Παρουσίαση της ελληνικής επανάστασης στη νότια Ελλάδα από το 1821 έως το 1827.

1. 1821-1827
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
Βρυζάκης Θεόδωρος (1819 - 1878)
Η Ελλάς ευγνωμονούσα, 1858ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1

2. ΕΥΝΟΪΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΝΟΤΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
 Οι ελληνικοί πληθυσμοί ήταν πυκνότεροι
 Η παρουσία του οθωμανικού στρατού δεν ήταν ιδιαίτερα
ισχυρή
 Τη διετία 1820-1822 μεγάλο μέρος των οθωμανικών
δυνάμεων ήταν απασχολημένοι με τον πόλεμο εναντίον
του Αλή Πασά της Ηπείρου
 Πολλοί Φιλικοί προετοίμαζαν και περίμεναν τον ξεσηκωμό
 Υπήρχαν ένοπλα σώματα Ελλήνων (κλέφτες), ελληνικά
εμπορικά σκάφη (με κανόνια)
 Πολλοί Έλληνες διέθεταν σημαντική εμπειρία ένοπλων
συγκρούσεων στην ξηρά (στρατιώτες του Αλή Πασά και στον
αγγλικό στρατό των Επτανήσων) και στη θάλασσα (ναύτες στο
τουρκικό πολεμικό ναυτικό ή σε εμπορικά πλοία που συγκρούονταν με
πειρατές, είτε πειρατές)
 Τα ορεινά εδάφη της Πελοποννήσου και της Στερεάς
Ελλάδας διευκόλυναν τον κλεφτοπόλεμο
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ2

3. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός
υψώνει το λάβαρο της
Επανάστασης στην πλατεία
του Αγίου Ανδρέα της Πάτρας,
ζωγραφικός πίνακας του
Lappanini, Αθήνα, Εθνικό
Αρχαιολογικό Μουσείο
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
3

4. Αν και ο Αγώνας είχε ξεκινήσει
λίγες μέρες νωρίτερα, η 25η
Μαρτίου ορίσθηκε το 1838 ως
εθνική επέτειος για να συνδεθεί
η κήρυξη της Επανάστασης με
τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου
Θ. Βρυζάκης, Ο Παλαιών Πατρών
Γερμανός ευλογεί τη
σημαία της επανάστασης
(φανταστική σύνθεση).
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ4

5. Η επανάσταση ξέσπασε
1. σε διάφορα σημεία της
Πελοποννήσου,
2. στη Στερεά Ελλάδα,
3. στην Κρήτη
4. στα νησιά του Αιγαίου
5. στη Θεσσαλία
6. στην Ήπειρο
7. στη Μακεδονία
8. στη Θράκη
9. στην Κύπρο
10.στη Μικρά Ασία
Επαναστατικές εστίες στην Πελοπόννησο
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ5

6. Επαναστατικές εστίες στην Πελοπόννησο
Η Επανάσταση επικράτησε
τελικά μόνο στην Πελοπόννησο,
τη Στερεά Ελλάδα και ορισμένα
νησιά του Αιγαίου
• Πολύ μεγάλος ο
γεωγραφικός χώρος έξω
από τις δυνατότητες του
ελληνισμού
• Η Θεσσαλία και η Μακεδονία
ήταν πεδινές
• Στη Θράκη, στην Κύπρο και
τη Μ. Ασία κατεστάλη άμεσα
η επανάσταση – γρήγορη
πρόσβαση του τουρκικού
στρατού
• Δεν υπήρχε κεντρική ηγεσία
αλλά οι δυνάμεις των
επαναστατών ακολουθούσαν
κάποιον οπλαρχηγό
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ6

7. ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ (1)
Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης ορμά
έφιππος προς την Ακρόπολη, 1844
Μάρκος Μπότσαρης
Μαργαρίτης Γεώργιος (1814 - 1884)
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
Ο Αθανάσιος Μασαβέτας, που έμεινε
γνωστός ως Αθανάσιος Διάκος επειδή
είχε χειροτονηθεί Διάκονος
Οδυσσέας Ανδρούτσος ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
7

8. ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ (2)
Ανδρέας Μιαούλης
Λασκαρίνα
Μπουμπουλίνα
Κωνσταντίνος Κανάρης
Μαντώ Μαυρογένους
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
8

9. Η ΦΑΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΤΥΧΙΩΝ
1821-1824
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ9

10. Εξελίξεις (1)
 Οι Έλληνες περιορίζουν τους
Τούρκους στα φρούρια.
 Καταλαμβάνουν πόλεις της
Πελοποννήσου, όπως την
Καλαμάτα και την Πάτρα.
 Οι Οθωμανοί απαντούν με
σκληρά αντίποινα στον άμαχο
ελληνικό πληθυσμό στην
Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη,
τη Θράκη, την Κύπρο κ.α.
 Απαγχονισμός του Πατριάρχη
Γρηγορίου Ε’ (10 Απριλίου
1821)
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
10

11. Εξελίξεις (2)
 Οι Έλληνες αντιστέκονται στην
Στερεά Ελλάδα (Αλαμάνα,
Γραβιά, Βασιλικά κ.α.)
 Σκοτώνεται ο επίσκοπος
Σαλώνων Ησαΐας
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
11

12. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ12

13. Εξελίξεις (3)
 Άλωση της Τριπολιτσάς (23 Σεπτεμβρίου 1821), που ήταν
διοικητικό κέντρο της Πελοποννήσου, από δυνάμεις με
επικεφαλής τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
13

14. Εξελίξεις (4)
 Οι ελληνικές δυνάμεις στη θάλασσα
• παρεμποδίζουν τις κινήσεις του τουρκικού στόλου,
• υποστηρίζουν τις χερσαίες δυνάμεις και
• συμμετέχουν σε πολιορκίες παραλιακών φρουρίων
Η πυρπόληση της τουρκικής φρεγάτας
στον κόλπο της Ερεσού από τον
Δημήτριο Παπανικολή.
Κωνσταντίνος Βολανάκης
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ14

15. Εξελίξεις (5)
 Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν τη
Χίο (το Πάσχα του 1822) και
κατέσφαξαν τον ελληνικό
πληθυσμό (23.000 νεκροί και
47.000 αιχμάλωτοι)
Ευγένιος Ντελακρουά, Η σφαγή της Χίου,
Παρίσι, Μουσείο Λούβρου
• Ο Κωνσταντίνος
Κανάρης απαντά με
ανατίναξη της
τουρκικής ναυαρχίδας
στο λιμάνι της Χίου
Η πυρπόληση της τουρκικής
ναυαρχίδας από τον Κανάρη,
πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα,
Αθήνα, συλλογή Ι. Σερπιέρη
Η σφαγή της Χίου προκάλεσε
μεγάλη συγκίνηση στην Ευρώπη
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
15

16. Εξελίξεις (6)
Θεόδωρος Βρυζάκης, Η μάχη στα Δερβενάκια
 Μάχη στα Δερβενάκια της Αργολίδας (25-28 Ιουλίου
1822) ο ελληνικός στρατός με αρχηγό τον Θ.
Κολοκοτρώνη διαλύει τη στρατιά του Δράμαλη που
είχε φτάσει στην Πελοπόννησο για να ανακαταλάβει
την Τριπολιτσά
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ16

17. Εξελίξεις (7)  Το 1823 σκοτώνεται ο Μάρκος Μπότσαρης,
λίγο έξω από το Καρπενήσι
 Το 1824 οργανώνεται τουρκοαιγυπτιακή
στρατιά με τη βοήθεια του ηγεμόνα της
Αιγύπτου Μοχάμετ Άλι με αντάλλαγμα την
Κρήτη και την Πελοπόννησο.
 Ο τουρκοαιγυπτιακός στρατός κατέπνιξε την
επανάσταση στην Κρήτη και κατέστρεψε την
Κάσο
 Τουρκικές δυνάμεις κατέστρεψαν τα Ψαρά
Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη, πίνακας του Αθ.
Ιατρίδη, Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
Ο Μοχάμεντ Αλή της
Αιγύπτου σε γκραβούρα
της εποχής
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ17

18. Εξελίξεις (8)
 Ναυμαχία στον κόλπο του Γέροντα
(29 Αυγούστου 1824) όπου οι
ελληνικές ναυτικές δυνάμεις με
επικεφαλής τον Ανδρέα Μιαούλη
κατάφεραν ισχυρό πλήγμα στον
τουρκοαιγυπτιακό στόλο
Γ.Κ. Μιχαήλ, Η Ναυμαχία
του Γέροντα, Αθήνα,
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
18

19. Η ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΚΑΜΨΗΣ
1825-1827
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ19

20. Εξελίξεις (1)
 Στις αρχές του 1825 ο
Ιμπραήμ, θετός γιος του
Μοχάμετ Άλι της
Αιγύπτου, αποβιβάζεται
στην Πελοπόννησο
επικεφαλής ενός καλά
οργανωμένου τακτικού
στρατού.
 Ανακαταλαμβάνει
μεγάλο μέρος της
Πελοποννήσου
(εμφύλιος πόλεμος
Ελλήνων)
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ20

21. Εξελίξεις (2)
 Στη μάχη στο Μανιάκι (20 Μαΐου 1825) ο
Παπαφλέσσας προσπαθεί να ανακόψει την πορεία
του Ιμπραήμ, χωρίς αποτέλεσμα ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ21

22. Εξελίξεις (3)
 Στους Μύλους, κοντά στο Άργος, οι Δημήτριος
Υψηλάντης, Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης και
Μακρυγιάννης χτύπησαν με επιτυχία τις δυνάμεις
του Ιμπραήμ (13 Ιουνίου 1825)
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ22

23. Εξελίξεις (4)
 Τουρκικές και
αιγυπτιακές δυνάμεις
πολιορκούν το
Μεσολόγγι (Απρίλιος
1825-Απρίλιος 1826)
 Τη νύχτα της 10ης
προς 11η Απριλίου
1826 οι πολιορκημένοι
επιχείρησαν έξοδο
που κατέληξε σε
σφαγή
Η Έξοδος του Μεσολογγίου, 1853
Βρυζάκης Θεόδωρος (1819 - 1878)ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ23

24. Εξελίξεις (5)
Το στρατόπεδο του
Καραϊσκάκη στην Καστέλα
 Η επανάσταση κινδύνευε να καμφθεί.
 Μόνο ο Γεώργιος Καραϊσκάκης με
δυνάμεις επιχειρούσε στη Στερεά
Ελλάδα.
 Στην πολιορκία της Ακρόπολης από
τους Τούρκους (23 Απριλίου 1827) ο
Καραϊσκάκης σκοτώθηκε.
 Ο θάνατος του Καραϊσκάκη και η
κατάληψη της Ακρόπολης από τους
Τούρκους ενίσχυε την άποψη ότι η
επανάσταση έσβηνε.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
24

25. Εξελίξεις (6)
 Οι Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία)
εξυπηρετώντας δικά τους συμφέροντα αποφασίζουν
την ειρήνευση και τη δημιουργία ελληνικού κράτους
Ιουλιανή Σύμβαση – Συνθήκη του Λονδίνου
(6 Ιουλίου 1827)
Η απόφαση αυτή θα αλλάξει ριζικά τα δεδομένα του ελληνικού ζητήματος.
Η επανάσταση ακόμα δεν έχει τελειώσει.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ25