_»∞QÆÅ∞ HÍQÍ =∞iH˘xfl ~å[H©Ü«∞Ѩ~°"≥∞ÿ#
L`«û"åÅ∞ "Õ∞_Õ, qѨ¡= k<À`«û"åÅ∞, <åÜ«∞‰õΩÅ [Ü«∞O`«∞Å∞,
=~°úO`«∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇÿ#q. D <ÕѨ^䌺OÖ’ [iy# ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~°
ѨO_»∞QÆ qt+¨ì"≥∞ÿOk. Wk JO@~åx PǨ ~° Ѩ^•~°÷OQÍ
„ÉÏǨχ}∞ÅKÕ ã¨$+≤ìOK«|_»¤ |ÅÇ‘Ï#∞Å x["≥∞ÿ# áœ+≤ªHõ
PǨ ~°O. „ÉÏǨχ}©Ü«∞ J„QƉõΩÅ =∞#∞^èŒ~°‡ Ñ≤âßKåxfl ã¨"åÖò
KÕÜ«∞_»"Õ∞ D ѨO_»∞QÆÖ’x B#fl`«ºO.
''™êOѶ‘∞Hõ x~°O‰õΩâ◊`«fiO ~å[H©Ü«∞ x~°O‰õΩâ◊`«fiO HõO>Ë
„‰õÄ~°"≥∞ÿ#k. Hõ#∞Hõ ™êOѶ‘∞Hõ x~°O‰õΩâ◊`åfixfl ZkiOKÕ ã¨O㨯~°Î
„ѨÉèí∞`åfixfl ZkiOKÕ ~å[H©Ü«∞"åk HõO>Ë ^è≥ÿ~°º=O`«∞_≥ÿ
LO_®e—— (‰õΩÅx~°∂‡Å#-_®Hõì~üIIa.P~ü.JOÉË^Œ¯~ü) JOÉË^Œ¯~ü
K≥Ñ≤fl D ã¨∂„fHõ~°} "≥Å∞QÆ∞Ö’ PÖ’z¿ãÎ „Ѩã¨∞Î`« „ÉÏǨχ}©Ü«∞
PkѨ`«º =º=ã¨÷#∞ ã¨"åÖò KÕÜ«∞_»O ZO`« Hõ~îÀ~°"≥∞ÿ#
Hõ~°Î=º"≥∂, Ç≤ÏO^Œ∂ áêã≤[O ZO`« ^Œ∞~å‡~°æ"≥∞ÿ#^À ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~°
ѨO_»∞QÆ ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ =∞~À™êi ~°∞A"≥·Ok.
™ê=∂lHõ, ~å[H©Ü«∞ L^Œº=∂ʼnõΩ J„QÆÉèÏQÍ<Õ xÅ|_Õ
`≥ÅOQÍ} q^•ºi÷Ö’HõO #∂`«# ™êO㨯 $uHõ X~°=_çH˜ ‰õÄ_®
=ÚO^Œ∞ ÉèÏQÍ# xÅ|_»_»O `≥ÅOQÍ} <ÕÅ ã¨fiÉèÏ="Õ∞.
QÆ`«OÖ’ ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»∞QÆ ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£ ÃãO„@Öò
Ü«¸x=iû©Ö’ [iyOk. 2011 U„Ñ≤Öò 30# EFL Uni-
versity (WOw¡+π JO_£á¶êÔ~<£ ÖÏOˆQfi*ˇãπ Ü«¸x=iû©)Ö’
[iyOk. D ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ Zã‘û, Zã‘ì, cã≤Å∞ ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~°#∞
=O_»∞HÀx u#_®xfl ri‚OK«∞HÀx =∞#∞"å^Œ∞Å∞ L`«Î~°
ÉèÏ~°`«^Õâ◊ q^•º~°∞÷Å#∞ Ô~K«ÛQ˘˜ì ^•_çH˜ Lã≤Q˘ÖÏÊ~°∞.
''Ç≤ÏO^Œ∂ =∞`«=∞<Õk ^è•~°É’ã≤# JǨÏOHÍ~°O, ™êfi~°úO,
qHõ$`« =∞#ã¨Î`«fiO QÆÅ H˘O^Œ~°∞ `å"Õ∞ Jkè‰õΩÅ=∞O@∂
`«=∞Hõ<åfl `«‰õΩ¯= ™ê÷~ÚÖ’ L#fl "åix tH˜∆OK«QÆÅ ™ê=∂lHõ
x~å‡}O—— (K≥OÉÏ Ü«ÚQÆO–HÍx¬~åO) "≥Å∞QÆ∞Ö’ J~°÷O
KÕã¨∞‰õΩO>Ë J„QƉõΩÅ „ÉÏǨχ}©Ü«∞ x~°O‰õΩâß`åfixfl #~°#~å#
xO_ç=Ù#fl "å~°∞ =O_ç# PǨ ~°OÖ’ =¸„`«O áÈÜ«∞_»O,
W@∞Hõ=ÚHõ¯Å∞ "ÕÜ«∞_»O, x~åfiǨωõΩÅÃÑ· ^•_ç KÕÜ«∞_»O`À
áê@∞ ™ê=∂#º q^•º~°∞÷ÅÃÑ· ‰õÄ_® ^•_çH˜ kQÍ~°<Õk
J~°÷=∞=Ù`«∞#flk. „ÉÏǨχ}©Ü«∞ ÉèÏ"å*ÏÅO xO_»∞QÍ
ri‚OK«∞‰õΩ#fl J„QÆǨ ~°OQÍ ¿Ñ~°∞#fl EFLU#∞ „Ѩ*Ï™êfig∞
HõiOKÕO^Œ∞‰õΩ „Ѩ~Úuflã¨∞Î#fl H˘O^Œ~°∞ „á⁄ÃѶã¨~°∞¡, q^•º~°∞÷Å∞
áêÅ<å Ü«∞O„`åOQÆO`Àx J<ÕHõ ~Ú|ƒO^Œ∞Å∞ Z^Œ∞~˘¯<åfl~°∞.
D „Hõ=∞OÖ’ EFLU q^•º~°∞÷ʼnõΩ OU q^•º~°∞÷Å∞ JO_»QÍ
xeKå~°∞. `«=∞H˜+¨ì"≥∞ÿ# PǨ ~åxfl ¿ãfiK«ÛùQÍ u#_®xH˜
J#∞=∞uOK«x =∞#∞"å^Œ „ÉÏǨχ} ™ê=∂lHõ =º=ã¨÷ÃÑ·
q^•º~°∞÷Å∞ KÕã≤# ™êO㨯 $uHõ u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ ^Õâ◊"åºÑ¨ÎOQÍ
J<ÕHõ =~åæÖ’¡#∞, qâ◊fi q^•ºÅÜ«∂Ö’¡#∂ K«~°Û [iyOk.
`å=Ú u<Õ PǨ ~°OÖ’ =¸„`«O áÈ~Ú_»O HõO>Ë WOˆHO
J==∂#O LO@∞O^Œx ÉèÏqOz# q^•º~°∞÷Å kHͯ~° ã¨fi~°"Õ∞
ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»∞QÆ.
x*ÏO x~°O‰õΩâ◊ =ºuˆ~Hõ áÈ~å@OÖ’#∂, „a©+π =Åã¨
áêÅ# =ºuˆ~HÀ^Œº=∞OÖ’#∂, #HõûŃs qѨ¡= "≥Å∞¡=Ö’#∂
J„QÆÉèÏQÍ# xez áÈ~å_ç# ZO^Œ~À g~° Ü≥∂^èŒ∞Å#∞
<åÜ«∞Hõ`åfixfl WzÛ# L™ê‡xÜ«∂Ö’ J^Õ "å~°ã¨`«fiOÖ’<Õ
<嘖<Õ˜ `≥ÅOQÍ} PHÍOHõ∆‰õΩ „Ѩu~°∂ѨOQÍ xezOk.
"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ JO@~åx"åiQÍ J}˜z"ÕÜ«∞|_»¤ ‰õΩÖÏÅ
q^•º~°∞÷Å∞ QÆ}hÜ«∞OQÍ QÆÅ Ü«¸x=iû© WѨÙÊ_»∞
~å[H©Ü«∂ňH HÍ^Œ∞. „ÉÏǨχ}©Ü«∞ PkѨ`«º ã¨O㨯 $ux |^ŒÌÅ∞
Q˘>ˇì Ñ‘_ç`« [# „â◊=∞ ã¨O㨯 $uH˜ „ѨfHõQÍ xezOk. D
`«~åxH˜ ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»∞QÆ#∞ [i¿Ñ ^è≥ÿ~åºxfl HõeÊOz#
J=∞~°g~°∞Å ÉÏ@Ö’ ™êyáÈ`«∞#fl L™ê‡xÜ«∂ q^•º~°∞÷Å∞
ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»∞QÆ x~åfiǨÏ}‰õΩ Ѩ_»¤ „â◊=∞ =~°‚<åf`«O.
ˆH=ÅO Q˘_»∞¤ =∂Oã¨O u#_»O ^•fi~å<Õ ã¨OѨÓ~°‚
™êO㨯 $uHõ qѨ¡=O ã≤kúã¨∞ÎO^Œ<À, `«Å„H˜O^Œ∞Å∞QÍ L#fl
#_»∞ã¨∞Î#fl HÍÅO

11. 11 "Õ∞, 2012
™ê=∂lHõ =º=ã¨÷ xÏ~°∞QÍ =∂~°∞`«∞O^Œ<À HÍ^Œ∞. #∂`«#
ã¨O㨯 $uH˜ XHõ KÀ@ #∞O_ç <åOk ѨÅHÍe. Jk U^À
XHõKÀ@ J~Ú`Õ WO`« „ѨÉèÏq`«O KÕ~ÚÖËHõáÈÜÕ∞k. ~å[H©Ü«∞
„áê^è•#º`« QÆÅ L™ê‡xÜ«∂ QÆ#∞Hõ<Õ nxH˜ Kåi„`«Hõ ™ê÷#O
L#flk.
''âßMÏǨ ~°O P~ÀQͺxH˜ =∞Oz^Œx =∂O™êǨ ~°O
=∞OzkHÍ^Œx H˘O^Œ~°∞ _®Hõì~üû, =∞`« ^è•i‡Hõ ã¨Oã¨÷Å∞ KÕã¨∞Î#fl
„ѨKå~°O J|^ŒÌ=∞x D „ѨKå~°OÖ’ Ç≤ÏO^Œ∞`«fi Z*ˇO_® ^•y
LO^Œx—— „Ѩ=ÚY #∂º„˜+¨xãπì Z<£SZ<£ _≥ÿÔ~Hõì~ü g} â◊`«$Ѷ¨∞fl
J<åfl~°∞. „Ѩu~ÀA XHõ¯Ñ¨Ó@ =∂O™êǨ ~°O Ñ≤šʼnõΩ
JOkOK«_»O ^•fi~å Ñ≤Å¡Å∞ `«‰õΩ¯= Y~°∞Û`À P~ÀQƺ"≥∞ÿ#
PǨ ~°O á⁄O^ŒQÆÅ~°x =∂O™êǨ ~°OÖ’ Beef J`«ºO`« áÈ+¨Hõ
qÅ∞=Å∞ QÆÅ PǨ ~° Ѩ^•~°÷=∞x PǨ ~° âß„ã¨Î"Õ`«ÎÅ∞ ~°∞A=Ù
KÕã≤=Ù<åfl~°∞. áÈ+¨Hõ qÅ∞=Å∞ =∂Oã¨Hõ$`«∞ÎÅ x+¨ÊuÎx
ÖˇH˜¯OK«_»O QÍ^Œ∞. ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° K«∞@∂ì JÅ∞¡‰õΩx L#fl Ç≤ÏO^Œ∂`«fi
~å[H©Ü«∞ Z*ˇO_®#∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_»O, ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° Ѩ@¡
„ÉÏǨχ} ™êO㨯 $uHõ, Ãã·^•ÌOuHõ ^Œ$HõÊ^ä•xfl „ѨtflOK«_»O
ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»∞QÆÖ’x „Ѩ^è•<åOâ◊O.
=∞#∞+¨µÅ#∞ Ѩâ◊√=ÙÅHõ<åfl Ç‘Ï#OQÍ K«∂ã¨∂ΠѨâ◊√=ÙÅ#∞
^Õ=ÙxQÍ z„uOz# =∞#∞"å^Œ „ÉÏǨχ} =º=ã¨÷Ö’x
J=∂#gÜ«∞ HÀ}Ïxfl „ѨѨOK«O =ÚO^Œ∞ L™ê‡xÜ«∂ "ÕkHõQÍ
[iy# Pq+¨¯~°}‰õΩ =ÚO^Œ∂ ZO`À ã¨OѶ¨∞~°¬} LOk. ^•xH˜
x~åfiǨÏHõ |$O^ŒO Z^Œ∞~˘¯#fl „Ѩu|O^èŒHÍÅ∞ Jhfl Wxfl
HÍ=Ù. ‰õΩÅ ã¨OѶ¨∂Å∞, ‰õΩÅ q^•ºi÷ ã¨OѶ¨∂Å∞, J^蕺Ѩ‰õΩÅ`À
áê@∞, H˘O^Œ~°∂ =∂i¯ûã¨∞ì, JOÉË^Œ¯iã¨∞ìÅ∞QÍ L#fl
J^蕺Ѩ‰õΩÅ∞, q^•ºi÷ ã¨OѶ¨∂Å`À ã¨Ç¨Ï ã¨Ç¨ Ü«∞ x~åHõ~°}
KÕã≤<å~°∞. giÖ’ H˘O^Œ~°∞ J=HÍâ◊"å^ŒO`À#∂ =∞iH˘O^Œ~°∂
=ºuˆ~Hõ`« HõeyÜ«Ú<åfl~°∞. JuH˘kÌ =∞Ok J^•ºÑ¨‰õΩÅ∞
=∂„`«"Õ∞ `«=∞‰õΩ Ѩ^Œ=ÙÅHõ<åfl P`«‡Q“~°=O =ÚYº=∞x
^è≥·~°ºOQÍ Kå˜K≥Ñ≤Ê x~åfiǨωõΩʼnõΩ x~å‡}Ï`«‡Hõ ã¨∂K«#eã¨∂Î
JO_»QÍ xeKå~°∞.
Zã‘ûÖ’x XHõ ™ê=∂lHõ =~åæxH˜ K≥Ok JOÉË^Œ¯~ü
J=QÍǨÏ#Ö’ ѨxKÕ¿ã"å~°∞ ''Beef Festival x~°fiÇ≤ÏOK«_»O
=Å¡ W©=Å<Õ L™ê‡xÜ«∂ P~üìûHõàÏâßÅ „Ñ≤xûáêÖòQÍ =zÛ#
=ºH˜ÎH˜ Ü«∞O„`åOQÆO #∞O_ç W|ƒO^Œ∞Å∞ `«Öˇ`«∞Î`åÜ«∞<åfl~°∞——
K«i„`«Ö’ XHõ ^Œo`«∞_»∞ "≥Ú^Œ˜™êi D ™ê÷~ÚH˜ KÕ~°∞‰õΩ#fl_»∞
Hõ#∞Hõ HÍ~°º„Hõ=∂xfl ~°^Œ∞Ì KÕã¨∞HÀ=_»"≥∂ ÖËHõ "å~Ú^•
"Õã¨∞HÀ=_»"≥∂ =∞Oz^Œ<åfl~°∞. U ‰õΩÅO "å_»∞ U Ѩ^ŒqÖ’
™êQÆ∞`«∞<åfl_»∞. J`«#∞ Zã‘û, Zã‘ì, aã≤<å J<ÕHõO>Ë L^Œº=∞
ÅH∆ͺxH˜ "≥Ú^Œ˜ „áê^è•#º`« W=fi_»O ™ê=∂lHõ
L^Œº=∞HÍ~°∞Å, „ѨQÆujÅ â◊‰õΩÎÅ =ÚYºHõ~°Î=ºO.
1). x~åfiǨωõΩʼnõΩ XHõ"≥·Ñ¨Ù áÈbã¨∞ JkèHÍ~°∞Å #∞O_ç
ɡkiOѨÙÅ∞
2). Ü«¸x=iû© "≥·ãπ Kå#ûÅ~ü =∞iÜ«Ú áêÅ#
Ü«∞O„`åQÆO #∞O_ç XuÎ_ç.
3). Ü«¸x=iû© J„QÆ=~å‚Å PkѨ`«º â◊‰õΩÎÅ ^•_ç
4). ^Œo`« =∞iÜ«Ú "≥#∞Hõ|_ç# ™ê=∂lHõ =~åæʼnõΩ
K≥Ok# "≥∞*Ïsì „á⁄ÃѶã¨~üû HÍ~°}ÏÅ∞ U"≥∞ÿ#ѨʘH˜
=ºuˆ~H˜OK«_»"≥∂, J=HÍâ◊"å^ŒO`À =º=ǨÏiOK«_»"≥∂
[iyOk.
5). `À˜ q^•ºi÷ ã¨OѶ¨∂Å∞ =ÚYºOQÍ ‰õΩÅ q^•ºi÷
ã¨OѶ¨∞Å ã¨Ç¨ÏHÍ~°O, ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO „H˜Ü«∞jÅHõOQÍ ÖËHõáÈ=_»O
6). Pi÷Hõ W|ƒO^Œ∞Å∞
Wxfl „Ѩu‰õÄŠѨiã≤÷`«∞Å =∞^茺 HÍ~°º„Hõ=∂xfl ^è≥·~°ºOQÍ
q[Ü«∞=O`«O KÕã≤# "åix `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Jaè#OkOKåeûO^Õ..
™êO㨯 $fHõ~°}Ö’ ÉèÏQÆOQÍ „ÉÏǨχ}©Hõ~°} K≥Ok L#fl
J<ÕHõ=∞Ok ‰õΩǨ # ^Œo`«, |Ǩï[# =~åæʼnõΩ K≥Ok# "å~°∞
‰õÄ_® ÖË=nã¨∞Î#fl K«~°ÛÖ’¡ „Ѩ^è•#OQÍ ~ÀE Beef#∞
uO@∞<åflOQÍ =∞i ѨO_»∞QÆ ZO^Œ∞‰õΩ? |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ
Beef#∞ =O_»_»O u#_»O Ç≤ÏO^Œ∂=ÙÅ#∞ JQ“~°Ñ¨iÛ#@∞¡,
J==∂#ѨiÛ#@∞¡ HÍ^•? ''=∂Oã¨O uO@∞#fl=∞x ÉÁHõ¯Å∞
"≥∞_»Ö’ "Õã¨∞HÀx Tˆ~y#@∞¡—— kQÆ*ÏiáÈ~Ú# "å~°∞ WÖÏ
KÕã¨∞Î<åfl~°x P~ÀÑ≤ã¨∞Î<åfl~°∞.
J„QƉõΩÅ „ÉÏǨχ} =~°æO `«=∞ PkѨ`åºxfl âßâ◊fi`«O
KÕã¨∞HÀ=_»OÃÑ· ''QÀ=∂`«—— P=٠Ѩq„`«"≥∞ÿ# ^ŒO@∞O_»QÍ
"≥#∞Hõ|_ç#, ^Œo`« ™ê=∂lHõ =~åæÅ∞ "åi "å^Œ#`À
UH©ÉèíqOK«_»O ™êO㨯 $uHõ Ѩ~å~¸Hõ~°}‰õΩ ã¨∂zHõ.
''x*ÏxH˜ P=٠Ѩq„`«`« xÅHõ_»`À ‰õÄ_ç#k HÍ^Œ∞. =∞#‰õΩ
P=Ù ^Õ=`«QÍ, ÖË^• P=Ù ^Õ"åÅÜ«∞O ZHõ¯_® HõxÑ≤OK«^Œ∞.
J~Ú#ѨʘH˜ P=Ù#∞ ѨÓlOK«_»O JYO_» =∞`« qt+¨ì
ÅHõ∆}=∞x Ç≤ÏO^Œ∞`«fi â◊‰õΩÎÅ∞ ÃÑ~˘¯O@∞<åfl~Ú.——(„áêp#
ÉèÏ~°`«^Õâ◊ PǨ ~° JÅ"å@∞¡–_ç.Z<£.~°≠Ï)
D "å^Œ#Å∞ „|Ǩχ}©HõiOK«|_»∞`«∞#fl |Ǩï[# ‰õΩÖÏÅ
"å^Œ#QÍ<Õ K«∂_®e. ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~°#∞ =ºuˆ~H˜OKÕ"å~°∞ U ‰õΩÅO,
U =∞`«O "åÔ~·<å ¿ÇÏ`«∞|^ŒÌOQÍ PÖ’zOKåeû# JOâßÅ∞
Z<Àfl =Ù<åfl~Ú. Z@∞=O˜ âß„ã‘ÎÜ«∞`«, ¿ÇÏ`«∞|^ŒÌ`« ÖˉõΩO_®
QÆ∞_ç¤ ^Õfi+¨O`À q+¨O QÆHõ¯_»O J<åºÜ«∞O. J„Ѩ*Ï™êfiq∞HõO.
`«=∞ PǨ ~åxH˜ =∂Oã¨O, ѨѨC, áêÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞, <≥~Úº

12. 12#_»∞ã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ}
=Öˇ ã¨=∂# Q“~°=O HÍ"åÅ<≥ _ç=∂O_£ <åºÜ«∞"≥∞ÿOk.
J`«ºO`« =∂#gÜ«∞"≥∞ÿ#k.
qâ◊fi q^•ºÅÜ«∂Å∞ Ö∫H˜Hõ ã¨O㨯 $uH˜ „ѨfHõÅ∞QÍ
LO_®Åx "åkOKÕ"å~°∞ QÆ}Ë+π q„QÆǨ Å∞ Ü«¸x=iû©
Ǩ ã¨ìÖòûÖ’H˜ „Ѩ"ÕtOz#ѨÙÊ_»∞QÍx, Ü«¸x=iû© Éèí∂=∞Å#∞
=∞#∞"å^Œ∞Å∞ P„Hõq∞Oz ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ Hõ˜ì#ѨÙÊ_»∞ QÍx
„ѨtflOK«~°∞. âß„ã‘ÎÜ«∞ ÉèÏ"åÅ∞ qÅã≤ÖÏ¡eû# KÀ@ =¸_è»
qâßfi™êÅ`À ~å=∞<å=∞㨇~°} KÕã¨∂Î Ñ≤zÛѨ˜ì# "åiÖÏ
u~°∞QÆ∞`«∞O>Ë =∞`«O =ºH˜ÎQÆ`«"≥∞ÿ#k. |Ç≤Ï~°OQÆ „Ѩ^ÕâßÅ#∞
fã¨∞Hõ~å=^ŒÌx U XHõ¯ „á⁄ÃѶã¨~üQÍx, gã‘QÍx, áÈbã¨∞
Ü«∞O„`åOQÆOQÍx =∂Ï¡_ç#@∞ì K«i„`«Ö’ ZHõ¯_® ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ
ÉÏkè`«∞<Õfl ^À+≤QÍ, z„fHõiOKÕ ‰õΩ˜Å „Ѩܫ∞`«flOÖ’
Ç≤ÏO^Œ∞`«fiOÖ’ J<Õ‰õΩÅ∞ ÉèÏQÆO J=Ù`«∞<åfl~°∞.
Wk ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»∞QÆ =~°ˆH HÍ^Œ∞ ''„Ѩu Ǩ ã¨ìÖò "≥∞ãπÖ’
Beef#∞ "≥∞#∞Ö’ KÕ~åÛeû# J=ã¨~°O LOk. „ÉÏǨχ}©Ü«∞`«
QÀ=∂Oã¨O u#flO`«HÍÅO áœ+≤ìHõ"≥∞ÿ#k, ~°∞zHõ~°"≥∞ÿ#kQÍ
L#flk "å~°∞ =ºuˆ~H˜¿ãÎ QÀ=∂Oã¨O JO@~åxk ZO^Œ∞‰õΩ
HÍ"åe?
''"Õ^•ÅÖ’ "≥Ú`«ÎO 250 [O`«∞=ÙÅ „Ѩ™êÎ=# LOk.
"å˜Ö’ 50 ~°HÍÅ [O`«∞=ÙÅ#∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ# |eH˜ =∂#=
qxÜ≥∂QÍxH˜ J~°›"≥∞ÿ#qQÍ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. "Õ^ŒHÍÅO <å˜
[O`«∞ |Å∞ÅÖ’#∂, PǨ ~° âß„ã¨ÎOÖ’#∂ =∂O™êǨ ~åxH˜
ã¨=Úz`« ™ê÷#O LO_Õk. JO^Œ∞Ö’ QÀ=∂O™êxH˜ KåÖÏ
„áê=ÚYº`« ÅaèOKÕk. S`ÕiÜ«∞ „ÉÏǨχ}OÖ’ (111.9.8)
''"åã¨Î"åxH˜ QÀ=Ù =∞# PǨ ~°O—— (J^èÀ J#flO "åÜü∞ QÀ"å)
Jx KåÖÏ ã¨Ê+¨ìOQÍ LOk.(„áêp# ÉèÏ~°`«^Õâ◊ PǨ ~°
JÅ"å@∞¡–_ç.Z<£.~°≠Ï)
XHõ~°∞ u<Õ PǨ ~°O Q˘Ñ¨Êk =∞~˘Hõ~°∞ u<Õk JO@~åx^Œ<Õ
Ç≤ÏO^Œ∂`«fiO ™êO㨯 $uHõ ^Œ$HõÊ^äŒO Ö∫H˜Hõ ~å[ºOQÆO qÅ∞=Å
QÆ∞iOz =∂Ï¡_»∞`«∂ Ç≤ÏO^Œ∂ ™êO㨯 $uHõ qÅ∞=Å∞
áê˜OK«_»O P#"å~ÚfQÍ =ã¨∞ÎOk.
^Œo`«, |Ǩï[# ‰õΩÖÏÖ’¡x ã¨$[<å`«‡Hõ, „ѨuѶ¨∞@#â◊H˜Î
f„=`«#∞ `«yæOz =∞#∞^èŒ~å‡xfl <≥ÅH˘ÖÏÊÅ<Õ „ÉÏǨχ}
áêÅHõ=~°æO „Ѩ~Ú`«flOÖ’ q[Ü«∞O ™êkèã¨∞ÎOk. Hõ#∞Hõ<Õ
|Ǩï[# ‰õΩÖÏÅ∞ ^ŒofHõ~°} K≥O^Œ‰õΩO_» „ÉÏǨχ}©Hõ~°}
"≥·Ñ¨Ù „Ѩܫ∂}˜ã¨∞Î<åfl~Ú. ™êO㨯 $u ^•_ç QÆ∞iOz „ÃѶ~Úˆ~
~ÚÖÏ J<åfl_»∞. ''™êO㨯 $uHõ ^•_ç q[Ü«∞=O`«O HÍ"åÅO>ˇ
^•_çH˜ QÆ∞Ô~·# "å~°∞ `«=∞ ã¨O㨯 $u Ç‘Ï#"≥∞ÿ#kQÍ ÉèÏqOKåe,
JѨÙÊ_»∞ ^•_ç KÕã≤# "åi ã¨O㨯 $ux `ÕeHõQÍ JOwHõi™êÎ~°∞.
^•_ç ZO`« |Å"≥∞ÿ#k J~Ú`Õ ^•_ç KÕã≤# "åi ã¨O㨯 $ux
JO`Õ `ÕeHõQÍ JOwHõi™êÎ~°∞. ^•_çH˜ QÆ∞Ô~·# "åiáÈHõ_»Å∞
JO`« qO`«QÍ LOÏ~Ú. áê@, =∂@, #_»`«, #_»Hõ, "Õ+¨
ÉèÏ+¨Å∞ ѨÓiÎQÍ ^•_ç KÕã≤# "åix |>Ëì LOÏ~Ú. ^•_çH˜
QÆ∞Ô~·# "åiÖ’ #∂`«#ÉèÏ=O ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok——(ÃÑ_»QÍr PѶπ
J„ÃÑãπ¤ – á¶êÖ’ „ÃÑ~Úˆ~) ™êO㨯 $uHõ Ѩ~å~¸Hõ~°} K≥Ok#
"å~°∞ PǨ ~° ã¨=∂#`«fiO, ™êO㨯 $uHõ ã¨=∂#`«fiO QÆ∞iOz,
P`«‡Q“~°=O QÆ∞iOz =∂Ï¡_»_»O ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ PkèѨ`«º =~åæÅ
Q˘O`«∞Ö’ Q˘O`«∞ HõeÑ≤ áÈ~åÏxfl xsfi~°ºO KÕã¨∞Î<åfl~°∞.
Ñ‘_ç`« ‰õΩÖÏÅ∞, Ñ‘_ç`« =~åæÖ’¡x D aè#fl"å^Œ#Å∞ Ö’`≥ÿ#
K«~°ÛÅ ^•fi~å q∞„`« "≥·~°∞^茺OQÍ<Õ Ñ¨ijeOK«∞‰õΩx nxH˜
n~°…HÍÅ Hõ$+≤ J=ã¨~°O J=Ù`«∞Ok.
ѨO_»∞QÆ ta~°OÃÑ· Ç≤ÏO^Œ∂ á¶êã≤ã¨∞ìÅ∞ Ѩ^äŒHõO „ѨHÍ~°O
~åà◊§`À ^•_çKÕã≤ P@OHõѨiKå~°∞. ѨO_»QÆÖ’ áêÖÁæ#fl ÖË_ôãπ
Ǩ ã¨ìÖò J=∂‡~ÚÅ#∂ <å<å|∂`«∞Å∞ u_»∞`«∂ J==∂#
ѨiKå~°∞. uiy "≥à◊√Î#fl q^•º~°∞÷Å#∞ KÕ`«∞Å "åã¨#
K«∂ã¨∞‰õΩO@∂ H˘Ïì~°∞. D „Hõ=∞OÖ’<Õ ~å„u 8QÆO@Å
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `≥ÅOQÍ} q^•ºi÷ "ÕkHõ ~å„+¨ì „Ѩ^è•# HÍ~°º^Œi≈
`ÕÅ∂¡i "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞¡ÃÑ· ^•_ç KÕã≤ qK«Hõ∆} ~°Ç≤Ï`«OQÍ H˘˜ì<å~°∞.
ZaqÑ≤ QÆ∞O_®Å`À áê@∞ #QÆ~°OÖ’x P~üZãπZãπ‰õΩ K≥Ok#
"å~°∞ KÕã¨∞Î#fl ^•_çx Z^Œ∞~˘¯<ÕO^Œ∞‰õΩ q^•º~°∞÷Å∞
ã≤^ŒúѨ_»_»O`À áÈbã¨∞Å∞ `«=∞ˆHO ã¨O|O^èŒO ÖË^ŒO@∂
"≥o§áÈÜ«∂~°∞. a*ˇÑ≤ ~å¢+¨ì J^茺‰õ∆Ω_»∞ H˜+¨<£Ô~_ç¤ D ^•_çH˜
^Œ~°≈Hõ`«fiO HÍQÍ áÈbã¨∞Å∞ `«=∞=O`«∞QÍ ã¨Ç¨ÏHõiOKå~°∞.
áÈbã¨∞Å =º=Ǩ ~°O „Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ ǨωõΩ¯Å#∞ ~°H˜∆OKÕkQÍ
H͉õΩO_® Ç≤ÏO^Œ∂ ^èŒ~å‡xfl ~°H˜∆OKÕ ÉÏ^茺`« fã¨∞‰õΩ#fl@∞¡
ã¨Ê+¨ìOQÍ J~°÷O J~Ú`«∞Ok. D ã¨OѶ¨∞@#‰õΩ ѨÓ~°fiO,
J#O`«~°O HÍO„ÔQãπ áêsì QÆ=~°fl~ü#∞ Hõeã≤ Beef Festi-
val#∞ =ºuˆ~H˜OK«_»O, áÈbã¨∞ŠѨ^äŒHõOÖ’ ÉèÏQÆOQÍ=_»O
Ü«¸x=iû© Ü«∞O„`åOQÆO f~°∞, "≥Ú`«ÎOQÍ Ç≤ÏO^Œ∂`«fi
â◊‰õΩÎÖ’¡x ™ê~°∞Ѩº`« aè#fl`«fiOÖ’ UHõ`åfifixH˜ L^•Ç¨Ï~°}
=∂„`«"Õ∞.
Beef Festival–`≥ÅOQÍ} ~å[H©Ü«∂Å∞:–`≥ÅOQÍ} ~å[H©Ü«∂Å∞:–`≥ÅOQÍ} ~å[H©Ü«∂Å∞:–`≥ÅOQÍ} ~å[H©Ü«∂Å∞:–`≥ÅOQÍ} ~å[H©Ü«∂Å∞:
30 =∞Ok á¶êã≤ã¨∞ìÅ QÆ∞O_®Å‰õΩ, "ÕÅk =∞Ok áêÖÁæ#fl
ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»∞QÆ#∞ XˆH QÍ@# Hõ˜ì z=iH˜ Ô~O_»∞ q^•ºi÷
=~åæÅ =∞^茺 Ѷ¨∞~°¬}QÍ g∞_çÜ«∂ z„fHõiOK«_»O =¸ÅOQÍ
ã¨QÆ@∞ `≥ÅOQÍ} „Ѩ[Å∞ QÆO^Œ~°QÀàÏxH˜, ÉÏ^茉õΩ QÆ∞Ô~·<å~°∞.
HÀ™êÎO„^Œ ^ÀÑ≤_ç áêÅ#‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ Q˘Ñ¨Ê áÈ~å@O
x~°fiÇ≤Ïã¨∞Î#fl L^Œº=∞ ˆHO„^Œ"≥∞ÿ# L™ê‡xÜ«∂ Ü«Úx=iû©x
D ã¨O^Œ~°ƒOQÍ g∞_çÜ«∂ z„fHõiOz# f~°∞ HÀ™êÎO„^èŒ
g∞_çÜ«∂ ã¨fiÉèÏ"åxfl `≥eÜ«∞*Ëã¨∞ÎOk.

13. 13 "Õ∞, 2012
ÃÑ@∞ì|_çH˜ Hõ@∞ìHõ^äŒÅ‰õΩ Ѩ٘ì# q+¨Ñ¨Ù„uHõÖˇÿ# Ѩ„uHõÅ∞,
g∞_çÜ«∂‰õΩ `≥ÅOQÍ} =ºuˆ~Hõ ã¨fiÉèÏ="Õ∞ H͉õΩO_®
„ÉÏǨχ}©Ü«∞ J„QƉõΩÅ ^ÀÑ≤_ç ã¨fiÉèÏ=O ‰õÄ_® LOk. WÖÏO˜
J|^ŒÌѨ٠„ѨKå~°O ^•fi~å Ô~O_»∞ „ѨÜ≥∂[<åÅ∞<åfl~Ú. XHõ˜
J„QƉõΩÅ =∞#∞^èŒ~å‡xfl ã¨O~°H˜∆OK«_»O. Ô~O_»∞ `≥ÅOQÍ}
L^Œº=∂xfl |ÅÇ‘Ï#ѨiKÕ ã¨OˆH`åÅ∞ ѨOѨ_»O.
`≥ÅOQÍ} "å^Œ∞Å∞QÍ ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»QÆ `≥ÅOQÍ}
L^Œº=∂xfl |ÅÇ‘Ï# Ѩ~°∞ã¨∞ÎO^Œx, ^Œ$+≤ì =∞~°Å∞Û`«∞O^Œx
J#∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. `≥ÅOQÍ} ~å¢+¨ì U~åÊ@∞ 4 HÀ@¡ =∞Ok
„Ѩ[Å =∞^ŒÌ`«∞ QÆÅ _ç=∂O_£. ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° u#_»O q=Hõ∆,
J}˜z"Õ`«#∞ „ѨtflOK«_»O ‰õÄ_® `≥ÅOQÍ} _ç=∂O_£ JO`«˜
„Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ "≥∞ÿ#k ‰õÄ_®. D ^Õâ◊OÖ’ 40 HÀ@¡ =∞Ok
„Ѩ[Å∞ `«=∞ PǨ ~° ã¨O㨯 $uÖ’ ÉèÏQÆOQÍ uO@∞#fl PǨ ~åxfl
D ^Õâ◊OÖ’x J„QÆ=~°‚ „ÉÏǨχ}©[O JO@~åxkQÍ K«∂ã¨∞ÎOk.
q=Hõ∆`À J}˜z"Õã¨∞ÎOk. PkèѨ`«º â◊‰õΩÎÅ ™êO㨯 $uHõ ^•_çx
x~°ã≤ã¨∂Î kèHͯ~° ã¨fi~°O qxÑ≤ã¨∞Î#fl ™êO㨯 $uHõ ã¨=∂#`«fiO
_ç=∂O_£ KÕÜ«∞_®xfl „Ѩu `≥ÅOQÍ} "åk. „Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ
"åk =∞^ŒÌ`«∞ `≥Å∞Ѩ_»"Õ∞ HÍ^Œ∞, „H˜Ü«∂jÅ ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO
‰õÄ_® HÍ"åe. H˘™êÎO„^Œ ^ÀÑ≤_ç=~°æO `≥ÅOQÍ} „Ѩ[Å
PǨ ~åxfl q=Hõ∆`À K«∂ã¨∞Î „Ѩ^Œi≈ã¨∞Î#fl ™êO㨯 $uHõ
PkèѨ`åºxH˜ x~°ã¨#QÍ `≥ÅOQÍ} ã¨O|∞~åÅ∞ [iÑ≤
`≥ÅOQÍ} PǨ ~° ã¨O㨯 $ux „ѨuaOaOKÕ =O@Å∞ ÃÑ_ç`≥
Hõ=∞‡QÍ u<Õ a*ˇÑ≤ =∞iÜ«Ú Ç≤ÏO^Œ∂`«fi"å^Œ∞Å∞ ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~°ÃÑ·
q=Hõ∆, J}˜z"Õ`« ZO^Œ∞HõO>Ë ^•_ç KÕ™êÎ~å? W^Õ<å ˆ~Ѩ˜
`≥ÅOQÍ}Ö’ a*ˇÑ≤ Z~°Ê~°ÛÉ’ÜÕ∞ Q˘Ñ¨Ê „Ѩ*Ï™êfi=∞ºO.
`≥ÅOQÍ} ~å¢+¨ì ™ê^èŒ# Ѩ@¡<ÕHÍ^Œ∞ ^•x ѨÙ#ifl~å‡}O Ѩ@¡
‰õÄ_® „Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ ^Œ$HõÊ^äŒO Hõey LO_»_»O KåÖÏ
„Ѩ^è•#"≥∞ÿ#k. JѨÙÊ_Õ ™ê=∂lHõ, ~å[H©Ü«∞, Pi÷Hõ,
™êO㨯 $uHõ Jã¨=∂#`«Å‰õΩ PK«~°}Ï`«‡Hõ ["å|∞Å∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ
LOÏ~Ú.
D <ÕѨ^䌺OÖ’ Ç≤ÏO^Œ∂`«fi â◊‰õΩÎÅ ™êO㨯 $uHõ ^•_ç á¶êã≤ã¨∞ì
^èÀ~°}∞Å∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ^•_ç QÍ_è»`«#∞, Ö’`«∞#∞ áêÅ=¸~°∞
ZxflHõÅ #∞O_ç L™ê‡xÜ«∂ Ѷ¨∞@# =~°‰õΩ K«∂_®e.
=∞`À<å‡^•xfl Ô~K«ÛQ˘@∞ì`«∂ Ѩ@∞ì=∞x Ô~O_»∞ ã‘@∞¡ ÖËx a*ˇÑ≤
1996 <å˜H˜ ^Õâ◊OÖ’<Õ JkèHÍ~°OÖ’H˜ ~åQÆeyOk.
Ç≤ÏO^Œ∂`«fi â◊‰õΩÎÅ∞ `≥ÅOQÍ}#∞ ã¨=∞i÷OK«_®xH˜ Ô~O_»∞
HÍ~°}ÏÅ∞<åfl~Ú. 1. |Å"≥∞ÿ# ˆHO„^ŒO |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# ~å„ëêìÅx
^•x ~å[H©Ü«∞ Ãã·^•úOuHõ ѨÙ<åk. Ô~O_»=k „Ѩ*Ï PHÍOHõ∆Å#∞
`«=∞ ^ÀÑ≤_çH˜ gÅ∞QÍ "≥Ú`«ÎO ã¨=∂*Ïxfl „|Ǩχ}©HõiOKÕ
kâ◊QÍ ™êO㨯 $uHõ ^•_çH˜ ("åǨÏHõOQÍ) ™ê^èŒ#OQÍ
"å_»∞HÀ=_»O.
„Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ qÅ∞=ʼnõΩ „áê}q∞K≥Û K≥·`«#ºO QÆÅ
`≥ÅOQÍ} ã¨=∂[O Ç≤ÏO^Œ∂ á¶êã≤ã¨∞ì â◊‰õΩÎÅ∞ áêâ◊qHõ ^•_çx
QƘìQÍ „ѨuѶ¨∞˜OKåe. "åi ‰õΩ„@Å#∞ ÉèíQÆflO KÕÜ«∂e.
QÀÖÏfiů~ü, ÃÇÏÔQ¤"å~ü, J^•fih, "≥∂_ôÅ∞ HõÅÅ∞QÆ<Õ QÆ∞[~å`ü
ÖÏO˜ ã¨=∂[O `≥ÅOQÍ} „Ѩ[ʼnõΩ J=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
Ç≤ÏO^Œ∂`«fi á¶êã≤ã¨∞ì â◊‰õΩÎÅ#∞ „ѨuѶ¨∞˜Oz „Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ,
qѨ¡= ~å[H©Ü«∂ʼnõΩ c*ÏÅ∞ "Õã≤# *Ïi˚Ô~_ç¤ #∞O_ç <Õ˜
„Ѩ`ÕºHõ „Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ L^Œº=∂Ö’¡, áÈ~å@OÖ’ Jã¨∞=ÙÅ∞
ÉÏã≤# "ÕÖÏk g~°∞Å HõÅÅ∞QÆ#fl =∂#gÜ«∞"≥∞ÿ# „Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ
`≥ÅOQÍ} HÍ"åe. „Ѩu `≥ÅOQÍ} "åkÃÑ· <Õ˜ Kåi„`«Hõ
Hõ~°Î=ºO Wk.
™êO㨯 $uHõ Jã¨=∂#`«‰õΩ =º=ã¨÷Ö’x Jã¨=∂#`«ÖË HÍ~°}O:
`«=∞ ~°HõÎ=∂O™êÅ `Àx ^Õâ◊ K«i„`«#∞ xi‡Oz# Ñ‘_ç`«
‰õΩÖÏÅ∞, Ñ‘_ç`« =~åæʼnõΩ, "≥∞ÿ<åsì‰õΩ Jxfl ~°HÍÅ∞QÍ "åi
„áêux^茺O, ã¨=∂# Q“~°=O u~°ã¨¯iOK«|_ç~k. 90âß`«O
„Ѩ[Å∞ Ñ‘_ç`«∞Å∞QÍ =∂~°Û|_®¤~°∞. "åi K«i„`« `«∞_çz
"ÕÜ«∞|_ç~k. WѨÙÊ_»∞ "≥eH˜fÜ«∞=Åã≤ L#flk.
D ^Õâ◊OÖ’ „ÉÏǨχ}˜[O Éèí∂™êfi=∞ºOQÍ#∂,
ÃÑ@∞ì|_çQÍ#∂ kfiáê„`åaè#Ü«∞O KÕã¨∞ÎOk. Ç≤ÏO^Œ∂
„ÉÏǨχ}©Ü«∞ xK«Û#"≥∞@¡ ‰õΩÅ =º=ã¨÷ Ü«∂^ä•ã≤÷uÖ’ LO_»_»O
<å˜ „a©+π"åiH˜ ÖψQ <Õ˜ J"≥∞iHõ<£ =º=ã¨÷#∞ HÍáê_»∞@‰õΩ
™ê„=∂[º"å^ŒO`À ^Õâ◊OÖ’x Éèí∂™êfi=∞º, ÃÑ@∞ì|_ç ^•i
=~åæÅ∞ KÕ`«∞Å∞ Hõeáê~Ú.
ÉèÏs ^•_ç ^•fi~å "≥∂*Ïsì „Ñ¨[Å#∞ áêe`«∞Å∞QÍ
=∂~°∞Û‰õΩ#fl „ÉÏǨχ} áêÅHõ=~°æO `«=∞^≥ÿ# ~å*ϺOQÆ
Ü«∞O„`åQÍxfl `«Ü«∂~°∞ KÕã¨∞‰õΩOk. "ÕÅ ÜÕ∞O_»∞¡QÍ J^Õ
~å*ϺOQÆ Ü«∞O„`åOQÍxfl LѨÜ≥∂yOK«∞H˘x `«# áêÅ##∞
ã¨∞ã≤÷~° Ѩ~°K«∞‰õΩO@∞Ok.
ã¨O^Œ~°ƒùO ÃÑ^ŒÌ‰õÄ~° ѨO_»∞ˆQ J~Ú<å ã¨=∞㨺 Ö’`«∞
=∂„`«O =º=ã¨÷ =¸ÖÏÅ#Ω HõkeOK«=Åã≤O^≥. „ÉÏǨχ}˜[O,
Ç≤ÏO^Œ∂`«fiO ~°∂áêÅ∞, =∞`«O, ‰õΩÅO, ~å*ϺOQÆ Ü«∞O„`åÖ’¡
xH˜∆ѨÎ"≥∞ÿ<å~Ú. <Õ_»∞ Ñ‘_ç`«∞ÅÃÑ· ™êQÆ∞`«∞#fl ™êO㨯 $uHõ ^•_ç,
Pi÷HõOQÍ ^ÀÑ≤_çÔH· ™êQÆ∞`«∞#fl ^•_çH˜ JOu=∞ ~°∂ѨOQÍ
L#flk Éè∫uHõ^•_ç =∂„`«"Õ∞.
Éè∫uHõ â◊H˜ÎQÍ L#fl „ÉÏǨχ}˜[O Ü≥ÚHõ¯ aè#fl ~°∂áêÅ#∞
ÉèÏ=*ÏÅO ^•fi~å Z^Œ∞~˘¯O@∞<Õ Ñ‘_ç`« `å_ç`« ‰õΩÖÏÅ∞
SHõº=∞=Ù`«∂ Éè∫uHõ â◊H˜ÎQÍ Z^ŒQÍe. Éè∫uHõOQÍ<Õ
Z^Œ∞~À¯"åe.
T

14. 14#_»∞ã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ}
P~ü˜Ñ≤Ñ≤Ö’J=∞‡HÍxH˜L^ÀºQÍÅ∞!
~åÜ«∞Åã‘=∞ HÍi‡Hõ ã¨=∂Yº, ~åÜ«∞Åã‘=∞ q^•º=O`«∞Å "ÕkHõ, ~åÜ«∞Åã‘=∞ q^•ºi÷"ÕkHõ
#_»∞ã¨∞Î#fl HÍÅO
WO^Œ∞Ö’ Pâ◊Û~°ºáÈ"åeûOk U=ÚOk J#∞‰õΩO@∞
<åfl~å? „ѨÉèí∞`«fi~°OQÆ ã¨Oã¨÷Ö’¡ L^ÀºQÍÅO>Ë WÖÏO˜q
=∂=¸Öˇÿ áÈÜ«∂~Ú. =∞#"Õ∞O K≥Ü«∞ºÖËO J#fl
L^•ã‘#`« =∞#Ö’ =KÕÛã≤Ok. nxHõ#∞QÆ∞}OQÍ
JqhuѨ~°∞Å∞ =∞iO`«QÍ |i`≥yOzáÈ`«∞<åfl~°∞.
ZO`«QÍ#O>Ë =∞# P~ü˜Ñ≤Ñ≤Ö’ #_»∞ã¨∞Î#fl Hõ^äŒO`«.
~åÜ«∞Åã‘=∞Ö’ UÔH·Hõ ÉèÏs Hõ~å‡QÍ~°O, ã‘=∞ˆH
`«Å=∂xHõ=∞x K≥ѨÙʉõΩO@∞#fl ~åÜ«∞Åã‘=∞ ^äŒ~°‡Öò Ѩ=~ü
„áê*ˇ‰õΩì W©=ÖË =¸_À áê¡Oò x~å‡} Ѩ#∞Å∞ ѨÓiÎ
KÕã¨∞‰õΩx L`«ÊuÎ "≥Ú^ŒÅ∞ ÃјìOk. JO^Œ∞Ö’
"≥∞~ÚO>ˇ<≥<£û HÀã¨O HÍi‡‰õΩÅ#∞ xÜ«∞q∞OK«∞HÀ"åe.
ZѨʘ #∞O_À áê¡O@∞#∞ #=Ú‡H˘x ѨxKÕã¨∞Î#fl
`å`å¯eHõ HÍi‡‰õΩÅ#∞, Éèí∂=ÚÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú# "åà◊§#∞,
lÖÏ¡Ö’ q^•º~°›`«Å∞#fl x~°∞^ÀºQÆ∞Å#∞ WO^Œ∞Ö’H˜
fã¨∞HÀ"åeû LO_»QÍ lÖÏ¡Ö’ L#fl =Ú~îå<åÜ«∞‰õΩÅ∞,
ZOÑ≤, Z"≥∞‡Ö˺Å∞, =∞O„`«∞Å∞, ã¨Oã¨÷ JkèHÍ~°∞Å∞ ‰õΩ=∞‡ÔH·
x~°∞^ÀºQÆ∞Å |ÅÇ‘Ï#`«Å#∞ "å_»∞H˘x "åà◊§ ^ŒQÆæ~° _»|∞ƒ
^ŒO_»∞H˘x Wëêì#∞™ê~°OQÍ xÜ«∂=∞HÍÅ∞
[~°∞ѨÙ`«∞<åfl~°∞. <åÜ«∞‰õΩÅ∞ "åà◊§ |ÖÏ|ÖÏefl |˜ì
L^ÀºQÍÅ∞ ѨOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ^•xH˜ ã¨Ç¨ÏHõiã¨∞Î#fl
JkèHÍ~°∞ʼnõΩ H˘xfl, <ÀÔ~`«Î‰õΩO_® LO_»_»ÏxH˜
HÍi‡Hõã¨OѶ¨∞ <åÜ«∞‰õΩʼnõΩ H˘xfl ˆHÏ~ÚOKå~°∞. Z=iH˜
ˆHÏ~ÚOK«∞‰õΩ#flq "åà◊√§ J=Ú‡HÀ=K«∞Û ÖË^•
"åà◊§H˜+¨ì"≥∞ÿ# "åà◊§‰õΩ WK«∞ÛHÀ=K«∞Û. D `«`«OQÆ=∞O`å
Ô~O_»∞ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ #_»∞™ÈÎOk. =¸_»∞ <≥ÅÅ „H˜`«O
*Ïa`å q_»∞^ŒÅ KÕÜ«∞QÍ<Õ Éèí∂=ÚÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú# "åà◊√§,
áê¡O@∞ x~å‡}OÖ’ ѨxKÕã≤# "åà◊√§ ÉèíQÆ∞æ=∞<åfl~°∞.
''HÍi‡‰õΩʼnõΩ Li–<åÜ«∞‰õΩʼnõΩ ã≤i—— JO@∂
PO^Àà◊#‰õΩ kQÍ~°∞. <åÜ«∞‰õΩÅ∞, ^ŒàÏ~°∞Å∞
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£Ö’ áÈÏáÈ©QÍ ÃÑ·~°gÅ∞ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑÏì~°∞.
JÉèíº~°∞÷Å Pâ◊Å∞ Tyã¨ÖÏ_ÕÖÏ P *Ïa`å#∞ =∂iÛ
=∂iÛ `«Ü«∂~°∞ KÕã¨∂ÎáÈÜ«∂~°∞. "Õ~°∞"Õ~°∞ eã¨∞ìÖ’¡ L#fl
JÉèíº~°∞÷Å∞ =∂ˆH W"åfiÅx áÈÏáÈ©QÍ >ˇO@∞¡ "Õã¨∞H˘x
^èŒ~åflÅ∞ KÕâß~°∞. Ö’áêÜ«∞HÍsQÍ LO_Õ ÅOKåÅ
=º=Ǩ ~°O ~À_≥¤H˜¯Ok. Ѩ„uHõʼnõÄ ZH˜¯Ok. WO`«
[iy<å HõÖˇHõì~°∞QÍx, ã¨O|Okè`« „ѨÉèí∞`«fi
JkèHÍ~°∞Å∞QÍx H˜=∞‡#ÖË^ŒO>Ë Hõ_»Ñ¨ lÖÏ¡Ö’ „ѨÉèí∞`«fiO
ÖË#>Ë¡. W<åflà◊¥§ ZO`« J^è•fi#flOQÍ<≥ÿ<å 㨈~ Hõhã¨O
„ѨÉèí`«fiO LO^Œ#∞‰õΩ<Õ "åà◊§O. WѨÙÊ_»∞ ÖË^Œx
x~°∂Ñ≤OK«|_ç~k. JO^Œ∞ˆH<Õ"≥∂ L#fl MÏmÅHõO>Ë
^ŒàÏsÅ =Ú~îå<åÜ«∞‰õΩÅ *Ïa`å ÃÑ^ŒÌ^≥ÿáÈ~Ú
_»|∞ƒeK«∞Û‰õΩ#fl "åà◊§‰õΩ ‰õÄ_® L^ÀºQÆO ^˘~°∞‰õΩO`«∞^Œ#fl
QͺÔ~O© ÖˉõΩO_® J~ÚáÈ~Ú<å JÉèíº~°∞÷Å∞ WOHÍ "åà◊§
K«∞@∂ì`å u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞ `«Ñ¨Ê Z=iH© Ѷ≤~åº^Œ∞
KÕÜ«∂Å#∞HÀÖË^Œ∞. nxH˜`À_»∞ z=i xq∞+¨O^•HÍ `«=∞ˆH
=ã¨∞ÎO^Œx Z=iH˜"åà◊√§ Pâ◊ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. qëê^Œ
"Õ∞=∞O>Ë WO^Œ∞Ö’ <åºÜ«∞OQÍ L^ÀºQÍÅ∞
~å"åeû#"åà◊√§ L<åfl~°∞. JÉèí„^Œ`åÉèÏ=O`À gà◊√§ ‰õÄ_®
`«=∞ â◊H˜Î"Õ∞~°‰õΩ ^ŒàÏ~°∞ʼnõΩ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
WO`åKÕã≤ W"Õ"≥∞ÿ<å Ѩ~°‡<≥O@∞ L^ÀºQÍÅ JO>Ë
JnHÍ^Œ∞. Ѩ=~üáê¡O@∞ "≥Ú^Œ˜ ^Œâ◊ #∞O_ç
"≥∞~ÚO>ˇ<≥<£û HÀã¨O HÍi‡‰õΩefl „ѨÉèí∞`«fiO xÜ«∞q∞OK«
‰õΩO_® HÍO„ÏHõì~°¡‰õΩ JѨÊyã¨∞Î<åfl~°∞. XHÀ¯ HÍO„ωõΩì
=¸_»∞ <≥ÅÅ∞O>Ë, =¸_»∞ <≥à◊§HÀ™êi HÍO„ÏHõì~°∞¡
=∂i#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ "åà◊√§ xÜ«∞q∞OK«∞‰õΩ#fl HÍi‡‰õΩÅ∞
=∂~°`å~°∞. x*ÏxH˜ áêºHõìs x~°fiǨÏ} Ѩ#∞Å∞ H˘O`«
<≥ÿѨÙ}ºO`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#flq. Wq `å`å¯eHõOQÍ LO_Õ
Ѩ#∞Å∞ HÍ=Ù. HÍ|˜ì g˜H˜ Ѩ~°‡<≥Oò HÍi‡‰õΩÅ#∞
xÜ«∞q∞OKåe. HÍi‡Hõ K«@ìO „ѨHÍ~°O 240 ~ÀAÅ∞
ѨxKÕ¿ãÎ Ô~QÆ∞ºÅ~ü KÕÜ«∂Åx x|O^èŒ# ‰õÄ_® LOk.
nxÃÑ· HÍi‡‰õΩÅ∞ ÖË|~ü Hõq∞+¨<£‰õΩ Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕÜ«∞QÍ
1998H˜ J~°∞›Öˇ·# "åix Ѩ~°‡<≥O@∞ KÕâß~°∞. JѨʘH˜OHÍ
ã‘xÜ«∂i© ÖËx"åà◊√§. D x|O^èŒ# =iÎOK«x
qÉèÏQÆOÖ’ ѨxKÕ¿ã"åà◊√¡ 10–15 Uà◊§ #∞O_ç HÍO„ωõΩì
Ѩ^ŒÌuÖ’ H˘#™êQÆ∞`«∞<åfl~°∞. gi xã¨ûǨ Ü«∞`«#∞
~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞, HÍi‡Hõã¨OѶ¨∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ "å_»∞H˘x

15. 15 "Õ∞, 2012
™⁄=Ú‡ KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞ QÍx Z#fl_»∂ gà◊§#∞
Ѩ˜ìOK«∞‰õΩ#fl áêáê# áÈÖË^Œ∞.
Ô~O_À^Œâ◊ L`«ÊuÎ „áê~°OÉèí=∞Ü«∂ºHõ ~å[H©Ü«∞
<åÜ«∞‰õΩÅ WëêìWëêìʼnõΩ `«y#@∞¡ J#~°∞›ÅˆH L^ÀºQÍÅ∞
^ŒHͯ~Ú. „Ѩu™êi Éèí∂=ÚÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú#"åà◊§‰õΩ,
áê¡O@∞#∞ #=Ú‡H˘x Uà◊§ `«~°|_ç ѨxKÕã¨∞Î#fl "åà◊§‰õΩ
J<åºÜ«∞O [~°∞QÆ∞`«∂<Õ LOk. P Ô~_ç¤ =∞#∞+¨µÅ∞, D
Ô~_ç¤ =∞#∞+¨µÅ∞ JO@∂ á¶êºHõìsx =Ú~îå<åÜ«∞‰õΩʼnõΩ
^è•~å^Œ`«ÎO KÕ¿ãâß~°∞. HÍi‡Hõ ã¨OѶ¨∂Å QÆ∞iOz ZO`«
`«‰õΩ¯= K≥ѨÙʉõΩO>Ë JO`« =∞Ozk. "åà◊√§
ÖÏc~ÚOQÆ∞ʼnõΩ, ^ŒàÏs Ѩ#∞ʼnõΩ =ÚO^Œ∞OÏ~°∞. HÍi‡Hõ
ǨωõΩ¯Å#∞ Ü«∞[=∂<åºÅ ^ŒÜ«∂^•H˜∆}ϺʼnõΩ =kÖË™êÎ~°∞.
^ŒâßÉÏÌÅ `«~°|_ç ~åÜ«∞Åã‘=∞ Jxfl „ѨÉèí∞`åfiÅ
x~°¡H∆ͺʼnõΩ QÆ∞Ô~·O^Œx, WHõ¯_ç „Ñ¨[ʼnõΩ Hõ~°∞=Ù, =Åã¨Å∞
=∂„`«"Õ∞ q∞yÖÏÜ«∞x QÆ`«OÖ’ WHõ¯_» XHõ L^Œº=∞O
ÃÑÅ∞¡aH˜Ok. Hõ$ëê‚ [ÖÏÖ’¡ ~åÜ«∞Åã‘=∞ <åºÜ«∞"≥∞ÿ#
"åÏHÀã¨O, áêi„âßq∞Hõ „ѨQÆu HÀã¨O „ѨÉèí∞`«fiO`À
H˘Ï¡_®=Ú. Jk Z‰õΩ¯=QÍ <åÜ«∞‰õΩʼnõΩ Ѩ^Œ=ÙÅ∞
^ŒHõ¯_®xˆH LѨÜ≥∂QÆѨ_ç<å ^•x=Å¡ J~°H˘~° Ѷ¨e`åÅ∞
‰õÄ_® ^ŒHͯ~Ú. D P~ü˜Ñ≤Ñ≤ JÏ¡ =zÛ#^Õ. ã‘=∞
„Ѩ[Å Láêkè HÀã¨"Õ∞ =zÛ# D Hõ~å‡QÍ~°OÖ’ ™ê÷x‰õΩÅ∞
ZO`« =∞O^À, ɡÿ˜„áêO`åÅ #∞Oz =zÛ# "åà◊√§ ZO`«
=∞O^À ÖˇHõ¯Å∞ "ÕÜ«∂eûO^Õ QÍx Z‰õΩ¯=QÍ L#fl`«
(20= ¿Ñr `«~°∞"å~Ú)
J=∂‡~Ú, „Ѩg}ü J<Õ JÉσ~Ú KÕ`« "≥∂ã¨yOѨ|_ç
P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ HÍ~°‰õΩ_»Ü«∂º_»∞. D P`«‡Ç¨Ï`«º
Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ=O ^•fi~å D ã¨=∂[O „ÉÏǨχ}©Ü«∞
Ñ≤`«$™êfiq∞Hõ =º=ã¨÷ Jx K≥áêÊeû=ã¨∞ÎOk. D Ñ≤`«$™êfiq∞Hõ
=º=ã¨÷ Éèí∂™êfiq∞Hõ ã¨=∂[O Ü≥ÚHõ¯ „Ѩ^äŒ=∞ ~°∂ѨO. D
ã¨=∂[OÖ’ ÉèÏQÆ"≥∞ÿ# „Ѩg}ü ™êfiu~å}˜ J<Õ J=∂‡~Úx
Éèí∂™êfiq∞Hõ ã¨=∂[O Uq^èŒOQÍ<≥ÿ`Õ „ã‘Î ˆH=ÅO
Éè’QÆ=ã¨∞Î=ÙQÍ K«∂ã¨∞ÎO^À J^Õ HÀ=Ö’ „Ѩg}ü ™êfiu~å}˜x
K«∂âß_»∞. ˆH=ÅO `«# ÖˇÿOyHõ "åOKè«#∞ f~°∞Û‰õΩ<Õ
=ã¨∞Î=ÙQÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OKå_»∞. JO^Œ∞Hõ<Õ "å_»∞H˘x
=kÖËã≤<å_»∞. W@∞=O˜ hK« ã¨=∂[OÖ’ WO`«
^•~°∞}ÏxH˜ QÆ∞Ô~·# ™êfiu~å}˜ D =º=ã¨÷Ö’ ÉèÏQÍÖˇÿ#
L^ÀºQÍÖ’¡ ɡÿ˜"åà◊√§ z<åflz`«HÍ Ñ¨#∞ÅÖ’¡ ™ê÷x‰õΩÅ∞
L<åfl~°<Õ q+¨Ü«∞O Hõ#Ѩ_»∞`«∞#fl^Õ. J^ŒÖÏ LOz`Õ
á¶êºHõìs HÀã¨O Éèí∂=ÚÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú# "åà◊§OkiH© Hõhã¨O
Láêkè K«∂Ñ≤OK«HõáÈ`Õ WOHõ D á¶êºHõìs Z=iHÀã¨O?
Éèí∂=ÚÅ∞ HÀÖ’Ê=_»O JO>Ë `«=∞ HÍà◊§ H˜O^Œ <ÕÅ#∞,
`«~°`«~åÅáê@∞ LO_Õ `«=∞ r=<å^è•~åxfl
^è•~°áÈã≤#>Ë¡Hõ^•! á¶êºHõìsÖ’ Hõhã¨O "åà◊§‰õΩ
KÀ@∞HõeÊOK«HõáÈ=_»O JO>Ë `«e¡áêÅ∞ `åy ~˘=Ú‡
QÆ∞kÌ#@∞¡ HÍ^•! á¶êºHõìs P^•Ü«∞O u<Õ^˘Hõ~°∞, Jk
=kÖË HÍÅ∞+¨ºO Ñ‘ÖËÛk =∞~˘Hõ~å?
~åÜ«∞Åã‘=∞ =Ú~îå<åÜ«∞‰õΩʼnõΩ ^Œ_çã≤ WHõ¯_»
á¶êºHõìsÅ∞ ÃÑ@ì_®xH˜ Z=~°∂ ™êǨÏã≤OK«~°∞. „ѨÉèí∞`«fi
~°OQÆ ã¨Oã¨÷Å#∞ WHõ¯_» |`«Hõx=fi~°∞. WHõ =∞#
<åÜ«∞‰õΩʼnõΩ Wëêì#∞™ê~°OQÍ QÆ#∞Å#∞ ^ÀK«∞H˘x ɡÿ@
J=Ú‡HÀ_»"Õ∞ `≥Å∞ã¨∞. Ѷ¨e`«OQÍ ã¨OѨ^ŒO`å `«~°eáÈ~Ú
a_»¤Å‰õΩ ^ŒHõ¯x ã¨Î#º"≥∞ÿáÈ`ÀOk ~åÜ«∞Åã‘=∞.
~åÜ«∞Åã‘=∞Ö’ K≥ѨÙÊHÀ^ŒQÆæ XˆH XHõ áêºHõìsÖ’
=Ú~îå<åÜ«∞‰õΩÅ *’HõºO q∞ug∞iáÈ~Ú Jk "åà◊§ˆH
J_®¤QÍ =∂iáÈ~ÚOk. JkèHÍ~°∂¡ "åàı§,
HÍi‡Hõ<åÜ«∞‰õΩÅ∂ "åàı§. HÍi‡Hõ ã¨OѶ¨∂Å∞ `«=∞
Hõ~°Î"åºÅ#∞ Z#fl_À =∞iÛáÈ~Ú ^ŒàÏs ã¨Oã¨÷Å∞QÍ
=∂iáÈÜ«∂~Ú. ÉÏkè`«∞Å∞ gà◊§<≥ÖÏQÆ∞ #=Ú‡HÀÖË~°∞.
JÖÏQÆx TiˆH ‰õÄ~°∞ÛO>Ë |uˆH^≥Ïì?
WO’¡"åà◊¡ #∞Oz, `«##∞ JOwHõiOK«x ã¨=∂*Ï#∞flOz
<åºÜ«∞O [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx PtOK«ÖË^Œ∞. JO^Œ∞ˆH D
ã¨=∂*Ïxfl kHõ¯iã¨∂Î ZO`À ^è≥ÿ~°ºOQÍ `«# „áê}Ïxfl
fã¨∞‰õΩOk. `«# P`«‡Ç¨Ï`«º D ã¨=∂[Ѩ٠hK«`«fiO#∞
|Ü«∞@ÃÑ_»∞`«∞Ok. WѨÙÊ_»∞ `«# =O`«∞ ˆ~Ѩ٠=∞# =O`«x
JO^Œsfl ÃÇÏK«Ûiã¨∞ÎOk. HÍ=Ù# D =º=ã¨÷ áÈ"åÅO>Ë
ã¨=∂[O =∂~°Hõ `«Ñ¨Ê^Œx ™êfiu~å}˜ P`«‡Ç¨Ï`«º JO^Œsfl
"Õ∞ÖÁ¯eÊOk. ™êfiu~å}˜ P`«‡Ç¨Ï`«º L^Œº=∂xH˜,
áÈ~åÏxH˜ „¿Ñ~°}. ZO^Œ∞HõO>Ë ™êfiu~å}˜ P`«‡Ç¨Ï`«º
D ^Õâ◊ѨÙ, „ѨѨOK«Ñ¨Ù ã¨OH∆ÀÉèÏxH˜ zǨÏflO. P zǨÏflO
^•fi~å D ^Õâ◊Ѩ٠q=ÚH˜Îx, „ѨѨOK«Ñ¨Ù q=ÚH˜Îx HÍOH˜∆^•O.
‰õΩÅ, =∞`«, F@¡ ~å[H©Ü«∂ʼnõΩ ã¨fiã≤ΠѨÅ∞‰õΩ^•O!
T
T

16. 16#_»∞ã¨∞Î#fl `≥ÅOQÍ}
ZÅ¡OѨb¡h‰õΩk‰õΩ¯Z=~°∞`«b¡
–„j^èŒ~°~å=Ù ^ÕâòáêO_Õ
(`≥ÅOQÍ} q^•º=O`«∞Å "ÕkHõ ~å„+¨ì Láê^茺‰õ∆ΩÅ∞)
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ #∞O_ç ~år"£ ~°Ç¨Ï^•i g∞^Œ HõsO#QÆ~ü
"≥·à◊√Î#fl "åiH˜ ^•i á⁄_»∞QÆ∂`å J<ÕHõ *ÏQÆÖ’¡ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ
ÃѷѨÙÅ _»OѨÙÅ∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. Jq ZO^Œ∞HÀã¨"≥∂ P ^•i#
"≥à◊√Î#fl "åiH˜ ^•^•Ñ¨Ù `≥eÜ«∞^Œ∞. `≥Å∞û‰õΩ<Õ „Ѩܫ∞`«flO KÕã≤<å
"åiH˜ =∂„`«O Jq =∞~À h˜ ^ÀÑ≤_ô Ѩ^äŒHÍxH˜
L^ÕÌtOz#=x J~°÷=∞=Ù`å~Ú. "≥·Ü«∞ãπ ~å[âıY~üÔ~_ç¤
=ÚYº=∞O„uQÍ L#flѨÙÊ_»∞ 2005Ö’ ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ "≥∞„’
"å@~ü É’~°∞¤ "åix QÀ^•=i #∞O_ç ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£‰õΩ
`åQÆ∞h˜x ã¨~°Ñ¶¨~å KÕÜ«∞_®xH˜ XHõ Ѩ^äŒHÍxfl `«Ü«∂~°∞
KÕÜ«∞=∞x ѨÙ~°=∂~ÚOKå_»∞. ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ "≥∞„’ "å@~ü
É’~°∞¤ "å~°∞ D Ѩxx ˆHO„^Œ „ѨÉèí∞`«fi ã¨Oã¨÷ "åáȯãπ‰õΩ
JѨÊyOKå~°∞. "åáȯãπ "å~°∞ ã¨O=`«û~°HÍÅOÖ’ QÀ^•=i
`åQÆ∞h˜ Ѩ^äŒHÍxfl `«Ü«∂~°∞ KÕã≤ É’~°∞¤‰õΩ ã¨=∞iÊOz<å~°∞.
ã¨∂÷ÅOQÍ D Ѩ^äŒHõO ÅHõ∆ ºO ZÅ¡OѨe¡ =^ŒÌ QÀ^•=i #kÃÑ·#
xi‡ã¨∞Î#fl „áê*ˇ‰õΩì h˜ #∞O_ç "≥Ú^Œ˜ ^Œâ◊Ö’ 10 ˜ZOã≤Å
h˜x ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ #QÆ~åxH˜ `«~°eOK«@O Ô~O_À ^Œâ◊Ö’
„áê}Ç≤Ï`«- KÕ"≥à◊§ Ѩ^äŒHõOÖ’ ã¨~°Ñ¶¨~å JÜÕ∞º h˜Ö’ 10
˜ZOã≤Å∞, =¸_À ^Œâ◊Ö’ „áê}˜Ç≤Ï`«- KÕ"≥à◊§ Ѩ^äŒHõOÖ’OKÕ
=∞~À 10 ˜ZOã≤Å∞ ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ #QÆ~åxH˜ `«~°eOK«_»O
JO>Ë =¸_»∞ ^Œâ◊Ö’¡ "≥Ú`«ÎO 30 ˜ZOã≤Å h~°∞ ZÅ¡OѨe¡
„áê*ˇ‰õΩì #∞O_ç ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ #QÆ~åxH˜ QÀ^•=i h˜x
`«~°e™êÎ~°#fl=∂@. Ô~O_À, =¸_À ^Œâ◊Å∞ ZѨʘH˜
ѨÓ~°ÎÜÕ∞º<À ^Õ=Ù_çÔH~°∞HõQÍx "≥Ú^Œ˜ ^Œâ◊Ö’ ZÅ¡OѨe¡ #∞O_ç
10 ˜ZOã≤Å h~°∞ =∂„`«O `«~°eOK«_»O MÏÜ«∞OQÍ
HõxÊã¨∞Î#flk. ZO^Œ∞HõO>Ë ZÅ¡OѨe¡ =^ŒÌ 20 ˜ZOã≤Å h˜
xÅfi ™ê=∞~°÷ºO`À ÉϺˆ~r x~å‡}O z=i ^Œâ◊Ö’ L#flk.
‰õΩ_ç Z_»=∞Å =∞˜ì Hõ@ìÅ∞ ѨÓ~°Î~Ú<å~Ú. QÀ^•=i h˜Ö’
HÍO„H©@∞ ã≤ÊÖò"Õ x~å‡}O ѨÓ~°Î~ÚºOk. ˆ~_çÜ«∞Öò ˆQ@∞¡ ay¿ãÎ
ÉϺˆ~rÖ’ 20 ˜ZOã≤Å h~°∞ xÅfi KÕÜ«∞=K«∞Û. ˆQ@∞¡ ayOKÕ
Ѩx 2012–13 Pi÷Hõ ã¨O=`«û~°OÖ’ ѨÓ~°Î=Ù`«∞O^Œx
™êQÆ∞h˜ âßY JOK«<å`À LOk.
„áê}Ç≤Ï`«-KÕ"≥à◊¡ Ѩ^äŒHõOÖ’ ZÅ¡OѨe¡ ÉϺˆ~r XHõ
=ÚYº"≥∞ÿ# [OHõ∆<£. „áê}Ç≤Ï`« h~°∞ ZÅ¡OѨe¡H˜ =zÛ<å
~åHõáÈ~Ú<å ZÅ¡OѨe¡ ÉϺˆ~rÖ’ xÅ∞= LO_Õ 20 ˜ZOã≤Å
h˜ #∞O_ç ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ "≥∞„’ "å@~ü É’~°∞¤ 10 ˜ZOã≤Å
h˜x `«~°eOKÕO^Œ∞‰õΩ ZÅ¡OѨe¡ #∞O_ç ëêg∞~ü¿Ñ@ K≥~°∞=Ù
^•HÍ XHõ „Ѩ`ÕºHõ"≥∞ÿ# ÃÑ·ÑπÖˇÿ<£ x~å‡}O KÕѨ˜ìOk. JO^Œ∞ˆH
~år"£ ~°Ç¨Ï^•i á⁄_»∞QÆ∂`å ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ÃѷѨÙÅ#∞ _»OѨÙ
KÕã¨∞Î#flk.
"åºáȯãπ ã¨Oã¨÷ `«Ü«∂~°∞ KÕã≤# x"ÕkHõ „ѨHÍ~°O ZÅ¡OѨe¡
#∞O_ç ëêg∞~ü¿Ñ@ K≥~°∞=Ù ^•HÍ 186 H˜.g∞ á⁄_»=Ù# ÃÑ·ÑπÖˇÿ<£
"Õ™êÎ~°∞. <åÅ∞QÆ∞ ¿ãìrÅÖ’ "≥Ú`«ÎO 500 g∞@~°∞¡ ZuÎáÈ™êÎ~°∞.
"≥Ú^Œ˜ ѨOѨÙǨÏ∫*ò =Ú~ü=¸~ü „QÍ=∞O =^ŒÌ Ô~O_À ѨOѨÙ
ǨÏ∫*ò =∞QÆ∂úOѨÙ~° „QÍ=∞O =^ŒÌ, =¸_À ѨOѨÙǨÏ∫*ò =∞ÖÏ¡~°O
„QÍ=∞O =^ŒÌ <åÅ∞QÀ ѨOѨ٠ǨÏ∫*ò H˘O_»áêHõ „QÍ=∞O =^ŒÌ
S^À ѨOѨ٠ǨÏ∫*ò Ѷ¨∞<£Ñ¶¨Ó~ü „QÍ=∞O =^ŒÌ xi‡™êÎ~°∞.
D "≥Ú`«ÎO 186 H˜.g∞ á⁄_»=Ù# ZHõ¯_® ÉϺÅxûOQ∑
i[~åfiÜ«∞~°∞¡ xi‡OKÕ „Ѩuáê^Œ# ÖË^Œ∞. z=~°‰õΩ Ѷ¨∞<£Ñ¨Ó~ü
ã¨OѨ٠#∞O_ç ëêg∞~ü¿Ñ@ K≥~°∞=Ù‰õΩ h~°∞ `«~°e™êÎ~°∞.
XHÀ¯~ÀA‰õΩ ã¨iѨ_Õ ã¨OѨÙÅ x~å‡}ÏÖË [~°∞QÆ∞`å~Ú
"åºáȯãπ 2005Ö’ "Õã≤# JOK«<å qÅ∞= 3375 HÀ@∞¡
2012Ö’ D „áê*ˇ‰õΩì JOK«<å qÅ∞= 5000 HÀ@¡‰õΩ ÃÑ·<Õ
LO_»=K«∞Û#x WO[hiOQ∑ xѨÙ}∞Å JOK«<å. WѨÙÊ_»∞ D
„áê*ˇ‰õΩì#∞ "å@~ü É’~°∞¤"å~°∞ =¸_»∞ á꺈HrÅ∞QÍ qaèlOz
QÆ∞`ÕÎ^•~°∞ʼnõΩ Ѩ#∞Å∞ JѨÊyOz#@∞¡ `≥eã≤Ok.
Jã¨Å∞ ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ "≥∞„’ "å@~ü É’~°∞¤ D „áê*ˇ‰õΩì#∞
ZO^Œ∞‰õΩ KÕѨ˜ì#@∞ì? Wk H©ÅHõOQÍ qâı¡+≤OK«∞HÀ"åeû#
„Ѩâ◊fl. ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ Hõ$ëê‚ ÉËã≤<£Ö’ L#fl #QÆ~°O. Hõ$ëê‚ ÉËã≤<£Ö’
L#fl #QÆ~åxH˜ Hõ$ëê‚ #k #∞O_Õ h˜x fã¨∞‰õΩ ~å=_»O
<åºÜ«∞O. ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ #QÆ~åxH˜ Hõ$ëê‚h˜x á⁄O^Õ Ç¨Ï‰õΩ¯
LOk. WѨʘˆH Hõ$ëê‚ ¿Ñ¶*ò–1 Hõ$ëê‚ ¿Ñ¶*ò–2 㑯=ÚÅ∞
^•fi~å Hõ$ëê‚ h~°∞ 180 ZOr_çÅ∞ ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ #QÆ~åxH˜
ã¨~°Ñ¶¨~å J=Ù`«∞#flk. Hõ$ëê‚ ¿Ñ¶*ò–3 Ѩ^äŒHÍxH˜ „ѨÉèí∞`«fiO
J#∞=∞u LOk. ˆHO„^Œ „ѨÉèí∞`«fiO #∞O_ç Jxfl J#∞=∞`«∞Å∞
ÅaèOKå~Ú. áê¡xOQ∑ Hõg∞+¨<£ J#∞=∞u LOk. ã¨fisæÜ«∞
#_»∞ã¨∞Î#fl HÍÅO

17. 17 "Õ∞, 2012
Ñ≤.[<å~°÷<£Ô~_ç¤QÍ~°∞ x~°O`«~åÜ«∞OQÍ KÕã≤# PO^Àà◊#Å
Ѷ¨e`«OQÍ „ѨÉèí∞`«fiO Hõ$ëê‚ ¿Ñ¶*ò–3 Ѩ^äŒHÍxH˜ „w<£ ã≤QÆflÖò
WzÛOk. J~Ú`Õ Jxfl J#∞=∞`«∞Å∞ L<åfl Hõ$ëê‚ ¿Ñ¶*ò–3
Ѩ^äŒHõO |∞@ì^•YÖˇÿ QÀ^•=i =∞Oz h˜ Ѩ^äŒHõO JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ
`≥~°g∞^ŒH˜ =zÛOk. ZO^Œ∞‰õΩ? Hõ$ëê‚h˜x ÃÑ^ŒÌ "≥Ú`«ÎOÖ’
~åÜ«∞Åã‘=∞‰õΩ `«~°eOK«∞HõáÈ=_®xH˜ "≥·Zãπ `«Ü«∂~°∞
KÕã¨∞‰õΩ#fl Ѩ^äŒHÍÖË nxH˜ HÍ~°}O. áÈuÔ~_ç¤áê_»∞ `«∂=Ú#∞
"≥_»Å∞Ê KÕã≤ 11"ÕÅ ‰õĺÃã‰õΩ¯Å ™ê=∞~å÷ºxfl 55 "ÕÅ
‰õĺÃã‰õΩ¯Å‰õΩ ÃÑOK«_»O [iyOk. „jâ‹ÿÅO #∞O_ç QÍx
<åQÍ~°∞˚# ™êQÆ~ü #∞O_ç QÍx Hõ$ëê‚ h˜x `«~°eOKÕ U
HÍ~°º„Hõ=∂xfl "≥·Zãπ J#∞=∞uOK«ÖË^Œ∞. JO^Œ∞Ö’ ÉèÏQÆOQÍ<Õ
Hõ$ëꂿѶ*ò–3 Ѩ^äŒHÍxfl |∞@ì^•YÅ∞ KÕâß_»∞. QÀ^•=i
Ѩ^äŒHÍxfl ~°OQÆO g∞^ŒH˜ `≥KåÛ_»∞. Ñ≤*ˇP~ü áÈuÔ~_ç¤áê_»∞
Ѩ^äŒHÍxfl QÀ^•=i Ѩ^äŒHÍxfl f„=OQÍ =ºuˆ~H˜Oz Hõ$ëê‚
¿Ñ¶*ò–3 ^•fi~å<Õ ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ #QÆ~åxH˜ `åQÆ∞h~°∞ ã¨~°Ñ¶¨~å
KÕÜ«∂Åx áÈ~å_ç~_»∞. PÜ«∞# |u‰õΩ#flxfl ~ÀAÅ∞ #`«Î#_»Hõ
#_çz# QÀ^•=i Ѩ^äŒHõO PÜ«∞# =∞~°}˜Oz# "≥O@<Õ "ÕQÆO
ѨÙOA‰õΩ#flk. Hõ$ëê‚h˜x `«~°eOK«_»"Õ∞ Y~°∞Û `«‰õΩ¯=,
QÀ^•=i Ѩ^äŒHõO Y~°∞Û Z‰õΩ¯= Jx <å~°O, Hõ$ëê‚~å=Ù ÖÏO˜
xѨÙ}∞Å∞ ZO`« "≥Ú`«∞ΉõΩ<åfl "≥·Zãπ ÃÑ_»K≥qx Ãјì QÀ^•=i
Ѩ^äŒHÍxˆH "≥ÚQÆ∞æ K«∂áê_»∞. „jâ‹ÿÅO hà◊¡xfl ~åÜ«∞Åã‘=∞ˆH
J#fl ÉèÏ=#`À L#fl "≥·Zãπ D h˜ ^ÀÑ≤_ô =Å¡ HÀ™êΉõΩ
U~°Ê_»É’ÜÕ∞ H˘~°`«#∞ f~°Û_®xH˜ Ô~O_»∞ Ѩ^äŒHÍÅx Z~°QÍ
"Õâß_»∞. J"Õ áÈÅ=~°O, ^Œ∞=Ú‡QÆ∂_≥O <åQÍ~°∞˚# ™êQÆ~ü
>ˇ~ÚÖò áêO_£ „áê*ˇ‰õΩìÅ∞. ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ =Å㨠HÍÅhÅ
^•Ç¨ iÎx f~°Û_®xH˜ Hõ$ëê‚ ¿Ñ¶*ò–3 Ѩ^äŒHÍxfl |∞@ì^•YÅ∞
KÕã≤ QÀ^•=i =∞Ozh˜ Ѩ^äŒHÍxfl J#∞=∞uOKå_»∞. "≥Ú^Œ
D Ѩ^äŒHÍxH˜ „ѨѨOK« ÉϺO‰õΩ #∞O_ç JѨÙÊ fã¨∞HÀ^•Ì
=∞#∞‰õΩ<åfl_»∞. Jk ™ê^茺O HÍÖË^Œ∞. [áê<£ ÉϺO‰õΩ ǨÏH˘¯
`«k`«~° Pi÷Hõ ã¨Oã¨÷Å∞ ‰õÄ_® D Ѩ^äŒHÍxH˜ =#~°∞Å∞
ã¨=∞‰õĈ~ÛO^Œ∞‰õΩ ã≤^ŒúOQÍ ÖË=Ù. D Ѩ^äŒHõO Hõ$ëꂿѶ*ò–3`À
áÈe¿ãÎ `≥Å¡ U#∞QÆ∞ =O˜^≥ÿ<å "å@~ü É’~°∞¤ "≥ÚO_çQÍ P
Ѩ^äŒHÍxfl ™êQÆnã¨∞Î#flk. "≥·Zãπ =∞~°}O `«~åfi`« QÆ∂_®
~Àâ◊Ü«∞º „ѨÉèí∞`«fiO QÍh, WѨÙÊ_»∞ H˜~°}ü‰õΩ=∂~ü Ô~_ç¤ „ѨÉèí∞`«fiO
QÍh QÀ^•=i Ѩ^äŒHõOÃÑ· ѨÙ#~åÖ’K«# KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. P `≥Å¡
U#∞QÆ∞#∞ ÉèÏ~°"≥∞ÿ<å "≥∂ã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞.
"åºáȯãπ iáÈ~°∞ì „Ñ¨HÍ~°O ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ #QÆ~°O „ˆQ@~ü
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ #QÆ~°OQÍ =∂i# `«~åfi`« ^•x qã‘Î~°‚O 160
K«.H˜.g∞ Å #∞O_ç 625 K«.H˜.g∞ ʼnõΩ ÃÑiyOk. „Ѩã¨∞Î`«
[<åÉèωõΩ JO>Ë 2007Ö’ h˜ _ç=∂O_£ 371ZOr_çÅx,
Jk 2011 <å˜H˜ 420 ZOr_çʼnõΩ, 2012H˜ 461
ZOr_çʼnõΩ 2036‰õΩ 593 ZOr_çʼnõΩ 2041 =~°‰õΩ 640
ZOr_çʼnõΩ ÃÑiyáÈ`«∞O^Œx JOK«<å HõÏì~°∞. „Ѩã¨∞Î`«O
=∞Or~å ã≤OQÆ∂~°∞ Ѩ^äŒHõO #∞O_ç 120 ZOr_ôÅ∞,
Ç≤Ï=∞Ü«∞`ü™êQÆ~ü, L™ê‡<£™êQÆ~üÅ #∞O_ç 26 ZOl_ôÅ∞, Hõ$ëê‚
¿Ñ¶*ò–1 #∞O_ç 90 ZOl_ôÅ∞, Hõ$ëê‚ ¿Ñ¶*ò–2 #∞O_ç 90
ZOr_çÅ∞ "≥Ú`«ÎO HõeÑ≤ 326 ZOr_ôÅ∞ =∂„`«"Õ∞ ã¨~°Ñ¶¨~å
K≥Ü«∞ºQÆÅ∞QÆ∞`åÜ«∞x 2014 =~°‰õΩ #QÆ~åxH˜ U~°Ê_»É’ÜÕ∞
h˜ H˘~°`«#∞ QÀ^•=i Ѩ^äŒHõO ^•fi~å<Õ f~°ÛQÆÅ=∞x "å@~ü
É’~°∞¤ `«ÅáÈã¨∞Î#flk. QÀ^•=i Ѩ^äŒHõO ^•fi~å 420 ZOr_ôÅ∞
`«~°eOKåÅx É’~°∞¤ PÖ’K«#. #QÍ~åxH˜ Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ U~°Ê_Õ
h˜ H˘~°`« f~°Û_®xH˜ É’~°∞¤ QÀ^•=i Ѩ^äŒHÍxH˜ ~°∂ѨHõÅÊ#
KÕã≤#ѨʘH© =∞i Y~°∞Û `«‰õΩ¯=QÍ LO_Õ Hõ$ëê‚ ¿Ñ¶*ò–3x
|∞@ì^•YÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕã≤#@∞¡? Jã¨Å∞ ZÅ¡OѨe¡ h˜ÃÑ·
ǨωõΩ¯ Z=ik? ZÅ¡OѨe¡ „áê*ˇ‰õΩìÖ’ h˜ xÅ∞= 20
˜ZOã‘Öx WO`«‰õΩ =ÚO^Õ K≥ѨÙʉõΩ<åfl=Ú. ZÅ¡OѨe¡ „áê*ˇ‰õΩì
=^ŒÌ ˆHO„^Œ [Å ã¨OѶ¨∞O J#∞=∞uOz# h˜ qxÜ≥∂QÆO
60.36 ˜ZOã≤Å∞ PkÖÏÉÏ^£ lÖÏ¡Ö’¡ <åÅ∞QÆ∞ „QÍ=∂Å∞
"≥Ú`«ÎOQÍ 12 „QÍ=∂Å∞ áêH˜∆HõOQÍ =Úxy áÈ`«∞<åfl
PkÖÏÉÏ^£ lÖÏ¡‰õΩ ZÅ¡OѨe¡ „áê*ˇ‰õΩì ^•fi~å 3.00 ˜ZOã≤Å∞
=∂„`«"Õ∞ ™êQÆ∞h~°∞ JO^Œ∞`«∞#flk. W"åfià◊ ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£‰õΩ
=∞Ozh~°∞ ã¨~°Ñ¶¨~å KÕ¿ã QÀ^•=i Ѩ^äŒHõO HõsO#QÆ~ü, "≥∞^ŒH±
lÖÏ¡ „Ѩ[Å#∞ =OzOKÕO^Œ∞‰õΩ HÀ~°Å∞ Kåã¨∞Î#flk. ZÅ¡OѨe¡
=∞~À ã≤OQÆ∂~°∞QÍ =∂~°É’`«∞#flk. Wk ZÏ¡ [~°QÆ É’`«∞#fl^À
QÆ=∞xOKåe.
U =∞Ozh˜ Ѩ^äŒHõ"≥∞ÿ<å ã¨O=`«û~°O áÈ_»∞QÆ∞`å Ѩx
KÕÜ«∂eû LO@∞Ok. ZÅ¡OѨe¡ eѶ¨Ùì Ѩ^äŒHÍÅ∞ W`«~° `åQÆ∞h˜
Ѩ^äŒHÍÅ∞ J=∞Å∞ J~Ú g˜H˜ ˆHÏ~ÚOz# 40.75 ˜ZOã≤Å
h~°∞ ZÅ¡OѨe¡ #∞O_ç ã¨~°Ñ¶¨~å JÜÕ∞º <å˜H˜ WOHÍ KåÖÏ
ÜÕ∞O_»∞¡ Ѩ_»∞`«∞Ok. DÖ’QÍ QÀ^•=i Ѩ^äŒHõO ѨÓ~°Î=Ù`«∞Ok.
ZÅ¡OѨe¡Ö’ xÅ∞= LO_Õ 20 ˜ZOã‘Å #∞O_ç 10
˜ZOã‘Å#∞ ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£‰õΩ, 6.5 ˜FOã‘Å#∞ ZhìÑ‘ã≤ʼnõΩ
`«~°e™êÎ~°∞. QÀ^•=i Ѩ^äŒHõOÖ’ =∂~°æO =∞^茺֒ ëêg∞~ü¿Ñ@
K≥~°∞=Ù^•HÍ ZHõ¯_® ÉÏºÖˇxûOQ∑ i[~åfiÜ«∞~°∞¡ ÖË=Ù QÆ#∞Hõ
ã¨O=`«û~°O á⁄_»∞QÆ∞`å ZÅ¡OѨe¡ #∞O_Õ h˜x
ZuÎáÈã¨∞HÀ"åeû LO@∞Ok. HÍ|˜ì ZÅ¡OѨe¡ ѨÓiÎQÍ