The french revolution - Beginning and development Die französische Revolution - Beginn und Entwicklung Η γαλλική επανάσταση - έκρηξη και εξέλιξη

1. Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
ΕΚΡΗΞΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ

2. Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η γαλλική κοινωνία του 18ου αιώνα ήταν
χωρισμένη σε τρεις «τάξεις»:
❶ τον κλήρο (0,5 % του πληθυσμού)
❷ τους ευγενείς (1,5 % του πληθυσμού)
❸ τον λαό (98 % του πληθυσμού)
Η τρίτη τάξη, δηλαδή ο λαός, πλήρωνε όλους
τους φόρους που επέβαλε ο βασιλιάς.

3. Πηγή εικόνας:
https://thedailyomnivore.net/2011/02/page/4/
Καρικατούρα που δείχνει
τις τρεις τάξεις της
γαλλικής κοινωνίας πριν
την επανάσταση του 1789.
Η τρίτη τάξη σηκώνει όλα
τα βάρη του κλήρου και
των ευγενών.

4. Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Στην τρίτη τάξη ανήκαν και οι αστοί, οι οποίοι
είχαν αποκτήσει πλούτο, λόγω του εμπορίου και
των βιοτεχνιών, αλλά δεν μπορούσαν να
συμμετέχουν στις αποφάσεις. Αυτό έφερε
μεγάλη δυσαρέσκεια στους αστούς. Το βιοτικό
επίπεδο του λαού χειροτέρευε χρόνο με τον
χρόνο.
Ο σκληρός χειμώνας του 1788-1789 και η πείνα
οδήγησε τον λαό σε λεηλασίες των κρατικών
αποθηκών και των σπιτιών των πλουσίων.

5. Ο κλήρος και οι ευγενείς «πατάνε» πάνω στην τρίτη τάξη
Πηγή εικόνας: https://www.goconqr.com/en/p/10748518

6. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΦΑΣΗ ΠΡΩΤΗ
Η δύσκολη κατάσταση αυτή ανάγκασε τον
βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκο ΙΣΤ΄ να καλέσει
τους εκπροσώπους των τριών τάξεων σε
συνέλευση στο παλάτι των Βερσαλλιών στις
05.05.1789.
Στη συνέλευση αυτή οι εκπρόσωποι των τάξεων
ζήτησαν μεταρρυθμίσεις, αλλά ο βασιλιάς
απαίτησε νέους φόρους.

7. Λουδοβίκος ΙΣΤ΄
(1754 – 1793)
Βασιλιάς της Γαλλίας
(1774 – 1792)
Πίνακας του Antoine-François Callet, 1789
Παλάτι των Βερσαλλιών, Παρίσι, Γαλλία
Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/French_Revolution

8. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΦΑΣΗ ΠΡΩΤΗ
Οι εκπρόσωποι της τρίτης τάξης αντέδρασαν με
το επιχείρημα ότι εκπροσωπούν το 98% του
γαλλικού λαού. Έτσι αυτοανακηρύχθηκαν
Εθνική Συνέλευση.
Ο βασιλιάς δεν τους αναγνώρισε και διέταξε το
κλείσιμο της αίθουσας που συνεδρίαζαν οι τρεις
τάξεις. Τότε οι εκπρόσωποι της τρίτης τάξης
συγκεντρώθηκαν στην αίθουσα του
«σφαιριστηρίου» και ορκίστηκαν ότι θα
ψηφίσουν Σύνταγμα (20 Ιουνίου 1789).

9. Ο όρκος στην αίθουσα του σφαιριστηρίου – Σκίτσο με πένα του Jacques-Louis David, 1791
Παλάτι Βερσαλλιών, Παρίσι, Γαλλία
Πηγή εικόνας: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Le_Serment_du_Jeu_de_paume.jpg

10. Ο όρκος στην αίθουσα του σφαιριστηρίου – Πίνακας του Jacques-Louis David, 1790
Μουσείο Καρναβαλέ, Παρίσι, Γαλλία
Πηγή εικόνας: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Serment_du_Jeu_de_Paume_-_Jacques-Louis_David.jpg

11. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΦΑΣΗ ΠΡΩΤΗ
Πολλοί ιερείς και ευγενείς ενώθηκαν με τους
εκπροσώπους της τρίτης τάξης και ο βασιλιάς
αρχικά υποχώρησε.
Η συνέλευση ανακηρύχθηκε σε συντακτική με
σκοπό να δώσει στη Γαλλία το πρώτο της
Σύνταγμα.
Η αρχική υποχώρηση του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ δεν
ήταν παρά μία κίνηση τακτικής, διότι
συγκέντρωνε στρατό για να διαλύσει την
εθνοσυνέλευση.

12. Η ελβετική φρουρά του Γάλλου βασιλιά – Εδώ απεικονίζεται στη μάχη του Fontenoy το 1745
Πηγή εικόνας: https://gr.pinterest.com/pin/863987509736321920/

13. Ο ΛΑΟΣ ΣΤΑ ΟΠΛΑ
Μόλις έγιναν γνωστά τα σχέδια του βασιλιά για
συγκέντρωση στρατού, οι πολίτες του Παρισιού
πήραν τα όπλα για να υπερασπιστούν την
εθνοσυνέλευση και στις 14 Ιουλίου 1789
κατέλαβαν την Βαστίλη.
Η ημερομηνία αυτή θα σημάνει την έναρξη της
γαλλικής επανάστασης και θα γίνει η εθνική
εορτή των Γάλλων.

14. Πηγή εικόνας: https://heiup.uni-heidelberg.de/journals/index.php/transcultural/article/download/7315/2916?inline=1
Η ΤΡΙΤΗ ΤΑΞΗ
ΣΠΑΕΙ ΤΑ ΔΕΣΜΑ

15. Η επίθεση στη Βαστίλη – Πίνακας του Jean-Pierre Houël, 1789
Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/French_Revolution

16. ΒΑΣΤΙΛΗ
Η Βαστίλη ήταν αρχικά φρούριο ενταγμένο στα
τείχη του Παρισιού. Αργότερα έγινε φυλακή. Για
τους Γάλλους ήταν
❶ τόπος φυλάκισης
❷ τόπος βασανιστηρίων και
❸ το μισητό σύμβολο
της απολυταρχίας

17. Πηγή εικόνας: https://www.thesun.co.uk/news/1449188/what-is-bastille-day-and-why-does-france-celebrate-the-moment-that-kick-started-the-french-revolution/
Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΒΑΣΤΙΛΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΑΛΛΙΚΟ ΛΑΟ ΤΟ 1789 - 1790

18. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΦΑΣΗ ΠΡΩΤΗ
Σε αυτό το κλίμα η συντακτική συνέλευση
❶ κατάργησε όλα τα προνόμια και
❷ ψήφισε τη Διακήρυξη των δικαιωμάτων του
ανθρώπου και του πολίτη
Ο βασιλιάς αναγκάστηκε να αποδεχθεί τις
εξελίξεις μετά την κατάληψη των ανακτόρων
των Βερσαλλιών από τον επαναστατημένο λαό,
τον οποίο οδήγησαν οι γυναίκες του Παρισιού.

19. Πηγή εικόνας: https://gr.pinterest.com/pin/614037730416207839/
Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΑΡΙΣΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΒΕΡΣΑΛΛΙΕΣ

20. ΤΡΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ
Στην Συντακτική Συνέλευση διαμορφώθηκαν
τρία πολιτικά ρεύματα, που πήραν το όνομά
τους από τις θέσεις που κατείχαν οι
υποστηρικτές τους στην αίθουσα συνεδριάσεων

21. ΤΡΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ
❶ Η Δεξιά δεν επιθυμούσε περαιτέρω
μεταβολές του παλαιού καθεστώτος
❷ Το Κέντρο αποδεχόταν τη διατήρηση της
μοναρχίας αλλά με την παράλληλη
συμμετοχή ευγενών και μεγαλοαστών στη
λήψη των αποφάσεων
❸ Η Αριστερά οραματιζόταν ένα πολίτευμα
σαν το αμερικανικό

22. ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ
Κατά τη διάρκεια της επανάστασης ο λαός
συμμετείχε ενεργά στα πολιτικά πράγματα. Έτσι
δημιουργήθηκαν διάφορες πολιτικές λέσχες και
πολιτικές οργανώσεις. Δύο από αυτές ήταν:
❶ η λέσχη των Ιακωβίνων και
❷ η λέσχη των Κορδελιέρων
Οι πολιτικές απόψεις γίνονταν ευρύτερα
γνωστές μέσα από πολιτικά φυλλάδια και
εφημερίδες, που πολλαπλασιάστηκαν εκείνη
την περίοδο.

23. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΠΡΩΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ
Το 1791 η Συντακτική Συνέλευση ψήφισε το
πρώτο Σύνταγμα της Γαλλίας. Το πολίτευμα
ήταν η συνταγματική μοναρχία. Το έθνος
ανακηρύχτηκε κυρίαρχο και ως νομοθετικό
σώμα ορίστηκε η Νομοθετική Συνέλευση
(Βουλή) που θα προέκυπτε μετά από εκλογές.
Δικαίωμα ψήφου, όμως, θα είχαν μόνο όσοι
κατείχαν περιουσία και πλήρωναν φόρους.

24. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΠΡΩΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ
Την εκτελεστική εξουσία θα είχε ο βασιλιάς με
έξι υπουργούς.
Η δικαστική εξουσία αφαιρέθηκε από τον
βασιλιά και κηρύχθηκε ανεξάρτητη.
Λόγω των οικονομικών προβλημάτων οι Γάλλοι
εθνικοποίησαν την περιουσία του κλήρου, που
χρησιμοποιήθηκε ως εγγύηση για την έκδοση
χαρτονομίσματος.

25. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΟΙ ΚΛΗΡΙΚΟΙ
Οι κληρικοί έγιναν λειτουργοί του κράτους που
όφειλαν υπακοή, πρώτα απ’ όλα, στην πολιτεία.
Επίσης:
❶ καταργήθηκαν οι συντεχνίες και
❷ απαγορεύτηκαν οι απεργίες
Οι παραπάνω ρυθμίσεις απορρίφθηκαν και από
τον βασιλιά και από τον κλήρο. Ο βασιλιάς
προσπάθησε να διαφύγει στο εξωτερικό αλλά
αναγκάστηκε να επιστρέψει.

26. 1791
Από τις εκλογές του 1791 προήλθε Νομοθετική
Συνέλευση που ελέγχονταν από τους
Γιρονδίνους. Τα προβλήματα όμως ήταν πολλά:
❶ Ο βασιλιάς και ορισμένοι ευγενείς
συνωμοτούσαν εναντίον της επανάστασης
και ήρθαν σε συνεννόηση με τους βασιλείς
της Αυστρίας και της Πρωσίας για επέμβαση
στρατιωτική εναντίον της Γαλλίας.

27. ΠΩΣ ΛΕΓΕΤΑΙ ΑΥΤΟ;

28. ΕΣΧΑΤΗ
ΠΡΟΔΟΣΙΑ

29. 1791
❷ τα ριζοσπαστικά τμήματα του λαού, οι
λεγόμενοι sans-culottes απαιτούσαν την
έκπτωση του βασιλιά
❸ στον ορίζονται διαφαινόταν ότι σύντομα η
Γαλλία θα αναγκαζόταν να πολεμήσει
εναντίον των άλλων ευρωπαϊκών κρατών
Ο πόλεμος ξέσπασε το 1792 αλλά ο
επαναστατικός στρατός των Γάλλων γνώρισε
αρχικά μόνο ήττες.

30. ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΕΝΟΣ SANS-CULOTTE
Έργο του Raphael Boyon
Πηγή εικόνας: https://www.artstation.com/artwork/4bPOv1

31. Ο γαλλικός επαναστατικός στρατός στη μάχη του Jemappes (Βέλγιο) 1792
Πίνακας του19ου αιώνα
Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/French_Revolutionary_Army

32. Ο ΛΑΟΣ ΣΕ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
Ο γαλλικός λαός συνέχιζε να έχει επαναστατική
δράση και σε αυτό συνέβαλαν:
❶ οι πρώτες αποτυχίες του γαλλικού στρατού
❷ η ύποπτη στάση του βασιλιά
❸ και η πείνα
Έτσι ο λαός του Παρισιού κατέλαβε το παλάτι
του Κεραμεικού (Palais des Tuileries) στις 10.08.
του 1792. Εκεί βρισκόταν ο βασιλιάς.

33. Η έφοδος στο παλάτι του Κεραμεικού
Πίνακας του Jean Duplessis-Bertaux, 1793, Βερσαλλίες, Παρίσι, Γαλλία
Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/French_Revolution

34. ΡΑΓΔΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ
Ο βασιλιάς κατέφυγε στη Νομοθετική
Συνέλευση, η οποία τον έθεσε υπό περιορισμό,
και ανέθεσε την εκτελεστική εξουσία σε ένα
συμβούλιο με τον Δαντόν επικεφαλής.
Με αυτόν τον τρόπο η Νομοθετική Συνέλευση
τερμάτισε την βασιλεία στην πράξη.
Ακολούθως πήρε τα εξής δραστικά μέτρα:

35. Georges Danton
(1759 – 1794)
«Τόλμα, τόλμα ξανά,
τόλμα πάντα»
Από τις ηγετικές
φυσιογνωμίες της
γαλλικής επανάστασης
Πηγή εικόνας:
https://en.wikipedia.org/wiki/Georges_Danton

36. ΜΕΤΡΑ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ
❶ αναγνώρισε σε όλους τους άνδρες πολιτικά
δικαιώματα  καθολική ψηφοφορία
❷ δήμευσε τις περιουσίες των αριστοκρατών
που είχαν διαφύγει στο εξωτερικό
❸ θέσπισε τον διαχωρισμό της εκκλησίας από
το κράτος
❹ κήρυξε την πατρίδα σε κίνδυνο

37. Η ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
Και ενώ διαφαινόταν ότι η γαλλική επανάσταση
θα έσβηνε με την στρατιωτική επέμβαση των
στρατευμάτων της Αυστρίας και της Πρωσίας,
ήρθε η μεγάλη νίκη των Γάλλων εναντίον των
Πρώσων στο Βαλμί, στις 20 Σεπτεμβρίου 1792
να σώσει την Γαλλία και την επανάσταση.
Στη μάχη του Βαλμί ακούστηκε και η
Μασσαλιώτιδα, ο μετέπειτα εθνικός ύμνος της
Γαλλίας.

38. Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΒΑΛΜΙ
Πίνακας του Horace Vernet, 1826 – Εθνική Πινακοθήκη, Λονδίνο
Πηγή εικόνας: https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Battle_of_Valmy

39. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΦΑΣΗ ΔΕΥΤΕΡΗ
Μετά από καθολικές εκλογές αναδείχτηκε η
Συμβατική Συνέλευση, η οποία κατάργησε την
μοναρχία και καθιέρωσε την πρώτη αβασίλευτη
δημοκρατία στην Ευρώπη.
Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ και η βασίλισσα
Μαρία Αντουανέτα καταδικάστηκαν σε θάνατο
και αποκεφαλίστηκαν. Αυτό το γεγονός ένωσε
πολλές ευρωπαϊκές χώρες εναντίον της Γαλλίας.

40. Έργο του Fabien Troncal
Πηγή εικόνας: https://www.artstation.com/artwork/BkYJA
LA GUILLOTINE – ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

41. Ο αποκεφαλισμός ήταν συχνό
φαινόμενο στη διάρκεια της
γαλλικής επανάστασης.
Πηγή εικόνας: http://leahmariebrownhistoricals.blogspot.com/2012/03/guillotine.html

42. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΦΑΣΗ ΔΕΥΤΕΡΗ
Η Συμβατική Συνέλευση αποφάσισε την
συνέχιση του πολέμου για την ενσωμάτωση στο
γαλλικό κράτος περιοχών που θεωρούνταν
γαλλικές, όπως το Βέλγιο και περιοχές στον
Ρήνο ποταμό. Ταυτόχρονα όμως:
① ξεσπούσαν αντεπαναστάσεις στη Γαλλία
② χειροτέρευε η οικονομική κατάσταση,
ιδίως για τα φτωχά κοινωνικά στρώματα.

43. ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στα διάφορα
προβλήματα η Συμβατική Συνέλευση σύστησε:
① την Επιτροπή Δημόσιας Σωτηρίας
② την Επιτροπή Γενικής Ασφάλειας και
③ επαναστατικά δικαστήρια με στόχο την
καταστολή αντεπαναστατικών ενεργειών
Οι μετριοπαθείς Γιρονδίνοι αντέδρασαν και η
Συμβατική αποφάσισε την εκτέλεση των ηγετών
τους.

44. Έργο της Sina Hayati
Πηγή εικόνας: https://www.artstation.com/artwork/w8Ok99
ΟΙ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΗΤΑΝ ΣΥΧΝΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΓΑΛΛΙΑ

45. ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Μετά την πτώση των Γιρονδίνων οι Ορεινοί με
επικεφαλής τον Ροβεσπιέρο σχημάτισαν
κυβέρνηση και προσπάθησαν να καταπνίξουν
τις αντεπαναστάσεις στην Γαλλία.
Σε αυτή την περίοδο καταδικάστηκαν σε θάνατο
περίπου 40.000 άνθρωποι από επαναστατικά
δικαστήρια. Τα μέτρα ήταν τόσο σκληρά, που
στο τέλος καταδικάστηκε σε θάνατο και ο ίδιος
ο Ροβεσπιέρος.

46. Πηγή εικόνας: https://www.rassias.gr/1087MAXIMROBESP.html
Maximilien Robespierre
(1754 – 1794)
Από τις δεσπόζουσες μορφές
της γαλλικής επανάστασης

47. Κείμενα, συγγραφή, ιστορική έρευνα, εικόνες: Γαρίτατζης Χαράλαμπος (ΠΕ07)
Φιλολογική επιμέλεια: Γεώργιος Σπανός (ΠΕ02)
Ο Ναπολέων στη μάχη της γέφυρας της Arcole - Πίνακας του Horace Vernet, 1826,
Πηγή εικόνας: https://commons.wikimedia.org/wiki/Horace_Vernet