1. 3#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}_çÃãO|~ü 2014
Q“~°= ã¨Oáê^Œ‰õΩÅ∞
„á⁄IIJ_»áê ã¨`«º<å~åÜ«∞}
ã¨ÅǨ =∞O_»e
JÅ¡O<å~åÜ«∞}
K≥·~°‡<£-„ÃÑãπ JHÍ_»q∞
z‰õΩ¯_»∞ „ѨÉèÏHõ~ü
J_»fiˆHò–<åºÜ«∞ ã¨ÅǨ^•~°∞
ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞
_®IIã≤.HÍjO
ã¨Ç¨Ü«∞ ã¨Oáê^Œ‰õΩ~åÅ∞
¿ãflǨÏÅ`« ZO.
ã¨Oáê^ŒHõ =~°æO
_®II Z.ã≤Öχ<åÜ«∞H±, Jã≤ÃãìOò „á⁄ÃѶã¨~ü
„HÍOu, [~°fleã¨∞ì
l.„Ѩ`åÑπ, sÃã~üÛ ™ê¯Å~ü
"Õ∞<Õ[~ü
ZO. ÉÏÅ∞<åÜ«∞H±
á¶È<£ <≥O.: 8008918475, 9290745490
_ç.˜.Ñ≤. : "åã¨q „QÍѶ≤H±û
#Å¡‰õΩO@, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–500044.
ÃãÖò: 8712125005
Hõ=~ü _ç*ˇ·<£ : JO‰õΩ+π, #Å¡‰õΩO@, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£.
#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}Pi÷Hõ,~å[H©Ü«∞,™êÇ≤Ï`«º=∂ã¨Ñ¨„uHõ
#∂~°∞ ѨÓÅ∞ qHõã≤OK«h, "Õ~Ú PÖ’K«#Å∞ ã¨OѶ¨∞i¬OK«h J#fl@∞¡ „Ѩ*Ï#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# aè#fl PÖ’K«#ʼnõΩ
=∂ Ѩ„uHõÖ’ KÀ@∞O@∞Ok. Hõ#∞Hõ D Ѩ„uHõÖ’ =Ú„kOz# Jaè„áêÜ«∂Å∞ ~°K«~Ú`«Å"Õ.
ã¨Oáê^ŒHõ =~åæxH˜ UH©ÉèÏ=O LO_»#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}JH“Oò<≥O|~ü:62254225854
ZãπaÃÇÏKü, ~åOHÀi î„ÉÏOKü(20350), ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£.
_çÃãO|~ü 2014
ã¨OѨ٘ : 4
ã¨OzHõ : 12
~°K«#Å∞, K«O^•Å∞, q~åàÏÅ∞ ѨOѨ=eû# z~°∞<å=∂
¿ãflǨÏÅ`«ZO.,
HÍfi~°ì~ü <≥O. R-9, O.U HÍfi~°ì~üû,
L™ê‡xÜ«∂ Ü«¸x=i≈˜, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£-500 007.
W."≥∞~ÚÖò:nadusthunnatelangana@gmail.com
#=O|~ü 27, 2014
~åeáÈ`«∞<åfl_»∞ Ô~·`«∞
`≥Å¡x ѨuΠѨÙ=Ùfi#∞ #=Ú‡H˘x
ѨkHÀÅ¡ ÉÏ~ÚÖ’
h˜T@ Hõhfl~°∞ ÃÑ@∞ì‰õΩOk
ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∂#
QÆ_ç¤g∞^Œ "≥∞~°∞ã¨∞Î#fl =∞OK«∞QÆ∞O_≥
<≥`«∞Θ zѨÊÖÏ Ñ¨yeOk
XiyáÈ`«∞<åfl_»∞ Ô~·`«∞
Jyfl Ѩ~°fi`«OÖÏ =∞O_»∞`«∞#fl
JѨCÅ ‰õΩOѨ˜x K«∂ã≤
JѨCÖ’¡ `«_çã≤# Ô~·`«∞ QÆ∞=∂‡xfl
x^Œ∞~° Hõà◊§`À K«∂ã≤# Kå=Ù
*ÏeQÍ `«˜ìOk
– – –
ǨÏO`«‰õΩ_»∞–JO‰õΩÖòâߺO
ã¨O`åѨã¨ÉèíÖ’ =∂Ï¡_»∞`«∞<åfl_»∞
Wk ''ǨÏ`åºBz`«º—— HÍ=ºO!?
ã¨Oáê^Œ‰õΩ_ç L`«Î~°O

2. 4 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} _çÃãO|~ü 2014
`≥ÅOQÍ} `˘=fiã¨Oáê^ŒH©Ü«∞O
PHÍâßxH˜ "ÕÖÏ_»∞`«∞#fl Ô~·`«∞ – HÍjO 5
`≥ÅOQÍ#O
Hõ~°¬‰õΩx Hõ„~°∞ PyáÈ~ÚOk–HÍà’r =∂@ J|^ŒÌ"≥∞ÿOk – =~°=~°~å=Ù 6
=~°Î=∂#O
`≥ÅOQÍ} `˘e |_≥˚ò 2014–15 – Z. #iûOǨÔ~_ç¤ 8
`≥ÅOQÍ}©Hõ'~°}O—
D áê~îåºOâßÅ∞ WÖÏ LO>Ë POQÆ¡O ZÖÏ =ã¨∂ÎOk!? – _®II U~°∞H˘O_» #iûOǨï_»∞ 13
ѨÙ~ÀQÆ=∞#O
>ˇÿ"£∞áêãπ >ˇÿ"£∞ – J~°}º 15
„áêѨOzHõO
|ÅO`« ÖË^Œ∞–|`«∞‰õΩÖË^Œ∞! Li`å_Õ <Õã¨Î=∂ÜÕ∞!! – _®II l. ÅK«ÛÜ«∞º 17
J^ŒÌOÖ’ JHõΔ~åÅ∞
<Õ˜ 㨇 $u Hõq`«fi=∞O`å J=∞~°∞Å Hõq`«fi"Õ∞! – _®II <åàıâ◊fi~°O â◊OHõ~°O 20
ã≤OQƈ~}˜ ã¨OQÆ`«∞Å∞
P _®Hõì~ü Hõ#|_»∞@ ÖË^Œ∞ – _»Ñ¨C ã¨=∞‡Ü«∞º 22
#_»∞ã¨∞Î#fl HÍÅO
1. UH© ~å™êÎ! HÍ=∞<£ ã¨∂¯Öò – a. ~å=∞Hõ$+¨‚ 23
2. ^Õâ◊ Éèíq+¨º`«∞Ζ`«~°QÆu QÆk–Láê^蕺ܫÚ_»∞ – g~°„|Ǩ‡Kåi 25
3. *ÏfÜ«∞"å^ŒO =Úã¨∞QÆ∞Ö’ Ç≤ÏO^Œ∂á¶êã≤[O – HõOK«~°¡ |„k 26
4. ~å[H©Ü«∞ HõHõΔÅ`À „Ѩ[Å#∞ áêeOK«@O U ^èŒ~°‡O? – ã≤.ÃÇÏKü.=∞^èŒ∞ 28
5. "Õ∞^è•=ÙÖÏ~å g∞Ô~@∞"≥·Ñ¨Ù? `≥ÅOQÍ} ~å„+¨ìO ZO^Œ∞HÀã¨O? – ~°=∞}ÏKåi 30
6. ѨuÎÔ~·`«∞Å#∞ z`«∞Î KÕã¨∞Î#fl áêʼnõΩÅ∞ – ~å=ÙÅ ~å*Ëâ◊O 32
7. HÍ~Àʈ~@∞ q^•ºã¨Oã¨÷Å#∞ „ѨÉèí∞`«fiO ™êfinè#Ѩ~°∞K«∞HÀ"åe – ˜. =∞}˜=∂Å 33
8. Ѩ@ì} =Åã¨Å∞–x"å~°} K«~°ºÅ∞–Jaè=$kú – l.ÅH©Δ ‡HÍO`ü 36
9. ^ÀÑ≤_ôH˜ xÅÜ«∂Å∞ ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ – ã≤. H˜~°}ü‰õΩ=∂~ü 38
10. „Ѩ*Ï™êfi=∞º|^ŒúOQÍ ZxflÔH·#..... – ã¨Ü«∞º^£ |O^≥ Je 40
™êÇ≤Ï`«ºO/ѨÙã¨ÎHõ ѨiK«Ü«∂Å∞
1. Ö’`«∞ q+¨Ü«∂Å#∞ "≥eH˜fã≤# áê`åà◊ QÆiÔQ – pÃÑe¡ ÉÏ|∞ 41
2. =Åã¨"å^Œ ‰õΩ`«O„`åÅ∞ |@ì|Ü«∞Å∞ – QÆ∞O_≥É’~Ú# 43
3. `«Å~å`«Å =ÚK«Û@∞¡ '`å~°∞=∂~°∞— – _®II UÖˇ q[Ü«∞ÅH˜Δ ‡ 45
4. „áêѨOzHõ ^Œ$HõÊ^äŒ =∂~°æ^Œi≈x–Láê^蕺ܫÚ_ç áê~îåÅ∞ – rÜ≥∞Öò 48
Ѩiâ’^èŒ#
1. `≥ÅOQÍ} „áêOfÜ«∞ Hõq`«fiO–„ѨѨOpHõ~°} =ºuˆ~Hõ`« – ^•#Hõ¯ L^ŒÜü∞ ÉèÏ#∞ 50
K«~°Û
1. Z=iÔH·<å áê@ ^•fi~å<Õ QÆ∞iÎOѨ٠– _®II Hõã¨Ñ¨ #ˆ~O^Œ~ü 55
2. q=∞~°≈ ZѨC_»∂ x~å‡}Ï`«‡Hõ"Õ∞ – qâ◊fiO 56
Ãã>ˇÿ~ü
1. 'K≥`«Î— ÉèÏ~°`«O! – QÆ∞O_≥É’~Ú# Nx"åãπ 59
iáÈ~üìû
1. `≥ÅOQÍ} „ѨÉèí∞`«fi ã¨Ç¨ÏHÍ~°O`À.... 60
2. Ô~·`«∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞ „ѨÉèí∞`«fiO P^Œ∞HÀ"åe 61
3. JѨCÅ TaÖ’ Ô~·`«#fl, ã¨OHΔÀÉèíOÖ’ =º=™êÜ«∞~°OQÆO 62
4. Ô~·`«∞ P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ „ѨÉèí∞`«fi ǨÏ`«ºÖË 63
5. ˜.Ñ≤.ZѶπ. Pq~åƒù= HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ 64
6. >ˇÿQÆ~ü*’<£#∞ ~°^Œ∞Ì KÕÜ«∞O_ç 65
7. Hõ~°Ñ¨„`«O 66

3. 5#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}_çÃãO|~ü 2014
HÍjOã¨Oáê^ŒH©Ü«∞O
PHÍâßxH˜ "ÕÖÏ_»∞`«∞#fl Ô~·`«∞
HÍÅO Hõhflà◊√¡ ÃÑ@∞ì‰õΩO@∞Ok. PHÍâßxH˜ Ô~·`«∞ "ÕàÏ_»∞`«∞<åfl_»∞. "Õ∞Ѷ¨∂ʼnõΩ Hõ#∞Ô~ѨÊÅ#∞ "ÕÖÏ_»nã≤ Hõhfl˜ HÀã¨O
"≥`«∞‰õΩÖÏ@. U WO˜x HõkÑ≤# =i¬OK«_®xH˜ ã≤^ŒúOQÍ =Ù#fl "Õ∞Ѷ¨∞OÖÏ =ÙOk.~ÀAHÀ Ô~·`«∞ â◊=O Ѩ„uHõÅÖ’ Ѩ`åHõ
ji¬Hõ=Ù`«∞Ok. WO’¡ #∞Oz |Ü«∞@H˜ áÈ~Ú# Ô~·`«∞ „áê}O`À uiQ˘ã¨Î_»<Õ Ç¨q∞ÖË^Œ∞. `≥ÖÏ¡i`Õ á⁄ÅOQÆ@∞ìg∞^À, "ÕѨK≥@∞ì
H˘=∞‡HÀ, WO˜ ^Œ∂ÖÏxHÀ, q^Œ∞º`ü fQÆÅHÀ Z=i â◊=O "ÕÖÏ_»∞`«∞O^À#x „Ѩf T~°∞ HõÅ`« x„^ŒÖ’ "Õ∞ÖÁ¯O@∞Ok. XHõ
=∞x+≤ Hõà◊¡=ÚO^Õ ~åeáÈ=@O HÍÖÏxH˜ H˘`ÕÎq∞HÍ^Œ∞. JѨC_Õ Ñ¨Ù˜ì# a_»¤‰õΩ J^˘Hõ f~°x ^Œ∞óYO. TÇ≤ÏOK«x ‰õΩ^Œ∞ѨÙ.
=∞i@¡ ZO^Œ∞Hõ=Ù`«∞Ok?
=ÚÃÑ·Ê Uà◊¡H˜O^Œ@ W@∞¡O_≥<å? U"≥∂? J<Õ ã¨=∂^è•#O HõO>Ë QÆ_çz# HÍÅO `åÅ∂‰õΩ ÉÏź *Ï˝Ñ¨HÍÅ∞
"≥OÏ_»∞`«∞<åfl~Ú. P HÍÅOÖ’#∂ ^Œ∞óY=ÚOk. J}z"Õ`« =ÙOk. ^ÀÑ≤_ô =ÙOk. HÍx =∂ =Óà◊¡Ö’¡ PHõeKå=ÙÅ∞, Ô~·`«∞Å
P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ =∂„`«O ÖË=Ù. U á⁄ÅOÖ’ ѨiÔQ U~°∞‰õΩ#fl P ѨÓ@ QÆ_çKÕk. ã¨O=`«û~°OÖ’ ã¨QÆO ~ÀAÅ∞ =~å¬Å∞ =ÙO_Õq.
"åQÆ∞Å∞ HÍÅO`À ã¨O|O^èŒO ÖˉõΩO_® áêˆ~q. K≥~°∞=ÙÅ∞ xO_»∞‰õΩO_»ÖÏ =ÙO_Õ. ‰õΩO@ÅH˜O^Õ Z‰õΩ¯=QÍ ™êQÆ=Ù`«∞O_Õ.
*ÏÅ∞ˆH =_»∞¡Ñ¨O_Õq. *Á#flÅ∞, `≥·^ŒÅ∞(~åQÆ∞Å∞), P~°¯Å∞, |∞~°¯Å∞, ã¨[˚Å∞ ~åà◊¡Å¡, K≥@¡Å¡ "Õã≤# WO˜H˜ ã¨iáÈ#∞ ѨO_Õq.
QÆ∞@ìÅ ã¨O^Œ∞# q∞~°Ñ¨HÍÜ«∞, @=∂@, ɡO_»HÍÜ«∞, P#OHÍÜ«∞, c~°HÍÜ«∞, QÀHõiHÍÜ«∞ z`«∞ÎQÍ HÍ¿ãq. Ѩx J~ÚáÈ~Ú
™êÜ«∞OHÍÅO WO˜H˜ áÈÜÕ∞@ѨC_»∞ `≥OѨÙHõáÈ~Ú =O_»∞‰õΩ<Õk. _»|∞ƒÅ qxÜ≥∂QÆ"Õ∞ LO_Õk HÍ^Œ∞. Z=iH˜ HÍ=eû#q
"åà◊¡‰õΩ ^˘iˆHq. Éèí∂q∞ÖËx ¿Ñ^ŒÅ∞ ѨÙO˜‰õÄ~°, QÆ∞#∞QÆ∞‰õÄ~°, |K«Ûe‰õÄ~°, ^Õ=^•~°∞‰õÄ~° =O_»∞H˘x u<Õk. =~å¬HÍÅ=∞O>Ë
HõzÛ`«OQÍ Hõ$uÎHõHÍiÎ ÖË^• ~ÀÇ≤Ï}˜HÍiÎÖ’ JÜÕ∞ºk. U WO˜g∞^Œ K«∂ã≤<å P#OHÍÜ«∞, c~°HÍÜ«∞, z‰õΩ¯_»∞HÍÜ«∞ fQÆÅ∞
áêi =ÙO_Õk.
Éèí∂™êfi=ÚʼnõΩ W~°"≥· #∞Oz =O^Œ ZHõ~åÅ Éèí∂=ÚÅ∞ =ÙO_Õq. "≥∞*Ïsì „Ñ¨[Å∞ ‰õÄbÅ∞. Ѩkâß`«O z<åfl, ã¨#flHÍ~°∞
Ô~·`«∞Å∞. ‰õÄeH˜ áÈ~Ú<Àà◊§‰õΩ yO[Å<Õ ‰õÄbQÍ WKÕÛk."å˜x ^•zÃÑ@∞ìH˘x J~Ú^•~°∞ <≥ÅÅ∞ u<Õk. WOH˘xfl <≥ÅÅ∞
U^À XHõ Ѩx ^˘iˆHk. Éèí∂q∞ =Ù<Àfl_çH˜ ѨO@ ÉÏQÍ Ñ¨O_ç`Õ ‰õÄbʼnõΩ ‰õÄbx ^ÀÑ≤_ç KÕÜ«∞QÍ q∞yeO^≥·<å
á⁄@ìxO_Õk.ã¨O=`«û~°O á⁄_»∞QÆ∞<å Ѩx =ÙO_Õk. J==∂<åÅ`À ‰õÄ_çO^≥·<å Z=i =$uÎ "åiH˜ uO_ç ÃÑ>Ëìk.
=∞Ô~O^Œ∞‰õΩ HÍÅq∞@¡ =∂iOk?
ÃÑ@∞ì|_ç^•i^ÕâßÅ ^•Ç¨ÏO, ™ê„=∂[º"å^Œ ^ÀÑ≤_ç Hõeã≤ „ѨѨOK« „Ѩ[Å#∞ Ñ‘Å∞Û‰õΩ uO@∞<åfl~Ú. |Ǩïà◊*Ïu
HõOÃÑhÅ∞ Éèí∂q∞HÀã¨O "≥`«∞‰õΩÖÏ@ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑÏì~Ú. qK«ÛÅq_çQÍ HõOÃÑhÅ#∞ ™ê÷Ñ≤OKå~Ú. „ѨѨOK« "åºÑ≤`«OQÍ HÍÅ∞ëêºxfl
"≥^Œ[ÖÏ¡~Ú. =#~°∞Å#∞ ^èŒfiOã¨O KÕ™ê~Ú. Ѷ¨e`«OQÍ "å`å=~°}OÖ’ =∂~°∞ÊÖÁKåÛ~Ú. ÃÑ·QÍ |Ǩïà◊*Ïu HõOÃÑhÅ∞ `«Ü«∂~°∞
KÕã≤# q`«Î<åʼnõΩ, =∞O^Œ∞ʼnõΩ WHõ¯_ç Ô~·`«∞Å∞ JÅ"å@∞Ѩ_ÕÖÏ =∞# ^ŒàÏs áêʼnõΩÅ∞ q^è•<åÅ#∞ ~°∂á⁄OkOKå~°∞. ѨuÎ,
á⁄Q͉õΩ, q∞~°Ñ¨, Ѩã¨∞Ѩ٠"≥Ú^ŒÖˇ·# "å}˜[º ѨO@Å"≥·Ñ¨Ù Ô~·`«∞#∞ =∞o¡OKå~°∞. PǨ~° ѨO@Å#∞ ѨO_çOKÕ "åˆ~ Hõ~°∞=Ü«∂º~°∞.
q^ÕâßʼnõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# "å}˜[º ѨO@Å∞ =∞# ^ŒQÆæ~° ѨO_çOz =∞#O u<Õ PǨ~° yO[Å#∞ kQÆ∞=∞u KÕã¨∞‰õΩ<Õ ã≤÷uH˜ =∞#
Pi÷Hõ =º=ã¨÷#∞ áêʼnõΩÅ∞ `«Ü«∂~°∞ KÕ™ê~°∞. q+¨Ñ¨Ù ѨO@Å#∞ (É’ÖòQÍ~ü¤, "≥∂<£™êO’ q`«Î<åÅ∞) ѨO_çOK«_»O =Å#
Éèí∂q∞ q+¨=∞Ü«∞"≥∞ÿOk. ^•xÖ’ "≥ÚeKÕ QÆ_ç¤ ‰õÄ_® q+¨OQÍ =∂iáÈ~ÚOk. Ô~·`«∞#∞ Ѩ~ånè#∞_çQÍ =∂~åÛ~°∞. ^Õâ◊"Õ∞
Ѩ~ånè#ÉèÏ~°`«"≥∞ÿOk.HÍÅ∞+¨ºO Ѷ¨e`«OQÍ =~å¬Å∞ `«QÍæ~Ú. Hõ$uÎHõHÍiÎÖ’ "≥Ú^ŒÅÜÕ∞º =~å¬HÍÅO P~°∞„^ŒHÍiÎÖ’ "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok.
"≥ÚHõ¯Å∞ "≥ÚeKÕ ã¨=∞Ü«∂xHÀ, HõOH˜ Ѩ>Ëì ã¨=∞Ü«∂xHÀ =~°¬O ~å^Œ∞. ѨO@‰õΩ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å∞ Ѩ_»∞`å~Ú. ѨO@ ZO_»∞`«∞Ok.
ѨO@HÀã¨O `≥zÛ# JѨC Ô~·`«∞‰õΩ ‰õΩѨÊQÍ =∂~°∞`«∞Ok. Ô~·`Õ q`«Î<åÅ#∞ ^•K«∞H˘x, Z~°∞=Ù#∞ `«Ü«∂~°∞ KÕã¨∞H˘x uO_çyO[Å∞
ѨO_çOK«∞‰õΩ<Õ HÍÅOáÈ~Ú Ô~·`«∞ |Ǩïà◊*Ïu q`«Î<åÅg∞^Œ, =∞O^Œ∞Åg∞^Œ P^è•~°Ñ¨_Õ HÍÖÏxfl áêʼnõΩÅ∞ HõeÊOKå~°∞. JѨCÅ
TaÖ’H˜ <≥Ïì~°∞.
ZQÆ∞ã¨O =^ŒÌ#∞‰õΩ<Àfl_»∞ ZHõ~åʼnõΩ ZHõ~åÅ∞ c_»∞Ãјì =Åã¨áÈ`«∞<åfl~°∞. W[˚`ü HÀã¨O ZQÆ∞ã¨O KÕ¿ã Ô~·`«∞Å∞ JѨCÅ
áêÖˇ· P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.
F LѨYO_»O`À ã¨i`«∂QÆO`«˜ ÉèÏ~°`å=xÃÑ· „a©+π"å_»∞ `«# ~å[H©Ü«∂kèHÍ~åxfl K«ÖÏ~Úã¨∂Î `«=∞ ^Õâ◊ ™œÉèÏQƺO
HÀã¨O D ^Õâ◊ ã¨OѨ^ŒÅ#∞ `«~°eOK«∞Hõ áÈ=_»"Õ∞ Pi÷Hõ ^ÀÑ≤_ç Jx ^•^•ÉÏ~Ú <Ò~ÀrÖ’ `«# '„_≥~Ú<£ näÜ«∞s— K≥áêÊ_»∞.
D<å_»∞ „a©+π, J"≥∞iHÍ ~å[H©Ü«∂kèHÍ~°O =∞#g∞^Œ ÖË^Œ∞, HÍx =∞# ã¨OѨ^Œ#∞ "åà◊√¡ ^ÀÑ≤_ç KÕã¨∞Î<åfl~°∞. ^•xH˜ =∞#
áêʼnõΩÅ∞ H˘=Ú‡ HÍã¨∞Î<åfl~°∞. nx Ѷ¨e`«"Õ∞ Ô~·`«∞Å P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞. ™ê„=∂[º"å^•xfl ‰õÄÅÛ‰õΩO_®, =∞# áêÅ<å =º=ã¨÷#∞
=∂~°Û‰õΩO_® Wq PˆQq HÍ=Ù.
27 #=O|~ü 2014

4. 6 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} _çÃãO|~ü 2014
=~°=~°~å=Ù`≥ÅOQÍ#O
Hõ~°¬‰õΩx Hõ„~°∞ PyáÈ~ÚOk-HÍà’r =∂@ J|^ŒÌ"≥∞ÿOk
#~°Î‰õΩx <åϺÅ∞ QÍÜ«∞‰õΩx QÍ<åÅ∞
"åk`«$x "å^•ºÅ∞ tÅʉõΩx tÖÏÊÅ∞
z„`«‰õΩx z„`åÅ∞ Hõq~åA HÍ"åºÅ∞
Hõ~°¬HÍ! h Hõé∞] Hõ^Œ∞Å∞#<åflàı¡
^•Oaè‰õΩx ^蕺<åÅ∞ KèåO^Œã¨∞x *ÏáêºÅ∞
`åufi‰õΩx `«`åfiÅ∞ =∂O„u‰õΩx =∞O„`åÅ∞
QÆ∞~°∞=ÙÅ QÀáêºÅ∞ QÆ∞_»∞QÆ∞_»∞ QÆ∞OKåÅ∞
^Õ=Ùà◊¡ u~°∞<åà◊√¡ k=º#k f~å÷Å∞
Hõ~°¬HÍ! h Hõé∞] Hõ^Œ∞Å∞#<åflàı¡
^è•i‡‰õΩx ^•<åÅ∞ ѨO_ç`«∞x ÉèÏëêºÅ∞
=~°Î‰õΩx "åº*ϺÅ∞ =H©¯à◊¡ "å^•Å∞
Ãã·x‰õΩx â∫~åºÅ∞ Ü«∂O„u‰õΩx Ü«∞O„`åÅ∞
Ü≥∂^èŒ∞Å Ü«Ú^•úÅ∞ ~åAÅ ~å*ϺÅ∞
Hõ~°¬HÍ! h Hõé∞] Hõ^Œ∞Å∞#<åflàı¡
HÍà’r D Hõq`« 1945Ö’ „á⁄ÃѶã¨~ü e<£-Ü«¸-ÏOQ∑
~åã≤# ѨÙã¨ÎHõO K«kq „¿Ñ~°} á⁄Ok ~å™ê_»∞. P ѨÙã¨ÎHõO
¿Ñ~°∞ 'P<£ WOáêÔ~ì<£û PѶπ eqOQ∑—(rqOK«_»OÖ’x „áê^è•#º`«
QÆ∞iOz) JO^Œ∞Ö’ HÍà’rH˜ D ˆQÜ«∂xH˜ „¿Ñ~°} "åHͺÅ∞
U=∞Ü«∂º"≥∂ `«~åfi`« K≥áêÎ#∞. J~Ú`Õ HÍà’r `«# Hõq`åfixH˜
HÍÅO K≥e¡#<å_»∞ ã¨=∂[O =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈ~Ú#@∞¡ Jx
J<Õ"å_»∞. '<å Q˘_»=— ¿Ñ~°∞`À `«# Hõq`«fi"Õ∞ J#O_ç HõO~î°â’¿+
J#O_ç, Hõ^ŒeˆH J#O_ç, PÜ«∞# rq`«"Õ∞ K«∞@∂ì L#fl
=º=ã¨÷Ö’x J<åºÜ«∞O QÆ∞iOz P"Õ^Œ#, P„HÀâ◊O, P„QÆǨÏO
QÆ#∞Hõ, J<åºÜ«∂Å∞ `˘Åy#<å_»∞ `«# '<å Q˘_»=—‰õΩ ã¨O`«$Ñ≤Î
Jx ÉèÏqOKÕ"å_»∞.
1944Ö’ [#QÍ=∞, #ÅQ˘O_» „áêO`åÅÖ’ Ô~·`«∞‰õÄbÅÃÑ·
[~°∞QÆ∞`«∞#fl ^Ò~°˚<åºÅ#∞, J}z"Õ`«Å#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x
'WOÔH<åflà◊√¡— J<Õ ˆQÜ«∞O ‰õÄ_® PÜ«∞# ~å™ê_»∞.
#=Ü«ÚQÆO|∞# <år=$`«∞ÎÅ
#QÆfl #$`«º q∞OÔH<åflà◊√¡?
áÈbã¨∞ JO_»#∞ ^Ò~°˚<åºÅ∞
áÈ+¨}ÉÁO^Õ ^≥<åflà◊√¡?
^Œ=∞#huÖ’ ^Ò~°˚<åºÅ‰õΩ
^•ye=¸`«Å∞ Z<åflà◊√¡?
HõOK≥Ü≥∞ KÕ#∞#∞ "Õ∞Ü«ÚK«∞O_»QÍ
HÍOK«‰õΩO_»∞˜OÔH<åflà◊√¡?
^˘OQÆÅ∞ ^˘OQÆÅ∞ Tà◊√¡ ѨOK«∞H˘x
^˘~°Öˇ· "≥eˆQ^≥<åflà◊√¡?
WÏ¡ ™êQÆ∞`«∞On ˆQÜ«∞O. PO„^èŒ =∞Ǩã¨Éèí ã¨ÉèíÖ’¡ HÍà’r
D ˆQÜ«∞O K«^Œ∞=Ù`«∂ LO>Ë "ÕkHõ g∞^Œ LO_Õ ^˘~° XHÍÜ«∞#
(x*ÏO ~å[iHÍxH˜, [g∞O^•s *Ïw~åÌs =º=ã¨÷‰õΩ
=ºuˆ~HõOQÍ U~°Ê_ç# SHõº ã¨OѶ¨∞@#Ö’ "åà◊√¡ ‰õÄ_® L<åfl~°∞
QÆ#∞Hõ)'Z<åflà◊√¡ ™êy`Õ J<åflàı¡— Jx ã¨#flQÍ K«∞~°Hõ
"Õã¨∞ÎO_Õ"å_»@
WѨC_»∞ `≥ÅOQÍ} ~å¢+¨ìO, „ѨÉèí∞`«fiO U~°Ê_ç<åHõ Ô~O_»=
ˆQÜ«∞OÖ’x Ѩiã≤÷u =∂~°ÖË^Œ∞ QÍh, Ô~O_»= ˆQÜ«∞OÖ’x
Ѩiã≤÷u ~°∂ѨO =∂~°∞ÛH˘x ™ê~°O`À JÏ¡ˆQ H˘#™êQÆ∞`«∂
"≥Ú^Œ˜ ˆQÜ«∞OÖ’x q+¨Ü«∂Åhfl J|^ŒúO JÜ«∂ºÜ«∞x K≥áêÊ
ÅxÑ≤ã¨∞Î#flk. Jk ‰õÄ_® ZO`« J~°÷=O`«OQÍ [iyO^ŒO>Ë
HÍà’r â◊`«[Ü«∞Ou „ѨÉèí∞`«fi"Õ∞ KÕã≤, P~°_»∞QÆ∞Å <ÕÅ ‰õÄ_®
J=ã¨~°O ÖˉõΩO_® `«# áêi÷= ^ÕǨxfl Pã¨∞Ѩ„uH˜ WzÛ "≥o¡
áÈ~Ú# HÍà’rH˜ q„QÆǨÖË HÍ^Œ∞ ZHõ~åÅ H˘kÌ ˆHÏ~ÚOz#
Éèí∂q∞Ö’ 㨇 $u Éèí=<åÅ∞ "≥Å∞™êÎÜ«∞O@-Ѷ¨OHõΔ<£ ǨÖòÅ∞,
Éè’[#âßÅÅ∞, HÍà’r kèHͯ~° ã¨fi~°O `«Ñ¨Ê JHõ¯_» Jhfl
LOÏ~Ú.
HÍà’r 'Hõ~°¬HÍ— ˆQÜ«∂xH˜ „¿Ñ~°} J~Ú# "åHͺÅ∞ K«kq`Õ
W"åfi˜ ã≤÷u K«∂ã≤ =∞#O WOHÍ Pâ◊Û~°ºáÈ`åO. e<£-Ü«Ú-
ÏOQ∑ ~åã≤# ѨÙã¨ÎHõOÖ’ „Ѩ[Å∞ PHõe`À L#flѨÙ_»∞ Ãã·x‰õΩÅ∞
Ü«Ú^•úÅ∞ KÕÜ«∞_®xH˜ x~åHõi™êÎ~°∞, ã¨∞„Ѩã≤^Œú #~°Î‰õΩÅ∞
<å@ºO KÕÜ«∞_®xH˜ x~åHõi™êÎ~°∞. âßã¨#ã¨Éèí∞ºÅ∞ âßã¨#ã¨ÉèíÖ’
‰õÄ~ÀÛ=_®xH˜ x~åHõi™êÎ~°∞. `«`«fi"Õ`«ÎÅ∞ PÖ’zOK«_®xH˜
x~åHõi™êÎ~°∞. JO`≥O^Œ∞‰õΩ J^茺‰õΔΩ_Õ âßã≤OK«_®xH˜ x~åHõ
i™êÎ_»∞ Jx JOÏ~°∞. JO>Ë JO^Œ~°∂ „Ѩ[Å PHõe QÆ∞iOKÕ
Ѩ˜ìOK«∞‰õΩOÏ~°∞ `«Ñ¨Ê "åà◊¡ÔH=fiiH© `«=∞ =$uÎ "åº=$`«∞ÎÅ
Ѩ@¡ ^蕺㨠LO_»^Œ∞-=∂=¸Å∞QÍ =∞#O Hõ~°∞"À, =~°^À,
`«∞á¶ê<À, ǨÏ^Œ∂^£ =O˜^À =¿ãÎ-q∞ye# "åºÑ¨HÍÅ∞, Ѩ#∞Å∞
Jhfl =∂<Õã≤ Ü«Ú^Œú „áêuѨkHõ g∞^Œ-P XHõ¯ JOâ◊O g∞^Œ<Õ
ˆHO„nHõi™êÎ=∞x K≥áêÎO Hõ^•-JÏ¡. Ô~O_»= „ѨѨOK« Ü«Ú^Œú
HÍÅOÖ’ á¶êã≤[O #∞Oz „Ѩ*Ï ™êfi=∂ºxfl HÍáê_»_»"Õ∞ „ѨѨOK«
"åºÑ¨ÎOQÍ „Ѩ*Ï™êfi=∞º "å^Œ∞Å, Hõ=¸ºxã¨∞ìÅ Hõ~°Î=º"≥∞ÿ#@∞¡.
=∞i W"åfià◊ Hõ~°¬‰õΩx Hõ„~°∞ P_»_»O ÖË^Œ∞ Hõ^•. Hõ„~°∞
P_»Hõ KåÖÏ HÍÅ"≥∞ÿ áÈ~ÚOk. Hõ„~°∞ ™ê÷#OÖ’ ™êOˆHuHõ
Ü«∞O„`åÅ∞ =KåÛ~Ú. „Ѩu Hõ~°¬‰õΩxH© P ™êOˆHuHõ Ü«∞O„`«O
JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl^Œx HÍ^Œ∞, `«Å`åHõ@∞ì Ãјì H˜~åÜ«∞‰õΩ
`≥K«∞ÛH˘x S<å P ™êOˆHuHõ Ü«∞O„`åxfl "å_»∞HÀ"åeûO^Õ.
Éèí∂q∞ H“Å∞‰õΩ KÕã¨∞H˘#~Ú<å ѨuΠѨO@ "ÕÜ«∂eûO^Õ. P
ѨO@‰õΩ HõÅHõ`åÎ #∞Oz q`«Î<åÅ∞, QÆ∞O@∂~°∞ #∞Oz
Z~°∞=ÙÅ∞, ѨÙ~°∞QÆ∞Å =∞O^Œ∞Å∞ `≥zÛH˘ÏìeûO^Õ. HÍÅ∞=Å∞,
K≥~°∞=ÙÅ∞ Ug∞ ÖË=Ù QÆ#∞Hõ HõÔ~O@∞ "≥∂Ï~°∞ ÃÑ@∞ì
HÀ"åeûO^Õ. "å#HÀã¨"≥∞ÿ`Õ PHÍâ◊O "≥·Ñ¨Ù K«∂¿ã"åà◊√¡QÍh
q^Œ∞º`«∞Î HÀã¨O „ѨÉèí∞`«fiO "≥·Ñ¨Ù K«∂_®eûO^Õ. P „ѨÉèí∞`«fiO
|OQÍ~°∞ `≥ÅOQÍ}#~Ú`Õ ™êkèOK«QÆÅ^Œ∞ QÍh `≥ÅOQÍ}‰õΩ
q^Œ∞º`«∞Î#~Ú`Õ ™êkèOK«ÖË^Œ∞. Pk"åã¨∞efl =ÚOKÕ áÈÅ=~°O
„áê*ˇ‰õΩì x~å‡}ÏxH˜ QÀ^•=i hà◊√¡ W=fiQÆÅ^Œ∞ QÀ^•=iÃÑ·

5. 7#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}_çÃãO|~ü 2014
T
ÃÇ·Ï„_À ZÅ„H˜ìã≤© L`«ÊuÎ KÕÜ«∞*ÏÅ^Œ∞. =∞#∞+¨μÅ∞ `åQÆ_®xH˜,
"≥ÚHõ¯Å∞ `åQÆ_®xH˜ hà◊√¡ ZHõ¯_» q∞QÆ∞Å∞`å~Ú. hà◊¡hfl ÃÑ„’
~°™êÜ«∞# Ѩi„â◊=∞Å∞ `åQÆ_®xH˜ HÍ"åe. PkÉèí@¡‰õΩ HÍ"åe.
™ê‡~üìã≤©Å‰õΩ HÍ"åe. "≥∞„’ Ô~·à◊¡‰õΩ HÍ"åe. PHÍâ◊ =∂~åæʼnõΩ
HÍ"åe. Hõ#∞Hõ ѨO@Å∞ ZO_çáÈ"åe. Ô~·`«∞Å∞ P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞
KÕã¨∞HÀ"åe. `≥ÅOQÍ} HÀã¨O P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã¨∞‰õΩO>Ë Jk
J=∞~°`«fiO. `«# HõÔ~O@∞ "≥∂Ï~°∞, `«# q`«Î<åÅ∞, Z~°∞=ÙÅ∞,
ѨÙ~°∞QÆ∞Å =∞O^Œ∞ ѨxKÕÜ«∞Hõ, `«# ѨO@ =∂Ô~¯@∞‰õΩ áÈHõ,
áÈ~Ú<å y@∞ìÉÏ@∞ ^èŒ~° ~åHõ Ô~·`«∞ P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã¨∞‰õΩO>Ë
Jk `«# HÀã¨O KÕã¨∞‰õΩ#fl^Õ J=Ù`«∞Ok QÍh `åºQÆOHÍ^Œ∞
Hõ^•.
J@¡x Uk PyO^Œx?
~ÀE ~°gO„^ŒÉèÏ~°u "≥Ú^ŒÅ∞ tÖÏÊ~å=∞O =~°‰õΩ #~°Î‰õΩÅ
<åϺÅ∞ Ѩ~°=tOѨ KÕã¨∞Î<åfl~Ú. QÍÜ«∞‰õΩÅ QÍ<åÅ
QÆ∞iOK«~Ú`Õ K≥ѨÊ#Hõ¯ˆ~¡^Œ∞. `≥ÅOQÍ} QÍÜ«∂Å QÆ∞iOz
x#fl˜ ^•HÍ áê_ç# QÍÜ«∞‰õΩÅO^Œ~°∂, Ñ¨Öˇ¡ Hõhfl˜ QÆ∞iOz
áê_ç# QÍÜ«∞‰õΩÅO^Œ~°∂ W"åfià◊ áêʼnõΩÅ „Ѩâ◊Oã¨Å∞
á⁄O^Œ_»OÖ’ áÈ©Å∞ Ѩ_»∞`«∞<åfl~°∞. Ô~·`«∞ÅÔH=iH© Láêkè,
#+¨ìѨiǨ~åÅ∞ HÍ^Œ∞ QÆ^• Hõhã¨O ™êO`«fi# HõeyOKÕ
Ѩ~å=∞~°≈Å∞ ÖË=Ù QÍh QÍÜ«∞‰õΩÅO^ŒiH© ã¨<å‡<åÅ∞,
áêi`À+¨HÍÅ∞, P"å™êÅ∞, ѨÙ#~å"å™êÅ∞, L^ÀºQÍÅ∞,
ã¨`å¯~åÅ∞-ZO^Œ∞HõO>Ë áêʼnõΩÅ áê@ áê_®e.
`≥ÅOQÍ} q㨇 $`« HõàÏHÍ~°∞Å z„`åÅ∞ W"åfià◊ S^Œ∞
#HõΔ„`åŠǨϟ@à◊¡Ö’, P~üì QͺÅsÅÖ’ „Ѩ^Œi≈OѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú.
HÍѶ‘ >Ë|∞Öò „QÆO^èŒOÖ’ HõÅ"åi ™ê÷~ÚH˜ â’Éèíxã¨∞Î<åfl~Ú.
^•Oaè‰õΩx ^蕺<åÅ∞, KèåO^Œã¨∞x *ÏáêºÅ∞ ZO`« ÃÑiy
áÈÜ«∂Ü≥∂ K≥ѨÊ_®xH˜ ÖË^Œ∞. "Õˆ~ =∂O„`«∞‰õΩx J=ã¨~°O
ÖˉõΩO_® JkèHÍ~°"Õ∞ ÃÑ^ŒÌ Ñ≤ã≤ ã¨~å¯~ü J~Ú ~ÀE |OQÍ~°∞
`≥ÅOQÍ} QÆ∂˜ #∞Oz Zxfl |OQÍ~°∞ QÆ∞_»∞¡ fã≤ „Ѩ[ʼnõΩ
ѨOK«∞`«∞#fl^À ~°OQÆ∞Å `≥~°ÅÃÑ· K«∂ã≤ Ѩ~°=tOzáÈ`«∞<åflO.
QÆ∞~°∞=ÙÅ QÀáêºÅ∞ q^•º áÈbã¨∞ ZO`« QÆ∞@∞ì qÑ≤Ê |Ü«∞@
ÃÑ_»∞`«∞<åfl_À Zxfl "ÕÅ =∞Ok ^èŒ~åflÅ∞ "Õ∞^è•=ÙÅ HõÅO
áÈ@∞`À ‰õΩÅO áÈ@∞‰õΩ QÆ∞~°=Ù`«∞#flÜ≥∂. XHõ "≥·Ñ¨Ù ÔHl
#∞Oz Ñ≤l =~°‰õΩ, HÍ=∞<£ã¨∂¯à◊√¡, ¢ÃÑ·"Õ@∞ q^•º Ü«∂[
=∂<åºÅ‰õΩ Ç¨g∞Å∞-Jhfl QÆ∞_»∞QÆ∞_»∞QÆ∞OKåÖË. ^Õ=Ùà◊¡
u~°∞<åà◊√¡ [~°QÆx ~ÀA ÖË^Œ∞. ZHõ¯_» "≥Ú^ŒÖˇ·Ok. E<£ 2
ѨO_»∞QÆ ^ŒQÆæ~° "≥Ú^ŒÖ~ÚOk. É’<åÅ∞, QÀÖÁ¯O_»
ѨO„^•QÆã¨∞ìÅ∞, |`«∞Hõ=∞‡Å∞, HÍsÎHõ náêÅ =∞Ǩϟ`«û=O-
Ç≤ÏO^Œ∞=ÙŠѨO_»∞QÆÅ∞ ÖËx ~ÀAÅ∞<åflÜ«∂? |„H©^£Å∞,
"≥ÚǨτ~°OÅ q~å=∞O ‰õÄ_® ÖË^Œ∞. Ü«∂^Œyi QÆ∞@ì "庘Hõ<£
ã≤© HÍÉ’`«∞#flk. WѨC_»∞ QÀ^•=iˆH HÍ^Œ∞ Jxfl #^Œ∞ʼnõÄ
k=º#k ѨÙ+¨¯~åÖË. áêʼnõΩʼnõΩ q∞Oz# ^è•i‡‰õΩÅ∞ ÖË~°∞.
"åà◊√¡ KÕuH˜ Z=ÚHõ ÖˉõΩO_® HÍ^Œ∞, #~°O ÖËx <åÅ∞Hõ`À
Zxfl "åH± ^•<åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~À. XHõѨC_»∞ Jhfl "Õ^•Ö’¡<Õ
L#fl@∞¡ WѨC_»∞ Jhfl `≥ÅOQÍ}Ö’<Õ L<åfl~Ú. Jxfl˜H©
tÅŠѨÙ@∞ìHõ‰õΩ, tÖÏ*ÏŠѨÙ@∞ìHõ‰õΩ, Pk =∂#=Ùx
ѨÙ@∞ìHõ‰õΩ-Jxfl˜H© `≥ÅOQÍ}ÜÕ∞ Pk J<Õ Ñ¨O_ç`« ÉèÏëêºÅ∞.
=H©¯à◊¡ "å^•Å∞ =~°Î‰õΩÅ "åº*ϺŠQÆ∞iOz Hõ<åfl ÃÇ·ÏHÀ~°∞ì
qÉèí[# "åº*Ϻ֒¡ Y~°Û~Ú áÈ`«∞<åfl~Ú. Jxfl˜Hõ<åfl
K≥áêÊeûOk Ãã·x‰õΩx â∫~åºÅ∞. "≥∞Ç≤ÏnѨ@flO HõO’<≥‡O@∞
^ŒQÆæ~° Ô~·`«∞ |*Ï~°∞ ^ŒQÆæ~° ã¨$+≤ìOz# HõÅHõÅO #∞Oz Hõj‡~°∞
ã¨iǨÏ^Œ∞ÌÅ ^•HÍ =∂Ï¡_»∞HÀ"åeûOk "åà◊¡ â∫~°ºO QÆ∞iOKÕ.
HÍà’r ˆQÜ«∞"Õ∞ HÍ^Œ∞, ÖÏÖò|ǨÏ^Œ∂~üâߢã≤Î ã¨O^Õâ◊O ‰õÄ_®
J|^ŒÌ"≥∞ÿ áÈ~ÚOk. *ˇ·H˜™ê<£ ÖˉõΩO_®<Õ H˜™ê<£‰õΩ
JѨ*ˇ·["å<£‰õΩ q[Ü«∞=∞=Ù`«∞#flk. Ü«∂O„u‰õΩx Ü«∞O„`åÅ∞
JO>Ë WѨÙ_Õg∞ 'Ü«∞O„`«"≥∞Ï¡ #_»∞ã¨∞ÎOk~°<åfl— Jx
=OQÆѨO_»∞ áê_ç#@∞¡ HÍ^Œ∞ QÆ^•, JO`å i"≥∂ò HõO„’Öò
Ü«∞O„`«"Õ∞. g∞@ <˘Hõ¯_»"Õ∞. i"≥∂ò ǨºO_çÖò KÕÜ«∞_»"Õ∞.
g∞ˆHO HÍ"åÖ’ K≥ѨÊO_ç. áêi„âßq∞Hõ HÍi_®~°∞¡ xi‡Oz
W™êÎO. g∞iHõ¯_ç^•HÍ ~å#Hõ¯ˆ~¡^Œ∞. g∞ KÕuÖ’ i"≥∂ò
LOK«∞HÀO_ç. "Õ∞=Ú P’=∂˜H±QÍ Ñ¨#∞Å∞ KÕã≤ ÃÑ_»`åO.
=∂ „ѨÉèí∞`«fi Éèí∂=ÚÅhfl g∞ˆH. KåÖHõáÈ`Õ ¿ãHõiOz W™êÎO.
™êfinè#O KÕã¨∞H˘x W™êÎO. K≥~°∞=ÙÅ∞ `«qfi ã¨=∂^èŒ∞Å∞ HÍ^Œ∞
PHÍâ◊ Ǩ~出Å∞ Hõ_»`åO. <ÕÅq_çz# ™ê=Ú ZO`«~Ú<å
KÕ™êÎO. Ü≥∂^èŒ∞Å Ü«Ú^•úÅO>Ë HÍ~°∂ì<£ÅÖ’ "Õã≤#@∞¡
Ô~O_»~Ú# `≥Å∞QÆ∞ ~å„ëêìÅ K«O„^Œ=Oâ◊Ѩ٠^•Ü«∂k Ü≥∂^èŒ∞Å
=∂@Å∞ HÀ@Å∞ ^•>Ë Ü«Ú^•úÖË. WO`«Hõ<åfl ~å[Éè’QÆO`À
™êQÆ∞`«∞#fl D ~åAÅ ~å*ϺŠQÆ∞iOz K≥¿ÑÊ^Õ=Ú#flk.
K≥ѨÊ=Åã≤Ok XHõ¯>Ë L#flk.
HÍà’r =∂@#∞ J|^ŒÌO KÕã¨∂Î Hõ~°¬‰õΩx Hõ„~°∞ Hõ^ŒÅ
‰õΩO_®<Õ Jhfl ã¨*Ï=ÙQÍ ™êyáÈ`«∂<Õ L<åfl~Ú.
Ãã·x‰õΩÅ∞ HõÜ«∂ºxH˜ HÍÅ∞^Œ∞=Ùfi`«∂<Õ L<åfl~°∞. áÈbã¨∞Å∞
Ô~·`«∞Å g∞^Œ, HÍi‡‰õΩÅ g∞^Œ ÖÏsîÅ∞ ~°≠oÑ≤ã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞.
HÍÅ∞ÊÅ∞ [~°∞ѨÙ`«∂<Õ L<åfl~°∞. QÍeOѨÙÅ∞ KÕã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞.
Z<£H“O@~°∞¡ KÕã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞. âßã¨#ã¨Éèí∞ºÅ r`åÅ∞ Ô~˜ìOѨÙ
KÕã¨∞H˘x, ÉÏ`åMÏh Hõ¡|∞ƒÅ ã¨=∂"ÕâßÅ ã¨=∞Ü«∂Å∞
á⁄_çyOK«∞H˘x „Ѩ`«ºi÷ ã¨=∂"ÕâßÅ g∞^Œ x¿+^è•Å∞,
x~°ƒO^è•Å∞ J=∞Å∞KÕã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞. W"åfià◊ J<Õ HÍ^Œ∞
áêʼnõΩÅ∞ áêeOK«_®xH˜ x~åHõiOzOk Z#fl_»∂ ÖË^Œ∞.
1940ÅÖ’ ^è•`«Hõ~°∞=Ù =¿ãÎ, ɡOQÍÖò =O˜ KÀ@¡ ÅHõΔÖÏk
=∞Ok =∞~°}˜¿ãÎ „Ѩ[Å∞ =∞˜ì |∞H˜¯, q+¨=Ú+≤ìHÍÜ«∞Å∞ ux
|`«HõÖËHõ K«¿ãÎ JO`« Hõ~°∞"˘zÛO^•, a~åºhH˜ ÉÏã¨∞=∞u
aÜ«∞ºO ‰õÄ_® ^˘~°Hõ_»O ÖË^• Jx x*ÏO #"å|∞ J_çQÍ_»@.
`≥ÅOQÍ} =zÛ =∞i `Õ_® ZHõ¯_» =zÛOk. x#fl #~°Î‰õΩÅ,
QÍÜ«∞‰õΩÅ, "å^ŒºHÍ~°∞Å, tÅÊHÍ~°∞Å, z„`«HÍ~°∞Å, Hõ=ÙÅ,
`åufi‰õΩÅ, QÆ∞~°∞=ÙÅ, =H©à◊¡ "åº=$uÎ JO`å Hõ„~°∞ P_»x
Ô~·`«∞ŠѨHõΔO L#flk. JѨʘ Hõ<åfl Hõ~°∞=Ù`À_≥·, |`«∞‰õΩ
pHõ@~Ú Hõ~°¬‰õΩx Hõ„~°∞ P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã¨∞‰õΩO@∞#flk. HÍh
HÍà’r J|^ŒÌ"≥∞ÿáÈÜ«∂_»∞. HÍà’r =∂@ J|^ŒÌ"≥∞ÿ áÈ~ÚOk.
PÜ«∞#‰õΩ x[OQÍ<Õ #∂ˆ~à◊√¡ xO_®~Ú.

6. 8 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} _çÃãO|~ü 2014
Z.#iûOǨÔ~_ç¤=~°Î=∂#O
`≥ÅOQÍ} `˘e |_≥˚ò 2014–15
`≥ÅOQÍ} ~å„+¨ì Pi÷Hõ =∞O„u D>ˇÅ ~å*ËO^Œ~ü #=O|~ü
5# âßã¨# ã¨ÉèíÖ’ „Ѩ"Õâ◊Ãјì# `˘e "åi¬Hõ |_≥˚ò
(2014–15) `≥ÅOQÍ} ã¨fi`«O„`« ѨO^ä•#∞ J#∞ã¨iã¨∞ÎO^Œx
PtOz# "å~°O^Œi Pâ◊ÅÃÑ· hà◊√¡ K«e¡Ok. `≥ÅOQÍ} ™ê^èŒ#Ö’
áêÅ∞ѨOK«∞‰õΩ#fl q^•º~°∞÷Å∞, Ü«Ú=`«, Ô~·`åOQÆO, =$uÎ^•~°∞Å∞,
Jã¨OѶ¨∞˜`« HÍi‡‰õΩÅ∞ `«k`«~° `«~°QÆ`«∞Å PHÍOHõΔʼnõΩ
^Œ~°Ê}O ѨÏìeû# É_≥˚ò kâ◊ xˆ~ÌtOK«ÖËxkQÍ =∂iOk.
QÆ`« „ѨÉèí∞`åfiʼnõΩ aè#flOQÍ |_≥˚ò LO_®Åx `≥ÅOQÍ}
ã¨=∂[O HÀ~°∞‰õΩOk. ™ê^è•~°}OQÍ "≥#∞HõÉÏ@∞, Jaè=$kúx
^Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞H˘x x^èŒ∞Å∞ ˆHÏ~Ú™êÎ~°∞. ˜P~üZãπ ZxflHõÅ
"Õ∞xÃѶ™ÈìÖ’ WzÛ# Ǩg∞Å∞, =ÚYº=∞O„u ÔHã≤P~ü `«~°K«∞
KÕã≤# „ѨHõ@#Å =Å# |_≥˚òÖ’ ã≤OǨÏÉèÏQÆO `«=∞‰õΩ
LO@∞O^Œx J@ì_»∞QÆ∞ ™êq∞lHõ `«~°QÆ`«∞Å∞ PtOKå~Ú.
|_≥˚òÖ’ K«∂Ñ≤# Ѩ^äŒHÍÅ "≥Å∞¡=‰õΩ x^äŒ∞Å ˆHÏ~ÚOѨىõΩ
=∞^茺 PQÍ^èŒO QÆ=∞x¿ãÎ ˜P~üZãπ „ѨÉèí∞`«fiO QÆ`« áêʼnõΩÅ∞
J#∞ã¨iOz# q^è•<åÅ ÉÏ@ WOHÍ g_»ÖË^Œx ã¨Ê+¨ìO
J=Ù`«∞Ok. ã¨OˆHΔ=∞ Ѩ^äŒHÍÅ∞ PHõ~°¬}©Ü«∞OQÍ L<åfl
ˆHÏ~ÚOѨÙÖ’¡ _˘Å¡`«#O HõõxÊã¨∞ÎOk. |_≥˚ò K«∂ã≤# `«~åfi`«
|OQÍ~°∞ `≥ÅOQÍ}‰õΩ ÉÏ@Å∞ "Õã¨∞ÎO^Œ#fl qâßfiã¨O HõÅ∞QÆ_»O
ÖË^Œ∞.
Ѩk =∂™êÅ |_≥˚ò Ѩi=∂}O J#∂ǨϺOQÍ ~°∂.
1,00,673 HÀ@¡‰õΩ ÃÑiyOk. „Ѩ}ÏoHõ =ºÜ«∞O ~°∂.
48,648 HÀ@∞¡, „Ѩ}ÏoˆH`«~° =ºÜ«∞O ~°∂. 51,989 HÀ@¡`À
ã¨=∞`«∞ź`«`À L#fl@∞¡ HõxÊã¨∞Î#flk. Pi÷Hõ ˆHÏ~ÚOѨÙÖ’¡
"åi¬Hõ „Ѩ}ÏoHõ =ºÜ«∞OÖ’ J`«ºkèHõ ÉèÏQÆO ¿ã"å~°OQÍxH˜
~°∂. 23,104.78 HÀ@∞¡ (48 âß`«O), P `«~åfi`« =º=™êÜ«∞O,
„QÍg∞}Ïaè=$kúH˜ ~°∂. 9,529.68 HÀ@∞¡ (20 âß`«O),
h˜áê~°∞^ŒÅ ~°OQÍxH˜ ~°∂. 6,500 HÀ@∞¡ (13 âß`«O),
áêi„âßq∞Hõ ~°OQÍxH˜ 14000 "ÕÅHÀ@∞¡ (28 âß`«O)
ˆHÏ~ÚOKå~°∞. ~°"å}ωõΩ ~°∂. 4,438.62 HÀ@∞¡ (9 âß`«O)
ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ KÕâß~°∞. ~å„ëêìxfl LH˜¯iaH˜¯i KÕã¨∞Î#fl
q^Œ∞º`ü~°OQÍxH˜ ~°∂. 1,637.78 HÀ@∞¡ (3âß`«O) =∂„`«"Õ∞
ˆHÏ~ÚOKå~°∞. D |_≥˚òÖ’ "≥·^ŒºO, P~ÀQͺxH˜ KÕã≤#
ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ ~°∂. 2,282.86 HÀ@∞¡ QÆ`«O HõO>Ë "≥∞~°∞QÍæ<Õ
L<åfl~Ú. "åi¬Hõ |_≥˚òÖ’ 17 "ÕÅ HÀ@¡ „^Œ=ºÖ’@∞
K«∂Ñ≤OKå~°∞. „^Œ=º ÉÏ^茺`«, |_≥˚ò x~°fiǨÏ} (ZѶπP~üaZO)
K«@ìO „ѨHÍ~°O Pi÷Hõ ã¨O=`«û~°OÖ’ ~å„+¨ì "≥Ú`«ÎO P^•Ü«∞O
(rZãπ_ôÑ‘) 3 âß`«O q∞OK«‰õΩO_® =∂„`«"Õ∞ JѨCÅ∞
`≥K«∞ÛHÀ"åe. `å*Ï |_≥˚òÖ’ nxx 4.79 âß`«OQÍ JOK«<å
"Õâß~°∞. ˜P~üZãπ „ѨÉèí∞`«fi |_≥˚òÖ’ ~°∂. 21 "ÕÅ HÀ@∞¡
ˆHO„^ŒO #∞O_ç x^èŒ∞Å∞ =™êÎÜ«∞x Ptã¨∞ÎOk. ˆHO„^ŒO
PtOz# "Õ∞~°‰õΩ ~å„ëêìxH˜ x^èŒ∞Å∞ W=fi‰õΩO>Ë Ö’@∞
ѨÓ_»Û_®xH˜ Ѩ#∞flÅ∞ "Õ¿ãÎ Jk „Ѩ[ʼnõΩ ÃÑ#∞ÉèÏ~°=∞=Ù`«∞Ok.
JѨCÅ∞ KÕ¿ãÎ =_ô¤ÉèÏ~°O `«_çã≤ "≥∂ÃÑ_»=Ù`«∞Ok. Jn
„Ѩ[Åg∞^Œ<Õ Ñ¨_»∞`«∞Ok. WѨʘˆH ~°∂. 8000 HÀ@¡ =_ô¤ÉèÏ~°O
`≥ÅOQÍ} „Ѩ[Å g∞^Œ L#flk. ÖËx P^•Ü«∞O L#fl@∞ìQÍ
|_≥˚òÖ’ K«∂Ѩ@O. Wk ~åHõáÈ`Õ ^≥|ƒ`«yÖËk ã¨OˆHΔ=∞
Ѩ^äŒHÍňH##fl q+¨Ü«∞O QÆ`« J#∞Éèí="Õ∞.
|_≥˚ò JOÔHÅxfl PHÍâ◊OÖ’ HõxÊã¨∞ÎO_»QÍ, "åã¨Î=O
=∂„`«O áê`åàÏxˆH Ѩiq∞`«"≥∞ÿOk. ˆHO„^ŒO #∞Oz ~å„ëêìxH˜
ÅaèOKÕ x^èŒ∞Å#∞ ÖˇHõ¯Ö’H˜ fã¨∞‰õΩ<åflHõ ‰õÄ_® |_≥˚òÖ’
=ºÜ«∞O – P^•Ü«∞O =∞^茺 ~°∂. 17 "ÕÅ HÀ@¡‰õΩÃÑ·QÍ
=º`åºã¨O =ÙOk. D _»|∞ƒ ZHõ¯_» #∞O_ç `≥™êÎ~°∞? D
_»|∞ƒ ã¨=∞‰õÄ~°‰õΩO>Ë ˆHÏ~ÚOѨÙʼnõΩ HÀ`« qkèOK«Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
|_≥˚ò JO>Ë P^•Ü«∞–=ºÜ«∂Å zÏì =∂„`«"Õ∞HÍ^Œ∞, „ѨÉèí∞`«fi
`åufiHõ`«‰õΩ xÅ∞=Ù@^ŒÌO. ''|OQÍ~°∞ `≥ÅOQÍ}—— J<Õ Ñ¨_çHõ@∞ì
Ѩ^ŒO q∞#Ǩ JO^Œ∞‰õΩ xˆ~ÌtOK«∞‰õΩ#fl ÅHΔͺÖËq∞’, „Ѩ[Å
™ê=∂lHõ–Pi÷HÍaè=$kú ™ê^èŒ#‰õΩ =KÕÛ <åÅ∞ˆQà◊¡ ÏÔ~æ@∞¡
Uq∞’ ã¨Ê+¨ì`«ÖË^Œ∞. L=∞‡_ç ~å„+¨ìOÖ’ q=HõΔ, x~°¡HõΔ ºO
[iyO^Œ<Õ q=∞~°≈Å`À<Õ „Ѩ[Å∞ Z‰õΩ¯= HÍÅO ã¨O`«$Ñ≤Î
Ѩ_»~°∞. "å˜x JkèQÆq∞Oz ã¨=∞`ÒÖϺaè=$kúH˜ D „ѨÉèí∞`«fiO
HÍ~°º„Ѩ}ÏoHõ – ^•x J=∞Å∞#∞ xt`«OQÍ Ñ¨ije™êÎ~°∞.
^•O`Àáê@∞ „Ѩ[Å ã¨=∞㨺ŠѨ@¡ „ѨÉèí∞`«fi ã¨ÊO^Œ##∞
QÆ=∞x™êÎ~°∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ QÆ`« <åÅ∞QÆ∞=∂™êÖ’¡ 300
=∞OkH˜ÃÑ·QÍ Ô~·`«∞Å∞ P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ KÕã¨∞‰õΩ#flѨʘH© |_≥˚ò
„Ѩã¨OQÆOÖ’ „Ѩ™êÎ=#ÖËHõáÈ=@O QÆ~°›hÜ«∞O HÍ^•? HÍO„ÏH±ì
L^ÀºQÆ∞Å#∞ Ѩ~°‡<≥O@∞ KÕÜ«∂Åx, x~°∞^ÀºQÆ Ü«Ú=`« Láêkè
H˘~°‰õΩ "Õ~Ú Hõà◊§`À Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞. gi „Ѩ™êÎ=#
|_≥˚òÖ’ ÖË^Œ∞.
|_≥˚òÖ’x =ÚMϺOâßÅ∞ HÀ@¡Ö’ :
`≥ÅOQÍ} ~å„+¨ì "≥Ú`«ÎO |_≥˚ò ~°∂. 1,00,637
„Ѩ}ÏoHÍ =ºÜ«∞O ~°∂. 48,648
„Ѩ}ÏoˆH`«~° =ºÜ«∞O ~°∂. 51,989
Ô~"≥#∂º q∞QÆ∞Å∞ ~°∂. 301

7. 9#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}_çÃãO|~ü 2014
Pi÷Hõ Ö’@∞ ~°∂. 17,398
ã¨OˆHΔ=∂xH˜... q^•º~°OQÍxH˜ ~°∂. 10,956
Zã‘û LѨ „Ѩ}ÏoHõ ~°∂. 7,579
Zã‘ì LѨ „Ѩ}ÏoHõ ~°∂. 4,559
"≥·^Œº P~ÀQƺ ~°OQÆO ~°∂. 2,282
HõÖϺ}ÅH©Δ ‡ (Zã‘ì) Ѩ^äŒHõO ~°∂. 80
=∞Ç≤ÏàÏ tâ◊√ ã¨OˆHΔ=∞O ~°∂. 221
„ã‘Î, tâ◊√ ã¨OˆHΔ=∞O ~°∂. 221
HõÖϺ}ÅH©Δ ‡ "≥∞ÿ<åsìÅ∞ ~°∂. 100
nѨO Ѩ^äŒHõO ~°∂. 100
q`«O`«∞=ÙÅ HÀã¨O ~°∂. 450
2019 <å˜H˜ Zã‘ûÅ Jaè=$kúH˜ ~°∂. 50,000
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£Ö’ =∞Ç≤Ïà◊Å Éèí„^Œ`«‰õΩ ~°∂. 10
h˜áê~°∞^ŒÅ ~°OQÍxH˜ ~°∂. 6,500
Ô~·`«∞Å ~°∞}=∂Ѷ‘H˜ ~°∂. 4,250
~°Ç¨Ï^•~°∞Å Jaè=$kúH˜ ~°∂. 4,000
„Ѩ*Ï~ÀQͺxH˜ ~°∂. 2283
9 "ÕÅ K≥~°∞=ÙŠѨÙ#~°∞^Œú~°} HÀã¨O ~°∂. 2000
=∂Ô~¯ò WO@~ü"≥#¬<£ HÀã¨O ~°∂. 400
Psìã≤H˜ ~°∂. 634
QÀ^•=i ѨÙ+¨¯~åʼnõΩ ~°∂. 100
S˜SP~ü‰õΩ ~°∂. 90
Zã‘û áêi„âßq∞Hõ"Õ`«ÎÅ „áÈ`åûǨxH˜ ~°∂. 98
q^Œº‰õΩ `«yæ# x^èŒ∞Å∞ :–
'q^ŒºÃÑ·# KÕ¿ã =ºÜ«∂xfl Y~°∞ÛQÍ K«∂_»‰õΩO_®, Éèíq+¨º`«∞Î
ã¨=∂[O H˘~°‰õΩ ÃÑ@∞ì|_çQÍ K«∂_®e. =∞Oz q^Œº
JOkOK«_»O ^•fi~å<Õ „Ѩ[Å r=# „Ѩ=∂}ÏÅ#∞ ÃÑOK«
QÆÅ=∞<Õ q+¨Ü«∂xfl D „ѨÉèí∞`«fiO QƘìQÍ #=Ú‡`ÀO^•?
q^•º=º=ã¨÷#∞ Ѩ˜+¨ªO KÕÜ«∞_»O ^•fi~å<Õ ã¨=∂[OÖ’ =∞Oz
áœ~°∞Å#∞ `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∞QÆÅ=∞—x ã¨fisæÜ«∞ „á⁄ÃѶã¨~ü
[Ü«∞â◊OHõ~ü `«~°K«∞QÍ KÕ¿ÑÊ"å~°∞. =Å㨠áêÅ#Ö’ "≥·^ŒºO
=∂kiQÍ<Õ q^•º=º=ã¨÷ ‰õÄ_® ¿Ñ^Œ „Ѩ[ʼnõΩ ^Œ∂~°"≥∞ÿOk.
<å}º"≥∞ÿ# q^Œº ¿Ñ^Œ Ñ≤šʼnõΩ JO^Œ_»O ÖË^Œ∞. `≥ÅOQÍ}Ö’
„_®áœ@¡ âß`«O *ÏfÜ«∞ ã¨QÆ@∞ HõO>Ë KåÖÏ Z‰õΩ¯=QÍ LOk.
`≥ÅOQÍ} „ѨÉèí∞`«fiO q^•º=º=ã¨÷#∞ Jaè=$kú KÕÜ«∞_®xH˜
'HõOHõ}O Hõ@∞ì‰õΩOk— Jx |_≥˚ò „Ѩã¨OQÆOÖ’ Pi÷Hõ =∞O„u
D>ˇÅ ~å*ËO^Œ~ü „ѨHõ˜OKå~°∞. HÍx L=∞‡_ç ~å„+¨ìOÖ’
2013–14 ã¨O=`«û~åxH˜ q^Œº‰õΩ 13 âß`«O x^èŒ∞Å
ˆHÏ~Ú¿ãÎ, 2014–15 ã¨O=`«û~åxH˜ 10.9 âß`«O x^èŒ∞Å∞
ˆHÏ~ÚOzOk. '`≥ÅOQÍ}Ö’ HÍ~˘Êˆ~ò q^Œº‰õΩ n@∞QÍ
ã¨~å¯~°∞ |_»∞Å#∞ fiÛk^Œ∞Ì`åO. HÍ~˘Êˆ~ò q^Œº#∞
x¿+kèOK«ÖËO HÍh xsfi~°ºO KÕ™êÎO. „ѨÉèí∞`«fi q^•º~°OQÍxfl
|Ö’¿Ñ`«O KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ Hõ$+≤ KÕ™êÎO. Ñ≤Å¡Å∞ „ÃÑ·"Õò |_»∞Å
#∞Oz „ѨÉèí∞`«fi áê~î°âßÅʼnõΩ "≥àı¡ÖÏ K«~°ºÅ∞ fã¨∞‰õΩOÏO—Jx
~å„+¨ì q^•ºâßY =∞O„u QÆ∞O@HõO_»¡ [QÆnâ◊fi~üÔ~_ç¤ K≥áêÊ~°∞.
=∞~À"≥·Ñ¨Ù HÍ=∞<£ ã¨∂¯Öò <å HõÅ Jx ˆHã≤P~ü K≥áêÊ~°∞.
WÖÏ áêʼnõΩÅ∞ ã¨O^Œ~°ƒùO =zÛ#ѨC_»ÖÏ¡ q^•º~°OQÆO
Jaè=$kú QÆ∞iOz T^Œ~°Q˘Ïì~°∞. f~å |_≥˚ò ˆHÏ~ÚOѨÙʼnõΩ
=KÕÛ ã¨iH˜ q^•º~°OQÍxH˜ "≥ÚO_çK≥~Úº K«∂áê~°∞.
q^•º~°OQÍxH˜ ˆH=ÅO ~°∂. 10,956 (10.89 âß`«O) HÀ@∞¡
ˆHÏ~ÚOKå~°∞. =∂@Ö’¡ K≥Ñ≤Ê# q^•º„ѨQÆu KÕ`«Ö’¡
HõxÑ≤OK«HõáÈ=_»O â’K«hÜ«∞O. L=∞‡_ç ~å„+¨ìOÖ’ q^•º
~°OQÍxH˜ J<åºÜ«∞O [iyOk HÍ|˜ì „Ѩ`ÕºHõ ~å„+¨ìOÖ’
„áê^è•#º`« LO@∞O^Œx JO^Œ~°∂ PtOKå~°∞. HÍh
q^•º~°OQÍxfl „áê^è•#º`å ~°OQÆOQÍ „ѨÉèí∞`«fiO QÆ∞iÎOK«Hõ
áÈ=_»O ^•~°∞}O. "≥Ú`«ÎO „Ѩ}ÏoHÍ =ºÜ«∞O ~°∂.
48,648.47 HÀ@¡Ö’ q^•º~°OQÍxH˜ 3,876.12 (7.97
âß`«O) HÀ@∞¡ ˆHÏ~ÚOKå~°∞. <å=∞=∂„`«Ñ¨Ù ˆHÏ~ÚOѨÙÅ`À
<å}º"≥∞ÿ# q^Œº#∞ ZÖÏ JOk™êÎ~À áêʼnõΩÖË K≥áêÊe. ˆHO„^ŒO
x^èŒ∞ÅÃÑ· Z‰õΩ¯= Pâ◊Ѩ_ç =∂^茺q∞Hõ q^•º~°OQÍxH˜ ~°∂.
4584 HÀ@¡‰õΩ ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ ÃÑOKå~°∞. "≥∂_»Öò ã¨∂¯Öòû
HÀã¨O ~°∂. 940.73 HÀ@∞¡ ˆHÏ~ÚOKå~°∞. ~å„+‘ìÜ«∞
=∂^茺q∞Hõ tHΔÍ JaèÜ«∂<£ (P~üZOZãπZ)‰õΩ ~°∂. 906.40
HÀ@∞¡ ˆHÏ~ÚOKå~°∞. HÍh „Ѩuëêª`«‡Hõ"≥∞ÿ# ã¨~°fi tHΔÍ
JaèÜ«∂<£‰õΩ ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ „Ѩ`ÕºHõOQÍ K«∂ѨHõáÈ=_»O
PO^Àà◊# Hõey™ÈÎOk. WOHÀ"≥·Ñ¨Ù =∞~°∞QÆ∞^˘_»∞¡, `åQÆ∞h~°∞,
W`«~° =∞øeHõ =ã¨`«∞Å HõÅÊ# `«Ñ¨Êxã¨i Jx ã¨∞„Ñ‘O HÀ~°∞ì
J<ÕHõ™ê~°∞¡ „ѨÉèí∞`åfixH˜ "≥Ú˜ìHÍÜ«∞Å∞ "Õã≤Ok. "å˜ T¿ã
|_≥˚òÖ’ Z`«ÎHõáÈ=_»O Ñ≤Å¡Å =ã¨`«∞Å HõÅÊ#ÃÑ· ~å„+¨ì
„ѨÉèí∞`«fiO ZO`« z`«Îâ◊√kú`À =º=ǨÏiã¨∞ÎO^À `≥Å∞™ÈÎOk.
x*ÏxH˜ W=xfl q^•º ǨωõΩ¯ K«@ìO ѨikèÖ’H˜ =KÕÛ JOâßÅ∞.
ZxflHõÅ =∂ºxÃѶ™ÈìÖ’ JO^Œih PHõi¬Oz# Ѩ^äŒHõO ÔHl
@∞ Ñ≤l =~°‰õΩ Lz`« q^Œº. nxx ^Œâ◊Å"åsQÍ J=∞Å∞
KÕ™êÎ=∞x „ѨHõ˜OzOk. WO^Œ∞HÀã¨O 25 HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å
’ÔH<£ J=∞øOò#∞ D |_≥˚òÖ’ „ѨuáêkOKå~°∞. Wk
U=¸Å‰õΩ ã¨iáÈ`«∞O^À áêʼnõΩňH `≥eÜ«∂e.
~å„+¨ìOÖ’ H˘`«Î qâ◊fiq^•ºÅÜ«∂Å T¿ã D |_≥˚òÖ’
HõxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. PkÖÏÉÏ^£, Y=∞‡O, "≥∞^ŒH±, ~°OQÍÔ~_ç¤ lÖÏ¡Ö’¡
„ѨÉèí∞`«fi qâ◊fiq^•ºÅÜ«∞"Õ∞ ÖË^Œ∞. L#fl`« q^Œº‰õΩ ˆH=ÅO ~°∂.
1,181.91 (1.17 âß`«O) x^èŒ∞Å∞ ˆHÏ~ÚOKå~°∞. Jq

8. 10 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} _çÃãO|~ü 2014
„á⁄ÃѶã¨~°∞¡, ã≤|ƒOk "Õ`«<åňH ã¨iáÈ`å~Ú. qâ◊fi
q^•ºÅÜ«∂Å Jaè=$kúx QÍeH˘kÖËâß~°∞. „Ѩã¨∞Î`«O =∞#
~å„+¨ì qâ◊fiq^•ºÅÜ«∂Ö’¡ PKå~°∞ºÅ áÈã¨∞ìÅ∞ 1550 MÏmQÍ
L<åfl~Ú. ™êOˆHuHõ q^•º=º=ã¨÷#∞ Ѩ˜+¨ªO KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ ~°∂.
212.86 HÀ@∞¡ „ѨuáêkOKå~°∞. QÆ`«OÖ’ x~°¡HΔͺxH˜ QÆ∞Ô~·#
ÉÏã¨~° „uѨÙÖòS©H˜ 119.63 HÀ@∞¡ „ѨuáêkOKå~°∞. HÍh
lÖÏ¡HÀ „ѨÉèí∞`«fi WO[hiOQ∑ HõàÏâßÅ <≥ÅH˘ÖËÊ q^èŒOQÍ D
|_≥˚òÖ’ ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ HõxÑ≤OK«_»O ÖË^Œ∞. ZxflHõÅ
„Ѩ}ÏoHõÖ’ ¿Ñ~˘¯#fl@∞¡ Pn"åã‘ „áêO`åÖˇ·# Y=∞‡O,
JkÖÏÉÏ^£ lÖÏ¡Ö’ "≥∞_çHõÖò, ~å„+¨ì qâ◊fiq^•ºÅÜ«∞ U~åÊ@∞,
yi[# Ü«¸x=i≈©, yi[# `≥QÆÅ ÉèÏ+¨, ã¨O㨯 $u Ѩi~°HõΔ}
=O˜ ZxflHõÅ "åQÍÌ<åÅ#∞ Hõhã¨O |_≥˚ò „Ѩã¨OQÆOÖ’
„Ѩ™êÎqOK«ÖË^Œ∞.
q^•º~°OQÆ ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ :–
q=~åÅ∞ ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ (HÀ@¡Ö’)
„áê^äŒq∞Hõ q^Œº 3994.38
=∂^茺q∞Hõ q^Œº 4584.64
L#fl`« q^Œº 1181.94
=Ü≥∂[# q^Œº 14.51
ÉèÏëêaè=$kú 2.96
™êOˆHuHõ q^Œº 393.98
™ê^è•~°} 52.81
W`«~°=ÚÅ∞ 733.77
"≥Ú`«ÎO 10,956
ÉèÏsQÍ<Õ ™êQÆ∞h˜ ÖˇHõ¯Å∞ :
|_≥˚òÖ’ „ѨÉèí∞`«fiO ™êQÆ∞h˜ ~°OQÍxH˜ 9,336 HÀ@∞¡
ˆHÏ~ÚOzOk. QÆ`«OÖ’ WO`«‰õΩ=ÚO^≥#fl_»∂ D ™êú~ÚÖ’
™êQÆ∞h˜H˜ |_≥˚ò ˆHÏ~ÚOK«ÖË^Œ∞. `≥ÅOQÍ}Ö’ ™êQÆ∞h˜
~°OQÍxfl QÆ`« „ѨÉèí∞`åfiÅ∞ q㨇iOKåÜ«∞x Pi÷HõâßY =∞O„u
D>ˇÅ ~å*ËO^Œ~ü J<åfl~°∞. ÖˇHõ¯Å∞ Ѷ¨∞#OQÍ L<åfl~Ú HÍh
JO^Œ∞Ö’ ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ K«∂¿ãÎ Pâ◊º~åºxH˜ QÆ∞iKÕã¨∞Î<åfl~Ú.
`˘q∞‡k "ÕÅ HÀ@∞¡ ™êQÆ∞h˜ ~°OQÍxH˜ ˆHÏ~ÚOz<å
JO^Œ∞Ö’ „Ѩ}ÏoˆH`«~°‰õΩ ~°∂. 2,907 HÀ@∞¡ L<åfl~Ú. q∞QÆ`å
6,500 HÀ@¡Ö’ Ô~·`«∞ʼnõΩ „ѨHõ˜Oz# ѨO@~°∞}ÏÅ=∂Ѷ‘H˜
Ô~O_»∞ "ÕÅ HÀ@∞¡ ˆHÏ~ÚOK«É’`«∞<åfl~°∞. 17 "ÕÅ HÀ@¡
Ô~·`«∞ ~°∞}ÏÅ#∞ U_®kH˜ <åÅ∞QÆ∞"ÕÅ HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å K˘Ñ¨C#
ÉϺO‰õΩʼnõΩ K≥e¡Oz „ѨÉèí∞`«fiO ~°∞}=∂Ѷ‘ KÕÜ«∞#∞Ok.
JO^Œ∞Ö’ D U_®kH˜ <åÅ∞QÆ∞"ÕÅ HÀ@∞¡ „ѨHõ˜OK«QÍ
=º=™êÜ«∞âßY H˜O^Œ Ô~O_»∞ "ÕÅ HÀ@∞¡, ™êQÆ∞h˜ âßY H˜O^Œ
=∞~À Ô~O_»∞ "ÕÅ HÀ@∞¡ ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ KÕã≤Ok. JO>Ë 6,500
HÀ@¡Ö’ ™êQÆ∞h˜ ~°OQÍxH˜ q∞QÆ∞Å∞`«∞Ok ~°∂. 4,500
HÀ@∞¡. WO^Œ∞Ö’ K≥~°∞=ÙʼnõΩ Ô~O_»∞"ÕÅ HÀ@∞¡ ˆHÏ~ÚOK«
#∞<åfl~°∞. q∞ye#q ~°∂. 2,500 HÀ@∞¡ HÍQÍ QÆ`«OÖ’
„áê*ˇ‰õΩìʼnõΩ |HÍ~Ú Ñ¨_ç# 1650 HÀ@∞¡ L<åfl~Ú. "å˜x
"≥O@<Õ K≥e¡OK«‰õΩO>Ë Ñ¨#∞Å∞ xe¿Ñ™êÎ=∞x HÍO„ÏHõì~°¡O^Œ~°∂
„ѨÉèí∞`«fiO g∞^Œ XuÎ_ç KÕã¨∞Î<åfl~°∞. |HÍ~ÚňH 1500 HÀ@∞¡
K≥e¡¿ãÎ q∞ye# "≥~ÚºHÀ@¡`À „áê*ˇ‰õΩìÅ#∞ U ~°HõOQÍ Ñ¨ÓiÎ
KÕ™êÎ~°#flk „Ѩâ◊flQÍ<Õ LOk. P^Õ q^èŒOQÍ =∞ǨÏ|∂Éò#QÆ~üÖ’
x~å‡}OÖ’ L#fl HÀ~ÚÖò™êQÆ~ü, <≥>ˇìOáê_»∞, HõÅfi‰õΩiÎ, c=∂
„áê*ˇ‰õΩìÅ#∞ ѨÓiÎ KÕã≤ =KÕÛ U_®k YsѶπ <å˜H˜ P~°∞
ÅHõΔÅ ZHõ~åʼnõΩ h~°Ok™êÎ=∞x „ѨÉèí∞`«fiO K≥Ñ≤ÊOk. P ~°HõOQÍ
|_≥˚òÖ’ x^èŒ∞Å∞ ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ ÖË=Ù.
„Ѩ[Å PHÍOHõΔÅ∞ Ѩ˜ìOK«∞HÀx |_≥˚ò :–
QÆ`« S^Œ∞ =∂™êÅ∞QÍ ˆHã‘P~ü „ѨHõ@#Å∞, WKÕÛ Ç¨g∞Å∞
„Ѩ*ÏhHõOÖ’ Pâ◊Å∞ ˆ~ÔHuÎOKå~Ú. ZxflHõÅ =ÚO^Œ∞ `«#
K≥~ںѨ˜ì#_ç¿ãÎ ÉèÏq`«~åʼnõΩ |OQÍ~°∞ ÉÏ@Å∞"Õ™êÎ Jx
"åQÍÌ#O KÕã≤# ˆHã‘P~ü `˘e J_»∞QÆ∞ÖË `«_»|_»∞`«∞<åfl~Ú.
D xÅHõ_»ÖËx "≥·Yi ~å„ëêìxfl U kâ◊‰õΩ fã¨∞ÔHà◊√¡`«∞O^À##fl
JO^Àà◊# =ºHõÎO J=Ù`«∞Ok. „Ѩ*Ï L^Œº=∂Å ^•fi~å
JkèHÍ~åxH˜ =zÛ# ˜P~üZãπ „ѨÉèí∞`«fiO L^Œº=∂Å
J}˜z"Õ`«‰õΩ gÅ∞QÍ áÈbã¨∞ Ü«∞O„`«OQÍxH˜ JkèHõ x^èŒ∞Å∞
ˆHÏ~ÚOK«@O D ã¨O^ÕǨʼnõΩ `åq™ÈÎOk. Pi÷Hõ =∞O„u
D>ˇÅ ~å*ËO^Œ~ü |_≥˚ò „Ѩã¨OQÆOÖ’ JOÉË^Œ¯~ü#∞ „Ѩ™êÎqOz
#O`«QÍ, PÜ«∞# „áêux^ŒºO =Ç≤ÏOKÕ =~åæʼnõΩ =∂„`«O
ˆHÏ~ÚOѨÙÖ’ `«y# ™ê÷#O HõeÊOK«HõáÈ=_»O QÆ=∞<å~°›O.
˜P~üZãπ „ѨÉèí∞`«fiO „Ѩuëêª`«‡HõOQÍ „ѨHõ˜Oz# ^Œo`«∞ʼnõΩ
3 ZHõ~åÅ Éèí∂ ѨOÑ≤}©, ~°∂. 3.5 ÅHõΔÅ =ºÜ«∞O`À _»|∞Öò
ɡ_£~°∂O, ~°∂. 1000Å∞ (=$^•úѨº) Ѷ≤OK«#∞, `«ÖÁHõ¯O˜H˜
6 ˆHrÅ∞ aÜ«∂ºxfl WKÕÛ PǨ~° Éèí„^Œ`å HÍ~°∞¤Å∞, ^Œo`«
yi[#∞Å Jaè=$kú ÖÏO˜ "å˜H˜ ‰õÄ_® ˆHÏ~ÚOѨÙÖ’¡
"≥ÚO_ç K≥~Úº K«∂áê~°∞. „ѨÉèí∞`«fi P^•Ü«∂Å∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û
HÀ=_®xH˜ Éèí∂=ÚÅ∞ J=∞‡_®xH˜ ã≤^ŒúѨ_»¤ ˆHã‘P~ü „ѨÉèí∞`«fiO
Éèí∂q∞ J=∞‡HõO ^•fi~å ~°∂. 6500 HÀ@¡ ~å|_çH˜ ^•fi~åÅ∞
`≥iKå~°∞. Wk Pã¨∞ÎÅ∞ J=Ú‡‰õΩ<Õ k"åà◊HÀ~°∞ q^è•#O `«Ñ¨Ê
=∞~˘Hõ˜ HÍ^Œ∞.
<åÅ∞QÆ∞ ÅHõΔÅ =∞OkQÍ L#fl qHõÖÏOQÆ∞Å Éèí$uH˜ ~°∂.
600 HÀ@∞¡ J=ã¨~°O J~Ú`Õ |_≥˚òÖ’ ~°∂. 337 HÀ@¡`À
ã¨iÃÑÏì~°∞. D ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ ÃÑOK«HõáÈ`Õ ÅHõΔÅ ã¨OYºÖ’
J~°∞›Å#∞ J#~°∞›Å∞QÍ KÕ¿ã PÖ’K«<Õ Jx ÉèÏqOKåe.
PǨ~°Éèí„^Œ`« HÍ~°∞¤Å‰õΩ =∞x+≤H˜ 4 ˆHrÅ #∞O_ç 6 ˆHrʼnõΩ
ÃÑOKÕ x~°‚Ü«∞O H˘O`«"Õ∞~°ÔH·<å ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ Hõ_»∞Ѩ٠xOѨÙ`«∞Ok.

9. 11#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}_çÃãO|~ü 2014
JO^Œ∞‰õÄ ~°∂. 2 "ÕÅ HÀ@∞¡ Y~°∞Û KÕã¨∞Î#fl@∞¡ |_≥˚ò‰õΩ =¸_»∞
~ÀAÅ∞ =ÚO^Õ „ѨHõ˜Oz# Pi÷Hõ âßMÏ=∞O„u f~å |_≥˚òÖ’
~°∂. 700 HÀ@¡`À ã¨iÃÑÏì~°∞. ‰õΩ@∞O| ã¨=∞„QÆ ã¨ˆ~fi, =ºH˜ÎQÆ`«
^Œ~°MÏã¨∞ÎÅ∞ J<Õ ¿Ñ~°¡`À 㨈~fiÅ g∞^Œ 㨈~fiÅ∞ KÕ~Ú™ÈÎOn
„ѨÉèí∞`«fiO. D 㨈~fiÅ `«O`«∞ JO`å Åaú^•~°∞Å ã¨OYº#∞
HÀ`«HÀÜ«∞_»"Õ∞ „ѨÉèí∞`«fi ÅHõΔ º=∞x |_≥˚ò ˆHÏ~ÚOѨÙÅ ^•fi~å
`≥Å∞ã¨∞ÎOk. |_≥˚ò ÖˇHõ¯ÖË „áê^è•#º`« Hõey# Ѩ^äŒHÍÅ#∞
kQÆ*ψ~Ûq^èŒOQÍ LO>Ë, Pi÷Hõ =∞O„u |_≥˚ò „Ѩã¨OQÆOÖ’
'"åQÍÌ# |^Œú"≥∞ÿ# `˘eá⁄^Œ∞Ì— Jx =i‚OK«_»O „Ѩ[Å#∞
"≥∂ã¨yOK«_»O `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ˜ HÍ^Œ∞.
`≥ÅOQÍ}Ö’ =¸_»∞ ÅHõΔÅ =∞Ok ÃãO@∞ Éèí∂q∞ÖËx
^Œo`«∞Å∞ L<åfl~°x „ѨÉèí∞`«fi ã¨Oã¨÷ÖË ã¨ˆ~fiÖ’ `ÕÖÏÛ~Ú. PQÆã¨∞ì
15# „áê~°OaèOz# Éèí∂ ѨOÑ≤}©Ö’ 1011 ZHõ~åÅ
H˘#∞QÀÅ∞‰õΩ ~°∂. 37 HÀ@∞¡ Y~°∞Û ÃÑÏì~°∞. ã¨QÆ@∞#
ZHõ~åxH˜ ~°∂. 3.6 ÅHõΔÅ∞ K˘Ñ¨C# H˘#∞QÀÅ∞ KÕâß~°∞. D
ÖˇHõ¯ „ѨHÍ~°O |_≥˚òÖ’ ˆHÏ~ÚOz# "≥~Úº HÀ@¡
~°∂áêÜ«∞Å`À 27,666 ZHõ~åÅ Éèí∂q∞ H˘#∞QÀÅ∞
KÕÜ«∞=K«∞Û. D ÖˇHõ¯# x^èŒ∞Å∞ ˆHÏ~Ú¿ãÎ =¸_»∞ ÅHõΔÅ
=∞OkH˜ 9 ÅHõΔÅ ZHõ~åÅ Éèí∂q∞ H˘<åÅO>Ë ã¨∞=∂~°∞ 30
ã¨O=`«û~åÅ∞ Ѩ_»∞`«∞Ok. H˘kÌ áê˜ Éèí∂q∞ Hõey#
=¸_»∞ZHõ~åʼnõΩ `«‰õΩ¯= L#fl ^Œo`«∞ÅO^ŒiH© Éèí∂q∞
W"åfiÅO>Ë 15 ÅHõΔÅ ZHõ~åÅ Éèí∂q∞ HÍ"åe. Éèí∂ ѨOÑ≤}©H˜
Éèí∂q∞ H˘x=fi_»O J<Õk XHõ JOâ◊"Õ∞ `«áêÊ J^Õ ã¨~°fiã¨fiO
HÍ^Œ∞. ^Õ"åÅÜ«∞, ѨOK«~å~Ú, =H±Êù Éèí∂=ÚÅ∞, „ѨÉèí∞`«fiO
=^ŒÌ, Éèí∂™êfi=ÚÅ =^ŒÌ L#fl q∞QÆ∞Å∞ Éèí∂=ÚÅ∞ ѨOK«_»O
^•fi~å =∂„`«"Õ∞ ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ Éèí∂q∞ W=fiQÆÅ=∞<Õ ã¨`åºxfl ˆHã‘P~ü
WѨʘÔH·<å QÆ∞iÎOK«_»O =∞Ozk. J~Ú`Õ ÃÑ@∞ì|_»∞Å#∞
PHõi¬OKÕO^Œ∞‰õΩ =∂„`«O W<£"≥ã¨ì~ü „ÃѶO_ô¡ áêi„âßq∞Hõ
q^è•<åxfl J=∞Å∞ KÕã¨∞Î<åfl=∞x, =∞øeHõ ã¨^Œ∞áêÜ«∂Å HõÅÊ#
ã¨Oã¨÷#∞ |Ö’¿Ñ`«O KÕÜ«∞_»O`Àáê@∞ 5 ÅHõΔÅ ZHõ~åÅ
Éèí∂q∞x P ã¨Oã¨÷‰õΩ JѨÊy™êÎ=∞<åfl~°∞. Jxfl ~°HÍÅ∞QÍ
Jaè=$kú KÕã≤ Ѩ¡Q∑ JO_£ ¿Ñ¡ q^è•#OÖ’ áêi„âßq∞Hõ~°OQÆO
HÀã¨O P Éèí∂q∞x ˆHÏ~Ú™êÎ=∞<åfl~°∞. _»|∞Öò ɡ_£~°∂O
x~å‡}ÏxH˜ WzÛ# "≥~ÚºHÀ@¡ x^èŒ∞Å`À =¸_»∞#fl~°ÅHõΔÅ
K˘Ñ¨C# 28 "ÕÅ Wà◊√§ =™êÎ~Ú. ~å„+¨ìOÖ’ Ãã#ûãπ „QÍ=∂Å∞
10,819 L<åfl~Ú. JO>Ë |_≥˚ò ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ „QÍ=∂xH˜
=¸_»∞ Wà◊√§ =∂„`«"Õ∞ W=fiÏxH˜ ã¨iáÈ`å~Ú. J~°›`«
Hõey# JO^ŒiH© Wà◊√§ J<Õ^•xfl T~°∞H˜ =¸_»∞ Wà◊√§QÍ
˜P~üZãπ „ѨÉèí∞`«fiO =∂iÛOk. WѨʘˆH x~å‡}OÖ’ L#fl
ѨHͯ QÆ$ǨʼnõΩ ~°∂. 700 HÀ@∞¡ |HÍ~ÚÅ∞ L#fl@∞¡
JkèHÍ~°∞Å∞ K≥|∞`«∞<åfl~°∞. |HÍ~ÚÅ∞ f~°ÛQÍ q∞yÖËk 300
HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞ =∂„`«"Õ∞.
XHõ’ `«~°QÆuÖ’ KÕi# "å~°∞ 39 âß`«O Ѩ^Œ=
`«~°QÆu֒Ѩ٠|_»∞Å∞ =∂<Õã¨∞Î<åfl~°<Õ "åã¨Î"åxfl x"ÕkHõÖ’
JOwHõiOKå~°∞. J`«ºkèHõ âß`«O Zã‘û, Zã‘ì, aã≤, "≥∞ÿ<åsìÅ
Ñ≤Å¡ÖË Jx K≥áêÊ~°∞. HÍx "å~°O^Œih |_çÖ’ LO_Õ@∞¡ |_≥˚ò
ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. Jxfl ~°HÍÅ q^Œº‰õΩ |_≥˚òÖ’ 10.9
âß`«O =∂„`«"Õ∞ x^èŒ∞Å∞ WKåÛ~°∞. ˆHl #∞O_ç Ñ≤l =~°‰õΩ
Lz`« q^Œº‰õΩ ~°∂. 25 HÀ@∞¡ „Ѩ}ÏoHõ x^èŒ∞Å∞ WzÛ
JHõΔ~å㨺`«ÃÑ· ÉÏ^茺`å ~åÇ≤Ï`åºxfl Hõ#ѨiKå~°∞. "≥·^Œº~°OQÍxH˜
QÆ`«O HõO>Ë H˘O`« x^èŒ∞Å∞ ÃÑOKå~°∞. =∞Ç≤ÏàÏ ÉϺO‰õΩ‰õΩ
~°∂. 10 HÀ@∞¡ WKåÛ~°∞. ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨Ü«∞ „QÆ∂ѨÙÖ’¡ L#fl
_®fi„HÍ =∞Ç≤Ïà◊ʼnõΩ =_ô¤ÖËx ã¨aû_ôH˜ ~°∂. 197 HÀ@∞¡
ˆHÏ~ÚOKå~°∞. WOk~å HÍOa Ѩ^äŒHõO (SÔHÑ≤)Ö’ ѨxKÕã¨∞Î#fl
"ÕÅ=∞Ok ã≤|ƒOk 15 <≥ÅÅ∞QÍ r`åÅ∞ ÖËHõ ~À_»∞¤# Ѩ_®¤~°∞.
"åiH˜ ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. 㑯O =~°¯~°¡‰õΩ ˆHO„^ŒO WKÕÛ
x^èŒ∞Å∞ `«áêÊ ZxflHõŠǨg∞Ö’ K≥Ñ≤Ê# U XHõ¯ Ѩ^äŒHÍxH˜
~å„+¨ì „ѨÉèí∞`«fiO J^Œ#Ѩ٠ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ ÖË=Ù. ÅHõΔÅ ã¨OYºÖ’
L#fl Jã¨OѶ¨∞˜`« HÍi‡‰õΩÅ#∞ P^Œ∞‰õΩ<Õ ã¨OˆHΔ=∂xH˜ x^èŒ∞Å∞
W=fi‰õΩO_® z#flK«∂Ѩ٠K«∂âß~°∞. HÍO„ÏH±ì J=Ùò ™ÈiûOQ∑
L^ÀºQÆ∞Å T¿ãÖË^Œ∞.
|OQÍ~°∞ `≥ÅOQÍ}Ë ÅHõΔ ºOQÍ ~°∂á⁄OkOz# |_≥˚òÖ’
ZxflHõʼnõΩ =ÚO^Œ∞ WzÛ# H˘xfl Ǩg∞Å „Ѩ™êÎ=#
ÖËHõáÈ=_»O`À „ѨuѨHΔÍÅ #∞O_ç q=∞~°≈Å∞ =ã¨∞Î<åfl~Ú.
"≥∞ÿ<åsìÅ Jaè=$kúH˜ "≥~Úº HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞ ˆHÏ~ÚOz
#ѨʘH© =Úã≤¡O i[ˆ~fi+¨#¡ ÃÑOѨÙ^ŒÅÃÑ· ã¨~å¯~ü ZÖÏO˜
„ѨHõ@# KÕÜ«∞HõáÈ=_»O`À D =~åæÖ’¡ x~åâ◊ =ºHõÎ"≥∞ÿOk.
WHõ Ü«Ú=`«‰õΩ ÅHõΔ L^ÀºQÍÅ∞ Jx WzÛ# ZxflHõŠǨq∞
T¿ã |_≥˚òÖ’ ÖË^Œ∞. Ѷ‘A s~ÚO~üû"≥∞OòÃÑ· ã¨~å¯~ü ZÖÏO˜
qkè q^è•<åÅ∞ „ѨHõ˜OK«HõáÈ=_»O, D |_≥˚òÖ’ á¶êãπì‰õΩ
~°∂.2734 HÀ@∞¡ ˆHÏ~ÚOKå~°∞. HÍx ZÖÏO˜ qkè
q^è•<åÅ∞ „ѨHõ˜OK«HõáÈ=_»O`À q^•ºi÷ Ö’HõO ѨÓiÎQÍ x~åâ◊
K≥O^•~°∞. JÖψQ aã≤ʼnõΩ ˆHÏ~ÚOѨÙÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ ÖË=x
P =~åæÅ∞ PO^Àà◊# =ºHõÎO KÕã¨∞Î<åfl~Ú.
*ÏfÜ«∞ „QÍg∞} Láêkè Ǩg∞ Ѩ^äŒHÍxH˜ x^èŒ∞Åhfl
ˆHO„^ŒO #∞Oz =™êÎÜ«∞<Õ ã¨OQÆu `≥Åã≤O^Õ. ^•^•Ñ¨Ù 90
âß`«O "Õ∞~° ˆHO„^Œ"Õ∞ Éèíiã¨∞ÎOk. ˆH=ÅO 10 âß`«O =∂„`«"Õ∞
~å„+¨ìO Éèíiã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ "≥Ú`«ÎO x^èŒ∞Åhfl ~å„+¨ì"Õ∞
Wã¨∞Î#fl@∞¡QÍ |_≥˚ò ÖˇHõ¯Ö’¡ K«∂Ñ≤OKÕâß~°∞. nO`À "åã¨Î=
Ѩiã≤÷u `≥eÜ«∞‰õΩO_® áÈ`ÀOk. HÍQÍ ˆHO„^ŒOÖ’ Láêkè

10. 12 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} _çÃãO|~ü 2014
Ǩq∞ K«@ìã¨=~°}Å∞ ã¨O|OkèOz XHõ¯ =ÚHõ¯ ‰õÄ_® |_≥˚òÖ’
„Ѩ™êÎqOK«ÖË^Œ∞. Ѩ^äŒHÍxH˜ Ѩiq∞`«∞Å∞ qkèOz ‰õΩkOKåÅ<Õ
‰õΩ„@ ˆHO„^Œ „ѨÉèí∞`«fiO KÕã¨∞Î#fl ã¨OQÆu qk`«"Õ∞. J~Ú`Õ
ZHõ¯_® P Ѩ^äŒHõO ~°HõΔ}‰õΩ K«~°ºÅ∞ fã¨∞‰õΩOÏ=∞x K≥ѨÊÖË^Œ∞.
„Ѩu WO˜H˜ #ÖÏ¡ ^•fi~å =∞Ozh˜ ã¨~°Ñ¶¨~å‰õΩ
~°∂á⁄OkOz# "å@~ü„y_£#∞ ~°∂. 27 "ÕÅ HÀ@¡`À
<åÅ∞ˆQà◊¡Ö’ ѨÓiÎKÕ™êÎ#x =ÚYº=∞O„u „ѨHõ˜Oz#ѨʘH©
|_≥˚òÖ’ nxH˜ ˆHÏ~ÚOz# "≥Ú`«ÎO ~°∂. 2,000 HÀ@∞¡
=∂„`«"Õ∞. á¶È¡Ô~·_£ =Å¡ âßѨ„QÆã¨Î"≥∞ÿ# #ÖÁæO_» lÖÏ¡ „Ѩ[ʼnõΩ,
~°H˜Δ`« =∞Ozh˜H˜ <ÀK«∞HÀx PkÖÏÉÏ^£ lÖÏ¡ QÀO_»∞
„Ѩ[ʼnõΩ =∞Ozh˜ ã¨~°Ñ¶¨~å‰õΩ ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# „Ѩ}ÏoˆHn |_≥˚òÖ’
QÀK«iOK«ÖË^Œ∞. `«Åã¨i P^•Ü«∞OÖ’ `≥ÅOQÍ} ~å„+¨ìO
*ÏfÜ«∞ ã¨QÆ@∞ `«Åã¨i P^•Ü«∞O Hõ<åfl q∞#flQÍ L#flѨʘH©
lÖÏ¡Å"åsQÍ Ñ¨ije¿ãÎ Wk =¸_»∞ lÖϡʼnõΩ =∂„`«"Õ∞
=iÎã¨∞ÎOk.
Y=∞‡O, =~°OQÆÖò, PkÖÏÉÏ^£ lÖÏ¡Ö’¡ „QÍg∞}
„áêO`åÅÖ’ =∞ÖËiÜ«∂ ÉÏi# Ѩ_ç "ÕÖÏk =∞Ok =∞~°}˜OKÕ
^Œ∞ã≤÷u <Õ˜H© L#flk. yi[# „áêO`åÖ’¡ „Ѩu UÏ q+¨
*fi~åÅ∞, JO@∞"åº^èŒ∞Å∞ „Ѩ|e =O^ŒÖÏk=∞Ok yi[#
a_»¤Å∞ =∞$`«∞º"å`« Ѩ_»∞`«∞<åfl~°∞. "åi P~ÀQͺxH˜ PkèHõ
„áê^è•#º q∞™êÎ=∞<åfl~°∞. HÍx |_≥˚òÖ’ x^èŒ∞Å#∞
ˆHÏ~ÚOK«ÖË^Œ∞. J@g ǨωõΩ¯Å K«@ìO J=∞Å∞ =O˜ „Ѩ^è•#
Ǩg∞Å#∞ D|_≥˚òÖ’ q㨇iOzOk. „áê^äŒq∞Hõ P~ÀQƺ
ˆHO„^•Å Jaè=$kú "≥·^Œº~°OQÆOÖ’ „Ѩ=ÚY áê„`« =Ç≤Ïã¨∞ÎOk.
Láêkè J=HÍâßÅ∞ "≥∞~°∞QÆ∞Ѩ~°ÛÏxH˜ L`«ÊuÎ~°OQÆO g∞^Œ
„Ѩ`ÕºHõ „â◊^Œú J=ã¨~°O. Pi÷Hõ=∞O„u K≥Ñ≤Ê# „ѨHÍ~°"Õ∞ ~å„+¨ì
Jaè=$kúÖ’ áêi„âßq∞Hõ~°OQÆO "åÏ ˆH=ÅO 28 âß`«O,
=º=™êÜ«∞ ~°OQÆO "åÏ 14 âß`«O =∂„`«"Õ∞. L`«ÊuÎ~°OQÆO
Jaè=$kú K≥O^Œ‰õΩO_® Láêkè J=HÍâßÅ∞ ÃÑ~°QÆ=Ù. z#fl
Ѩi„â◊=∞Å∞, =º=™êÜ«∂^è•i`« Ѩi„â◊=∞Å Jaè=$kúH˜ Hõ$+≤
KÕÜ«∞@O `«HõΔ}Ï=ã¨~°O. `≥ÅOQÍ}~å„+¨ìO HÍ"åÅ#fl "åOKè«
„Ѩ[ÅÖ’ |ÅѨ_ÕO^Œ∞‰õΩ ^ÀǨÏ^ŒÑ¨_»¤ JOâßÅÖ’ ™êQÆ∞h~°∞,
Láêk J=HÍâßÅ`À ÉÏ@∞ P`«‡ Q“~°=O ‰õÄ_® XHõ˜.
WѨC_»∞ `≥ÅOQÍ}Ö’ =∞O_»Å „áêuѨkHõ# Jaè=$kú
ã¨∂zHõÅ∞ ~°∂á⁄OkOz, x^èŒ∞Å∞ ˆHÏ~ÚOK«=K«∞Û. WÖÏO˜
„Ѩ^è•# q+¨Ü«∂Å g∞^Œ „ѨÉèí∞`«fiO ^Œ$+≤ì ÃÑ@ì‰õΩO_® |OQÍ~°∞
`≥ÅOQÍ} QÆ∞iOz =∂@Å∞ K≥Ñ≤Ê „ѨÜ≥∂[#O ÖË^Œ∞.
=ÚyOѨ٠:–
ˆHO„^ŒO ™œ[#ºO`À x~°fiÇ≤ÏOKÕ Ñ¨^äŒHÍňH ~°∂. 11 "ÕÅ
HÀ@¡‰õΩ ÃÑ·QÍ x^èŒ∞Å∞ á⁄O^Œ=K«∞Û#x |_≥˚òÖ’ á⁄O^Œ∞
ѨiKå~°∞. ™ê=∂lHõ `«~°QÆ`«∞Å |_≥˚òÅxflO˜H© HõuÎiã¨∞Î
<åfl~°∞. Ѩiã≤÷`«∞Å∞ qHõ˜Oz#ѨÙ_»∞ ˆHO„^ŒOÃÑ· <≥ѨO <≥˜ì
|ÅÇ‘Ï# =~åæÅ ã¨OˆHΔ=∂xH˜ LѨÜ≥∂QÆѨ_Õ Ñ¨^äŒHÍʼnõΩ x^èŒ∞Å∞
W=fi‰õΩO_® `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ=_®xH˜ D K«^Œ~°OQÆO P_»∞`«∞<åfl~°∞.
„ѨÉèí∞`«fi q∞QÆ∞Å∞ Éèí∂=ÚÅ∞ `≥ÅOQÍ}Ö’ ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ Ñ¨OK«=K«∞Û.
D ^è≥·~°ºO ˆHã‘P~ü‰õΩ =¿ãÎ „Ѩ[ʼnõΩ Éèí∂q∞ ~å=_»"Õ∞ HÍ^Œ∞
H˘#∞QÀÅ∞ â◊H˜Î ÃÑiy áêi„âßq∞Hõ L`«Ê`«∞ÎÅ∞ H˘`«Î ѨÙO`«Å∞
`˘‰õΩ¯`å~Ú. Ѩ#∞flÅ∞ ÖËx |_≥˚ò Jx Q˘Ñ¨ÊÅ∞ K≥ѨÊ_»O HÍ^Œ∞.
"≥·^Œº, q^Œº, iÜ«∞Öò Z¿ãìò ~°OQÍÖ’¡ "ÕÅ HÀ@¡ ã¨Oáê^Œ#
L#fl"åiÃÑ· Ѩ#∞flÅ∞ "ÕÜ«∂e. „QÍ=∂Ö’¡ H˘kÌ =∞OkQÍ L#fl
Éèí∂™êfi=ÚÅ P^•Ü«∂Å∞ Ѩ@ì}ÏÅ P^•Ü«∂Å#∞ q∞Oz
áÈ`«∞<åfl~°∞. ™ê^è•~°} Ô~·`«∞Å#∞ P^Œ∞HÀ=_®xH˜ giÃÑ·
Ѩ#∞fl"Õ¿ã ã¨^•=HÍâßxfl ˆHã‘P~ü =^Œ∞Å∞‰õΩ<åfl~°∞. áêi„âßq∞Hõ
"Õ`«ÎʼnõΩ qq^èŒ ~°∂áêÖ’¡ WKÕÛ ~å~ÚfÅ#∞ Ѩiq∞`«O KÕÜ«∞_»O
^•fi~å ~°∂. 5 #∞O_ç 10 "ÕÅ HÀ@∞¡ q∞yeOz ™ê^è•~°}
„Ѩ[Å Jaè=$kúH˜ Y~°∞Û KÕÜ«∞=K«∞Û#x xѨÙ}∞Å∞ qâı¡+≤ã¨∞Î<åfl~°∞
=∞#ã¨∞O>Ë P^•Ü«∂Å∞ ÃÑOK«=K«∞Û J}QÍi# `«~°QÆ`«∞ʼnõΩ
JO_»QÍ xÅ∞==K«∞Û.
|_≥˚ò „Ѩã¨OQÆOÖ’ Pi÷Hõ =∞O„u D>ˇÅ „Ѩ™êÎqOz#@∞¡
'Jaè=$kú ˆH=ÅO QÆ}ÏOHÍÖ’¡, „ѨÉèí∞`«fi ÖˇHõ¯Ö’¡ =∂„`«"Õ∞ HõxÑ≤¿ãÎ
ã¨iáÈ^Œ∞. ã¨=∂[OÖ’ J}QÍi# =~åæÅ∞, |_»∞QÆ∞ |ÅÇ‘Ï#
=~åæÅ rq`åÖ’¡ „ѨuѶ¨eOKåe—. ™ê^è•~°}OQÍ |_≥˚ò JO>Ë
[=∂ Y~°∞ÛŠѨ^Œ∞ÌÖψQ LO@∞O^Œx J=∂`«∞ºÅ∞ K≥Ñ≤ÊOn
JHõΔ~°ã¨`«º"Õ∞. Uà◊¡ `«~°|_ç J@∞=O˜ ÉÏQÀ`åÖˇ<Àfl „Ѩ[Å∞
K«qK«∂âß~°∞. „Ѩ}ÏoHõ ~°K«# XÔH`«∞Î, ã¨=∞~°÷ HÍ~åºK«~°}
=∞~˘ÔH`«∞Î. =KÕÛ U_®kH˜ ã¨=iOz# JOK«<åÖ’¡ `≥QÀæ`«Å∞,
qq^èŒ Ñ¨^äŒHÍÅ J=∞Å∞Ö’ Jqhu ÖˉõΩO_® K«∂_»_»O ~å„+¨ì
„ѨÉèí∞`åfixH˜ QÆ_»∞¤ ã¨"åÅ∞. Q˘Å∞ã¨∞Hõ@∞ì K≥~°∞=ÙÅ∞, "å@~ü
„y_£, q^Œ∞º`ü Ǩg∞Å∞ xÅɡ@∞ì‰õΩ<Õ „Hõ=∞OÖ’ Ö’@∞, JѨÙÊÅ∞
q[$OaèOK«‰õΩO_® *Ï„QÆ`«ÎѨ_®e. 'qѨ}˜ *’Hõºxkè— ~°∂¿Ñ}Ï
K˘~°= Hõ#|~°z# „ѨÉèí∞`«fiO – Ô~·`«∞Å∞ ~À_»∞¤ g∞^Œ‰õΩ =KÕÛ
Ѩiã≤÷u ~å‰õΩO_® K«∂™êÎ=∞#fl "åQÍÌ#O xÅɡ@∞ìHÀ=_®xH˜
=∞Ô~O`«QÍ<À „â◊q∞OKåeû LO@∞Ok. „QÍ=∂Å∞, =∞O_»ÖÏÅ∞,
lÖÏ¡Å∞, Ѩ@ì}ÏÅ#∞ „Ѩ}ÏoHõ ~°K«#Ö’ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞ KÕâß=∞x
ã¨QÆ~°fiOQÍ Kå@∞‰õΩO@∞#flk. J~Ú`Õ ~å„+¨ì „ѨÉèí∞`«fiO 15.44
âß`«O L#fl Zã‘ûÅ#∞, 13 âß`«OQÍ L#fl "≥∞ÿ<åsìÅ#∞, 9.4
âß`«OQÍ L#fl Zã‘ìÅ#∞, =º=™êÜ«∞OÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç r=#O
™êyã¨∞Î#fl 55 âß`«O Ô~·`åOQÍxfl, Ѩk ÅHõΔʼnõΩÃÑ·QÍ Láêkè
H˘~°‰õΩ Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞Î#fl Ѩ@ìÉèí„^Œ∞Öˇ·# Ü«Ú=`«#∞ ã¨=∂[OÖ’
`«Öˇ`«∞ÎH˘x ã¨QÆ~°fiO`À uiˆQ Ѩiã≤÷u fã¨∞‰õΩ ~å=eû LOk.
`≥ÅOQÍ} „Ѩ[Å HõÅÅ∞ ™êHÍ~°O KÕ¿ã Pi÷Hõ q^è•<åÅ∞
~°∂á⁄OkOK«∞H˘x É_≥˚ò ~°∂ѨHõÅÊ# KÕ¿ãÎ, JO^Œ∞Ö’ ã¨Ñ¶¨Å
"≥∞ÿ`Õ<Õ U „ѨÉèí∞`«fi"≥∞ÿ# „Ѩ[Å =∞#fl#ÅO^Œ∞‰õΩO@∞Ok.
T~°K«~Ú`«, ZÑ≤˜ZѶπ ѨÓ~åfi^茺‰õΔΩÅ∞

11. 13#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}_çÃãO|~ü 2014
_®IIU~°∞H˘O_» #iûOǨï_»∞`≥ÅOQÍ}©Hõ'~°}O—
D áê~îåºOâßÅ∞ WÖÏ LO>Ë POQÆ¡O ZÖÏ =ã¨∂ÎOk!?
QÆ`« =¸_»∞ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ J#QÍ 2011–12 q^•º
ã¨O=`«û~°O #∞O_ç áê~î°âßÅ ™ê÷~Ú áê~î°º ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ =∂~°∞`«∂
L<åfl~Ú. ~å„+¨ì Ѩiâ’^èŒ# tHõΔ}Ï ã¨Oã¨÷ (Zãπ.ã≤.W.P~ü.˜)KÕ
~°∂á⁄OkOK«|_ç# ~å„+¨ì q^•º „Ѩ}ÏoHõ Ѩikè Ѩ„`«O–
2011#∞ J#∞ã¨iOz Wq =∂~°∞`«∂ =ã¨∞Î<åfl~Ú. ѨÙã¨ÎHÍÅ∞
=∂~°Û_®xH˜ =ÚO^Œ∞ q^•º"Õ`«ÎÅ`À ã¨O„ѨkOѨÙÅ∞ [iÑ≤
=∂~°Û_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. H˘`«ÎQÍ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ@ìÉ’ÜÕ∞
áê~îåºOâßÅÃÑ· =~ü¯ëêÑπ x~°fiÇ≤ÏOz, q^•º"Õ`«ÎÅ`À K«~°ÛÅ∞
=Úyã≤# `«~åfi`« J˜ì ѨÙã¨ÎHÍÅ#∞ q^•º~°∞÷ʼnõΩ JO^Œ∞ÉÏ@∞
Ö’H˜ fã¨∞‰õΩ~å=_»O XHõ P#"å~ÚfQÍ =ã¨∞Î#flk. 1 #∞O_ç
10= `«~°QÆu =~°‰õΩ =∂i# áê~ѨÙã¨ÎHÍÅ#∞ JO^Œ∞Ö’x
áê~îåºOâßÅ#∞ K«∂ã≤#ѨÙÊ_»∞ W^ŒO`å [iyO^• JxÑ≤ã¨∞ÎOk.
H˘`«Î ѨÙã¨ÎHÍÅ#∞ ѨijeOz#ѨÙ_»∞ H˘xfl =∞Oz q+¨Ü«∂Å∞
‰õÄ_® =∞#‰õΩ JQÆ∞Ñ≤™êÎ~Ú. JO^Œ∞Ö’ J`«ºO`« =ÚYº"≥∞ÿ#k
~å„+¨ì „ѨÉèí∞`«fi ѨikèÖ’x Jxfl =∂^茺=∂(g∞_çÜ«∞O)ʼnõΩ
K≥Ok# áê~î°âßÅÖ’¡ XˆH ~°Hõ"≥∞ÿ# ã≤Å|ãπ#∞ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ@ì_»O.
`«~°QÆu QÆkÖ’ Láê^蕺ܫÚ_ç Ü≥ÚHõ¯ áê„`«#∞ ÉÏQÍ
‰õΩkOz#@∞¡QÍ Hõ#|_»∞`«∞#flѨʘH˜x "åã¨Î=~°∂ѨOÖ’ P
q^èŒOQÍ ÖËHõáÈ=_»"Õ∞HÍHõ WOHÍ qã¨Î $`«OQÍ J^茺ܫ∞#O,
É’^èŒ#O KÕÜ«∞=Åã≤# J=ã¨~åxfl ã¨$+≤ìOKå~Ú. D J^茺ܫ∞
<åxH˜ ã¨iѨ_Õ q^èŒOQÍ Láê^蕺ܫÚÅ∞ HÍx, Zãπ.ã≤.P~ü.˜
HÍx, áê~î°âßÅÖ’x „QÆO^ä•ÅÜ«∂Å∞ HÍx Z^ŒQÆÖË^Œ∞. JÖψQ
U U |∞H±û#∞ Ô~Ѷ¨~ü KÕ¿ãÎ D áê~îåºOâßÅ É’^èŒ# ™ê^茺"≥∂
‰õÄ_» ZHõ¯_» K≥ѨÊ|_»ÖË^Œ∞. ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ =Ú„kOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ
Láê^蕺ܫÚʼnõΩ K≥Ok# Hõ~°nÑ≤Hõ(=∂_»∂ºÖòû)Å#∞ ‰õÄ_»
~°∂á⁄OkOKåeû LO@∞Ok. Jq ‰õÄ_® WѨʘ=~°‰õΩ
Láê^蕺ܫÚʼnõΩ JO^ŒÖË^Œ∞. L=∞‡_ç ~å„+¨ìOÖ’ QÆ`« áê~î°º
ѨÙã¨ÎHÍÅ ã≤Å|ãπ ^Õâ◊OÖ’ J`«ºkèHõ S.S.˜. ã‘@¡#∞ ™êkèOz
ÃјìOk. HÍx #∂`«# áê~ѨÙã¨ÎHÍÅ ã≤Å|ãπ ÉÏQÍ
ѨijeOz#ѨÙ_»∞ Wq Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ S.S.˜.,ÖÏO˜ ã¨Oã¨÷Ö’¡
q^•ºÉèϺ™êxH˜ x~°fiÇ≤ÏOKÕ *ˇ.W.W.ÖÏO˜ áÈ© ѨsHõΔʼnõΩ
ѨxH˜ =™êÎÜ«∂, D ã≤Å|ãπ J^茺ܫ∞#O KÕã≤# q^•º~°∞÷Å∞
QÆ`«OÖ’ÖÏQÍ JkèHõ ã‘@¡#∞ ™êkèOKÕ J=HÍâ◊O LO@∞O^•
J<Õ „Ѩâ◊fl `«Öˇ`«∞Î`«∞#flk. ~å„+¨ì ™ê÷~ÚÖ’HÍx ÖËHõ ^Õâ◊ ™ê÷~ÚÖ’
HÍx x~°fiÇ≤ÏOKÕ „QÆ∂Ñπ–1 =∞iÜ«Ú „QÆ∂Ñπ–2 ã¨Ç¨ WÖÏO˜
J<ÕHõ áȩѨsHõΔʼnõΩ 3 #∞O_ç 10= `«~°QÆu =~°‰õΩ QÆÅ
áê~ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ J^茺ܫ∞#O KÕ¿ãÎ 70 âß`«O „Ѩâ◊flѨ„`åxfl
ã¨∞ÅÉèíOQÍ KÕÜ«∞QÆeˆQ"å~°∞. WHõ _ç.Ü«∞ãπ.ã≤ q+¨Ü«∞O
K≥ѨÊ=Åã≤#ѨxÖË^Œ∞. HÍx WѨÙÊ_»∞ J=∞Å∞Ö’H˜ =zÛ#
áê~ѨÙã¨ÎHÍÅ#∞ Ѩije¿ãÎ Wq Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ x~°fiÇ≤ÏOK«É’ÜÕ∞
U áÈ© ѨsHõΔʼnõΩ Ñ¨xH˜ =KÕÛ ™ê÷~ÚÖ’ ÖË=<Õ q+¨Ü«∞O
"å˜x xt`«OQÍ Ñ¨ijeOKÕ Z=fiiÔH·# W>Ëì J~°÷=∞=Ù`«∞#flk.
ÉèÏ+¨ âß„™êÎÅ =∞iÜ«Ú ™êOѶ≤∞Hõ, ™ê=∂#º ÖÏO˜ âß„™êÎÅ
^èŒ~å‡Å#∞ ‰õÄ_» QÆu `«Ñ≤ÊOKå~°∞. Ãã·<£ûÖ’ UHõOQÍ F áê~îåxfl
JÉèíºã≤Oz# q^•ºi÷x Ѩ^ŒºO ~åÜ«∞=∞x J_»QÆ_»O qO`«QÍ#∞
q_»∂¤~°OQÍ#∞ JxÑ≤ã¨∞Î#flk.
1= `«~°QÆu #∞O_ç 10 `«~°QÆu =~°‰õΩ H˘`«ÎQÍ J=∞Å∞Ö’H˜
=zÛ# POQÆ¡ áê~ѨÙã¨ÎHÍÅ#∞ ѨijeOK«QÍ ''"Õ_ç áêÅ#∞
y<≥flÖ’áÈã≤ Ñ≤e¡x `åQÆ=∞#fl@∞¡QÍ LOk—— P ã≤Å|ãπ. x[OQÍ
XHõ Ѩ~å~Ú ÉèÏ+¨#∞ q^•º~°∞÷ʼnõΩ D q^èŒOQÍ <ÕiÊOK«=KåÛ
J<Õ J#∞=∂#O =zÛOk. P áê~îåºOâßÅÖ’ ÉèÏ+¨ `«Ñ¨Ê
JO`å Hõ#|_ç~k. P áê~ѨÙã¨ÎHÍxH˜ our world through
english (J=~ü =Öò¤ „`«∂ WOw¡+π) Jx <å=∞Hõ~°}O KÕâß~°∞.
㨈~ ¿Ñ~°∞ q+¨Ü«∞O HÍ¿ãѨ٠ѨHõ¯# ÃÑ_ç`Õ Jã¨Å∞ P ѨÙã¨ÎHÍÅ
^•fi~å "å~°∞ UO ™êkèOK«^ŒeKå~À J~°÷O HÍ=_»OÖË^Œ∞.
q^•ºi÷KÕ P ÉèÏ+¨#∞ =∂Ï¡_ç~ѨKÕ¿ã ÅHõΔ ºO kâ◊QÍ P
ã≤Å|ãπÖË^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Ñ¨~å~Ú ÉèÏ+¨#∞ =∂`«$ ÉèÏ+¨ÖÏ
É’kèOK«ÖË=Ú. JO>Ë ^•xx ã¨~°mHõ~°} KÕÜ«∞_»O`À áê@∞QÍ
`«Ñ¨Ê‰õΩO_® q^•ºi÷ P Ѩ^•Å#∞, "åHͺÅ#∞ <Õ~°∞ÛHÀ=_®xH˜
HÍ=Åã≤# PHõ~°¬}©Ü«∞`«#∞ KåÅ áê~îåÅÖ’ á⁄O^Œ∞Ѩ~°K«ÖË^Œ∞.
Ѩ~å~ÚÉèÏ+¨#∞ <ÕiÊOKÕ@ѨÙÊ_»∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® q^•ºi÷H˜ `«#
Ѩiã¨~åÅÖ’ ^•xx qxÜ≥∂yOK«_®xH˜ LѨÜ≥∂QÆѨ_Õ
Ѩ^Œ*ÏÖÏxfl, "åHͺÅ#∞ =ÚO^Œ∞QÍ Ñ¨iK«Ü«∞O KÕÜ«∂e. =∞#
q^•º~°∞÷ÅÖ’ 90 âß`«O =∞Ok „QÍg∞} ã¨=∂*ÏxH˜ K≥Ok#
"å~°∞. JO>Ë áê~îåºOâßÅxfl ‰õÄ_® "åà◊¡ „QÍg∞}
"å`å=~°}OÖ’x WÅ∞¡#∞ P WO˜Ö’x =ã¨∞Î=ÙÅ#∞,
L^ŒÜ«∞O #∞O_ç ™êÜ«∞O„`«O =~°‰õΩ "åà◊¡ WO˜Ö’ [iˆQ
qq^èŒ JOâßʼnõΩ K≥Ok# ã¨OÉèÏ+¨}Å#∞, =º=™ê~ÚHõ
ã¨=∂[O HÍ|˜ì P =º=™ê~ÚHõ ã¨=∂[Ѩ٠JOâßÅ#∞,
‰õΩ@∞OÉÏxfl ã¨O|O^èŒ ÉÏO^Œ"åºÅ#∞, WO˜ Ѩiã¨~åÅ#∞,
=∂Ô~¯ò#∞, „QÍ=∂xfl P `«^Œ#O`«~°O #QÆ~°OÖÏO˜ J<ÕHõ
JOâßÅ#∞ "åà◊¡H˜ ѨiK«Ü«∞O KÕ¿ãÎ "å˜x Pã¨H˜ÎQÍ <Õ~°∞ÛH˘x
WO˜ =^ŒÌ, `«# ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å`À, ‰õΩ@∞O|O`À, Ѩiã¨~åÅÖ’,
x`«ºrq`«OÖ’ ‰õÄ_® "å˜x „ѨÜ≥∂yOKÕ, LѨÜ≥∂yOKÕ
J=HÍâ◊O LO@∞Ok. HÍx JO^Œ∞‰õΩ aè#flOQÍ KåÖÏ
áê~îåºOâßÅ∞ L<åfl~Ú. ZHõ¯_À q^ÕâßÅÖ’ ÖËHõ WOQÍ¡O_£Ö’
[iy# Hõ^äŒÅ#∞, Láê^蕺ܫÚxH˜ ‰õÄ_® ѨÅHõ_»O `≥eÜ«∞x
¿Ñ~°¡#∞, Ѩ^•Å#∞ ѨiK«Ü«∞O KÕÜ«∞_»O q^•ºi÷H˜ P ÉèÏ+¨#∞
<Õ~°∞ÛHÀ"åÅ<Õ Pã¨H˜Îx Ѩ٘ìã¨∞ÎO^•, q~°H˜Îx Ѩ٘ìã¨∞ÎO^• ã¨^Œ~°∞
~°K«~Ú`«Å∞ ѨiQÆ}Ö’H˜ fã¨∞HÀÖË^Œ∞. q^•ºi÷H˜ <À~°∞u~°QÆx
Ѩ^•Å∞ J<ÕHõO JO^Œ∞Ö’ L<åfl~Ú.
our world through english ‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ environ-
mental english #∞ fã¨∞‰õΩ =zÛ LO>Ë KåÖÏ

12. 14 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} _çÃãO|~ü 2014
ÉÏQÆ∞O_»_»"Õ∞HÍ^Œ∞ q^•º~°∞÷Å∞ KåÖÏ Pã¨H˜ÎQÍ ^•xx <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ
"åà◊√¡. W@∞=O˜q XHõ˜ Ô~O_»∞ áê~îåºOâßÅ∞ ѨiK«Ü«∞O
KÕÜ«∞|_®¤~Ú. Ѩiã¨~° „áêѨOzHõ JOâßÅ#∞ WOw¡+πÖ’
ѨÅ∞Hõ‰õΩO_® „ѨѨOKåxfl U q^èŒOQÍ Ñ¨iK«Ü«∞O KÕÜ«∞QÆÅ~°∞?
`«#∞ <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ WOw¡+πÖ’ ™ê=∂#º âß„ã¨ÎOÖ’, ™êOѶ≤∞Hõ
âß„ã¨ÎOÖ’ <Õ~°∞ÛHÀ=Åã≤# JOâßÅ#∞ fã¨∞‰õΩ=zÛ ÃÑÏì~°∞.
nx=Å¡ áê~îåºOâ◊ ~°∂ѨHõ~°ÎÅ∞ UO PtOKå~À J~°÷OHÍÖË^Œ∞.
`≥Å∞QÆ∞g∞_çÜ«∞O "åiH˜ nx=Å¡ H˘xfl WOw¡+π Ѩ^•Å∞ `≥e¿ãÎ
`≥eÜ«∞=K«∞ÛHÍx WOw¡+π g∞_çÜ«∞O "åiH˜ UOÖÏÉèíO? Ѩ~å~Ú
ÉèÏ+¨ÅÖ’ =ÚYºOQÍ WOw¡+π <Õ~°∞ÛHÀ=_®xH˜ "åºHõ~°}O XHõ
=ÚYº"≥∞ÿ# JOâ◊O. áê~ѨÙã¨ÎHÍÅÖ’ ^•xx „Ѩ"Õâ◊Ãјì#
q^è•#O KåÖÏ QÆO^Œ~° QÀà◊OQÍ, Ǩ™êºã¨Ê^ŒOQÍ LOk.
D áê~ѨÙã¨ÎHÍÅÖ’ =ÚYºOQÍ WOw¡+π ã¨Éˇ˚H±ìÖ’ =∂#=
ã¨O|O^è•Å‰õΩ, ‰õΩ@∞O| qÅ∞=ʼnõΩ, Ѩ~åº=~°}ÏxH˜,
„H©_®OâßʼnõΩ, JOQÆ "≥·HõźO Hõey# "åix ã¨∂ÊiÎQÍ fã¨∞H˘x
P`«‡Ãã·÷~åºxfl á⁄O^Õq^èŒOQÍ H˘xfl áê~îåºOâßÅ#∞ „Ѩ"Õâ◊◊◊
ÃÑ@ì_»O =~°‰õΩ ÉÏQÍ<Õ LOk. HÍx JO^Œ∞Ö’ KåÖÏ
áê~îåºOâßÅ∞ ÉèÏ~°`«^ÕâßxH˜ ã¨O|OkèOz#q HÍ=Ù.
ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’x JOâßÅ∞, ã¨OѶ¨∞@#Å∞ WOw¡+π ÉèÏ+¨‰õΩ
ѨxH˜~å"å? 10 âß`«O =~°‰õΩ q^Õj áê~îåºOâßÅ#∞ Ѩiq∞`«O
KÕÜ«∂eû LO@∞Ok. P eq∞>Ë+¨<£#∞ ~°K«~Ú`«Å∞ ѨiQÆ}Ö’H˜
fã¨∞HÀ‰õΩO_® 80 âß`«O ÃÑ·|_ç q^Õj JOâßÅ#∞
áê~îåºOâßÅ∞QÍ KÕ~åÛ~°∞. qÅ∞=Å QÆ∞iOz É’kèOKåeû#
ѨÙã¨ÎHÍÅÖ’ ^˘OQÆ`«#O KÕÜ«∞_»OÖÏO˜ JOâßÅ#∞ ‰õÄ_®
KÕ~°Û_»O =∞OzkHÍ^Œ∞. JO^Œ∞Ö’ UHõOQÍ ^Õ=Ù_ç `«e¡x XHõ
ɡÿH± HÀã¨O? XHõ "≥·Ñ¨Ù âß„ã¨Î Ѩiâ’^èŒ# QÆ∞iOz WO^Œ∞Ö’
Q˘Ñ¨Ê K≥|∞`«∂<Õ JO^Œ∞‰õΩ q~°∞^ŒÌOQÍ ~åHõΔã¨∞Å∞ LOÏ~°x
‰õÄ_® áê~îåºOâßÅÖ’ KÕ~åÛ~°∞. W@∞=O˜ q~°∞^•úOâßÅ#∞
KÕ~°Û_»O =Å# Uq∞ PtOKå~°∞? áê~î°âßÅ q^Œº#∞ JÉèíºã≤OKÕ
q^•º~°∞÷ÅÖ’ 70 âß`«O =∞Ok „QÍg∞} „áêO`«O =∞iÜ«Ú
`≥Å∞QÆ∞ g∞_çÜ«∞O‰õΩ K≥Ok#"å~°∞. "åix U=∂„`«O ^Œ$+≤ìÖ’
ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩO_® "åi Ѩiã¨~åÅÖ’x „Ѩ[ÅO^Œ~°∞ WOw¡+π
=∂`«$ÉèÏ+¨QÍ =∂Ï¡_Õ"åà◊√§ L#fl@∞ìQÍ TÇ≤ÏOz ѨÙã¨ÎHÍÅ#∞
~°∂á⁄OkOK«_»O [iyOk. XHõ áê~îåºOâ◊O x_çq ZO`«
LO_®Å<Õ ™È~Úx =∞izáÈÜ«∂~°∞. "å~°∞ ~°∂á⁄OkOz#
"åi¬Hõ „Ѩ}ÏoHõ „ѨHÍ~°OQÍ K«∂¿ãÎ<Õ 220 Ñ‘iÜ«∞_»∞¡
ã¨iáÈ=_»OÖË^Œ∞. |O^£Å∞, ~åºbÅ∞, ~å™êÎ~ÀHÀÅ∞,
[#‡k<åÅ∞, ã¨O㨇~°}k<åÅ∞, Láê^蕺ܫÚÅ ÃãÅ=ÙÅ∞ áÈ#∞
áê~î°âßÅ #_çKÕk 120 #∞O_ç 140 =∞^茺 k<åÅ∞ HÍQÍ
=∞i Wxfl áê~îåºOâßÅ#∞ XHõ Láê^蕺ܫÚ_»∞ Uq^èŒOQÍ
É’kè™êÎ_À ã¨^Œ~°∞ ÃÑ^ŒÌňH `≥eÜ«∂e. ѨÙã¨ÎHÍÅÖ’ W=fi|_ç#
„QÍ=∞~ü#∞ ѨijeOz#ѨÙ_»∞ Jq QÆ`«OÖ’ WOw¡+π ÖÏOˆQfi*ò
xѨÙ}∞Å∞ KÕã≤# ÃÇÏK«ÛiHõÅ#∞ U=∂„`«O Ѩ˜ìOK«∞HÀ‰õΩO_®
~°∂á⁄OkOz#@∞¡QÍ L<åfl~Ú. =∞iÜ«Ú q^•º~°∞÷ÅÖ’
ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å∞ Hõeyã¨∞Î<åfl~Ú. q^•ºi÷ ¿ãflǨÏѨÓ~°fiHõ
áê~îåºOâßÅ∞ LO_®Åx QÆ`«OÖ’ xѨÙ}∞Å∞ HÍ=K«∞Û ÖËHõ ~å„+¨ì
q^•º „Ѩ}ÏoHõ Ѩikè Ѩ„`«O–2011Ö’ HÍ=K«∞Û „Ѩ^è•#OQÍ
¿Ñ~˘¯#fl JOâßxfl ~°K«~Ú`«Å∞ U=∂„`«O ѨiQÆ}Ö’H˜
fã¨∞HÀÖË^Œ∞. XHõ q^•º ã¨O=`«û~° HÍÅOÖ’ XHõ q^•ºi÷Ö’
ÃÑ· áê~îåºOâßÅ#∞ JO^Œ∞Ö’x „QÍ=∞~ü#∞ W`«~° JOâß
ÅxflO˜x É’kèOK«_»O`À áê@∞QÍ =∞~À 21 discourses
Ö’ ‰õÄ_® q^•ºi÷x xѨÙ}∞_çQÍ `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∂Å@! nxˆH
ã¨=∞Ü«∞O ã¨iáÈ#ѨÙÊ_»∞ =∞i "å˜x ZÖÏ ™êkè™êÎ~À J~°÷O
HÍ=_»O ÖË^Œ∞.
XHõ `≥Å∞QÆ∞ k#Ѩ„uHõ "≥ÚǨÏO K«∂_»x „QÍg∞}
q^•º~°∞÷ʼnõΩ WOw¡+π k#Ѩ„uHõ ZÖÏ ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok?
ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ Ç≤ÏO^Œ∂, „ÃѶOòÖˇÿ<£ J<Õ XHõ POQÆ¡ k#
Ѩ„uHõÅ∞ J`«ºO`« ™êìO_»~ü¤ k#Ѩ„uHõÅ∞. P Ѩ„uHõÖ’ H˘xfl
JOâßÅÃÑ· =zÛ# ã¨g∞HõΔÅ#∞ áê~îåºOâßÅ∞QÍ KÕ~åÛ~°∞. Wk
ZO`«=~°‰õΩ ã¨=∞O[ã¨"≥∂ "åi q[˝`«‰õΩ =kÖË^•ÌO.
ZO^Œ∞HõO>Ë Z=i Ñ≤zÛ "åiH˜ P#O^ŒO. 80 âß`«O
áê~îåºOâßÅ∞ =∞iÜ«Ú "å˜ z=~°# WzÛ# „áê*ˇH±ì =~ü¯Å∞
WO@~ü<≥òÖ’ =∂„`«"Õ∞ Åaè™êÎ~Ú. Wk XHõ „QÍg∞}
„áêO`«Ö’x HõOѨӺ@~°∞¡, HõÔ~OòÖËx „ѨÉèí∞`«fi áê~î°âßÅÖ’
K«k"Õ q^•ºi÷H˜ ™ê^茺=∞ÜÕ∞º Ѩ<Õ<å? "åà◊¡H˜ P Pi÷Hõ ™È÷=∞`«
LO^•?
"≥Ú`«ÎOQÍ D WOw¡+π ѨÙã¨ÎHÍxfl ѨijeOz#ѨÙ_»∞
~°K«~Ú`«ÅÖ’ LO_Õ Jã¨Ê+¨ì`« J~°÷=∞=Ù`«∞Ok. Jxfl HÍÑ‘~ÚOQ∑
KÕã≤ áê~î°º ѨÙã¨ÎHÍÅ#∞ `«Ü«∂~°∞KÕã≤# g~°∞ ~°K«~Ú`«Å∞ Jx
¿Ñ~˘¯#|_»@O qO`« q_»∂¤~°=¸#∞. q^•ºi÷ WOw¡+π
<Õ~°∞ÛHÀ=_®xH˜ U=∂„`«O Wq ѨxH˜~å=x `≥eã≤ ‰õÄ_®,
„ѨÉèí∞`«fi áê~î°âßÅÖ’¡ g˜x É’kèOKÕ â◊H˜Î ™ê=∞~°÷ºO Hõey#
Láê^蕺ܫÚÅ∞ ÖË~°x JxÑ≤Oz „ѨÉèí∞`«fi áê~î°âßÅÅ#∞
`≥eqQÍ "≥„i ‰õΩHõ¯Åx „ѨHõ˜Oz =¸ã≤"Õ¿ã ‰õΩ„@‰õΩ
`≥~°ÖËÑ≤#@∞¡QÍ LOk. `≥Å∞QÆ∞, ™êOѶ≤∞Hõâß„™êÎÅ∞ PO„^èŒ "åã¨#
"Õã¨∞Î<åflÜ«∞x `≥ÅOQÍ} ÉèÏ+¨, K«i„`«, ã¨O㨯 $`«∞Å∞
W#∞=∞_ç~Ѩ KÕ¿ãq^èŒOQÍ áê~îåºOâßÅ∞ ~°∂á⁄OkOK«O_»x
„ѨÉèí∞`«fiO J^ÕtOzO_»O ã¨O`À+≤OK«^ŒQÆæ^Õ! WOw¡+π =∞iÜ«Ú
W`«~° áê~î°º ѨÙã¨ÎHÍÅÖ’ L#fl PO„^èŒ, J"≥∞iHÍ =∞iÜ«Ú
S~Àáê POQÆ¡ "åã¨#Å#∞ ‰õÄ_® `˘ÅyOz `≥ÅOQÍ}©Hõ
''~°}O—— KÕã¨∞HÀ"åeû LOk! Zãπ.ã≤.W.P~ü.˜Ö’ =∞iÜ«Ú
ã¨~°fitHõΔ JaèÜ«∂<£Ö’ u+¨ì"Õã¨∞H˘x L#fl t+¨ìQÆ}O "å~°∞
=O_ç"åiÛ# =O@HõO J^Œ∞ƒù`«O JO>Ë =∞Ǩ^Œ∞ƒù`«O Jx
"åi =Ok=∂QÆ^èŒ∞Å∞ JO@∂, `«Ñ¨C#∞ `«Ñ¨Êx KÕ¿ÑÊ "åi
<À~°¡#∞ <˘‰õΩ¯`«∞O_»=K«∞Û! HÍx Jk `«∞á¶ê<£‰õΩ =ÚO^Œ∞ KÕã≤#
ÃÇÏK«ÛiHõÖÏO˜^Õ#x QÆ∞iÎOKåe!! D áê~îåºOâßÅ#∞,
ã≤Å|ãπ#∞ "≥Ú`«ÎO ''WѶ¨Ó¡—— ÖÏO˜ ã¨Oã¨÷Å`À ѨÙ#óѨijeOѨ
*ËÜ«∂e!!!
T
~°K«~Ú`«, ~å„+¨ì HÍ~°º=~°æ ã¨Éèí∞ºÅ∞,
`≥ÅOQÍ} ~å„+¨ì ©K«~üû Ü«¸xÜ«∞<£

13. 15#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}_çÃãO|~ü 2014
T
J~°}ºÑ¨Ù~ÀQÆ=∞#O
>ˇÿ"£∞áêãπ>ˇÿ"£∞
qz„`«O! WѨC_»∞ ^ÕâßxH˜ ã¨fiK«Ûù`«, Ѩiâ◊√„Éèí`«Å∞ „Ѩ^è•#
J=ã¨~åÖˇ· áÈÜ«∂~Ú. Jq ã¨iQÍæ ÖËHõáÈ=_»"Õ∞ ^Õâßxfl
Ѩ˜ì Ñ‘_çã¨∞Î#fl ã¨=∞ã¨ºÖˇ·áÈÜ«∂~Ú. "≥∂_ô „áêÜ≥∂l`«
'ã¨fiK«ÛùÉèÏ~°`ü— q<À^Œ HÍ~°º„Hõ=∞O Ѩ^ÕѨ^Õ J^Õ Ñ¨xQÍ
K≥ѨÙÎ#fl q+¨Ü«∞q∞k. P HÍ~°º„Hõ=∞O JkèHÍ~°∞Å∞,
„Ѩ*τѨux^èŒ∞Å∞, áêsì HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ pѨÙ~°∞¡ Ѩ_ç`Õ `«Ñ¨Ê
D ^Õâ◊O ÉÏQÆ∞Ѩ_»^Œ<Õ =ÚyOѨ٠xã¨∞Î#flk. J~Ú`Õ P
pѨÙ~°∞¡ ˆH=ÅO ~À_»∞¤g∞^Õ Ñ¨x KÕÜ«∂e ã¨∞=∂! Z=Ô~·<å
~å[H©Ü«∂Åg∞^Œ, <åÜ«∞‰õΩÅ g∞^Œ, „ѨÉèí∞`åfiÅ g∞^Œ ‰õÄ_®
P pѨÙ~°¡#∞ ~°≠oÑ≤OK«=K«Ûx ÉèÏq¿ãΠѨѨCÖ’ HÍÖËã≤#>Ë¡.
J#fl<åfl! UHõOQÍ ~å[H©Ü«∂Å<Õ Hõ_çˆQ™êÎ~å UOk? Jn
"≥∂_ç =∞Ǩâ◊Ü«Úx áêÅ#Ö’... ZO`« ^è≥·~°ºO? ZѨC_À
>ˇÿOáêãπ HÍ#ѨÙ_»∞ JѨC_À WѨC_À pѨÙ~À, áê~°<À,
`«@ì<À Ѩ_ç`Õ KåÅO_ç! ^Õâ◊O â◊√„ÉèíOQÍ ÉÏÔQ· áÈ`«∞Ok.
S^Õà◊¥¡ J^Õ Ñ¨x. ~À_»∞¡, HÍÅfiÅ∞, áêÜ«∞ MÏ<åÅ∞...
XHõ>Ëq∞˜, HÍ^Õn Hõ_»QÆÏxH˜ J#~°›O.
QÆ`« Ѩ^Õà◊¡ J=∞‡ áêÅ##∞, [QÆ^•O| zÅ∞Hõ ѨÅ∞‰õΩ
Å#∞ ѨHõ¯#ɡ˜ì U^Œ<åfl L^Œúi™êÎ_»x HÀ˜ Pâ◊Å`À
"≥∂_ç™ê~ü#∞ ÔQeÑ≤Oz# [<åʼnõΩ ™ê~°∞ pѨÙ~°∞¡, áê~°Å<≥·`Õ
WzÛ 'Ѩ^ŒO_ç =ÚO^Œ∞‰õΩ— Jx `Àã¨∞Î<åfl_»∞. [<åÅ L^ŒúiOѨÙ
D â◊√„Éèí`«–Ѩiâ◊√„Éèí`« `À<Õ [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx „Ѩ=zã¨∞Î<åfl_»∞.
XHõ¯<å_≥·<å J=∞‡QÍ~°∞ D Ѩx KÕâß~å? Jx ^ŒÉÏ
~Úã¨∞Î<åfl_»∞. U^≥·`Õ UO QÍh HõÖˇHõì~°∞¡, Ps¤"ÀÅ∞, _®Hõì~°∞¡,
©K«~°∞¡...XHõˆ~q∞˜, JkèHÍ~°QÆ}=∞O`å áêѨO WѨC_»∞
pѨÙ~°∞¡, áê~°Å∞, `«@ìÅ∞ Ѩ_»∞`«∞#fl~°∞.
WHõ =∞#Ö’=∞#O =∂Ï¡_»∞‰õΩO^•O! "≥∂_ç ™ê~ü qO>Ë
QÆ∞™êû H˘ã¨Î_»∞. PÜ«∞# =Ok=∂QÆ^èŒ∞Å∞ Hõà‹¡„~° KÕã¨Î~°∞.
JO^Œ∞ˆH H˘OK≥O QÆ∞ã¨QÆ∞ã¨QÍ =∂Ï¡_»∞‰õΩO^•O! =∞#"≥∂_ô
™ê~ü‰õΩ ¿Ñ~°∞Ñ≤zÛ ÉÏQÆ<Õ L#flk. PÜ«∞##∞ yHõ¯_ç^•HÍ
fã¨∞Hõ=zÛOk ‰õÄ_® QÍ ¿Ñ~°∞Ñ≤KÕÛ. QÆ∞[~å`üÖ’ Jk
KÕâß Wk KÕâß Jx F ÃÑ^ŒÌ Éèí[<å HÍ~°º„Hõ=∞"Õ∞ [~°Ñ¨
ÖË^•? "å*ò¿Ñ~Ú, J^•fix "≥Ú^ŒÅ∞ "åà◊¡ HÍëêÜ«∞ѨÙ
=¸HõO`å P Éèí[#<Õ =∞m§ =∞m§ KÕã¨∂ΠѨ^Õà◊√¡ Hõ+¨ìѨ_ç`Õ
QÍx [<åÅ∞ "≥∂_ô k‰õΩ¯ K«∂_»ÖË^Œ∞. Éèí[# JO>Ë
Pëê=∂+‘<å UOk? <≥„Ǩ˙ Éèí[#, WOk~° Éèí[#, ZhìP~ü
Éèí[#, ZOrP~ü Éèí[#, "≥·Zãπ Éèí[#..... XHõ>Ëq∞˜?
D ^ÕâßxH˜ Ѩ˜ì# ^Ò~åƒùQƺ Éèí[#Å ã¨OYº‰õΩ ÖˇˆH¯ÖË^Œ∞.
WHõ WѨC_»∞ "≥∂_ç Éèí[#. J#fl@∞ì =∞iÛáÈÜ«∂! Uà◊¡ˆHà◊√¡QÍ
=<≥fl `«iyáÈx QÍOnè Éèí[# ÖË^• UOk =∞#‰õΩ?
WѨC_≥·`Õ "≥∂_ô Éèí‰õΩÎÅ∞ QÍOnè, "≥∂_ôÅ Éèí[#Å∞ Ô~O_çO˜h
[q∞eQÍ HÍxKÕÛã¨∞Î<åfl~°∞. JQÀ, QÍ Éèí[#Å#∞
K«∂ã¨∞‰õΩO@∂ =∞# ¿Ñ~°∞ Ñ≤zÛ ÃÑ^ŒÌ =∞x+≤ =ÚiÃÑOQÍ
=Úã≤=Úã≤QÍ #=Ùfi‰õΩO@∂ áêsìÖ’ JO^Œsfl ѨHõ¯‰õΩ<≥˜ì
ã≤OyÖò ÖÏÔ~˚ã¨∞ì b_»Ô~·áÈÜ«∂_»∞. WOHÀ k‰õΩ¯ QÆ∞[~å`ü
Éèí[##∞ Uà◊¡ `«~°|_Õ KÕ~ÚOz ^Õâ◊OÖ’x =ÚYº=∞O„`«∞
ÅO^Œih ѨHõ¯‰õΩ<≥˜ì =∂ Q˘Ñ¨Ê áêʼnõΩ_çQÍ `«##∞ `å#∞
z„uOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. WHõ PÜ«∞# ¿Ñ~°∞ Ñ≤zÛ`À KÕ~ÚOz#
P Éèí[<Õ WѨC_»∞ PÜ«∞##∞ ^ÕâßxH˜ UHõOQÍ „Ѩ^è•#
=∞O„u<Õ KÕã≤ áêˆ~ã≤Ok. U =∂@HÍ=∂>Ë– Éèí[#Ѩ~°∞ÖÏ~å
lO^•ÉÏ^£!
Ñ≤.ZO. JÜÕ∞º =ÚO^Œ~° QÆ∞*~å`ü#∞ J^Õ Ñ¨xQÍ
[<åʼnõΩ K«∂Ñ≤Oz# "≥∂_ô™ê~ü Ñ≤.ZO. JÜ«∂ºHõ UO
KÕÜ«∂Ö’ `≥Å∞=‰õΩO_® _ôÖÏ Ñ¨_çáÈ~Ú<å_»∞. ZO^Œ∞HõO>Ë
QÆ∞[~å`ü Jaè=$kú JO`å _˘ÖË¡<åÜ≥∞. U^À =∂Ü«∞Å
=∞~åiî J=`å~°O`À [<åÅ#∞ #q∞‡OKå_®Ü≥∞.
=Úã¨Öχ<£Å TK«HÀ`« k‰õΩ¯ [<åÅ K«∂ѨÙÅ∞áȉõΩO_®
QÆ∞[~å`üÖ’ Jk K«∂_»∞, QÆ∞[~å`üÖ’ Wk K«∂_»∞...JO@∂
J~°KÕuÖ’ "≥·‰õΩO~î°O K«∂Ñ≤OKå_»∞. z˜ÔH# "ÕÅ∞g∞^Œ
q<庙êÅ∞ KÕâß_®Ü≥∞. U"≥∞ÿ`«k, JHõ¯_» Ug∞ ÖˉõΩO_®?
JO^Œ∞ˆH UO KÕÜ«∂Ö’ áêÅ∞ áÈ`Õ. J@∞ uÑ≤Ê<å, W@∞
uÑ≤Ê<å, g∞^Œ Ѩ_®¤, H˜O^Œ Ѩ_»∞‰õΩ<åfl QÆ∞[~å`ü JO`å
_˘ÖË¡ Hõ#|_»∞`«∂ =K≥Û. W@¡~Ú`Õ ÖÏÉèíO ÖË^Œ#∞‰õΩ#fl_»∞.
QÆ∞[~å`ü =∞O„`«O |O^£ KÕ~ÚOzO_»∞. Jaè=$^Œ∞úÅ∞,
ѨiáêÅ#Å#∞ ѨHõ¯‰õΩÃÑ>Ëì F H˘`«Î HÍ~°º„Hõ=∂xH˜
`≥~°fâß_»∞. J^Õ 'ã¨fiK«ÛùÉèÏ~°`ü—. ''T_çÛO^Õ T_»=O_ç.
Hõ_çyO^Õ Hõ_»QÆO_ç. ^Õâ◊O „ÃѶ+π J~ÚáÈ"åe. L`«∞HõO_ç,
Pˆ~Ü«∞O_ç ^Õâßxfl. `≥šѨ_ç áÈ"åe ^Õâ◊O....xQÆxQÆ
ÖÏ_®e. [<åÅO`å Ñ≤zÛ Ñ¨˜ì#@∞ì K≥`«Î‰õΩO_ç Å=∞‡@,
=Ú~°∞QÆ∞ HÍÅ∞=Å "≥O@ u~°∞QÆ∞O_ç—— Jx Ñ≤Å∞ѨÙxKåÛ_»∞.
Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕâß_»∞ "≥∂_ô™ê~ü.J~Ú<å 㨈~ WO`« KÕã≤<å
"≥∂_ô ™ê~ü‰õΩ `«#g∞^Œ `«#‰õΩ H˘OK≥O J#∞=∂#"Õ∞. [<åÅ∞
QÆ#Hõ P~ÚO`« ™È~ÚH˜ =zÛ 'yxfl ho§~Úº, |∞ÔH¯_»∞
J#flO ÃÑ@∞ì=∞x "Õ∞O J_»∞QÆ∞`Õ "≥∂_ô y^ÕO^À ã¨fiK«ÛùÉèÏ~°`ü
JO@_ÕOk— Jx J_»∞QƉõΩO_®, y^ÕO Ñ≤zÛѨx Jx QÆÖÏ¡

14. 16 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} _çÃãO|~ü 2014
Ѩ@ì‰õΩO_® `≥eqQÍ QÍOnè`å`«#∞ `≥zÛ Ñ¨Hõ¯‰õΩ
ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl_»∞. QÍOnè K≥Ñ≤Ê#@∞ì Z=i â◊√„Éèí`« "åàı§
KÕã¨∞HÀ"åÅ<åfl_»∞. HÍ"åÅflO>Ë QÍOnè ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ K«^Œ∞=Ù
=∞#fl_»∞. Z=i "å_»Ö’ "åàı¡ T_»∞ÛHÀ"åÅ#fl_»∞.
HÍ"åÅflO>Ë QÍOnè U=∞#fl_À `≥Å∞ûHÀ=∞#fl_»∞. Z=i
áê~ÚMÏ<åÅ∞ "åàı¡ Hõ_»∞HÀ¯=∞#fl_»∞. gÖˇ·`Õ =∞Okq ‰õÄ_®
Hõ_»∞QÆ∞=∞#fl_»∞. HÍ"åÅflO>Ë QÍOnè =∂@Å∞ QÆ∞~°∞Î
KÕã¨∞HÀ=∞#fl_»∞. JO`å QÍOnè<Õ `≥zÛ =ÚO^Œ~° ÃјìO_»∞.
WHõ QÍOnè J#OQÍ<Õ, QÍOnè ¿ÑÔ~`«ÎOQÍ<≥ Ug∞ J#ÖËx,
Z^Œ∞~°∞ =∂Ï¡_»ÖËx ÉÏOK≥Å ÖˇHõ¯<Õ ^Õâ◊OÖ’ É’Öˇ_»∞
=∞Ok [<åÅ∞ LO˜i. QÍ gH±<≥ãπ#∞ Ѩ@∞ìH˘x "≥∂_ô
XuÎáêˆ~ã≤O_»∞. QÍOnè ¿Ñ~°∞`À ã¨fiK«ÛùÉèÏ~°`ü‰õΩ =∂Oz
|ÅO`≥zÛ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl_»∞. Jã¨Å∞ÔH·`Õ QÍOnè JO>Ë "≥∂_ô™ê~ü
QÆ∞~°∞"≥·# PÔ~Ããûãπ‰õΩ H˜Oz`≥·Î<å Ѩ_»^Œ∞. WOHÍ "≥∂_ô ™ê~°∞
áêsìˆH QÍOnè JO>Ë ã¨iѨ_»^Œ∞. g∞k #∞Oz Z<Àfl™ê~°∞¡
QÍOnèx |Ü«∞˜ˆH u˜ìáÈã≤<Àà◊√¡ "åà◊√¡. HÍh WѨC_»∞
"≥∂_ôH˜ P QÍO^èÕ QÆ`≥·O_»∞. U xq∞ëêxHÍáê@ áê_»‰õΩO>Ë
#_çKÕ@@∞ì ÖË^Œ#∞‰õΩ#fl_»∞ "≥∂_ç™ê~°∞, UHõOQÍ QÍOnè
=∞#O^ŒiH© P^Œ~°≈O Jx áêˆ~ã≤O_»∞. QÍOnèx K«OHõ
ÔH`«∞ΉõΩO>Ë Ô~O_»∞ ÖÏÉèÏÅ∞OÏÜ«∞x "≥∂_ô™ê~ü =∂ ÉÏQÆ<Õ
QÆ∞iÎOKå_»∞. "≥Ú^Œ˜k–ã¨fiK«Ûù ÉèÏ`«~ü‰õΩ =∞Oz ã¨áÈ~°∞ì
^˘~°Hõ@O, Ô~O_Àk–F k‰õΩ¯ QÍOnè á¶È’, WOHÀ k‰õΩ¯
"≥∂_ô á¶È’ Ãјì ÃѶ¡H©ûÅ∞, ÉϺ#~°∞¡ Hõ˜ìOz `«# Éèí[#
Ѩ~°∞Å∞ KÕ¿ã Éèí[#`À `å#∞ UHõOQÍ QÍOnèH˜ ã¨=∂#"≥∞ÿ#
W"Õ∞*ò L#fl b_»Ô~·áÈ=_»O. XHõ¯ ^≥|ƒ‰õΩ Ô~O_»∞ Ñ≤@ìÅ∞.
JѨʒ¡ q"ÕHÍ#O^Œ∞x =O`«∞ J~ÚáÈ~ÚOk. WѨC_»∞
QÍOnè =O`«∞. D ^Õâ◊OÖ’ q"ÕHÍ#O^Œ∞_»∞, "≥∂_ôÅ∞ W^ŒÌ~°∞
=∂„`«"Õ∞ q*Ï˝#∞Å∞ J<Õ Éèí[# x#fl =Úyã≤Ok.
^Õâßaè=$kúx QÆ∞iOz PÖ’zOz# "åà◊√¡ QÍOnè, "≥∂_ôÅ∞
W^ŒÌ~°∞ =∂„`«"Õ∞ J<Õ Éèí[# W"åfià◊ =ÚQÆ∞ã¨∞Î#flk. ˆ~Ѩ˜
#∞Oz D ^ÕâßxH˜ "≥∂_ô =∂„`«"Õ∞ `«Ñ¨Ê WOÔH=fi~°∂ k‰õΩ¯
ÖË~°<Õ Éèí[# "≥Ú^ŒÅ=Ù`«k. JO`å Éèí[# =∞Ç≤Ï=∞.
WHõ WOHÀ =∂@! "≥∂_ô PÖ’K«#Ö’–^Õâ◊OÖ’ É’Öˇ_»∞
ã¨=∞㨺Å∞ áê_≥·<å~Ú. _≥ɡ·ƒ Uà◊¡ ã¨=∞㨺Åhfl. P ã¨=∞㨺Å∞
fˆ~˜qHÍ^Œ∞. f~°∞ã¨Î=∞x =∂˜zÛ JkèHÍ~°OÖ’H˜ =K≥Û.
ÔHã≤P~ü ÉèÏ+¨Ö’ K≥áêÊÅflO>Ë ã¨=∞㨺Å∞ _≥ɡ·ƒ Uà◊√¡QÍ
f~°xq, S^Õà◊¡Ö’ f~°_®xH˜ áêѨO "≥∂_ô™ê~ü ^ŒQÆæ~° JÖÏ¡
LnÌ<£ nѨ"Õ∞^Œ<åfl L#fl^•? D =∂@ áê~°¡"≥∞O@∞Ö’<Õ
Jx `«Ñ≤ÊOK«∞‰õΩO^Œ=∞O>Ë ÔHã≤P~ü ÖˇHõ¯ "≥∂_ô™ê~ü‰õΩ
|i`≥yOK«|∞kú HÍÖËQÆO^Œ∞ˆH U=∞<åflQÍh, U^À XHõ˜
KÕã≤ [<åÅ∞ ã¨=∞㨺Šk‰õΩ¯ áȉõΩO_» KÕÜ«∂Åfl#∞‰õΩ#fl_»∞.
ã¨=∞㨺Šg∞^Œ L#fl [<åÅ #[~ü#∞ WOHÀk‰õΩ¯ =∂~åÛ
Åfl#∞‰õΩ#fl_»∞. [<åÅ#∞ ^•i `«Ñ≤ÊOKåÅfl#∞‰õΩ#fl_»∞.
JO^Œ∞HÀã¨O J`«xHÀ >ˇÿOáêãπ „áÈ„QÍO HÍ=eû =zÛOk.
J^Õ 'ã¨fiK«ÛùÉèÏ~°`ü—. D „áÈ„QÍO "≥Ú^ŒÖˇ·#Ѩʘ #∞O_ô
"≥∂_ô™ê~ü áêzHõ „|Ǩ‡O_»OQÍ áêiOk. [<åÅ∞
ã¨∞|ƒ~°OQÍ ^•i `«áêÊ~°∞. XHõ¯~°O>Ë XHõ¯Ô~·<å ã¨=∞㨺Å
QÆ∞iOz =∂Ï¡_ç`Õ X@∞ì. Z=~°∞ K«∂ã≤<å `«@ìÅ∞, áê~°Å∞,
Q˘_»¤à◊√§, H˘_»=à◊√¡ Ѩ@∞ì‰õΩ<Õ Hõ#|_»∞`«∞#fl~°∞. 'JÔ~, =∂
ã¨=∞㨺Å∞ f~°Û=Ü«∂º JO>Ë w ѨxH˜ =∂e# >ˇÿOáêãπ
Ѩ#∞ÖˇO^Œ∞‰õΩ KÕ~Úã¨∞Î#fl=Ù, =∂ ã¨=∞㨺Šã¨OQÆ`ÕOk,
=∂ |`«∞‰õΩÅ ã¨OQÆ`ÕOk, "å˜x L^ŒúiOK«∞_»∞ ã¨OQÆ`ÕOk—
Jx Z=fi~°∂ J_»∞QÆ∞_»∞ ÖË^Œ∞. WHõ K«∂_»∞..."≥∂_ô™ê~ü–Y∞+‘.
U=∞<åflQÍh, [<åÅ∞ ã¨=∞㨺 Jx J#‰õΩO>Ë KåÅ∞. QÆ^Õ
"≥∂_ô™ê~ü HÀiHõ. Jk ã¨∂Ѩ~üQÍ fiOk. JkèHÍ~°∞Å∞,
[<åÅO`å ÃÑO@ÅÖ’¡, K≥`«ÎÖ’¡, =Ú~°∞QÆ∞ "åã¨#Å`À,
=ÚiH˜ hà◊¡Ö’¡ K≥=∞@Å∞ áÈã¨∞‰õΩO@∂ ararQÍ QÆ_»∞ѨÙ
`«∞<åfl~°∞. g∞_çÜ«∂ ã¨fiK«Ûù`å "å~°ÎÅ∞ ~åã¨∞Î#flk. â◊√„Éèí`å
HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ Öˇ·"£ „Ѩ^Œ~°≈# eã¨∞Î#flk. ©K«~°∞¡, q^•º~°∞÷Å∞
|_»∞Å∞ =kÖËã≤, áê~îåÅ∞ ѨHõ¯#ɡ˜ì ã¨fiK«Ûù`å ~åºbÅ∞
fã¨∞Î#fl~°∞. ã¨fiK«ÛùO^Œ ã¨Oã¨÷Å∞ ~ÀAHÀ KÀ@ ѨÓ@HÀKÀ@
[<åŠѨ#∞Å#∞ ^≥|ƒH˘_»∞`«∂ ã¨=∂"ÕâßÅ∞ Ãјì Ѩiâ◊√„Éèí`«
QÆ∞iOz ÖˇHõÛ~°∞¡ ^ŒOK«∞ `«∞<åfl~Ú. WO`«HõO>Ë UO HÍ"åe
"≥∂_ôH˜? QÆn "≥∂_ô™ê~ü `≥e=O>Ë. WQÆ D S^Õà◊¡Ö’ ^Õâ◊O
"≥Ú`«ÎO É’_»QÆ∞O_»∞ ÖˇHõ¯ #∞#flQÆ J~Ú`«k 'ã¨fiK«ÛùÉèÏ~°`ü—`À.
Jk =Úyã≤#OHõ JѨC_çQÆ [<åʼnõΩ QÆ∞O_»∞ H˘˜ìOKÕ
ѨxÖ’ Ѩ_»`«_»∞ "≥∂_ô ™ê~ü. ™ê~ü Éèí‰õΩÎÅ∞, Éèí[#Ѩ~°∞Å∞
<å‰õΩ =ÚO^ŒO>Ë <å‰õΩ =ÚO^Œx QÆ∞O_»∞ H˘˜ìOK«∞‰õΩ<Õ
áÈ©Ö’ H˘Ï¡_»∞‰õΩO@~°∞. WHõ =∞# "≥∂_ô™ê~ü =∂„`«O
QÆ_®¤xfl x=Ú~°∞‰õΩO@∂ JOÉÏhHÀ, J"≥∞iHÍHÀ á¶È<£
Hõeã≤, 'JÔ~ ÖËÖ’ Ü«∂~ü, ǨÏ*Ï~ü #Ç≤Ï`À ^Œãπ ǨÏ*Ï~ü
ZHõ_£ ÖËÖ’, ÜÕ∞ ã¨Éò ǨÏ=∂~å [g∞<£ÃÇ·Ï, HÀ~Úcè
ÖÏ["åÉò ÃÇ·Ï. ã¨ÉòˆH Ǩ`ÀO "Õ∞ *Ï_»∂ÃÇ·Ï. "À ÖËHõ~ü
ã¨ÉòÖ’Q∑ ã¨fiK«ÛùÉèÏ~°`üˆH "≥∞ǨÏѶ≤Öò "Õ∞ QÆ∞"£∞~°¿ÇÏÃÇ·Ï,
Ѷ≤Hõ~ü=∞`ü— Jx XHõ"≥·Ñ¨Ù "åà◊§‰õΩ JÉèíÜ«∞q∞ã¨∂Î, =∞~À"≥·Ñ¨Ù
pѨÙ~°¡ HÍ~°º„Hõ=∞O, QÆ∞O_»∞¡ wH˜# Ѩ#∞Å∞ ZHõ¯_ç^•HÍ
=KåÛÜ≥∂, pѨÙ~°¡, QÆ∞O_»¡ ã¨OYº#∞ P<£Öˇ·<£ KÕâß~À ÖË^À
#O@∂ HõÖˇHõì~°¡#∞, JkèHÍ~°∞Å#∞, =∞O„`«∞Å#∞ iáÈ~°∞ìÅ
HÀã¨O Ǩ˙OHõiã¨∞ÎOÏ_»∞. ^Œ©*ò #ˆ~O„^Œ "≥∂_ô. T

15. 17#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}_çÃãO|~ü 2014
_®. l.ÅK«ÛÜ«∞º„áêѨOzHõO
''HÍÅO QÍHõáêÜÕ∞—— HõÔ~O@∞ ~åHõáêÜÕ∞! ™ê=HõáÈ`Õ
UO*ˇ`«Î~°∞...?!
''J~Ú`Õ ã¨K«∞Û_Õ<å.... U^Œ<åfl Ѩ<Õ˚ã¨∞H˘x |`å¯e....——
''UO Ѩ<Õ˚ã¨∞HÀ"åe... UO^˘~°∞‰õΩ`«∞O^Œx.....——
''U^À˜ ^˘~°∞‰õΩ¯kÌ. ^˘~°Hõ¯áÈ`Õ Láêã¨=ÚO_®e.....
HÍx... w ã¨K«∞Û_ÕOk....?!
''W[˚uQÆ |uH˜<À_çH˜ Uˆ~ Ѩ<≥@¡ QÆ∞^Œ∞~°Îk....?——
''Ü«∂_»#fl*ËÜ«∂e...U^≥ÿ# *ËÜ«∂e....U@¡..... PQÆ∞Å....——
''JqQÆ∂_» Ü«∂_»^˘iH˜ ã¨ã¨∞Î#fl~Ú... J_»¤ g∞^Àà◊√§ QÆ∂_®
J˜ìQÆ<Õ ~å=„˜...——
T~°O`« ##∞fl ™êHõe #iûOǨÏ_»O@~°∞. =∂ Ü«∞Ü«∞º‰õΩ
W^ŒÌ~°O. =∂ Ü«∞#fl ÉÏÖò~å*ò. W^ŒÌ~°Hõ¯Å∞, F ÃãÖˇ¡! JO^Œi
ÅQÍæÖˇÿ#~Ú. <Õ#∞ =ÚÃÑ·ÊÜÕ∞O_»¡ H˜O^Œ |∞˜ì#. <å‰õΩ JHõÖò
^≥eû#∞Oz =∂ Ü«∞=fi`À Hõeã≤ Ti |@ìÅ∞`«∞‰õΩ_»∞ `≥Å∞ã¨∞.
=∂ Ü«∞#fl, JHõ¯Å∞ QÆ∂_» |@ìÖˇ^Œ∞~°HõK«∞Û_»∞, LuH˜#OHõ
WO˜O˜H˜ ~ÚK«∞Û_»∞ *ËÃã’Å∞¡. HÍѨÙ^Œ#áÈÅ∞¡, HÀ=∞@∞¡
QÆ~°O QÆ~°O |∞=fiɡ_ç`Õ, `≥Å¡|@ìÅ ^≥K«∞ÛH˘x JO^Œ~°O QÆeã≤
u<≥’Å¡O. á⁄^Œ∞ÌQÆÅ¡ ã¨eÌÉÁeÌ uO>Ë ~åui L_»∞‰õΩ_»∞‰õΩk
u<Õ’Å¡O. HÀ=∞@∞¡, Ѩ>ËÖò™êO_»∞¡ `˘‰õΩ¯Éˇ_ç`Õ `˘‰õΩ¯`À,
ÖˉõΩO>Ë =Ú_çQÍ~°O`À u#_»O JÅ"å@∞. ZѨÙÊ_ÀQÍx =∂
Ü«∞=fi ‰õÄ~°O_»HõáÈ=Ù. <Õ#∞ |@ìÅ∞^≥KÕÛ HÍáÈÅ¡, HÀ=∞@¡,
Ô~_»¡ Ñ≤Å¡ÅO^Œ~°∞ ã¨^Œ∞‰õΩ#É’^Œ∞~°∞. <åQÆ∂æ_» áÈ"åÅx =ÙO_Õ!
=∂ J#flQÍ_çH˜ QÆ∂_® =ÙO_Õ! <åÖψQ =∂‰õΩÅáÈÅ¡
áÈ~°QÆO_»¡‰õΩ, <å~¸_ÀÅ¡‰õΩQÆ∂_® =ÙO_Õ. =∂ ™êHõÖ’Å¡
Hõ_»Ñ¨Å∞ "≥Ú`«ÎOQÍ W~°"≥·. D QÆ_»Ñ¨ÖË T~À¡x "≥Ú`«ÎO
Z~ÚºQÆ_»Ñ¨Å |@ìÅ∞`«HÍe. ÅQÍæʼnõΩ, ™ê=ÙʼnõΩ, ѨO_»QÆʼnõΩ,
ѨÉσʼnõΩ xÖ’û"åe. áÈ+¨=∞‡Å ѨO_»QÆ *ˇ`ÕÎ Ü«∂@ÖòQÀã¨∞_»∞
=∂=O`Õ! HÀã≤#O^Œ∞‰õΩ HÍÖò^ŒÅHÍÜ«∞ =∂H˜KÕÛk. QÆѨÙÊ_Õ
WO@¡ WO`« hãπ u<≥’Å¡O. HõÅ∞¡‰õΩ ÃÑ·ã¨e`«∞Î~°∞.
HõÅ∞¡`åÔQ’Å¡O. "˘ã¨∞¯e`≥Î (zÅ¡~°) ã≤Å¡~° Hõ~°∞ûÖˇÖË¡q.
=∂ JO`«∞‰õΩ Ü«∂Éèˇÿ WO_»∞¡O_Õq. k<åO U_≥xq∞kO_»¡
|@ìÅ`«∞‰õΩ_»∞O_Õk. Tiã¨~°ÊOzH˜, Hõ~°flOH˜, #Å∞æi Ѩ>ËO_»¡‰õΩ,
=ÚQÆ∞æ~°∞ HÀ=∞@¡H˜ k<åO L`å¯ÖË! D WO_»¡#∞ =∂ ™êHõe
Hõ_»∞ѨÅ∞ JO`«∞Å∞ ɡ@∞ìHÀx LuˆHk. =∂ JO`«∞‰õΩ
=¸_ÕO_»¡HÀ™êi JKÕÛk. |@ìÅ∞uH˜#O^Œ∞‰õΩ P#HÍÅO,
Ü«∂ã¨Oy |ÅO`« ÃÑ>Ëìk. J_»∞¡, ÉˇÅ¡O, =∞Hõ¯HõO‰õΩÅ∞
ÃÑ>ˇì’Å∞¡. J_»¡Hõ=∞‡~ÀÅ∞¡ PÅ¡ |ÅO`«ÅÔHe¡ =∂H˜O`«
|ÅO`« ÖË^Œ∞–|`«∞‰õΩÖË^Œ∞ ! Li`å_Õ <Õã¨Î=∂ÜÕ∞!!
(F P`«‡Ç¨Ï`«º P`«‡Hõ^äŒ!)
ɡ>ˇì’Å∞¡. =∂ˆH=∞#fl Ѩx|_ç`Õ J˜ìQÆ<Õ ¿ãã≤K≥Û’Å∞¡. |ÅO`«
WO`«O`« Jx ÖË^Œ∞. WO@¡ =∞Okx|˜ì, á⁄~ÚÅ#∞|˜ì,
ã¨O™ê~°Å#∞|˜ì |ÅO`« =ÙO@∞O_Õ. =∂ Ü«∞=fi Åã≤‡, |Hõ¯QÆ
`≥Å¡QÆ∞O_Õk. |@ìefl =∞Öˇ¡Ñ¨ÓÖ’Öˇ L`«∞‰õΩ^ŒÌx JO^Œ~°∞
á⁄y_Õk. =∂ Ü«∞Ü«∞º ã¨O˜QÍ_»∞. Z`«∞ÎÔH`«∞Î, |ÅOQÍ, #Å¡QÍ
LO_Õk. =∂ Ü«∞Ü«∞º#∞ =∂ Ü«∞=fi áê#"≥∂Å E¿ãk.
P_≥#fl_»∞ |@ìÅ∞ ^≥K«∞Û_»∞QÍx, ™êH˜iH˜ JK«∞Û_»∞QÍx
<Õ<£E_»ÖË^Œ∞. |ÅO`«Ñ¨ÙÊ_»∞ =∂„`«O =∂ Ü«∞=fi =ã¨∂Å∞
*Ë`ÕÎ, P_»∞ ã¨OK«∞Ö’¡ ^≥K≥Û’_»∞. =∂ J#flQÆ∂_® ÅQÆæOQÍOQÍ<Õ
=∂ Ü«∞Ü«∞ºÖÏQÍ<Õ ÃÑ^ÀÌ_≥ÿO_»∞. ~å„uHÍQÍ<Õ Pe^ŒÌ~°∞
HõÅ∞¡^•ÔQ’Å∞¡. =∂H˜O`« ѨO¿Ñ’Å∞¡.
<Õ#∞ |∞˜ì#ѨÙÊ_»∞ QÆiÉ’Å¡‰õΩ Éèí∂q∞e`˘ÎO„_»O>Ë
Ѩ>ËÅ∞‰õΩ, Hõ~°fláê~Ú#‰õΩ =∂ Ü«∞Ü«∞º P_ç ^ŒO_»QÆ_®Å#∞,
¿ãu =ÚOQƘ Hõ_≥O#∞ Jq∞‡ ÅOK«q∞`ÕÎ Ô~O_≥Hõ~åÅ
á⁄~°OáÈQÆ∞ ~åã≤zÛO„_»∞. Jn, TiH˜ Ѩ_»=∞˜ k‰õΩ¯#fl
Ãã~°∞=Ù =ÚOQÆ@ ™œ_»∞ Éèí∂q∞. Ãã~°∞=ÙH˜O^Œ Éèí∂=ÚÅhfl
HÍáÈÅ¡q, Ô~_»¡q. =∂ H˜zÛ# Éèí∂q∞Å#∞OKÕ F X„Ô~ áê~°∞kÌ.
=∂ Ü«∞Ü«∞º, Ü«∞#flQÍ_»∞ QÆeã≤ á⁄^Œ, á⁄~°∞HõQ˘˜ì ™êѨÙ
*Ëã≤O„_»∞. JѨÊ#∞flOz JO_»¡ =∞ˆH¯`«∞ÎO˜q∞. F HÍÃÑ·# Z^Œ∞Ì
<åQÆe`ÕÎ =∂ Ü«∞Ü«∞º ^≥zÛ ^Œ∞<≥fl’_»∞. <Õ<Õ Z#∞Hõ
™êÖˇ`«∞ÎO˜. =∂ Ü«∞=fi, Jk<≥‰õΩ |@ìÅ∞`«∞‰õΩ_Õ <åÜÕ∞! JO_»¡
ѨO_»∞`Õ Ñ¨O_Õk. ZO_»∞`Õ ZO_Õk. ѨO@ ѨO_»‰õΩ<åfl
=∂‰õį_® Éèí∂=ÚO^Œ#fl `«∞Ñ≤Î, 㨿ãÎ HÍÖËÜ«∞_®xH˜ ѨxH˘`«Î^Œ<Õ
n=∞! J#fl>Ë¡ =∂ Ü«∞Ü«∞º ã¨zÛO_»∞. Px ™ê=Ù‰õΩ ÃÑ^ŒÌHÍ~°}O
ÖË^Œ∞. ™ê"åeQÍ|˜ì ã¨zÛO_»∞. ™ê=Ù‰õΩ, k#"å~åʼnõΩ
™ê=ÙHÍi JÑ≤ÊzÛO_»∞. U~ÀÅ¡‰õΩ =¸_»∞~°∂áêÅ q∞`≥Îÿ`Õ,
|@ìÅ∞`«∞‰õΩ`«=∞x =∂‰õΩ Ô~O_»∞HÍ_çˆH WzÛO_»∞. P_çÔHe¡
=∂ Ü«∞#flQÍ_»∞ WO˜ ÃÑ^ŒÌ~ÚºO_»∞. =∂ JHõ¯Å‰õΩ =∂
Ü«∞#flQÍ_Õ ÅQÍæÅ∞ *Ëã≤O_»∞. ^•xH˜ JÃÑ·ÊOk. P `«~åfi`«
ÃãÖˇ¡ÅH˜. HÍ~åºÅ#ѨÙÊ_»∞ JѨC*ˇÜ«∞º‰õΩO@ ‰õΩ^Œ~°^Œ∞. ã≤#ÉÏ=
*ˇ~°O`« ã¨^Œ∞‰õΩ#fl_»x Ãã·H˜Öò"≥∂@~ü QÍ"åÅ#fl_»∞. =∂`À
QÍ^Œx HÍÅ∞¡QÆ_»∞ѨÙÅ∞ "≥ÚH˜¯`Õ ã¨=∞*ˇÿO_»∞. ¿ã`«∞OQÆ~°O
ɡ@ì=∞#fl_»∞. #_çÉσ= ^Œ∞ÉÏ~Ú áÈ`«#O>Ë ÃÑ·ã¨Å_çyO_»∞.
=∂`À˜QÍ^Œx Ü«∞=fiO>Ë =∂ Ü«∞Hõ¯<Õ JeyOk. Hõ@flO
ÖˉõΩO_»<Õ ÅQÆæO *ËuÎi, yѨÙÊ_»#fl ™êÜ«∞O*ˇÜ«∞º‰õΩO>Ë
Z@¡#flk. âßѨ<å~å÷Å∞ ɡ˜ìOk. =∂ WO˜HõK«∞Û_Õ |O^Õ˚ã≤Ok.
ÃÑ^ŒÌHõ¯ [~°#Ü«∞OQÍx, ^•xH˘¯_»∞‰õΩ, a_»¤|∞˜ì#ѨÙÊ_»∞ `˘>ˇ¡