SlideShare a Scribd company logo
1 of 11
Бруцеллёз өвчний шинж тэмдэг,
урьдчилан сэргийлэх
Бруцеллёз
Өвчтэй мал, амьтнаас хүнд халдварлаж,
• мэдрэл,
• цус шингэний тогтолцоо,
• тулгуур хөдөлгөөний
• дотор эрхтэн (зүрх, уушиг, элэг, дэлүү),
• шээс, бэлгийн эрхтэн зэргийг гэмтээдэг, дахих,
архагших хандлагатай халдварт өвчин юм.
Бруцеллёз
Манай орны нөхцөлд хамгийн олонтоо
тохиолддог өвчин.
Энэ өвчний тархалт 2008 оны байдлаар
дэлхийн 60 шахам оронд бүртгэгдсэн.
Манай улсад нэг жилд дундажаар 400-500 хүн
буюу 10 мянган хүн ам тутамд 1-2 хүн шинээр
өвчилж байна.
Халдвар дамжуулагч амьтад ба өвчин үүсгэгч
Бруцеллёз өвчтэй

•
•
•
•
•
•

Үхэр
Гахай
Хонь
Ямаа
Тэмээ
Цаа буга

зэрэг амьтдаас хүнд халдварладаг
Өвчин үүсгэгч нян
нь эд, эсийн завсар
ба дотор амьдрах
чадвартай тул
өвчний эдгэрэлт
харьцангуй
удаан, дахих, архагш
их нь их байдаг

Brucella melitensis/ Brucella suis
Эдгээр нянгууд буур, бух, хуц,
ухна, бодон зэрэг өвчтэй эцэг
мал, амьтны үрийн шингэн, эх
мал амьтны төлийн ус,
хаг, сүү, баас, шээс зэргээр
ялгарч хүнс, ус, хөрс, орчныг
бохирдуулдаг.

Brucella melitensis/ Brucella suis
Халдвар дамжих зам
- ХҮНИЙ БИЕД НЯН ГЭМТСЭН АРЬС, САЛСТ БОЛОН ХООЛ
БOЛОВСРУУЛАХ ЗАМ, АМЬСГАЛЫН ЗАМААР ОРЖ ХАЛДВАРЛАНА
- ХҮНЭЭС ХҮНД ХАЛДВАРЛАХ НЬ ХОВОР, ӨВЧТЭЙ ЭХ ТӨРӨХ ҮЕД
ЦУСААР, ХӨХӨӨР ХООЛЛОХОД СҮҮГЭЭР ХҮҮХДЭДХАЛДВАРЛАЖ БОЛДОГ

- ГОЛ ТӨЛӨВБОГ МАЛААС ХАЛДВАР АВНА
- ХҮМҮҮС МАЛ ТӨЛЛӨХ ҮЕД ТӨЛИЙН УС, ХАГ, НЯЛХ ТӨЛИЙН
ЗУНГАГ, БААС, ШЭЭС ЗЭРГЭЭС БРУЦЕЛЛЁЗЫН ХАЛДВАР ОЛОНТОО АВДАГ
Илрэх гол шинж тэмдэгүүд
•
•
•
•
•
•
•

Толгой өвдөх
ядарч сульдах
сэтгэл санаа хямрах
үдээс хойш, оройд халуурах
шөнө хөлрөх
толгой, яс, үе, булчин, ууц нуруу өвдөх
хүзүү, суганы тунгалгийн булчирхайнууд хөндүүрлэхгүй
томрох
• хааяа арьсанд цусархаг тууралтууд гарах
Илрэх гол шинж тэмдэгүүд
Том үеүдээр өвдөх нь гол
шинж тэмдэг болно.
Сэргийлэлт
•

•
•

•
•
•
•
•

Малтай айл өрх, мал аж ахуйн нэгж байгууллагууд мал сүргээ жил бүр
бруцеллёз өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх үзлэг шинжилгээнд бүрэн
хамруулж, охин хурга, ишигт рев-1, охин тугалд штамм-19 вакцин заавал
тариулах
бруцеллёз өвчтэй малыг тусгаарлах
Төл хүлээн авах, бэрхшээсэн төл гардах, арьс шир бэлтгэх, мал
саах, ноослох, хэрэгцээлэх, өтөг бууц цэвэрлэхдээ хөдөлмөр хамгааллын
хувцас ( амын хаалт, хормогч, резинин бээлий) өмсөх
малын эхэс, зулбадасыг нүхэнд булах, устгахдаа дэгээ ашиглах
эдгээр үйлдлийн дараа гараа савантай халуун усаар угааж занших
Мал, амьтны сүү, цөцгий, мах, элэг, цусан бүтээгдэхүүнийг сайн
боловсруулж, чанаж хэрэглэх
бруцеллёзын шинжилгээгүй бог, бод малын түүхий сүүг
амтлахгүй байх, хөөрүүлж хэрэглэх
мал бруцеллёзтой оношлогдсон үед ундны усаа буцалгаж хэрэглэх
Анхаарал тавьсанд
баярлалаа

More Related Content

What's hot

арьсны идээт өвчнүүд
арьсны идээт өвчнүүдарьсны идээт өвчнүүд
арьсны идээт өвчнүүдДоржханд Б.
 
Presentation 2. халдварын хэлхээ
Presentation 2. халдварын хэлхээPresentation 2. халдварын хэлхээ
Presentation 2. халдварын хэлхээbatsuuri nantsag
 
лекц 11. цахлай, хулгана яр, зөгийн гафиноз
лекц 11. цахлай, хулгана яр, зөгийн гафиноз лекц 11. цахлай, хулгана яр, зөгийн гафиноз
лекц 11. цахлай, хулгана яр, зөгийн гафиноз batsuuri nantsag
 
осол гэмтлээс сэргийлье
осол гэмтлээс сэргийльеосол гэмтлээс сэргийлье
осол гэмтлээс сэргийльеTuul Tula
 
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга batsuuri nantsag
 
атопийн дерматит
атопийн дерматитатопийн дерматит
атопийн дерматитdulmaa munkhbat
 
антибактериал эмийн тухай, бүлэг, ангилал,
антибактериал эмийн тухай, бүлэг, ангилал,антибактериал эмийн тухай, бүлэг, ангилал,
антибактериал эмийн тухай, бүлэг, ангилал,Bilguun To Gold Or
 
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдал
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдалкардиомиопати, зүрхний архаг дутагдал
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдалМ. Лхагва-Өлзий
 
3. development of_embryo_and_fetus
3. development of_embryo_and_fetus3. development of_embryo_and_fetus
3. development of_embryo_and_fetusHishgeeubuns
 
тарваган тахал
тарваган тахалтарваган тахал
тарваган тахалБ. Энжи
 
менингит - -мэдрэл судлал
менингит - -мэдрэл судлалменингит - -мэдрэл судлал
менингит - -мэдрэл судлалМөнхтуул Г
 
булчинд тарилга хийх стандарт
булчинд тарилга хийх стандартбулчинд тарилга хийх стандарт
булчинд тарилга хийх стандартSosoo Byambaa
 
тархмал хордлогот бахуу
тархмал хордлогот бахуутархмал хордлогот бахуу
тархмал хордлогот бахууAaronAagii
 
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөлsaruul tungalag
 

What's hot (20)

арьсны идээт өвчнүүд
арьсны идээт өвчнүүдарьсны идээт өвчнүүд
арьсны идээт өвчнүүд
 
шокын үеийн яаралтай тусламж
шокын үеийн яаралтай тусламжшокын үеийн яаралтай тусламж
шокын үеийн яаралтай тусламж
 
Presentation 2. халдварын хэлхээ
Presentation 2. халдварын хэлхээPresentation 2. халдварын хэлхээ
Presentation 2. халдварын хэлхээ
 
Mb l8
Mb l8Mb l8
Mb l8
 
лекц 11. цахлай, хулгана яр, зөгийн гафиноз
лекц 11. цахлай, хулгана яр, зөгийн гафиноз лекц 11. цахлай, хулгана яр, зөгийн гафиноз
лекц 11. цахлай, хулгана яр, зөгийн гафиноз
 
Боом өвчин Boom
Боом өвчин BoomБоом өвчин Boom
Боом өвчин Boom
 
осол гэмтлээс сэргийлье
осол гэмтлээс сэргийльеосол гэмтлээс сэргийлье
осол гэмтлээс сэргийлье
 
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга
 
атопийн дерматит
атопийн дерматитатопийн дерматит
атопийн дерматит
 
антибактериал эмийн тухай, бүлэг, ангилал,
антибактериал эмийн тухай, бүлэг, ангилал,антибактериал эмийн тухай, бүлэг, ангилал,
антибактериал эмийн тухай, бүлэг, ангилал,
 
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдал
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдалкардиомиопати, зүрхний архаг дутагдал
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдал
 
3. development of_embryo_and_fetus
3. development of_embryo_and_fetus3. development of_embryo_and_fetus
3. development of_embryo_and_fetus
 
тарваган тахал
тарваган тахалтарваган тахал
тарваган тахал
 
багтраа
багтраабагтраа
багтраа
 
менингит - -мэдрэл судлал
менингит - -мэдрэл судлалменингит - -мэдрэл судлал
менингит - -мэдрэл судлал
 
булчинд тарилга хийх стандарт
булчинд тарилга хийх стандартбулчинд тарилга хийх стандарт
булчинд тарилга хийх стандарт
 
сүрьеэ өвчин
сүрьеэ өвчин сүрьеэ өвчин
сүрьеэ өвчин
 
тархмал хордлогот бахуу
тархмал хордлогот бахуутархмал хордлогот бахуу
тархмал хордлогот бахуу
 
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл
 
Гавал тархины мэдрэлийн үйл ажиллагааны өөрчлөлт
Гавал тархины мэдрэлийн үйл ажиллагааны өөрчлөлтГавал тархины мэдрэлийн үйл ажиллагааны өөрчлөлт
Гавал тархины мэдрэлийн үйл ажиллагааны өөрчлөлт
 

Viewers also liked

Milk safety workshop
Milk safety workshopMilk safety workshop
Milk safety workshopnoonii
 
Harhorum hot
Harhorum hotHarhorum hot
Harhorum hotTsatsral
 
"Экологи байгаль хамгаалал" Хичээл-9
"Экологи байгаль хамгаалал" Хичээл-9"Экологи байгаль хамгаалал" Хичээл-9
"Экологи байгаль хамгаалал" Хичээл-9E-Gazarchin Online University
 
Мал амьтны гоц халдварт өвчин /Animal infectious diseases/
Мал амьтны гоц халдварт өвчин /Animal infectious diseases/Мал амьтны гоц халдварт өвчин /Animal infectious diseases/
Мал амьтны гоц халдварт өвчин /Animal infectious diseases/Tuvshinsanaa Baasanjav
 
E m.sp713, lesson 3
E m.sp713, lesson 3E m.sp713, lesson 3
E m.sp713, lesson 3davaa627
 
уранцэцэг
уранцэцэгуранцэцэг
уранцэцэгMigaa2479
 
мал амьтаны гоц халдварт өвчин
мал амьтаны гоц халдварт өвчинмал амьтаны гоц халдварт өвчин
мал амьтаны гоц халдварт өвчинБ. Лхагваа
 
биоценоз
биоценозбиоценоз
биоценозdavaa627
 
экологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docx
экологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docxэкологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docx
экологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docxBuyankhishig Ba
 
халдварт өвчнөөс сэргийлэх аргууд
халдварт өвчнөөс сэргийлэх аргуудхалдварт өвчнөөс сэргийлэх аргууд
халдварт өвчнөөс сэргийлэх аргуудMunkhnasan Jijgee
 

Viewers also liked (12)

Milk safety workshop
Milk safety workshopMilk safety workshop
Milk safety workshop
 
Harhorum hot
Harhorum hotHarhorum hot
Harhorum hot
 
"Экологи байгаль хамгаалал" Хичээл-9
"Экологи байгаль хамгаалал" Хичээл-9"Экологи байгаль хамгаалал" Хичээл-9
"Экологи байгаль хамгаалал" Хичээл-9
 
Мал амьтны гоц халдварт өвчин /Animal infectious diseases/
Мал амьтны гоц халдварт өвчин /Animal infectious diseases/Мал амьтны гоц халдварт өвчин /Animal infectious diseases/
Мал амьтны гоц халдварт өвчин /Animal infectious diseases/
 
E m.sp713, lesson 3
E m.sp713, lesson 3E m.sp713, lesson 3
E m.sp713, lesson 3
 
уранцэцэг
уранцэцэгуранцэцэг
уранцэцэг
 
мал амьтаны гоц халдварт өвчин
мал амьтаны гоц халдварт өвчинмал амьтаны гоц халдварт өвчин
мал амьтаны гоц халдварт өвчин
 
Нян
НянНян
Нян
 
Sem2
Sem2Sem2
Sem2
 
биоценоз
биоценозбиоценоз
биоценоз
 
экологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docx
экологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docxэкологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docx
экологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docx
 
халдварт өвчнөөс сэргийлэх аргууд
халдварт өвчнөөс сэргийлэх аргуудхалдварт өвчнөөс сэргийлэх аргууд
халдварт өвчнөөс сэргийлэх аргууд
 

Similar to Brucellosis

Presentation 9 factoral diseases
Presentation 9 factoral diseasesPresentation 9 factoral diseases
Presentation 9 factoral diseasesbatsuuri nantsag
 
лекц 15. ауескийн өвчин,хорт салст халуурал, марекийн өвчин
лекц 15. ауескийн өвчин,хорт салст халуурал, марекийн өвчин лекц 15. ауескийн өвчин,хорт салст халуурал, марекийн өвчин
лекц 15. ауескийн өвчин,хорт салст халуурал, марекийн өвчин batsuuri nantsag
 
Presentation 3 bcpp and ahs
Presentation 3 bcpp and ahsPresentation 3 bcpp and ahs
Presentation 3 bcpp and ahsbatsuuri nantsag
 
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалт
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалтлекц 9. дхх, брадзот, хиамдалт
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалтbatsuuri nantsag
 
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэл
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэллекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэл
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэлbatsuuri nantsag
 
лекц 1. энтеробактериозын халдварууд
лекц 1. энтеробактериозын халдваруудлекц 1. энтеробактериозын халдварууд
лекц 1. энтеробактериозын халдваруудbatsuuri nantsag
 
Presentation 5 erd lsd bt_etc
Presentation 5 erd lsd bt_etcPresentation 5 erd lsd bt_etc
Presentation 5 erd lsd bt_etcbatsuuri nantsag
 
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударга
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударгалекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударга
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударгаbatsuuri nantsag
 
Presentation 12 sheep goat diseases
Presentation 12 sheep goat diseasesPresentation 12 sheep goat diseases
Presentation 12 sheep goat diseasesbatsuuri nantsag
 
Галзуу өвчин
Галзуу өвчинГалзуу өвчин
Галзуу өвчинUchral Kh
 
Animal disease etiology
Animal disease etiologyAnimal disease etiology
Animal disease etiologytamiraa88
 
Presentation 11 horses diseases
Presentation 11 horses diseasesPresentation 11 horses diseases
Presentation 11 horses diseasesbatsuuri nantsag
 
Presentation 2 ppr and asf
Presentation 2 ppr and asfPresentation 2 ppr and asf
Presentation 2 ppr and asfbatsuuri nantsag
 
Presentation 13 pig diseases
Presentation 13 pig diseasesPresentation 13 pig diseases
Presentation 13 pig diseasesbatsuuri nantsag
 
presentation-batbold.ts(1).pptx
presentation-batbold.ts(1).pptxpresentation-batbold.ts(1).pptx
presentation-batbold.ts(1).pptxMegUvsAimag
 

Similar to Brucellosis (20)

Presentation 9 factoral diseases
Presentation 9 factoral diseasesPresentation 9 factoral diseases
Presentation 9 factoral diseases
 
лекц 15. ауескийн өвчин,хорт салст халуурал, марекийн өвчин
лекц 15. ауескийн өвчин,хорт салст халуурал, марекийн өвчин лекц 15. ауескийн өвчин,хорт салст халуурал, марекийн өвчин
лекц 15. ауескийн өвчин,хорт салст халуурал, марекийн өвчин
 
Presentation 7 zoonosis 1
Presentation 7 zoonosis 1Presentation 7 zoonosis 1
Presentation 7 zoonosis 1
 
Presentation 3 bcpp and ahs
Presentation 3 bcpp and ahsPresentation 3 bcpp and ahs
Presentation 3 bcpp and ahs
 
Presentation 4 tbd gsp sp
Presentation 4 tbd gsp spPresentation 4 tbd gsp sp
Presentation 4 tbd gsp sp
 
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалт
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалтлекц 9. дхх, брадзот, хиамдалт
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалт
 
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэл
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэллекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэл
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэл
 
лекц 1. энтеробактериозын халдварууд
лекц 1. энтеробактериозын халдваруудлекц 1. энтеробактериозын халдварууд
лекц 1. энтеробактериозын халдварууд
 
Presentation 5 erd lsd bt_etc
Presentation 5 erd lsd bt_etcPresentation 5 erd lsd bt_etc
Presentation 5 erd lsd bt_etc
 
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударга
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударгалекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударга
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударга
 
Presentation 12 sheep goat diseases
Presentation 12 sheep goat diseasesPresentation 12 sheep goat diseases
Presentation 12 sheep goat diseases
 
Presentation 8 zoonosis 2
Presentation 8 zoonosis 2Presentation 8 zoonosis 2
Presentation 8 zoonosis 2
 
Ppth7
Ppth7Ppth7
Ppth7
 
Галзуу өвчин
Галзуу өвчинГалзуу өвчин
Галзуу өвчин
 
Animal disease etiology
Animal disease etiologyAnimal disease etiology
Animal disease etiology
 
Presentation 11 horses diseases
Presentation 11 horses diseasesPresentation 11 horses diseases
Presentation 11 horses diseases
 
Presentation 2 ppr and asf
Presentation 2 ppr and asfPresentation 2 ppr and asf
Presentation 2 ppr and asf
 
Presentation 13 pig diseases
Presentation 13 pig diseasesPresentation 13 pig diseases
Presentation 13 pig diseases
 
Galzuu
GalzuuGalzuu
Galzuu
 
presentation-batbold.ts(1).pptx
presentation-batbold.ts(1).pptxpresentation-batbold.ts(1).pptx
presentation-batbold.ts(1).pptx
 

Brucellosis

  • 1. Бруцеллёз өвчний шинж тэмдэг, урьдчилан сэргийлэх
  • 2. Бруцеллёз Өвчтэй мал, амьтнаас хүнд халдварлаж, • мэдрэл, • цус шингэний тогтолцоо, • тулгуур хөдөлгөөний • дотор эрхтэн (зүрх, уушиг, элэг, дэлүү), • шээс, бэлгийн эрхтэн зэргийг гэмтээдэг, дахих, архагших хандлагатай халдварт өвчин юм.
  • 3. Бруцеллёз Манай орны нөхцөлд хамгийн олонтоо тохиолддог өвчин. Энэ өвчний тархалт 2008 оны байдлаар дэлхийн 60 шахам оронд бүртгэгдсэн. Манай улсад нэг жилд дундажаар 400-500 хүн буюу 10 мянган хүн ам тутамд 1-2 хүн шинээр өвчилж байна.
  • 4. Халдвар дамжуулагч амьтад ба өвчин үүсгэгч Бруцеллёз өвчтэй • • • • • • Үхэр Гахай Хонь Ямаа Тэмээ Цаа буга зэрэг амьтдаас хүнд халдварладаг
  • 5. Өвчин үүсгэгч нян нь эд, эсийн завсар ба дотор амьдрах чадвартай тул өвчний эдгэрэлт харьцангуй удаан, дахих, архагш их нь их байдаг Brucella melitensis/ Brucella suis
  • 6. Эдгээр нянгууд буур, бух, хуц, ухна, бодон зэрэг өвчтэй эцэг мал, амьтны үрийн шингэн, эх мал амьтны төлийн ус, хаг, сүү, баас, шээс зэргээр ялгарч хүнс, ус, хөрс, орчныг бохирдуулдаг. Brucella melitensis/ Brucella suis
  • 7. Халдвар дамжих зам - ХҮНИЙ БИЕД НЯН ГЭМТСЭН АРЬС, САЛСТ БОЛОН ХООЛ БOЛОВСРУУЛАХ ЗАМ, АМЬСГАЛЫН ЗАМААР ОРЖ ХАЛДВАРЛАНА - ХҮНЭЭС ХҮНД ХАЛДВАРЛАХ НЬ ХОВОР, ӨВЧТЭЙ ЭХ ТӨРӨХ ҮЕД ЦУСААР, ХӨХӨӨР ХООЛЛОХОД СҮҮГЭЭР ХҮҮХДЭДХАЛДВАРЛАЖ БОЛДОГ - ГОЛ ТӨЛӨВБОГ МАЛААС ХАЛДВАР АВНА - ХҮМҮҮС МАЛ ТӨЛЛӨХ ҮЕД ТӨЛИЙН УС, ХАГ, НЯЛХ ТӨЛИЙН ЗУНГАГ, БААС, ШЭЭС ЗЭРГЭЭС БРУЦЕЛЛЁЗЫН ХАЛДВАР ОЛОНТОО АВДАГ
  • 8. Илрэх гол шинж тэмдэгүүд • • • • • • • Толгой өвдөх ядарч сульдах сэтгэл санаа хямрах үдээс хойш, оройд халуурах шөнө хөлрөх толгой, яс, үе, булчин, ууц нуруу өвдөх хүзүү, суганы тунгалгийн булчирхайнууд хөндүүрлэхгүй томрох • хааяа арьсанд цусархаг тууралтууд гарах
  • 9. Илрэх гол шинж тэмдэгүүд Том үеүдээр өвдөх нь гол шинж тэмдэг болно.
  • 10. Сэргийлэлт • • • • • • • • Малтай айл өрх, мал аж ахуйн нэгж байгууллагууд мал сүргээ жил бүр бруцеллёз өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх үзлэг шинжилгээнд бүрэн хамруулж, охин хурга, ишигт рев-1, охин тугалд штамм-19 вакцин заавал тариулах бруцеллёз өвчтэй малыг тусгаарлах Төл хүлээн авах, бэрхшээсэн төл гардах, арьс шир бэлтгэх, мал саах, ноослох, хэрэгцээлэх, өтөг бууц цэвэрлэхдээ хөдөлмөр хамгааллын хувцас ( амын хаалт, хормогч, резинин бээлий) өмсөх малын эхэс, зулбадасыг нүхэнд булах, устгахдаа дэгээ ашиглах эдгээр үйлдлийн дараа гараа савантай халуун усаар угааж занших Мал, амьтны сүү, цөцгий, мах, элэг, цусан бүтээгдэхүүнийг сайн боловсруулж, чанаж хэрэглэх бруцеллёзын шинжилгээгүй бог, бод малын түүхий сүүг амтлахгүй байх, хөөрүүлж хэрэглэх мал бруцеллёзтой оношлогдсон үед ундны усаа буцалгаж хэрэглэх