seqmentasiya hədəfləmə.pdf

1. SEQMENTASIYA,
HƏDƏFƏALMA VƏ
MÖVQELƏŞDIRMƏ
Hazırladı:
Qurbanov Nail,
Həlimov Nəbi

2. Bazarın seqmentasiyası
Şirkətlər bazarı seqmentlərə
ayırmaqla , böyük və çox şaxəli
nadir ehtiyaclarını ödəyən məhsul
və xidmətlər vasitəsilə onu səmərəli
və rasional şəkildə əldə etmək üçün
daha kiçik seqmentlərə bölürlər.

3. Bazar
seqmentləşdirməsinin
vahid bir yolu yoxdur.
Marketoloq bazarın
strukturunu nəzərdən
keçirmək üçün ən yaxş
yolu tapmalı və müxtəlif
seqmentasiya meyarlarını
tək və kompleks şəkildə
sınaqdan keçirməlidir.

4. Biznes alıcıları coğrafi, demoqrafik (sənaye müəssisəsinin ölçüsü) və ya axtarılan
fayda, istifadəçi statusu, istifadə səviyyəsi və sadiqlik statusu əsasında
seqmentləşdirə bilər.Bundan əlavə biznes marketoloqları istehlakçının əməli
xüsusiyyətləri, alışa yanaşması, situasiya faktorları və fərdi xüsusiyyətlər kimi
meyarlardan da istifadə edirlər.

5. Biznes alıcıları coğrafi,
demoqrafik (sənaye
müəssisəsinin ölçüsü) və ya
axtarılan fayda, istifadəçi
statusu, istifadə səviyyəsi və
sadiqlik statusu əsasında
seqmentləşdirə bilər.Bundan
əlavə biznes marketoloqları
istehlakçının əməli
xüsusiyyətləri, alışa yanaşması,
situasiya faktorları və fərdi
xüsusiyyətlər kimi meyarlardan
da istifadə edirlər.

6. “Coco –Cola” və ya “Sony” kimi bəzi iri
şirkətlər dünyanın 200-dən artıq ölkəsində
məhsullarını satdıqlarına baxmayaraq əksər
beynəlxalq firmalar daha kiçik sahələrdə
fəaliyyət göstərirlər. Çoxsaylı ölkələrdə
fəaliyyət göstərmək yeni problemlər yaradır.
Dünya ölkələri coğrafi mövqeyə görə
seqmentləşdirmə ilə yanaşı iqtisadi faktorlara
əsasən də seqmentləşdirilə bilər. Siyasi və
hüquqi amillər əsasında seqmentəşdirmə ola
bilər. Bir çox ölkələr bazarlararası
seqmentasiyadan da istifadə edirlər. Məsələn,
“Mersedes Benz” fəaliyyət göstərdiyi
ölkələrdən asılı olmayaraq dünyanın imkanlı
şəxslərini hədəfə alır.
“MTV”-nin hədəf qrupu dünyanın
yeniyetmələridir.
Beynəlxalq bazarların seqmentasiyası

7. Səmərəli seqmentasiya
üçün tələblər
Seqmentasiya üsullarının heç də
hamısı səmərəli deyildir. Sərfəli olması
üçün bazar seqmentləri aşağıdakı
tələblərə uyğun olmalıdır.
Ölçülməsi mümkün olan: Müəyyən
seqmentasiya meyarlarının ölçülməsi
çətindir. Məsələn, ABŞ-də təxminən
Kanadanın əhalisi qədər 32,5 milyon
solaxay əhali yaşayır. Hələ də bu
seqmenti hədəfə alan məhsulların sayı
azdır. Solaxaylara haqqında statistik
məlumat yoxdur.
Əlçatan olması.
Əhəmiyyətli olan.
Fərqləndirilə bilən olmalıdır.
Əsası olmalıdır

8. Bazar seqmentlərinin
qiymətləndirilməsi
Bu zaman üç faktoru –seqmentin
ölçüsünü və atımını, seqmentin
struktur cəlbediciliyini və şirkətin
məqsəd və imkanlarını nəzərə almaq
lazımdır.
Seqmentin ölçüsünü və atımını. Ən iri
və daha sürətlə inkişaf edən
seqmentlər belə hər şirkət üçün
həmişə cəlbedici olmur.

9. Seqmentin strukturunun
cəlbediciliyini. Nisbi alıcılıq
qabiliyyəti də seqmentin
cəlbediciliyinə təsir edə bilər
Şirkətin məqsəd və imkanları.
Şirkət yalnız daha üstün gəlir
təklif edə biləcəyi və rəqibləri
üzərində üstünlük əldə edə
biləcəyi seqmentlərə daxil
olmalıdır.

10. Hədəf seqmentinin seçilməsi
Müxtəlif seqmentləri
qiymətləndirdikdən sonra
şirkət seqmentlərin
hansının necə hədəfə
alacağını qərara almalıdır.
Hədəf bazarı şirkətin xidmət
göstərmək qərarına gəldiyi
ümumi ehtiyac və
xüsusiyyətlərə malik alıcılar
qrupundan təşkil olunur.

11. Satış şirkətləri hər bir alıcı üçün
ayrıca marketinq proqramı tərtib
edə bilər. əksər şirkətlər azsaylı
alıcılarla daha çox qarşılaşır və fərdi
hədəfə almanın dəyəri olmadığına
dəyəri olmadığını aşkarlayırlar.
Bunun əvəzinə onlar daha geniş alıcı
seqmenti axtarırlar. Hədəf
marketinqi bir neçə müxtəlif
mərhələlərdə keçirilə bilər:
Fərqləndirilməmiş
Fərqləndirici marketinq
Cəmləşdirilmiş
Mikro marketinq

12. Hədəf marketinqinin
sosial məsuliyyəti
Hədəfə almanı bacaran şirkətlər ən yaxşı xidmət
göstərdiyi və ən çox gəlir əldə edə bildikləri
seqmentə əhəmiyyət verməklə daha səmərəli və
effektiv ola bilirlər. Hədəfə alma hmçnin
müştərilər üçün də sərfəlidir-şirkətlər onların
ehtiyaclarına dəqiq uyğunlaşdırılmış təkliflə
istehlakçıların xüsusi qruplarını əhatə edirlər.
Amma hədəf marketinqi bəzən ziddiyyətlər və
narahatlıqlar doğurur. Belə problemlər adətən,
ziddiyyətli və potensial baxımdan ziyanlı
məhsullarla fiziki və emosional zəif və
zərərçəkən istehlakçıları hədəfə alan zaman
meydana çıxır.

13. Məsələn, dənli bitkilər sənayesi
uşaqlara yönəldilmiş marketinq
səylərinə görə uzun illər tənqidə
ciddi məruz qalmışdır.
Tənqidçilər sevimli cizgi filmləri
qəhramanlarının dili ilə təqdim
edilən yüksək təkliflərin və
reklamın cəlbediciliyi ilə
uşaqların hüquqlarının
pozulmasından narahat
olmuşlar

14. Bazar seqmentlərinin hansını hədəfə alacağı qərarına gəlməmişdən əvvəl şirkət bu
seqmentlərdə hansı mövqe tutmaq istədiyini təyin etməlidir. Məhsulun pozisiyası (mövqeyi)
əsas atributlara görə - məhsulun istehlakçıların şüurunda rəqib məhsullarla müqayisədə
tutduğu mövqeyə görə məhsulun istehlakçılar tərəfindən identifikasiyası üsuludur.
Pozisiyalaşdırma (mövqeləşdirmə) istehlakçıların şüurunda məhsulun özünə məxsus
faydasını və fərlərini əks etdirir.

15. "Tide”-ın mövqeyi güclü,
universal məqsədli ailəvi yuyucu
tozu kimi müəyyən edilib.
Avtomobil bazarında “Toyota
Echo” və “Ford Fokus” qənaətə,
“Mersedes” və “Cadillac”
zənginliyə, “Porshe” və “BMV”
fəaliyyətə görə
mövqeləşdirilmişdir. “Volvo” isə
özünü təhlükəsizlik üzrə ən
güclü mövqeyini təmin edir.

16. Mövqeləşdirmə strategiyasının
seçilməsi
Bəzi firmalar üçün öz mövqeləşdirmə
strategiyalarını seçmək asandır.
Məsələn, əgər keyfiyyət axtaran kifayət
qədər alıcı varsa, müəyyən
seqmentlərdə keyfiyyətə görə yaxşı
tanınan firma yeni seqmentdə də bu
mövqeni seçəcək. lakin bir çox hallarda,
iki və ya daha artıq firmalar həmin
mövqeyə can atacaqlar. Sonra isə, hər
biri fərqlənmək üçün başqa yollar
axtarmalı olacaqlar. Hər bir firma
seqment daxili əhəmiyyətli qrupu cəlb
edən özünəməxsus dəyərlər toplusu
yaratmaqla öz təkliflərini
fərqləndirməlidirlər.

17. Mümkün rəqabət üstünlüklərinin müəyyən edilməsi
Hədəf müştərilərini əldə etmək və onlarla ətraflı münasibətlər qurmağın
əsas həlli, onların ehtiyaclarını rəqiblərdən daha yaxşı anlamaq və onlara
daha çox dəyər təklif etmək təşkil edir.Şirkət ən üstün dəyərlərin
təchizatçısı kimi öz mövqeyini müəyyənləşdirdiyi ölçüdə rəqabət
üstünlükləri əldə edir. lakin möhkəm mövqe boş vədlər üzərində qurula
bilməz. Əgər şirkət məhsulunun mövqeyini ən yaxşı keyfiyyət və xidmət
kimi müəyyən edirsə, bu zaman o söz verdiyi keyfiyyəti və xidməti təmin
etməlidir. Beləliklə, mövqeləşdirmə şirkətin marketinq təklifini
istehlakçılara rəqiblərindən daha çox dəyər verən fərqləndirməklə
başlayır.

18. DİQQƏTİNİZƏ
GÖRƏ
TƏŞƏKKÜRLƏR