1. 3#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}Ѷ≤|„=i 2015
Q“~°= ã¨Oáê^Œ‰õΩÅ∞
„á⁄IIJ_»áêã¨`«º<å~åÜ«∞}
ã¨ÅǨ =∞O_»e
JÅ¡O<å~åÜ«∞}
K≥·~°‡<£-„ÃÑãπ JHÍ_»q∞
z‰õΩ¯_»∞„ѨÉèÏHõ~ü
J_»fiˆHò–<åºÜ«∞ ã¨ÅǨ^•~°∞
ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞
_®IIã≤.HÍjO
ã¨Ç¨Ü«∞ ã¨Oáê^Œ‰õΩ~åÅ∞
¿ãflǨÏÅ`«ZO.
ã¨Oáê^ŒHõ =~°æO
_®IIZ.ã≤Öχ<åÜ«∞H±, Jã≤ÃãìOò „á⁄ÃѶã¨~ü
„HÍOu, [~°fleã¨∞ì
l.„Ѩ`åÑπ, sÃã~üÛ ™ê¯Å~ü
"Õ∞<Õ[~ü
ZO.ÉÏÅ∞<åÜ«∞H±
á¶È<£ <≥O.: 8008918475, 9290745490
_ç.˜.Ñ≤. : "åã¨q „QÍѶ≤H±û
#Å¡‰õΩO@, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–500044.
ÃãÖò: 8712125005.
Hõ=~ü _ç*ˇ·<£ : JO‰õΩ+π, #Å¡‰õΩO@, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£.
#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}Pi÷Hõ,~å[H©Ü«∞,™êÇ≤Ï`«º=∂ã¨Ñ¨„uHõ
#∂~°∞ ѨÓÅ∞ qHõã≤OK«h, "Õ~Ú PÖ’K«#Å∞ ã¨OѶ¨∞i¬OK«h J#fl@∞¡ „Ѩ*Ï#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# aè#fl PÖ’K«#ʼnõΩ
=∂ Ѩ„uHõÖ’ KÀ@∞O@∞Ok. Hõ#∞Hõ D Ѩ„uHõÖ’ =Ú„kOz# Jaè„áêÜ«∂Å∞ ~°K«~Ú`«Å"Õ.
ã¨Oáê^ŒHõ =~åæxH˜ UH©ÉèÏ=O LO_»#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}JH“Oò<≥O|~ü:62254225854
ZãπaÃÇÏKü, ~åOHÀiî „ÉÏOKü(20350), ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£.
Ѷ≤„|=i 2015
ã¨OѨ٘ : 5
ã¨OzHõ : 2
~°K«#Å∞, K«O^•Å∞, q~åàÏÅ∞ ѨOѨ=eû# z~°∞<å=∂
¿ãflǨÏÅ`«ZO.,
HÍfi~°ì~ü <≥O. R-9, O.U HÍfi~°ì~üû,
L™ê‡xÜ«∂ Ü«¸x=i≈˜, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£-500 007.
W."≥∞~ÚÖò:nadusthunnatelangana@gmail.com
[#=i 25, 2015
ã¨Oáê^Œ‰õΩ_çL`«Î~°O
P‰õΩ~åÅ∞ HÍÅOÖ’
qO`≥·# '=ã¨O`«O—
ѨH˜ΔÔ~Hõ¯Å g∞^Œ
qK«∞Û‰õΩO@∞#fl '=ã¨O`«O—
ѨH˜Δ Hõ#∞flÅ∞ =¸ã≤#ѨC_»∞
`«Å∞ѨÙÅ∞ `≥~°∞K«∞‰õΩO@∞#fl
'=ã¨O`«O—
XO@i qëê^•Å =∞^茺
É’~°∞# ‰õΩ~°∞ã¨∞Î#fl '=ã¨O`«O—
'=ã¨O`«O— ~åeÛ# ѨÓÅ g∞^Œ
ã¨∂~°∞ºx <Õ„`åÅ∞
Tˆ~yOѨÙQÍ =ã¨∞Î<åfl~Ú
ISSN 2349-2376
IFSC: SBHY 0020350

2. 4 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} Ѷ≤|„=i 2015
`≥ÅOQÍ}`˘=fi
ã¨Oáê^ŒH©Ü«∞O
Ô~O_»∞ `≥Å∞QÆ∞ ~å„ëêìÅ∞† L#fl`« q^Œº – HÍjO 5
`≥ÅOQÍ#O
ˆHã‘P~ü Ô~O_»∞Hõà◊√¡† g∞~ü L™ê‡#b MÏ<£–~å"≥∂r~å=Ù – =~°=~°~å=Ù 6
=~°Î=∂#O
'"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂— F ѨQƘ HõÅ – Z. #iûOǨÔ~_ç¤ 8
`≥ÅOQÍ}©Hõ'~°}O—
áê~î°âßÅ q^ŒºÖ’ Ããq∞+¨ì~ü q^è•#O J=∞Å∞ÃÑ· K«~°Û [~°QÍe – _®II U~°∞H˘O_» #iûOǨï_»∞ 12
ѨÙ~ÀQÆ=∞#O
™ê^茺"Õ∞<å? – J~°}º 14
„áêѨOzHõO
D K«i„`« U ã≤~å`À...? – _®II l. ÅK«ÛÜ«∞º 17
J^ŒÌOÖ’ JHõΔ~åÅ∞
qѨ¡= 'c[Éèí∂q∞— ѨÙ+¨Ê ã¨∞QÆ^èŒO qq Hõq`«fiO – _®II <åàıâ◊fi~°O â◊OHõ~°O 20
ã≤OQƈ~}˜ ã¨OQÆ`«∞Å∞
ÉÁQÆ∞æ |∞H˜¯ |`«∞‰õΩ`«∞<åflO – _»Ñ¨C ã¨=∞‡Ü«∞º 24
#_»∞ã¨∞Î#fl HÍÅO
ã¨fiK«ÛùÉèÏ~°`ü „â◊^Œú #Å¡^èŒ#OÃÑ· K«∂áêe – `«Hõ¯à◊§ÃÑe¡ ã¨∂i 25
áêʼnõΩÅ KÕ`«∞Ö’¡ zuH˜áÈ`«∞#fl Pk"åã¨∞Å |`«∞‰õΩÅ∞ – ~°q, K«O^Œ<£ 27
=∂@ =∂iÛ# ÃÑ^ŒÌ =∂kQÆ! – H˘OQÆ~° =∞¿ÇÏ+π 30
JO`å =∞`«∞Î=∞Ü«∞"Õ∞<å? – _®IISÅÜ«∞º, Ãã·^Œ∞Å∞ áÈÅO 33
`≥ÅOQÍ} Hõà◊Å#∞, HõàÏHÍ~°∞Å#∞ HÍáê_»∞‰õΩO^•O – `À@Ѩe¡ Éèí∂=∞#fl 35
™êÇ≤Ï`«ºO/ѨÙã¨ÎHõ ã¨g∞HõΔ
EÅ∂~°∞ 'h˜QÆ∞q∞‡—–n~°… Hõq`«–<å JÉèíºO`«~åÅ∞ – ã¨O|~åA ~°q„ѨHÍâò 37
^•â◊~°käx Ѩ˜ìOK«∞HÀ~å? – ^•fi.<å.âß„ã≤Î 39
`≥ÅOQÍ}À^Œº=∞OÖ’–áê@–4 – _®II Hõã¨Ñ¨ #ˆ~O^Œ~ü 41
K«~°Û
Z=i "≥∞ѨC HÀã¨O? – J~°}º 43
#~°ã≤OǨïxÃÑ· q+¨OQÆH˜¯# qâ◊fiO q=∞~°≈#∞ YO_çã¨∞Î<åfl – ˜. ^Œâ◊~°^äŒO 46
Ãã>ˇÿ~ü
'=ÚOѨٗ K«∂Ѩ٠– QÆ∞O_≥É’~Ú# Nx"åãπ 48
ã≤x=∂ ã¨g∞HõΔ
<≥`«∞Î~°O˜# KÕu`À `≥Å¡x áê=Ù~å<≥flQƈ~ã≤# '~å*ϺkèHÍ~°O— – ã≤. H˜~°}ü ‰õΩ=∂~ü 49

3. 5#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}Ѷ≤|„=i 2015
HÍjOã¨Oáê^ŒH©Ü«∞O
Ô~O_»∞`≥Å∞QÆ∞~å¢ëêìÅ∞†L#fl`«q^Œº
U „áêO`«O Jaè=$^≥ÂÌ# P „áêO`« q^•º~°OQÆO x~å‡}O g∞^Œ P^è•~°Ñ¨_ç =ÙO@∞O^Œ<Õk XHõ ÉèÏ=#. D ÉèÏ=#Ö’x
=∞Oz K≥_»∞Å#∞ ѨHõ¯#ÃÑ_ç`Õ W"åfià◊ Ô~O_»∞ `≥Å∞QÆ∞ ~å„ëêìÅ „ѨÉèí∞`åfiÅ∞ L#fl`« q^•º~°OQÆO Ѩ@¡ „Ѩ^Œi≈ã¨∞Î#fl x~°¡HõΔ ºO K«∂¿ãÎ
HõzÛ`«OQÍ <≥·Ñ¨Ù}ºO ÖËx [#ˆ~+¨<£û `«Ü«∂~°=Ù`åÜ«∞x K≥ѨÊ@OÖ’ Juâ◊Ü≥∂H˜Î ÖË^Œ∞.
1811Ö’ ÖÏ~ü¤q∞O’ `«# q∞xòûÖ’ WÖÏ J<åfl_»∞ ''„a©+π áêÅ# „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# `«~åfi`« "≥Ú@ì"≥Ú^Œ˜™êiQÍ „Ѩ[Å
J*Ï˝#O =Å# =∞Oz „ѨÉèí∞`åfixH˜ #+¨ìO "å˜Å∞¡`«∞O^Œx, <Õ~°Ñ¨Ói`« "å`å=~°}O „Ѩ|Å∞`«∞O^Œh—— D ^Õâ◊ „Ѩ[Å QÆ∞iOz
™ê„=∂[º"å^Œ áêʼnõΩÅ∞ WÏ¡O˜ <≥ÔQ˜"£ Jaè„áêÜ«∞O Hõey =Ù<åfl~°∞. „a©+π áêʼnõΩÅ "å~°ã¨∞Å∞QÍ D ^Õâßxfl áêeã¨∞Î#fl
=∞# áêʼnõΩʼnõΩ „Ѩ[Å q+¨Ü«∞OÖ’ q∞O’ Jaè„áêÜ«∂xHõO>Ë aè#flOQÍ =ÙO_Õ J=HÍâ◊O ÖË^Œ∞. „Ѩ[ʼnõΩ ã¨=∂Kå~°O `≥eÜ«∞‰õΩO_®,
*Ï˝#O JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ ÖˉõΩO_® KÕã≤, uiy „Ѩ[Å#∞ J*Ï˝#∞Å∞ J#@O áêʼnõΩÅ <≥·[O. ™ê„=∂[º"å^ŒO, D ^Õâ◊ J„QƉõΩÅ
„ÉÏǨχ}˜[O *Ï˝<åxfl ˆHO„nHõiOK«∞‰õΩO@∞Ok. „Ѩ[ʼnõΩ KÕ~°‰õΩO_® KÕã¨∞ÎOk. x*ÏxH˜ W^˘Hõ ‰õΩ„@Ö’ ÉèÏQÆO. „Ѩ[ʼnõΩ *Ï˝#O
`≥e¿ãÎ K≥·`«#º=O`«OQÍ PÖ’z™êÎ~°∞. `«^•fi~å áêʼnõΩÅ q^è•<åÅÖ’x „Ѩ*Ï =ºuˆ~Hõ`« `≥Å∞ã¨∞ÎOk. áÈ~åÏÅ∞ ‰õÄ_®
~°∂á⁄O^Œ∞`å~Ú. J~Ú`Õ D Ô~O_»∞ `≥Å∞QÆ∞ ~å„ëêìÅÖ’ L#fl`«, ^ÀÑ≤_ç =~åæʼnõΩ HÍ=eû# q^ŒºÖ’ <å}º`« LO_Õ@@∞¡
K«∂ã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. nx HÀã¨O KÕã¨∞Î#fl Hõ$+≤<Õ "≥Ú`«ÎO „Ѩ[ʼnõΩ KÕã¨∞Î#fl Hõ$+≤QÍ „ѨKå~°O KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. áêʼnõΩÅ D ‰õΩ„@
ѨÓi`« q^è•<åʼnõΩ K«i„`«Ö’<Õ KåÖÏ ™êHΔͺÅ∞<åfl~Ú. ǨÏO@~ü Hõg∞+¨<£(1883)‰õΩ WzÛ# x"ÕkHõÖ’ ѨÓÖË WÖÏ ~å™ê_»∞.
''L#fl`« =~åæÅ "åi q^•º „Ѩ=∂}ÏÅ∞ ÃÑOz#O`« =∂„`å# „Ѩ[Å <≥·uHõ, "Õ∞^è• Jaè=$kúH˜ Hõ$+≤ KÕã¨∞Î#fl@∞¡QÍ
„ѨHõ˜OK«∞‰õΩ<Õ Ç¨Ï‰õΩ¯ g∞ÔHHõ¯_çk——.
W"åfià◊ ѨÓÖË =∂@Å∞ =∞#‰õΩ P^Œ~°≈O HÍ"åe. JѨC_Õ Ô~O_»∞ `≥Å∞QÆ∞ ~å„ëêìÅ áêʼnõΩÅ#∞ „ѨtflOz, áÈ~å_»ÏxH˜ XHõ
^•i ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok.
`≥ÅOQÍ} „ѨÉèí∞`«fiO ÔH.l-Ñ≤.l =~°‰õΩ Lz`« q^Œº JO@∞Ok. P~°∞<≥ÅÅ∞ QÆ_çzOk. xiú+¨ì „Ѩuáê^Œ#Å∞ ÖË=Ù.
„ѨÉèí∞`«fi PK«~°} K«∂¿ãÎ =∂„`«O "åQÍú<åxH˜ aè#flOQÍ LOk. Z<Àfl Uà◊√¡QÍ ~å¢+¨ì |_≥˚òÖ’ q^•º~°OQÍxH˜ =ÚÃÑÂÊâß`«O x^èŒ∞Å∞
ˆHÏ~ÚOKåÅx _ç=∂O_£ LOk. `≥ÅOQÍ} ~å¢+¨ìO U~°Ê_ç`Õ D HõÅ <≥~°"Õ~°∞`«∞O^Œx q^•º~°∞÷Å∞, Láê^蕺ܫÚÅ∞ L^Œº=∞OÖ’
=ÚO^Œ∞ÉèÏQÍ# LO_ç áÈ~å_®~°∞. f~åK«∂¿ãÎ x~åâ◊<Õ q∞yeOk. L#fl`« q^•º~°OQÍxH˜ ˆHÏ~ÚOz# |_≥˚ò =∞iO`« Pâ◊Û~åºxH˜
QÆ∞iKÕã≤Ok. =Ú#∞Ѩ˜ áêʼnõΩÅ∞ F.Ü«Ú‰õΩ 172 HÀ@∞¡ ˆHÏ~Ú¿ãÎ `≥ÅOQÍ} áêʼnõΩÅ∞ 170 HÀ>Ë¡ ˆHÏ~ÚOKå~°∞. „Ѩf
ã¨O=`«û~°O r`åÅ∞, ÃÑ#¬#¡ HÀã¨"Õ∞ 332 HÀ@∞¡ J=ã¨~°=∞=Ù`å~Ú. D ÉÏ¡H± „QÍOò#∞ HÀ™êÎO„^èŒ áêʼnõΩÅ∞ q_»∞^ŒÅ KÕÜ«∞@O
ÖË^Œx `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞ <åÜ«∞Hõ`«fiOÖ’ =Ù#flѨC_»∞ <Õ˜ =∞O„`«∞Å∞ =∂Ï¡_®~°∞. =∞O„`«∞ÅÜ«∂ºHõ P =∂@ =∞iÛáÈ=@O
qz„`«"Õ∞q∞ H͉õΩ<åfl, `≥ÅOQÍ} L^Œº=∂xfl #_çÑ≤# P~üìû HÍÖË*ò(FÜ«Ú) QÆ∞iOz =∞iÛáÈ=@"Õ∞ qëê^ŒO.
ÃÑ·QÍ `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞O á⁄_»∞=Ù# hà◊√¡, x^èŒ∞Å∞, xÜ«∂=∞HÍÅ x<å^ŒOÃÑ· #_çzOk. `≥ÅOQÍ} ~å¢+¨ìO U~°Ê_®¤Hõ
H˘`«Î L^ÀºQÍÅ∞ =™êÎÜ«∞x Ü«Ú=`« ZO`À Pâ◊QÍ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î#flk. H˘`«Î L^ÀºQÍÅ Tã¨∞ WѨʘH© ÖË^Œ∞, HÍx F.Ü«ÚÖ’ 32
=∞Ok HÍO„ωõΩì J^蕺Ѩ‰õΩÅ#∞ `˘ÅyOK«=∞x „ѨÉèí∞`«fiO ã¨~°∞¯ûÅ~ü *ÏiKÕã≤Ok. S^Õà◊√¡QÍ `å`å¯eHõ „áêuѨkHõ# "åi
¿ã=Å#∞ qâ◊fiq^•ºÅÜ«∂xH˜ JOkOKå~°∞. D =∞^茺<Õ HÍO„ωõΩì „áêuѨkHõ# L^ÀºQÆO á⁄O^•~°∞. HÍx Z=i „ѨÜ≥∂[<åÅ
HÀã¨"Õ∞ `≥eÜ«∞^Œ∞ QÍx E<£ 2, 2014 `«~åfi`« xÜ«∞q∞`«∞Öˇ·# "åix Jxfl qâ◊fiq^•ºÅÜ«∂ÅÖ’ `˘ÅyOKåÅx L`«Î~°∞fi#∞
*ÏsKÕ™ê~°∞. W^Õq∞ qz„`«"≥∂HÍx ã¨^Œ~°∞ L`«Î~°∞fi#∂ ˆH=ÅO L™ê‡xÜ«∂ qâ◊fiq^•ºÅÜ«∞OÖ’<Õ J=∞Å∞KÕ™ê~°∞. WOHÀ
Pâ◊Û~°ºHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞"Õ∞q∞@O>Ë P L`«Î~°∞fi XHõ¯ x*ÏO HõàÏâßÅÖ’<Õ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ J=∞Öˇ·Ok. x*ÏxH˜ D L^ÀºQÍÅ∞
á⁄Ok# "åà◊¡O^Œ~°∞ „Ѩ`«ºHõΔOQÍ<À, Ѩ~ÀHõΔOQÍ<À `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞OÖ’ =Ù<åfl~°∞. H˘O^Œ~°∞ <åÜ«∞Hõ`«fi™ê÷#OÖ’ ѨxKÕ™ê~°∞.
=∞iH˘O^Œ~°∞ ™êÇ≤Ï`«º, ™êO㨯 $uHõ ~°OQÆOÖ’ ѨxKÕ™ê~°∞. HÀ™êÎO„^èŒ q=HõΔ‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ H˘Ï¡_ç# g~°∞ H˘`«Î ~å¢+¨ìOÖ’ Wxfl
~°HÍÅ∞ q=HõΔ‰õΩ QÆ∞iHÍ=Ïxfl U=∞#∞HÀ"åe. `≥ÅOQÍ}‰õΩ QÆ∞O_≥HÍÜ«∞ÖÏO˜ F.Ü«Ú Ñ¨iã≤÷`Õ WÖÏ =ÙO>Ë q∞QÆ`å Ü«¸x=iû©Å
^Œ∞ã≤÷ux K≥ѨÊ#Hõ¯ˆ~¡^Œ∞.
WHõ PO„^茄Ѩ^Õâò ~å¢+¨ìOÖ’, K«O„^ŒÉÏ|∞<åÜ«Ú_»∞ ™ê„=∂[º"å^Œ q^è•<åÅ J=∞Å∞ˆH Hõ@∞ì|_ç L<åfl_»x '¢ÃÑ·"Õò
Ü«¸x=iû©Å aÖË¡— x~°∂Ñ≤OzOk. L=∞‡_ç ~å¢+¨ìOÖ’ q^•º~°OQÍxfl |Ǩïà◊*Ïu HõOÃÑhʼnõΩ <≥·Ñ¨Ù}ºO Hõeæ# ÖË|~°∞#∞
`«Ü«∂~°∞KÕ¿ã Hõ~å‡QÍ~°OQÍ =∂~åÛ_»∞. WѨÙ_Õ"≥∂ `«# =∞O„u=~°æOÖ’ '<≥O|~ü@∞—QÍ K«ÖÏ=∞}˜ J=Ù`«∞#fl <å~åÜ«∞} q^•ºã¨Oã¨÷Å
Jkè<Õ`« „Ѩuáê^Œ#ÖË q^•º~°OQÍxfl xˆ~útã¨∞Î<åflÜ«∞x [~°∞QÆ∞`«∞#fl Ѩi}Ï=∂ÖË K≥|∞`«∞<åfl~Ú. áê~°¡"≥∞OòÖ’ ‰õÄ_® „Ѩuáê^Œ#
™ê÷~ÚÖ’ =Ù#fl '¢ÃÑ·"Õ@∞ qâ◊fiq^•ºÅÜ«∂Å aÅ∞¡—#∞ ~å¢+¨ì JÃãOc¡Ö’ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ@ì_®xH˜ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
=∞Oz áêʼnõΩÅ∞ =Ù#flKÀ@ =∞Oz q^Œº =ÙO@∞Ok. =∞Oz q^Œº L#flKÀ@ =∞Oz áêʼnõΩÅ∞ =ÙOÏ~°x "ÕÅ
ã¨O=`«û~åÅ „H˜`«O ¿Ñ¡’ K≥Ñ≤Ê# =∂@ =∞#ˆH"≥∞ÿ# „áêã¨OyHõOQÍ =ÙO@∞O^Õ"≥∂ PÖ’z^•ÌO.
[#=i 25, 2015

4. 6 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} Ѷ≤|„=i 2015
=~°=~°~å=Ù`≥ÅOQÍ#O
ˆHã‘P~ü Ô~O_»∞Hõà◊√¡† g∞~ü L™ê‡#b MÏ<£–~å"≥∂r~å=Ù
ÔHã≤P~ü XˆH<À@ =∞m¡=∞m¡ ZO^Œ∞‰õΩ g∞~üL™ê‡<£
JbMÏ<£#∞, ~å"≥∂rx á⁄QÆ_»∞`«∞<åfl_»∞. g∞~üL™ê‡<£
JbMÏ<£#∞ á⁄QÆ_»_»OÖ’ U áêʼnõΩxÖ’<≥·<å, =ÚYºOQÍ
~åAÅÖ’#~Ú<å =∞Op K≥_»∞Å∂ Ô~O_»∂ LOÏ~Ú, JÏ¡
K«∂¿ãÎ HÍHõfÜ«ÚÅ∞ ‰õÄ_» ™êÇ≤Ï`«ºO, tÅÊO, Hõà◊Å∞ áÈ+≤Oz,
ã¨~°ã¨∞ûÅ =O˜ `«ÏHÍÅ∞ Hõ˜ìOKåˆ~"≥∂HÍh Ѩy_ç^ŒÌ~åA
™ê=∞O`« ~å*Ϻxfl HõѨÊO K≥e¡OK«HõáÈ`Õ J}z"Õ™ê~°∞ Hõ^•.
Ѩy_ç^ŒÌ~åA#∞, ã¨=∞‡Hõ¯, ™ê~°ÅHõ¯Å#∞, ZO^Œ~À Pk"åã‘
áÈ~å@Ü≥∂^èŒ∞Å#∞ K«Oáê~°∞ QÆ^•. HÍHõfÜ«ÚÅ HÍÅOÖ’
Ô~·`«∞ŠѨiã≤÷`«∞Å∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ =∞#ˆH P^è•~åÅ∞<åfl~Ú–
J~Ú<å „Ñ¨`ÕºHõ `≥ÅOQÍ} L^Œº=∞O J@∞ HÍHõfÜ«ÚÅ#∞,W@∞
ã¨=∞‡Hõ¯, ™ê~°ÅHõ¯Å#∞ `«#‰õΩ „ѨfHõÅ∞QÍ fã¨∞‰õΩ#flk–
WѨʘH© `≥ÅOQÍ} P`«‡Q“~°"åxH˜ „ѨfHõÅ∞QÍ fã¨∞
‰õΩO@∞#flk–Jx "Õ∞^è•=ÙÅ =`åÎã¨∞ Åaèã¨∞Î#flk. JO>Ë UHõ
HÍÅOÖ’ `≥ÅOQÍ} Jã≤Î`åfixH˜ g∞~ü L™ê‡#bMÏ<£, H˘=Ú~°O
cè=Ú ‰õÄ_» „ѨfHõÅ∞ HÍ=K«∞Û. Wk "≥·~°∞^茺OQÍ HõxÑ≤OK«=K«∞Û
HÍh |∂~°∞˚"å L^Œº=∞"≥∞ÿ# `≥ÅOQÍ} Jã≤Î`«fi, ã‘fiÜ«∞ Q“~°=
L^Œº=∞OÖ’ W@∞=O˜q XˆH X~°Ö’ W=∞_»QÆeˆQ J„™êÎÖË
Jx „Ѩuáêkã¨∞Î<åfl~°∞. PO„^èŒ =∞Ǩã¨Éèí ~ÀAÖ’¡ KåHõe,
=∞OQÆe ÖË^• ZÅ"å_»∞–W^ŒÌiH© PO„^èŒ =∞Ǩã¨Éèí ã¨Éèíº`«fiO
LOk Hõ^•– '„Ѩ[Å =∞x+≤— #=ÅÖ’ J@∞=O˜ L^ŒO`«O
K«^Œ∞=Ù`å=Ú Hõ^• Jx ‰õÄ_» JOÏ~°∞. |O^Œw, =∞QÆ∂Ì"£∞,
ëÈÜ«∞|∞ÖÏ¡ MÏ<£Å‰õΩ =Úã≤¡OÅ∞QÍ QÆ∞iÎOѨ٠ÖË^Œ∞ Hõ^•.
|O^Œwx Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì ZuÎѨ˜ìOk. #"å|∞‰õΩ ^ŒQÆæi"å_≥·#
qã¨∞#∂i ^Õâ◊=ÚMò‰õΩ, PÜ«∞# |O@~Ú# J|ƒã¨bH˜ (J`«xH˜
~°HõÎO ѨOK«∞‰õΩ#fl `«=Ú‡_Õ J~Ú#ѨʘH©) â◊„`«∞=Ù Hõ#∞Hõ
PÜ«∞#‰õΩ =Úã≤¡O J#fl^•x Hõ#fl XHõ ¿Ñ^Œ Ô~·`«∞ QÆ∞iÎO¿Ñ
LO@∞Ok. =∞QÆ∂Ì"£∞ J~Ú`Õ Hõ=¸ºxã¨∞ì.PÜ«∞#‰õΩ
=∞`«"Õ∞q∞˜? Hõ=¸ºx[O JO>Ë W™ê¡O KåÖÏ ^Œ∂~°O
ÃÑ_»∞`«∞Ok. WOHõ ëÈÜ«∞|∞ÖÏ¡MÏ<£#∞ ~°*ÏHÍ~°∞¡ K«Oáê~°∞
QÆ#∞Hõ PÜ«∞# 'HÍѶ≤~ü— H˜O^Œ ÖˇHõ¯. JO>Ë =∞`« qâßfi™êʼnõΩ
„^ÀǨÏO KÕã≤#"å_»x J~°÷O. 'Jqâßfiã≤— Jx. ëÈÜ«∞|∞ÖÏ¡MÏ<£
Ö∫H˜Hõ „Ѩ*Ï™êfi=∞º"åk. PÜ«∞# Ö∫H˜Hõ „Ѩ*Ï™êfi=∞º"åk QÆ#∞Hõ
HÍ^Œ∞– ~°*ÏHÍ~°∞¡ K«Oáê~°∞ QÆ#∞Hõ ã¨OѶ¨∞ Ѩi"å~ü PÜ«∞##∞
㨇iOK«∞‰õΩO@∞Ok. Hõ#∞Hõ =∞i =Úã≤¡OÅ „Ѩuxkè Z=~°∞
=∞i? g∞~ü L™ê‡#bMÏ<£ J=Ù`å_»∞. HÍjO ~°rfi J=Ù`å_»∞.
X"≥·ã‘Å∞ J=Ù`å~°∞. JO^Œ∞ˆH a*ˇÑ≤, ã¨OѶπ∞Ѩi"å~ü â◊‰õΩÎÅ∞
g~°O^Œih f„=OQÍ =ºuˆ~H˜™êÎ~°∞.g∞~ü L™ê‡#bMÏ<£–¿Ñ^Œ
=Úã≤¡O ‰õÄ_» áêʼnõΩ_Õ J<Õ ÉèÏ=# HõeyOKÕ „Ѩܫ∞`«flO
KÕ™ê_»∞. ZOSZO ™ê÷Ѩ‰õΩ_»∞ P „ѨKå~°O |ÅOQÍ KÕã≤
|Å=O`«Ñ¨Ù =∞`«=∂iÊ_çÅ∞ KÕÜ«∞QÆeQÍ_»∞.
U =∞`«"≥∞ÿ<å ¿Ñ^ŒÅ∞ ¿Ñ^ŒÖË. Ñ‘_ç`«∞Å∞ Ñ‘_ç`«∞ÖË J<Õ
ÉèÏ=##∞ „Ѩ[Å =∞^茺# LO_ç áÈ~å_ç# Hõ=¸ºxã¨∞ìÅ∞
HõeyOK«QÆeQÍ~°∞. P „ѨÉèÏ=O |ÅÇ‘Ï#Ѩ_ç`Õ „Ѩ[Å∞ ‰õΩÅO,
=∞`«O, Jã≤Î`åfiňH PHõi¬`«∞Å=Ù`å~°∞. Hõ#∞Hõ XHõ ~°K«~Ú`«
K≥Ñ≤Ê#@∞¡ g∞~ü L™ê‡#bMÏ<£ HÍQÆey#O`«QÍ =Úã≤¡OÅ
„ѨfHõÅ∞ Z=~°∂ HÍÖË~°∞.
Wk `«HõΔ} J=ã¨~°O. „ˆQ@~ü ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ ZxflHõÖ’¡
=Úã≤¡OÅ F@∞¡ HÍ"åÅO>Ë–=∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù Jxfl Jã≤Î`«fi "å^•Å∞
|ÅOQÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ `≥ã¨∂Î =~°æ ^Œ$HõÊ^ä•xfl =ºuˆ~H˜OKÕ "åà◊¡‰õΩ
`≥ÅOQÍ}, ^Œo`« Jã≤Î`«fi"å^Œ∞ʼnõΩ =Úã≤¡OÅ`À SHõº`«
J=ã¨~°O QÆ#∞Hõ =Úã≤¡O Jã≤Î`«fi"å^•xH˜ g∞~ü L™ê‡<£ JbMÏ<£
J#∞‰õÄÅ JOâ◊O J=Ù`«∞<åfl_»∞. ZO`À |ÅOQÍ `≥ÅOQÍ}
"å^•xfl `≥ã¨∞Î#fl "åà◊√¡, PO„^èŒ `≥ÅOQÍ} "Õ~°∞ "Õ~°∞ *Ï`«∞Å∞,
ÉèÏ+¨Å∞ J<ÕO`« ^Œ∂~°O áÈ~Ú#"åà◊√¡ KåÖÏHÍÅOQÍ<Õ g∞~ü
L™ê‡#bMÏ<£#∞ á⁄QÆ_»∞`«∞<åfl~°∞.
™ê=∂#º „Ѩ[Å∞ =∞#O ã¨fi`«O„`«O `≥K«∞Û‰õΩO>Ë, =∞#O
x*ÏO #"å|∞#∞ QÆ^≥Ì kOz`Õ =∞#ˆH "≥ÚzÛOk J<Õ J~°÷OÖ’,
U^À =ã¨∞ÎO^Œx „Éèí=∞Ö’¡ LO_Õ"åà◊√¡. P WOy¡+¨μ "å_Õ #Ü«∞O,
P #"åÉË #Ü«∞O J#_»O ‰õÄ_» Hõ^Œ∞Ì. ^•x J~°÷O „Ѩ[Å∞
ÉÏxã¨`åfixfl HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl~°<À, "≥˜ì rq`åÅ∞
HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl~°<À Jx HÍ^Œ∞. J@∞=O@ѨC_Õ áÈeHõÅ∞
`≥zÛ `«=∞"≥·Ñ¨ÙuѨC‰õΩ<Õ "åà◊¡ =∂@ K≥Å∞¡`«∞Ok. "≥˜ì P
~°∂ѨOÖ’ ÖË^Œ∞. J~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ [i=∂<åÅ∞, J~°"≥·
<åÅ∞QÆ∞ ~°HÍŠѨ#∞flÅ∞ ÖË=Ù. HÍx JѨʘ „ѨÉèí∞`«fi
Pã¨∞Ѩ„`«∞Å∞, K≥~°∞=ÙÅ∞, QÆO_ç¿Ñ@, ^èŒ~°‡™êQÆ~°O =O˜
=∞Ozh˜ ã¨^Œ∞áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú. ZhìP~ü, K«O„^ŒÉÏ|∞,
"≥·ZãπP~ü, ~Àâ◊Ü«∞º, H˜~°}ü‰õΩ=∂~ü Ô~_»¡ Hõ<åfl #"å|∞Å∞
#Ü«∞=∞x–WѨʘ J#∞Éèí=O`À HÍÉ’Å∞##∞‰õΩOÏ~°∞. XHõ¯
"≥·^Œº~°OQÆO `«Ñ¨Ê #"å|∞Å HÍÅOÖ’, =ÚYºOQÍ g∞~ü
L™ê‡#b HÍÅOÖ’ „Ѩ*Ï~°OQÆOÖ’ [iy# U „ѨÜ≥∂QÆ"≥∞ÿ<å
¿Ñ^Œ „Ѩ[Å „ѨÜ≥∂[<åʼnõΩ ~åÖË^Œ∞. Jxfl "≥·~°∞^蕺ÅÖ’ „Ѩ^è•#

5. 7#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}Ѷ≤|„=i 2015
"≥·~°∞^茺O Uk J#∞‰õΩ#flѨC_»∞ `å#∞ `«# áêÔHò Y~°∞ÛÅ
HÀã¨O ˆHÏ~ÚOz# UÉèˇ· ÅHõΔÅ ZHõ~åÅ∞ ã¨Ô~ÊùMÏãπ Éèí∂q∞.
W~°"≥· "ÕÅ ZHõ~åÅ #∞Oz ÅHΔÍ UÉèˇ· "ÕÅ ZHõ~åÅ =~°‰õΩ
JѨiq∞`« Éèí∂=ÚÅ∞, Ѩ#∞flÅ∞, [i=∂<åÅ∞ J#∞ÉèíqOz#
Éèí∂™êfi=ÚÅ∞, "≥˜ì KåH˜s ^èŒxHõ Ô~·`«∞ ^•HÍ J=∞Öˇ·# Ѷ¨Óº_»Öò
x~°O‰õΩâ◊ q^è•#O–Z=~À H˘kÌ=∞Ok =Úã≤¡O *Ïw~ü^•~°∞¡
q∞#Ǩ JO^Œ~°∂ „ÉÏǨχ}, "≥Å=∞, Ô~_çÌ Éèí∂™êfi=ÚÅ`À
„QÍ=∂ÅÖ’ x~å‡}"≥∞ÿ# Ñ≤~°q∞_»¡ g∞^Œ `å*ò (H˜s@O) =Öˇ
xez# "å_»∞ g∞~ü L™ê‡#bMÏ<£. Hõ#∞Hõ =∞^茺 Ü«ÚQÍÅ
x~°O‰õΩâ◊ Ѷ¨Óº_»Öò Éèí∂™êfi=∂ºxH˜ ¿Ñ^Œ Ñ‘_ç`« Ô~·`åOQÍxH˜
=∞^茺 =Ù#flk P<å˜ „Ѩ^è•# "≥·~°∞^茺O.
Hõ#∞Hõ Y∞~å<£ g∞^Œ ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ`À Ѩ^ŒH˘O_»∞ =∞Ok
Hõ=¸ºxã¨∞ì qѨ¡=HÍ~°∞Å LitHõΔÃÑ· g∞~ü L™ê‡#bMÏ<£
ã¨O`«HõO ÃÑ@ì#O`« =∂„`å# PÜ«∞# „Ѩ*Ï™êfi=∞º "åkHÍ_»∞.
HÍx Éèí∂=∞Ü«∞º, H˜ëêìQ“_£Å LitHõΔ ~°^Œ∞Ì KÕÜ«∞x
"≥OQÆà◊~å=Ù<À, WOk~åQÍOnè<À PÜ«∞#`À#∞, *Ï~ü K«„Hõ=iÎ
`À#∞ áÈÅÛ‰õΩO_® LO_»ÖËO.
áê~°¡"≥∞O@s „Ѩ*Ï™êfi=∞º HÍÅѨ٠WOk~å, "≥OQÆà◊~å=ÙÅ∞
*Ï~ü Hõ#fl, g∞~°∞L™ê‡#bMÏ<£ Hõ#fl =∞Oz "åà◊¡Ü«∂º~å J#fl
„Ѩâ◊fl Pɡ˚H˜ì"£ ã≤ã¨ì"£∞Ö’ "Õ¿ã Ô~·@∞ `«Ñ¨C J~°÷O`À "Õ¿ãk
=∂„`«"Õ∞ J=Ù`«∞Ok.
Hõ#∞Hõ ™ê~åOâ◊OÖ’ =ÚYº=∞O„u ÔHã≤P~ü =ÚO^Œ∞ g∞~ü
L™ê‡#bMÏ<£#∞ „Ѩâ◊Oã≤OK«_»OÖ’ Ô~O_»∞ `«HõΔ} „ѨÜ≥∂[<å
Å∞<åfl~Ú. (J#∞Ѩã≤÷u PɡûO©) Éèí∂™êfi=ÚʼnõΩ– `å#∞
Éèí∂™êfi=∞º J#∞‰õÄÅ áêʼnõΩ}Ëfl Jx K≥ѨÊ^ŒÅ∞K«∞
‰õΩ<åfl_»∞.=∂"À~Úã¨∞ì J*ˇO_®, ^Œo`«∞ʼnõΩ =¸_»∞ ZHõ~åÅ
Éèí∂q∞ JO>Ë ÉèíÜ«∞Ѩ_»#Hõ¯ˆ~¡^Œ∞. g∞~°∞ ^Œ∞#∞flHÀÖËHõ Ѩ_®=Ù
Ѩ_ç# Éèí∂=ÚʼnõΩ ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å P^•Ü«∞O ~å=_®xˆH
Zãπã≤ ã¨Éòáê¡#∞ x^èŒ∞Å∞ "å_»∞`å#∞ Jx K≥ѨÊ^ŒÅ∞K«∞‰õΩ<åfl_»∞.
KÕã≤ K«∂áê_»∞ ‰õÄ_». #∂Ï#ÅÉèˇ· HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞ Zãπã≤
ã¨Éò áê¡<£#∞Oz ˆHÏ~ÚOz J#∞Ѩ ã≤÷u Éèí∂™êfi=ÚʼnõΩ P
_»|∞ƒ WzÛ PÜ«∞# H˘x ѨOzOk =∂„`«O U_»∞ =O^ŒÅ
ZHõ~åÅ Éèí∂"Õ∞. Jk ‰õÄ_» QÀÖÁ¯O_»Ö’ PQÆã¨∞ì 15 *ˇO_®
ZQƈ~ã≤# ~À*Ë.
J~Ú`Õ #"å|∞ g∞^Œ ÉèíH˜Î ZO^Œ∞HõO>Ë |OQÍ~°∞ QÆ∞_»∞¡
ÃÑ>Ëì ÉÏ`«∞ =O˜ ÅHõΔÖÏk ZHõ~åÅ ã¨Ô~ÊùHÍãπ Éèí∂=ÚÅ∞,
*Ïw~ü Éèí∂=ÚÅ∞, =H±Êù Éèí∂=ÚÅ∞ K«O„^ŒÉÏ|∞, "≥·ZãπP~üÅ∞
"≥Ú^ŒÅ∞ H˜~°}ü ‰õΩ=∂~ü Ô~_ç¤ =~°‰õΩ ZO`« J=Ú‡‰õΩ<åfl WOHÍ
q∞ye L#flk, ^Õâ◊OÖ’ U =∞Ǩ #QÆ~°OÖ’ ÖËxq–
áêi„âßq∞Hõ"Õ`«ÎʼnõΩ, |Ǩïà◊*Ïu, |_® HõOÃÑhʼnõΩ Hõ@ìɡ>Ëì
J=HÍâ◊O q∞yeÛáÈÜ«∂_»∞. ^Œo`«∞ʼnõΩ Ñ¨OzOk U_»∞
=O^ŒÅ ZHõ~åÅ Éèí∂q∞ J~Ú`Õ áêi„âßq∞Hõ "Õ`«ÎʼnõΩ DU_»∞
<≥ÅÖ’¡<Õ ^è•~å^Œ`«ÎO KÕã≤Ok =¸_»∞ ÅHõΔÅ ZHõ~åÅ Éèí∂q∞.
WѨÙ_çOHõ ÃÇÏeHÍѨì~üÃÑ· PÜ«∞# UiÜ«∞Öò 㨈~fiÅ∞ KÕã¨∞ÎO>Ë
~åK«H˘O_» "≥Ú^ŒÅ∞ ǨÏ#∞=∞H˘O_» =~°‰õΩ ZHõ¯_≥·<å „Ñ¨[ʼnõΩ
Éèí∂=ÚÅ∞ ^ŒˆH¯<å–á¶ê~å‡ã≤©Å∞, ™ê‡~üì ã≤©Å∞, PHÍâ◊
Ü«∂<åÅ∞, "≥∞„’ =∂~åæÅ∞, iOQÆ∞~À_»∞¡, ZH±û„ÃÑãπ "ÕÅ∞,
Ѷ≤Å∞‡ã≤©Å∞ `«Ñ¨Ê–Ô~·`«∞ʼnõΩ P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ `«Ñ¨Ê QÆ`«ºO`«~°O
U"≥∞ÿ<å q∞yÖË<å? Éèí∂=ÚÖË q∞QÆÅx "Õ∞~°‰õΩ K≥~°∞=ÙÅ
ѨÙ#~°∞^Œú~°}, q∞+¨<£ HÍHõfÜ«∞ ^ÕxHÀã¨O–ZHõ¯_çHõHõ¯_» `≥~åã¨
ZOZÖòZÅ, ZOÑ≤Å, KèÀÏ <åÜ«∞‰õΩÅ a<åg∞ HõO„ωõΩìÅ
HÀã¨"Õ∞<å? D =∂@ ZO^Œ∞HõO>Ë JO`«Ï á⁄ÔH¡~Ú#~°∞¡
Ü«∞O„`åÖË `«Ñ¨Ê D ѨxÖ’ „Ѩ[Å ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO, „â◊=∞,
ã¨Ç¨ÏHÍ~åʼnõΩ KÀ@∞ ÖË^Œ∞. 'K≥~°∞=Ù ^ŒQÆæiH˜ K≥~°∞=ÙQÍ<≥·<å
áÈ"åe, KÕѨQÍ<≥·<å áÈ"åe, JOÏ_»∞ #Okx ã≤^è•Ô~_ç¤.
K≥~°∞=ÙÅ#∞ Ü«∞O„`åÅ∞ ѨÙ#~°∞^Œúi™êÎÜ«∂ =∂#=„â◊=∞,
ã¨Ç¨ÏHÍ~°O ѨÙ#~°∞^Œúi™êÎÜ«∂ XHõ¯™êi `˘OÉèˇ·Å `≥ÅOQÍ}
Ñ¨Öˇ¡Å#∞ QÆ∞~°∞Î `≥K«∞Û‰õΩO>Ë `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
WHõ ~å"≥∂r~å=Ù á⁄QÆ_»Î–D q+¨Ü«∞OÖ’ g∞~ü
L™ê‡#bMÏ<£ q+¨Ü«∞OÖ’=Öˇ `≥ÅOQÍ} "Õ∞^è•=ÙÅ ã¨=∞~°÷#
Ug∞ ^˘~°Hõ_»O ÖË^Œ∞ QÍh #"å|∞#∞ á⁄y_ç`Õ q~°∞K«∞HõѨ_ç#
'„ѨQÆu— jÅ â◊‰õΩÎÅhfl W^Õq∞ KÀ^Œº"≥∂ Jx #∂º„@Öˇ·*ò
J=Ù`«∞<åfl~Ú. =~°OQÆÖòÖ’ <åÅ∞QÆ∞ ~ÀAÅ∞#flѨÙ_»∞ <Õ<≥ѨC_»∞
ÅHõΔ <åQÆà◊√¡ Ãјì ^Œ∞xfl™êÎ#<åfl#∞.~å"≥∂r Ѷ≤Å∞‡ã≤© J^Œ∞ƒ`«
HõàÏYO_»O. ~å"≥∂r~å=Ù XHõ¯ JOQÆ∞à◊O Éèí∂q∞ ‰õÄ_» K«@ì
q~°∞^ŒúOQÍ P„Hõq∞OK«ÖË^Œ∞.ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ Z=~°∞ ÃÑ_ç`Õ Uq∞˜?
=∞# áêi„âßq∞Hõ Jaè=$kúH˜ ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ ÃÑ@ì_®xH˜ PO„^èŒ
J~Ú`Õ <Õq∞˜–`≥ÅOQÍ} J~Ú`Õ <Õq∞˜–J<åfl_»∞. ZÅ∞Hõ#∞
Ѩ@ì_®xH˜ Z„~°Ñ≤ÖË¡ HÍ"åÖÏ–Jx _≥OQ∑ ã≤Ü«∂"ÀÑ≤OQÆ∞
J_çy#@∞¡. `≥ÅOQÍ} =KÕÛ^•HÍ ã¨fiѨiáêÅ#, =∞#
Éèí∂=ÚÅ∞, =∞# =#~°∞¡, =∞# K«^Œ∞=ÙÅ∞, =∞# H˘Å∞=ÙÅ∞.
WѨC_»∞ Jaè=$kú =∞O„`«O. ~å"≥∂r J~Ú`Õ <Õq∞˜? "≥∂_ô
J~Ú`Õ <Õq∞˜? XÉÏ=∂ J~Ú`Õ <Õq∞˜? ~å"≥∂r~å=Ù
Z=i Éèí∂=ÚÅ∂ K«@ì =ºuˆ~HõOQÍ P„Hõq∞OK«ÖË^Œ<Õk HÍ^Œ∞
ã¨=∞㨺 . K«@ì|^Œú=∂ J<Õk ã¨=∞¿ãº HÍ^Œ∞. K«ÏìÅ∞ HõÅ"åi
K«∞ÏìÅ∞ Jx „Ѩ[ÅO^ŒiH© `≥Å∞ã¨∞. <åºÜ«∞|^Œú=∂ HÍ^•
J<Õk „Ѩâ◊fl. Ѷ≤Å∞‡ã≤© K«∞@∂ì ÃÑ^ŒÌ „áêHÍ~°O Hõ˜ì, ^Œ∞ˆ~ƒù^Œº"≥∞ÿ#
ˆQ@∞¡ ÃÑ˜ì „QÍ=∂ʼnõΩ „QÍ=∂Å∞–`À=Å∞, KÕ#∞Å∞, K≥ÅHõÅ∞,
K≥~°∞=ÙÅ∞, Hõe¿Ñã¨∞‰õΩ<åflHõ–=∞ã‘^Œ∞ ‰õÄ_® „QÍ=∞O „Ѩ[Å
#_»QÆO_ç– L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ =∂„`«"Õ∞ K≥ѨÙÎ<åfl#∞. QÆ∞~°∞Î `≥eÜ«∞x
=º‰õΩÎÅ∞ ^•_çKÕã≤ K«zÛáÈÜ«∂_»x =kÖËã≤áÈ~Ú#
`«~°∞"å~Ú 11= ¿ÑrÖ’

6. 8 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} Ѷ≤|„=i 2015
Z.#iûOǨÔ~_ç¤=~°Î=∂#O
'"Õ∞H±W<£WO_çÜ«∂—FѨQƘHõÅ
"Õ∞ 2014Ö’ [iy# ™ê~°fi„uHõ ZxflHõÅÖ’ ˆHO„^ŒOÖ’
a*ˇÑ≤ <Õ`«$`«fiOÖ’x Z<£_çZ ‰õÄ@q∞ JkèHÍ~°OÖ’H˜ =zÛOk.
Ü«ÚÑ≤Z áêÅ<åHÍÅOÖ’ =ÚYºOQÍ 2009–2014Ö’
^Õâ◊OÖ’x „Ѩ[Å ã¨=∞㨺Å∞ f„=`«~°O JÜ«∂º~Ú. ^èŒ~°Å
ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ, Jqhu, ‰õΩOÉèíHÀ}ÏÅ∞, ÃÑiyáÈ~Ú# x~°∞^ÀºQÆO
=O˜ ã¨=∞㨺Å`À „Ѩ[Å∞ ã¨`«=∞`«O JÜ«∂º~°∞. HÍQÍ, W"Õ
ã¨=∞㨺ÅÃÑ· „ѨKå~° J„™êÎÅ#∞ QÆ∞iÃјì, `å#∞ JkèHÍ~°OÖ’H˜
=¿ãÎ D ã¨=∞㨺Å∞ JxflO˜h Ѩi+¨¯iOz"Õ™êÎ#x, "≥∂_ô
<åÜ«∞Hõ`«fiOÖ’x a*ˇÑ≤, ^Õâ◊ „Ѩ[ʼnõΩ "åQÍÌ#O KÕã≤Ok.
Ö’H±ã¨ÉèíÖ’ "≥∞*Ïi© ã‘@¡#∞ ™êkèOK«QÆeyOk. J~Ú`Õ
'=∂@Å∞ HÀ@Å∞ ^•˜<å, KÕ`«Å∞ QÆ_»Ñ¨ ^•@#@∞¡—QÍ D
H˘`«Î áêʼnõΩÅ f~°∞ <Õ_»∞ J<ÕHõ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ ^Õâ◊ „Ѩ[Å
u~°™ê¯~åxH˜ QÆ∞~°=Ù`«∂ =ÙOk. n#O`«˜H© HÍ~°}O
JkèHÍ~°OÖ’H˜ =¿ãÎ J#uHÍÅOÖ’<Õ ^Õâ◊OÖ’x „Ѩ[ʼnõΩ
ÃÑ#∞ÉèÏ~°OQÍ =∂i# JkèHõ ^èŒ~°Å#∞ <ÕʼnõΩ kOѨÙ`å~°x
J<Õ‰õΩÅ∞ PtOKå~°∞. HÍh <Õ˜H© H˘kÌáê˜ `Õ_®Å`À ^Õâ◊OÖ’
x`åº=ã¨~° ^èŒ~°Å ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅÕ H˘#™êQÆ∞`«∞#flk. nx`À
áê@∞QÍ JkèHÍ~°OÖ’H˜ =zÛ# H˘kÌ HÍÅOÖ’<Õ q^Õj
ÉϺO‰õΩÅÖ’ =Ù#fl ^ÕjÜ«∞ ^˘OQÆ _»|∞ƒ#∞ "≥#H˜¯ `≥Ñ≤ÊO
KÕ™êÎ=∞x a*ˇÑ≤ ZxflHõÅ "åQÍÌ#O KÕã≤Ok. HÍh D kâ◊QÍ
ã¨∞„Ñ‘OH˘~°∞ì *’HõºO KÕã¨∞‰õΩ<Õ =~°‰õΩ Ñ¶¨e`«O ÖËHõ áÈ~ÚOk.
WHõ `«~°∞"åu JOâ◊O, Ju=ÚYº"≥∞ÿ# x~°∞^ÀºQÆ ã¨=∞㨺.
=∞# ^Õâ◊ [<åÉèÏÖ’x 65% =∞Ok =Ü«∞ã¨∞û 35 ã¨O=`«û~åÅ
Ö’¿Ñ. Hõ#∞Hõ x~°∞^ÀºQÆ ã¨=∞㨺 f„=`« ^Õâ◊ Ü«Ú=‰õΩÅÖ’
f„= Jã¨O`«$Ñ≤ÎH˜ HÍ~°}O J=Ù`«∞#fl D ^Œâ◊Ö’ D ã¨=∞㨺‰õΩ
Ѩiëê¯~°OQÍ L`«ÊuÎ ~°OQÍxfl ÉèÏsQÍ qã¨ÎiOKÕO^Œ∞‰õΩ ''"Õ∞H±
W<£ WO_çÜ«∂—— ¿Ñi@ "≥∂_ô ÉèÏs „Ѩ}ÏoHõ#∞ „Ѩuáê
kOKå~°∞.
ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ L`«ÊuÎ ~°OQÍxH˜ H˘`«Î TѨÙxzÛ,
ÃÑ@∞ì|_»∞Å „Ѩ"åǨÏO =KÕÛÖÏ KÕ¿ã ÅHõΔ ºO`À „Ѩ^è•x
#ˆ~O„^Œ"≥∂_ô 'ÉèÏ~°`üÖ’ `«Ü«∂s— ("Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂) ¿Ñi@
H˘`«Î L^Œº=∂xH˜ Ñ≤Å∞Ѩ٠WKåÛ~°∞. „ѨѨOK«"åºÑ¨ÎOQÍ L#fl
"å}˜[º "Õ`«ÎÅ∞, ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞¡ ÉèÏ~°`üÖ’ `«=∞ L`«ÊuÎ ˆHO„^•Å∞
U~åÊ@∞ KÕã≤ ^Õâßxfl JuÃÑ^ŒÌ `«Ü«∂s ˆHO„^ŒOQÍ
~°∂á⁄OkOKåÅx HÀ~°∞`«∂ 2014 ÃãÃÑìO|~ü 25= `Õn#
"≥Ú@ì"≥Ú^Œ˜QÍ "≥∂_ô '"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂— x<å^•xfl "≥eH˜
WKåÛ~°∞. ^Õâ◊OÖ’ Láêkè HõÅÊ# ÃÑOK«_»O, =∂^茺q∞Hõ, `«$fÜ«∞
~°OQÍʼnõΩ „áê^è•#º`« W=fi_»O, *ÏfÜ«∞ Pi÷Hõ =º=ã¨÷‰õΩ
ѨÙ#~°∞`ÕÎ[O HõeÊOK«_»O, ÉèÏ~°`ü#∞ ã¨fiÜ«∞Oã¨=∞$kú QÆÅ
^Õâ◊OQÍ =∂~°Û_»O, JO`«~å˚fÜ«∞OQÍ ÉèÏ~°`« Pi÷Hõ =º=ã¨÷‰õΩ
H˘`«Î QÆ∞iÎOѨ٠`Õ=_»O nx „Ѩ^è•# ÅHΔͺÅ∞QÍ „ѨHõ˜OKå~°∞.
WOHÍ ^Õâ◊OÖ’H˜ q^Õj „Ѩ`«ºHõΔ ÃÑ@∞ì|_»∞Å ~åHõ#∞ =∞iO`«
ÃÑOK«_»O, MÏ~ÚÖÏ Ñ¨_»∞`«∞#fl „ѨÉèí∞`«fi ã¨Oã¨÷Å#∞ áêH˜ΔHõOQÍ
„ÃÑ·"Õ©HõiOz "å˜x ÃÑ·H˜ `Õ=_»O, "å˜ ¿ã=Å#∞ "≥∞~°∞QÆ∞
Ѩ~°K«_»O ‰õÄ_® '"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂— ÅHΔͺÖË. Wk ѨÓiÎQÍ
„ѨÉèí∞`«fi xÜ«∞O„`«} H˜O^Œ, „ѨÉèí∞`«fi–„ÃÑ·"Õò ÉèÏQÆ™êfi=∂ºÅ`À
[~°∞QÆ∞`«∞#fl HÍ~°º„Hõ=∞O.
QÆ`«OÖ’ ã¨∞n~°…HÍÅO x~°HΔͺxH˜ QÆ∞Ô~·, ^Õâ◊ ã¨∂÷Å*ÏfÜ«∞
L`«ÊuÎÖ’ ˆH=ÅO 15%xH˜ Ѩiq∞`«"≥∞ÿ# L`«ÊuÎ ~°OQÍxfl
ã¨∂÷Å *ÏfÜ«∞ L`«ÊuÎÖ’ 25–30% "Õ∞~°‰õΩ KÕ~°∞‰õΩ<ÕÖÏ
KÕÜ«∂Å<Õk „Ѩ}ÏoHõ . `«^•fi~å ^Õâ◊OÖ’x HÀÏ¡k =∞Ok
Ü«Ú=`«‰õΩ Láêkè HõeÊOK«QÆÅ=∞x, "≥∂_ô `«# ZxflHõÅ „ѨKå~°
Ѩ~°fiOÖ’ "åQÍÌ#O KÕâß~°∞. D „Ѩ}ÏoHõ#∞ q[Ü«∞ =O`«O
KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ JkèHÍ~°OÖ’H˜ =KåÛHõ PÜ«∞# K≥·<å, J„¿ãìeÜ«∂,
[áê<£, J"≥∞iHÍÅÖ’ Ѩ~°º˜OKå~°∞. WHõ D H˘`«Î <ÕѨ^䌺OÖ’
=∞#^Õâ◊OÖ’ L`«ÊuÎ ~°OQÆ Ñ¨i„â◊=∞ÅÖ’, q^Õj ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞
ÃÑ~°∞QÆ∞`åÜ«∂? `«^•fi~å x~°∞^ÀºQÆ ã¨=∞㨺 f„=`« `«QÆ∞æ`«∞O^•?
^ÕjÜ«∞ „Ѩ[Å H˘#∞QÀÅ∞ â◊H˜Î ѨÙOA‰õΩO@∞O^•? JÖψQ
=∞# ZQÆ∞=∞`«∞Å∞ ÃÑ~°∞QÆ∞ `åÜ«∂? WHõ =∞#"å}˜[º Ö’@∞
ã≤÷uH˜ âßâ◊fi`« Ѩiëê¯~°O ^˘~°∞‰õΩ`«∞O^•? =O˜ J<ÕHõ „Ѩâ◊flÅ∞
=∞# =ÚO^Œ∞‰õΩ =™êÎ~Ú.
ÃÑ· „Ѩâ◊flÅ ["å|∞ HÀã¨O =∞#O, D JOâßxH˜
ã¨O|OkèOz# ™ê#∞‰õÄÅ, „Ѩu‰õÄÅ JOâßÅ#∞ ÉËsA
"Õã¨∞HÀ"åe. =ÚO^Œ∞QÍ '"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂— J<Õ "≥∂_ô
x<å^•xH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ =Ù#fl JOâßÅ#∞ K«∂^•ÌO. g˜Ö’
„Ѩ^è•#"≥∞ÿ#k <Õ_»∞ „ѨѨOK« ã¨~°∞‰õΩÅ L`«ÊuÎH˜ Ju ÃÑ^ŒÌ
ˆHO„^ŒOQÍ =Ù#fl K≥·<åÖ’ HÍi‡‰õΩÅ "Õ`«<åÅ∞ ÃÑiy P ^Õâ◊OÖ’
ã¨~°∞‰õΩ L`«ÊuÎ =ºÜ«∞O ÃÑiyOk. WHõ `«~°∞"åu JOâ◊O –
<Õ_»∞ =∞#^Õâ◊OÖ’ „â◊=∞â◊H˜Î Ys^Œ∞ HÍ~°∞KÒHõQÍ =ÙO_»@O
J<Õk. JÖψQ =∞# ^Õâ◊OÖ’ JkèHõ ã¨OYºÖ’ Ü«Ú=‰õΩÅ∞
=ÙO_»@O ‰õÄ_® J#∞‰õÄÅ JOâ◊"Õ∞. ^•x`Àáê@∞QÍ XHõ
^Õâ◊OÖ’x „Ѩ[Å P^•Ü«∞O 5000 _®Å~°¡ ֒ѨÙQÍ L#flѨC_»∞
P^Õâ◊O „Ѩ^è•#OQÍ =º=™êÜ«∞ ^Õâ◊OQÍ LO@∞Ok. D
JOâ◊OÖ’ QÆ#∞Hõ P ^Õâ◊O 5000 _®Å~°¡ ã¨QÆ@∞ P^•Ü«∞
™ê÷~Úx KÕ~°∞‰õΩO>Ë Jk áêi„âßq∞HõOQÍ ZkˆQO^Œ∞‰õΩ
ã≤^ŒÌOQÍ=Ù#fl@∞¡ J~°÷O. WHõ Pi÷Hõ ™ê÷~Ú 10,000 _®Å~°¡ÃÑ·

7. 9#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}Ѷ≤|„=i 2015
™ê÷~ÚH˜ KÕi# J#O`«~°O P ^Õâ◊OÖ’ D áêi„âßq∞Hõ ~°OQÆO
Z^Œ∞QÆ∞^ŒÅ "ÕQÆO `«QÆ∞æ`«∞Ok. D J~°÷OÖ’ <Õ˜ ÉèÏ~°`ü, K≥·<åÅ
Ѩiã≤÷ux K«∂^•ÌO. 2013 „ѨѨOK« ÉϺO‰õΩ QÆ}ÏOHÍÅ
„ѨHÍ~°O ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’x ã¨QÆ@∞ P^•Ü«∞O 5410 _®Å~°∞¡QÍ
=ÙOk. JO>Ë Wk =∞#^Õâ◊OÖ’ ã¨~°∞‰õΩ L`«ÊuÎ ÖË^•
áêi„âßq∞Hõ ~°OQÆO Z^Œ∞QÆ∞^ŒÅ‰õΩ =Ù#fl J#∞‰õÄÅ ã≤÷ux
`≥Å∞ѨÙ`«∞Ok. WHõ =∞~À „ѨHõ¯# K≥·<åÖ’x ã¨QÆ@∞ "åi¬Hõ
P^•Ü«∞ ™ê÷~Ú 11,904 _®Å~°∞¡QÍ =ÙOk. JO>Ë n#~°÷O
K≥·<åÖ’ áêi„âßq∞Hõ ã¨~°∞‰õΩ L`«ÊuÎ ~°OQÆO =$kú"ÕQÆO `«yæ
¿ã"å~°OQÆOÖ’ =$kúH˜ J=HÍâßÅ∞ "≥∞~°∞QÆ=Ù`å~Ú. D
ã≤÷uÖ’<Õ_»∞ áêi„âßq∞Hõ ã¨~°∞‰õΩÅ L`«ÊuÎ ~°OQÆO ѨÙ<å^Œ∞Å∞
K≥·<å #∞Oz Hõke, ÉèÏ~°`üÖ’H˜ =KÕÛ J=HÍâßÅ∞ ѨÙ+¨¯ÅOQÍ
=Ù<åflÜ«∞x "≥∂_ô #=∞‡|Å∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞.
J~Ú`Õ, WѨC_»∞ =∞#O '"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂—‰õΩ
„Ѩu‰õÄÅOQÍ =Ù#fl JOâßÅ#∞ ‰õÄ_® ѨiQÆ}#Ö’H˜
fã¨∞‰õΩO^•O. ^ÕjÜ«∞OQÍ ã¨~°∞‰õΩ L`«ÊuÎ~°OQÆOÖ’H˜
ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕO^Œ∞‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿOk P ~°OQÆOÖ’x
Ѩi„â◊=∞Å L`«Ê`«∞ÎʼnõΩ `«y# _ç=∂O_£ =ÙO_»_»O. D
_ç=∂O_£ ÖËx ѨHõΔOÖ’ H˘`«ÎQÍ ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Öˇ=fi~°∂ P
~°OQÆOÖ’ ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ ÃÑ@ì_®xH˜ ã≤^ŒÌѨ_»~°∞. D J~°÷OÖ’
K«∂¿ãÎ JO`«~å˚fÜ«∞OQÍ<Õ ^èŒxHõ ^ÕâßÅÖ’ ‰õÄ_® „Ѩ[Å
H˘#∞HÀÅ∞â◊H˜Î ^•~°∞}OQÍ kQÆ*ÏiáÈ~ÚOk. <Õ_»∞ ã¨~°∞‰õΩÅ
L`«ÊuÎ, ZQÆ∞=∞`«∞ÅÖ’ J„QÆ ^ÕâßÖˇ·# K≥·<å, [~°‡hÅ
ZQÆ∞=∞`«∞Å =∂Ô~¯ò ‰õÄ_® D _ç=∂O_£ H˘~°`« =Å#
kQÆ*ÏiáÈ`ÀOk. "≥Ú`«ÎOQÍ Ü«¸~°Ñπ ^ÕâßÅ∞ <Õ_»∞ Pi÷Hõ
=∂O^ŒºO ^Œ∞ã≤÷u JOK«∞# "ÕÖÏ_»∞`«∞<åfl~Ú. =∞~À ^èŒxHõ
^Õâ◊O [áê<£Ö’x „Ѩ[Å H˘#∞QÀÅ∞ â◊H˜Î ‰õÄ_® <Õ_»∞ kQÆ*Ïi
áÈ`«∞Ok. WHõ J"≥∞iHÍÖ’ =∂O^ŒºO `˘ÅyáÈ#O^Œ∞# Wk
'"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂—‰õΩ XHõ „Ѩu‰õÄÅ`«. n#O`«˜`À áê@∞QÍ
^Õâ◊OÖ’ ¿Ñ~°∞‰õΩáÈ~Ú# =∞ixfl W`«ˆ~`«~° ã¨=∞㨺Å∞ ‰õÄ_®
=Ù<åfl~Ú. g˜Ö’ =ÚYº"≥∞ÿ#q 1. q^Œ∞º`ü~°OQÆOÖ’ H˘~°`«Å∞
2. =∞øeHõ =#~°∞Å∞ ã¨iQÍ ÖËHõáÈ=_»O 3. xѨÙ}∞Öˇ·#
HÍi‡‰õΩÅ H˘~°`« 4.J^èŒ∞<å`«# ™êOˆHuHõ Ѩi*Ï˝# ÖËq∞
=O˜q. JO`«~å˚fÜ«∞OQÍ Ñ¨Å∞ áêi„âßq∞Hõ ÃÑ@∞ì|_»∞Å
„Ѩ"åǨʼnõΩ ã¨O|OkèOz# J#∞‰õÄÅ`« ã¨∂pÅÖ’ ‰õÄ_®
=∞#O "≥#∞Hõ|_ç =Ù<åflO. „ѨѨOK« 'áÈ© ™ê=∞~°÷º ã¨∂p—
(148 ^ÕâßʼnõΩ ã¨O|OkèOz# J^茺ܫ∞#O) „ѨHÍ~°O =∞#
~åºO‰õΩ QÆ`« 6 ã¨O=`«û~åÅÖ’ 60 #∞Oz 71H˜ kQÆ*ÏiOk.
JÖψQ „ѨѨOK« ÉϺO‰õΩ '"åºáê~°O KÕÜ«∞_»OÖ’ "≥Å∞ã¨∞ÉÏ@∞—
(D*ò PÑπ _»∂~ÚOQ∑ al<≥ãπ) ã¨∂zHõÖ’ ‰õÄ_® "≥Ú`«ÎO
189 ^ÕâßÅÖ’ =∞#k 134= ™ê÷#O. HÍQÍ D ã¨∂pÃÑ·
=∞# ^Õâ◊ ™ê÷<åxfl 50H˜ KÕ~°Û_»O `«# ÅHõΔ º=∞x „Ѩ^è•x
"≥∂_ô K≥Ñ≤Ê=Ù<åfl~°∞. J~Ú`Õ <Õ© JO`«~å˚fÜ«∞ áÈ©
"å`å=~°}OÖ’ D ÅHõΔ º™ê^èŒ# JO`« ã¨∞Å∞"Õg∞ HÍ^Œ∞.
XHõ „ѨHõ¯# '"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂— HÍ~°º„Hõ=∂xfl "≥∂_ô
„áê~°Oaèã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ =∞~À „ѨHõ¯# =∞# ^Õâ◊OÖ’x
ѨÅ∞ ã¨~°∞‰õΩ L`«ÊuÎ ~°OQÆ Ñ¨i„â◊=∞Å∞ =ÚYºOQÍ K≥·<å
L`«Ê`«∞ÎÅ ^•˜H˜ `«@∞ìHÀÖËHõ =¸`«Ñ¨_»∞`«∞<åfl~Ú. "≥Ú`«ÎOQÍ
K≥·<å #∞Oz JkèHõ <å}º`« QÆÅ KÒHõ `«Ü«∂sÅ kQÆ∞=∞`«∞Å
^•˜H˜ =¸`«Ñ¨_»∞`«∞#fl ã¨~°∞‰õΩ L`«ÊuÎ ~°OQÆ Ñ¨i„â◊=∞Ö’
Wk XHõ z#fl =∞K«∞Û `«∞#Hõ =∂„`«"Õ∞. D„Hõ=∞OÖ’ ѨÅ∞=Ù~°∞
QÆ`«OÖ’x ^ÕjÜ«∞ L`«ÊuÎ^•~°∞Å∞ <Õ_»∞ K≥·<å kQÆ∞=∞u ã¨~°∞‰õΩÅ
„>ˇÿ_»~°∞¡QÍ =∂~°∞`«∞<åfl~°∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ =r~üѨÓ~üÖ’<Õ =Ù#fl
ѨÅ∞ ÉÁ=∞‡Å `«Ü«∂s Ü«¸x@∞¡, >ˇeHõ=¸ºxˆH+¨<£ ѨiHõ~åÅ
`«Ü«∂s Ѩi„â◊=∞ ‰õÄ_® =¸`«Ñ¨_»∞`«∞<åfl~Ú. JÖψQ L`«Î~°
„Ѩ^ÕâòÖ’x g∞~°ò‰õΩ K≥Ok# 400 ÉϺ_ç‡O@<£ ~åÔHòû, ÉϘà◊§
`«Ü«∂s Hõ~å‡QÍ~°Ån J^Õ ^•i. ѨO*ÏÉòÖ’x Å∂käÜ«∂<å
Ãã·H˜à◊§ `«Ü«∂s Ѩi„â◊=∞Åã≤÷u aè#‡"≥∞ÿ#k HÍ^Œ∞. K≥·<åÖ’x
J`«ºO`« P’"Õ∞>ˇ_£ Hõ~å‡QÍ~åÅÖ’ `«Ü«∂~°=Ù`«∞#fl ã¨~°∞‰õΩÅ∞,
=∞# ^ÕjÜ«∞ Ѩi„â◊=∞ʼnõΩ f„= áÈ©QÍ =Ù<åfl~Ú. HÍQÍ
=∞#^Õâ◊OÖ’x "≥Ú`«ÎO HÍi‡‰õΩÅÖ’ 70% =∂„`«"Õ∞
JHõΔ~åã¨∞ºÅ∞, giÖ’x 25% =∞Ok „áê^äŒq∞Hõ áê~î°âßÅ
q^Œº#∞ ‰õÄ_® ѨÓiÎKÕÜ«∞x"åˆ~, =∞i <Õ_»∞ =∞#O P’"Õ∞>ˇ_£
Ѩi„â◊=∞Å#∞ q^Õj ÃÑ@∞ì|_»∞Å`À ™ê÷Ñ≤OK«∞HÀQÆey<å, D
`«~°Ç¨ HÍi‡Hõ „âı}∞Å∞, P á¶êºHõìsÅÖ’ ѨxKÕÜ«∞QÆÅ
<≥·Ñ¨Ù}º`«Å#∞ HõeyÖË~°∞. HÍQÍ =∞# Ü«Ú=‰õΩÅÖ’ P^èŒ∞xHõ
Ѩi„â◊=∞ʼnõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# xѨÙ}`«Å tHõΔ} J<Õk n~°…HÍÅ
„Ѩ„H˜Ü«∞. D kâ◊QÍ ‰õÄ_® S˜S =O˜ "å˜ ^•fi~å Hõ$+≤
KÕÜ«∞QÆÅ=∞x „Ѩ^è•x K≥|∞`«∞<åfl~°∞. HÍh ^Õâ◊OÖ’ =∞Oz
©K«~°¡ H˘~°`« =ÙO^Œx, ã¨fiÜ«∞OQ̈́Ѩ^è•x "≥∂_ôÜÕ∞ D =∞^茺#
¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. D Jxfl f„= P@OHÍÅ =∞^茺 '"Õ∞H± W<£
WO_çÜ«∂— q[Ü«∞O <Õ_»∞ #ÖË¡~°∞ g∞^Œ #_»ˆHg∞ HÍ^Œ∞. ÃÑ·QÍ,
K≥·<å ã¨iH˘`«Î '"Õ∞_£ W<£ K≥·<å— q^è•<åxfl „ѨHõ˜OzOk.
^•x H˜O^Œ ^Õâ◊OÖ’H˜ =KÕÛ P^èŒ∞<å`«# áêi„âßq∞Hõ ™êOˆHuHõ
Ѩi*Ï˝<åxH˜, Ѩiâ’^èŒ<å, Jaè=$kú =ã¨`«∞ÅH˜, Ѩ#∞fl
~å~ÚfÅ#∞ K≥·<å „Ñ¨Hõ˜OzOk. JÖψQ ^Õâ◊OÖ’x =$uÎ q^•º
HõàÏâßÅÅ `åÅ∂‰õΩ ™ê÷~Ú =∞iO`« "≥∞~°∞QÆ∞ ѨiKÕ kâ◊QÍ
Jk K«~°ºÅ#∞ KÕѨ_»∞`«∞Ok. WHõ JÖψQ Pã≤Ü«∂Ö’x ѨÅ∞
W`«~° ^ÕâßÅ∞ ‰õÄ_® `«=∞ `«=∞ q^è•<åÅ`À ÃÑ@∞ì|_»∞Å#∞
PHõi¬OKÕO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ_® áÈ©Ö’ =Ù<åfl~Ú.
ÃÑ@∞ì|_ç „Ñ¨Ü≥∂[#"Õ∞ '"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂—
ÉèÏ~°`«^Õâßxfl „ѨѨOK«OÖ’ ÉèÏs L`«ÊuÎ ˆHO„^ŒOQÍ =∂iÛ
^Õâ◊ Pi÷Hõ =º=ã¨÷#∞ ~°∂áêO`«~°O K≥Ok™êÎ~°@. WO^Œ∞HÀã¨O
J#=ã¨~° K«ÏìÅ∞, x|O^èŒ#Å#∞ `˘ÅyOz, JkèHÍiHõ

8. 10 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} Ѷ≤|„=i 2015
q^è•<åÅ#∞ ã¨~°mHõ$`«O, "ÕQÆ=O`«O KÕã≤, „ѨÉèí∞`åfixfl =∞iO`«
áê~°^Œ~°≈HõOQÍ, ÉÏ^茺`åÜ«Ú`«OQÍ x~°fiÇ≤Ï™êÎ~°@. „Ѩ*Ï
ã¨=∞㨺ÅѨ@¡ „Ѩuã¨ÊOkOK«x "å~°∞ Ѩi„â◊=∞ʼnõΩ ã¨OÉOkèOz
xiÌ+¨ì HÍÅѨiq∞uÖ’ XˆH P<£Öˇ·<£ áÈ~°ìÖò ^•fi~å ã¨O|Okè`«
„áê*ˇ‰õΩìʼnõΩ P"≥∂^•Å∞ ÅaèOKÕÖÏ K«∂™êÎ~°∞. WO^Œ∞HÀã¨O
Zxq∞k =∞Ok ã¨Éèí∞ºÅ JOH˜`« |$O^•xfl U~åÊ@∞ KÕâß~°∞.
D |$O^ŒO „áê*ˇ‰õΩìʼnõΩ ã¨O|OkèOz# ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å
„Ѩâ◊flÅ∞, ã¨O^Õã¨Ç¨ÅxflO˜H© 48 QÆO@Ö’¡QÍ ["å|∞eã¨∞ÎOk.
HÍi‡HõK«ÏìÅ∞, <≥·Ñ¨Ù}ϺŠJaè=$kú, =∞øeHõ=ã¨`«∞Å =O˜
H©ÅHÍOâßÅÃÑ· ã¨O^ÕǨÅ∞ f~°∞ã¨∞ÎOk. L`«ÊuÎ~°OQÆO
qã¨ÎiOKÕH˘nÌ ¿ã"å~°OQÆO ‰õÄ_® qã¨Îiã¨∞ÎOk Hõ#∞Hõ Ô~O_»∞
~°OQÍÅ ^•fi~å ÉèÏsQÍ Láêkè HõÅÊ# [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx, ^Õâ◊
"åºÑ¨ÎOQÍ L#fl x~°∞^ÀºQÆ∞Ö’¡ Z‰õΩ¯==∞OkH˜ L^ÀºQÍÅ∞
^˘iˆHÖÏ KÕÜ«∂Å#flk "Õ∞H± W<£ „Ѩ^è•# ÅHõΔ ºOQÍ
„ѨHõ˜OKå~°∞. J~Ú`Õ WO^Œ∞HÀã¨O ˆH=ÅO <≥·Ñ¨Ù}ϺŠJaè=$^ÕÌ
H͉õΩO_® 㨄`«Ê=∂}ÏÅ∞ QÆÅ q^Œº ‰õÄ_® J`«º=ã¨~°O.
JO^Œ∞HÀã¨O ‰õÄ_® „ѨÉèí∞`«fiO Hõ$+≤ KÕÜ«∂eû LOk. HÍi‡Hõ
K«ÏìÖ’¡ ã¨O㨯~°}Å ^•fi~å L`«ÊuÎ ~°OQÆOÖ’ ÃÑ@∞ì|_»∞Å#∞
PHõi¬OKÕO^Œ∞‰õΩ HÍi‡Hõ ǨωõΩ¯Å#∞ HÍÅ~åÜ«∞#∞<åfl~°∞.
^Õâ◊OÖ’H˜ q^Õj „Ѩ`«ºHõΔ ÃÑ@∞ì|_»∞Å (ZѶπ_ôSÅ∞) „Ѩ"åǨxfl
ÃÑOK«_»O ‰õÄ_® "Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂Ö’x „Ѩ^è•<åOâ◊O.
`«^•fi~å „Ñ¨Éèí∞`«fi ~°OQÆ ã¨Oã¨÷Å áêH˜ΔHõ „ÃÑ·"Õ©Hõ~°}, Pi÷Hõ
=º=ã¨÷‰õΩ ã≤÷~°`«fiO HõeÊOK«_»O ™ê^茺Ѩ_»`åÜ«∞x „ѨÉèí∞`«fiO
K≥|∞`ÀOk. ÉèÏ~°`« HõÔ~hû J~Ú# ~°∂áê~Ú qÅ∞=
ѨÙ#~°∞^Œú~°} ‰õÄ_® nx n~°…HÍeHõ ÅHΔͺ֒¡ XHõ˜. ^•O`À
áê@∞ ^Õâ◊OÖ’ J`«ºkèHõOQÍ L#fl =∂#==#~°∞Å∞, =ÚYºOQÍ
Ü«Ú= [<åÉèωõΩ J=HÍâßÅ∞ HõeÊOz, "åi <≥·Ñ¨Ù}ϺÅ#∞
qxÜ≥∂yOK«∞HÀ"åÅx „ѨÉèí∞`«fiO Pt™ÈÎOk. WOHÍ J`«∞º#fl`«
™êOˆHuHõ`«Å LѨÜ≥∂QÆO, ^Õâ◊OÖ’x W`«~° =#~°∞Š㨄Hõ=∞
qxÜ≥∂QÆO ^•fi~å ^Õâßaè=$kúH˜, Pi÷Hõ =º=ã¨÷ TѨO^Œ∞
HÀ=_®xH˜ "Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂ ^ÀǨÏ^ŒO KÕã¨∞ÎO^Œx
K≥|∞`«∞<åfl~°∞.
'"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂— HÍ~°º„Hõ=∞O D H˜Ok `«Ü«∂s ~°OQÍ
ÅxflO˜Ö’#∂ J=∞Å∞ KÕÜ«∂Åx „ѨÉèí∞`«fiO x~°‚~ÚOzOk.
Jq– "åǨÏ<åÅ∞, "åǨÏ<åŠѨiHõ~åÅ∞, "≥·=∂xHõ ~°OQÆO,
r= ™êOˆHuHõ~°OQÆO, ~°™êÜ«∞#, x~å‡}, ~°HõΔ}, q^Œ∞º`ü
Ü«∞O„`åÅ∞, ZÅ„HÍìxH± =º=ã¨÷Å∞, PǨ~°â◊√kú, S©, cÑ‘ZO,
`ÀÅ∞ Ѩi„â◊=∞Å∞, g∞_çÜ«∂, q<À^ŒO, QÆ#∞Å∞, K«=Ú~°∞,
ã¨Ç¨Ï["åÜ«Ú=Ù, á¶ê~å‡, áÈ~°∞ìÅ∞ (F_»ˆ~=ÙÅ∞), Ô~·ÖËfi,
ѨÙ#ifixÜ≥∂QÆ WO^èŒ#O, ~À_»∞¡, ~°Ç¨Ï^•~°∞Å∞, JO`«iHõΔO,
*∫o, =„™êÎÅ∞, ^äŒ~°‡Öò q^Œ∞º`ü, Ѩ~åº@Hõ, Pu^䌺, P~ÀQƺ
zH˜`«û~°OQÍÅ∞. D ~°OQÍÖ’¡ ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞, Jaè=$kú ÃÑiy`Õ
^Õâ◊OÖ’ L`«ÊuÎ ~°OQÆO ѨÙOA‰õΩO@∞O^ŒO@∞<åfl~°∞. J~Ú`Õ
„Ѩã¨∞Î`«O <≥ÅH˘#fl Pi÷Hõ =∂O^ŒºO =Å# áêâßÛ`«º ^ÕâßÅÖ’
y~åH˜ `«yæOk. =∞#^Õâ◊ „Ѩ[ÅÔH·`Õ H˘<Õ â◊H˜Î ÖË^Œ∞. =∂Ô~¯òÖ’
J=∞‡HõO HÍx =ã¨∞Î=ÙÅ L`«ÊuÎH˜ Z=Ô~·<å ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞
ÃÑ@ì_®xH˜ ™êǨÏã≤™êÎ~å J#flk „Ѩ^è•# ã¨=∞㨺.
33 „áê*ˇ‰õΩìʼnõΩ =∂~°æO ã¨∞QÆ=∞O :
'"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂— HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ _ôSÑ‘Ñ‘
2014, JHÀì|~ü, #=O|~ü <≥ÅÖ’¡ 33 ~°HõΔ} XѨÊO^•Å∞
‰õΩ^Œ∞~°∞Û‰õΩOk. g˜Ö’ 19 „Ѩuáê^Œ#Å∞ q^Õj „Ѩ`«ºHõΔ
ÃÑ@∞ì|_»∞Å (ZѶπ_ôS)`À ‰õÄ_ç#"Õ. g˜Ö’ H˘xfl – iÅÜ«∞<£û
U~À¿ãÊãπ, ÉèÏ~°`ü á¶È~üì, =∞Ç‘ÏO„^• >ˇeá¶ÈxH± WO˜„ˆQ>ˇ_£
ã≤ã¨ì"£∞û, =∞Ç‘ÏO„^• U~À„ã¨ìHõÛ~ü eq∞>ˇ_£, ѨO*òÖÏ~Ú_£
Ѩi„â◊=∞Å∞, ÏÏ J_®fi<£û_£ "≥∞©iÜ«∞Öòû eq∞>ˇ_£ ã¨Oã¨÷ʼnõΩ
ã¨O|OkèOz#q. `å*ÏQÍ "≥∂_ô „ѨÉèí∞`«fiO ~°HõΔ} ~°OQÆOÖ’
ZѶπ_ôSÅ#∞ 26 #∞Oz 49 âß`åxH˜ ÃÑOz, W`«~° q^è•<åefl
ã¨~°mHõ$`«O KÕã≤Ok. „ѨÉèí∞`«fiO W©=ŠѨÅ∞ ~°HõΔ} L`«Ê`«∞ÎÅÃÑ·
Öˇ·ÃãxûOQ∑ `˘ÅyOzOk. ѨÅ∞ ~°HõΔ} L`«Ê`«∞ÎÅ∞, Ãã·x‰õΩÖË
H͉õΩO_® ™ê^è•~°} „Ѩ[Å∞ ‰õÄ_® "å_Õ L`«Ê`«∞ÎʼnõΩ WHõÃÑ·
áêi„âßq∞Hõ Öˇ·Ãã<£û J=ã¨~°O ÖˉõΩO_® „ѨÉèí∞`«fiO q^è•<åÅ#∞
ã¨~°mHõiOzOk.
"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂ HÍ~°º„Hõ=∞ J=∞Å∞‰õΩ <À_»Öò ã¨Oã¨÷QÍ
QÆ∞iÎOz# "å}˜[º Ѩi„â◊=∞Å =∞O„u`«fi âßY H˜O^Œ QÆÅ
áêi„âßq∞Hõ q^è•#O, „áÈ`åûǨÏHõ qÉèÏQÆO (_ôSÑ‘Ñ‘) –
"≥Ú^Œ@QÍ nx J=∞Å∞‰õΩ áêi„âßq∞HõOQÍ QƘì ѨÙ<å^Œ∞Å∞
QÆÅ =∞Ǩ~å„+¨ì, `«q∞à◊<å_»∞, Hõ~å‚@Hõ, QÆ∞[~å`ü, PO„^茄Ѩ^Õâò,
`≥ÅOQÍ} `«k`«~° ~å„ëêìÅ#∞ QÆ∞iÎOzOk. D ~å„ëêìÖ’¡
"å}˜*ϺxH˜ "å`å=~°}Ïxfl =∞iO`« "≥∞~°∞QÆ∞Ѩiz, J#∞
‰õÄÅOQÍ KÕÜ«∂Åh, „Ѩ`ÕºHõ HÍÅ =º=kèÖ’QÍ _ôÖˇ·ÃãxûOQ∑,
_ô Ô~QÆ∞ºÖË+¨<£ =O˜q [~°áêÅh 2014, _çÃãO|~ü
<≥ÖÏY~°∞Ö’ '"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂—ÃÑ· [iy# *ÏfÜ«∞
=~ü¯ëêÑπÖ’ D x~°‚Ü«∂Å∞ fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. '"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂—
HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ QÆ∞iÎOz# 25 „Ѩ=∂}ÏʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ
~å„ëêìÖ’¡ g˜ J=∞Å∞ [~°QÍe. Ѷ¨e`åÅ#∞ "å˜ „áêuѨkHõ
QÍ<Õ qâı¡+≤™êÎ~°∞. Láêkè HõÅÊ#, H˘`«Î Pq+¨¯~°}ʼnõΩ
„áÈ`åûǨÏO, <≥·Ñ¨Ù}ϺŠJaè=$kú, "Õ∞^èÀ ã¨OѨuΠѨi~°HõΔ}.
Pi÷Hõ =º=ã¨÷Ö’ kfifÜ«∞, `«$fÜ«∞ ~°OQÍʼnõΩ „áê^è•#ºO,
^Õâßxfl J`«∞º`«Î=∞ `«Ü«∂s ˆHO„^ŒOQÍ =∂~°Û_»O, *ÏfÜ«∞
Pi÷Hõ =º=ã¨÷‰õΩ TѨÙ#OkOK«_»O, Jxfl ~°HÍÅ∞QÍ ã¨fiÜ«∞O
ã¨=∞$kú QÆÅ ^Õâ◊OQÍ q^Õj ÃÑ@∞ì|_»∞Å#∞ ÃÑOK«_»O ^•fi~å
ÉèÏs Ѩi„â◊=∞Å∞, „ѨÉèí∞`«fi~°OQÆ ã¨Oã¨÷Å áêH˜ΔHõ „ÃÑ·"Õ©Hõ~°}
^•fi~å "å˜ ¿ã=Å∞ "≥∞~°∞QÆ∞ Ѩ~°∞™êÎ=∞O@∞<åfl~°∞. JO>Ë
™ê„=∂[º"å^Œ „ѨѨOpHõ~°} q^è•<åÖ’¡ ÉèÏQÆOQÍ „^Œ=º
ÃÑ@∞ì|_ç „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ HÍáê_»@O `«Ñ¨Ê Wk =∞~˘Hõ˜HÍ^Œ∞.

9. 11#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}Ѷ≤|„=i 2015
=ÚyOѨ٠:
„^Œ=ºÖ’@∞ `«yæOѨÙ, 8âß`«O Pi÷HÍaè=$kú ÅHõΔ ºOQÍ
K≥|∞`«∞<åfl, „ѨÉèí∞`«fiO J#∞ã¨iã¨∞Î#fl q^è•<åÅ∞ Ѩije¿ãÎ
~°HõΔ}, c=∂, Ô~·ÖËfi, ÉϺOH˜OQ∑, i>ˇÿÖò"åºáê~° ~°OQÍÅÖ’H˜
q^Õj „Ѩ`«ºHõΔ ÃÑ@∞ì|_»∞Å H˘~°‰õΩ ™êyÅѨ_»∞`«∞Ok.
ÃÑ@∞ì|_»∞ʼnõΩ ~°HõΔ}, ÖÏÉèÏʼnõΩ Éèí~À™ê HõeÊOK«_®xH˜
HÍi‡‰õΩŠǨωõΩ¯Å∞ ǨÏiOKÕ q^èŒOQÍ HÍi‡Hõ K«ÏìÅ#∞
ã¨=iOzOk. Éèí∂¿ãHõ~°} ¿Ñ~°∞`À Éèí∂™êfinè# K«@ìO H˘~°‰õΩ
Pi¤<≥<£û `≥zÛOk. c=∂ ~°OQÆOÖ’H˜ q^Õj „Ѩ`«ºHõΔ
ÃÑ@∞ì|_»∞Å#∞ 29 âß`«O #∞Oz 49 âß`åxH˜ ÃÑOK«∞`«∂
Pi¤<≥<£û *Ïs KÕã≤Ok. JÖψQ ÉÁQÆ∞æ QÆ#∞Å#∞ „ÃÑ·"Õ©Hõ
iOK«_®xH˜ gÅ∞QÍ Pi¤<≥<£û `≥zÛOk. „Ѩ}ÏoHõ ã¨OѶ¨∂xfl
~°^Œ∞Ì KÕã≤Ok. ÉϺO‰õΩÅ qb#O ¿Ñ~°∞`À ¿Ñ^ŒÅ Ѩ~°Ñ¨ux
^≥|ƒfã≤Ok. Ѩ~åº=~°} q^èŒfiOã¨Hõ~°"≥∞ÿ#, Láêkè~°Ç≤Ï`«,
ã¨Ç¨Ï[=#~°∞Å#∞ Å∂© KÕ¿ã Pi÷Hõ q^è•<åʼnõΩ HõOHõ}
|^Œ∞ÌÖˇ·#@∞¡ "Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂`À `Õ@`≥Å¡=∞=Ù`«∞Ok. ^Õâ◊
™êfi=ÅO|#‰õΩ uÖ’^ŒHÍÅ∞ ~ÚKÕÛ, „Ѩ[Å r=<å^è•~åÅ#∞,
rqHõ#∞ H˘Å¡Q˘>Ëì, ™ê~°fiÉè∫=∞`åfixH˜ `«∂@∞¡á⁄_çKÕ ™ê„=∂[º
"å^Œ J#∞‰õÄÅ q^è•<åÖ’¡ ÉèÏQÆ"Õ∞. =∞# ^Õâ◊ ã¨Ç¨Ï[
=#~°∞Å#∞, KÒHõ „â◊=∞#∞ LѨÜ≥∂yOz q^Õj =∂Ô~¯ò
H˘~°‰õΩ, q^Õj ÃÑ@∞ì|_»∞Å`À, q^Õj ™êOˆHuHõ Ѩi*Ï˝#O`À
KÕ¿ã L`«ÊuÎ =Å# =∞# ^ÕâßxH˜ XiˆQk Uq∞ÖË^Œ∞. HÍx
^ÕjÜ«∞, q^Õj HÍ~˘Êˆ~@∞ â◊‰õΩÎÅ∞ =∂„`«O ÉèÏsQÍ ÖÏÉèÏÅ∞
^ŒO_»∞‰õΩOÏ~Ú.'"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂— q^è•<åÅ∞ „Ѩ[Å
=∞øeHõ ã¨=∞㨺Å∞ Ѩi+¨¯iOKÕq HÍ=#flk ã¨Ê+¨ìO.
''"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂—— q^è•#O J#∞ã¨~°}©Ü«∞O HÍ^Œx
ã¨fiÜ«∞OQÍ i[~°∞fi ÉϺO‰õΩ PѶπ WO_çÜ«∂ QÆ=~°fl~ü ~°Ñ¶¨Ú~åO
~å[<£ ¿Ñ~˘¯#fl q+¨Ü«∞O `≥eã≤O^Õ. ''K≥·<å `«~°Ç¨Ö’ ZQÆ∞=∞u
`«~°Ç¨ ^Õâ◊OQÍ, `«Ü«∂s ~°OQÍxfl Jaè=$kú KÕÜ«∂Å#fl „Ѩ^è•x
"≥∂_ô PÖ’K«#Å∞ „Ѩã¨∞Î`« HÍÅ=∂<åxH˜, ÉèÏ~°`« Pi÷Hõ
=º=ã¨÷‰õΩ ã¨iáÈ=Ù.—— Jx ~å[<£ ã¨fiÜ«∞OQÍ "åMϺxOKå~°∞.
"≥∂_ô x<å^ŒO`À ‰õΩѨÊÅ∞, `≥ѨÊÅ∞QÍ ã¨~°∞‰õΩÅ∞ L`«ÊuÎ KÕã≤
ZHõ¯_» q„Hõ~ÚOK«∞HÀQÆÅO? J"≥∞iHÍ, Ü«¸~°Ñπ ^ÕâßÖ’¡
WѨʘˆH Pi÷Hõ ã¨OHΔÀÉèíO`À _ç=∂O_£Ö’ ã¨Î|ú`« U~°Ê_çOk.
„Ѩã¨∞Î`« Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ "Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂ HõO>Ë 'ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ
HÀã¨O L`«Ê`«∞ÎÅ∞— ("Õ∞H± Ѷ¨~ü WO_çÜ«∂) J<Õ x<å^ŒO`À
ˆHO„^Œ, ~å„+¨ì „ѨÉèí∞`åfiÅ∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈ`Õ ã¨`«Êùe`åÅ∞ =™êÎ~Ú.
WO^Œ∞HÀã¨O ^Õâ◊OÖ’x „Ѩ[Å H˘#∞QÀÅ∞ â◊H˜Îx ÃÑOK«_®xH˜
ã¨fiÅÊ HÍeHõ, n~°… HÍeHõ Ѩ^äŒHÍÅ HÀã¨O `«HõΔ} K«~°ºÅ∞
fã¨∞HÀ"åe.
'"Õ∞H± W<£ WO_çÜ«∂— ѨQƘ HõÅQÍ<Õ q∞yÖË Ñ¨iã≤÷u XHõ
„ѨHõ¯# =ÙO_»QÍ, =∞~À „ѨHõ¯# <Õ_»∞ =∞# ^ÕjÜ«∞ ã¨∂÷Å
*ÏfÜ«∞ L`«ÊuÎÖ’ 60%QÍ =Ù#fl ¿ã"å~°OQÆOÖ’<Õ Láêkè
J=HÍâßÅ∞ QÆ}hÜ«∞OQÍ ^≥|ƒuO@∞<åfl~Ú. D ~°OQÆOÖ’
H˘`«ÎQÍ =KÕÛ Láêkèx J@∞=ÙOz <Õ_»∞ =Ù#fl LáêkèˆH Zã¨~°∞
=KÕÛ Ñ¨iã≤÷u U~°Ê_çOk. =∞~À „ѨHõ¯# "≥∂_ô ZxflHõÅ
„ѨKå~°Ç¨ÏŸ~°∞#∞, J#O`«~°O ÃÑiy# ¿+~ü ã¨∂pÅ∞, ~°∂áê~Ú
qÅ∞=Å∞ ‰õÄ_® <Õ_»∞ "≥∞Å¡ "≥∞Å¡QÍ _˘ÖÏÜ«∞ =∂#OÖ’
Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú. ã¨∂÷ÖOQÍ 2008 Pi÷Hõ ã¨OHΔÀÉèíO J#O`«~°
HÍÅOÖ’#∂, ^ÕjÜ«∞ Pi÷Hõ ã≤÷ux "≥∞~°∞QÆ∞ Ѩ~°∞K«∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ
q∞ye# UÔH·Hõ =∂~°æ"≥∞ÿ# =º=™êÜ«∞ ~°OQÍxfl ÖÏÉèí™ê˜QÍ
=∂ˆ~Û JOâßxfl q㨇iOK«_»O <Õ˜H© H˘#™êQÆ∞`ÀOk. q^Õj
ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞, ^ÕjÜ«∞ HÍ~˘Êˆ~ò ã¨Oã¨÷ʼnõΩ ÃÑ^ŒÌÑ‘@ "Õ¿ã
Ѩi„â◊=∞Å∞ <Õ_»∞ =∞iO`« =∞=Ú‡~°O JÜ«∂º~Ú. J~Ú`Õ D
q^è•<åÅ∞ ^Œ∂~°^Œ$+≤ìÖËxq. Jq `å=Ú PtOz# Ѷ¨e`åÅ#∞
™êkèOK«ÖËHõáÈQÍ, =ÚO^Œ∞ =ÚO^Œ∞ ^Õâ◊ Pi÷Hõ ã≤÷ux =∞iO`«
kQÆ^•ˆ~Û „Ѩ=∂^ŒO =ÙOk. D „Hõ=∞OÖ’ „Ѩ[ʼnõΩ x~°O`«~°O
"åã¨Î"åÅ#∞ Ѩ^ÕѨ^Õ K≥ѨÊ_»"Õ∞ ÉÏ^茺`åÜ«Ú`« ~å[H©Ü«∞
ѨHΔÍÅxflO˜ Hõ~°Î=ºO.
T
Ü«Úã≤ã≤P~üS ZOZÖò HÍ~°ºHõ~°Î, q[Üü∞ #_»QÆO_ç. ~°=∂^Õq
ã¨∂¯Å∞ ^ŒQÆæ~° 'Z<£H“O@~ü— ‰õΩ QÆ∞~°~Ú# <À=ÚÅ ~°=∞}ÏÔ~_ç¤
WѨÙ_≥ÖÏQÆ∞ ÖË_»∞ ~å"≥∂r QÆ∞@∞ì~°@∞ì KÕÜ«∞_®xH˜– ~åK«H˘O_»
„Ѩ[Å `«~°Ñ¶¨Ù# =∂Ï¡_»_®xH˜. ~å"≥∂r ^Œ∞~å„Hõ=∞} 㨈~fi
KÕ~ÚOz# Ѩ>ËÖò ã¨∞^è•Hõ~°Ô~_ç¤ ÖË_»∞.HÍx "åà◊√¡ qâßfiã¨OÖ’H˜
fã¨∞‰õΩ#fl „Ѩ[Å∞<åfl~°∞. #+¨ìáÈ~Ú# „Ѩ[Å∞. |`«∞‰õΩÅ∞
|O_»Öˇ·# „Ѩ[Å∞. J=ã¨~åxfl q∞Oz# P~°˚#, J<åºÜ«∞"≥∞ÿ#
P~°˚# J<Õk K≥=∞@ qÅ∞= `≥eã≤# Z=Ô~·<å „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ~°∞.
K«ÏìÅ∞ HÍ^Œ∞ <åºÜ«∞O „Ѩ[ŠѨHõΔO LO@∞Ok. K«ÏìÖˇÑ¨C_»∂
áêʼnõΩŠѨHõΔO LOÏ~Ú. áêʼnõΩʼnõΩ K≥Å∞¡ÉÏ@∞ J~Ú#O`«
HÍÅO K«@ìO K«„@OÖ’ <åºÜ«∞O <À~°∞ <˘ˆH¯Ü«∞QÆÅ~°∞.
™ê„=∂[º"å^Œ „ѨѨOp Hõ~°}‰õΩ, ^•xH© HÍëê~¸Hõ~°}‰õΩ
L#fl ~å[H©Ü«∂i÷Hõ LѨi`«Å ÉèÏ=*ÏÅ ã¨O|O^è•xH˜
ã¨=∞~°÷"≥∞ÿ# „Ѩuxkè ~å"≥∂r~å=Ù Jx ÔHã≤P~ü‰õΩ `≥Å∞ã¨∞.
1983 #∞Op `≥ÅOQÍ} |∞kúr=ÙÅ∞ J#∞=∂#OQÍ,
Jã¨Ç¨Ï#OQÍ K«∂ã¨∞Î#fl ^ŒàÏs =~°æ "Õ∞^èÀ „Ѩuxkè, Ѷ≤Å∞‡ã≤©
FO P^蕇u‡Hõ #QÆ~åÅ ^•fi~å `≥~å㨠<åÜ«∞‰õΩxH˜
P~å^èŒhÜ«Ú_»∞ HÍ=_»OÖ’ `«HõΔ} „ѨÜ≥∂ [#"≥∞ÿ`Õ Ãã˜Å~°¡
F@∞¡. HÍx ^Œ∂~°^Œ$+≤ì`À ‰õÄ_ç# „ѨÜ≥∂[# ~°Ç¨Ï㨺O
|Ü«∞@Ѩ_Õ HÍÅO Z‰õΩ¯= ^Œ∂~°OÖ’ ÖË^Œ∞.L`«Î~° ^ŒH˜Δ}
^èŒ$==ÚÅ∞ "åã¨Î=OÖ’ XˆHKÀ@ LOÏ~Ú.
7= ¿Ñr `«~°∞"å~Ú
T~°K«~Ú`«: Z.Ñ≤.˜.ZѶπ.ѨÓ~°fi J^茺‰õΔΩÅ∞

10. 12 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} Ѷ≤|„=i 2015
_®IIU~°∞H˘O_» #iûOǨï_»∞`≥ÅOQÍ}©Hõ'~°}O—
D =∞^茺HÍÅOÖ’ „áê^äŒq∞HõO #∞O_ç L#fl`« áê~î°âßÅÖ’
ѨxKÕ¿ã Láê^蕺ܫÚÖˇ=ix K«∂ã≤# "åà◊§ WO_»¡à’§
„ѨâßflѨ„`åÅ∞ `«Ü«∂~°∞KÕã¨∂Î<À, ¿ÑѨ~°∞¡ k^Œ∞Ì`«∂<À ÖËHõ
=∂~°∞¯Å∞ "Õã¨∂Î „á⁄„ÔQãπ iáÈ~°∞ìÅ∞ `«Ü«∂~°∞KÕã¨∂Î<À, Z „ˆQ_£,
a „ˆQ_£, ã≤ „ˆQ_£Å‰õΩ q^•ºâßY WzÛ# =∂~°∞¯Å`À, ÖˇHõ¯Å`À,
„ˆQ_ç~Q∑Å`À ‰õΩã‘ÎѨ_»∞`«∂ Hõ#|_»∞`«∞<åfl~°∞. q^•º~°∞÷Å
WO_»¡Ö’H˜ "≥o§ K«∂¿ãÎ „áê*ˇH±ì Ѩ#∞ÅÖ’#∞, ¿Ñ¶~ü <Àòû
ѨÓiÎKÕÜ«∞_»OÖ’#∞, ã¨g∞HõΔÅ∞, ã¨=∂Kå~° ¿ãHõ~°} JO@∂
WO@Ô~flòÅ∞ K«∞@∂ì, k#Ѩ„uHõÅ∞ "Õ~ÚOK«∞‰õΩ<Õ "åi WO_»¡
K«∞@∞ì, q^•º~°∞÷Å "åsQÍ XHõ `«~°QÆuÖ’ U~°Êiz# „QÆ∂ѨÙ
b_»~üû Wà◊§ K«∞@∞ì, H˘kÌQÍ ~åÜ«∞QÆeˆQ ÃÑ· `«~°QÆ`«∞ʼnõΩ K≥Ok#
"åi Wà◊§ K«∞@∞ì K≥ѨÙÊÅ∞ JiˆQ@@∞ì u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. J~°÷
~å„u =~°‰õΩ ~åã≤ ~åã≤ JÅã≤, ™⁄Åã≤ x„^ŒáÈ~Ú =∞~°∞㨘
~ÀA PÅ㨺OQÍ áê~î°âßʼnõΩ =KÕÛ@ѨÙÊ_»∞ `«=∞ `«e¡
^ŒO„_»∞Å#∞ "≥O@ɡ@∞ìH˘x =zÛ# ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ q^•º~°∞÷Å
`«e¡^ŒO„_»∞Å∞ ‰õÄ_® q^•ºi÷ÃÑ· WO`« ÉèÏ~°O ZO^Œ∞‰õΩ
"Õã¨∞Î<åfl~°∞? J<Õ „Ѩâ◊fl`Àáê@∞QÍ ''=∂ Ñ≤Å¡"å_ç`À "Õ∞=Ú
ã¨O`«$Ñ≤ÎQÍ =∂Ï¡_»Hõ <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÅ~ÚºOk—— JO@∞<åfl~°∞.
q^•º~°∞÷ÅÃÑ· ÃÑiy# XuÎ_ç =Å¡ ã¨iQÍ u#_»OÖË^Œ∞, x„^Œ
áÈ=_»=¸ÖË^Œ∞! H˘O`« =∞Ok `«e¡^ŒO„_»∞Å~Ú`Õ KåÖÏ
W|ƒOkHõ~°OQÍ UOk ™ê~ü ZѨʘH˜ =∂ Ñ≤Å¡Å∞ ѨsHõΔÅ∞,
„áê*ˇH±ìÅ∞ Jx HõÅ=iã¨∞Î<åfl~°∞ JO@∂<åfl~°∞.
WO@s‡_çÜ«∞ò q^•ºi÷H˜, _ç„w q^•ºi÷H˜ ã¨O=`«û~åxH˜
XHõ ѨsHõΔ ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞. (XHõ "Õà◊ „ÃÑ·"Õ@∞QÍ x~°fiÇ≤ÏOz#
=¸_»∞‰õΩ q∞OzÖË=Ù) Ñ≤.l q^•ºi÷H˜ ã¨O=`«û~åxH˜ Ããq∞ã¨ì~ü
¿Ñi@ Ô~O_»∞ ѨsHõΔÅ∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∞Î<åfl~°∞. ZO`« ÃÑ^ŒÌ „á⁄ÃѶ+¨#Öò
HÀ~°∞ûÅ#∞ ѨijeOz# Ô~O_»∞‰õΩ q∞Oz ã¨O=`«û~åxH˜
ѨsHõΔÅ∞ ÖË=Ù. ã≤qÖòû, „QÆ∂Ѩ٠1 ÖËHõ „QÆ∂Ѩ٠2 ÖÏO˜ áÈ©
ѨsHõΔÅ#∞ fã¨∞‰õΩ#fl Ô~O_»∞ ѨsHõΔÅ∞ XHõ WO@~ü=Óº
x~°fiÇ≤ÏOz JO`« ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ L^ÀºQÍÅ∞ Wã¨∞Î<åfl~°∞. =∞i
1= `«~°QÆu #∞O_ç 10= `«~°QÆu =~°‰õΩ K«^Œ∞=Ù`«∞#fl q^•ºi÷H˜
=∂„`«O =¸_»∞ ã¨"≥∞‡˜"£ >ˇãπìÅ∞, <åÅ∞QÆ∞ á¶ê~°‡>ˇ"£ >ˇãπì
ÅO@∂ JkèHÍiHõOQÍ<Õ 7~°HÍÅ∞QÍ Ñ¨sHõΔÅ∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∞Î<åfl~°∞.
XHõ `Õk Uk ÖˉõΩO_® ZѨÙÊ_»∞ Ѩ_ç`Õ JѨÙÊ_»∞ ѨsHõΔÅ∞
ÃÑ@ì_»O UO˜ J<Õ ã¨O^ÕǨÏO ‰õÄ_® KåÖÏ =∞OkH˜ =ã¨∞Î#flk.
ÃÑ· K«^Œ∞=ÙÅ∞ K«^Œ∞=Ù`«∞#fl q^•º~°∞÷ʼnõΩ `«‰õΩ¯= ѨsHõΔÅ∞
x~°fiÇ≤ÏOK«_»"Õ∞ H͉õΩO_® ѨsHõΔʼnõΩ `ÕnÅ∞ „ѨHõ˜Oz
áê~î°âßÅq^ŒºÖ’Ããq∞+¨ì~üq^è•#OJ=∞Å∞ÃÑ·K«~°Û[~°QÍe
x~°fiÇ≤Ïã¨∞Î<åfl~°∞. "åà◊√§ =∂‰õΩ WѨÙÊ_»∞ ѨsHõΔÅ∞ ~åÜ«∞_»O
gÅ∞HÍ^Œx XHõ ^èŒ~åfl KÕ¿ãÎ "å~Ú^• "Õã≤ =∞m§ `Õn
„ѨHõ˜™êÎ~°∞. ZO`« ã≤Å|ãπ W=fiÉ’`«∞<åfl~À =ÚO^Õ
„ѨHõ˜™êÎ~°∞. ã≤Å|ãπÖ’ ÖËx „Ѩâ◊flÅ∞ J_çy`Õ `å=Ú KÕã≤#
`«Ñ¨ÙʉõΩ Ñ¨sHõΔÅ x~°fiǨ}ÏkèHÍ~°∞Å∞ `«Ñ¨ÙÊ#∞ XѨÙÊH˘x
=∂~°∞¯Å∞ HõÅ∞ѨÙ`å~°∞. HÍx áê~î°âßÅ q^•ºâßY =∂„`«O
Ѩã≤Ñ≤šʼnõΩ áêˆ~îº`«~° JOâßÅ∞ =ÚYºOQÍ "å~°∞ Hõhã¨O
ZѨÙÊ_»∞ qx LO_»x JOâßÅ #∞O_ç „Ñ¨â◊flÅ∞ Wã¨∞Î ^•xx
ã¨$[<å`«‡Hõ`« JO@∞#flk. W©=Å ~å„+¨ì „ѨÉèí∞`«fiO L^ÀºQÍÅ
xÜ«∂=∞HÍÅ HÀã¨O ѨsHõΔ q^è•#O ZÖÏ LO_®e =∞iÜ«Ú
U U L^ÀºQÍʼnõΩ ã≤Å|ãπ Uq∞ LO_®e J<Õ q+¨Ü«∂Å#∞
x~°‚~ÚOK«_»O HÀã¨O XHõ Hõq∞©x "Õã≤Ok. JO>Ë P Hõq∞©
x~°‚~ÚOKÕ ã≤Å|ãπ #∞O_Õ P L^ÀºQÍÅ ZOÑ≤Hõ ѨsHõΔ‰õΩ
ã¨O|OkèOz# „Ѩâ◊flÅ∞ =™êÎÜ«∞#fl=∂@! HÍx W^Õq∞˜ =∞s
áê~î°âßÅ q^•º âßY z#fl Ñ≤šʼnõΩ ã≤Å|ãπ`À ã¨O|O^èŒOÖËx
„Ѩâ◊flÅ∞ Wã¨∞Î#flk? Jã¨Å∞ U =Ü«∞ã¨∞ Ñ≤šʼnõΩ ã≤Å|ãπ`À
ã¨O|O^èŒOÖËx „Ѩâ◊flÅ∞ ~å¿ã â◊H˜Î LO@∞Ok? J<Õk ‰õÄ_®
XHõ„Ѩâıfl! „ÃÑ·"Õò ã¨∂¯à’§ W"Õq ÖË=Ù. „ѨÉèí∞`«fi áê~î°âßÅÖ’¡<Õ
g˜x ZO^Œ∞‰õΩ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞, áê˜ã¨∞Î<åfl~°∞ Jx
J_»∞QÆ∞`«∞#fl `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ L<åfl~°∞. WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ Ѩ^ŒúuÖ’
Hõhã¨O áê~î°âßÅ q^•ºi÷H˜ K«^Œ∞=ÙHÀ=_®xH˜ KåÖÏ ã¨=∞Ü«∞O
LO_Õk. HÍx D =∞^茺HÍÅOÖ’ q^•ºi÷H˜ WO˜ =^ŒÌ ‰õÄ_®
P_»∞HÀ=_®xH˜, Hõhã¨O K«^Œ∞=ÙHÀ=_®xH˜ ‰õÄ_® ã¨=∞Ü«∞O
W=fix Ѩ^ŒÌ`«∞Å∞ áê~î°âßÅ q^ŒºÖ’ „Ѩ"Õâ◊ÃÑÏì~°∞. ÃÑ·
„Ѩâ◊flʼnõΩ, ã¨=∞㨺ʼnõΩ HÍ~°}O D ã¨O=`«û~°O #∞O_ç
áê~î°âßÅ q^ŒºÖ’ 2012Ö’ „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# ''x~°O`«~° ã¨=∞„QÆ
=¸ÖϺOHõ#O (ã≤.ã≤.W)—— Ѩ^äŒHõO 2012 =~°‰õΩ
J=∞Å=Ù`«∞#fl Ѩ^ŒÌuHõO>Ë Wk "≥∞~°∞ÔQ·# Ѩ^ŒÌu ÖÏQÍ
Hõ#|_»∞`«∞Ok! áê~î°âßÅÖ’ ''*ÏÜü∞ Ѷ¨ÙÖò—— ÅiflOQ∑ LO_®Åx
nx „Ѩ"Õâ◊ÃÑ>Ëì=ÚO^Œ∞ H˘O`« =∞Ok nx ~°∂Ѩ Hõ~°ÎÅ∞
K≥áêÊ~°∞. ^•x HÀã¨"Õ∞ D ã≤.ã≤.W Ѩ^äŒHÍxfl „Ѩ"Õâ◊
ÃÑ_»∞`«∞<åfl=∞x K≥áêÊ~°∞. HÍx J=∞Å=Ù`«∞#fl x~°O`«~°
ã¨=∞„QÆ =¸ÖϺOHõ#OÖ’ *ÏÜü∞ Ѷ¨ÙÖò ÅiflOQ∑#∞ QÍeH˜ =ke
q^•ºi÷H˜ K«∞Hõ¯Å∞ K«∂Ñ≤ã¨∞Î<åfl~°∞. 2012‰õΩ =ÚO^Œ∞#fl
q^è•#O =∞Oz^Œx <Õ#∞ ã¨=∞i÷OK«_»OÖË^Œ∞. Jk ѨÓiÎQÍ
=∂~°∞¯Å P^è•i`«OQÍ LOk. nxx =∂~åÛe Jx QÆ`«OÖ’
KåÖÏ =∞Ok q^•º"Õ`«ÎÅ∞ _ç=∂O_£ KÕã≤Ü«Ú<åfl~°∞. nx

11. 13#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}Ѷ≤|„=i 2015
^•fi~å |˜ì q^è•#O JÅ=_»∞`«∞O^Œx ‰õÄ_® K≥Ñ≤ÊÜ«Ú<åfl~°∞.
HÍx WѨÙÊ_»∞ „Ѩ"Õâ◊Ãјì# ã≤.ã≤.W q^è•#O ѨÓiÎQÍ ÉÏÖϺxfl
ǨÏiOKÕkQÍ LO_»@"Õ∞ HÍ^Œ∞ Ñ≤Å¡Å∞ ÉÏÖϺxfl =^Œ∞Å∞H˘x
q^•ºÉèÏ~åxfl "≥∂Ü«∞=Åã≤=ã¨∞Î#flk. q^•º~°∞÷Å∞ â◊H˜ÎH˜ q∞Oz
„â◊=∞ KÕÜ«∞=Åã≤ =ã¨∞Î#flk. J^Œ#OQÍ Pi÷Hõ ÉèÏ~°O ‰õÄ_»
"≥∂Ü«∞=Åã≤ =ã¨∞Î#flk. ã≤.ã≤.W ѨÙã¨ÎHÍÅÖ’ H˘xfl =∂~°∞ÊÅ∞
`≥¿ãÎ `Õ=K«∞Û, ã¨~°àÏ^ÕqÖÏO˜ "åà◊§x |uH˜¿ãÎ |uH˜Oz
LO_»=K«∞Û. HÍx "åã¨Î=OÖ’ ‰õÄ_® ã≤.ã≤.W ѨsHõΔÅ q^è•#OÖ’
ÃÑ^ŒÌQÍ =∂ˆ~Êq∞ fã¨∞‰õΩ~åÖË^Œ∞. QÆ`«OÖ’ x~°fiÇ≤ÏOz# 4
Ü«¸xò ѨsHõΔÅ∞ WѨÙÊ_»∞ x~°fiǨÏ} Ѩ~°"≥∞ÿ# =∂~°∞ÊÅ`À
á¶êÔ~‡©"£ >ˇãπìÅ∞QÍ =∂~å~Ú, „`≥ÿ =∂ã≤Hõ, J~°÷ "åi¬Hõ,
ã¨O=`«û~°OÅ∞ HÍã¨Î ã¨"≥∞‡˜"£ >ˇã¨∞ìÅ∞QÍ =∂~å~Ú. QÆ`«OÖ’
q^•ºi÷ÃÑ· D ÉèÏ~°O `«yæOKåÅx Hõq∞©Å∞, q^•º"Õ`«ÎÅ∞ KÕã≤#
_ç=∂O_£#∞ ÃÑ_»K≥q#ɡÏì~°∞.
*ÏfÜ«∞ q^•º „Ѩ}ÏoHõ K«@ìO–2005, q^•º ǨωõΩ¯ K«@ìO
–2009 Å∞ Ô~O_»∞ ‰õÄ_® x~°O`«~° ã¨=∞„QÆ =¸ÖϺOHõ#O
[~°∞QÍÅx `≥eáê~Ú. =¸ÖϺOHõ#O J<Õ „Ѩ„H˜Ü«∞ É’^èŒ#Ö’
XHõ =ÚYº"≥∞ÿ# ™ê÷#O Hõey LO@∞Ok. q^•º „Ѩ„H˜Ü«∞Ö’
q^•º ÅHΔͺÅ∞, áê~ѨÙã¨ÎHÍÅ∞, É’^èŒ<åÉèíºã¨#, =¸ÖϺOHõ#O
XHõ ^•x`À XHõ˜ q_»nÜ«∞ÖËx ã¨O|O^è•xfl HõeyLOÏ~Ú.
g@xflO˜x ~°∂á⁄OkOKÕ@ѨÙÊ_»∞ ã¨=∞Ü«∞O ZO`« LOk,
P xˆ~út`« ã¨=∞Ü«∂xH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ q^•º ÅHΔͺÅ#∞ ^Œ$+≤ìÖ’
LOK«∞H˘x áê~îåºOâßÅ#∞, JÉèíºã¨# „Ѩ„H˜Ü«∞Å#∞, "å˜ÃÑ·
=¸ÖϺOHõ<åxfl ~°∂á⁄OkOKåeû LO@∞Ok. D
xÜ«∞=∂Å#∞ ã≤.ã≤.W x J=∞Å∞ ѨiKÕ@ѨÙÊ_»∞ ZHõ¯_» ‰õÄ_®
~å„+¨ì Zãπ.ã≤.W.P~ü.˜. ã¨Oã¨÷ HÍx áê~î°º~°K«~Ú`«Å∞ HÍx
áê˜OK«ÖË^Œ∞. WO^Œ∞Ö’ XH˘¯Hõ¯ JOâßxfl Ѩije¿ãÎ ã≤.ã≤.W
H˜ J#∞QÆ∞}OQÍ q_»∞^ŒÖˇÿ# áê~îåºOâßÅ∞ KåÖÏ Hõiî#OQÍ
L<åfl~Ú. Jq q^•ºi÷ ™ê÷~ÚH˜ QÍx q^•º ÅHΔͺʼnõΩ HÍx
J#∞QÆ∞}OQÍ ÖË=Ù. Jk áê~îåºOâ◊"≥∞ÿ#, ѨsHõΔÃÑ· `«~°QÆ`«∞ʼnõΩ,
ѨsHõΔʼnõΩ, `å#∞ KÕ~°∞HÀ"åÅ#∞‰õΩ#fl QÆ=∞º ™ê÷# ѨsHõΔʼnõΩ
=∞^茺 J#∞ã¨O^è•#O U~°ÊiKÕ q^èŒOQÍ ~°∂á⁄OkOKåeû
LO@∞Ok. „Ѩã¨∞Î`«O J=∞Å=Ù`À#fl ã≤.ã≤.W q^è•#O D
J#∞ã¨O^è•# ã¨∂„`åxfl q㨇iOzOk. ã¨fiO`« áêO_ç`«ºO,
ÃÑ·`«ºO qxÜ≥∂yOK«_»O =Å# #∂`«#OQÍ „Ѩ"Õâ◊Ãјì# „Ѩu
ѨÙã¨ÎHõO f„= q=∞~°≈Å#∞ Z^Œ∞~˘¯O@∞#flk. XHõ ã¨O=`«û~°OÖ’
q^•ºi÷H˜ ZO`« É’kèOKÕ J=HÍâ◊O LO@∞Ok J<Õ JOâßxfl
ZHõ¯_» ѨijÅ#Ö’H˜ fã¨∞HÀÖË^Œ∞. áê~îåºOâßÅÖ’ qÅ∞=Å#∞
q㨇iOz `«Ñ¨ÙÊ_»∞ qÅ∞=Å#∞ ‰õÄ_® áê~îåºOâßÅ∞QÍ ÃÑÏì~°∞.
É’kèOz# JOâßÅÖ’ ã¨$[<å`«‡Hõ`«#∞ ѨijeOK«_»O "Õ~°∞.
XHõ JOâßxfl É’kèOz ^•x<Õ =∞~˘Hõ ^•xH˜ PáêkOKÕ
„Ѩ„H˜Ü«∞Å∞ Jxfl"Õà◊ÖÏ ™ê^茺OHÍ^Œ∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ QÆ}˜`«OÖ’
XHõ QÆ∞}HÍ~°O ÖˇHõ¯#∞ É’kèOz J^Õ ã¨∂„`åxfl =∞~˘Hõ^•xH˜
PáêkOz ™êkèOK«=K«∞Û. ÉèÏ~°`«^Õâ◊O QÆ∞iOz K≥Ñ≤Ê J"≥∞iHÍ
QÆ∞iOz J_çy`Õ q^•ºi÷ ZÖÏ ~åÜ«∞QÆÅ_»∞, K≥ѨÊQÆÅ_»∞? P
JOâßxfl =ÚO^Œ∞QÍ É’kèOz LO_®eQÍ! Ѩ~å~Ú ÉèÏ+¨Ö’
‰õÄ_® WÖÏO˜ „ѨÜ≥∂QÍÅ∞ KÕ¿ãÎ q^•ºi÷ ZÖÏ "å˜x
™êkèOK« QÆÅ_»∞? q^•ºi÷ ™ê÷~ÚH˜ ã¨iѨ_»x, `≥eÜ«∞x
JOâßÅÃÑ·# ZO^Œ∞‰õΩ „ѨtflOKåe? nxx ã¨$[<å`«‡Hõ`«
J#=KåÛ? x[OQÍ K«^Œ∞=Ù ^•fi~å<Õ ã¨$[<å`«‡Hõ`« =ã¨∞ÎO^•?
=ÚYºOQÍ ã≤Å|ãπ =∂ˆ~Û@ѨÙÊ_»∞, ѨsHõΔÅ q^è•#O
=∂ˆ~Û@ѨÙÊ_»∞ W@∞=O˜ „ѨÜ≥∂QÍÅ∞ KÕ¿ã@ѨÙÊ_»∞ XHõ¯
q+¨Ü«∂xfl "å˜ ~°∂ѨHõ~°ÎÅ∞ QÆ∞~°∞ÎÃÑ@∞ìH˘"åeûLO@∞Ok.
D ^Õâ◊OÖ’ 5000 "ÕÅ UO_»¡ #∞O_ç q^Œº JO^Œ∞`«∞#fl
‰õΩ@∞OÉÏÅ, =~åæÅ q^•º~°∞÷Å#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x HÍ^Œ∞
áê~îåºOâßÅ#∞ ~°∂á⁄OkOKåeûOk. 2014Ö’<Õ "≥Ú^Œ˜
™êiQÍ áê~î°âßʼnõΩ =KÕÛ ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞, ™êOѶ≤∞Hõ =º=ã¨÷#∞
^Œ$+≤ìÜ«∞O^Œ∞OK«∞H˘x ~°∂á⁄OkOKåe. P q^•º~°∞÷ʼnõΩ =∞#O
áê~î°âßÅÖ’ KÕã¨∞Î#fl U „ѨÜ≥∂QÆO ÉèÏ~°OQÍ =∂~°‰õÄ_»^Œ∞.
Wk D ^Õâ◊OÖ’x q^•º"Õ`«ÎÅ∞, áê~îåºOâ◊ ~°∂Ѩ Hõ~°ÎÅ∞
ã¨OѨÓ~°‚OQÍ QÆ=∞#OÖ’H˜ fã¨∞HÀ‰õΩO_®<Õ q^•º=º=ã¨÷#∞
H˘#™êyã¨∞Î =ã¨∞Î<åfl~°∞. ã≤.ã≤.W WѨʘ=~°‰õΩ J=∞Å∞ Ѩiz#
q^è•<åÅÖ’, „ѨÜ≥∂QÍÅÖ’ "≥∞~°∞ÔQ·#^Õ J~Ú# ÃÑ· JOâßxfl
Jk ѨÓiÎQÍ<Õ q㨇iOzOk. W©=Å Z<£.ã≤.W.P~ü.˜.W
KÕã≤# XHõ J^茺ܫ∞#OÖ’ |_çH˜ "≥àı§ Ñ≤Å¡Ö’ KåÖÏ=∞OkH˜
K«^Œ=_»O, ~åÜ«∞_»O ~å=_»OÖË^Œx `ÕeOk. JO^Œ∞‰õΩ aè#flOQÍ
ã≤.ã≤.W U"≥∞ÿ<å L#fl^•? JO^Œ∞=Å¡<Õ q^•º~°∞÷Å#∞O_ç,
`«e¡^ŒO„_»∞Å#∞O_ç, q^•º"Õ`«ÎÅ#∞O_ç, É’^èŒ<å=~°æO #∞O_ç
q=∞~°≈Å#∞ Z^Œ∞~˘¯O@∞#flk. QÆuOz# ~å„+¨ìOÖ’ HÍ=K«∞Û
D ~å„+¨ìOÖ’ HÍ=K«∞Û W^Õ ã≤.ã≤.W J=∞Å∞f~°∞ áê~î°âßÅ
Ü«∂[=∂<åºÅ#∞ |˜ì =∂~°∞`«∞#flk. Wk ‰õÄ_® q=∞~°≈ʼnõΩ
XHõ „Ѩ^è•# HÍ~°}O. HÀ˜ q^ŒºÅ∞ ‰õĘ HÀã¨"Õ∞! QÆ`«
q^•ºq^è•#OÖ’ U ֒Ѩ"≥∞ÿ`Õ LO^À D ã≤.ã≤.W J=∞Å∞Ö’H˜
fã¨∞‰õΩ=zÛ# ÃÑ· „Ѩ„H˜Ü«∞ÅxflO˜Ö’ ‰õÄ_® D ֒ѨO KåÖÏ
ã¨Ê+¨ìOQÍ LO_»_»"Õ∞HÍ^Œ∞ K«^Œ∞=‰õΩO_®, ~åÜ«∞‰õΩO_®
J_»¤OH˜QÍ =∂iOk. QÆ`« É’^è•<å JÉèíºã¨<å JOâßÅÖ’ LO_Õ
QÆO^Œ~°QÀàÏxfl, Jâß„ã‘ÎÜ«∞`«#∞ J#QÍ q^•ºi÷H˜ W=fi|_ç#
É’^èŒ<å âß„™êÎʼnõΩ =∞^茺 UHõ~°∂ѨHõ`« ã≤.ã≤.W. q^è•#O
~°∂á⁄OkOK«ÖËHõáÈ~ÚOk. (L^•.ÉèÏ+¨ÅÖ’ ã¨∂~°∞º_»∞ ^Õ=Ù_»∞
J<Õ ÉèÏ=# J^Õ q^èŒOQÍ LOk, Ãã·<£ûÖ’ #HõΔ„`«O J^Õ q^èŒOQÍ
LOk).
`«~°∞"å~Ú 29= ¿ÑrÖ’

12. 14 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} Ѷ≤|„=i 2015
J~°}ºÑ¨Ù~ÀQÆ=∞#O
™ê^茺"Õ∞<å?
`≥ÅOQÍ} ~å„+¨ì Ѩa¡H± ã¨sfiãπ Hõq∞+¨<£ U~åÊ>ˇÿ# `«~åfi`«
Hõq∞+¨<£ ZÖÏ LO_®e? U Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∂e? J<Õ q+¨Ü«∂Å
g∞^Œ K«~°ÛÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. Hõq∞+¨<£ XHõ xs‚`« QÆ_»∞qzÛ,
P QÆ_»∞=ÙÖ’ D q+¨Ü«∂ÅÃÑ· ã¨∂K«#Å∞ KÕÜ«∂eûOkQÍ
PǨfix¿ãÎ ÉÏQÆ∞O_Õk QÍh, P Ѩx [~°QÆHõáÈ~Ú<å
ã¨fiK«ÛùO^ŒOQÍ<≥·<å JÉèíº~°∞÷Å #∞Oz, `≥ÅOQÍ} áœ~° ã¨=∂[O
#∞Oz, q^•º"Õ`«ÎÅ #∞Oz KåÖÏ ÃÑ^ŒÌ ™ê÷~ÚÖ’ ã¨ÅǨÅ∞,D
ã¨∂K«#Å∞ JO^•eû# =ÚYº ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Hõhã¨OQÍ ‰õÄ_®
Jq JOk#@∞¡QÍ Hõ#|_»@O ÖË^Œ<Õk =∂„`«O `≥Å∞ã¨∞Î#fl
"åã¨Î=O. D ã¨Î|ú`« =Å¡ ã¨"≥∞ÿHõº ~å„+¨ìOÖ’ x~°∞^ÀºQÆ∞ʼnõΩ
QÆ∞k|O_»QÍ =∂i# Ñ≤Zã‘û =ÖË H͉õΩO_® ~å"åeû#
=∂~°∞ÊÜ≥ÚHõ¯ P=â◊ºHõ`«#∞ „Ѩã¨∞Êù@O KÕÜ«∂eû#O`«QÍ
KÕÜ«∞HõáÈ=_»O [iy ÃÑ· =~åæÅ∞ `«=∞ ÉÏ^茺`«#∞ x~°¡HõΔ º
Ѩ~°K«_»O ^•fi~å ˆ~Ѩ٠ǨωõΩ¯Å#∞ HÀÖ’ÊÜÕ∞ Ѩiã≤÷u `«Öˇ`ÕÎ
J=HÍâ◊O U~°Ê_»=K«∞Û. JO^Œ∞ˆH H˘`«Î~å„+¨ìOÖ’ Ñ≤Zã‘û ZÖÏ
LO_®Å<Õ K«~°Û WѨʘÔH·<å ÃÑ^ŒÌ Z`«∞Î# [~°QÍeû#
J=ã¨~°=ÚOk. JO^Œ∞‰õΩ Hõg∞+¨<Õ Ñ¨Ó#∞‰õΩx K«~°Û#∞
x~°fiÇ≤ÏOK«_»O =∞Ozk. JÖÏ [~°QÆx ѨHΔÍ# `«=∞ H˘Å∞=ÙÅ
HÀã¨O, rq`åÅHÀã¨O „Ѩ[ÖË P K«~°Û#∞ „áê~°OaèOKåe.
Ѩa¡H± ã¨sfiãπ Hõq∞+¨<£‰õΩ ã¨O|OkèOz# ™ê^è•~°} q^èŒ∞Å
QÆ∞iOz K«∂¿ãÎ Ñ≤Zã‘û "≥Ú^Œ@ ÉèísÎ „Ѩ„H˜Ü«∞‰õΩ ã¨O|OkèOz#
HÍÖˇO_»~ü#∞ `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∂e. P HÍÖˇO_»~ü#∞ J#∞ã¨iOz
P ã¨O=`«û~åxH˜ QÍ#∞ „ѨÉèí∞`«fiO #∞Oz JO^Œ∞‰õΩ#fl MÏmÅ#∞
ÉèísÎ KÕÜ«∂e. ¿ÑѨ~ü `«Ü«∂i "≥Ú^ŒÅ∞ H© q_»∞^ŒÅ, Ѷ¨e`åÅ
„ѨHõ@#, J~°∞›Å *Ïa`å q_»∞^ŒÅ =O˜ Ѩ#∞Åhfl "ÕQÆOQÍ
[iyáÈ"åe. Hõ#∞Hõ HÍÖˇO_»~ü `«Ü«∂i KåÖÏ =ÚYº"≥∞ÿ#
Ѩx. „Ѩu U_®k Zxfl MÏmÅ∞O>Ë Jxfl xOѨ_»O =Å¡
Hõq∞+¨<£‰õΩ, „ѨÉèí∞`åfixH˜ =∞Oz ¿Ñ~°∞ =ã¨∞ÎO^Œx QÆ∞iÎOKåe.
QÆ`« ZÑ≤Ñ≤Zã‘û J<ÕHõ ^Œâ◊ÅÖ’ KÕã≤# *Ïáêºxfl, ѨsHõΔ
<À˜Ñ¶≤ˆH+¨<£‰õΩ ÉèísÎH˜ =∞^茺 Uà◊§ˆHà◊¡ *ÏѨºO LO_ç# q+¨Ü«∂xfl
=∞iÛáȉõΩO_® ÉèíiÎ „Ѩ„H˜Ü«∂–`«fi~°QÍ– [i¿Ñ „Ѩ}ÏoHõ,
"≥∞HÍx[O`À =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈ"åe.
WѨC_»∞#fl ѨsHõΔ q^è•#O–UHõ HÍŠѨsHõΔ q^è•#O. JO>Ë
XHõ áê~ÚOò PѶπ >ˇÿ"£∞Ö’ ~å`«Ñ¨sHõΔ, WO@~°∂fiºÅ∞
x~°fiÇ≤ÏOz "≥O@<Õ L^ÀºQÆO WKÕÛ q^è•#O. J~Ú`Õ D
q^è•#OÖ’ Ô~O_»∞ Ö’áêÅ∞ L<åfl~Ú.XHõ™êi L^ÀºQÆ Éèí„^Œ`«
á⁄O^•Hõ J`«x Ѩxf~°∞ ZÖÏ L<åfl L^ÀºQÆOÖ’ H˘#™êQÆ_»O
"≥Ú^Œ˜^≥·`Õ P XHõ¯ ѨsˆHΔ J`«x L^ÀºQÍ~°›`«# x~°‚~ÚOK«_»O
=∞~À ֒ѨO. D Ô~O_»∞ Ö’áêÅ#∞ JkèQÆq∞OK«‰õΩO>Ë KÕã≤#
ѨsHõΔ‰õΩ, KÕ¿ã L^ÀºQÍxH˜ =∞^茺 ÃÑ^ŒÌ JQÍ^èŒO U~°Ê_»∞`«∞Ok.
q=~°OQÍ K≥ѨC‰õΩO>Ë XHõ JÉèíºi÷x XHÍ<˘Hõ Ѷ¨ÖÏ<å ~ÀA
~å`«Ñ¨sHõΔ x~°fiÇ≤ÏOz L^ÀºQÆO WzÛ"Õâß=∞#∞‰õΩO^•O. P
~ÀA# J`«x UHÍ„QÆ`«, âßs~°Hõ Ѩiã≤÷`«∞Å∞, ^è•~°} ™ê=∞~°÷ºO
J#∞‰õÄeOK«HõáÈ`Õ Hõ+¨ìѨ_ç K«kq L<åfl J`«#∞ L^ÀºQÆO
á⁄O^ŒÖËHõ áÈ=K«∞Û. =∞~À JÉèíºi÷ Z‰õΩ¯=QÍ Hõ+¨ìѨ_»‰õΩ<åfl
Ü«∂^Œ$zÛùHõ ã¨=∂^è•# ZOÑ≤HõÅ =Å¡ L^ÀºQÆO á⁄O^Œ=K«∞Û.
D `«~°Ç¨ L^•Ç¨Ï~°}Å∞ =∞# K«∞@∂ì<Õ É’Öˇ_»xfl HõxÑ≤ã¨∂Î
LOÏ~Ú. Hõ#∞Hõ XHõ ѨsHõΔ#∞ Ѷ¨ÖÏ<å~ÀA =∂„`«"Õ∞
x~°fiÇ≤ÏOK«_»O H͉õΩO_® H˘O`« HÍÅ=º=kè Wã¨∂Î XˆH
ã≤Å|ãπ‰õΩ ã¨O|OkèOz =ÚQÆ∞æ~°∞ ÖË^• #Å∞QÆ∞~°∞ ѨsHõΔÅ ^•fi~å
ѨsH˜ΔOKåe. =¸_»∞ ÖË^• <åÅ∞QÆ∞ "Õˆ~fi~°∞ „á⁄ÃѶã¨~°¡ ÖË^•
q^•º"Õ`«ÎÅ, q+¨Ü«∞ xѨÙ}∞Å |$O^•Å`À WO@~°∂fiºÅ#∞
x~°fiÇ≤ÏOKåe. W^Õ^À x~°∞^ÀºQÆ∞Å#∞ Ѷ≤Åì~ü KÕ¿ã ÅHõΔ ºO`À
H͉õΩO_® <≥·Ñ¨Ù}ºO`À ‰õÄ_ç# L^Àºyx ã¨=∂*ÏxHõOkOKÕ
ÅHõΔ ºO`À ™êQÍe. WÖÏ KÕÜ«∞_»O =Å¡ QÆ`« ZÑ≤Ñ≤Zã‘û ÃÑ·
Ѩ_ç# ÅOKåÅ∞, Jqh`«∞Å =O˜ =Ú„^ŒÅ∞ ˜Zã‘ÊZã‘ûÃÑ·
Ѩ_»HõáÈ=K«∞Û. WHõ XHõ JÉèíºi÷ L^ÀºyQÍ xÜ«∂=∞HõO [iQÍHõ
Jk U ™ê÷~Ú L^ÀºQÆ"≥∞ÿ<å 㨈~ XHõ U_®k tHõΔ} HÍ~°º„Hõ=∞O
LO_®e. D q+¨Ü«∞"≥∞ÿ „ѨÉèí∞`«fiO ‰õÄ_® XHõ <≥Å<À Ô~O_»∞
<≥ÅÖ’ tHõΔ} WzÛ KÕ`«∞Å∞ ^Œ∞Å∞ѨÙHÀ‰õΩO_® tHõΔ} HÍÖÏxfl
ÃÑOKåeû LOk. ZO^Œ∞HõO>Ë Ñ¨sHõΔ "Õ~°∞, L^ÀºQÆO KÕÜ«∞_»O
"Õ~°∞. Hõ#∞Hõ KÕÜ«∞É’ÜÕ∞ L^ÀºQÍxH˜ ã¨O|OkèOz# ™ê^ŒHõ
ÉÏ^èŒHÍÅ∞, ã¨=∞㨺Å∞ JxflO˜Ö’ Pi`Õ~åÅO>Ë tHõΔ} ÉÏQÍ
x~°fiÇ≤ÏOK«|_®e. WHõ¯_ç Ñ≤Zã‘û KÕÜ«∂eû# Ѩx Uq∞@O>Ë
tHõΔ} HÍÅOÖ’ Ô~O_À =¸_À ѨsHõΔÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOz, z=~À¡
JOu=∞ ѨsHõΔ x~°fiÇ≤ÏOz P Ѷ¨e`åÅÖ’ PtOz# „ѨQÆu
™êkè¿ãÎ L^ÀºQÆOÖ’H˜ ѨOáêe. ™êkèOK«x ѨHΔÍ# L^ÀºQÍxH˜
J#~°›`« „ѨHõ˜OK«_»O KÕÜ«∞‰õΩO_®, J`«xH˜ tHõΔ# HÍÅO
ÃÑOKåe. tHõΔ} ZO`«HÍÅ"≥∞ÿ<å 㨈~ QÍh L^ÀºQÆ J#~°›`«
=∂„`«O `«Ñ¨C_»∞ K«~°º J=Ù`«∞Ok. tHõΔ} HÍÅOÖ’ JÉèíº~°∞÷ʼnõΩ
"Õ`«#O ÖË^• Q“~°= "Õ`«#O JOkOKåe. JÖψQ WѨC_»∞
L^ÀºQÆ∞Å∞QÍ L#fl "åiÔH·<å, ˆ~Ѩ٠Ñ≤Zã‘û ^•fi~å HÍÉ’ÜÕ∞
"åiÔH·<å „Ñ¨u U_®^À, Ô~O_Õà◊¡HÀ XHõ™êi WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞
K≥ѨC‰õΩ#fl Ѩ^ŒúuÖ’ „á⁄ÃѶ+¨#Öò ѨsHõΔÅ∞ ‰õÄ_® Ñ≤Zã‘û

13. 15#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}Ѷ≤|„=i 2015
x~°fiÇ≤ÏOKåe. ZO^Œ∞HõO>Ë WѨʘˆH KåÖÏ=∞Ok L^ÀºQÆ∞Å∞
`«=∞ L^ÀºQÆ ã¨O|Okè`« *Ï˝<åxfl =∞izáÈÜÕ∞ ^Œâ◊‰õΩ
KÕ~°∞‰õΩ<åfl~°∞. áÈbã¨∞Ö’¡ KåÖÏ=∞Ok "≥Ú~åe˜ãπ, ™È+¨Öò
Ãã‰õΩºi˜ Ô~™êûxûae©ãπ, Ô~"≥#∂º L^ÀºQÆ∞Ö’¡ KåÖÏ=∞Ok
Éèí∂=ÚŠѨi*Ï˝#O, Láê^蕺ܫÚÅÖ’ KåÖÏ=∞Ok Ãã·HÍÅl,
Ѷ≤ÖÏã¨Ñ¶≤Å∞ WÖÏ J<ÕHõ âßYÅÖ’x J<ÕHõ=∞Ok L^ÀºQÆ∞Å∞
"åà◊¡ „áê^äŒq∞Hõ q+¨Ü«∂Å *Ï˝<åxfl =∞izáÈÜÕ∞ ã≤÷uH˜
KÕ~°∞‰õΩ<åfl~°∞. JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}O P L^ÀºQÆ∞Å `«Ñ≤Ê^ŒO ZO`«
=∂„`«=¸ HÍ^Œ∞, WOHÍ K≥áêÊÅO>Ë L^Àºy âßY‰õΩ
ã¨O|O^èŒO ÖËx Ѩ#∞Åhfl <≥uÎ# ~°∞^ŒÌ_»O =O˜ „ѨÉèí∞`åfiÅ
`«Ñ≤Ê^•ÖË HÍ~°}O J~Ú<å JO^Œ∞‰õΩ Ñ¨x ÉÏQÍ K«Ü«∞_»O
ÖË^Œx, Ѩx~åx L^Àºy Jx L^ÀºˆQ JOu=∞OQÍ ÉÏ^èŒ∞º_»=Ù
`«∞#flO^Œ∞# "åi „áê^äŒq∞Hõ q+¨Ü«∂Å *Ï˝<åxfl WO`«‰õΩ
=ÚO^Œ∞ K≥ѨC‰õΩ#fl Ѩ^ŒúuÖ’ „á⁄ÃѶ+¨#Öò ѨsHõΔÅ ^•fi~å
=¸ÖϺOHõ#O KÕã≤ J~°›`« ™êkèOK«x ѨHΔÍ# ѨÓiÎ r`«O,
W`«~° ™œHõ~åºÅ∞ Wã¨∂Î<Õ "åix tHõΔ} "≥·Ñ¨Ù‰õΩ Ñ¨Oáêeû#
J=ã¨~°O LO@∞Ok. tHõΔ}Ö’ L#flѨÙ_»∞ ÃÑ·# K≥ѨC‰õΩ#fl>Ë¡
HÍÅ=º=kè ѨsHõΔÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOz J~°›`« ™êkèOK«QÍ<Õ uiy
L^ÀºQÆOÖ’H˜ ѨOÑ≤OKåe.
W^ŒO`å XHõ „Ѩuáê^Œ# =∂„`«"Õ∞. XHõ L^•Ç¨Ï~°}QÍ<Õ
W^ŒO`å ÃÑ·# q=iOK«_»"≥∞ÿOk. XHõ¯ ѨsHõΔ`À =∂„`«"Õ∞
L^Àºyx `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∞_»O QÍh, L^ÀºQÆ ~°OQÆ *Ï˝<åxfl
ѨsH˜ΔOK«‰õΩO_®, L^ÀºyH˜ tHõΔ} W=fi‰õΩO_® "≥Ú‰õΩ¯|_çQÍ
L^Àºy™êfi=∞º =º=ã¨÷#∞ #_çÑ≤OK«_»O J<Õ Ñ¨#∞ʼnõΩ ã¨fiã≤Î
ѨeˆHÖÏ ZÖÏO˜ K«~°ºÅ∞ KÕѨÏìÖ’ XHõ qã¨Î $`« K«~°Û#∞
PǨfixOK« H˘`«Î `«~°Ç¨ x~°O`«~° *ÏQÆ~°∂Hõ"≥∞ÿ# L^Àºy
=º=ã¨÷#∞ xi‡OK«_»O Ñ≤Zã‘û ÉÏ^茺`« Jx K≥ѨÊ_®xˆH ÃÑ·
L^•Ç¨Ï~°}.
WѨC_»∞ ѨsHõΔÖ’ „Ѩâ◊fleKÕÛ q^è•<åxfl K«∂^•ÌO.
WѨC_»∞#fl ѨsHõΔ q^è•#O ˆH=ÅO |Ǩïà‹·zÛùHõ „Ѩâ◊flÅ ^•fi~å<Õ
ѨsHõΔ x~°fiÇ≤ÏOK«_»O („QÆ∂Ñπ–1 q∞#Ǩ). J~Ú`Õ ˆH=ÅO
|Ǩïà‹·zÛùHõ (Pɡ˚H˜ì"£ >ˇÿÑπ) „Ѩâ◊flÅ ^•fi~å<Õ Ñ¨sHõΔ x~°fiÇ≤ÏOK«_»O
^•fi~å ã¨=∞„QÆ`« ^≥|ƒuO@∞O^Œ<Õk Ñ≤Zã‘û QÆ∞iÎOKåeû#
q+¨Ü«∞O. '=∞# ^Õâ◊ "≥Ú^Œ˜ „Ѩ^è•#=∞O„u Z=~°∞?— J<Õ
„Ѩâ◊fl‰õΩ JÉèíºi÷H˜ <≥„Ǩ˙ Jx ã¨=∂^è•#O `≥eÜ«∞HõáÈ~Ú<å
U^À XHõ PѨ¬<£QÍ <≥„Ǩ˙#∞ ã¨=∂^è•#OQÍ ZOK«∞‰õΩ<åfl
QÍh, ÖË^• "≥Ú^Œ˜ „Ѩ^è•x <≥„Ǩ˙ J<Õ q+¨Ü«∞O `≥eÜ«∞_»O
=∂„`«"Õ∞ `«Ñ¨Ê <≥„Ǩ˙ QÆ∞iOz, J`«x áêÅ# QÆ∞iOz WOˆHg∞
`≥eÜ«∞Hõ áÈ~Ú<å QÍh ÃÑ· „Ѩâ◊fl W=fi_»O =Å¡ Ñ≤Zã‘ûH˜ Ug∞
„ѨÜ≥∂[#O LO_»^Œ∞. ÃÑ·QÍ P ã≤÷uÖ’ P „Ѩâ◊fl‰õΩ JÉèíºi÷H˜
=KÕÛ =∂~°∞¯ J`«xH˜ L^ÀºQÍxfl `≥zÛÃÑ_ç`Õ ZÖÏ LO@∞Ok?
|Ǩïà‹·zÛùHõ „Ѩâ◊flÅ`À =zÛ# ã¨=∞㨺 J^Õ. XHõ J_ç‡x„¿ãì˜"£
PѶ‘ã¨~ü áÈã¨∞ìHÀã¨O J_ç‡x„¿ãì+¨<£‰õΩ ã¨O|OkèOz# ‰õÄÅOHõ+¨
*Ï˝<åxfl H˘Å=_»O Zxfl |Ǩïà‹·zÛùHõ „Ѩâ◊flÅ`À gÅ=Ù`«∞Ok?
^•^•Ñ¨Ù J™ê^茺O Hõ^•! Hõ#∞Hõ |Ǩïà‹·zÛùHõ „Ѩâ◊flÅ`À áê@∞
„ѨâßflѨ„`«OÖ’ "åºã¨~°∂ѨO, qâı¡+¨}Ï`«‡Hõ, `åi¯Hõ „Ѩâ◊fl
Å∞O_®e. „QÆ∂Ñπ 1Ö’ WѨʘˆH P q^è•#O LOk. „QÆ∂Ñπ
2,3,4 ʼnõΩ ‰õÄ_® D q^è•#O LOKåe. XHõ JÉèíºi÷H˜
ã¨O|OkèOz# qã¨Î $`«"≥∞ÿ# *Ï˝<åxfl Jxfl HÀ}ÏÅ #∞Oz
=¸ÖϺOHõ#O KÕÜ«∞_®xH˜ "åºã¨~°∂Ѩ „Ѩâ◊flÅ∞ J`«º=ã¨~°O.
WHõ ã≤Å|ãπ q+¨Ü«∂xH˜ =^•ÌO. WѨʘˆH ã≤Å|ãπ
q+¨Ü«∞"≥∞ÿ „á⁄II ǨÏ~°QÀáêÖò QÍi P^èŒfi~°ºOÖ’ Hõq∞˜ U~°Ê_çOk.
ã≤Å|ãπÖ’ „Ѩ^è•#OQÍ =¸_»∞ qÉèÏQÍÅ∞ LO_®e. Wk–
[#~°Öòã¨ì_çãπ, s[#Öò ã¨ì_çãπ, Ããû+¨Öˇ·*Ë+¨<£. qÉèÏQÍÅxflO˜
Ö’x „Ѩâ◊flÅ∞ U"≥·<å ™ê=∂lHõ ã¨=∞㨺ŠѨiëê¯~åxfl QÆ∞iOz
„ѨtflOKÕÖÏ, ѨsH˜ΔOKÕÖÏ LO_®e. Ü«∂O„uHõOQÍ LO_Õ
„Ѩâ◊flÅ`À „ѨÜ≥∂[#O LO_»É’^Œ∞. ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ ¿Ñ^ŒiHõO
U ~å„+¨ìOÖ’ ZO`« LOk? Jx ™êì˜ã≤ìHõÖòQÍ „ѨtflOK«_»O
HõO>Ë Ñ¶¨ÖÏ<å ~å„+¨ìOÖ’ ¿Ñ^ŒiHõO ZO^Œ∞‰õΩ Z‰õΩ¯=QÍ ÖË^•
ZO^Œ∞‰õΩ `«‰õΩ¯=QÍ LOk? JHõ¯_ç Ѩiã≤÷`«∞Å∞ Uq∞˜?
HÍ~°}ÏÅ∞ qâı¡+≤OK«O_ç? Jx „Ѩtfl¿ãÎ H˘O`« „ѨÜ≥∂[#O
LO@∞Ok. Hõ#∞Hõ U „Ѩâ◊fl J~Ú<å XHõ ã¨=∞㨺#∞ QÆ∞iÎOz
^•xH˜ JÉèíºi÷ Ѩiëê¯~°O "≥uˆHÖÏQÍ LO_®e. WHõ ÃÑ·
qÉèÏQÍÅÖ’ U JOâßÅ∞O_®ÅO>Ë–[#~°Öò ã¨ì_ôãπÖ’ Wk=~°‰õΩ
L#fl s[xOQ∑, J~°÷"≥∞˜H± `«k`«~° JOâßÅ`À áê@∞
™êÇ≤Ï`«ºO, ™È+¨Öò Ãã·<≥ûãπ, [#~°Öò <åÖˇ_£˚, HõÔ~Oò ÏÑ≤H±û,
~å*ϺOQÆO =O˜q LO_®e. s[#Öò 㨤_ôãπÖ’ `≥ÅOQÍ}‰õΩ
ã¨O|OkèOz, H˘O`«=~°‰õΩ ã¨iǨÏ^Œ∞Ì ~å„ëêìÅ QÆ∞iOz#
JOâßÅ∞O_®e. *Ï„QÆѶ≤, K«i„`«, J~°÷âß„ã¨ÎO `«k`«~° ÉèÏQÍÅ∞
P „áêO`åʼnõΩ ã¨O|OkèOz#qQÍ LO_®e. JO`Õ H͉õΩO_®
WO^Œ∞Ö’ J}QÍi#, J}˜z"Õ`«‰õΩ QÆ∞Ô~·#, ¿Ñ^Œ „Ѩ*Ï
ã¨=¸Ç¨ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∂Å =¸ÖϺOHõ#O
[~°QÍe. ^Œo`«∞Å∞, yi[#∞Å∞, Pk"åã¨∞Å∞, =∞Ç≤Ïà◊Å∞,
"≥∞ÿ<åi©Å∞, "åi r=# q^è•<åÅ∞, ã¨=∞㨺Å∞, „ѨÉèí∞`åfiÅ
z#flK«∂ѨÙ, Ѩiëê¯~åʼnõΩ ã¨O|OkèOz# JOâßÅÖ’ JÉèíºiÎ
*Ï˝<åxfl ѨsH˜ΔOKåe. z=i^≥·# ÃãÊ+¨Öˇ·*Ë+¨<£ =∂„`«O JÉèíºi÷
U L^ÀºQÍxH˜ QÍ#∞ ѨsHõΔ ~å™êÎ_À P L^ÀºQÍxH˜
ã¨O|OkèOz# *Ï˝<åxfl ѨsH˜ΔOKÕkQÍ LO_®e. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ
„QÆ∂Ñπ–2 ѨsHõΔÖ’ _çѨӺ˜ `«Ç¨ÏjÖÏÌ~ü áÈã¨∞ì‰õΩ QÍ#∞
ÃãÊ+¨Öˇ·*Ë+¨<£ ¿ÑѨ~À¡ Ô~"≥#∂º JOâßÅ#∞ ѨsH˜ΔOKåe. J^Õ
„QÆ∂Ñπ–2 =∞~À áÈã¨∞ì ZÔH·û*ò W<£ûÃÑHõì~ü áÈã¨∞ì‰õΩ ZÔH·û*ò

14. 16 #_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ} Ѷ≤|„=i 2015
T
q+¨Ü«∂Å∞, Zã≤˜"˘ áÈã¨∞ì‰õΩ Ñ¨#∞flÅ ã¨O|Okè`«
q+¨Ü«∂Å#∞, WÖÏ U L^ÀºQÍxH˜ ã¨O|OkèOz# *Ï˝#O P
ѨsHõΔ Ü≥ÚHõ¯ ÃãÊ+¨Öˇ·*Ë+¨<£ qÉèÏQÆOÖ’ ѨsH˜ΔOKåe. J~Ú`Õ
nxH˜ QÍ#∞ WHõ¯_˘Hõ =∂~°∞Ê#∞ Ñ≤Zã‘û J=∞Å∞ KÕÜ«∂eû
LO@∞Ok.„QÆ∂Ñπ–2 "≥Ú`åÎxH˜ XˆH <À˜Ñ¶≤ˆH+¨<£ WzÛ XˆH
JÑ≤¡ˆH+¨<£ ÃÑ@ì=∞x, =∂~°∞¯Å#∞ |˜ì L^ÀºQÍxfl ZOK«∞HÀ=∞x
JÉèíºi÷H˜ K≥ѨÊ_»O H͉õΩO_® „QÆ∂Ñπ–2Ö’ Zxfl qÉèÏQÍÅ
L^ÀºQÍÅ∞<åflÜ≥∂ "å˜H˜ „Ѩ`ÕºHõOQÍ <À˜Ñ¶≤ˆH+¨x¡zÛ Ñ¨sHõΔÅ∞
x~°fiÇ≤ÏOKåe. JÖÏ KÕÜ«∞_»O =Å¡ XHõ JÉèíºi÷H˜ L^ÀºQÆO
™êkèOK«∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ Z‰õΩ¯= J=HÍâßÅ∞ Åaè™êÎ~Ú.
q^•º~°›`«Å∞ P L^ÀºQÍxH˜ ã¨O|OkèOz#"Õ J~Ú LO_®e.
(XˆH <À˜Ñ¶≤ˆH+¨<£ WzÛ#ѨÙ_»∞ ÃãÊ+¨Öˇ·*Ë+¨<£ ѨsHõΔÅ#∞ "Õˆ~fi~°∞
`ÕnÅÖ’ x~°fiÇ≤ÏOKåe). JѨC_»∞ P L^ÀºQÍxH˜ =∂„`«"Õ∞
ã¨O|OkèOz Hõ+¨ìѨ_ç K«kq Z‰õΩ¯=QÍ ã¨Éˇ˚‰õΩì *Ï˝#O á⁄O^Õ
J=HÍâ◊=ÚO@∞Ok. JÖÏO˜ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ÃãÊ+¨Öˇ·*Ë+¨<£
¿ÑѨ~ü#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«_»O ‰õÄ_® ã¨∞ÅÉèí=∞=_»O`À áê@∞
KÕÜ«∞É’ÜÕ∞ L^ÀºQÍxH˜ ã¨O|OkèOz# ã¨Ê+¨ì`« Ñ≤Zã‘ûH˜,
JÉèíºi÷H˜ LO_»@O =Å¡ qiqQÍ, Jxfl HÀ}ÏÅÖ’ P L^ÀºQÆ
*Ï˝<åxfl H˘Å==K«∞Û. QÆ`« ZÑ≤Ñ≤Zã‘ûÖ’ _çѨӺ˜ `«Ç¨ÏjÖÏÌ~ü,
Zã≤˜"˘, ZÔH·û*ò W<£ûÃÑHõì~ü =O˜ "Õˆ~fi~°∞ qÉèÏQÍÅ *Ï˝<åxfl
„Ѩ`ÕºHõOQÍ Ñ¨sH˜ΔOz# ã¨O^Œ~åƒùÅ∞ XHõ¯>ˇÿ<å ÖË=<Õ q+¨Ü«∞O
D ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ QÆ∞~°∞ΉõΩ `≥K«∞ÛHÀ"åeû LOk. Hõ#∞Hõ
<À˜Ñ¶≤ˆH+¨<£Å∞ "Õˆ~fi~°∞QÍ WzÛ ÃãÊ+¨Öˇ·*Ë+¨<£ ^•fi~å
q+¨Ü«∂=QÍǨÏ##∞ ѨsH˜ΔOK«_»O =∞Ozk.
ã≤Å|ãπÖ’ =∞~À q+¨Ü«∞O Uq∞@O>Ë ÉèÏ=*ÏÅO. JÉèíºi÷
U ÉèÏ=*ÏÖÏxfl Hõey L<åfl_À ѨsH˜ΔOKåe. XHõ q+¨Ü«∂xH˜
ã¨O|OkèOz J<ÕHõ ÉèÏ=*ÏÅ HÀ}ÏÅÖ’ =∂Ï¡_»∞HÀ=K«∞Û.
J~Ú`Õ "å˜Ö’ Uk Ñ≤Zã‘û ÉèÏ"åʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ LO^À
ѨsH˜ΔOKåe. Wk [~°QÍÅO>Ë "≥Ú^Œ@ Ñ≤Zã‘ûH˜ XHõ ÉèÏ=*ÏÅO
(ѨÓiÎQÍ Hõ@∞ì|_»HõáÈ~Ú<å) LO_®eû LO@∞Ok.
ZO^Œ∞HõO>Ë XHõ JÉèíºi÷ XHõ ã¨=∞㨺‰õΩ Jã¨Öˇ·# Ѩiëê¯~°O
=kÖËã≤ `«Ñ¨C_»∞ Ѩiëê¯~åxfl ZO`« qâı¡+≤Oz K≥Ñ≤Ê<å =º~°÷"Õ∞
Hõ^•! ¿Ñ^ŒiHÍxH˜ HÍ~°}ÏÅ∞ qâı¡+≤OK«O_ç? Jx J_çy#ѨÙ_»∞
Pi÷Hõ JO`«~åÅ∞, ™ê=∂lHõ JO`«~åÅ∞ =O˜ Jã¨Å∞
HÍ~°}ÏÅ#∞ =kÖËã≤ `åQÆ∞É’`«∞Å=_»O =Å¡ _»|∞ƒÅhfl
áÈQ˘@∞ì‰õΩx ¿Ñ^ŒÅ∞ J=Ù`«∞<åfl~°x ~åã≤ ^•xfl ZO`«
`åi¯HõOQÍ qâı¡+≤Oz<å K≥Å¡^Œ∞ Hõ^•! Hõ#∞Hõ JÉèíºi÷ U HÀ}O
#∞Oz ~å¿ãÎ ã¨Ô~·# ["å|∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OKåÅ<Õ q+¨Ü«∞O HÀã¨O
"≥Ú^Œ@ Ñ≤Zã‘û ã¨=∞i÷OKÕ ÉèÏ=*ÏÅO XHõ@∞O_®e.
Ñ≤Zã‘û ZÖÏ LO_®e, UO KÕÜ«∂Å<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ W=hfl
KåÖÏ H˘kÌáê˜, z#fl q+¨Ü«∂Å∞. Ѩiq∞`«"≥∞ÿ# „Ѩuáê^Œ#Å∞
=∂„`«"Õ∞. WѨC_»∞ =∞#O âß„ã‘ÎÜ«∞ ã¨=∂[OÖ’ ÖË#O^Œ∞#
WѨC_»∞#fl D =º=ã¨÷‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ Ñ¨sHõΔÅ „Ѩ„H˜Ü«∞ ZÖÏ
x~°fiÇ≤ÏOKåÅ<Õ „Ѩuáê^Œ#Å∞ =∂„`«"Õ∞. J~Ú`Õ qã¨Î $`«
K«~°Û`À<Õ =∞ixfl q+¨Ü«∂Å∞, PÖ’K«#Å∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ =™êÎ~Ú.
Jq <≥~°"Õ~°∞ÛHÀ=_®xH˜ HÍ=eû# Pi÷Hõ =#~°∞Å =O˜
ã¨=∞㨺Å#∞ „ѨÉèí∞`«fiO f~°Ûx^Õ Jq <≥~°"Õ~°=Ù. Hõ#∞Hõ
„ѨÉèí∞`«fiO `«~°Ñ¨Ù# ‰õÄ_® K˘~°= J=ã¨~°O. Ñ≤Zã‘û ã¨Éèí∞ºÅ∞
HÍ~°º^Œ‰õΔΩÅ∞, J#∞Éèí=jÅ∞~°x JO`å ÉèÏqã¨∞Î#fl <ÕѨ^䌺OÖ’
gˆ~ K˘~°= fã¨∞‰õΩx „ѨÉèí∞`«fiO`À =∂Ï¡_ç`Õ U"≥∞ÿ<å
LѨÜ≥∂QÆO LO_»=K«∞Û. J~Ú`Õ x*ÏxH˜ WѨʘˆH Ñ≤Zã‘û
g˜ÃÑ· „Ѩ[ÅÖ’ XHõ K«~°Û<≥·`Õ PǨfixOKåeû LO_çOk.
WѨʘH© ã¨=∞Ü«∞O q∞Oz áÈÖË^Œ∞. ÃÑ^ŒÌ Z`«∞Î# K«~°Û#∞
„áê~°Oaè¿ãÎ KåÖÏ =∞Ozk. JÖÏ [~°QÆx ѨHõΔOÖ’ q^•º"Õ`«ÎÅ∞,
x~°∞^ÀºQÆ∞Å∞, `≥ÅOQÍ} áœ~°ã¨=∂[O, g∞_çÜ«∂ P K«~°Û#∞
„áê~°OaèOz ã¨∂K«#Å∞ KÕÜ«∂e. |Ǩïâ◊ KåÖÏ Ñ¨iq∞`«∞Å`À
‰õÄ_ç# ÉÏ^茺`«Å∞ JѨÊyOz#O^Œ∞=Å¡ ã¨=¸Å =∂~°∞ÊÅ∞O_»
É’=x „á⁄II ǨÏ~°QÀáêÖò J<åflˆ~"≥∂ QÍh x*ÏxH˜ ã¨=¸Å
=∂~°∞ÊʼnõΩ NHÍ~°O K«∞@ìx^Õ x~°∞^ÀºQÆ∞Å rq`åÅ∞
=∂~°É’=Ù. ÃÑ·ÃÑ· =∂~°∞ÊÅ∞ z˜ìá⁄˜ì `Õ_®Å ZÑ≤Ñ≤Zã‘û<Õ
`«ÅÑ≤™êÎ~Ú Hõ#∞Hõ ã¨=¸Å =∂~°∞ÊÅ`À ‰õÄ_ç# „ѨHΔÍà◊#<Õ
JO^Œ~°∂ HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. J~Ú`Õ D ã¨=¸Å =∂~°∞Ê
˜ZãπÑ≤Zã‘û `À ™ê^茺=∞ÜÕ∞º Ѩ<Õ<å? J<Õk "Õz K«∂_®eû#
q+¨Ü«∞O. T
z=~°QÍ '„Ѩ*Ï™êfiq∞H©Hõ~°}‰õΩ Z=i x~°fiK«<åÅ∞ "åi
‰õΩ#fl#∂ Z=~°∞ U „Ѩ*Ï™êfiq∞H©Hõ~°}#∞ JOkOz<å
`≥ÅOQÍ}‰õΩ =∞Oz^Õ— J<åfl~°∞. Wk ‰õÄ_® ã¨Ô~·# Jaè„áêÜ«∞O
HÍ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Z=i x~°fiK«<åÅ∞ "åiH˜ Zxfl L<åfl
JOu=∞OQÍ JO^ŒiÖ’#∂ XHõ¯ ~°Hõ"≥∞ÿ# (Jaè=$kúHõ~°"≥∞ÿ#)
„Ѩ*Ï™êfiq∞H©Hõ~°} =∂„`«"Õ∞ „Ѩ[ʼnõΩ "Õ∞Å∞ KÕã¨∞ÎOk. „ѨQÆu
=∂~°æOÖ’ `≥ÅOQÍ} ã¨=∂*Ïxfl #_çÑ≤OKÕ „Ѩ*Ï ™êfiq∞H©
Hõ~°}#∞ KÕѨ>Ëì ѨHõΔO Ü≥ÚHõ¯ HÍ~åºK«~°}ÖË `≥ÅOQÍ}‰õΩ "Õ∞Å∞
KÕ™êÎ~Ú `«Ñ¨Ê, JO^Œig HÍ=Ù. U^Õ"≥∞ÿ<å Jâ’H±QÍi ÖÏO˜
"Õ∞^è•q '„Ѩ`åº=∂flÜ«∞O Uq∞˜— Jx „ѨtflOK«∞‰õΩx Jã¨Öˇ·#
„Ѩ`åº=∂flÜ«∂xfl =kÖËã≤ #H˜b „Ѩ`åº=∂flÜ«∂Å#∞ "≥#ˆHã¨∞‰õΩ
~å=_»O ^ŒâßÉÏÌÅ∞QÍ PÜ«∞# ~å`«Å#∞ K«^Œ∞=Ù`«∞#fl, qâ◊fi
ã≤ã¨∞Î#fl ZO^Œ~À áê~î°‰õΩʼnõΩ Pâ◊Û~åºxfl HõeyOzOk. PÜ«∞#
#∞Oz WHõ =ÚO^≥·<å, Z=iH˜ ÉÏ^èŒ Hõey<å 㨈~ x*ÏÅ#∞
xHõ¯zÛQÍ K≥¿ÑÊ "庙êÅ#∞ P áê~î°‰õΩÅ∞ Ptã¨∞Î<åfl~°∞.
45= ¿Ñr `«~°∞"å~Ú

15. 17#_»∞ã¨∞Î#fl`≥ÅOQÍ}Ѷ≤|„=i 2015
_®II l.ÅK«ÛÜ«∞º„áêѨOzHõO
'K«i„`«#∞ „Ѩ[Å∞ xi‡™êÎ~°∞— Wq =∂i¯ûã¨∞ìÅ L"åK«!
HÍx 'D K«i„`«#∞ áêʼnõΩÅ∞ ~å~ÚOK«∞‰õΩOÏ~°∞— Wk
J#∞Éèí=OÖ’x =∂@. WOHÍ K≥áêÊÅO>Ë Jxfl HÍÖÏÅ
K«i„`«#∞ "Õ∞^è•=ÙÅ∞ =„H©HõiOz áêʼnõΩʼnõΩ J#∞‰õÄÅOQÍ
uѨC`«∂, u~°QÆ~åã¨∂Î =ÙOÏ~°∞.Wn <Õ˜ Kåi„uHõ x[O!
QÆ`« ã¨O=`«û~°O JHÀì|~ü 13# `≥ÅQÍ} i™È~°∞û ÃãO@~ü,
'áê~î°âßÅÖ’ K«i„`« áê~îåºOâßÅ∞, `≥ÅOQÍ} ^Œ$HõÊ^äŒO— J<Õ
JOâ◊OÃÑ· K«~åÛQÀ+≤ìx x~°fiÇ≤ÏOzOk. D ~°K«~Ú`« P QÀ+≤ìÖ’
=HõÎQÍ áêÖÁæx ÃÑ· JOâßxfl „Ѩ™êÎqOz#ѨÙÊ_»∞ ã¨aè‰õΩÅ∞ H˘O`«
Pâ◊Û~åºxfl =ºHõÎѨiKå~°∞. K«i„`« =„H©‰õΩÅ∞QÍ "Õ∞^è•=Ùefl
„Ѩ™êÎqOK«_»O H˘O`« W|ƒOk Hõ~°"Õ∞, J~Ú<å Wk "åã¨Î=O!
ZO^Œ∞HõO>Ë D "Õ∞^è•=ÙÖË PÜ«∂ HÍÖÏÅ áêʼnõΩʼnõΩ
JO_»^ŒO_»QÍ =ÙO@∂, ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO J=Ù`«∂, ã¨ÅǨefl,
ã¨∂K«#efl JOkOK«_»"Õ∞ H͉õΩO_®, qkè q^è•<åÅ, áê~îåºOâßÅ
~°∂ѨHõÅÊ#Ö’ áêÖÁæOÏ~°∞ HÍ|˜ì x*ÏxH˜ giÖ’ x*Ï~Úu
=ÙO_®e. HÍx x*Ï~Úu`À =ÙO>Ë áêʼnõΩŠѨOK«# KÕ~°_»O
Hõ+¨ìO HÍ|˜ì, g~°∞ áêʼnõΩŠѨ@¡ =∂„`«"Õ∞ x*Ï~Úux
Hõeæ=ÙOÏ~°∞.
`≥ÅOQÍ} Pq~åƒù=O `«~åfi`« `≥ÅOQÍ} "Õ∞^è•=ÙÖ’¡
„Ѩã¨∞Î`«O [~°∞QÆ∞`«∞#flk W^Õ<å J<Õ J#∞=∂#O =ã¨∞Î#flk.
n~°…HÍeHõ L^Œº=∂Å∞ KÕã≤, <åÜ«∞Hõ`«fiO =Ç≤ÏOz, „Ѩ[Å
ѨHΔÍ# =∂Ï¡_ç# =º‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® áêʼnõΩŠѨHΔÍ# KÕi
áÈ`«∞<åfl~å...? Jx JxÑ≤ã¨∞Î#flk. JxÑ≤OK«_»"Õ∞O˜.. KÕi
áÈÜ«∂~°∞..KÕiáÈ`«∂<Õ =Ù<åfl~°∞. „ѨtflOKÕ ^Œâ◊#∞Oz
„ѨtflOK«|_Õ kâ◊‰õΩ g~°∞ =∂iáÈ`«∞<åfl~°∞. '„Ѩ*ÏÇ≤Ï`« "Õ∞^è•q
Ѩ`«<åxH˜ KåÖÏ HÍ~°}ÏÅ∞<åflÜ«∞x, WO^Œ∞Ö’ Ju =ÚYº
"≥∞ÿ#k #Ü«∂ L^•~°"å^Œ ã¨O㨯 $u =Å¡ `«ÖˇuÎ# JÉèí„^Œ`«
Åx...— QÆ`« ã¨O=`«û~°O JHÀì|~ü 26# _èçb¡Ö’ "Õ∞~Ú<£„ã‘ì"£∞
Ѩ„uHõ ã¨Oáê^Œ‰õΩ_≥·# xdÖò K«„Hõ=iÎ =¸_À ™ê‡~°HÀѨ
<åºã¨OÖ’ „Ѩ=ÚY K«i„`«HÍi}˜ ~˘q∞ÖÏ ^ä•Ñ¨~ü J#fl
=∂@eq.'rq`åO`«O L^Œº=∂ÖË<å, áêÅHõ ѨHΔÍÅ`À Ѷ¨∞~°¬}
ÖË<å..— J<Õ xi¡Ñ¨Î"≥∞ÿ# PÖ’K«# WÖÏO˜ ^Œâ◊, kâ◊Å =∂~°∞ʉõΩ
HÍ~°}=∞ø`«∞Ok.
`≥ÅOQÍ}Ö’ WѨÙÊ_»∞ q#Ѩ_»∞`«∞#fl^ŒO`å J^Œ∞ƒù`«O,
|OQÍ~°O, „ѨѨOK«™ê÷~ÚÖ’ QÆifiOK« `«QÆæk..J<Õ =∂@Å∞.
Wq =˜ì QÍ~°_ç =∂@Å<Õk J<Õ"åi`À áê@∞ q<Õ"åiH˜
‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞. WÖÏ J^Œ∞ƒù`åÅ∞ ã¨$+≤ìOKÕ"å~°∞ W`«~° ^ÕâßÅ
D K«i„`« U ã≤~å`À...?
#=¸<åefl „Ѩ™êÎqã¨∞Î<åfl~°∞. q^ÕjÃÑ@∞ì_»∞ʼnõΩ UHõ QÆ"åHΔÍefl
`≥~°∞ã¨∞Î<åfl~°∞. ÃÑ@∞ì|_ç ÖÏÉèÏÅ`À áê@∞QÍ, „Ѩ[efl x`«ºO
^ÀK«∞‰õΩO@∞Ok. "å~°∞ ^ÀK«∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ "Õ∞O ^ÀK«∞‰õΩO>Ë
`«¿ÑÊO˜..? J<Õ ^èÀ~°}˜, Ju `«‰õΩ¯= HÍÅO Ö’<Õ Z‰õΩ¯=
^ÀK«∞HÀ"åÅ<Õ L`åûǨÏO Hõeã≤ ѨxKÕã¨∞Î<åfl~Ú.
U áêÅ#Ö’<≥·<å U^À F =~°æ „Ѩ[Å∞ W|ƒO^Œ∞ʼnõΩ
QÆ∞Ô~·`å~°∞. S`Õ "≥∞*Ïsì "≥∞ÿ<åsì J<Õ `Õ_®Å∞OÏ~Ú. JO^Œ∞ˆH
„Ѩ[ŠѨHõΔO =Ç≤ÏOKÕ"åiH˜ Jxfl HÍÖÏÖ’¡ Ѩ#∞Å∞OÏ~Ú.
'=∂"À~Úã¨∞ìÅ∞ ~å*ϺkèHÍ~åxH˜ =¿ãÎ áœ~°Ç¨Ï‰õΩ¯Å
=∂>ËO˜..?— J<Õ „Ѩâ◊fl KåÖÏ ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ =ÚO^Œ∞‰õΩ ~å=_»O
`≥eã≤O^Õ! JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® áœ~°∞ʼnõΩ U~°Ê_Õ W|ƒO^Œ∞ÅÔH·
áÈ~å_»∞`å=∞<Õk ã¨=∂^è•#O. Wk "åã¨Î=O ‰õÄ_®!
WHõ JO^Œ~°∞ HÀi#@∞¡ H͉õΩ<åfl H˘O^Œi Pâ◊Ü«∞O "Õ∞~°‰õΩ
`≥ÅOQÍ} U~°Ê_çOk. Jxfl ~°OQÍÖ’¡ H͉õΩ<åfl, H˘xfl
~°QÍÖ’¡#<åfl =∂~°∞Ê [~°QÍÅx HÀ~°∞HÀ=_»OÖ’ `«Ñ¨ÙÊÖË^Œ∞.
=ÚYºOQÍ áê~îåºOâßÖ’¡, `≥ÅOQÍ} ™êÇ≤Ïf, ™êO㨯 $uHõ
~°OQÍÖ’¡, =∞~°∞QÆ∞# Ѩ_çáÈ~Ú# `≥ÅOQÍ} K«i„`«Ö’
`≥Å∞ã¨∞HÀ"åeû#q KåÖÏ L<åfl~Ú. x#fl˜ "åã¨ÎqHõ K«i„`«
`≥Å∞¿ãÎ<Õ <Õ˜ K«i„`« x["≥∞ÿ#kQÍ xi‡`«"≥∞ÿ`«∞Ok. ˆ~Ѩ˜
K«i„`« ¿ÇÏ`«∞|^ŒÌOQÍ ~°∂ѨÙk^Œ∞̉õΩO@∞Ok. HÍx x#fl, <Õ_»∞
K«i„`« XHõ HÀ}OÖ’ =∂„`«"Õ∞ K«∂_»|_»∞`«∞#flk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ
HÍHõfÜ«ÚÅ HÍÖÏ<Õfl K«∂^•ÌO! HÍHõfÜ«ÚÅ QÆ∂iÛ ÉÏQÍ
á⁄QÆ_»∞`åO! W^Õ HÍÅOÖ’ gi<≥kiOz# ã¨=∞‡Hõ¯, ™ê~°Å=∞‡Å
<åÜ«∞Hõ`«fiOÖ’ [iy# HÀÜ«∞Å áÈ~åÏxfl á⁄QÆ∞_»∞`åO.
WO^Œ∞Ö’ Ô~O_»∞ "åã¨Î"åÅ∞QÍ =ÙO_»=Ù. XHõ˜ "åã¨Î="≥∞ÿ`Õ
=∞~˘Hõ˜ `«Ñ¨ÙÊ J=Ù`«∞Ok. ÖË^• Ô~O_çO˜Ö’ =∞Oz, K≥_»∞
Å∞O_»=K«∞Û! nxfl q_»=∞iÛ K«∂¿Ñ K«i„`«HÍ~°∞Å∞ HÍ"åe.
HÍx <Õ˜ K«i„`«HÍ~°∞Å∞ W~°∞ =~åæefl XˆH f~°∞QÍ K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞.
HÍHõfÜ«∞ ™ê„=∂[º"Õ∞ H˘#™êQÆ∞`«∞O^Œ#∞‰õΩO^•O! HÀÜ«∞Å
K«i„`« ZÖÏ ~åÜ«∞|_»∞`«∞O^À, ã¨=∞‡Hõ¯ , ™ê~°Å=∞‡Å L^Œº=∞O
ZÖÏ z„fHõiOK«|_»∞`«∞O^À `≥Å∞ã¨∞. JÖψQ <≥·*ÏO áêÅ#
H˘#™êQÆ∞`«∞O^Œx J#∞‰õΩO^•O! JѨÙÊ_»∞ H˘=Ú~°O cèO K«i„`«
ZÖÏ "Õ∞^è•=ÙÅ∞(áêÅHõѨHõΔO "å~°∞) ~å™êÎ~À TÇ≤ÏOK«=K«∞Û.
WѨÙÊ_»∞ KåÖÏ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ [~°∞QÆ∞`«∞#flk W^ÕHõ^•!
`≥ÅOQÍ} L^Œº=∞ HÍÅOÖ’ [Ü«∞â◊OHõ~ü#∞ Dã¨_çOK«∞‰õΩ#fl
"åˆ~, PÜ«∞# =∂@ʼnõΩ Ju^Œ∂~°OQÍ =Ù#fl"åˆ~ <Õ_»∞
PÜ«∞##∞ Éèí∞*ÏÅg∞^Œ "≥∂ã¨∞Î<åfl~°∞. JÖÏ "≥∂¿ãÎ<Õ áêÅHõ