SI MUND TE PARANDALOHEN AKSIDENTET RRUGORE?
CDO DITE SOT DEGJOJME PER RASTE TE TMERRSHME AKSIDENTESH . KU QINDRA VETE HUMBIN JETE CDO DITE. SECILI NGA NE DUHET TE NDERGJEGJESOHET PER VLERN E JETES . PER TA BERE KETE DUHET QE TE SENSIBILIZOHEN TE RINJTE TE PARET.
KUR TE NGASESH NJE AUTOMJET PERPIQU TI KUJTOSH RREGULLAT E MEPOSHTME.
VLERSOJE JETEN
#MesueseAurela
2. CDO DITE SOT DEGJOJME PER RASTE TE
TMERRSHME AKSIDENTESH . KU QINDRA
VETE HUMBIN JETE CDO DITE. SECILI NGA
NE DUHET TE NDERGJEGJESOHET PER
VLERN E JETES . PER TA BERE KETE
DUHET QE TE SENSIBILIZOHEN TE RINJTE
TE PARET.
KUR TE NGASESH NJE AUTOMJET
PERPIQU TI KUJTOSH RREGULLAT E
MEPOSHTME.
3. PAKUJDESITE NE
DREJTIMIN E MJETIT
PERDORIMI I ALKOOLIT
MUNGESA E
SINJALISTIKAVE
NEGLIZHENCA E
KALIMTAREVE
1465-aksidente
rrugore kane
ndodhur ne vitin
2009
374-persona kane
pesuar plage te
renda
1080-persona kane
pesuar plage te lehta
300- persona kane
vdekur
80% e viktimave
jane meshkuj#MesueseAurela
5. RRETHET ME NUMRIN ME TE
LARTE TE AKSIDENTEVE JANE:
NE SHQIPERI
TIRANA 17%
DURRESI 7%
LUSHNJA 7%
KAVAJA 6%
6. Mjetet ne rruge kryejne levizje drejtevizore dhe te lakuar.
Gjate levizjes se tyre ndodh qe te ndodhin aksidente ne
pjese rruge te ndyshme.ndodhja e aksidenteve ndodh per
arsye te ndryshme,por kjo s`do te thote qe drejtuesit e
mjeteve s`jane te afte qe te parandalojne nje aksident.Qe te
parandalohen aksidentet duhet qe drejtuesi te kete parasysh
;distancen nga mjeti ne mjet,shpejtesine,siperfaqen e rruges
si dhe gjendjen e tij psiqike dhe fizike
#MesueseAurela
7. Nese drejtuesi i mjetit nuk eshte ne gjendje te mire psiqike
dhe fizike sjell mos reagim dhe reflektim ndaj manovrave te
mjeteve te tjera ,rritje te shpejtesise dhe monovra te
ndryshme te palejueshmje ne rruge.Realizon parakalime te
rrezikshme .Duke mos respektuar distancen e mjetit nga
mjeti si dhe shpejtesine per parakalim
8. Qe te parandalohen aksidentet duhet qe mjetet te
respektojne sinjalistikat e shpejtesise , te ecin ne rruge te
ndryshme nepermjet shpejtesise se lejuar e mos te kryejne
parakalime me mjetet e tjera qe kane shpejtesi me te
madhe se e mjetit te vet,mos te rrisin shpejtesine per te
parakaluar kur fushepamja e rruges eshte e
pamjaftueshme,siperfaqja e rruges eshte e rreshqiteshme
si dhe kur kane perpara mjete me lende te rrezikshme ao
mbingarkesa e mjetit perpara eshte e vendosur jo ne
menyre te rregullt.
#MesueseAurela
9. Koeficenti i ferkimit
Koeficenti I ferkimit ne lidhje me siperfaqen e rruges
jane.
Per rruge me akull 0,1
Per rruget e lagur 0.3-0.4
Per rruget e thate me asfalt te zakonshem 0.6
Per rruget me granil 0.8
#MesueseAurela
10. Largesia e mjetit nga mjeti shuma e distances se reagimit me
distancen e frenimit,e cila eshte rruga qe pershkon mjeti nga
momenti I shtypjes se pedalit te frenimit deri ne ndalimin e
plote.
Distanca e reagimit eshte rryge e pershkuar per 1s ose e
shprehur S = 0.3V
Distanca e frenimit te mjetit eshte S= V2 / 254k
V- shpejtesia e levizjes se mjetit ne momenti e shtypjes se
pedalit dhe k koeficenti I ferkimit te rrotes me rrugen
Pra ,largesia e sigurise ndermjet mjeteve eshte’
S = Sr + Sf = 0.3V + V2 / 254k
Distanca e frenimit eshte ne perpjestim te drejte me katrorin e
shpejtesise se mjetit dhe ne perpjestim te zhdrejte me
koeficentin e ferkimit.Kjo do te thote qe shpejtesia dyfishohet
atehere distanca e frenimit katerfishohet.
#MesueseAurela
11. Per rruge me akull
#MesueseAurela
Ne rasti kur mjeti leviz me nje V = 60 m/s dhe koeficenti I ferkimit eshte 0.1
atehere distanca qe duhet te mbaj mjeti nga mjeti per parandalim aksidenti gjendet
me formulen
S = Sr + Sf = 0.3V + V2 / 254k zevendesojme dhe kemi
S = Sr + Sf = 0.3 60 + 60 60 / 254 0.1=
18+ 3600/25.4=159m.
.Po per te njejten rruge gjejme forcen e ferkimit si dhe nxitimin me te cilen leviz
makina.
Dime qe f = µN
Por ne baze te ligjit te Njutonit dime qe f = ma
Meqenese makina kryen levizje forca qe vepron mbi te eshte forca e ferkimit bejme
barazimin e dy shprehjeve dhe kemi
µN = ma ku N= mg zevendesojme
µmg = ma qe ketej sjell qe a = µg = 0.98 m/s2
m.q.se makinat arrijne ne masa te ndryshme studiojme makinen me mase
3500kg.forca e ferkimit ne kete rast eshte
F= ma = 3500 * 0.98 = 3430N.
Qe ne keto rruge te mos kete aksidente duhet qe makina nga makina te kete
12. Per rruge te lagur
Nese mjeti leviz me V= 30 m/s si ne menyren e mesiperme gjejme madhesite fizike per
parandalimin e aksidentit tek mjetet.
S = Sr + Sf = 0.3V + V2 / 254k = 0.3 *30 + 30*30/254*0.4 = 18m
.Po per te njejten rruge gjejme forcen e ferkimit si dhe nxitimin me te cilen leviz makina.
Dime qe f = µN
Por ne baze te ligjit te Njutonit dime qe f = ma
Meqenese makina kryen levizje forca qe vepron mbi te eshte forca e ferkimit bejme
barazimin e dy shprehjeve dhe kemi
µN = ma ku N= mg zevendesojme
µmg = ma qe ketej sjell qe a = µg = 3.92m/s2
m.q.se makinat arrijne ne masa te ndryshme studiojme makinen me mase 3500kg.forca e
ferkimit ne kete rast eshte
F= ma = 3500 * 3.92
= 13720N.
Qe ne keto rruge te mos kete aksidente duhet qe makina nga makina te kete madhesite
fizike te gjetura me siper
#MesueseAurela
13. Ne rruge me asfalt te zakonshem
Nese mjeti leviz me V= 40 m/s si ne menyren e mesiperme gjejme
madhesite fizike per parandalimin e aksidentit tek mjetet.
S = Sr + Sf = 0.3V + V2 / 254k = 0.3 *40 + 40*340/254*0.6 = 16m
.Po per te njejten rruge gjejme forcen e ferkimit si dhe nxitimin me
te cilen leviz makina.
Dime qe f = µN
Por ne baze te ligjit te Njutonit dime qe f = ma
Meqenese makina kryen levizje forca qe vepron mbi te eshte forca e
ferkimit bejme barazimin e dy shprehjeve dhe kemi
µN = ma ku N= mg zevendesojme
µmg = ma qe ketej sjell qe a = µg = 5.88m/s2
m.q.se makinat arrijne ne masa te ndryshme studiojme makinen me
mase 3500kg.forca e ferkimit ne kete rast eshte
F= ma = 3500 * 5.88
= 20580N.
Qe ne keto rruge te mos kete aksidente duhet qe makina nga
makina te kete madhesite fizike te gjetura me siper
#MesueseAurela
14. Ne rruge me asfalt granili
Nese mjeti leviz me V= 70 m/s si ne menyren e mesiperme gjejme madhesite
fizike per parandalimin e aksidentit tek mjetet.
S = Sr + Sf = 0.3V + V2 / 254k = 0.3 *70 + 70*70/254*0.8 = 49m
.Po per te njejten rruge gjejme forcen e ferkimit si dhe nxitimin me te cilen leviz
makina.
Dime qe f = µN
Por ne baze te ligjit te Njutonit dime qe f = ma
Meqenese makina kryen levizje forca qe vepron mbi te eshte forca e ferkimit
bejme barazimin e dy shprehjeve dhe kemi
µN = ma ku N= mg zevendesojme
µmg = ma qe ketej sjell qe a = µg = 7.84m/s2
m.q.se makinat arrijne ne masa te ndryshme studiojme makinen me mase
3500kg.forca e ferkimit ne kete rast eshte
F= ma = 3500 * 7.84
= 27440N.
Qe ne keto rruge te mos kete aksidente duhet qe makina nga makina te kete
madhesite fizike te gjetura me siper
#MesueseAurela
15. Per rruget ne levizje rrethore
Shpesh ne jeten e perditshme hasim rruge
me kthesa. Per te qene sa me te sigurte ne
keto rruge duhet qe te zbatojme nje rregull
mbi shpejtesine. Ky rregull thote qe V=õgR.
Ne rastin kur rruga eshte e thate dhe rrezja e
rruges 50m shpejtesia eshte afersisht 21ms ,
kurse ne rastin e rruges se ngrire afersisht tre
here me e vogel.
Keshtu , kujdes ne kthesa!
Duhet ulur shpejtesia per te qene I sigurte ne
kthese.Shihet se kjo shpejtesi nuk varet nga
masa e makines. Vihet re se cdo gje nga
gjendja e ferkimit te rrotave me rrugen.
#MesueseAurela
16. Disa rregulla per parandalimin e
aksidenteve
Drejtuesit e mjeteve nuk duhet te kryejne asnjelloj
manovre qe sjell aksidente ne rruge.
Duhet te jete I vetedijshem kur drejton mjetin.te ruaj
shpejtesine dhe te rris shkallen e reagimit .Te mos
parakaloj mjetet e tjera kur kjo manover nuk realizohet
ne baze te shpejtesise ,fushepamjes dhe distances nga
mjeti ne mjet.
Te kene parasysh perberjen e rruges dhe masat qe
duhen te marin kur kalojne ne rruge me rrezikshmeri te
larte.te mos perdorin alkol apo substanca te tjera
narkotike.
te kontrollojne sistemet e frenimit dhe gjendjen teknike
te mjetit para se ato te nisin udhetimin #MesueseAurela
17. •Ligji i ruajtjes se veshtiresive : nuk ka asnje
menyre te lehte per te vertetuar dicka te lehte.
• Pse matematicienet kane frike te ngasin makinen.
-Sepse gjeresia e rruges eshte e paperfillshme ne
krahasim me gjatesine e saj.
•Mos u shpejto ne marrjen e vendimeve por..kur
i merr ato mos vono zbatimin e tyre
Njeriu qe la rrugën e vjetër për atë te renë di se
çfarë la s'di se çfarë gjene
#MesueseAurel