Tiểu luận về xuất nhập khẩu bằng đường hàng không.docx

Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
Lời nói đầu
Toàn cầu hoá, hội nhập kinh tế quốc tế và tự do hoá thương mại đã và
đang là xu thế nổi bật của kinh tế thế giới đương đại. Việc ngày càng có nhiều
liên minh kinh tế khu vực, các hiệp định thương mại tự do trên phạm vi toàn
cầu đã làm cho hoạt động thương mại quốc tế trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
Các rào cản giữa các quốc gia, các nền kinh tế trên thế giới đang ngày càng
được thu hẹp, tạo điều kiện thúc đẩy thương mại quốc tế phát triển. Trong bối
cảnh đó, ngành vận tải quốc tế đóng góp một vai trò then chốt, quyết định trực
tiếp đến sự phát triển chung của nền kinh tế thế giới nói chung và thương mại
quốc tế nói riêng. Điều này mở ra những cơ hội to lớn cho các doanh nghiệp
hoạt động trong lĩnh vực vận tải quốc tế trên toàn thế giới có điều kiện phát
triển và hội nhập sâu rộng với nền kinh tế khu vực cũng như quốc tế, trong đó
có cả những doanh nghiệp vận tải hàng không. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng là
không ít những thách thức đối với những doanh nghiệp này, đó là cạnh tranh về
năng lực, cạnh tranh quốc gia, chất lượng sản phẩm dịch vụ,… Việc hội nhập
vào xu thế quốc tế chung đã đặt ra những yêu cầu vừa cấp thiết, vừa trọng yếu
đối với mỗi doanh nghiệp để đảm bảo sự phát triển ổn định và bền vững. Hãng
hàng không quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) cũng không phải ngoại lệ.
Qua hàng chục năm hoạt động, Hãng hàng không quốc gia Việt Nam đã đạt
được nhiều thành tựu kinh doanh đáng tự hào, tạo được vị thế và uy tín trên thị
trường dịch vụ hàng không cả trong nước và quốc tế, đóng góp đáng kể vào
công cuộc phát triển kinh tế, xã hội của đất nước, góp phần xây dựng, quảng bá
hình ảnh của Việt Nam đến bạn bè quốc tế. Vietnam Airlines đã thu được nhiều
thành công trong cả lĩnh vực vận chuyển hành khách và hàng hóa.
Vận chuyển hàng hóa đã đóng góp một phần quan trọng vào tăng trưởng chung
của Vietnam Airlines. Doanh thu vận chuyển hàng hóa trong những năm qua
chiếm từ 10 – 13% trẻn tổng doanh thu của hãng, trong đó vận chuyển hàng hóa
xuất khẩu nhập khẩu chiếm một tỉ trọng lớn. Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam
đang hòa nhập vào xu thế phát triển chung của kinh tế thế giới như hiện nay,
khi Việt Nam đã là thành viên chính thức của Tổ chức thương mại thế giới

WTO, APEC,… thì lượng hàng hóa xuất khẩu nhập khẩu trong tương lai hứa
hẹn sẽ còn tăng nhiều hơn nữa. Đây sẽ tạo ra một thị trường rộng lớn cho hoạt
động chuyên chở hàng xuất nhập khẩu bằng phương thức vận tải hàng không.
Đây không chỉ mở ra cơ hội mà còn mang tới những thách thức không hề nhỏ
cho Vietnam Airlines.
Với mong muốn tìm hiểu về hoạt động chuyên chở hàng hóa xuất khẩu
nhập khẩu của Vietnam Airlines trong xu thế phát triển của vận tải quốc tế hiện
nay, nhóm chúng em đã chọn ra đề tài: “THỰC TRẠNG CHUYÊN CHỞ
HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG TẠI
VIETNAM AIRLINES”

1.TỔNG QUAN VỀ CHUYÊN CHỞ HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG
HÀNG KHÔNG QUỐC TẾ
1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của vận tải hàng không
1.1.1Khái niệm vận tải hàng không
Vận tải hàng không nói theo nghĩa rộng là sự tập hợp các yếu tố
kinh tế kỹ thuật nhằm khai thác việc chuyên chở bằng máy bay một cách
có hiệu quả. Nếu nói theo nghĩa hẹp thì vận tải hàng không là sự di
chuyển của máy bay trong không trung hay cụ thể hơn là hình thức vận
chuyển hành khách, hàng hoá, hành lí, bưu kiện từ một địa điểm này đến
một địa điểm khác bằng máy bay.
Vận tải hàng không là một phương thức vận tải còn non trẻ nếu
như so với các phương thức vận tải khác như đường sắt hay đường biển.
Trong khi ngành vận tải biển ra đời và phát triển từ rất sớm (khoảng thế
kỉ thứ 5 trước công nguyên) thì vận tải hàng không mới chỉ ra đời và
phát triển từ những năm đầu của thế kỉ 20. Vận tải hàng không khi mới
ra đời chỉ phục vụ nhu cầu quân sự, nhưng cho đến nay, nhờ sự tiến bộ
không ngừng của khoa học kĩ thuật đã kéo theo sự phát triển của vận tải
hàng không, gắn liền với nhu cầu vận chuyển hành khách, hàng hoá. Với
việc có thể chế tạo ra những máy bay có khả năng chứa một khối lượng
lớn hành khách và hàng hóa đáng kể trong đó, giờ đây vận tải hàng
không đã trở thành một ngành quan trọng đối với nền kinh tế thế giới nói
chung và đối với thương mại quốc tế nói riêng.
1.1.1. Đặc điểm của vận tải hàng không
Vận tải hàng không có những ưu điểm như sau:
- Tuyến đường trong vận tải hàng không là không trung, tự nhiên và
hầu như trong nhiều trường hợp là đường thẳng. Thông thường,
tuyến đường của vận tải hàng không được hình thành trong không

gian căn cứ vào định hướng là chính. Bởi trong không trung, nên
tuyến đường trong vận tải hàng không không bị phụ thuộc vào địa
hình mặt đất hay mặt nước, là tuyến đường tự nhiên không phải đầu
tư xây dựng nên hầu như không tốn kém chi phí. Về cơ bản tuyến
đường di chuyển của máy bay là đường thẳng nếu không tính đến sự
thay đổi độ cao trong quá trình di chuyển. Tuy nhiên, trong một số
trường hợp đường di chuyển của máy bay không là đường thẳng do
một số vùng không phận cấm bay. Thông thường, tuyến đường hàng
không là tuyến đường ngắn nhất, ngắn hơn tuyến đường sắt và đường
ô tô trên 20%, ngắn hơn tuyến đường sông khoảng 10%.
- Tốc độ vận tải hàng không rất cao, nhanh gấp 27 lần so với đường
biển, 10 lần so với đường bộ và 8 lần so với tàu hỏa. Tốc độ của máy
bay hiện nay đang ngày càng được nâng cao, giúp cho vận tải hàng
không chiếm ưu thế về tốc độ, cho phép rút ngắn thời gian vận
chuyển hơn rất nhiều. Với đặc tính vận chuyển quãng đường dài
trong thời gian ngắn như vậy, vận tải hàng không đặc biệt phù hợp
với những loại hàng hóa yêu cầu thời gian vận chuyển ngắn, như đồ
tươi sống (rau, quả, hoa,…), hàng đông lạnh, hàng hóa nhạy cảm với
thời gian như thời trang, sách báo tạp chí,… và những hàng hóa khối
lượng nhỏ nhưng giá trị lớn (như cổ vật, vàng bạc đá quý, các giấy tờ
có giá,…),vv.
- Vận tải hàng không an toàn và đều đặn: so với các phương thức vận
tải khác thì vận tải hàng không an toàn và ít gặp tổn thất nhất. Do
thời gian vận chuyển ngắn nhất, trang thiết bị phục vụ vận chuyển
hiện đại nhất, máy bay ở độ cao trên 9000m trên tầng điện ly, nên trừ
lúc cất cánh, hạ cánh, máy bay hầu như không bị tác động bởi các
điều kiện như sét, mưa bão,… trong hành trình chuyên chở.
- Vận tải đường hàng không cung cấp các dịch vụ có tiêu chuẩn chất
lượng cao hơn hẳn so với các phương thức vận tải khác. Thêm vào
đó, vận tải hàng không được đơn giản hóa thủ tục, giấy tờ do máy
bay thường bay thẳng, ít phải qua các trạm kiểm tra, kiểm soát,…

- Vận tải đường hàng không luôn đòi hỏi sử dụng công nghệ cao, do
phục vụ chuyên chở hành khách, hàng hóa có giá trị cao, hàng cứu
trợ khẩn cấp,… là chính nên đòi hỏi an toàn tuyệt đối trong suốt quá
trình chuyên chở. Đối với vận tải đường hàng không không, một sai
sót dù là nhỏ nhất cũng không được phép. Do đó, vận tải hàng không
đòi hỏi những tiêu chuẩn rất khắt khe về tiêu chuẩn công nghệ kĩ
thuật, từ đó mang đến sự an toàn cao so với những phương thức vận
tải khác.
Bên cạnh đó, vận tải hàng không cũng có một số nhược điểm nhất
định như sau:
- Giá cước cao: gấp 8 lần vận tải đường biển, gấp từ 2 – 4 lần vận tải ô
tô và vận tải đường sắt. Nguyên nhân là do máy bay tiêu thụ nhiên
liệu cao hơn, do chi phí trang thiết bị hiện đại, chi phí cho sân bay,
chi phí khấu hao máy bay, cùng với nhiều loại chi phí dịch vụ khác
như hệ thống đảm bảo an toàn khi bay,… cũng rất cao.
- Vận tải hàng không không thích hợp cho việc vận chuyển các loại
hàng hóa giá trị thấp, khối lượng lớn và cồng kềnh, do máy bay có
dung tích và trọng tải không lớn, nếu so với những tàu trong vận tải
đường biển thì nhỏ hơn rất nhiều.
- Vận tải đường hàng không đòi hỏi đầu tư lớn về cơ sở vật chất kĩ
thuật, phương tiện máy bay, chi phí sân bay, phí đào tạo nhân lực
bay, hệ thống kiểm soát không lưu, chi phí tham gia các tổ chức quốc
tế về hàng không cũng rất lớn.
Các loại hàng hóa được vận chuyển trong vận tải hàng không:
- Airmail: thư từ, bưu phẩm, đồ lưu niệm,…
- Express: chứng từ, tài liệu, sách báo, tạp chí, hàng cứu trợ khẩn
cấp,…
- Airfreight: bao gồm các loại hàng hóa như:
o Hàng có giá trị cao (có giá trị trên 1000 USD)

o Vàng, bạch kim, đá quý, kim cương, đồ trang sức,…
o Tiền, séc, thẻ tín dụng, các giấy tờ có giá như hối phiếu,…
o Hàng tươi sống: như hoa quả tươi, hàng phục vụ ngày lễ
hội,…
o Hàng nhạy cảm với thời gian: như thời gian, sách báo tạp
chí,…
o Hàng cứu trợ khẩn cấp.
o Động vật sống.
1.1.2. Vai trò của vận tải hàng không
Vận tải hàng không đóng góp vai trò quan trọng trong nền kinh tế thế
giới nói chung cũng như thương mại quốc tế nói riêng. Vận tải hàng
không giúp liên kết, hình thành và mở mang nhiều vùng kinh tế khác
nhau. Những năm gần đây, phương thức vận tải hàng không đang phát
triển đặc biệt mạnh mẽ. Nếu như năm 1945 chỉ có 9 triệu hành khách đi lại
bằng các chuyến bay thương mại thì năm 1987 đã lên tới một tỉ người.
Năm 1967, tổng thu nhập của các công ty hàng không thuộc ICAO (Tổ
chức hàng không dân dụng quốc tế) là 12,5 tỉ USD, tương đương 7%
doanh thu của toàn bộ ngành công nghiệp thế giới. Năm 1980 con số đó đã
lên tới 87,676 tỉ USD, và năm 2005 đã đạt tới 413 tỉ USD. Theo số liệu
của Hiệp hội Hàng không quốc tế, trong năm 2014 ngành hàng không thế
giới chứng kiến sự tăng trưởng về doanh thu đạt mức 789 tỷ USD, tăng
4,8% so với năm 2013. Lợi nhuận sau thuế toàn ngành trong năm 2014 đạt
mức 19,9 tỷ USD tương đương tỷ suất lợi nhuận ròng 2,7%, tăng trưởng
mạnh so với năm 2013 (lợi nhuận 10,6 tỷ USD, tỷ suất lợi nhuận ròng
1,5%) và là năm thứ 5 liên tiếp ngành hàng không đạt kết quả lợi nhuận
dương. Tăng trưởng ngành hàng không thế giới hưởng lợi từ giá dầu giảm
và sự hồi phục của các nền kinh tế lớn. Nhu cầu đi lại bằng đường hàng
không của khách hàng tăng trưởng 5,5% từ mức 3.134 triệu lượt hành
khách năm 2013 lên 3.306 triệu lượt hành khách năm 2014, chỉ số RPKs -
Khách luân chuyển - đạt tăng trưởng 5,7% năm 2014, lượng hàng hóa vận
chuyển đường hàng không tăng 4,1% năm 2014

Mặc dù chỉ vận chuyển khoảng 1% tổng khối lượng hàng hóa trong
thương mại quốc tế nhưng chiếm khoảng 30% trị giá. Điều này chứng tỏ
vận tải hàng không có vai trò rất lớn đối với việc vận chuyển hàng hóa,
đặc biệt là hàng hóa có giá trị cao.
Vận tải hàng không có vị trí số một đối với vận tải quốc tế đối với
các mặt hàng quý hiếm, giá trị cao, mau hỏng, thư từ, điện tín, tài liệu,
sách báo, hàng thời trang, hàng hỗ trợ khẩn cấp,…những mặt hàng đòi hỏi
giao ngay do máy bay có ưu thế tuyệt đối về tốc độ so với những phương
tiện vận tải khác.
Vận tải hàng không có vai trò đặc biệt quan trọng đối với việc giao
lưu giữa các nước, là cầu nối các nền kinh tế, văn hóa của các dân tộc trên
thế giới, là phương tiện chính trong du lịch quốc tế.
Vận tải hàng không được xem là một trong những ngành kinh tế
mũi nhọn có ảnh hưởng rất lớn tới nền kinh tế quốc dân bởi đó là ngành
đem lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần tăng thu ngoại tệ, tăng thu cho
ngân sách nhà nước. Hơn nữa vận tải hàng không có tác động cao đến sự
phát triển của hầu hết các ngành và các lĩnh vực kinh tế xã hội khác của
đất nước, đóng góp vai trò to lớn trong việc thúc đẩy toàn bộ nền kinh tế
phát triển. Vận tải hàng không là yếu tố cốt lõi quyết định sự phát triển
của những ngành dịch vụ du lịch hiện đại. Mặt khác, đòi hỏi về trình độ
khoa học kĩ thuật cao trong vận tải hàng không cũng góp phần tạo động
lực cho quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nền kinh tế nói chung.
Vận tải hàng không quốc tế trực tiếp ảnh hưởng đến cán cân thanh
toán quốc tế của một quốc gia, từ đó góp phần làm tăng thu nhập quốc dân
cho nền kinh tế.
1.2. Cơ sở vật chất, kĩ thuật của vận tải hàng không
1.2.1. Cảng hàng không

Theo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam 2006 thì cảng hàng
không là một tổ hợp công trình bao gồm sân bay, nhà ga và trang bị, thiết
bị, công trình mặt đất cần thiết khác được sử dụng cho máy bay đi và
đến, thực hiện dịch vụ vận chuyển hàng không.
Sân bay là một phần xác định trên mặt đất hoặc trên mặt nước,
được xây dựng để đảm bảo cho quá trình máy bay cất cánh, hạ cánh và di
chuyển. Sân bay bao gồm toàn bộ diện tích trên mặt đất cùng với cở sở
hạ tầng gồm một hay nhiều đường băng, nhà ga, kho hàng, phương tiện,
thiết bị phục vụ cho việc vận chuyển hành hóa và hành khách.
Cảng hàng không được phân thành các loại sau đây:
- Cảng hàng không quốc tế là cảng hàng không phục vụ cho vận
chuyển quốc tế và vận chuyển nội địa.
- Cảng hàng không nội địa là cảng hàng không phục vụ cho vận
chuyển nội địa
Cảng hàng không bao gồm một số khu vực chính sau:
- Đường cất cánh, hạ cánh của máy bay
- Nơi đỗ và giữ máy bay
- Khu vực điều hành bay
- Khu vực đưa đón khách
- Khu vực giao nhận hàng hóa
- Khu vực quản lí hành chính,v…v…
1.2.2. Máy bay
Máy bay gồm ba loại chủ yếu:
- Máy bay chở khách (Passenger aircraft): là máy bay được thiết kế để
chở khách. Tuy nhiên, máy bay này cũng có thể chở hàng và hàng
thường được xếp trong các khoang hàng ở boong dưới (lower deck).

Loại máy bay này có nhược điểm là chở được ít hàng nhưng có thể
chuyên chở một cách thường xuyên và hiệu quả nhờ kết hợp giữa
hành khách và hàng hóa.
- Máy bay chở hàng (All cargo aircraft): là máy bay được thiết kế chỉ
để chở hàng, bổ sung cho máy bay chở khách. Máy bay này có thể
chở được các lô hàng lớn, có kích thước cồng kềnh. Nhược điểm của
nó là chi phí hoạt động rất lớn, do vậy thường được sử dụng bởi các
hãng hàng không có cơ sở kinh tế và công nghiệp hùng mạnh trong
nước.
- Máy bay kết hợp (Mixed/ Combination aircraft): là máy bay có thể
vừa chở hàng vừa chở khách ở boong chính (main deck), đồng thời
có thể chở hàng ở boong dưới. Ưu điểm của loại máy bay này là tính
cơ động, có thể điều chỉnh khả năng chở hàng theo yêu cầu.
1.2.3. Thiết bị xếp dỡ, vận chuyển hàng hóa
Thiết bị xếp dỡ, vận chuyển hàng hóa gồm:
- Xe vận chuyển container/pallet.
- Xe nâng hàng.
- Thiết bị nâng container/pallet.
- Băng chuyền chở hàng rời.
- Giá đỡ (Dolly).
1.2.4. Đơn vị xếp hàng trên máy bay (ULD)
Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc xếp hàng lên, xuống máy bay,
cần thiết phải tập hợp hàng hóa thành từng đơn vị phù hợp với kích
thước của khoang máy bay. Các đơn vị như thế gọi là ULD (Unit Load
Device). Các ULD có kích thước tiêu chuẩn, phù hợp với kích thước
khoang máy bay và là một bộ phận của máy bay.
Một ULD có thể được tạo thành tự sự kết hợp giữa:
a) Pallet máy bay và lưới (net)

b) Pallet máy bay và lưới bọc trên một cái hộp không đáy, gọi là Igloo
không cố định (non-structural igloo) hoặc
c) Một công cụ có hình dạng cố định, như
o Container chứa hàng ở boong dưới hoặc boong chính
o Igloo cố định (structural igloo)
ULD có hai loại: ULD có chứng chỉ và ULD không có chứng chỉ.
ULD có chứng chỉ (certifed ULD) là một đơn vị xếp trên máy bay được
một cơ quan về an toàn hàng không của Chính phủ cấp giáy chứng nhận
cho nhà sản xuất là đáp ứng yêu cầu về an toàn cho việc vận chuyển bằng
máy bay nhưng không được cấp giấy chứng nhận an toàn của một cơ quan
có thẩm quyền, loại ULD này không được coi là khoang di động của máy
bay và chỉ được dùng để chuyên chở trên một số loại máy bay nhất định.
1.3. Tổ chức chuyên chở hàng hóa bằng vận tải hàng không
1.3.1. Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế ICAO
Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế (ICAO – International Civil
Aviation Organization) là một cơ quan đặc biệt của LHQ có nhiệm vụ
quản lý hoạt động hàng không của các nước thành viên. Cơ quan này được
thành lập trên cơ sở Công ước về hàng không dân dụng quốc tế được
thông qua năm 1944 tại Chicago. Thành viên của ICAO hiện nay bao gồm
191 nước thành viên (số liệu tính đến tháng 3 năm 2016). Việt Nam là
thành viên của ICAO từ năm 1980.
Mục tiêu của ICAO là thiết lập những nguyên tắc và kỹ thuật của
vận tải hàng không quốc tế, đẩy mạnh phát triển hàng không quốc tế một
cách có kế hoạch.
1.3.2. Hiệp hội vận tải hàng không quốc tế IATA
Hiệp hội vận tải hàng không quốc tế (IATA – International Air
Transport Association) là một tổ chức tự nguyện, phi chính trị của các
hãng hàng không trên thế giới, thành lập tháng 4/1945 tại Habana (Cuba).
Thành viên của IATA là các hãng hàng không đăng kí ở các nước thành

viên ICAO (năm 2016: 268 hãng hàng không đại diện cho 117 quốc gia
trên thế giới). Việt Nam có 2 hãng hàng không là thành viên của IATA đó
là Vietnam Airlines và VietJet Air.
Mục đích hoạt động của IATA là:
- Đẩy mạnh việc vận chuyển hàng không một cách an toàn, thường
xuyên và hiệu quả vì lợi ích của nhân dân thế giới.
- Khuyến khích thương mại hàng không và nghiên cứu những vấn đề
liên quan đến thương mại hàng không.
- Cung cấp các phương tiện để phối hợp giữa các doanh nghiệp vận tải
hàng không tham gia trực tiếp hay gián tiếp vào dịch vụ vận tải hàng
không.
- Hợp tác với ICAO và các tổ chức quốc tế khác.
1.3.3. Liên đoàn các Hiệp hội giao nhận quốc tế FIATA
Liên đoàn các Hiệp hội giao nhận quốc tế gọi tắt là FIATA
(Federation Internationale des Associations de Transitaires et Assimiles)
là tổ chức quốc tế của các công ty giao nhận, thành lập năm 1926. Hiện tại
FIATA đại diện cho hơn 35000 công ty giao nhận ở hơn 130 nước trên thế
giới.
FIATA và IATA đã thành lập Hội đồng hiệp thương và thường xuyên thảo luận
về các vấn đề như đào tạo, chuyên chở hàng nguy hiểm, hướng dẫn nghề nghiệp
cho đại lý hàng hóa hàng không, vận tải hàng không,…
1.3.4. Hiệp hội các hãng hàng không châu Á – Thái Bình Dương AAPA
Hiệp hội các hãng hàng không châu Á – Thái Bình Dương AAPA
(Association of Asia Pacific Airlines) được thành lập năm 1965 tại
Manila, Philipine bởi lãnh đạo của 6 hãng hàng không châu Á.
Mục đích của Hiệp hội các hãng hàng không châu Á – Thái Bình
Dương là:

- Cung cấp nguồn phân tích có chất lượng cao và có cơ sở thông tin hỗ
trợ cho các thành viên xem xét và thảo luận các cơ hội hợp tác song
phương và đa phương trong lĩnh vực marketing, khai thác bay, an
toàn không lưu và nhân lực nhằm hoàn thiện hiệu quả kinh tế của các
thành viên như một tập thể và của mỗi thành viên nói riêng.
- Tạo điều kiện gặp gỡ và cơ cấu các ủy ban cho tất cả các thành viên
trao đổi thông tin, quan điểm về các vấn đề cùng quan tâm.
- Tạo ra một khuôn khổ hữu hiệu cho tất cả các thành viên cùng nhau
thảo luận các biện pháp nhằm giảm nhẹ ảnh hưởng xấu gây thiệt hại
của cạnh tranh không lành mạnh, giải quyết các tác động xấu của quy
định ngặt nghèo trong ngành và của các chính phủ, vì quyền lợi và sự
phát triển, thịnh vượng của các hãng hàng không thành viên.
- Hiện nay AAPA có 19 hãng hàng không là thành viên chính thức,
Vietnam Airlines là thành viên chính thức của AAPA từ tháng 11
năm 1997.
2. THỰC TRẠNG CHUYÊN CHỞ HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG
ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG
2.1. Tổng quan về Vietnam Airlines
2.1.1. Tóm tắt quá trình hình thành và phát triển
- 15/01/1956: Cục Hàng không Dân dụng được Chính phủ thành lập,
đánh dấu sự ra đời của Ngành Hàng không Dân dụng ở Việt Nam.
Vào thời điểm đó, đội bay còn rất nhỏ, với vẻn vẹn 5 chiếc máy bay
cánh quạt IL 14, AN 2, Aero 45… Chuyến bay nội địa đầu tiên được
khai trương vào tháng 09/1956.
- 11/02/1976, Cục hàng không dân dụng Việt Nam đổi tên thành Tổng
cục hàng không Việt Nam. Trong thời kỳ từ 1976 đến 1989, có 3 sân
bay quốc tế được xây dựng và mở rộng là Nội Bài, Đà Nẵng và Tân
Sơn Nhất, có vị trí ở trung tâm 3 miền Bắc – Trung – Nam.
- 1976 – 1980: Cục hàng không dân dụng Việt Nam mở rộng và khai
thác hiệu quả nhiều tuyến bay quốc tế đến các các nước châu Á như
Lào, Cam-pu-chia, Trung Quốc, Thái Lan, Phi-lip-pin, Ma-lai-xi-a

và Xinh-ga-po. Vào cuối giai đoạn này, hàng không dân dụng Việt
Nam trở thành thành viên của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc
tế (ICAO).
- 31/03/1990: Hội Tổng cục hàng không dân dụng Việt Nam bị giải
thể, Bộ giao thông chịu trách nhiệm quản lý vận tải và ngành hàng
không dân dụng Việt Nam.
- Tháng 04/1993: Hãng Hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam
Airlines) chính thức hình thành với tư cách là một đơn vị kinh doanh
vận tải hàng không có quy mô lớn của Nhà nước.
- 27/05/1995, Tổng Công ty Hàng không Việt Nam được thành lập
trên cơ sở liên kết 20 doanh nghiệp hoạt động kinh doanh dịch vụ
hàng không, lấy Vietnam Airlines làm nòng cốt.
- Ngày 27/05/1995, Tổng công ty hàng không Việt Nam được thành
lập theo quyết định số 328/TTg của Thủ tướng chính phủ và hoạt
động theo Điều lệ do chính phủ phê chuẩn tại nghị định số 04/CP
ngày 27/01/1996. Tổng công ty hàng không Việt Nam được thành
lập trực thuộc Chính phủ, bao gồm 20 đơn vị thành viên, lấy Hãng
hàng không quốc gia làm nòng cốt.
- 20/10/2002: Vietnam Airlines giới thiệu biểu tượng mới - Bông Sen
Vàng, gắn với các cải tiến vượt trội về chất lượng dịch vụ, mở rộng
mạng đường bay và đặc biệt là nâng cấp đội máy bay của VNA
- Tháng 10/2003: Vietnam Airlines tiếp nhận và đưa vào khai thác
chiếc máy bay hiện đại với nhiều tính năng ưu việt Boeing 777 đầu
tiên trong số 6 chiếc Boeing 777 đặt mua của Boeing. Sự kiện này
đánh dấu sự khởi đầu của chương trình hiện đại hóa đội bay của
hãng.
Vào năm 2003, Vietnam Airlines được tổ chức lại hoạt động theo
mô hình Công ty mẹ - con theo Quyết định số 372/QĐ- TTG ngày
04/04/2003 của Thủ tướng Chính phủ.
- Vào năm 2006, Trở thành thành viên chính thức của IATA.

- Ngày 13/11/2006, Thủ tướng chính phủ ban hành Quyết định số
259/2006/QĐ – TTg phê duyệt Điều lệ tổ chức và hoạt động của
công ty mẹ Tổng công ty hàng không Việt Nam. Theo điều lệ này,
Hãng hàng không quốc gia Việt Nam được phép chuyển đổi hoạt
động theo mô hình công ty mẹ - công ty con. Công ty mẹ là Tổng
công ty hàng không Việt Nam, có vốn điều lệ trên 5700 tỷ đồng.
Công ty mẹ là Tổng công ty nhà nước, được điều chỉnh bởi luật
doanh nghiệp Nhà nước. Tên giao dịch quốc tế là Vietnam Airlines
Corporation, viết tắt là Vietnam Airline, biểu tượng là Bông Sen
Vàng, trụ sở chính đặt tại Hà Nội.
- Vào năm 2009, Hợp tác và hỗ trợ Chính phủ Cambodia thành lập
Hãng Hàng không Cambodia Angkor Air, vốn điều lệ 100 triệu đô la
Mỹ, trong đó Vietnam Airlines góp 49%.
- Vào năm 2010, Chuyển thành công ty TNHH một thành viên do Nhà
nước làm chủ sở hữu; Chính thức trở thành thành viên thứ 10 của
Liên minh hàng không toàn cầu SkyTeam.
- Vào năm 2012, Tiếp nhận quản lý phần vốn góp của cổ đông Nhà
nước tại Công ty cổ phần Hàng không Jetstar Pacific Airlines, trở
thành cổ đông lớn nhất với tỉ lệ nắm giữ 68,46% vốn điều lệ
01/2013 Bộ GTVT phê duyệt thời điểm xác định GTDN để cổ phần
hóa Công ty mẹ - Tổng công ty HKVN là ngày 31/3/2013
- Tháng 05/2014, Bộ GTVT phê duyệt giá trị doanh nghiệp cổ phần
hóa Công ty mẹ -Tổng công ty HKVN
- Tháng 09/2014 Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Phương án cổ phần
hóa Công ty mẹ - Tổng công ty HKVN 11/2014 Vietnam Airlines
hoàn thành chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng
- Tháng 03/2015 Vietnam Airlines họp Đại hội đồng Cổ đông lần đầu
thông qua Điều lệ Công ty Cổ phần Bảng
2.1.2. Cơ cấu tổ chức
- Hãng hàng không quốc gia Việt Nam chính là nòng cốt của Tổng
công ty hàng không Việt Nam. Thực chất, bộ máy tổ chức và hoạt

động của hãng hàng không quốc gia Việt Nam chính là bộ máy của
Tổng công ty và mô hình tổ chức của Tổng công ty hàng không Việt
Nam về thực chất chính là mô hình tổ chức của Vietnam Airlines.
- Các đơn vị hạch toán phụ thuộc:
1. Xí nghiệp phục vụ kỹ thuật Thương mại mặt đất Nội Bài
2. Xí nghiệp phục vụ kỹ thuật Thương mại mặt đất Đà Nẵng
3. Xí nghiệp phục vụ kỹ thuật Thương mại mặt đất Tân Sơn Nhất
4. Tạp chí Heritage
5. Công ty bay dịch vụ hàng không VASCO
6. Ba văn phòng khu vực vietnam airlines các chi nhánh ở trong và ngoài
nước
- Các đơn vị phụ thuộc khác
7. Đoàn bay 919
8. Đoàn tiếp viên
9. Trung tâm huấn luyện bay
10.Trung tâm kiểm soát khai thác Tân Sơn Nhất
11.Trung tâm kiểm soát khai thác Nội Bài
12.Trung tâm thống kê và Thống kê và tin học hàng không
13.Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng
14.Các văn phòng đại diện ở trong và ngoài nước
- Đơn vị sự nghiệp
15.Viện khoa học hàng không
- Các công ty con
16.Công ty TNHH một thành viên Xăng dầu hàng không
17.Công ty TNHH một thành viên kỹ thuật máy bay
18.Công ty TNHH dịch vụ giao nhận hàng hóa Tân Sơn Nhất
- Các công ty cổ phần
19.Công ty cổ phần suất ăn hàng không Nội Bài
20.Công ty cổ phần dịch vụ hàng hóa Nội Bài
21.Các công ty cổ phần cung ứng và xuất nhập khẩu lao động hàng không
22.Công ty cổ phần in hàng không

23.Công ty cổ phần xuất nhập khẩu hàng không
24.Công ty cổ phần công trình hàng không
25.Công ty cổ phần tư vấn xây dựng và dịch vụ hàng không
26.Công ty cổ phần cung ứng dịch vụ hàng không
- Các công ty liên doanh với nước ngoài
27.Công ty liên doanh TNHH dịch vụ hàng hóa Tân Sơn Nhất
28.Công ty liên doanh sản xuất bữa ăn trên máy bay Tân Sơn Nhất
29.Công ty liên doanh TNHH giao nhận hàng hóa thành phố Hồ Chí Minh
30.Công ty liên doanh phân phối toàn cầu ABACUS – Việt Nam
- Công ty liên kết
31.Công ty cổ phần dịch vụ hàng không sân bay Đà Nẵng
32.Công ty cổ phần Nhựa cao cấp hàng không
33.Công ty cổ phần vận tải ô tô hàng không
34.Tổng công ty cổ phần bảo hiểm Bảo Minh
35.Ngân hàng cổ phần kỹ thương Việt Nam (Techcombank)
Bộ máy quản lý bao gồm 4 khối: khối tổng hợp, khối thương mại,
khối khai thác bay, khối kỹ thuật. Khối cơ quan tổng hợp do tổng giám
đốc trực tiếp chỉ đạo và làm nhiệm vụ quản lý chung của cả TCT và
Vietnam Airlines. Các khối còn lại chịu sự quản lý của các Phó tổng giám
đốc chuyên môn và chủ yếu là thực hiện các nhiệm vụ của Vietnam
Airlines.
Do Vietnam Airlines về thực chất là tổng hợp các đơn vị thành viên
hạch toán phụ thuộc, đóng vai trò nòng cốt trong Tổng công ty, nhưng lại
không có bộ máy riêng, nên trong thực tế bộ máy quản lý – điều hành của
tổng công ty (Hội đồng quản trị và Ban giám đốc điều hành) thực hiện
chức năng quản lý – điều hành hoạt động của cả Tổng công ty và hãng
hàng không quốc gia Việt Nam. Công tác quản lý của tổng công ty dối với
các đơn vị thành viên chủ yếu theo cơ chế hành chính.
Đóng vai trò quyết định đối với việc nghiên cứu, phát triển thị trường
cùng các chính sách xúc tiến là nhiệm vụ chính của khối thương mại. Khối
thương mại có nhiệm vụ giúp Ban giám đốc trong việc hoạch định các

chính sách liên quan đến sản phẩm, điều hành hoạt động kinh doanh và
các vấn đề liên quan đến thị trường. Khối này gồm 4 ban:
- Ban kế hoạch thị trường: thực hiện công việc điều tra, nghiên cứu và
phân tích thị trường để đưa ra các giải pháp thích hợp, lập kế hoạch
đường bay, quốc gia các vấn đề về cắt giảm hoặc tăng chuyến, điều
chỉnh giờ bay, nghiên cứu lập kế hoạch phát triển thị trường, quảng
cáo sản phẩm trên các phương tiện thông tin đại chúng.
- Ban dịch vụ thị trường: nghiên cứu và đưa ra các dịch vụ cần thiết
trước, trong và sau chuyến bay cho dịch vụ vận chuyển để tạo ra một
dịch vụ vận chuyển hàng không hoàn chỉnh bao gồm: đưa đón khách,
làm thủ cho khách tại quầy, nhận trả hành lý và hàng hóa,... (dưới
mặt đất) và phục vụ ăn uống, giải trí, đảm bảo an toàn cho khách,...
(ở trên không).
- Ban tiếp thị hành khách: Chịu trách nhiệm xác lập giá và kênh bán,
phân phối chỗ trên chuyến bay, thiết kế và thực hiện các công tác
xúc tiến yểm trợ cho hoạt động bán cho mảng hành khách, lập và
triển khai các biểu giá, nghiên cứu các nhu cầu của hành khách.
- Ban tiếp thị hàng hóa: chịu trách nhiệm nghiên cứu lập kế hoạch phát
triển thị trường, xác lập giá và kênh bán, phân phối tải trên chuyến
bay, thiết kế và thực hiện các công tác xúc tiến yểm trợ cho hoạt
động bán cho mảng hàng hóa và bưu kiện, lập và triển khai các biểu
giá, nghiên cứu các nhu cầu của khách hàng.
2.1.3. Cơ sở vật chất kỹ thuật
i. Cảng hàng không
Cảng hàng không còn thấp kém, chưa đáp ứng được yêu cầu trong
môi trường mới khi mở cửa thị trường hàng không. Trừ các sân bay quốc
tế luôn được cải tạo, nâng cấp, các sân bay của Việt Nam hầu hết được
xây dựng từ thời chiến tranh, nay đã xuống cấp nghiêm trọng, năng lực
hạn chế không đủ khả năng để tiếp nhận các loại máy bay lớn, hiện đại.
Các sân bay quan trọng tuy được cải tạo, nâng cấp nhưng năng lực vận
chuyển vẫn còn nhiều hạn chế. Số lượng hàng hóa tại các sân bay quốc tế

của Vietnam Airlines sẽ rất lớn, vượt quá công suất hiện tại khi Việt Nam
xây dựng các trung tâm trung chuyển ngay tại chính nước mình. Điều này
sẽ gây ra những khó khăn cho hoạt động của Vietnam Airlines ngay tại
chính trường nội địa.
ii. Đội máy bay
- Để đáp ứng nhu cầu vận chuyển hành khách và hàng hóa tốt nhất,
nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường vận tải quốc tế,
Vietnam Airlines đã đổi mới toàn bộ đội bay của mình từ máy bay
do Liên Xô cũ chế tạo sang những máy bay mới, hiện đại của các
hãng chế tạo hàng đầu thế giới. Hiện nay, Vietnam Airlines có một
đội máy bay khá đồng đều và hiện đại với độ tuổi thấp và trang thiết
bị khá tốt.
- Quy mô đội máy bay của Vietnam Airlines được khai thác còn rất
nhỏ bé so với bất kỳ một hãng hàng không quốc tế cạnh tranh thực
tiếp nào. Air France, All Japan Airlines, American Airlines có số
lượng máy bay lớn gấp nhiều lần số lượng máy bay của Vietnam
Airlines.
- Đối chiếu về cơ cấu đội máy bay giữa Vietnam Airlines và các hãng
hàng không – đối thủ cạnh tranh ta thấy rằng chỉ duy nhất Việt Nam
hiện nay chưa có máy bay thân rộng, máy bay hoạt động tầm xa.
Ngay cả những hãng hàng không khác chủ yếu hoạt động tầm khu
vực như Aseana, Malaysia Airlines cũng có một vài chiếc máy bay
loại này. Do thiếu máy bay tầm xa nên các chuyến bay xuyên lục địa
của Vietnam Airlines hoạt động chưa có hiệu quả và kém năng lực
cạnh tranh.
- So sánh quy mô Vietnam Airlines cơ cấu chủng loại của đội máy bay
Vietnam Airlines với các hãng hàng không nước ngoài bay thường lệ
đối thủ cạnh tranh trực tiếp của Vietnam Airlines, ta còn có hể thấy
sự thua kém tương đối xa của Vietnam Airlines không chỉ về số
lượng máy bay mà còn về tải cung cung ứng, tầm bay, cơ cấu sở hữu
và cơ cấu chủng loại của đội máy bay. Đội máy bay của Vietnam

Airlines hiện nay không đủ đáp ứng nhu cầu khi cần tăng tần suất,
nhất là khi phải rút máy bay làm chuyyên cơ chở lãnh đạo nhà nước
đi công vụ. Ưu điểm duy nhất của đội máy bay Vietnam Airlines là
tuổi bình quân thấp và đang trong giai đoạn khai thác tốt nhất.
Hiện đa số các máy bay của Vietnam Airlines được thuê ở bên ngoài.
Thuê máy bay là một chiến lược đúng đắn trong điều kiện hãng còn
thiếu thốn và hỗ trợ của nhà nước về vốn còn rất hạn chế. Chính nhờ
đội bay thuê hiện đại mà chất lượng sản phẩm và khả năng cạnh
tranh tăng lên nhiều. Việc thu xếp tài chính, lựa chọn phương thức
thuê mua trong điều kiện hạn chế và nguồn vốn để phát triển đội
máy.
2.1.4. Các lĩnh vực kinh doanh chính
Hãng hàng không quốc gia Việt Nam hoạt động kinh doanh trong
các lĩnh vực chính sau:
- Vận chuyển hàng không đối với hành khách, hành lý, hàng hóa, bưu
kiện, bưu phẩm, thư.
- Hoạt động tư vấn quản lý:
Đầu tư, quản lý vốn đầu tư và trực tiếp sản xuất kinh doanh; Đầu tư
ra nước ngoài; mua, bán doanh nghiệp; móp vốn mua cổ phần hoặc
chuyển nhượng vốn góp, bán cổ phần.
- Hoạt động dịch vụ hỗ trợ khác liên quan đến vận tải
o Dịch vụ giao nhận hàng hóa; đầu tư và khai thác hạ tầng kỹ
thuật tại các sân bay: Nhà ga hành khách, hàng hóa, cơ sở hạ
tầng kỹ thuật và các dịch vụ đồng bộ trong dây chuyền vận tải
hàng không;
o Vận tải đa phương thức.
o Xuất nhập khẩu tàu bay, động cơ, phụ tùng, thiết bị hàng không
(thuê, cho thuê, thuê mua và mua, bán) và những mặt hàng
khác theo quy định của Nhà nước.
o Sản xuất, xuất, nhập khẩu các trang thiết bị phục vụ dây chuyền
vận tải hàng không.

o Bảo dưỡng tàu bay, động cơ, phụ tùng thiết bị hàng không và
các thiết bị kỹ thuật khác, cung ứng các dịch vụ kỹ thuật và vật
tư phụ tùng cho các hãng hàng không trong và ngoài nước.
- Cung cấp các dịch vụ phục vụ kỹ thuật thương mại mặt đất, các
dịch vụ tại nhà ga hành khách, ga hàng hóa, dịch vụ thương nghiệp,
các dịch vụ sân đỗ tại các cảng hàng không.
- Dịch vụ đại lý cho các hãng hàng không, các nhà sản xuất động cơ,
tày bay, phụ tùng tàu bay, các công ty vận tải, du lịch trong và ngoài
nước.
- Sản xuất thiết bị đo lường, kiểm tra, định hướng và điều khiển
- Đào tạo đại học và sau đại học
2.1.5. Các quan hệ hợp tác quốc tế
Để sản phẩm của Vietnam Airlines ngày càng đa dạng, phong phú và
tiện lợi hơn đối với khách hàng, Vietnam Airlines đã liên doanh liên kết
với nhiều đối tác trên thế giới thông qua các hợp tác liên doanh, liên doanh
trao đỏi và các hợp đồng trao đổi, chia chặng đặc biệt,...
Việc ký kế hiệp định song phương là các cơ so pháp lý cho việc kinh
doanh vận tải hàng không Việt Nam và cá quốc gia khác. Chính nhờ các
hiệp định này mà Vietnam Airlines mới có thể khai thác được đến các thị
trường khác nhau trên thế giới. Hiện nay, Việt Nam đã chính thức ký 52
hiệp định hàng không với các nước trên thế giới.
Bên cạnh đó, việc Việt Nam chính thức trở thành thành viên 150 của
Tổ chức thương mại thế giới năm 2007 cũng đã đặt các doanh nghiệp Việt
Nam trong đó có Vietnam Airlines đứng trước những cơ hội và thách thức
mới. Vận tải hàng không là một bộ phận trọng yếu trong kết cấu hạ tầng
giao thông vận tải Việt Nam, là nhân tố tích cực để đẩy nhanh quá trình
hội nhập khu vực và quốc tế của nước nhà. Chính vì vậy, việc chủ động
hội nhập khu vực và quốc tế đã được Cục hàng không Việt Nam, Tổng
công ty hàng không Việt Nam đặc biệt quan tâm từ nhiều năm nay.
Năm 2006, Vietnam Airlines đã chính thức trở thành viên của Hiệp
hội vận tải hàng không quốc tế IATA, điều này góp phần không nhỏ và

việc khẳng định đẳng cấp quốc tế của thương hiệu Vietnam Airlines. Việc
Vietnam Airlines trở thành thành viên của IATA không chỉ tạo điều kiện
cho Hãng dễ dàng hơn trong lĩnh vực liên doanh, liên kết mà cũng có ý
nghĩa rất lớn về mặt xây dựng quảng bá tên tuổi của Hãng.
Những kết quả trên chứng tỏ Hãng hàng không quốc gia Việt Nam đã có
nhiều nỗ lực trên nhiều phương diện để từng bước hội nhập với hàng
không khu vực và quốc tế mặc dù điểm xuất phát còn rất thấp.
2.2. Thực trạng chuyên chở hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng
không tại Vietnam Airlines
2.2.1. Cơ sở pháp lý áp dụng vào vận tải hàng không tại Việt
Nam
Theo nghị định thư Hague sửa đổi Công ước Vacsava thì vận tải
hàng không quốc tế là bất kỳ vận chuyển nào, mà theo sự thỏa thuận giữa
các bên, nơi khởi hành và nơi đến, dù có hay không sự gián đoạn vận
chuyển hay chuyển tải, nằm trên lãnh thổ của 2 quốc gia thành viên hoặc
trên lãnh thổ của một quốc gia thành viên nhưng có một nơi dừng đã thỏa
thuận nằm trên lãnh thổ của một quốc gia khác, dù nước đó không phải là
nước thành viên.
Để điều chỉnh các mối quan hệ và quốc gia các vấn đề liên quan đến
việc vận chuyển hàng hóa và hành khách bằng đường hàng không quốc tế,
người ta đã thông qua các công ước quốc tế về vận tải hàng không, về
thống nhất các quy tắc pháp luật về vận tải hàng không,...
Cho đến nay có các các Công ước và Nghị định thư sau đây liên
quan đến vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không:
- Công ước quốc tế để thống nhất một số Quy tắc về vận tải hàng
không quốc tế, ký kết tại Vacsava năm 1929, gọi tắt là Công ước
Vacsava.
- Nghị định thư sửa đổi Công ước Vacsava, ký kết tại Hague năm
1955, gọi tắt là Nghị định thư Hague.

- Công ước bổ sung cho công ước Vacsava để thống nhất cho một số
quy tắc về vận tải hàng không quốc tế do một người không phải là
người thầu chuyên chở thực hiện, ký kế tại Mehico năm 1951, gọi tắt
là công ước Guadalajara.
- Nghị định thư sửa đổi Công ước Vacsava, ký kết tại Guatemala năm
1971, gọi tắt là Nghị định thư Guatemala 1971.
- Các nghị định thư sửa đổi công ước Vacsava số 1,2,3,4 ký kết tại
Montréal.
Các công ước quốc tế về hàng không dân dụng: Công ước Paris
1919, công ước Habana 1928, công ước Rome năm 1933 (quy định giới
hạn trách nhiệm của người khai thác hàng không đối với người thứ ba),
Công ước Rome 1952 bổ sung cho công ước Rome năm 1933, Công ước
Chicago 1944, Công ước Tokyo 1963 (tội phạm và các hành vi khác gây
ra trên máy bay); Công ước Hague 1970 (về chống không tặc); Công ước
Montréal 1971 (về phá hoại máy bay và sân bay).
2.2.2. Cơ sở pháp lý của vận tải hàng không Việt Nam
2.2.2.1. Luật hàng không dân dụng Việt Nam năm
2006
Luật hàng không dân dụng Việt Nam năm 1991, Luật bổ sung sửa
đổi một số điều của Luật hàng không dân dụng việt nam năm 1995 và các
văn bản hướng dẫn thi hành Luật đã góp phần hoàn thành hệ thống pháp
luật Việt Nam, tạo cơ sở cho sự phát triển của ngành hàng không Việt
Nam trong giai đoạn vừa qua. Tuy nhiên, trong gia đoạn hội nhập quốc tế
và khu vực, sự phát triển của ngành hàng không Việt Nam đã phát sinh
một số vấn đề mới mà Luật hàng không dân dụng việt nam 1995 còn
nhiều bất cập, chưa theo kịp với sự đổi mới của hội nhập. Do vậy, năm
2006, Quốc hội đã thông qua Luật hàng không dân dụng Việt Nam năm
2006, đã có hiệu lực thi hành từ 1/1/2007, với 75% các điều luật mới hoặc
sửa đổi so với Luật hàng không dân dụng trước, Luật hàng không dân
dụng có một số điểm mới cơ bản như sau:

Luật hàng không năm 2006 sẽ tạo thêm một động lực mới cho ngành
hàng không dân dụng Việt Nam, quy định rõ hơn và đầy đủ hơn về phạm
vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng, phân định rạch ròi giữa quản lý nhà
nước và hoạt động sản xuất kinh doanh trong hoạt động hàng không dân
dụng, thể hiện tính toàn diện, đồng bộ Vietnam Airlines phù hợp, điều
chỉnh tất cả các lĩnh vực của hàng không dân dụng, phù hợp với các nội
dung cơ bản của các Bộ Luật, Luật có liên quan được ban hành từ sau năm
1991. Về cấu trúc, Luật hàng không dân dụng Việt Nam năm 2006 gồm
10 chương, 202 điều, nhiều hơn 90 điều so với Luật hàng không dân dụng
trước đó nhưng chỉ ban hành 17 văn bản hướng dẫn thi hành. Các quy
định của Luật hàng không dân dụng năm 2006 phản ánh đúng trình độ
phát triển của ngành hàng không dân dụng Việt Nam trong thời kỳ công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Về chính sách phát triển hàng không dân dụng: Luật hàng không dân
dụng Việt Nam năm 2006 ưu tiên đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở vật
chất kỹ thuật hàng không như sân bay, trang thiết bị kỹ thuật hàng
không.... đặc biệt môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, bảo hộ
quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh
tế, tổ chức tham gia hoạt động và đầu tư trong lĩnh vực hàng không dân
dụng, xóa bỏ chính sách bảo hộ trong lĩnh vực hàng không dân dụng.
Luật hàng không dân dụng đã tạo môi trường thuận lợi cho việc thực
hiện hội nhập quốc tế có tính đến các yếu tố và xu hướng điều tiết ở phạm
vi khu vực và toàn cầu, đặc biệt sự hài hòa của pháp luật quốc gia và pháp
luật quốc tế về hàng không dân dụng.
2.2.2.2. Điều lệ vận chuyển hàng hóa quốc tế của
Hãng hàng không quốc gia Việt Nam
Nhằm mục đích cụ thể hóa và giải thích rõ các quy định trong Luật
hàng không dân dụng Việt Nam 1991, năm 1993 hãng hàng không quốc
gia Việt Nam đã cho ban hành bản “Điều lệ vận chuyển hàng hóa quốc tế
của Hãng hàng không quốc gia Việt Nam”.

2.2.3. Hoạt động chuyên chở hàng hóa xuất nhập khẩu của
Vietnam Airlines 2010-2015
Cơ cấu hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại
Vietnam Airlines
2.2.3.1. Hàng xuất khẩu
Trong thời gian qua hàng xuất khẩu chủ yếu qua đường hàng không
của Vietnam Airlines bao gồm các sản phẩm may mặc, giày dép, thủy sản
tươi sống, thủy sản đông lạnh, hàng thủ công mỹ nghệ, hoa quả tươi,...
2.2.3.2. Hàng nhập khẩu
Hàng nhập khẩu chủ yếu vận chuyển bằng đường hàng không là
những mặt hàng như: Nguyên phụ liệu dùng cho gia công sản xuất, trang
thiết bị máy móc, ô tô con nguyên chiếc, đồ điện tử và đồ tin học, trang
thiết bị nội thất, dụng cụ y tế, thuốc men, dụng cụ thí nghiệm và một số đồ
gia dụng khác.
2.2.4. Quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hang
không tại Việt Nam
2.2.4.1. Hàng xuất khẩu
Sau khi ký hợp đồng ngoại thương, người xuất khẩu tiến hành chuẩn
bị hàng hóa và lập một số chứng từ cần thiết về hàng hóa để giao hàng cho
hãng hàng không. Thông thường, người xuất khẩu sẽ ủy thác cho người
giao nhận hay đại lý hàng không bằng một hợp đồng ủy thác giao nhận.
Người giao nhận hay đại lý này phải được hãng vận chuyển chỉ định và
cho phép khai thác vận chuyển hàng hóa.
Quy trình giao hàng xuất khẩu như sau:
- Người xuất khẩu giao hàng cho người giao nhận kèm với thư chỉ dẫn
của người gửi hàng để người giao nhận giao hàng cho hãng vận
chuyển và lập vận đơn.
Thư chỉ dẫn của người gửi hàng được in sẵn thành mẫu và bao gồm

những nội dung chính sau:
• Tên và địa chỉ của người gửi hàng;
• Nơi hàng đến và tuyến đường vận chuyển;
• Số kiện; Trọng lượng;
• Kích thước của hàng;
• Ðặc điểm và số lượng hàng hóa;
• Giá trị hàng;
• Phương pháp thanh toán cước phí;
• Ký mã hiệu hàng hóa;
• Có hay không mua bảo hiểm cho hàng hóa;
• Liệt kê các chứng từ gửi kèm.
- Người giao nhận sẽ cấp cho người xuát khẩu giấy chứng nhận đã
nhận hàng của người giao nhận (FCR - Forwarder’s Certificate of
Receipt). Ðây là sự thừa nhận chính thức của người giao nhận là họ
đã nhận hàng. FCR gồm những nội dung chính sau:
• Tên, địa chỉ của người uỷ thác;
• Tên, địa chỉ của người nhận hàng;
• Ký mã hiệu và số hiệu hàng hóa;
• Số lượng kiện và cách đóng gói;
• Tên hàng;
• Trọng lượng cả bì;
• Thể tích;
• Nơi và ngày phát hành giấy chứng nhận.
- Người giao nhận sẽ cấp giấy chứng nhận vận chuyển của người giao
nhận (FTC - Forwarder’s Certifficate of Transport), nếu người giao
nhận có trách nhiệm giao hàng tại đích. Nội dung chính của FTC
gồm:
• Tên địa chỉ của người ủy thác;
• tên và địa chỉ của người nhận hàng;
• Ðịa chỉ thông báo;
• Phương tiện vận chuyển;

• Nơi hàng đến;
• Tên hàng;
• Ký mã và số hiệu hàng hóa;
• Thể tích;
• Bảo hiểm;
• Cước phí và kinh phí trả cho;
• Nơi và ngày phát hành chứng từ.
- Người giao nhận sẽ cấp biên lai kho hàng cho người xuất khẩu
(FWR - Frwarder’s Warehouse Receipt) nếu hàng được lưu tại kho
của người giao nhận trước khi gửi cho hãng hàng không. FWR gồm
những nội dung chính sau:
• Tên và người cung cấp hàng;
• Tên người gửi vào kho;
• Tên thủ kho;
• Tên kho;
• Phương tiện vận tải;
• Tên hàng;
• Tình trạng bên ngoài của hàng hoá khi nhận và ai nhận;
• Mã và số hiệu hàng hóa;
• Số hiệu và bao bì.
• Bảo hiểm;
• Nơi và ngày phát hành FWR.
Trên cơ sở uỷ thác của người xuất khẩu, người giao nhận tiến hành
tập hợp và lập chứng từ sau đây để chuẩn bị giao hàng cho hãng hàng
không.
 Giấy phép xuất nhập

 Bản kê chi tiết hàng hóa
Ðây là bản khai chi tiết về hàng hoá của người gửi hàng, nhiều
khi người ta dùng phiếu đóng gói thay bản kê khai chi tiết.
 Bản lược khai hàng hóa
Là một bản kê khai tóm tắt về hàng hóa chuyên chở. Lược khai
hàng hóa do người giao nhận lập khi hàng có nhiều lô hàng lẻ gửi
chung một vận đơn (trường hợp gom hàng).
 Giấy chứng nhận xuất xứ:
Là chứng từ ghi nơi sản xuất của hàng hóa do người xuất khẩu kê
khai, ký và được cơ quan có thẩm quyền của nước xuất khẩu xác
nhận (ở Việt Nam là Phòng Thương Mại và Công nghiệp, Phòng
XNK Bộ Công Thương).
 Tờ khai hàng hóa xuất nhập khẩu (khai hải quan)
Là một văn bản do chủ hàng, chủ phương tiện khai báo, xuất trình
cho cơ quan hải quan trước khi hàng hoặc phương tiện xuất hoặc
nhập qua lãnh thổ quốc gia.
 Vận đơn hàng không(AWB)
Sau khi hàng hóa được phép vào pallet, igloo hay container, người
giao hàng liên hệ với Hãng hàng không để nhận AWB và điền các chi tiết
vào AWB. Trong trường hợp gửi hàng hóa qua người giao nhận sẽ có 2
loại AWB đượcv sử dụng là Master AWB(MAWB) do Hãng hàng không
cấp cho người giao nhận và House AWB (HAWB) do người giao nhận
nhận cấp khi người này là nhiệm vụ là người gom hàng.
Sau khi làm song thủ tục với hãng hàng không, sân bay và thanh toán
các chi phí, người giao nhận sẽ gửi chứng từ kèm theo hàng hóa gồ
• Các bản còn lại của MAWB và HAWB
• Hoá đơn thương mại
• Bản kê khai chi tiết hàng hóa
• Giấy chứng nhận xuất xứ
• Phiếu đóng gói
• Lược khai hàng hóa

• Và các chứng từ cần thiết khác theo yêu cầu của nước nhập khẩu.
Người giao nhận sẽ giao lại bản gốc số 3 cho người gửi hàng (MWAB
hoặc HAWB) cùng thông báo thuế và thu tiền cước cùng các khoản chi
phí cần thiết có liên quan.
2.2.4.2. Hàng nhập khẩu
Người nhập khẩu tiến hành nhận hàng vận chuyển bằng đường hàng
không của Hãng hàng không quốc gia Việt Nam theo những bước sau đây
- Nhận các giấy tờ, chứng từ
Sau khi nhận được giấy báo hàng đến, người nhận phải đến hãng
hoặc đại lý Hãng hàng không quốc gia Việt Nam để nhận các giấy tờ,
chứng từ liên quan.
- Nhận hàng tại sân bay
Người nhận hàng mang chứng minh thư và giấy giới thiệu để nhận
hàng ở sân bay. Khi nhận phải kiểm tra hàng hóa, nếu có hư hỏng, đổ vỡ
phải lập biên bản giám định, có xác nhận của kho để khiếu nại sau này.
- Làm thủ tục hải quan
Trước khi làm thủ tục hải quan, người nhận hàng phải đăng ký kê
khai. Hồ sơ đăng kí làm thủ tục hải quan bao gồm
 Vận đơn hàng không(HAWB/MAWB) bản gốc số 2
 Phiếu đóng gói
 Hóa đơn thương mại
- Người nhận hàng thanh toán các khoản liên quan và đưa hàng ra khỏi
sân bay.
2.2.5. Các thị trường chuyên chở hàng hóa xuất nhập khẩu của
VNA
Với vị trí địa lý nằm giữa Đông Bắc Á, Đông Nam Á, Châu Âu,
Nam Thái Bình Dương và Trung Quốc, Việt Nam được coi là cửa ngõ của
các khu vực. Đến hết năm 2014, Vietnam Airlines có mạng đường bay
quốc tế gồm 57 đường bay đến 29 điểm thuộc 17 quốc gia và vùng lãnh
thổ, mạng đường bay nội địa gồm 39 đường bay đến 21 điểm, trong đó

mạng đường bay quốc tế đã nhanh chóng mở rộng và phát triển tại các khu
vực Châu Âu (Anh, Nga), Đông Bắc Á (Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung
Quốc, Đài Loan) và Tiểu vùng Campuchia - Lào - My-an-ma. Nhất là
trong thị trường khu vực Đông Bắc Á, Vietnam Airlines có sản phẩm tần
suất cao, với trung bình 1-2 chuyến/ngày, số lượng điểm đi/đến quốc tế
lớn hơn so với các hãng khai thác cạnh tranh trực tiếp, mạng đường bay bổ
trợ tần suất cao. Vietnam Airlines có thể tiếp tục mở thêm các đường bay
mới nối các thị trường Đông Bắc Á với các điểm đến tiềm năng Miền
Trung Việt Nam, gia tăng lợi thế cạnh tranh. Việc Hàn Quốc và Nhật Bản
mở cửa thị trường lao động cũng mở ra cơ hội bán phân khúc khách lao
động cho Vietnam Airlines.
2.3. Khái quát tình hình kinh doanh chuyên chở hàng hóa xuất nhập khẩu
của Vietnam Airlines 2010 – 2015
2.3.1. Khái quát tình hình kinh doanh
Theo thống kê hồ sơ ngành hàng không năm 2014, trong lĩnh vực
vận tải hàng hóa, bưu kiện năm 2013, sản lượng hàng hóa vận chuyển của
các hãng hàng không Việt Nam là 221 nghìn tấn, tăng 11%, sản lượng của
toàn ngành đạt 630 nghìn tấn, tăng 19,6%. Hiện thị phần vận tải hàng hóa,
bưu kiện của Vietnam Airlines gần như chiếm tỷ lệ tuyệt đối, với mức thị
phần trung bình trong giai đoạn 5 năm đạt xấp xỉ 90%, tăng trưởng sản
lượng hàng hóa luân chuyển nội địa đạt trung bình 5,6%/năm. Đây là hoạt
động quan trọng thứ 2 đóng góp 8% vào tổng doanh thu của Vietnam
Airlines năm 2013.Doanh thu từ vận tải hàng hóa của Vietnam Airlines
năm 2013 đạt gần 4.400 tỷ đồng, chỉ tăng nhẹ so với doanh thu lĩnh vực
này năm 2012.
Theo báo cáo thường niên của Vietnam airlines năm 2015 công bố
ngày 30/6/2016, năm 2015 là năm khởi đầu cho hàng loạt các thay đổi
quan trọng quyết định quá trình phát triển của Tổng công ty (hoạt động
theo mô hình Công ty cổ phần, tiếp nhận khai thác 04 tàu bay A350 và 04
tàu bay B787, thống nhất hệ thống nhận diện thương hiệu mới, nâng cấp

chất lượng dịch vụ lên tiêu chuẩn quốc tế 4 sao). Bên cạnh đó, áp lực cạnh
tranh ngày càng gia tăng khốc liệt, đặc biệt trên thị trường nội địa. Tổng
công ty đã chủ động tái cơ cấu lại mạng đường bay, nguồn lực tàu bay
theo hướng ưu tiên hơn cho các đường bay nội địa để đảm bảo mục tiêu
thị phần và tăng năng lực cạnh tranh. Do đó, quy mô thị phần hàng không
nội địa tăng trưởng mạnh mẽ ngoài dự báo. Tăng trưởng khách toàn mạng
năm 2015 so cùng kỳ là 21,4% (cao hơn 7,6 điểm so mức tăng trưởng bình
quân trong Đề án Tái cơ cấu của Tổng công ty). Trong đó, kết quả hoạt
động sản xuất kinh doanh trong năm: mặc dù phải đối mặt với hàng loạt
khó khăn thách thức, nhưng do chủ động điều chỉnh chiến lược kinh doanh
phù hợp kết hợp triển khai nhiều giải pháp điều hành sản xuất kinh doanh,
Tổng công ty đã hoàn thành tốt các chỉ tiêu kế hoạch năm 2015, cụ thể về
số liệu hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển đạt 221,6 nghìn tấn, vượt
1,7% kế hoạch năm.
2.3.2. Đánh giá thực trạng chuyên chở hàng hóa xuất nhập khẩu
bằng đường hàng không tại Vietnam Airlines
Sự chiếm ưu thế của các hãng kinh doanh nước ngoài ở thị trường
Việt Nam đã không còn xa lạ. Việc logistics Việt Nam hiện đóng vai trò là
một nhà cung cấp dịch vụ vệ tinh cho các đối tác nước ngoài, và thị trường
vận tải hàng hóa hàng không Việt Nam cũng không là ngoại tệ.Tuy nhiên,
hiện tồn tại một nghịch lý là thị trường vận tải hàng hóa ở Việt Nam đang
tăng trưởng, các hãng hàng không Việt Nam, trong đó Vietnam Airlines
vẫn là "ông lớn" trong thị trường vận tải hàng không, nhưng thị phần vận
tải hàng hóa của VNA lại chiếm tỷ lệ nhỏ. Vận chuyển hàng hóa hàng
không ở nước ta đang bị các doanh nghiệp nước ngoài chiếm ưu thế.
Vietnam Airlines được đánh giá là "đại gia" của thị trường hàng
không nhưng lại không có máy bay chở hàng riêng mà chỉ là kết hợp chở
thêm hàng trên các chuyến bay chở khách và thuê máy bay chở hàng, do
vậy khả năng vận chuyển có hạn. Thiếu máy bay chuyên dụng là nguyên
nhân khiến cho các hãng hàng không Việt Nam không đảm bảo sức chở

hàng hóa. Hơn nữa, tình trạng quá tải thị trường hàng không nội địa trong
thời gian qua đủ để thấy rằng sức ép của việc đầu tư máy bay chở khách
đang rất lớn, có lúc VNA đã phải tăng tải các đường bay nội địa lên đến
60-70% nhưng vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu đi lại. Hơn nữa hạ tầng cơ
sở, nhất là ga hàng hóa của các cảng hàng không lớn chưa đáp ứng nhu
cầu của khách. Dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành (Đồng Nai)
được đánh giá có quy mô lớn nhất trong khu vực với công suất là 5 triệu
tấn hàng hóa/năm, nhưng còn phải chờ đợi... Ngoài ra, việc dành một
khoản chi phí lớn mua máy bay chở hàng lúc này thực sự là quá sức đối
với các hãng hàng không Việt Nam. Được biết, chi phí thuê 1 máy bay
chở hàng khoảng 10 triệu USD/năm và hãng phải chịu lỗ từ 3-5 năm.
Từ đây ta có thể thấy một bài toán khó trong vận chuyển hàng hóa
xuất nhập khẩu đối với các hãng hàng không Việt Nam nói chung và
Vietnam Airlines nói riêng. Cục hàng không Việt Nam cho biết, cơ quan
này khuyến khích các hãng hang không đã được cấp phép phát triển dịch
vụ vận chuyển hàng hóa bằng máy bay chuyên dụng, nghĩa là các hãng
hàng không được mở rộng thêm hoạt động chuyên khai thác hàng hóa.
Nhưng do đặc thù của ngành, thủ tục ra đời được kiểm soát rất chặt, khả
năng tài chính, năng lực cạnh tranh và chịu được những rủi ro, là những
nguyên nhân làm các hãng hàng không tư nhân Việt Nam phải rất chật vật,
Indochina là một điển hình. Đặc biệt, sau hai lần trễ hẹn, tháng 9.2010
hãng vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không Việt Nam lần đầu tiên
của Việt Nam đã cất cánh, đó là Công ty hàng không Trãi Thiên ( Trai
Thien Air Cargo) chở hàng hóa bằng máy bay chuyên dụng, đánh dấu
bước chuyển mình của ngành vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng
không. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu kinh doanh, nhãng đã gặp phải rất
nhiều khó khăn. Hiện kế hoạch cất cánh của hãng liên tục bị dời lại. Bộ
Giao thông vận tải ấn định cho một số hãng hàng không tư nhân phải cất
cánh trước 30.06.2011, nếu không sẽ bị thu hồi giấy phép kinh doanh.

Trong khi hàng không Việt Nam còn đang loay hoay giải bài toán
thiếu phương tiện, thì các hãng hàng không nước ngoài có các chuyến bay
thường lệ chở hàng đến và đi từ Việt Nam đang "ăn nên làm ra". Việt Nam
đang là một thị trường tiềm năng, các đại gia trong lĩnh vực này như
Cathay Pacific, Eva Air, Korean Air, China Airlines Cargo, Shanghai
Airlines, Asiana Airlines, Cargoltalia, FedEx, DHL, CargoLux... đang
tăng cường đẩy mạnh khai thác các chuyến bay hàng hóa đi và đến Việt
Nam.
3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG CHUYÊN CHỞ HÀNG HÓA
XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG
3.1. Các giải pháp mang tính vi mô
Do đặc thù của ngành hàng không nói chung và ngành vận tải hàng
không nói riêng là ngành kinh tế mũi nhọn đòi hỏi tiềm lực đầu tư về vốn
cũng như công nghệ rất lớn, Nhà nước và các ban ngành liên quan cần
phải xác định rõ những nhiệm vụ cần thiết để tạo môi trường thuận lợi
nhất cho hoạt động phát triển của ngành vận tải hàng không như sau:
3.1.1. Nhà nước hỗ trợ về vốn cho ngành hàng không
Như đã đề cập ở trên, ngành hàng không là ngành kinh tế đặc thù đòi
hỏi sự phát triển của công nghệ kỹ thuật cùng với sự đầu tư cho cơ sở vật
chất và máy móc thiết bị cực lớn. Thực tế này đòi hỏi nhà nước cần hỗ trợ
hơn nữa việc ưu tiên cho vay vốn để đầu tư vào các hạng mục quan trọng
như nâng cấp, xây dựng cơ sở hạ tầng, hiện đại hóa đội tàu bay và đầu tư
vào các dự án nghiên cứu phát triển công nghệ kỹ thuật hàng không.
Vấn đề về vốn cũng luôn là một câu hỏi chưa có lời giải đáp cho
tổng công ty Vietnam Airline khi mà trong điều kiện kinh tế khó khăn
hiện nay, khả năng tài chính eo hẹp không có phép các nhà quản lý ngành
được mạnh dạn đưa ra các kế hoạch phát triển lâu dài và bền vững. Mặc
dù đã nỗ lực tăng cường vốn đầu tư nhưng với 11 nghìn tỉ vốn điều lệ
(trong năm 2015) thì việc đầu tư phát triển bằng vốn tích lũy và vốn tự có
gần như là không khả thi khi các nhà hoạch định ước tính sẽ cần khoảng

18 tỷ đô la Mỹ để đầu tư cho sự phát triển của Hãng trong thời gian 10
năm tới. Nếu để cho Hãng tự đầu tư và phát triển bằng nguồn vốn tự có thì
thời gian phát triển sẽ bị kéo dài cũng như nhịp độ phát triển sẽ không thể
nào bắt kịp được so với tiềm lực của các hãng hàng không khác.
Trước thực tiễn cấp bách của ngành hàng không nước nhà, Nhà nước
cần chủ động hỗ trợ cho Hãng vay vốn 100% bằng cách huy động vốn từ
các tổ chức kinh tế cả trong lẫn ngoài nước, sử dụng trực tiếp vốn từ
nguồn ngân sách nhà nước để phát triển đội tàu bay Việt Nam, tạo các
chính sách ưu đãi khi cho vay vốn, tạo điều kiện phát triển mở rộng quy
mô cho ngành hàng không Việt Nam nói chung và Vietnam Airline nói
riêng.
3.1.2. Nhà nước hỗ trợ cơ sở vật chất cho ngành hàng không phát
triển:
Mặc dù đã có rất nhiều cải tiến trong hệ thống cơ sở vật chất của
ngành nhưng vẫn phải thẳng thắn nhìn nhận một thực tế rằng các cảng
hàng không quốc tế tại nước ta vẫn chưa đủ năng lực để đáp ứng cho nhu
cầu vận chuyển và giao thương hàng hóa qua đường hàng không ngày
càng gia tăng của thế giới. Dù cho đã nâng cấp, xây dựng thêm nhiều cơ
sở hạ tầng mới, việc quá tải tại cảng bay quốc tế ở Việt Nam vẫn thường
xuyên xảy ra gây thiệt hại cho các thương nhân quốc tế có nhu cầu vận
chuyển hàng hóa ở Việt Nam và ảnh hưởng xấu tới uy tín vận tải ngành.
Một phương hướng có thể nhận ra rõ ràng đó là tập trung đầu tư xây
dựng nâng cao hiệu quả hoạt động cũng như năng lực của các cảng bay
quốc tế như Tân Sân Nhất, Nội Bài và Đà Nẵng cũng như cải tạo hệ thống
các cảng bay địa phương. Với xu hướng tăng mạnh của lượng hàng hóa
quốc tế trong tương lai, các cảng bay địa phương như Phú Quốc, Đồng
Hới, Vũng Tàu cần được chú ý cải tại, nâng cấp với vai trò quan trọng là
điểm gom hàng hóa cho các cảng bay chính, đồng thời có thể đóng vai

như các trạm trung chuyển, lưu thông hàng hóa, giảm tải cho các cảng bay
quốc tế lớn.
3.1.3. Nhà nước tăng cường ưu đãi về đất đai
Một biện pháp nữa để giảm tải cho các cảng bay quốc tế là Nhà nước
tăng cường ưu đãi về đất đai cho Tổng công ty Hàng không Việt Nam có
thể sử dụng để xây dựng kho bãi, điểm tập trung thuận lợi cho việc dỡ và
bảo quản hàng hóa, từ đó tạo thuận tiện cho hành khách gửi và nhận hàng.
Bên cạnh đó không thể nhắc tới việc siết chặt các quy định quản lý
dịch vụ thương mại mặt đất tại sân bay, hướng tới một mục tiêu chuẩn hóa
theo quy chuẩn của quốc tế cũng như xóa bỏ hoàn toàn độc quyền kinh
doanh tại sân bay, thu hút khách sử dụng dịch vụ hàng không.
3.2. Các giải pháp mang tính vĩ mô
3.2.1. Nhà nước tạo môi trường thuận lợi cho thông thương hàng
hóa quốc tế
Vận tải luôn đi song hành cùng xuất nhập cảnh và Ngành vận tải
hàng không cũng là ngoại lệ khi có mối quan hệ mật thiết với các cơ quan,
tổ chức ban ngành như ngành An Ninh, Hải quan… Do vậy, việc xúc tiến,
tăng cường hợp tác với các ban ngành liên quan thông qua các hội nghị
liên ngành hàng năm và thúc đẩy việc thực hiện đúng các cam kết là cực
kỳ thiết yếu. Cần phải cải thiện chất lượng, giảm thủ tục đối với hàng hóa
vận chuyển hàng không, tránh sự nhiêu khê, trì trệ trong quá trình giao gửi
và nhận hàng.
3.2.2. Nhà nước bảo hộ các doanh nghiệp hàng không trong nước
trước sức ép cạnh tranh của các doanh nghiệp hàng không
nước ngoài bằng các biện pháp nới lỏng và bảo hộ linh
hoạt
Khi Việt Nam gia nhập các tổ chức thương mại quốc tế, sự gia nhập
vào thị trường vận tải hàng không của các doanh nghiệp nước ngoài là
không thể tránh khỏi. Nếu không có sự định hướng và chỉ đạo đúng đắn từ
phía Chính phủ, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ dễ dàng bị đánh bật khỏi

sân chơi trong nước bởi sức cạnh tranh mạnh mẽ của các doanh nghiệp
nước ngoài. Chính vì thế, Nhà nước cần đưa ra các biện pháp bảo hộ và
nới lỏng linh hoạt để tạo điều kiện, môi trường cho các doanh nghiệp hàng
không trong nước còn non trẻ tiếp tục phát triển, nhanh chóng bắt kịp và
làm quen với sức ép cạnh tranh của các doanh nghiệp hàng không nước
ngoài.
Tuy những năm gần đây kinh tế Việt Nam nói chung và thế giới nói
riêng có những chuyển biến tích cực, các nguy cơ tiềm ẩn vẫn còn tồn tại,
các doanh nghiệp hoạt động một cách thận trọng. Thêm vào đó, biến động
tỷ giá đột ngột vẫn là một rủi ro trong hoạt động của Vietnam Airlines.
Việc điều chỉnh tỷ giá cũng như cân bằng cán cân thanh toán và các hoạt
động quản lý ngoại hối của Nhà nước có ảnh hưởng quan trọng tới hoạt
động của tổng công ty hàng không Việt Nam.
3.2.3. Tu dưỡng, đầu tư mới cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ
thuật
Dưới đây là bảng tổng kết tài sản cố định tại thời điểm 31/12/2014
của hãng1
(đơn vị : triệu đồng)
Bảng 3.1. Tổng kết tổng tài sản của Vietnam Airlines năm
Chủng loại tài sản Nguyên giá Khấu hao Giá trị còn lại
I. TSCĐ hữu hình 15.602.743 6.076.935 9.525.808
1. Máy bay sở hữu 13.706.772 4.877.554 8.829.218
2. Nhà cửa, vật kiến trúc 283.553 121.201 162.352
3. Máy móc thiết bị các loại 432.977 235.158 197.819
1
https://www.vietnamairlines.com/~/media/FilesDownload/AboutUs/ThongTinCoDong/1banthongtintomtatvecon
gtydaichung.ashx

4. Phương tiện vận tải mặt đất 894.007 661.334 232.673
5. Thiết bị dụng cụ quản lý 257.260 181.279 75.981
6. TSCĐ khác 28.173 409 27.765
II. TSCĐ thuê tài chính 42.102.008 14.433.062 27.668.946
III. TSCĐ vô hình 404.087 238.991 165.095
1. Quyền sử dụng đất 57.054 57.054
2. TSCĐ vô hình khác 347.033 238.991 108.041
Tổng cộng (I+II+III) 58.108.838 20.748.988 37.359.849
Hàng không Việt Nam cần kết hợp việc xây dựng cơ sở hạ tầng dần
phù hợp với kế hoạch biến các sân bay thành đầu mối trung chuyển hàng
không cho đối tượng không chỉ khách hàng mà còn với đối tượng hàng
hóa nữa. Cần thành lập các công ty vận tải hàng, các đại lý gom hàng, làm
hàng có văn phòng và hoạt động tại sân bay để chuyên nghiệp hóa các
thao tác trong quá trình vận chuyển đối tượng hàng hóa.
Về đội bay, VNA sở hữu 88 chiếc máy bay, trong đó có 51 máy bay
Airbus321; 10 máy bay Airbus330; 4 máy bay Airbus350; 8 máy bay
Boeing 777, 11 máy bay ATR72, 6 máy bay Boeing 787 2
. Số lượng máy
bay chuyên vận chuyển hàng hóa còn hạn chế. Các máy bay luôn cần phải
được bảo dưỡng và đảm bảo tính an toàn vận chuyển, máy bay cũ cần phải
được thay thế...
Về các trang thiết bị mặt đất, đây là các thiết bị phục vụ trực tiếp cho
quá trình làm hàng. Vì hàng không Việt Nam không quá chú trọng đến
vận chuyển hàng hóa nên chất lượng các bộ thiết bị này cũng khá hạn chế.
Nếu có kế hoạch đầu tư về mảng vận tải hàng hóa thì cần chú trọng đầu tư
các trang thiết bị này
2
http://vietnamnet.vn/vn/kinh-doanh/co-bao-nhieu-may-bay-thuong-mai-mang-quoc-tich-viet-nam-298977.html

3.2.4. Đào tạo và phát triển đội ngũ nhân viên
Đội ngũ nhân viên cần được đào tạo chuyên sâu tùy theo lĩnh vực và
chức năng của họ, ví dụ như đội phi công, đội tiếp viên, nhân viên quầy
check-in, nhân viên kỹ thuật, nhân viên kho...
3.2.5. Xây dựng chính sách về giá cước vận chuyển hàng hóa phù hợp
Yếu tố giá cả là nhân tố ảnh hưởng đến lựa chọn của người mua đối
với sản phẩm dịch vụ. Tùy theo thị trường hoạt động kinh doanh mà hãng
có thể xây dựng chính sách giá riêng, kết hợp với mức cước được công bố
trong tài liệu của các hiệp hội hàng không quốc tế. VNA cần định giá dựa
trên cơ sở như loại hàng cần được chuyên chở, điều kiện bảo quản, khối
lượng hàng, quãng đường, đặt chỗ
Các loại định giá:
- Định giá theo uy tín, hãng có thể đưa ra mức giá thuần túy, sau đó
đưa ra các mức giá trong đó kèm dịch vụ hỗ trợ có liên quan
- Định giá thâm nhập, dựa vào thị phần, khả năng thâm nhập thị
trường mới. Hãng có thể đưa chính sách giá thấp để tạo lợi thế cạnh
tranh ban đầu, việc lỗ vốn ban đầu là đương nhiên nhưng cần thiết để tạo
nguồn khách hàng sử dụng dịch vụ
- Định giá theo số lượng: giảm giá cho số lượng lớn, giảm giá cho
khách hàng thường xuyên, định giá cho đối tác lớn sử dụng dịch vụ theo
hợp đồng dài hạn...
- Định giá khác nhau: giá khác nhau cho các phân đoạn thị trường
khác nhau hoặc theo mùa bởi hàng xuất khẩu Việt Nam thường là các
loại hàng chế biến, nông nghiệp, may mặc nên sẽ tập trung theo mùa
hoặc vào cuối năm. Hãng cũng nên đưa ra chính sách khuyến khích trong
thời điểm vận tải hàng hóa ít.

Kết luận
Trên hành trình hơn 20 năm mở cửa hội nhập với nền kinh tế thế giới,
Việt Nam đã và đang đạt được nhiều thành tựu kinh tế đáng kể. Với phương
châm “đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại. Việt Nam sẵn sàng là
bạn của tất cả các nước trong cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hòa bình, độc lập
và phát triển”, Việt Nam luôn chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế,
đồng thời mở rộng hợp tác quốc tế trên nhiều lĩnh vực. Với việc trở thành thành
viên chính thức của những tổ chức thương mại lớn trên thế giới như APEC,
WTO đã tạo ra một môi trường cạnh tranh để thúc đẩy sự phát triển bền vững
của cả nền kinh tế, trong đó có cả ngành Hàng không dân dụng Việt Nam. Thị
trường được mở rộng đồng nghĩa với việc cạnh tranh quyết liệt với các hãng
hàng không lớn phát triển trên thế giới. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra không
ít cơ hội để Vietnam Airlines có thể vươn mình phát triển và tự khẳng định vị
thế trên khu vực cũng như trên trường quốc tế.
Mặc dù so với vận tải hành khách, vận tải hàng hóa xuất khẩu nhập khẩu
không phải là hoạt động chính của Tổng công ty hàng không Việt Nam, nhưng
đây lại là một phần không thể thiếu trong sự tồn tại và phát triển hoạt động kinh
doanh của hãng. Cơ hội thị trường được rộng mở những năm gần đây hứa hẹn
khối lượng vận tải hàng hóa bằng đường hàng không sẽ còn tăng nhanh và
nhiều hơn trước. Trên cơ sở nghiên cứu tìm hiểu về quá trình phát triển gắn với
thực trạng chuyên chở hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không của
Hãng hàng không Việt Nam, cộng với việc tham khảo kinh nghiệm trong phát
triển của một số hãng không lớn trên thế giới, nhóm chúng em đã đưa ra những
nhận xét, phân tích đánh giá và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả cho hoạt động chuyển chở hàng hóa xuất nhập khẩu của Vietnam Airlines
sao cho phù hợp với xu thế phát triển chung của thế giới.
Nhóm thực hiện tiểu luận chúng em mong muốn những tìm hiểu và đề
xuất của nhóm sẽ góp phần nhỏ bé làm hoàn thiện các vấn đề lý luận cũng như
thực tiễn, nhằm cải thiện chất lượng chuyên chở hàng hóa và nâng cao khả năng
cạnh tranh trên thị trường. Chúng em biết bài tiểu luận của mình không tránh
khỏi những thiếu sót, vì vậy chúng em rất mong muốn được nhận những ý kiến

đóng góp quý báu của cô và các bạn để có thể hoàn thiện hơn bài tiểu luận này.
Nhóm thực hiện xin chân thành cảm ơn!

Tiểu luận về xuất nhập khẩu bằng đường hàng không.docx

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Tiểu luận về xuất nhập khẩu bằng đường hàng không.docx

Similar to Tiểu luận về xuất nhập khẩu bằng đường hàng không.docx (20)

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Tiểu luận về xuất nhập khẩu bằng đường hàng không.docx