Παρουσίαση της 3ης ενότητας ιστορίας γ' γυμνασίου

1. Η ΕΚΡΗΞΗ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1

2.  Η Γαλλία παρέμενε χώρα φεουδαρχική και
αριστοκρατική.
 Επικρατούσε το κυβερνητικό σύστημα της
απόλυτης μοναρχίας.
• Ο βασιλιάς με λίγους ανώτερους λειτουργούς, που τους διάλεγε ο ίδιος,
νομοθετούσε, όριζε τους φόρους και διέθετε όπως του άρεσε τον δημόσιο
πλούτο.
 Η αστική τάξη ενισχύεται οικονομικά λόγω
του εμπορίου
• μετατρέπεται σε ρυθμιστικό παράγοντα των εξελίξεων
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
2

3. κλήρος (0,5%)
προνόμια
ευγενείς (1,5%)
προνόμια
τρίτη τάξη (98%)
αστοί, αγρότες, εργάτες
πλήρωναν φόρους
Τα κριτήρια
ένταξης ήταν η
καταγωγή και
τα προνόμια
που είχαν από
τον ηγεμόνα
Το παλαιό καθεστώς δυσαρεστούσε την
αστική τάξη που αν και ήταν οικονομικά
εύρωστη δεν είχε πολιτική εξουσία
Η αριστοκρατία
• διατηρούσε τον έλεγχο του κρατικού
μηχανισμού
• παρεμπόδιζε την ελεύθερη οικονομική
δραστηριότητα.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
3

4. Το έλλειμμα
Ο βασιλιάς
αναρωτιέται
που είναι τα
χρήματα των
φόρων.
Ο οικονομολόγος
Νεκέρ απαντά:
«Εκεί ήταν την
τελευταία φορά
που κοίταξα».
Ο κλήρος και οι ευγενείς
καθώς φυγαδεύουν τα
χρήματα αποκαλύπτουν
ότι «εκείνοι τα έχουν»
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
4

5.  Το γαλλικό κράτος ήταν στα πρόθυρα οικονομικής
καταστροφής.
 Κατά το 18ο αι., η γαλλική οικονομία δεν
ανταποκρίθηκε στις νέες οικονομικές απαιτήσεις
παρά τις προόδους της.
 Η Γαλλία , σε αντίθεση προς την Αγγλία παρέμενε
κυρίως χώρα αγροτική, ενώ στο δευτερογενή τομέα
καθηλώθηκε στη βιοτεχνική δραστηριότητα και δεν
προχώρησε στην εκβιομηχάνισή της.
 Κατά το δεύτερο μισό του 18ου αι. οι σπατάλες της
Αυλής και οι πόλεμοι πολλαπλασίασαν τις
κρατικές δαπάνες και αύξησαν τα ελλείμματα.
 Δεν εφαρμόστηκαν οι μεταρρυθμιστικές
προτάσεις των οικονομολόγων Τυργκό και Νεκέρ επί
Λουδοβίκου ΙΣΤ΄,
• λόγω της αντίδρασης των ευγενών
 δεν αποδέχονταν τον περιορισμό της βασιλικής χορηγίας προς
αυτούς
 κάποιο σχέδιο για φορολόγησή τους.
Ζακ Νεκέρ. Ελβετός οικονομολόγος
και πολιτικός, γενικός διευθυντής
των Δημόσιων Οικονομικών του
Λουδοβίκου ΙΣΤ '.
Ελαιογραφία του J. S. Duplessis (Chateau
de Coppet).
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
5

6.  Το οικονομικό βάρος από τη συμμετοχή της Γαλλίας στον
Αμερικανικό Πόλεμο της Ανεξαρτησίας (1775 - 1783) 
την οδήγησε σε χρεοκοπία
 Το 1789 η τιμή του ψωμιού αυξήθηκε δραματικά, λόγω
της άσχημης σοδειάς του 1788 και του 1789 και του
βαρύτατου χειμώνα του 1788 - 1789.
 Οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν ως και 60%, ενώ ο
μισθός των αγροτών μόνο 20%  μεγάλη πείνα.
• Την άνοιξη του 1789 το 1/3 του γαλλικού πληθυσμού μαστιζόταν από την πείνα.
έντονη κοινωνική αναταραχή
που εκδηλώθηκε με ληστρικές
πράξεις και εξεγέρσεις.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
6

7. ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ ΙΣΤ’ (1774 – 1792) ΜΑΡΙΑ ΑΝΤΟΥΑΝΕΤΑ
 Κληρονόμησε ένα
τεράστιο δημόσιο
χρέος
 Έδειχνε ελάχιστο
ενδιαφέρον για τη
διακυβέρνηση της
χώρας
 Ξόδευε τεράστια ποσά
στις διασκεδάσεις, τις
γιορτές, την ενδυμασία,
τις κομμώσεις, τα
κοσμήματα
 Την αποκαλούσαν:
Λύκαινα
Αυστριακιά
Κότα της Αυστρίας
Κυρία έλλειμμα
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
7

8. Μάιος 1789 – Αύγουστος 1792
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 8

9. Ο βασιλιάς Λουδοβίκος
ΙΣΤ’ συγκαλεί τη
συνέλευση των τριών
τάξεων (5 Μαΐου 1789)
Οι αντιπρόσωποι της
τρίτης τάξης ζητούν
μεταρρυθμίσεις
Ο βασιλιάς ζήτησε την
επιβολή νέων φόρων
για την Τρίτη τάξη
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
9

10. ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΑΣΤΩΝ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΒΑΣΙΛΙΑ
 Οι αστοί αντιδρούν και
αυτοανακηρύσσονται Εθνική
Συνέλευση (εκπροσωπούν το
98% του πληθυσμού)
 Οι αντιπρόσωποι
συγκεντρώνονται στην αίθουσα
του σφαιριστηρίου και
ορκίζονται ότι θα συντάξουν
Σύνταγμα (20 Ιουνίου 1789)
 Κάποιοι κληρικοί και ευγενείς
τάχθηκαν στο πλευρό τους
 Η Εθνοσυνέλευση
ανακηρύχθηκε Συντακτική
(στις 9 Ιουλίου 1789) με σκοπό
να δώσει Σύνταγμα
 Ο βασιλιάς δεν τους
αναγνωρίζει και κλείνει την
αίθουσα των συνεδριάσεων
 Ο βασιλιάς υποχωρεί
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
10

11. Ζ.Λ. Νταβίντ, Ο όρκος του σφαιριστηρίου,
20 Ιουνίου 1789.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
11

12. ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΓΑΛΛΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΒΑΣΙΛΙΑ
 Οργισμένος ο λαός του
Παρισιού καταλαμβάνει στις
14 Ιουλίου 1789 τη Βαστίλη,
τόπο φυλάκισης και
βασανιστηρίων, που συμβόλιζε
την απολυταρχία
 Όλο και περισσότερες περιοχές
στη γαλλική ύπαιθρο
επαναστατούν
 Η υποχώρηση του βασιλιά
ήταν κίνηση τακτικής
 Συγκεντρώνει στρατό για να
διαλύσει την Εθνοσυνέλευση
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
12

13. Η 14η Ιουλίου είναι εθνική γιορτή
των Γάλλων
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
13

14. Κατάργηση
προνομίων (4
Αυγούστου 1789)
Διακήρυξη των
δικαιωμάτων του
ανθρώπου και του
πολίτη (26 Αυγούστου
1789) βασισμένη στις
αρχές του
Διαφωτισμού
Ελευθερία, Ισότητα, ΔικαιοσύνηΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
14

15. Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη, 1789
1. Οι άνθρωποι γεννιούνται και παραμένουν ελεύθεροι κι έχουν τα ίδια δικαιώματα.
2. Σκοπός κάθε πολιτικής οργάνωσης είναι να διαφυλάσσει τα φυσικά και απαράγραπτα
δικαιώματα του ανθρώπου. Τα δικαιώματα αυτά είναι η ελευθερία, η ιδιοκτησία, η
ασφάλεια και η αντίσταση στην καταπίεση.
3. Το έθνος είναι αποκλειστική πηγή κάθε εξουσίας. Κανένα συλλογικό σώμα, κανένα
άτομο δεν μπορεί να ασκεί εξουσία που δεν απορρέει από το έθνος.
6. Νόμος είναι η έκφραση της γενικής βούλησης. […] Αφού όλοι οι πολίτες είναι ίσοι
απέναντι στον νόμο, μπορούν όλοι να καταλαμβάνουν δημόσια αξιώματα και θέσεις,
ανάλογα με τις ικανότητές τους και χωρίς καμιά άλλη διάκριση παρά αυτή που πηγάζει
από τις αρετές και τα προτερήματά τους.
10. Κανένας δεν πρέπει να διώκεται για τις πεποιθήσεις του, ακόμη και τις θρησκευτικές,
υπό τον όρο πως η εκδήλωσή τους δεν διαταράσσει την τάξη του νόμου.
11. Η ελεύθερη έκφραση της σκέψης και των πεποιθήσεων είναι ένα από τα
πολυτιμότερα δικαιώματα του ανθρώπου. Επομένως, κάθε πολίτης μπορεί να μιλά, να
γράφει και να τυπώνει ελεύθερα, εκτός από τις περιπτώσεις κατάχρησης αυτής της
ελευθερίας, που ορίζονται από τον νόμο.
17. Δεδομένου ότι η ιδιοκτησία είναι δικαίωμα ιερό και απαραβίαστο, από κανέναν δεν
επιτρέπεται να αφαιρεθεί παρά μόνο όταν η δημόσια ανάγκη, νόμιμα διαπιστωμένη, το
απαιτεί φανερά και υπό την προϋπόθεση μιας δίκαιης και προκαταβολικής
αποζημίωσης.
Πηγή: http://www.spartacus.schoolnet.co.uk/
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
15

16. Οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και
παραμένουν ίσοι ως προς τα
δικαιώματα
Ελευθερία λόγου
Ελευθερία μετακίνησης
Ανεξιθρησκία
Ελευθερία συναθροίσεων
Δικαίωμα στην περιουσίαΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
16

17.  Ο βασιλιάς αποδέχεται τις αποφάσεις της Συνέλευσης ύστερα
από την κατάληψη των ανακτόρων των Βερσαλλιών από τον
επαναστατημένο λαό (5 Οκτωβρίου 1789).
Όταν οι γυναίκες του
Παρισιού βάδισαν
προς τις Βερσαλλίες
ήθελαν δύο
πράγματα: ψωμί και
το κεφάλι της
Μαρίας
Αντουανέτας.
Επέστρεψαν
θριαμβευτικά με
αλεύρι και ολόκληρη
τη βασιλική
οικογένεια.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
17

18. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
18

19. Η δεξιά (πήραν το όνομα από τις θέσεις στις οποίες κάθονταν)
δεν επιθυμούσε περαιτέρω μεταβολές του
παλαιού καθεστώτος
Το κέντρο αποδεχόταν τη διατήρηση της
μοναρχίας αλλά με συμμετοχή των ευγενών
και μεγαλοαστών στη λήψη αποφάσεων
Η αριστερά οραματιζόταν ένα πολίτευμα
ριζοσπαστικό σαν το αμερικάνικο
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
19

20. Ήταν πολιτικές οργανώσεις που προέκυψαν
από τη δυναμική συμμετοχή ευρύτερων
κοινωνικά ομάδων στις εξελίξεις
Ιακωβίνοι
Γιρονδίνοι
Λέσχη των Κορδελιέρων
Οι απόψεις γίνονταν ευρύτερα γνωστές μέσα
από πολιτικά φυλλάδια και εφημερίδες
Ριζοσπαστική πτέρυγα της
Συνέλευσης (πλειοψηφία από την
περιοχή Gironde)
Ριζοσπάστες επαναστάτες που
επιθυμούσαν την κατάργηση της
μοναρχίας (αριστερή πτέρυγα)
Τα μέλη της συνεδρίαζαν στη μονή
των Κορδελιέρων. Το επίσημο όμως
όνομά της ήταν "Εταιρία των φίλων
των δικαιωμάτων του ανθρώπου
και του πολίτη".
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
20

21.  Εγκαθιδρύεται το πολίτευμα της συνταγματικής
μοναρχίας
 Το έθνος ανακηρύσσεται κυρίαρχο
 Νομοθετική εξουσία θα αναλάμβανε μετά από
εκλογές η Νομοθετική συνέλευση (Βουλή)
 Δικαίωμα ψήφου αναγνωρίστηκε μόνο σε όσους
είχαν περιουσία και πλήρωναν φόρους
 Η εκτελεστική εξουσία ανατέθηκε στο βασιλιά και
σε έξι υπουργούς
 Η δικαστική εξουσία αφαιρέθηκε από το βασιλιά
και κηρύχθηκε ανεξάρτητη ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 21

22. Εθνικοποίηση της περιουσίας του κλήρου
(χρησιμοποιήθηκε ως εγγύηση για την έκδοση
χαρτονομίσματος)
Οι κληρικοί ορίστηκαν λειτουργοί του
κράτους που όφειλαν υπακοή πρώτα στην
πολιτεία
Καταργήθηκαν οι συντεχνίες
Απαγορεύτηκαν οι απεργίες
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
22

23.  Ο βασιλιάς και ο κλήρος δε δέχονται τις
ρυθμίσεις
 Ο βασιλιάς επιχείρησε να διαφύγει από τη
Γαλλία αλλά συνελήφθηκε και τέθηκε υπό την
επιτήρηση των επαναστατών
 Εκλογές του 1791  τη νομοθετική συνέλευση
ελέγχουν οι Γιρονδίνοι
 Ο βασιλιάς και ορισμένοι αριστοκράτες
έρχονται σε συνεννόηση με την Αυστρία και την
Πρωσία για κατάργηση του επαναστατικού
καθεστώτος
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
23

24.  Αίτημα των «αβράκωτων» (sans
culottes) για έκπτωση του βασιλιά
 Οι Γιρονδίνοι κηρύσσουν τον πόλεμο
εναντίον της Αυστρίας και της
Πρωσίας (20 Απριλίου 1792)
 Ο λαός ξεσηκώνεται (ύστερα από τις
αποτυχίες του γαλλικού στρατού, την
ύποπτη στάση του βασιλιά και την
πείνα)
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
24

25.  Ο λαός καταλαμβάνει τα
ανάκτορα του Κεραμεικού
(10 Αυγούστου 1792)
 Ο βασιλιάς τίθεται σε
περιορισμό από τη
Νομοθετική συνέλευση
 Ανατίθεται η εκτελεστική
εξουσία σε συμβούλιο με
επικεφαλής τον Δαντόν,
στέλεχος της Λέσχης των
Κορδελιέρων
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
25

26.  Η νομοθετική συνέλευση αναγνώρισε σε όλους
τους άνδρες πολιτικά δικαιώματα (θέσπιση
καθολικής ψηφοφορίας)
 Δήμευσε τις περιουσίες των αριστοκρατών που
είχαν διαφύγει στο εξωτερικό
 Θέσπισε το διαχωρισμό της Εκκλησίας από το
κράτος
 Κήρυξε την πατρίδα σε κίνδυνο
 Η νίκη κατά των Πρώσων στο Βαλμί (20
Σεπτεμβρίου 1792) έσωσε την επανάσταση
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
26

27. Σεπτέμβριος 1792 – Ιούλιος 1794
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 27

28. Στις 21 Σεπτεμβρίου 1792 η Συμβατική
Συνέλευση καταργεί τη μοναρχία και
εγκαθιδρύει το πολίτευμα της αβασίλευτης
δημοκρατίας
Υιοθετεί νέο ημερολόγιο. (το Ι έτος της
Δημοκρατίας-1793)
Ο βασιλιάς και η βασίλισσα καταδικάστηκαν
και αποκεφαλίστηκαν (Ιανουάριος 1793)
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
28

29. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
29

30. Η Συμβατική Συνέλευση αποφασίζει τη
συνέχιση του πολέμου για να
ανακαταληφθούν εδάφη στο Βέλγιο και τις
όχθες του Ρήνου.
Πολλά ευρωπαϊκά κράτη συσπειρώνονται
εναντίον της Γαλλίας
Εκδηλώνονται εσωτερικές αντεπαναστάσεις
Επιδεινώνεται η οικονομική κατάσταση
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
30

31.  Η Συμβατική Συνέλευση συστήνει (ύστερα από
προτάσεις των Ορεινών κυρίως των Ιακωβίνων)
 Επιτροπή Δημόσιας Σωτηρίας
 Επιτροπή Γενικής Ασφάλειας
 επαναστατικά δικαστήρια
Στόχος: η καταστολή αντεπαναστατικών
ενεργειών
 Οι Γιρονδίνοι αντιδρούν αλλά η Συμβατική Συνέλευση
διέταξε τη σύλληψη των ηγετών τους
 (24 Ιουνίου 1793) εγκρίνεται το σύνταγμα του έτους Ι
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
31

32. Επαναστατικό δικαστήριο δικάζει έναν ευγενή (διακρίνεται
αριστερά). Τα περισσότερα από τα μέλη του δικαστηρίου φορούν
τους χαρακτηριστικούς κόκκινους σκούφους, που έγιναν ένα από
τα σύμβολα της γαλλικής επανάστασης
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
32

33.  Οι Ορεινοί με ηγέτη τον
Μαξιμιλιανό Ροβεσπιέρο
σχηματίζουν
επαναστατική κυβέρνηση
Αναδιοργανώνουν το στρατό
που τον χρησιμοποιούν
εναντίον των εχθρών της
επανάστασης
Εκτελούν με συνοπτικές
διαδικασίες 40.000 περίπου
ως υπόπτους για
αντεπαναστατική δράση
(ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ)
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
33

34. Ο Ροβεσπιέρος κατά τη διάρκεια «εκκαθάρισης των αντιπάλων του», σε
γελοιογραφία της εποχής της Γαλλικής ΕπανάστασηςΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
34

35. Η χριστιανική θρησκεία αντικαθίσταται από
τη λατρεία του Ανώτατου Όντος
Δόθηκαν νέα ονόματα στους μήνες
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
35

36.  Σχετική βελτίωση του
βιοτικού επιπέδου των
κατώτερων στρωμάτων
αρχικά
 Τα ακραία μέτρα
προκάλεσαν αντιδράσεις
 Ο Ροβεσπιέρος εκτελείται με
απόφαση της Συμβατικής
Συνέλευσης μαζί με 20
συνεργάτες του (20 Ιουλίου
1794)
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
36

37. Το Διευθυντήριο ψήφισε νέο σύνταγμα
(Αύγουστος 1795) μετριοπαθές αλλά και
αντιβασιλικό
• Η νομοθετική εξουσία ασκείται από τη Βουλή (500
μέλη) και τη Γερουσία (250)
• Η εκτελεστική εξουσία ανατίθεται σε πενταμελές
διευθυντήριο
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
37

38. Η Γαλλία του Λουδοβίκου ΙΣΤ’ στα τέλη του
18ου αιώνα βρισκόταν σε δεινή πολιτική και
οικονομική κατάσταση
Οι ανισότητες των τάξεων προκάλεσαν τη
διαμάχη με τη βασιλική εξουσία
Με τη γαλλική επανάσταση άνοιξε ο δρόμος
για τη συνταγματική μοναρχία
Η περίοδος της τρομοκρατίας κατέδειξε πως
μια μεταρρύθμιση μπορεί να οδηγηθεί σε
μία αιματηρή επανάσταση
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
38