Các chuyên đề tiếng anh chuyên ngành: https://drive.google.com/open?id=0B2Lt0l7zYbBtd1V2Y2xYWlJoc0E Các chuyên đề giải phẫu sinh lý. https://drive.google.com/open?id=0B2Lt0l7zYbBtanNub3YwemdrWG8

1. Sinh lý tụy (pancreas)
Nhắc lại giải phẫu
Như ta biết Tụy gồm hai phần: tụy ngoại (gồm các chùm
acini) và tụy nội (gồm các tiểu đảo Langerhans), mỗi phần có
chức năng khác nhau. Tụy ngoại sản xuất các enzym giúp tiêu hóa
thức ăn, trong khi tụy nội tiết các hormone giúp ổn định đường
huyết. Chúng ta đi vào từng phần cụ thể.

2. 1. Tụy ngoại tiết
Tụy ngoại gồm rất nhiều chùm acini có vai trò sản xuất các
enzym tiêu hóa: amylase, lipase, trypsin …, tiết các enzym này vào
ống tụy góp phần tạo thành dịch tụy. Dịch tụy là một hỗn hợp gồm
nước, muối bicarbonat và các enzym các acini sản xuất.

3. Dịch tụy (trong ống tụy) được đổ vào tá tràng để hỗ trợ tiêu
hóa thức ăn tại đây nhờ các enzym tụy. Vai trò các enzym của tụy.
Amylase giúp phân giải tinh bột và glycogen thành maltose –
một loại đường đôi đơn giản hơn, sau đó enzym maltase của ruột
non sẽ phân giải maltose thành glucose rồi glucose được hấp thu ở
ruột non.
Trypsin, chymotrypsin, and carboxypeptidase là các enzym
tiếu hóa protein, chúng phân giải protein thành các acid amin. Các
acid amin sẽ được hấp thu trực tiếp vào ruột non.
Lipase tụy kết hợp với dịch mật (do gan sản xuất) phân giải
triglycerid thành các acid béo và monoglycerid – được hấp thu trực
tiếp vào ruột non.
Ngoài ra còn có các enzym tiêu hóa DNA và RNA thành các
vật liệu sinh học nhỏ hơn.
2. Tụy nội tiết
Gồm các tiểu đảo Langerhans nằm giữa các chùm acini, mỗi
tiểu đảo gồm các loại tế bào: alpha, beta, delta, ngoài ra còn tế bào
PP. Tế bào beta và alpha tương ứng sản xuất hormon insulin và
glucagon. Hai hormon này có vai trò trong việc điều hòa đường
máu

4. Sau bữa ăn, tinh bột dần được tiêu hóa thành glucose, rồi được
hấp thu vào máu làm lượng đường máu tăng. Khi đó Insulin do tụy
nội sản xuất sẽ được giải phóng vào máu giúp kích thích hấp thu
glucose vào gan, cơ và mô mỡ. Ngoài ra, insulin giúp dự trữ

5. glucose dưới dạng glycogen ở gan và cơ để cơ thể lấy ra dùng khi
cần thiết. Kết quả làm giảm lượng đường máu ở mức ổn định.
Khi cơ thể thiếu hụt glucose, đường máu hạ. Glucagon do tụy
nội sản xuất sẽ đến gan giúp phân ly glycogen dự trữ thành glucose
rồi đưa vào máu để làm tăng lượng đường máu và cung cấp cho cơ
thể, từ đó giúp ổn định lượng đường máu.
Câu hỏi:
1. Các hormon do tụy nội tiết sản xuất đến gan bằng cách nào?
2. Đường vào cơ thể gồm những loại nào?
3. Tinh bột được tiêu hóa nhờ những cơ quan nào?