Het beheersplan: een instrument voor erfgoedzorg. Presentatie van de toelichting op de provinciale landschapsdag op 27 september 2016 over beheersplannen onroerend erfgoed.

1. Agentschap
Onroerend
Erfgoed
Het beheersplan:
Een instrument voor erfgoedzorg
27 september 2016 Sofie Duytschaever

2. Het
beheersplan
Onroerenderfgoeddecreet – 12 juli 2013
Onroerenderfgoedbesluit – 16 mei 2014
Van kracht sinds 1 januari 2015

3. Wat?
Een beheersplan is:
Het integraal plannen van het beheer van een erfgoedsite
Het verwezenlijken van beheersdoelstellingen uit het
beschermingsbesluit of erfgoedrichtplan
Opvolger van het landschapsbeheersplan en het
herwaarderingsplan
Uitbreiding tot alle onroerend erfgoed (ook voor niet -
beschermd erfgoed)

4. Wat? Afbakening
Volledige bescherming
Uitzondering mogelijk voor opzichzelfstaand geheel
In overleg met Onroerend Erfgoed

5. Doel?
Ontwikkelen van een gebiedsgerichte lange termijnvisie
Beheersdoelstellingen voor het erfgoed bepalen
Concrete beheersmaatregelen vastleggen
Werken bepalen die voor een erfgoedpremie in aanmerking
komen

6. Wanneer?
Erfgoedpremie voor werken in beschermde stads- en
dorpsgezichten, cultuurhistorische landschappen,
erfgoedlandschappen of archeologische sites.
Verhoogde erfgoedpremie:
60%: ZEN en onderwijsgebouwen
80%: Beschermde monumenten bestemd voor erkende
eredienst met kerkenbeleidsplan
80%: Beschermde goederen van gemeenten en OCMW
80%: Open Erfgoed
Combinatie gespecialiseerde werkzaamheden bij beschermd
monument

7. Inhoud van een
beheersplan

8. 8 hoofdstukken
Uitgebreide richtlijn
Samenvattend sjabloon
https://www.onroerenderfgoed.be/nl/beheer/beheerspla
nnen
• 1. Identificatie
• 2. Historische nota
• 3. Inventarisatie
• 4. Erfgoedwaarde
• 5. Beheersvisie
• 6. Beheersmaatregelen
• 7. Opvolging
• 8. Bijlagen

9. Inhoud
Omvang beheersplan afhankelijk van erfgoedsite
Enkel gebouw vs gebouw met omgeving
Historische studie ifv visie en beheer
Molens
2 Erfgoedconsulenten: Rita De Hertog en Leni Thiers
Recent presentatie gericht op premiemogelijkheden en
beheersplannen voor molensites

10. Vb beheersmaatregelentabel

11. Voordelen
Toelatingen
Mogelijkheid tot vrijstelling toelatingsplichtige
handelingen
Premiemogelijkheden
Opmaak beheersplan
Werken zoals omschreven in het beheersplan
Verhoogde premies
Voorrangsregeling bij toekenningen

12. Premies
• Onderzoekspremie
• Erfgoedpremie

13. Onderzoekspremie
• Premie voor de opmaak van een beheersplan
• 80% van de kostenraming + BTW
• Max. van €25.000 kostenraming
• Bewijzen van onkosten (facturen)
• Voorwaarden voor aanstellen ontwerper

14. Erfgoedpremie
• Premie voor het uitvoeren van beheersmaatregelen
• Basispremie 40%
• Verhoogde erfgoedpremie 60% - 80%
• Standaardprocedure en de Bijzondere procedure
• Max. van €25.000 kostenraming incl. BTW (enkel bij standaardprocedure)
• Bewijzen van onkosten (facturen) of forfaitaire lijst

15. Verhoogde erfgoedpremie
60%
ZEN (Opzichzelfstaand geheel, zonder economisch nut)
Onderwijsgebouwen
80%
Eigendommen van lokale besturen
Open Erfgoed + 20% ontsluitingswerken
Voldoen aan de 8 criteria uit het Onroerenderfgoedbesluit
Inspiratienota
https://www.onroerenderfgoed.be/assets/files/content/image
s/downloads/20160810_inspiratienota_OpenErfgoed.pdf

16. Verhoogde erfgoedpremie
Open Erfgoed
ZEN Erfgoed

17. Procedure erfgoedpremie
Bijzondere procedure
Grote restauratiewerken
Wachtlijst
Geen maximumbedrag
Samenwerking met ontwerper
Standaardprocedure
Onderhoudswerken
3 maand tussen aanvraag en toekenning van de premie
Maximumbedrag van € 25.000 incl. BTW
Uitbetaling na uitvoering van de werken
Op basis van factuur en betalingsbewijs
Op basis van de forfaitaire lijst:
http://www.ejustice.just.fgov.be/mopdf/2015/07/02_2.pdf#page=17

18. Erfgoedpremie: forfaitaire lijst

19. Opmaak van een
beheersplan
• Opdrachtgever
• Ontwerper
• Procedure
• Goedkeuring en duur
• Ontsluiting

20. Opdrachtgever
De zakelijkrechthouder of de gebruiker van onroerend
erfgoed en erfgoedlandschappen
Ook bij niet-beschermd, maar de werken zijn niet
premiegerechtigd
1 of meer zakelijkrechthouders of gebruikers kunnen een
aanvraag tot opmaak van een beheersplan laten indienen
door een gevolmachtigde

21. Ontwerper
Studiebureau/architect
Samenstelling ontwerpteam afhankelijk van de
erfgoedsite
Onderzoekspremie: 80% op max. €25.000 incl. BTW
Eigenaar/beheerder
Geen onderzoekspremie mogelijk

22. Abdij van Tongerlo: in opmaak
Beschermd
cultuurhistorisch
landschap:
“Norbertijnenabdij met
omgeving”
Beschermd monument:
“Norbertijnenabdij”
Archeologisch waardevol

23. Abdij van Tongerlo: in opmaak
Ontwerpteam
Landschapsbureau
Architectenbureau
Archeologisch bureau
Algemene stuurgroep
Norbertijnenabdij
Ontwerpteam
Verschillende actoren
Stuurgroep lindendreef

24. Procedure
Ontwerper / eigenaar kan steeds rekenen op ondersteuning
door de consulenten.
Vergadering en plaatsbezoek bij opstart van het
beheersplan
Nalezen van documenten en formuleren van
opmerkingen
Eventuele vervolgvergaderingen of bijkomende
plaatsbezoeken
Officieel pre-advies op papier naar eigenaar en
ontwerper
Tips & Tricks uit andere beheersplannen

25. Procedure
De preadviezen
Officieel advies met opmerkingen en raadgevingen om
het beheersplan te verbeteren
Na gunstig preadvies: beheersplan officieel indienen
Officiële indiening
2 afgedrukte, ingebonden exemplaren (A4-formaat)
1 voor het agentschap
1 voor de eigenaar
Digitale versie in pdf-formaat (bijlages apart aanleveren)

26. Goedkeuring en duur
Goedkeuring door de administrateur-generaal van het
agentschap Onroerend Erfgoed
Geldigheidsduur van 20 jaar
24 jaar bij geïntegreerd beheersplan
Aanpassing van een goedgekeurd beheersplan
Veranderde inzichten
Nieuwe praktijkmogelijkheden
Kansen
…

27. Ontsluiting
Premienemer
Agentschap Onroerend Erfgoed
https://plannen.onroerenderfgoed.be/
https://geo.onroerenderfgoed.be

28. Vragen?