Metodyka nauczania i wychowania głębiej upośledzonych umysłowo

1. Kształcenie dzieci zKształcenie dzieci z
niepełnosprawnościąniepełnosprawnością
intelektualnąintelektualną
Opracowała:
Aneta Banach-Sałata

2. Nowe tendencje związane z edukacjąNowe tendencje związane z edukacją
uczniów posiadających orzeczenieuczniów posiadających orzeczenie
do kształcenia specjalnegodo kształcenia specjalnego
• Szkolnictwo wysoko specjalistyczne - placówki
kształcenia specjalnego;
• Szkolnictwo integracyjne (oddziały, klasy i szkoły
integracyjne) – forma planowego i świadomego
integrowania uczniów przy wsparciu specjalistów;
• Edukacja włączająca – organizacja kształcenia
specjalnego oparta na nowym modelu doskonalenia
zawodowego nauczycieli

3. Nowe wyzwania przed:Nowe wyzwania przed:
- uczelniami wyższymi ;
- placówkami doskonalenia nauczycieli;
- poradniami psychologiczno-pedagogicznymi ;
- organami prowadzącymi;
- organami sprawującymi nadzór pedagogiczny,
- komisjami egzaminacyjnymi;
- przedszkolami, szkołami, placówkami;
- organizacjami pozarządowymi,

4. Leksykon pojęćLeksykon pojęć

5. Ważne pojęciaWażne pojęcia
• Kształcenie specjalne;
• Orzeczenie ;
• Opinia;
• Wczesne wspomaganie rozwoju;
• Zajęcia rewalidacyjne;
• Zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze;
• Przedłużenie etapu edukacyjnego.

6. Art. 71b ustawy o systemie oświatyArt. 71b ustawy o systemie oświaty
Kształceniem specjalnym obejmuje się
dzieci i młodzież z zaburzeniami
i odchyleniami rozwojowymi,
wymagające stosowania specjalnej
organizacji nauki i metod pracy.

8. Odchylenia (opóźnienia) rozwojoweOdchylenia (opóźnienia) rozwojowe
Są to indywidualne opóźnienia rozwoju w stosunku do ustalonych
norm, nie będące jednak zaburzeniami z uwagi na niewielkie nasilenie
objawów, ograniczony zakres i czas trwania.
Opóźnienie rozwoju: WR < WŻ : wiek rozwoju niższy niż wiek życia.
Rozwój nieharmonijny: gdy poszczególne sfery rozwijają się w
innym tempie, np. gdy stwierdzamy opóźnienie rozwoju np. czynności
ruchowych i percepcji wzrokowej podczas gdy pozostałe czynności
rozwijają się w tempie odpowiednim do wieku życia : WR <= WŻ.
Opóźnienia parcjalne: dotyczą nieco szerszego wycinka
obserwowanego zjawiska, np. motoryki dużej i małej, wszystkich
funkcji percepcji słuchowej
Zaburzenia fragmentaryczne - zakres zaburzeń jest mniejszy i
Dotyczy wybranych sfer np. dotyczy tylko motoryki małej.

9. OpiniaOpinia
Dokument wydawany przez poradnie psychologiczne, publiczne,
niepubliczne, specjalistyczne w określonej sprawie ( zgodnie z SIO).
Opinia poza danymi ucznia zawiera ocenę aktualnego rozwoju ucznia
oparta o wyniki badań psychologicznych i pedagogicznych, czasem
także logopedycznych, oraz odpowiadające im zalecane formy
pomocy psychologiczno - pedagogicznej .
Zalecenia w obrębie poszczególnych form pomocy skierowane do
szkoły, nauczycieli, dziecka i rodziców.
Szczególnym przypadkiem jest opinia o potrzebie
wczesnego wspomagania rozwoju - jedyna wydawana przez zespół
orzekający dla dzieci nie objętych jeszcze nauczaniem w szkole.

10. Zaburzenia w rozwojuZaburzenia w rozwoju
• Nieprawidłowy rozwój w jednej lub
więcej sferach o zróżnicowanym
nasileniu - od lekkiego poprzez
umiarkowany i znaczny do głębokiego.
• Niepełnosprawność.

11. Uczeń niepełnosprawnyUczeń niepełnosprawny
W rozumieniu przepisów prawa oświatowego
- to uczeń posiadający orzeczenie o
potrzebie kształcenia specjalnego wydane
przez zespół orzekający działający
w publicznej poradni
psychologiczno
pedagogicznej, w której rejonie działania
znajduje się placówka, do której uczęszcza
dziecko

12. Orzecznictwo –Zespoły Orzekające wydająOrzecznictwo –Zespoły Orzekające wydają
• Opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka,
orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. orzeczenia o potrzebie
indywidualnego nauczania, a także o potrzebie zajęć rewalidacyjno
– wychowawczych.
• Orzeczenia - Rodzaje orzeczeń;
- orzeczenia o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego
przygotowania przedszkolnego dla dzieci, których stan zdrowia
uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub
oddziału przedszkolnego zorganizowanego w szkole podstawowej
- orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania dla dzieci i młodzieży,
których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do
szkoły,
- orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych
- orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego
- orzeczenia o braku potrzeby…

14. Odróżnienie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka odOdróżnienie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka od
kształcenia specjalnegokształcenia specjalnego
Odróżnienie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka od
kształcenia specjalnego jest istotnym czynnikiem
racjonalnego udzielania wsparcia dziecku i jego
rodzinie:
- są to formy niezależne,
- istotne znaczenie ma wiek dziecka i moment
rozpoznania niepełnosprawności

15. Efektywność systemu kształcenia specjalnegoEfektywność systemu kształcenia specjalnego
Jednym z podstawowych elementów systemu kształcenia specjalnego jest
stworzenie możliwości jak najwcześniejszego diagnozowania
niepełnosprawności i wczesne wspomaganie rozwoju dziecka .
Opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka od chwili
wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole.
• Opinie te wydawane są nie tylko przez zespoły orzekające działające w
publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych ale również
przez niepubliczne poradnie specjalistyczne – posiadające określone w
tym zakresie uprawnienia

16. Zajęcia rewalidacyjno-wychowawczeZajęcia rewalidacyjno-wychowawcze
Za spełnianie obowiązku szkolnego rozumie się
też udział dzieci z głębokim upośledzeniem
umysłowym w zajęciach rewalidacyjno-
wychowawczych organizowanych w grupie
lub w indywidualnych zajęciach
rewalidacyjno-wychowawczych.

17. Kształcenie specjalneKształcenie specjalne
Definiowane jest jako stosowanie (wobec wcześniej określonych uczniów ) specjalnej
organizacji nauki oraz form i metod pracy, czyli:
 zatrudnienie specjalistów;
 stosowanie form i metod pracy dostosowanych do możliwości i potrzeb dziecka;
 dostosowanie programu nauczania do potrzeb i możliwości poznawczych dziecka;
 indywidualizowanie procesu edukacyjnego, w tym pracy domowej oraz oceny
postępów uczniów;
 stosowanie odpowiednich pomocy i środków dydaktycznych;
 dostosowanie sprzętów i pomieszczeń;
 zorganizowanie dojazdu dziecka do szkoły;

18. Art. 71b ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991r.Art. 71b ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991r.
o systemie oświatyo systemie oświaty
Kształcenie to może być prowadzone
w formie nauki w szkołach
ogólnodostępnych, szkołach lub
oddziałach integracyjnych, szkołach
lub oddziałach specjalnych i
ośrodkach.

19. Organizacja kształcenia specjalnegoOrganizacja kształcenia specjalnego
w szkole ogólnodostępnej (masowej)w szkole ogólnodostępnej (masowej)
• Rodzice ucznia składają u dyrektora szkoły wniosek o zorganizowanie kształcenia
specjalnego wraz z orzeczeniem ppp o potrzebie kształcenia specjalnego.
• Dyrektor szkoły organizuje kształcenie specjalne, zapewniając uczniowi:
- dostosowanie wymagań edukacyjnych do jego indywidualnych potrzeb
psychofizycznych;
- indywidualne zajęcia rewalidacyjne (w porozumieniu z organem prowadzącym)
prowadzone przez odpowiednich specjalistów;
- możliwość przedłużenia etapu edukacyjnego;
- odpowiednie pomoce dydaktyczne i sprzęt;
- likwidację barier architektonicznych
• Dyrektor zapewnia ponadto pomoc psychologiczno-pedagogiczną rodzicom i
nauczycielom.

20. Zajęcia rewalidacyjneZajęcia rewalidacyjne
W zależności od rodzaju oraz stopnia zaburzeń
i odchyleń rozwojowych dzieciom i młodzieży
Dyrektor szkoły, z wyjątkiem szkoły
specjalnej,
w uzgodnieniu z organem prowadzącym,
przydziela dodatkowe godziny na prowadzenie
indywidualnych zajęć rewalidacyjnych
z uczniami niepełnosprawnymi.

21. W szkolnym planie nauczania należy dodatkowo
uwzględnić dla uczniów niepełnosprawnych, w
zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
następujące zajęcia rewalidacyjne:
1) korekcyjne wad postawy (gimnastyka korekcyjna),
2) korygujące wady mowy (logoterapia),
3) orientacji przestrzennej i poruszania się,
4) nauki języka migowego lub innych alternatywnych
metod komunikacji
5) inne, wynikające z programów rewalidacji

22. Liczba godzin rewalidacji indywidualnejLiczba godzin rewalidacji indywidualnej
• Zajęcia te są obowiązkowe dla każdego ucznia z
niepełnosprawnością bez względu na to gdzie realizuje
obowiązek szkolny: w szkole specjalnej,
ogólnodostępnej, integracyjnej.
• Zgodnie z aktualnie obowiązującym rozporządzeniem
w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 luty
2012r.
• tygodniowy wymiar godz. zajęć rewalidacyjnych dla
ucz. niepełnosprawnych w każdym r. szk. wynosi po 2
godz. na ucznia – w oddziale ogólnodostępnym lub
integracyjnym

23. Rewalidacja indywidualna a nauczanieRewalidacja indywidualna a nauczanie
indywidualneindywidualne
Uczniom z orzeczeniem do kształcenia specjalnego
i dodatkowo objętym nauczaniem indywidualnym
przysługują zajęcia rewalidacji indywidualnej.
Uczniowie ci są uczniami danej klasy i należy ich w
miarę możliwości (oczywiście dziecka) umożliwić
udział w zajęciach organizowanych przez szkołę
(uroczystości, imprezy, udział w wybranych
lekcjach ) pod opieką nauczyciela prowadzącego
nauczanie indywidualne.

24. Kto zapewnia organizację kształceniaKto zapewnia organizację kształcenia
specjalnego Ustawa art,.71b,ust 5aspecjalnego Ustawa art,.71b,ust 5a
• „…odpowiednią formę kształcenia, na wniosek
rodziców, zapewnia jednostka samorządu
terytorialnego, właściwa ze względu na miejsce
zamieszkania dziecka, do której zadań należy
prowadzenie przedszkoli i szkół…”
• Praktyka: rodzic-organ prowadzący szkołę, do której
chce posłać swoje dziecko i składa wniosek, w którym
wskazuje wybraną placówkę.
• Organ prowadzący zapewnia odpowiednią formę
kształcenia dziecka

25. Organ prowadzący zapewnia odpowiedniąOrgan prowadzący zapewnia odpowiednią
formę kształcenia dzieckaformę kształcenia dziecka
Jeśli powiat właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania dziecka nie prowadzi szkoły lub
ośrodka – odpowiedniego ze względu na rodzaj
zaburzeń i odchyleń rozwojowych, starosta tego
powiatu kieruje dziecko do najbliższego powiatu
prowadzącego taką szkołę lub ośrodek. Starosta
najbliższego powiatu prowadzącego taką placówkę
nie może odmówić przyjęcia dziecka do szkoły lub
ośrodka

26. Prawa rodzicówPrawa rodziców
- Wybór miejsca kształcenia specjalnego dla swojego dziecka;
- Dostęp do pełnej informacji o prawach jakie przysługują
rodzicom i możliwościach w zakresie kształcenia swoich dzieci;
- Organizacja dowozu dzieci;
- Orzeczenie lub opinię o wczesnym wspomaganiu rozwoju dziecka
dostają tylko rodzice.
- Szkoła nie ma prawa kierować dziecka do poradni ani zmuszać
rodziców do przekazania lub pokazania orzeczenia.
- Poradnia nie ma prawa wydać ww. dokumentów bez zgody
rodziców

27. Prawo ucznia do przedłużeniePrawo ucznia do przedłużenie
okresu naukiokresu nauki
Dla uczniów niepełnosprawnych można przedłużyć okres nauki na
każdym etapie edukacyjnym, co najmniej o 1 rok, zwiększając
proporcjonalnie liczbę godzin zajęć edukacyjnych.
Decyzję o przedłużeniu uczniowi okresu nauki podejmuje dyrektor
szkoły w uzgodnieniu z rodzicami (prawnymi opiekunami) ucznia,
nie później niż do końca lutego roku poprzedzającego ostatni rok
nauki w danej szkole, na podstawie szczegółowej analizy osiągnięć
edukacyjnych ucznia dokonanej przez radę pedagogiczną

28. • § 5. 1. Dla uczniów niepełnosprawnych oraz uczniów szkół w zakładach
poprawczych i schroniskach dla nieletnich można przedłużyć okres nauki na
każdym etapie edukacyjnym o jeden rok, zwiększając proporcjonalnie wymiar
godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych.
• 2. Decyzję o przedłużeniu okresu nauki uczniowi niepełnosprawnemu
podejmuje rada pedagogiczna, po uzyskaniu pozytywnej opinii zespołu,
którego zadaniem jest planowanie i koordynowanie udzielania uczniowi
pomocy psychologiczno- -pedagogicznej, o którym mowa w
przepisach w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-
pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, oraz
zgody rodziców ucznia.
• 3. Decyzję o przedłużeniu okresu nauki uczniowi szkoły w zakładzie
poprawczym lub schronisku dla nieletnich podejmuje dyrektor szkoły, po
zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej.
• 4. Decyzje, o których mowa w ust. 2 i 3, podejmuje się nie później niż:
• 1) w przypadku szkoły podstawowej – do końca lutego danego roku szkolnego
odpowiednio w klasie III i klasie VI;
• 2) w przypadku gimnazjum oraz szkoły ponadgimnazjalnej – do końca lutego w
ostatnim roku nauki w gimnazjum lub szkole ponadgimnazjalnej.
• Dla uczniów klas I i IV szkoły podstawowej i I gimnazjalnej i
ponadgimnazjalnej od 1 września 2012 r. (Rozp. MEN z dn. 7 lutego 2012 r.)
• DECYZJĘ O PRZEDŁUŻENIU ETAPU EDUKACYJNEGO MOŻNA PODJĄĆ W
KAŻDEJ KLASIE z ZASTRZEŻENIEM, ŻE KAŻDY ETAP MOŻNA
PRZEDŁUŻYĆ TYLKO O 1 ROK.

29. • Przepisy rozporządzenia z dnia 7 lutego 2012r. regulujące
przedłużanie etapu edukacyjnego stosuje się od 1 września
2012r. dla uczniów z klas:
- I i IV szkoły podstawowej,
- I gimnazjum,
- I szkoły ponadgimnazjalnej
Dla uczniów z pozostałych klas, do zakończenia danego etapu
edukacyjnego stosuje się przepisy rozporządzenia z dnia 12
lutego 2002r. z póź. zmianami.

30. cd. przedłużanie etapu edukacyjnegocd. przedłużanie etapu edukacyjnego
• Nie jest to forma nie promowania ucznia, ani też nie
klasyfikowania.
• Nie wydaje się uczniowi świadectwa, natomiast w arkuszu ocen
ucznia wpisuje się informację o przedłużonym
etapiecedukacyjnym.
• Zapis „co najmniej o jeden rok” mówi przede wszystkim o tym, iż
nie można przedłużenia dokonać na okres krótszy niż rok.
• Zapis ten nie upoważnia do nieuzasadnionego przedłużania o
więcej niż rok. Jeśli uczeń nie robi wystarczających postępów
należy weryfikować diagnozę jego rozwoju poznawczego – duże
prawdopodobieństwo wystąpienia regresu poznawczego

31. Organizacja kształcenia specjalnegoOrganizacja kształcenia specjalnego
• Sposób organizacji kształcenia specjalnego
uzależniony jest w dużym stopniu od poziomu
intelektualnego ucznia oraz rodzaju i stopnia
niepełnosprawności
• Szczególna grupa – uczniowie niepełnosprawni
intelektualnie.
• Tendencje ogólnoświatowe w kształceniu
uczniów niepełnosprawnych intelektualnie.

32. KadraKadra
W szkołach integracyjnych i w szkołach
ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi
zatrudnia się dodatkowo nauczycieli
posiadających specjalne przygotowanie
pedagogiczne oraz specjalistów prowadzących
zajęcia rewalidacyjne. W uzasadnionych
przypadkach w szkołach tych można zatrudnić
pomoc nauczyciela.

33. KadraKadra
• Zgodnie z zapisami w rozporządzeniu o ramowych
statutach.
• „ w szkołach specjalnych i w szkołach
ogólnodostępnych z oddziałami specjalnymi dla
uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu
umiarkowanym i znacznym, z niepełnosprawnością
ruchową, z autyzmem i niepełnosprawnościami
sprzężonymi w klasach I-IV zatrudnia się pomoc
nauczyciela. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza
się zatrudnienie pomocy nauczyciela w klasach V i VI”

34. Uczniowie upośledzeni umysłowoUczniowie upośledzeni umysłowo
w stopniu lekkimw stopniu lekkim
• Szczególna grupa wymagająca szczególnego zaangażowania ze
strony nauczycieli z uwagi na:
- obowiązującą tę samą podstawę programową kształcenia
ogólnego;
- brak podręczników do kształcenia specjalnego dostosowanych
do nowej podstawy programowej;
- skale ocen 1-6 ( szczególne znaczenie ma tutaj ocena 1 i 6)
- druk świadectwa – taki sam, jak dla uczniów w normie
intelektualnej ale z dopisem nad wynikami klasyfikacji rocznej,
co nie zawsze jest odpowiednio interpretowane

35. Ze wstępu do podstawy programowejZe wstępu do podstawy programowej
kształcenia ogólnegokształcenia ogólnego
• „Szkoła oraz poszczególni nauczyciele podejmują
działania mające na celu zindywidualizowane
wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do
jego potrzeb i możliwości.
• Uczniom z niepełnosprawnościami, w tym uczniom
z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim,
nauczanie dostosowuje się ponadto do ich możliwości
psychofizycznych oraz tempa uczenia się”.

36. Uczniowie z upośledzeniemUczniowie z upośledzeniem
w stopniu umiarkowanym i znacznymw stopniu umiarkowanym i znacznym
Edukacja uczniów z upośledzeniem umysłowym w
stopniu umiarkowanym i znacznym odbywa się w
oparciu o odrębną podstawę programową -
Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla
uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu
umiarkowanym lub znacznym w szkołach
podstawowych i gimnazjach.

37. Uczniowie z upośledzeniem w stopniuUczniowie z upośledzeniem w stopniu
umiarkowanym i znacznym c.d.umiarkowanym i znacznym c.d.
• Specyfika kształcenia uczniów z upośledzeniem w
stopniu umiarkowanym i znacznym polega na
nauczaniu i wychowaniu całościowym,
zintegrowanym, opartym na wielozmysłowym
poznaniu otaczającego świata – w całym procesie
edukacji.
• Podstawa programowa nie wyróżnia odrębnych
celów, zadań ani treści nauczania dla kolejnych
etapów edukacyjnych w szkole podstawowej i
gimnazjum.

38. Uczniowie z upośledzeniem w stopniuUczniowie z upośledzeniem w stopniu
umiarkowanym i znacznym c.d.umiarkowanym i znacznym c.d.
• Na każdym etapie edukacyjnym w szkole
podstawowej i gimnazjum wyodrębnia się:
1. Zajęcia edukacyjne:
a) funkcjonowanie w środowisku,
b) muzyka z rytmiką,
c) plastyka,
d) technika,
e) wychowanie fizyczne,
f) religia/ etyka.
2. Zajęcia rewalidacyjne.

39. Uczniowie z upośledzeniem wUczniowie z upośledzeniem w
stopniu umiarkowanym i znacznym c.d.stopniu umiarkowanym i znacznym c.d.
• Zajęcia rewalidacyjne są prowadzone w celu:
1. wspomagania rozwoju uczniów;
2. rozwijania psychofizycznej sprawności ucznia oraz zdolności do
odniesienia sukcesu;
3. rozwijanie zainteresowań (w szczególności muzycznych, teatralnych,
tanecznych, śpiewu i sportowych), sprawności manualnej oraz
zdolności plastycznych;
4. usprawniania funkcjonowania ucznia oraz jego kondycji fizycznej;
5. wspomagania samodzielności społecznej;
6. wdrażania do aktywności ruchowej i kształtowania umiejętności
samodzielnego organizowania wypoczynku i rekreacji.
• Zajęcia rewalidacyjne są ustalane na podstawie orzeczenia o
potrzebie kształcenia specjalnego.

40. • Uczniowie z upośledzeniem umysłowym
w stopniu umiarkowanym i znacznym
otrzymują wyłącznie oceny opisowe na
wszystkich etapach kształcenia, zarówno
z zachowania jak i zajęć edukacyjnych.
• Uczniowie tacy nie podlegają
obowiązkowi zdawania sprawdzianówi
egzaminów.
Uczniowie z upośledzeniem wUczniowie z upośledzeniem w
stopniu umiarkowanym i znacznym c.d.stopniu umiarkowanym i znacznym c.d.

41. • Ze względu na specyficzny charakter edukacji
uczniów, a także indywidualne tempo i zakres nauki
każdego ucznia, osiągnięcia w poszczególnych sferach
oddziaływań pedagogicznych i rewalidacyjnych są
planowane indywidualnie.
• Dokonywana okresowo przez nauczycieli i specjalistów
wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania
ucznia umożliwia modyfikowanie indywidualnego
programu edukacyjnego i dostosowanie poziomu
oczekiwanych osiągnięć ucznia do jego możliwości.
Uczniowie z upośledzeniem wUczniowie z upośledzeniem w
stopniu umiarkowanym i znacznym c.d.stopniu umiarkowanym i znacznym c.d.

42. • Uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu
umiarkowanym i znacznym otrzymują świadectwa
promocyjne i kończące szkołę według odrębnego
wzoru.
• Uczniom niepełnosprawnym intelektualnie można
przedłużyć okres nauki na każdym etapie
edukacyjnym co najmniej o rok.
Uczniowie z upośledzeniem wUczniowie z upośledzeniem w
stopniu umiarkowanym i znacznym c.d.stopniu umiarkowanym i znacznym c.d.

43. Kształcenie uczniów z upośledzeniem umysłowymKształcenie uczniów z upośledzeniem umysłowym
w stopniu głębokimw stopniu głębokim
• Kształcenie uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu
głębokim realizowane jest w oparciu o art. 7 ust. 3 ustawy z 19
sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. nr 111
poz.535 z późniejszymi zmianami) oraz o ustawę o systemie
oświaty z 7 września 1991r.
• Dla tej grupy dzieci i młodzieży tworzy się oddziały w placówkach
kształcenia specjalnego (zespołowe zajęcia rewalidacyjno –
wychowawcze) lub też ich edukacja odbywa się w formie
indywidualnych zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, w domu
rodzinnym i w obecności rodzica lub opiekuna ucznia.
• Za spełnianie obowiązku szkolnego uznaje się udział dzieci
i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim właśnie
w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych, organizowanych
zgodnie z przepisami rozporządzenia MEN z dn. 30 stycznia
1997 r.

44. Dziękujemy za uwagęDziękujemy za uwagę