1. Tema 10. AS FUNCIÓNS DOS SERES VIVOS: A REPRODUCIÓN. 1.A función de reprodución: Todos os seres vivos poden reproducirse. Para asegurar a supervivencia da especie, os individuos que a forman débense reproducir e así orixinar novos seres (que son iguais a eles) que substitúen aos que van morrendo. Existen dúas formas de reprodución: a reprodución sexual e a asexual. A reprodución sexual implica gran variabilidade na xenética dos descendentes, mentres que na asexual, os descendentes son idénticos ao proxenitor. <br />A reprodución sexual xera individuos únicos e irrepetibles posto que une dúas células distintas, espermatozoides e óvulos, de proxenitores diferentes ocasionando un individuo novo con carácteres mixtos entre ambos. Isto asegura a diversidade dentro da especie. Así poden estar preparados para unha mellor adaptación ante un posible cambio ou modificación do medio en que viven.<br />A reprodución pode desenvolverse a nivel celular e a nivel orgánico:<br />Nos organismos unicelulares, a reprodución consiste polo xeral, na división dá súa única célula. É o caso da bipartición: A célula divídese en dous partes e cada unha dá un individuo. <br />Nos organismos pluricelulares, a reprodución faise a nivel celular e orgánico, xa que se orixinan a partir dá fusión de dous gametos que forman un cigoto. Este dividir para formar células fillas ata formar un individuo adulto con capacidade reprodutora e que conta cun aparello reprodutor. <br />2. A reprodución nos animais: Nos animais a reprodución pode ser asexual, sexual e alternante: 2.a. A reprodución asexual en animaisProdúcese en animais simples e pouco evolucionados. Neste tipo de reprodución só intervén un individuo e non existen gametos sexuais. É moi rápida e produce gran cantidade de descendentes idénticos ao proxenitor xa que se orixinan a partir dunha parte do mesmo, polo tanto a súa información xenética é igual á célula da que parten. Pode realizarse por: <br />Xemación: No organismo prodúcese unha xema, que é un conxunto de células que crecen e pódense desprender do organismo que o produce e orixinar un individuo independente. Este caso vémolo nunha das fases dos das esponxas ou nos corais. Senón se desprenden poden formar colonias<br />Fragmentación: consiste na división espontánea do proxenitor nunha serie de frgamentos que orixinan novos individuos. É a propia en medusas.<br />Rexeneración: O anaco que se desprende do organismo orixinal faino de forma accidental e a partir de aí pódense formar novos seres vivos. É o caso da miñoca de terra ou ada estrela de mar.<br />2.b. A reprodución sexual en animais:Os animais reprodúcense sexualmente. Para iso contan con: <br />Gametos ou células sexuais que se producen nas gónadas . Estas células son os óvulos (femininos) producidos nos ovarios; e os espermatozoides (masculinos) producidos nos testículos. Adoitan formarse en individuos diferentes (machos e femias) aínda que existen animais que poden producir os dous tipos de gametos (hermafroditas) como é o caso dos caracois. <br />A fecundación dos gametos produce unha célula ovo ou cigoto. Esta fecundación pode darse dentro da nai (interna) como se produce nos maméferos ou no exterior (externa), como sucede nos peixes, por exemplo. <br />O desenvolvemento do cigoto poder dar no interior da nai (vivíparos) como nos mamíferos ou no interior dun ovo (ovíparos) como nas aves. <br />O desenvolvemento do embrión pode ser: <br />Directo: do embrión sae un individuo similar aos seus pais como en mamíferos, aves e réptiles.<br />Indirecto: do cigoto sae unha larva que tras unha fase de metamorfose chegará a ser adulto. (anfibios ou bolboretas). <br /> Os individuos resultantes non son idénticos aos seus pais posto que teñen os carácteres mesturados entre ambos. <br />2.c. A reprodución alternante. Consiste na sucesión de xeracións que se reproducen sexualmente, alternadas con outras que o fan de xeito asexual. É o caso do grupo dos celentéreos, no cal atopamos as medusas. Unha das xeracións, chamada pólipo orixina xemas que ao separse, convértense en medusas. As medusas formarán óvulos e espermatozoides que expulsan ao auga onde se fecundan e forman un cigoto que orixina un novo pólipo. <br />3. A reprodución en plantas. 3.a.Reprodución asexual en plantas. Adóitase producir por multiplicación vexetativa, na que non interveñen células sexuais. Pode ser natural, pero o home tamén pode intervir nesta para proveito seu. Multiplicación vexetativa natural por medio de diferentes estruturas: <br />Bulbos: como é o caso do allo, cebola, ou plantas ornamentais como narcisos, xacintos..etc .<br />Tubérculos: como é o caso da pataca ou a batata. <br />Estolóns: son talos reptantes que cando tocan o chan enraízan con facilidade e orixinan unha nova planta. Un bo exemplo é a planta do amorodo.<br />Rizomas: os rizomas son talos subterráneos como é o caso do lirio, o condimento xenxibre ou o ginksen. <br />Multipliación vexetativa debida á acción do home. É frecuente nos cultivos e pode facerse por: <br />Estaca: un fragmento de talo cortado de plántaa nai entérrase para favorecer que lle salgan raíces para obter unha nova planta. <br />Porbaixa (acodo en castelán): un fragmento dun talo entérrase (sen cortalo) e espérase que se formen raíces.<br />Enxerto. Un fragmento dunha planta chamado enxerto introdúcese noutra das mesma especie (Normalmente de variedade diferente). Adoita facerse en loas árbole froiteiros ou plantas ornamentais. <br />3.b. Reprodución sexual.: É a reprodución das plantas con flores ou estróbilos. O aparello reprodutor da maioría dos vexetais terrestres é a flor que consta de: sáibaos (sépalos), pétalos, estames e carpelos. <br />Na parte superior dos estames están as as anteras e no interior fórmanse os grans de pole onde se e desenvolve o gameto masculino. No interior dos carpelos fórmase o ovario onde atopamos o gameto feminino ou oosfera. <br />O pole chega á parte feminina da flor mediante un proceso chamado polinización no que interveñen distintos axentes transportadores de pole (vento, insectos, aves...).<br />Unha vez que o gran de pole chega á parte feminina da flor doutra planta diferente (xeralmente) este desenvolve un tubo polínico (con dous anterozoides) que se prolonga e introduce polo ovario ata chegar ao óvulo. <br />Prodúcese a fecundación: un dos anterozoides únese á oosfera formando o zigoto e o outro se une a outros dous núcleos do óvulo formando o tecido nutritivo que alimentará ao embrión durante o seu desenvolvemento e vida dentro da semente.<br />O óvulo tras a fecundación transfórmase en embrión coa súa estrutura nutritiva que o rodea. As paredes do ovario transfórmanse, fanse duras ou carnosas e forman o froito.<br />Este froito, con diversas formas de dispersión, solta cando está maduro as sementes que se diseminan polo vento, auga, insectos, aves.... e produce de novo unha planta adulta. <br />O conxunto de envoltura, embrión e alimento é a semente. Cando esta cae nun medio axeitado, coas condicións ambientais adecuadas, a semente xermina e dá unha nova planta. <br />3.c. A reprodución alternante Nas plantas sen flores como os fieitos, os brións (tamén chamados mofos) ou as hepáticas, a reprodución é un ciclo con dúas xeracións onde existe unha fase sexual que forma gametos (gametofito) e unha asexual que forma esporas (esporofito). Unha vive sempre a expensas da outra. <br />Nos brións a fase dominante, a que vemos cando imos ao campo, é a fase que forma os gametos (gametofito), a fase esporofítica medra sobre o gametófito dura pouco e sécase rapidamente.Nos fieitos a fase dominante é a fase esporófito e é a que observamos a primeira ollada. O esporófito é realmente unha fase asexual formadora de esporas. A fase gametofítica forma unha pequena lámina subterránea de vida moi curta.<br />4. Reprodución asexual noutros organismos:No caso de bacterias ou de valores (en castelán moho) do pan pódese producir esporulación: a célula divídese varias veces e forman esporas todas iguais. A reprodución asexual que leva a cabo en arqueobacterias, bacterias, fermentos, algas unicelulares e protozoos é a bipartición: A célula divídese en dous partes e cada unha dá un individuo.<br />Actividades<br />Precisan todos os seres vivos dous individuos para reproducirse?<br />Que sentido ten para os seres vivos producir novos seres da súa mesma especie?<br />Que diferenza existe entre a reprodución dun organismo unicelular e a reprodución dun organismo pluricelular?<br />Como se produce o crecemento nos organismos pluricelulares?<br />Que diferenza existe entre a fragmentación e a rexeneración?<br />Explica a que se chama a asociación colonial ou colonia.<br />Explica porque os animais hermafroditas teñen reprodución sexual.<br />Na reprodución alternante, que tipo de reprodución teñen os pólipos? E as medusas?<br />Que vantaxes ten a reprodución asexual fronte a asexual? E a sexual fronte a asexual?<br />Que tipo de reprodución supón maior variabilidade xenética?<br />En que axuda esta variabilidade xenética?<br />En que consiste a multiplicación vexetativa?<br />Por que a reprodución vexetativa é asexual?<br />Explica no teu caderno a diferenza entre a reprodución mediante estaca, por porbaixa e por enxerto.<br />Como se forma a semente das plantas?<br />Que función desemprega o froito nas plantas?<br />-52578021907500243649534036000Fai no teu caderno os debuxos dos ciclos vitais da medusa e do brión:<br />Fai no teu caderno un debuxo da estrutura de:<br />