μια παρουσίαση του μοντέλου διδασκαλίας της "ανεστραμμένης" τάξης που δημιουργήθηκε στα πλαίσια της διάχυσης των αποτελεσμάτων του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ KA122 του 1ου Γυμνασίου Ελευθερίου- Κορδελιού (2022-23)

1. The flipped classroom
Η ανεστραμμένη τάξη
Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Erasmus+ KA122
«Classroom Management Solutions for Teachers: New Methodologies, Effective
Motivation, Cooperation and Evaluation Strategies»

2. τι είναι;
Το μοντέλο της ανεστραμμένης
τάξης (Flipped Classroom) αποτελεί μια μορφή
μεικτής μάθησης (Blended Learning) κατά την
οποία «η παράδοση του μαθήματος μεταφέρεται
έξω από την τάξη, προκειμένου ο διδακτικός
χρόνος στην τάξη να αφιερωθεί περισσότερο σε
αλληλεπιδραστικού τύπου δραστηριότητες όπου οι
μαθητές/τριες εμπλέκονται ενεργητικά με το
διδακτικό περιεχόμενο». Οι μαθητές/τριες
μαθαίνουν παρακολουθώντας βιντεοδιαλέξεις ή
άλλο εκπαιδευτικό υλικό στο σπίτι, ενώ η
«εργασία για το σπίτι» (homework) γίνεται στη
σχολική τάξη με τον καθηγητή και τους μαθητές
να συζητούν και να επιλύουν απορίες.
πηγή:
https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/35

3. Με βάση το μοντέλο αυτό
μεταφερόμαστε από την παράδοση του
μαθήματος μέσα στην τάξη
(lecture) στην έρευνα και μάθηση μέσω
δραστηριότητας (activity) έξω από την
τάξη και με το ρόλο του εκπαιδευτικού να
αλλάζει από διδάσκων (lecturer –
instructor) σε καθοδηγητή και μέντορα
(mentor) των μαθητών/τριών για να
διεκπεραιώσουν τις εργασίες τους.
Οι μαθητές/τριες μαθαίνουν
παρακολουθώντας βιντεοδιαλέξεις ή άλλο
εκπαιδευτικό υλικό από το σπίτι τους, ενώ
η «εργασία για το σπίτι» (homework)
γίνεται στη σχολική αίθουσα με τον
εκπαιδευτικό και τους μαθητές να συζητούν
και να επιλύουν απορίες.

4. • Παραδοσιακή τάξη ( δια ζώσης, γραμμική, ελέγχεται από τον εκπαιδευτικό)
• Ανεστραμμένη τάξη (μικτή, μη γραμμική, ελέγχεται από τον μαθητή)
ΠΡΙΝ
Οι μαθητές/τριες γνωρίζουν
το πρόγραμμα και μελετούν
το υλικό του προηγούμενου
μαθήματος
ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ
Ο εκπαιδευτικός εκθέτει το
υλικό του μαθήματος κυρίως
με διαλέξεις
ΜΕΤΑ
Οι μαθητές/τριες κάνουν τις
εργασίες που τους έχουν
ανατεθεί στο σπίτι
ΠΡΙΝ
Οι μαθητές/τριες εισάγονται
στο υλικό του μαθήματος
κυρίως μέσω βίντεο ή άλλου
πολυμεσικού τρόπου (π.χ.
μέσω της e-class, e-me)
ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ
Ο εκπαιδευτικός επιλύει
απορίες και οι μαθητές/τριες
εκτελούν συνεργατικές
δραστηριότητες και ομαδικές
εργασίες
ΜΕΤΑ
Οι μαθητές απαντούν σε
ερωτήσεις, κουίζ,
αναστοχάζονται όσα έμαθαν
και επεκτείνουν την
κατανόηση εννοιών

5. βασικά χαρακτηριστικά ανεστραμμένης τάξης
Η «ανεστραμμένη» τάξη στηρίζεται σε τέσσερις πυλώνες- χαρακτηριστικά. Η λέξη
“FLIP” είναι το ακρωνύμιο των λέξεων (στα αγγλικά) που αφορούν σε αυτά
τα χαρακτηριστικά.

6. Εκπαιδευτικός: Πρέπει να αναδιοργανώνει το περιβάλλον μάθησης, ώστε να :
• περιορίζεται σε ρόλο καθοδηγητή, εμψυχωτή
• προσαρμόζει το μάθημα και το χώρο, ανάλογα με τις ανάγκες και τα
μαθησιακά στυλ των μαθητών του
• σχεδιάζει δραστηριότητες τόσο για εξατομικευμένη όσο και για ομαδική
εργασία.
• ενθαρρύνει, υποστηρίζει, παρακολουθεί τις δραστηριότητες
• διευκολυντής “facilitator”, διαθέσιμος στα αιτήματα των μαθητών.
• αναπτύσσει συμβουλευτικό ή/και εμψυχωτικό ρόλο.

7. ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ
• μαθητές: ενεργοί μαθητευόμενοι “active learners” / δάσκαλοι:
διευκολυντές “facilitators”, διαθέσιμοι στα αιτήματα των μαθητών.
Ο μαθητής πρέπει να μάθει να είναι ενεργός, δηλαδή:
• να ανακαλύπτει αλληλοεπιδρώντας τη γνώση, να την επεξεργάζεται σε
βάθος και να την εφαρμόζει.
• να αναγνωρίζει τις ανάγκες του,
• να θέτει στόχους, και αξιολογεί το βαθμό επίτευξης των μαθησιακών
του στόχων, ενισχύοντας έτσι την αυτονομία του.
• να αναγνωρίζει τις πηγές, να αξιολογεί το εκπαιδευτικό υλικό και
αλληλοεπιδρώντας με τους υπόλοιπους να κατακτήσει τη γνώση.

8. : ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
Περιεχόμενο είναι το εκπαιδευτικό υλικό που
παρέχεται από τον δάσκαλο για μελέτη στο σπίτι πριν
το μάθημα, αλλά και οι δραστηριότητες που
υλοποιούνται κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
Αυτό θα πρέπει να είναι:
• προκαθορισμένο, συγκεκριμένο και σχετικό με το
θέμα της εκάστοτε εκπαιδευτικής δραστηριότητας,
ώστε να εξυπηρετεί τις στρατηγικές του
εκπαιδευτικού, να περιλαμβάνει τους γνωστικούς
στόχους του μαθήματος και να απευθύνεται σε όλα τα
μαθησιακά στυλ μαθητών.

9. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ
Ο εκπαιδευτικός απαιτείται να έχει κάποιες δεξιότητες:
• Εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες και το χειρισμό τους, ώστε να
δημιουργεί υλικό ή μέρος αυτού, να επιλέγει υλικό από τα
αποθετήρια και να το διαμοιράζει με κατάλληλα εργαλεία.
• Ικανότητα σωστής αξιοποίησης του χρόνου που έχει με τους
μαθητές μέσα στην τάξη, ώστε να προωθεί μέσα από τη
συνεργασία και την κοινωνική αλληλεπίδραση, την κριτική σκέψη
των μαθητών του.
• Ικανότητα σχεδίασης στοχευμένων δραστηριοτήτων για την
επίτευξη στόχων (εμπέδωση γνώσης)
• Αλλαγή στάσης από καθοδηγητής της διδασκαλίας σε μεσολαβητή,
διευκολυντή, υποστηρικτή.
Παρόλο που η παρουσία του είναι λιγότερο αισθητή, ο ρόλος του
παραμένει πολύ σημαντικός!

10. Το μοντέλο της «ανεστραμμένης» τάξης,
(σύμφωνα με τους Estes et. al. 2014),
περιλαμβάνει τρία στάδια προετοιμασίας και
εφαρμογής:
1.Πριν την τάξη (pre-class)
2.Μέσα στην τάξη (in-class)
3.Μετά την τάξη (post-class)

11. Πριν την τάξη:
• Οι μαθητές λαμβάνουν το ψηφιακό
εκπαιδευτικό υλικό, συνήθως με τη μορφή
βίντεο μέσω κάποιας διαδικτυακής
πλατφόρμας (π.χ. e- class, e-me) και
καλούνται να το παρακολουθήσουν σε
χρονικό διάστημα που ορίζεται απ’ τον
εκπαιδευτικό.
• Οι μαθητές μπορούν να αλληλεπιδράσουν, να
δουν το υλικό όσες φορές θέλουν, να
εστιάσουν σε όποια σημεία επιθυμούν, στο
δικό τους χώρο και με το δικό τους ρυθμό
(Strayer, 2007)

12. Στην τάξη:
χρησιμοποιούνται ενεργητικές και συμμετοχικές διδακτικές
τεχνικές και δραστηριότητες ανακαλυπτικής μάθησης.
Οι μαθητές δεδομένου ότι έχουν μελετήσει το διδακτικό
υλικό :
• παρουσιάζουν την εργασία τους συμμετέχοντας σε
ομαδικές δραστηριότητες που έχει ορίσει ο εκπαιδευτικός
• Αξιολογούν τις γνώσεις και δεξιότητες που απέκτησαν σε
συνεργασία και ανατροφοδότηση με τους συμμαθητές τους.
• Επιλύουν προβλήματα, συμμετέχουν σε συζητήσεις,
συνεργάζονται
Πηγή εικόνας:
https://blogs.sch.gr/pekesde/archives/2683

13. Μετά την τάξη:
Οι μαθητές:
• Αξιολογούν τις γνώσεις που απέκτησαν από τα δύο προηγούμενα
στάδια
• Ελέγχουν το επίπεδο των γνώσεων τους, εντοπίζουν αδυναμίες τους
και προσπαθούν να τις βελτιώσουν ανατρέχοντας εκ νέου στο υλικό
του μαθήματος.

14. Μαθητοκεντρικό μοντέλο:
• ενεργός εμπλοκή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία
• βελτίωση επιδόσεων μαθητών
• ανάπτυξη της κριτικής σκέψης
• θετική προδιάθεση και αύξηση αλληλεπίδρασης και συνεργασίας
• ανάπτυξη δεξιοτήτων (π.χ. ψηφιακός γραμματισμός)
• αύξηση κινήτρων μάθησης
• καλύτερη διαχείριση του διδακτικού χρόνου ο διαθέσιμος σχολικός χρόνος αξιοποιείται με
διαφορετικό και αποτελεσματικότερο τρόπο
• ευελιξία στο χρόνο και το ρυθμό μάθησης
• υποστήριξη αδύναμων μαθητών
• διαφοροποίηση και εξατομίκευση της διδασκαλίας
• Η μάθηση γίνεται οπουδήποτε και οποτεδήποτε= διαρκής ανατροφοδότηση

15. Στο μοντέλο της ανεστραμμένης τάξης:
Με βάση την αναθεωρημένη ταξινομία στόχων του
Bloom για το γνωστικό τομέα, που εκφράζεται πια με
ρήματα, οι μαθητές αφιερώνουν λιγότερο χρόνο για
την απομνημόνευση και την κατανόηση εκτός της
αίθουσας διδασκαλίας και στην τάξη εστιάζουν σε πιο
σύνθετους στόχους, την εφαρμογή, την ανάλυση, την
αξιολόγηση και τη σύνθεση. Η πυραμίδα αυτή
λειτουργεί αντίστροφα στην παραδοσιακή διδασκαλία.

16. • άνιση πρόσβαση στην τεχνολογία
• αύξηση χρόνου μελέτης στο σπίτι για μαθητές
και προετοιμασίας υλικού για τους
εκπαιδευτικούς
• δημιουργία ψηφιακού υλικού- ανάγκη για καλή
γνώση τεχνολογίας
• ποιότητα και αξιοπιστία ψηφιακού υλικού

17. Τι δεν είναι «ανεστραμμένη» τάξη:
• Δεν είναι η χρήση ψηφιακών μέσων στην τάξη
• Δεν είναι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση από μόνη της
Η ανεστραμμένη τάξη, όπως και κάθε άλλο καινοτόμο μοντέλο διδασκαλίας και μάθησης,
πρέπει να δοκιμαστεί στην πράξη για να αποδείξει την αποτελεσματικότητά του.
Και φυσικά, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υποκαταστήσει το ρόλο του
εκπαιδευτικού!

18. Πηγές:
• European Teachers Academy (φορέας επιμόρφωσης Erasmus)
• Πρακτικά εργασιών 9ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (Τόμ. 8 Αρ. 2Α
(2015): Καινοτομία & Έρευνα στην Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση & στις Τεχνολογίες Πληροφορίας &
Επικοινωνίας|Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (ekt.gr))
• https://blogs.sch.gr/georgia_douvli/2020/04/23/yliko-gia-ti-methodo-tis-anestrammenis-taxis/
• Διαδίκτυο
 Η παρουσίαση αυτή δημιουργήθηκε στα πλαίσια της διάχυσης των
αποτελεσμάτων από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ERASMUS+ ΚΑ122
Δημιουργός παρουσίασης: Σαράφη Μαρία, ΠΕ 02