Εκπαίδευση Ενηλίκων με Αντεστραμμένη Διδασκαλία (flipped classroom) - Θεωρητικό πλαίσιο και εργαστηριακή εφαρμογή στην Κρήτη

1. Εκπαίδευση Ενηλίκων
με αντεστραμμένη διδασκαλία
(flipped classroom)
Θεωρητικό πλαίσιο και
εργαστηριακή εφαρμογή
στην Κρήτη
Γιάννης Τζωρτζάκης
johntzortzakis@gmail.com
Σχολικός Σύμβουλος Μηχανικών
ΠΕ12.01
Φωτεινή
Βλαχοκυριάκου
vlfotini@gmail.com
Εκπαιδευτικός ΠΕ17.04

2. Διδακτικό & επιμορφωτικό υλικό
http://epimorfosi.weebly.com/

3. Ψηφιακός Αριστοτέλης
http://epimorfosi.weebly.com/flipped-classroom-resourses.html
Η αντικατάσταση του
δασκάλου
Πόσο πιθανό είναι το σενάριο
που παρουσιάζεται στο video;

4. Κάποτε η Σχολική τάξη ….
Α΄Δημοτικού, σχολ.έτος 1974-75

5. Σήμερα η Σχολική τάξη ….

6. Σήμερα η Σχολική τάξη ….

7. Σήμερα η Σχολική τάξη ….
Πόσοι γονείς μπορούν πλέον να βοηθούν
τα παιδιά τους στις ασκήσεις;

8. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Τι είναι;
Διαφορετική πορεία διδασκαλίας

9. Παραδοσιακή
τάξη
Γραμμή χρόνου
Σπίτι μαθητή
Σχολείο
Σπίτι μαθητή
Προηγούμενο
μάθημα
Νέο μάθημα
Εξέταση

10. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Τι είναι;
Παράδοση με:
διάλεξη
εκπαιδευτικού
Ο μαθητής μόνος του
κάνει τις εργασίες του

11. Παράδοση με:
διάλεξη
εκπαιδευτικού
Ο μαθητής μόνος του
κάνει τις εργασίες του
Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Τι είναι;
Παράδοση με:
• μικρής διάρκειας video
• διαδικτυακές πηγές
• σημειώσεις κ.α.

12. Παράδοση με:
διάλεξη
εκπαιδευτικού
Ο μαθητής μόνος του
κάνει τις εργασίες του
Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Τι είναι;
Παράδοση με:
• μικρής διάρκειας video
• διαδικτυακές πηγές
• σημειώσεις κ.α.
•Εργασίες ατομικές ή
ομαδικές
•Δραστηριότητες
ενεργητικής μάθησης

13. Αναφερόμενα Αποτελέσματα
Τι λένε…
• 67% δήλωσε αύξηση της βαθμολογίας των μαθητών
• 80% δήλωσε βελτίωση της στάσης (attitude) των
μαθητών σε σχέση με το μάθημα
• 99% θα ξαναχρησιμοποιήσουν την Α.Δ. την επόμενη
χρονιά
Πηγή: Flipped LearningNetwork(FLN).(2012)
• Έρευνα σε 453 εκπαιδευτικούς που εφάρμοσαν την Α.Δ. στην
τάξη τους (FLN, 2012):
• Πολλές δημοσιεύσεις σε περιοδικά και
ηλεκτρονικά μέσα
• Έρευνα δράσης σε ελληνικό σχολείο
Άλγεβρα Β΄ Λυκείου (Κατσά Μ.2014)
• Δεν υπάρχει ενδελεχής επιστημονική έρευνα
για την αποτελεσματικότητα

14. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Clintondale High School http://www.flippedhighschool.com/
Τι έγινε…
2010: Εφαρμογή Flipped Learning σε όλα τα «πρωτάκια»
2011: Εφαρμογή σε όλες τις τάξεις του σχολείου
2012: Μείωση σχολικής αποτυχίας κατά 33%
Αποτελέσματα (από το 1ο εξάμηνο) :
• Αυξήθηκε η βαθμολογία των μαθητών
• Το ποσοστό των περιστατικών πειθαρχίας των μαθητών
μειώθηκε σε 2 χρόνια κατά 74%
(2009:736 → 2010:249 → 2011:187)
• Μειώθηκαν τα παράπονα γονέων (200 → 7)
Greg Green, Principal
ΜαθητήςΕκπαιδευτικός
¾ μαθητών από οικογένειες αλλοδαπών και χαμηλού εισοδήματος

15. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Περίπτωση του Clintondale High School http://www.flippedhighschool.com/
Τι κάνουν…
• Οι εκπαιδευτικοί δημιουργούν τρία video διάρκειας 5 έως 7 λεπτών
την εβδομάδα
• Οι μαθητές παρακολουθούν τα video στο σπίτι
(ή στο σχολείο αν δεν έχουν σύνδεση internet στο σπίτι)
Μετά την παρακολούθηση των video σημειώνουν τυχόν ερωτήσεις
• Κατά τη διάρκεια του μαθήματος στο σχολείο, οι μαθητές επιλύουν προβλήματα,
πραγματοποιούν εργαστηριακές και ομαδικές ασκήσεις εμπέδωσης
Υπάρχει χρόνος για άμεση
βοήθεια και υποστήριξη
Μείωση του συναισθήματος
της αποτυχίας-απογοήτευσης
Μαθητές
Επεξήγηση ερωτήσεων
ατομικά σε κάθε μαθητή
Στη τάξη υποστήριξη των
μαθητών που δεν έχουν
υπολογιστή ή βοήθεια στο σπίτι
Εκπαιδευτικοί

16. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Ανακεφαλαιώνοντας…
Δεν είναι συνώνυμο με τα on line video
Δεν αντικαθιστά το ρόλο του εκπαιδευτικού
Δεν είναι ένα εξ αποστάσεως μάθημα
Οι μαθητές δεν δουλεύουν χωρίς καθοδήγηση
Οι μαθητές δεν αφιερώνουν το χρόνο τους
αποκλειστικά στη χρήση Η/Υ
Οι μαθητές δεν δουλεύουν στην απομόνωση
Τι ΔΕΝ είναι

17. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Ανακεφαλαιώνοντας…
Μία μίξη μετωπικής και κονστρουκτιβιστικής διδασκαλίας όπου ο εκπαιδευτικός
δεν κυριαρχεί, αλλά είναι καθοδηγητής και συντονιστής
Μια τάξη με αυξημένη αλληλεπίδραση και χρόνο εξατομίκευσης μεταξύ
εκπαιδευτικού και μαθητών
Μία τάξη στην οποία μπορεί να γίνεται πιο εύκολα διαφοροποιημένη -
εξατομικευμένη διδασκαλία σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών.
Μία διδασκαλία την οποία μπορούν να παρακολουθήσουν και μαθητές με
αυξημένες εξωσχολικές υποχρεώσεις ή μαθητές οι οποίοι απουσίασαν από το
μάθημα
Μία διδασκαλία της οποίας το εκπαιδευτικό υλικό είναι άμεσα προσπελάσιμο
και επαναχρησιμοποιήσιμο
Ένα περιβάλλον στο οποίο οι μαθητές αναλαμβάνουν την ευθύνη της
μάθησής τους.
Τι είναι

18. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Πώς αρχίζουμε την εφαρμογή
• Τι λέει η «Κοινότητα»
• Πρόταση (How to…)
University of Texas at Austin
Learning Sciences
• Τα 6βήματα (Dunn J.2014)

19. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
«Κοινότητα» είναι το Flipped Learning NetworkTM www.flippedlearning.org
Discussion forum,http://flippedclassroom.org (members-Jan2012:2.500, Jun13:10.000, May2014:20.000)
Μάρτιος 2014:
• Ορισμός
Flipped Learning vs Flipped Classroom
(δραστηριότητες τάξης –ενεργητική μάθηση)
• 4 άξονες (pillars)
• 11 δείκτες
LEARNING CULTURE
INTENTIONAL CONTENT
PROFESSIONAL EDUCATORS
FLEXIBLE ENVIROMENTS
2007: Woodland Park High School
Colorado
Παράδειγμα Δεικτών
F.2 - Δίνω τη δυνατότητα τους μαθητές να μάθουν με διαφορετικούς τρόπους και να αποδείξουν τη
γνώση τους στο συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο;
L.1 - Δίνω την ευκαιρία στους μαθητές να εμπλέκονται στην τάξη σε μαθητοκεντρικές
δραστηριότητες που έχουν νόημα γιαυτούς;
I.3 - Διαφοροποιώ το περιεχόμενο του γνωστικού αντικειμένου έτσι ώστε να αφορά όλους τους
μαθητές και να μπορούν όλοι να έχουν πρόσβαση σε αυτό;
P.2 - ​​Διεξάγω διαμορφωτική αξιολόγηση της διδασκαλίας μου κατά τη διάρκεια του μαθήματος στην
τάξη; Παρατηρώ και καταγράφω δεδομένα για να σχεδιάσω την επόμενη διδασκαλία μου;
Πώς αρχίζουμε την εφαρμογή

20. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
University of Texas at Austin Learning Sciences
https://learningsciences.utexas.edu/teaching/flipping-a-class/how
1. Σταδιακή εφαρμογή
Πιλοτικό πρόγραμμα σε μια μόνο τάξη – τμήμα - μάθημα
2. Επιλογή μαθήματος
Δραστηριότητες στην τάξη
Δύσκολες έννοιες – θέματα
3. Δημιουργία «έμπειρης» τάξης μαθητών στην πραγματοποίηση
δραστηριοτήτων
4. Εκπαιδευτικός σχεδιασμός για τις εντός και εκτός τάξης
δράσεις (Στόχοι-αποτελέσματα-διαδικασίες)
5. Δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού (μικρής διάρκειας video,
online περιεχόμενο, σημειώσεις κ.λπ.).
Αρχικά, εύρεση και χρήση υπάρχοντος διαδικτυακού υλικού
6. Οι μαθητές να ολοκληρώνουν τις εκτός τάξεις δράσεις
(Δημιουργία ερωτήσεων, υπευθυνότητα μαθητών)

21. Αποστολή στους μαθητές
Μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας
Πρέπει να είναι ξεκάθαρο
ότι το περιεχόμενο του βίντεο είναι
μέρος της διδασκαλίας του
μαθήματος και ότι θα γίνουν
δραστηριότητες στην τάξη
Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός
Στόχοι-Δραστηριότητες-
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Δημιουργία βίντεο
Να περιλαμβάνει τα βασικά
στοιχεία του μαθήματος.
Ελκυστικό, ενδιαφέρον.
Εγώ θα το
παρακολουθούσα;
Ερωτήσεις!
Στην τάξη:
Δραστηριότητες εφαρμογής
και εμπέδωσης στο
γνωστικό αντικείμενο
Ξεκίνησε με ένα μάθημα
Πηγή: The 6-step guide to flipping your
classroom (Dunn J., 2014)
Πώς αρχίζουμε την εφαρμογή - Τα 6 βήματα

22. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Δημιουργία ομάδων
μαθητών για εργασία
σε ένα συγκεκριμένο
θέμα και συμπλήρωση
ερωτήσεων ή/και
ασκήσεων
Συνεργασία ομάδων
μαθητών και παρουσίαση
εργασιών στο σύνολο της
τάξης
Επανεξέταση
Σχεδιασμού
Αναθεώρηση
Δραστηριοτήτων
Επανάληψη
Διαδικασίας σε άλλο μάθημα
Πώς αρχίζουμε την εφαρμογή - Τα 6 βήματα

23. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
• Οι μαθητές δεν έχουν πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό από το σπίτι
• Οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται καθοδήγηση πώς να δημιουργήσουν ή να
βρουν κατάλληλα video για διδασκαλία
• Οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται καθοδήγηση για την καλύτερη δυνατή
αξιοποίηση του διδακτικού χρόνου στην τάξη
• Χρόνος που απαιτείται για την ανάπτυξη μιας Flipped Learning
διδασκαλίας
[McLaughlin et al. 2014]: Kατά τον πρώτη εφαρμογή απαιτείται 127%
περισσότερος χρόνος για τον σχεδιασμό και την προετοιμασία σε σχέση
με μια παραδοσιακή διδασκαλία, που μειώνεται στις επόμενες φορές
[Lage 2000]: Δύο ώρες για τον σχεδιασμό της διδασκαλίας και δύο ώρες για τη
δημιουργία του video
(FLN’s online community of practice,
attending webinars, trainings etc.)
Ανησυχίες …
Πώς αρχίζουμε την εφαρμογή

24. Εφαρμογή στην Εκπαίδευση Ενηλίκων
…στην Κρήτη

25. Εφαρμογή στην Εκπαίδευση Ενηλίκων
Δύο ομάδες ενηλίκων εκπαιδευομένων
1. Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας
Εκπαίδευσης Ηρακλείου, στο πλαίσιο των καθηκόντων
του έργου του Σχολικού Συμβούλου
2. Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης
(Ε.Π.ΠΑΙ.Κ.) – ΑΣΠΑΙΤΕ Κρήτης, Μάθημα
«Παιδαγωγικές Εφαρμογές Η/Υ»,
Α εξάμηνο έτους 2015-16
…στην Κρήτη

26. Ενήλικες εκπαιδευόμενοι
Πηγή: Bonwell,C., Eison,J. (1991)
• Έχουν ανάγκη να: αποκτήσουν γνώσεις, αναπτύξουν
ικανότητες, να υιοθετήσουν νέες στάσεις
Πώς ….
• Μαθητοκεντρικές τεχνικές που προωθούν την
ενεργητική συμμετοχή των εκπαιδευόμενων
(καταιγισμός ιδεών, εργασία σε ομάδες, παιχνίδι
ρόλων, προσομοίωση, κ.α.)
Πρόβλημα ….
Ο διδακτικός χρόνος δεν επαρκεί

27. Στόχος
Εκπαίδευσης
Οι εκπαιδευόμενοι:
• Να γνωρίσουν ένα νέο τρόπο οργάνωσης της πορείας
της διδασκαλίας, το «Flipped Classroom»
• Να σχεδιάσουν μια διδασκαλία με χρήση του «Flipped
Classroom»
Υπάρχουν οι όροι:
Flipped Classroom
Flipped Learning
Flipped Teaching
Αντεστραμμένη
Διδασκαλία
Πηγή: Κανδρούδη,Μ., Μπράτιτσης, Θ. (2013)

28. και ένας άλλος …. Στόχος
Να διδάξουμε
για την Αντεστραμμένη Διδασκαλία
χρησιμοποιώντας
σαν μαθητοκεντρική τεχνική
ενεργητικής μάθησης
την Αντεστραμμένη Διδασκαλία

29. Διαδικασία Εκπαίδευσης
Ενηλίκων με Α.Δ.
0. Σπίτι: Μελέτη διδακτικού/επιμορφωτικού υλικού
(από ιστοσελίδες ΣχολικούΣυμβούλου)
Ιστοσελίδες – Διδακτικό και επιμορφωτικό υλικό
http://epimorfosi.weebly.com/

30. Διαδικασία Εκπαίδευσης
Ενηλίκων με Α.Δ.
0. Σπίτι: Μελέτη διδακτικού/επιμορφωτικού υλικού
«Το flipped classroom είναι η χρονική αντιστροφή της διδασκαλίας με την οποία η «παράδοση» του
μαθήματος γίνεται στο σπίτι των μαθητών ενώ «οι ασκήσεις» που παραδοσιακά γίνονται από τους
μαθητές στο σπίτι, μεταφέρονται στο σχολείο. Με αυτόν τον τρόπο ο εκπαιδευτικός αξιοποιεί το
διαθέσιμο χρόνο του, όχι στη μετωπική διδασκαλία, αλλά βρίσκεται δίπλα στους μαθητές
ενεργώντας σαν διευκολυντής την ώρα που οι μαθητές μαθαίνουν ενεργητικά, συνεργάζονται,
λύνουν απορίες και παράγουν.
Η εφαρμογή του flipped classroom είναι συνυφασμένη με την δημιουργία, αξιοποίηση και διανομή
ψηφιακού υλικού για την παροχή της «εκτός τάξης» εκπαίδευσης.
Το σεμινάριο θα έχει διάρκεια τέσσερις ημέρες, από τις οποίες οι δύο θα γίνουν δια ζώσης και οι
άλλες δύο από απόσταση, όπου θα πραγματοποιηθούν και κάποιες εφαρμογές. Οι δια ζώσης
συναντήσεις θα γίνουν στο εργαστήριο ηλεκτρονικών του 1ου ΕΚ Ηρακλείου, την Τρίτη 16/2 και την
Τρίτη 23/2 2016 και ώρες 5.00μμ - 8.30μμ.
Παρακαλούνται οι εκπαιδευτικοί που ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν την επιμόρφωση, να
ενημερωθούν για το flipped classroom στο σύνδεσμο http://eppaik.weebly.com/flipped-
classroom.html
Από έγγραφο- πρόσκληση Σχολικού Συμβούλου:

31. 0. Σπίτι: Μελέτη διδακτικού/επιμορφωτικού υλικού
1. Τάξη: Δημιουργία προσωπικής ιστοσελίδας σαν
αποθετήριο υλικού και LMS
2. Σπίτι: Μελέτη υλικού για κατασκευή μαθήματος στο
TEDEd – Δημιουργία Google Group
Διαδικασία Εκπαίδευσης
Ενηλίκων με Α.Δ.

32. Διαδικασία Εκπαίδευσης
Ενηλίκων με Α.Δ.
0. Σπίτι: Μελέτη διδακτικού/επιμορφωτικού υλικού
1. Τάξη: Δημιουργία προσωπικής ιστοσελίδας σαν
αποθετήριο υλικού και LMS
2. Σπιτι: Μελέτη υλικού για κατασκευή μαθήματος
στο TEDEd – Δημιουργία Googlegroup
3. Σπίτι: Δικτυακή επικοινωνία ομάδας
4. Σπίτι: Κατασκευή υλικού
5. Τάξη: Παρουσίαση υλικού, απορίες, βελτιώσεις…
6. Διαδικτυακή τάξη: Τηλεδιάσκεψη

33. Εκπαίδευση Ενηλίκων με Α.Δ.
Τεχνολογίες που χρησιμοποιήθηκαν για δημιουργία:
•Ιστοσελίδων: Weebly.com
•Υλικού: Μαθήματα Ted – Ed
•Εκπαιδευτικού Βίντεο: Camtasia
•Τηλεδιάσκεψη: Google Hangout
•Επικοινωνία ομάδας: Google Groups

34. Αποτελέσματα
Τι βρήκαμε…
• Στα αρχικά ερωτηματολόγια (>100), η συντριπτική
πλειοψηφία δήλωσε ότι
θα ήθελε να είχε διδαχτεί μαθήματα (στο σχολείο ή αλλού)
με αντεστραμμένη διδασκαλία.
• Στα αρχικά ερωτηματολόγια (>100), η συντριπτική
πλειοψηφία δήλωσε ότι η αντεστραμμένη διδασκαλία
θα άρεσε και θα βοηθούσε τους μαθητές

35. Αποτελέσματα
Τι βρήκαμε…
• Όλοι οι μαθητές του ΕΠΠΑΙΚ (22) δημιούργησαν
μαθήματα στο TEDEd
• Όλοι οι επιμορφούμενοι εκπαιδευτικοί (15)
δημιούργησαν μαθήματα στο TEDEd
• Στα ΤΕΛΙΚΑ ερωτηματολόγια, η συντριπτική πλειοψηφία
δήλωσε ότι θα ήθελε να είχε διδαχτεί μαθήματα (στο
σχολείο ή αλλού) με αντεστραμμένη διδασκαλία.
• Στα ΤΕΛΙΚΑ ερωτηματολόγια, η συντριπτική πλειοψηφία
δήλωσε ότι θέλει να δοκιμάσει με μαθητές
την αντεστραμμένη διδασκαλία

36. Ευχαριστούμε
και όταν έρθει η ώρα, τότε θα έχουμε
και ένα καλύτερο εκπαιδευτικό σύστημα
και μια καλύτερη κοινωνία
«Ψηφιακός Αριστοτέλης»
για όλους
http://epimorfosi.weebly.com/flipped-classroom-
resourses.html
Επικοινωνία:
johntzortzakis@gmail.com