SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
Download to read offline
jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%
cf]/]s g]kfn
NEPAL 1991
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 1
;+:yfsf] kl/ro
dlxnf k'g:yf{kgf s]Gb| -cf]/]s_ dlxnf clwsf/k|lt ;dlk{t Pjd
;fdflhs Gofosf lglDt ;ª3if{/t Ps /fli6«o u}/;/sf/L ;+:yf
xf] . @)$& r}q !( df :yflkt of] ;+:yfn] dlxnf clwsf/sf]
If]qdf @^ jif{sf] nfdf] ofqf kf/ u/]sf] 5 . ;+:yfn] cfˆgf]
:yfkgf sfnb]lv g} ;fdflhs Gofo / dlxnf clwsf/sf]
If]qdf ljleGGf :t/df cleofgx¿ ;~rfng ub}{ cfPsf] 5 .
dlxnfx¿sf] ;Ddfgk"j{s afFRg kfpg] clwsf/sf] ;'lglZrttfsf
nflu dlxnf–lx+;f lj?4sf] cleofg, cfly{s, ;fdflhs tyf
;f+:s[lts clwsf/sf] cleofg dfgj clwsf/ tyf ;fdflhs
Gofosf] cleofg tyf :g]x cleofg :j?k cfˆgf ultljlwx¿
;+rfng ub{5 . cf]/]sn] dlxnfx¿sf] 3/b]lv ufpF x'Fb} lhNnf /
/fi6«;Ddsf] cu'jfO tyf g]t[Tj Ifdtf clej[l4df ;xhLs/0f /
dlxnf ;zQmLs/0fsf] dfWodaf6 ljleGg gLlt lgdf{0f, kl/dfh{g
tyf sfof{Gjogsf nflu ;zQm ?kdf k}/jL ub}{ cfO/x]sf] 5 .
;+:yfn] ;d'bfodf ;fdflhs, /fhg}lts tyf cfly{s ?kdf k5fl8
kfl/Psf dlxnf, lszf]/Lx¿, ;LdfGts[t, blnt, ckfËtf ePsf
dlxnfx¿sf] clwsf/ xgg ePsf] tYofÍsf cfwf/df :yfgLo,
If]qLo, /fli6«o tyf cGt/f{li6«o :t/df ;d]t plrt ;Daf]wgsf]
nflu lg/Gt/ ?kdf bafa ;d]t lbFb} cfPsf] 5 . lzIff, :jf:Yo,
kf]if0f, /f]huf/ nufot cGo If]qdf dlxnf / afnaflnsfdfly
ul/g] e]befj / dfgj a]rlavg÷cf];f/k;f/ cflbsf sf/0fn]
dlxnfx¿sf] cfwf/e"t dfgj clwsf/sf] xgg ePsfn] To;sf]
cGTosf nflu dlxnfx¿sf ljlzi6 clwsf/x¿ ;'lglZrt ul/
g'kb{5 eGg] dfGotf o; ;+:yfsf] /x]sf] 5 .
;+:yfsf] kl/sNkgf
;fdflhs Gofodf cfwfl/t dlxnfclwsf/ ;'lglZrttf ;lxtsf]
;dfh cf]/]s g]kfnsf] kl/sNkgf xf] .
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%2
;+:yfsf] kl/nIo
cf]/]s g]kfn dfgjclwsf/sf] ;Dj4{g / ;fdflhs Gofodf
cfwfl/t lbuf] ;fd'bflos ljsf;sf nflu cleofg/t /xg] 5 .
cf]/]ssf] sfo{If]q
8f]Nkf
x'Dnf
d'u'
8f]6L
uf]/vf
h'Dnf
aemfª
d':tfª
?s'd k'j{
Onfd
tfKn]h'ª
sf:sL
afh'/f
/f]Nkf
;'v]{t
DofUbL
afFs
dgfª
hfh/sf]6
af/f
emfkf
;f]n'v'Da'bf]nvf
kfNkf
bfr{'nf
k|b]z g+= & k|b]z g+= ^
k|b]z g+= $
k|b]z g+= #
k|b]z g+= !
k|b]z g+= @
k|b]z g+= %
k;f{
lrtjg
sfnLsf]6
wflbª
afUn'ª
tgx'F
j}t8L
;+v'jf;ef
c5fd
b}n]v
dsjfgk'/
ndh'ª
ef]hk'/
vf]6fª
u'NdL
;nf{xL
;Kt/L
gjnk/f;L klZrd
gjnk/f;L k'j{
Ko'7fg
slknj:t'
s~rgk'/
/fd]5fk
88]Nw'/f
:ofªhf
kfFry/
¿kGb]xL
/f}tx6
dxf]Q/L
wgs'6f
c3f{vfFrL
kj{t
t]x|y'd
bfª
s}nfnL
?s'd klZrd
l;Gw'nL
;Nofgalb{of
df]/ª
pbok'/
/;'jf
l;/fxf
l;Gw'knf~rf]s
;'g;/L
g'jfsf]6
wg'iff
cf]vn9'Ëf
sfe|]knf~rf]s
nlntk'/
eQmk'/
sf7df8f
;+:yfsf] nIo
dlxnf ;zQmLs/0fsf] dfWodaf6 cfly{s, ;fdflhs /
;f+:s[lts clwsf/nfO{ ;'lglZrt ub}{ dlxnf lj?4 x'g] lx+;fsf]
Go"gLs/0f ug]{ .
;+:yfsf] sfo{If]q
dlxnf k'g{:yf{kgf s]Gb| -cf]/]s_ n] cfˆgf] PsLs[t cleofgx¿
k|ToIf ?kdf !( lhNnfdf / dlxnf lx+;f lj?4sf] cleofg
cfjZostf cg';f/ && j6} lhNnfx¿df dlxnf dfgj clwsf/
/Ifsx¿sf] /fli6«o tyf lhNnf ;~hfnx?;Fusf] ;dGjo /
;xsfo{df ;~rfng ub}{ cfPsf] 5 .
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 3
dlxnf lx+;f lj?4sf] cleofg
;dfhdf ha;Dd dlxnfnfO{ x]g]{ b[li6sf]0fdf Jojxfl/s kl/jt{g
x'Fb}g ta;Dd n}lËs ;dfgtf sfod x'g ;Sb}g . dlxnfx¿sf]
z/L/nfO{ ;DklQ, ;fwg / pkef]Uo j:t'sf] ?kdf x]g]{ ;fdflhs
;f]r tyf Jojxf/sf sf/0f cfh PSsfO;f}+ ztfAbLdf klg
dlxnfx¿sf] cfTd;Ddfgsf] ;afnnfO{ gLlt, sfg"g tyf
Jojxf/n] k"0f{?kdf c+lusf/ ug{;s]sf] 5}g . To;}n] o:tf
;afnnfO{ ;+af]wgsf vflt/ / n}lËs d"nk|jfxLs/0fsf nflu
ljleGg P]g, lgod, /0fgLlt / sfo{of]hgfx¿ lgdf{0f Pj+ ;+zf]wg
ug{ bafad"ns cleofgnfO{ lg/Gt/tf lbOPsf] 5 .
o; jif{ ;+:yfn] /fhgLltdf dlxnf ;xeflutfsf nflu ;d'bfo
:t/b]lv /fli6«o :t/;Dd sfo{qmdx¿ ;~rfng u/]sf] 5 . b]zdf
ePsf /fhgLlt kl/jt{gsf ljljw cfofdx¿df cfa4 ePsf
sl/a #)) eGbf a9L dflxnf dfgj clwsf/ /Ifsx¿ tLg} txdf
hgk|ltlglwsf] ?kdf lgjf{lrt eO{ lqmofzLn 5g . ;d'bfodf
lqmofzLn dlxnf ;fd'bflos ;+:yfx¿;Fusf] ;xsfo{df
dlxnfx¿nfO{ cled'vLs/0f, tflnd, cGt/lqmof nufotsf
sfo{qmdx¿ ;DkGg ePsf 5g . lgjf{lrt hgk|ltlglwx¿;Fu
ljifout ;afnx¿df 5nkmn, tflnd, uf]i7L nufotsf
sfo{qmdx¿ ;~rfng ePsf 5g .
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%4
lx+;f cGTosf nflu ;a}
h'6f}+, sf]xL g5'6f}+Æ eGg]
gf/f ;lxt dgfO/xFbf
cf]/]sn] ænf]stflGqs
u0ftfGqfTds g]kfnsf]
d"n cfwf/ dlxnf lx+;fd'Qm
afFRg kfpg] clwsf/Æ
eGg] cfˆgf] gf/f lnP/ b]z}e/ ljljw sfo{qmdsf] cfof]hgf u/L
dgfOof] .
!^ lbg] dlxnf lx+;f lj?4sf] lbj;sf] cj;/ kf/]/ jif{el/
;+:yfdf clen]vLs/0f ePsf dlxnfdfly x'g] lx+;fsf] 36gfx¿sf]
ljZn]if0ffTds cWoog tof/ kfl/Psf] jif{ k':ts cGj]ifL gf]e]Da/
@% sf lbg ;fj{hlgs u/]sf] lyof] .
cfTdxTofsf 36gf Go"gLs/0f / dfgl;s :jf:Yo ;DaGwL
hgr]tgfd"ns cGt/lqmof, Dflxnf dfgjclwsf/ /Ifsx¿sf]
lbj;sf] cj;/df dlxnf dfgjclwsf/ /Ifsx¿n] ;fdgf
ug'{kg{] r'gf}tLx¿sf ljifodf 5nkmn ub{} dlxnf dfgj clwsf/
/Ifsx¿åf/f tof/ kf/LPsf] ;'/Iff gLltdf ePsf k|fjwfgx? /
/fHon] dlxnf dfgj clwsf/ /Ifsx¿sf nflu v]Ng'kg{] e"ldsfsf
laifodf cGt/lqmof, ckfËtf ePsf JolQmx¿sf] /f]huf/sf
ljifodf 5nkmn cfof]hgf ePsf] lyof] .
/fli6«o dlxnf d~rsf] cfof]hgf
o; jif{ ;a} k|b]zx¿df dlxnf dfgj clwsf/ /Ifs?sf] /fli6«o
;~hfn;Fusf] ;xsfo{ / ;dGjodf æ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq
g]kfnsf] d"n cfwf/ dlxnfsf] cfˆgf] z/L/, >d / klxrfgdf
cfˆgf] clwsf/Æ eGg] d'Vo gf/fsf ;fy k|b]z :t/Lo dlxnf d~r
sfo{qmd ;DkGg ePsf] 5 . dlxnf d~rn] cfufdL rf/ jif{sf nflu
æ;fdflhs Gofodf cfwfl/t lbuf] ;fdflhs–cfly{s ?kfGt/0fsf
nflu ?kfGtl/t g]t[TjÆ eGg] dfGotf to u/]sf] 5 . dlxnf d~rsf
cleofgn] pkd]o/ tyf cGo dlxnf hgk|ltlglwx¿aLr dlxnfsf
;d;fdlos ;afnx¿df lj:t[t 5nkmn u/L k|b]z tyf /fli6«o
:t/df 3f]if0ffkq nufot cfrf/ ;+lxtf lgdf{0f ug{ ;xhLs/0f
u/]sf] 5 . x/]s k|b]zdf cfof]hgf ul/Psf] tLg lbgsf] sfo{qmddf
klxnf] lbg 1fg lgdf{0fsf], bf];|f] lbg casf] af6f] / t];|f] lbgdf
3f]if0ff tyf k|lta4tf pT;jsf cfof]hgf u/L dgfOPsf] lyof] .
/fli6«o :t/df ?kfGt/0fnfO{ dlxnfjfbL b[li6sf]0faf6 ljZn]if0f
ub{}, ?kfGt/0fsf afws tTTjx¿sf] ;fd"lxs ?kdf klxrfg u/L
pQm tTTjx¿ cGTo ug{] pkfox¿sf] vf]hL u/]/ g} b]z ?kfGt/0f
x'g ;Sg] jftfj/0f lgdf{0fdf ;xof]u ug]{ p2]Zosf ;fy ldlt
@)&% ;fpg # b]lv % ;Dd sf7df8f}+df /fli6«o dlxnf d~rsf]
cfof]hgf ul/Psf] lyof] .
dlxnf lx+;flj?4 !^ lbg] cleofg
@^ cf} dlxnf lx+;f lj?4sf] !^ lbg] cGt{/fli6«o cleofg æn}lËs
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 5
n}lËs lje]bdf cfwfl/t lx+;f, xflgsf/s k/Dk/fut
cEof;, afnljjfx / sfg"gL k|fjwfg ;DaGwL cled'vLs/0f,
;d"x 5nkmn, :s"n lzIff, j8f e]nf / ;"rgf tyf ;~rf/
lqmofsnfk
n}lËs lje]bdf cfwfl/t lx+;f, 3/]n' lx+;f, anfTsf/, of}g b'Jo{jxf/,
afnljjfx, ax'ljjfx, af]S;Lsf] cf/f]k, 5fpk8L, bfOhf] / dlxnf
lx+;f ;DaGwL ag]sf ;Dk"0f{ sfg"gL k|fjwfgx¿sf ljifodf hfgsf/L
lbO{ dlxnf clwsf/k|lt ;r]t u/fpg] p2]Zon] bfË, df]/Ë, wg'iff,
?s'd, l;Gw'nL, pbok'/, s}nfnL, jlb{of nufotsf lhNnfx¿df
u/L hDdf *%! j6f lqmofsnfkx¿ ;DkGg ePsf 5g . dlxnf
lx+;fsf lj?4df k'?if, o'jf, hgk|ltlglw, wfld{s u'?, cleefjs,
ljBfyL{ / ;d'bfosf cu'jfx¿sf] sfo{qmdx¿df ;xeflutf /x]sf]
lyof] . dlxnf, afnaflnsf, lszf]/Lx¿nfO{ lx+;faf6 d'lQmsf nflu
;+ul7t x'g, cfk;L ;xof]usf] jftfj/0f ;[hgf ug{ / sfg"gL
sfaf{xLsf nflu clek|]l/t ug{{ ;r]tgf k|jfx ul/Psf] lyof] .
dlxnf lx+;f lj?4sf] cleofg cGtu{t ;d'bfodf lqmofzLn
dlxnf ;fd'bflos ;+:yfx¿;Fusf] ;xsfo{df cled'vLs/0f,
tflnd, cGt/lqmof nufotsf sfo{qmdx¿ ;DkGg ePsf 5g
eg] lgjf{lrt hgk|ltlglwx¿;Fu ljifout ;afnx¿df 5nkmn,
tflnd, uf]i7L nufotsf sfo{qmdx¿ ;~rfng ePsf 5g .
:ygLo txdf n}lËs lx+;f lj?4 /0fg}lts of]hgf lgdf{0f
:yfgLo txdf n}lËs gLlt tyf sfo{qmd lgdf{0fsf nflu l;Gw'nL,
pbok'/, ;'g;/L s}nfnL lhNnfdf :yfgLo ;/sf/x¿;Fusf]
;xsfo{df hgk|ltlglwx¿ / dlxnf dfgj clwsf/ /Ifsx¿;Fu
sfo{zfnf uf]i7Lsf] cfof]hgf ul/Psf] lyof] .
:yfgLo txdf n}lËs ;dfgtfsf] ;'lglZrttf / n}lËsd}qL
jftfj/0fsf] lgdf{0fsf nflu cf]/]s g]kfn sfo{/t kflnsfx¿df
n}lËs ;dfgtf gLlt tof/Lsf nflu k}/jL ug{] / gLlt tof/Lsf
nflu kflnsfx¿df ;dGjo / ;xsfo{ ub{} cfPsf] 5 . o;}
u/L afnljjfx cGTosf nflu gLlt tyf sfo{qmd lgdf{0fsf nflu
sfo{zfnfx? ;d]t cfof]hgf ePsf] lyof] .
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%6
;fy} ljleGg lhNnfx?df lgDgfg';f/sf cGt/lqmof tyf
sfo{qmdx? ;DkGg ePsf lyP .
•	 dlxnfdfly x'g] lx+;fsf 36gfdf cg';Gwfg, clen]vg /
;xhLs/0f ug]{, ;/sf/L ;+oGqsf] Ifdtf clej[l4, tyf
dlxnfdfly x'g] lx+;fsf d'2fx¿df ;xhLs/0f, k}/jL, bafa
tyf kIfkf]if0f ug]{ gful/s ;dfhsf] Ifdtf clej[l4sf nflu
cg'lzIf0f, tflnd, cGt/lqmofTds sfo{qmdx?
•	 dlxnfsf] Gofodf kx'Fr tyf lx+;f k|efljtsf] kIfdf ePsf
km};nfsf] sfof{Gjogdf ;/f]sf/jfnfx¿sf] e"ldsf tyf
gjlgjf{lrt hgk|ltlglwx¿;Fu dlxnf lx+;fsf] cj:yf /
r'gf}tLsf ljifodf cGt/lqmof
•	 Af9bf] anfTsf/ tyf of}g lx+;fsf 36gfx¿sf] cg';Gwfg
k|lqmof / 36gfx¿ Go"gLs/0f ug{sf] nflu ;/f]sf/jfnfsf]
e"ldsf
•	 dlxnf lx+;f Go"gLs/0fsf nflu ;afn klxrfg tyf sfg"gL
Joj:yf
•	 ;'/lIft cfjf;sf] cfjZostf tyf ;/f]sf/jfnfx¿sf]
e"ldsf tyf bfloTj
lx+;f k|efljtsf] nflu ;]jf, k'g:yf{kgf / k'gP{sLs/0f
;+:yfn] o; jif{ hDdf $!! lx+;f k|efljtnfO{ ;'/Iffjf; ;]jf, #$%
hgfnfO{ dgf]ljdz{, !%^ HfgfnfO{ :jf:Yo pkrf/, !*# hgfnfO{
sfg"gL ;xof]u u/]sf] 5 .
;'/Iffjf; ;]jf s]Gb|df cfPsf $!! lx+;f k|efljtx¿ dWo]
##* hgfnfO{ kfl/jfl/s k'g{Plss/0f tyf #! hgfnfO{ cGo
;+3;+:yfdf /]km/ ul/Psf] 5 . o; k|ltj]bg tof/ ubf{sf ;do
;Dddf $@ hgfn] lg/Gt/ ;]jf lnO/x]sf 5g . o; jif{ # hgfnfO{
JTA tyf CLA k9fOsf] nflu ;xof]u ul/Psf] lyof] eg] !) hgfnfO{
lbuf] hLljsf]kfh{gsf] nflu l;nfO–s6fO tflnd k|bfg ul/Psf]
lyof] . kfl/jfl/s k'gP{sLs/0fdf uPsf ##* hgfx¿dWo] @@#
hgfsf] cj:yf af/]df kmnf]ck ug{ ;lsof] .
sfg"gL ;xof]u
cf]/]sn] dlxnf clwsf/sf] ;'lglZrttf tyf dlxnfsf] Gofodf
kxF'rsf nflu ljleGg lhNnfdf cfjZostf cg';f/ sfg"gL
;xof]u ub}{ cfO/x]sf] 5 . o;n] lx+;fdf k/]sf dlxnfx¿nfO{
cfˆgf] clwsf/ k|flKtsf] nflu sfg"gL ;xof]u u/L dlxnfx¿sf]
Gofodf kxF'rnfO{ clej[l4 u/]sf] 5 . o; cjlwdf hDdf @(& j6f
d'2fx¿ cf]/]ssf s]Gb| tyf lhNnf zfvfdf ljleGg txsf Goflos
lgsfodf btf{ ul/Psf] 5 .
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 7
dfgj clwsf/ / dfgjLo sfg"g
k|jw{g tyf :g]x cleofg
cf]/]sn] cGt//fli6«o dfgjLo sfg"g cGtu{t ;z:q åGåsf
a]nfdf ePsf dfgjtf lj?4sf ck/fwx¿af6 kLl8tx¿sf]
Gofosf kIfdf cljlR5Gg jsfnt ub}{cfPsf] 5 . @)&@ ;fnsf]
dxfe"sDkkl5 e"sDk k|efljt :yfgx¿df :g]x–s]Gb|x¿ ;~rfng
u/L dlxnf, lszf]/L, aflnsf, ;'Ts]/L, ue{jtL, ckfË / j[4fx¿sf
nflu clt cfjZos ;fdu|L ;xof]u tyf ;zQmLs/0fsf
sfo{qmdx¿ ;~rfng ug]{ ul/Psf] 5 .
To;}u/L @)&$ >fj0f dlxgfdf clj/n jiff{;Fu} cfPsf] ljgfzsf/L
af9LkZrft k|efljt If]qx¿df ljz]ifu/L dlxnf, lszf]/L / ue{jtL,
;'Ts]/L tyf j[4j[4fx¿sf nflu y'k|} vfnsf ;xof]u tyf
;r]tgfd"ns, dgf];fdflhs ;xof]u, :g]x–s]Gb|x¿ dfkm{t ljleGg
k/fdz{ tyf dgf]ljdz{sf sfo{qmdx¿ ;~rfng u/]sf] lyof] .
;z:q åGå k|efljt dlxnfx¿sf] /fli6«o e]nf
;z:q åGåaf6 k|efljtx¿n] Gofosf] cg'e"lt ug{ ;Sg] tyf
lx+;f k|efljtx¿sf] Gofodf kx'Fr k'Ug] jftfj/0f lgdf{0f gePsf
sf/0f åGåaf6 k|efljtx¿ cfkm"n] ef]u]sf] 36gfx¿sf] kL8f lnP/
afFRg afWo 5g . åGåsf] ;dodf ePsf anfTsf/ tyf ;fd"lxs
anfTsf/af6 hlGdPsf afnaflnsfx¿ hGdbtf{, gful/stf k|fKt
ug{] clwsf/af6 jl~rt x'g'k/]sf] jf:tljstf xfdL ;dIf /x]sf]
5 . oxL cj:yfnfO{ dWogh/ ub{} cf]/]s g]kfn, dlxnf dfgj
clwsf/ /Ifsx¿sf] /fli6«o ;~hfn, gful/s cfjfh / b :6f]/L
lsrgn] ;+o'Qm ¿kdf !! lhNnfsf *) eGbf a9L åGå k|efljt
dlxnfx¿sf] pkl:yltdf pgLx¿sf] jt{dfg cj:yfsf] af/]df
;/f]sf/jfnfx¿nfO{ hfgsf/L u/fpg] / k|efljtsf] Gofodf kx'Fr
j[l4 ug{ ;/f]sf/jfnfx¿nfO{ ;'emfj k]z ug{] p2]Zon]] sflt{s
@) ut] sf7df8f}+df æåGå k|efljt dlxnfx¿sf] /fli6«o e]nfÆ
cfof]hgf ul/Psf] lyof] . e]nfdf ;xefuLx¿n] cfkm" åGåsfndf
r/d oftfgfsf ;fy} of}g lx+;faf6 lzsf/ x'g'k/]sf] / xfn klg
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%8
cfkm"n] kfPsf] kL8fnfO{ dnd nufpg] sfo{ sxLFst}af6 gePsf],
a? pN6} kL8fx¿ rsf{pg] sfd ePsf] tLtf] cg'ej ;'gfPsf
lyP . cfˆgf] ;afndf k}/jL ug{ åGå k|efljtx¿sf] /fli6«o
;~hfn æ;xhÆ u7g u/]/ ;z:q åGåsfnd
dfgj clwsf/sf] ljZjJofkL cfjlws ;dLIff -o'=kL=cf/=_
k|b]z :t/Lo sfo{zfnf
o'=kL=cf/=dlxnf ;~hfn ;lrjfno ;b:o ;d]t /x]sf]
cf]/]sn] u}=;=;=sf] ;lrjfno;Fusf] ;dGjodf dfgj clwsf/sf]
ljZjJofkL cfjlws ;dLIff -o'=kL=cf/=_ sf] dWofjlw ;dLIffsf
nflu k|b]z :t/Lo sfof{zfnf df]/Ësf] lj/f6gu/, s}NffnLsf]
wgu9L / hgsk'/wfd wg'iffdf ;DkGg u/]sf] lyof] . ;dLIff
sfo{qmdsf ;xefuLn] g]kfn ;/sf/n] ( 7"nf dxf;lGwdWo] & j6f
dxf;lGwx¿nfO{ cg'df]bg ;d]t ul/;s]sf]n] g]kfnsf] ;+ljwfg
cGo b]zsf] t'ngfdf dfgj clwsf/sf] ;+/If0fsf nflu sfg"gL
¿kdf k|ultzLn /x]sf] t/ sfof{Gjog kIf sdhf]/ ePsf]n] ;a}
gful/sn] ;dfg ¿kdf dfgj clwsf/ pkef]u ug{ ;Sg] jftfj/0f
cem} aGg g;s]sf]k|lt Wofgfsif{0f u/fPsf lyP .
;z:q åGåsf ;dodf jnfTsf/ nufotsf of}g b'Jo{jxf/
k|efljtsf] Gofosf nflu cGt/lqmof
cGt/lqmof sfo{qmddf dlxnf, afnaflnsf, Ho]i7 gful/s /
;dfh sNof0f ;ldlt Joj:yflksf ;+;bsf ;efklt /Gh' emf,
Joj:yflksf ;+;b ;b:o k]Daf nfdf, /fli6«o dfgj clwsf/
cfof]usf k|jQmf df]xgf cG;f/L, sf7df8f}+ dxfgu/kflnsfsf
pkd]o/ xl/k|ef v8uL, dlxnf afnaflnsf tyf ;dfh sNof0f
dGqfnosf ;x;lrj /flwsf cof{n / /fli6«o dlxnf cfof]usf
;lrj t'N;L/fd ;]+9fO{sf] pkl:yltsf ;fy} lx+;f k|efljt dlxnf,
dfgj clwsf/sf ;afndf sfo{/t dlxnf dfgjclwsf/ /Ifsx¿,
dfgj clwsf/sdL{, ljleGg ;/sf/L sfof{nox¿, /fli6«o tyf
cGt//fli6«o ;+3;+:Yffsf k|ltlglw, kqsf/x¿ u/L !@& hgfsf]
;xeflutf /x]sf] lyof] . sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ub{} pxfFx¿n]
dlxnfx¿sf] klxrfgsf] clwsf/ :yflkt x'g g;Sbf w]/}
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 9
dlxnfx¿dfly lx+;f eO/x]sf] / xfd|f] ;fdflhs ;f]r / Gofo
k|bfgstf{n] tYout tyf j}1flgs k|df0fx¿ h'6fpg g;Sbf
dlxnfn] Gofo k|fKt ug{] jftfj/0f lgdf{0f gePsf]df hf]8 lbPsf
lyP / cf–cfˆgf] txaf6 lx+;f k|efljtx¿sf] Gofosf nflu
;Sbf] ;xof]u ug{] k|lta4tf hfx]/ u/]sf lyP . o;}u/L lx+;f
k|efljtåf/f k|:t't dfu kq / 3f]if0ff kqnfO{ /fli6«o sfof{no
uf]i7LkZrft jt{dfg k|wfgdGqL tyf g]skf Pdfn]sf cWoIf s]=kL=
zdf{ cf]nL / g]kfnL sf+u|];sf] kf6L{ sfof{nosf d'Vo ;lrj dfkm{t
k6L{sf cWoIfnfO{ k|efljtx? :jodn] kf6L{ sfof{nodf a'emfPsf
lyP .
/fli6«o sfof{zfnfM d]/f] nflu Gofo sxfF 5 <
;z:q lx+;f k|efljt dlxnfx¿sf] d'2f :yflkt x'g] / cfTd;Ddfgsf
;fy :jtGq ¿kdf hLjgofkg ug{ ;Sg] jftfj/0fsf] lgdf{0f x'g
g;Sbf k|efljtn] Gofosf] cg'e"lt ug{ ;s]sf 5}gg .
oxL cj:yfsf] dgg u/L cf]/]s / dlxnf dfgj clwsf/ /Ifsx¿sf]
/fli6«o ;~hfnn] cGt/f{lfi6«o zflGt lbj;sf] cj;/df …Gofo
k|flKtsf] clwsf/M nf]stflGqs Joj:yfsf] d"n cfwf/Ú eGg] gf/
f;lxt d]/f] nflu Gofo sxfF 5 < eGg] ljifodf @)&$ c;f]h *
ut] /fli6«o sfof{zfnf uf]i7L cfof]hgf u/]sf] lyof] . /fli6«o uf]i7L
sfo{qmddf bfË, df]/Ë, ;'g;/L, l;/xf, pbok'/, wg'iff, s}nfnL
nufotsf @% eGbf a9L lhNnfaf6 lx+;f k|elfjtx?n] cfkm"dfly
ePsf] kL8f / ljleGg Goflos lgsfodf k'u]/ Gofosf nflu n8
bf klg Gofo gkfPsf] oyfy{ s'/fx¿ /fv]sf lyP . w]/} lx+;f
k|efljtx¿n] cbfntdf cfˆgf] d'2fsf] km};nf ePsf] t/ cfkm"n]
pQm km};nf adf]lhd xfn;Dd klg Ifltk"lt{ k|fKt ug{ sl7g
eO/x]sf], ef]urng ug{ gkfPsf h:tf ;d:ofx¿ /fv]sf lyP .
dlxnfx¿n] af]S;Lsf] cf/f]kdf ljleGg lsl;dsf dfgl;s tyf
zf/Ll/s lx+;f vKb} cfPsf], bfOhf]sf sf/0f ef]Ug'k/sf] kL8fx¿
;DalGwt ;/f]sf/jfnf ;dIf /fv]sf lyP .
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%10
cfly{s, ;fdflhs / ;f:s[lts
clwsf/ cleofg
cfly{s, ;fdflhs / ;f+:s[lts cleofg cGtu{t ;~rflnt
lbuf] hLljsf]kfh{g sfo{qmd n] u/LaLsf] ;afnnfO{ ;Daf]wg,
vfB clwsf/sf] ;'lgZrttf, ;|f]t / ;fwgdfly ;dfg kx'Fr /
lgoGq0f tyf oL dfWofdaf6 cfTd ;Ddfgsf ;fy hLjgofkg
ug{ kfpg] clwsf/sf] lgDtL kxn / dfu{lgb]{z ub{5 . lbuf]
hLljsf]kfh{g sfo{qmd cGtu{t ;d'bfo :t/df kof{j/0fd}qL
gd'gf ufpF, ;3g h}ljs v]tL k|0ffnL, pBdzLntf ljsf;, s[lifsf]
Jofj;flostfsf nflu :yfgLo tx tyf ;/f]sf/jfnfx¿;Fusf]
;dGjo / ;xsfo{ h:tf ljleGg dxTTjk"0f{ ultljlwx¿ ljleGg
lhNnfx¿df ;+rflnt 5g . tL ultlalwx? ?s'd, ;Nofg, bfË,
pbok'/, l;/fxf, l;Gw'kfNrf]s / sfe|]df k|ToIf ?kdf / l;Gw'nL,
alb{of, df]/Ë, wg'iff, l;Gw'nL, s}nfnL lhNnfx¿df PsLs[t ?kdf
;~rfng eO/x]sf] 5 . ;fy} vfB clwsf/sf nflu /fli6«o :t/df
k}/jLsf sfo{qmdx¿ klg ;~rfng ePsf 5g . n}lËstfsf]
cfwf/df tYofÍnfO{ ljZn]if0f ubf{ o; jif{ ;~rflnt ljleGg
sfo{qmdx¿n]] sl/a ^!,$($ hgf dlxnfx¿nfO{, #^,^@# k'?ifx¿
/ * hgf of}g cNk;+Vosx¿ ;d]6]sf] lyof] .
lbuf] hLljsf]kfh{g sfo{qmd
ljBdfg lje]bk"0f{ ;+/rgfn] lgDTofPsf] ef]sd/L, u/LaL, lje]b, lx+;f,
:yfgLo ;|f]tx¿sf] cJojl:yt k|of]u, s[lif afnLsf] /}yfg] hfltsf]
aLp dfl;Fb} hfg' h:tf ;d:ofx¿nfO{ ljz]if k|fyldstfdf /fv]/
lbuf] hLljsf]kfh{g sfo{qmd cGtu{t Ps dxTjk"0f{ cjwf/0ffsf]
?kdf ;3g h}ljs v]tL k|0ffnLsf] cjwf/0ffnfO{ cuf8L a9fOPsf]
5 . Ps} vfnsf] vfBfGg pTkfbgn] ;fgf tyf ;LdfGts[t
ls;fgx¿df hf]lvd kIf a9L x'g] x'Fbf ;3g afnL k|0ffnLnfO{
cf]/]s g]kfnn] k|fyldstf lbPsf] xf] . xflgsf/s /f;folgs
k4ltaf6 ljiff0f'o'Qm vfB pTkfbg / ljifflbx¿sf] k|of]u u/L
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 11
jftfj/0f / dfgj :jf:Yodf gsf/fTds k|efjnfO{ Go"gLs/0f
ug{ :yfgLo ;|f]t ;fwg, k|ljlw / 1fgnfO{ hf]8 lbFb} kf}li6s /
:j:Yos/ vfB pTkfbg, k|zf]wg / k|of]udf ljz]if k|fyldstf
lbg] sfd e/x]sf] 5 . To:t} u/L dlxnfx¿sf] 1fg, l;k / Ifdtf
clej[l4 u/L pBdzLntfdf ;+nUg u/fpg' / cfly{s pGgltaf6
hLjg:t/df ;'wf/ Nofpg dlxnf pBdzLntf ljsf; sfo{qmd
;~rfngdf /x]sf] 5 .
dlxnf :jf:Yo clwsf/ sfo{qmd
dlxnf :jf:Yo sfo{s|d dfkm{t dlxnf :jf:Yo clwsf/nfO{
:yflkt ug{, ;d'bfo / /fli6«o :t/df k|efjsf/L 9Ën] clwsf/
d'vL dlxnf :jf:Yo sfo{s|d ;+rfng ug{ k}/jL ug]{ sfd ub}{
cfO/x]sf] 5 . xfn dlxnf :jf:Yo clwsf/ sfo{s|d ljz]ifu/L
l;/fxf, pbok'/, ;Nofg, ?s'd / bfË lhNnfdf k|ToIf ?kdf
;~rfng x'Fb} cfO/x]sf] 5 eg] cGo lhNnfdf o; ;DaGwL ;"rgf
tyf ;r]tgfsf sfo{qmdx¿ ;~rfng eO/x]sf 5g .
o; jif{ pbok'/, bfË, ¿s'd, ;Nofg, l;Gw'nL / l;/xf lhNnfsf
ljleGg gu/kflnsf tyf ufpFkflnsfdf !@ j6f dlxnf :jf:Yo
d]nf ;DkGg eP]sf] 5 . dlxnf :jf:Yo d]nf -lzlj/_ df tNnf]
k]6 b'Vg], ;]tf] kfgL aUg] / cfª v;]sfx¿sf nflu lgz'Ns
?kdf lbOg] ;]jfsf af/]df hfgsf/L ;fy} xfd|f] ;fdflhs ;+/rgf,
dlxnfnfO{ ug{] Jojxf/, dlxnfn] ug'{kg{] sfd, dlxnfx¿sf]
/xg;xg / kfl/jfl/s k[i7e"lddf dlxnfsf] e"ldsfsf] ljifodf
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%12
dlxnfx¿nfO{ ljleGg 7fpFdf cled'vLs/0f sfo{qmd ;~rfng
ul/Psf] lyof] . ;f]xL cj;/df dlxnf k/fdz{ ;]jf, dgf]ljdz{
;]jf ;fy} hl8a'6L ;+DaGwL hfgsf/L ;d]t lbOPsf] lyof] . o:tf
:jf:Yo d]nfaf6 @,^@@ hgf JolQmx¿n] :jf:Yo pkrf/ tyf
k/fdz{sf ;fy} ;"rgf kfPsf lyP .
u|fdL0f e]usf dlxnfx?nfO{ :jf:Yo ;]jf tyf hfgsf/Lsf] kx'Frdf
sl7g ePsf] cj:yfdf cf]/]sn] dlxnf k/fdz{ s]Gb| ;~rfng
ub}{ cfPsf] 5 . dlxnfx¿sf] :jf:Yo ;d:ofnfO{ klxrfg u/L
:yfgLo hl8a'6Lsf] klxrfg / k|of]udf ;xhLs/0f ug]{, k|hgg
:jf:Yo ;DaGwL cled'vLs/0f tyf :jf:Yo ;DaGwL hfgsf/L
/ cled'vLs/0fug]{ sfo{ dlxnf :jf:Yo k/fdz{ s]Gb|af6 x'Fb}
cfPsf] 5 .
dlxnf ultzLntfsf] clwsf/ tyf ;'/lIft :yfgfudg
sfo{qmd
;'/lIft k|lqmofaf6 dlxnfx¿sf] j}b]lzs /f]huf/LnfO{ ;Ddflgt
/ dof{lbt agfpg' dlxnfsf] ultzLntfsf] clwsf/nfO{ ;'lglZrt
ug{' ;+:yfsf] p2]Zo /x]sf] 5 . ;+:yfn] ;'/lIft :yfgfudg sfo{qmd
cGtu{t ljz]if u/L ;"rgf k|jfx, Ifdtf clej[l4 tyf ;d"x u7g,
tYodf cfwfl/t jsfnt tyf k}/jL, ;d:ofdf k/]sf cfk|jf;L
sfdbf/x¿sf] Gofodf kx'Fr / j}slNks hLljsf]kfh{gdf ;xof]u
ub}{ cfO/x]sf] 5 . o; cGt{ut ;"rgf s]Gb|af6 sfdsf nflu
ljb]z hfg'k"j{sf] ;"rgf k|jfx, j}b]lzs /f]huf/Ldf hfg]x¿sf]
nflu pko'Qm jftfj/0f lgdf{0fdf ;xhLs/0f, dlxnfsf] ultzLntf
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 13
/ sfd ug{ kfpg] clwsf/ ;'lglZrttf ;DaGwL ;r]tgfd"ns
sfo{qmd, j}b]lzs /f]huf/Ldf hfg]x¿sf nflu ;"rgf k|jfx,
cg'lzIf0f, Kflxrfg ePsf ;Defljt / j}b]lzs /f]huf/af6 kms]{sf
dlxnfx¿;Fu e]63f6 tyf 3/b}nf] tyf jfn>d lj?4sf] sfo{qmd
;~rfng ePsf] lyof] .
kof{j/0fd}qL ufpF k|jw{g sfo{qmd
xfn sfo{qmd ;~rfng eO/x]sf] pbok'/, bfË, ;Nofg tyf
l;/xf lhNnfx¿df !% j6f kof{j/0fLo gd'gf ufpF -Osf]– len]h_
;~rfngdf cfPsf] 5 h;dWo] Pp6f pbok'/sf] a}/]gL ufpF
kof{j/0fd}qL gd'gf ufpFsf] ?kdf 3f]if0ff eO;s]sf] / cfufdL jif{
;Nofgsf] % j6f O{sf]–len]h 3f]if0ff x'g] tof/Ldf 5 . O{sf]–len]h
cGtu{t afx| j6f ;"rsx¿ tof/ ul/Psf 5g h;dWo] afnljsf;
s]Gb|, dlxnf :jf:Yo k/fdz{ s]Gb|, afnSna, lszf]/lszf/L ;d"x,
dlxnf ;d"x÷ ;xsf/L, s[ifs ;d"x h:tf ;fdflhs ;+/rgfx¿
u7g / k'gu{7g eO/x]sf 5g . O{sf]–len]hleq ;/sf/n]
ckgfPsf] æPs ufpF Ps pTkfbgÆ sfo{qmdnfO{ k|fyldstfdf
/fv]/ ;Nofg lhNnfdf sfd eO/fv]sf] 5 / ls;fgx¿n] klg
o; sfo{qmdnfO{ cfTd;ft u/]sf] cj:yf 5 .
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%14
dlxnf pBdzLntf ljsf; sfo{qmd
dlxnfx¿nfO{ cfTdlge{/ u/fO{ Jofj;flos ?kdf cufl8 a9fpg]
p2]Zon] cf]/]s sfo{/t lhNnfdf ;Lk ljsf; tflnd, af6]sf]
w'k ;DaGwL tflnd, dvdnL h'Qf agfpg] tflnd, km]G;L h'Qf
agfpg] tflnd, l;nfO–s6fO ;DaGwL tflnd, Jofj;flos ?kdf
kz'k+IfL kfng ;DaGwL tflnd, lx+;f k|efljt dlxnfsf] cfly{s
;zQmLs/0fsf] nflu KnlDaË / s]z >[+uf/ tflnd, Jofj;flos
of]hgf tflnd ;~rfng ul/Psf] 5 eg] s[lif h]l6P / ;d'bfo
:t/Lo kz';]jf sfo{stf{ tof/ tyf hLljsf]kfh{gsf nflu ;xof]u
sfo{qmd ;~rfng ePsf 5g .
k'glg{df{0f tyf k'g:yf{kgf sfo{qmd -e"sDk k|efljt ;d'bfo_
l;Gw'kfNrf]s lhNnfsf] OGb|fjtL ufpFkflnsf j8f g+ !! cjl:yt
dfemL a:tLdf k'glg{df{0f tyf k'g:yf{kgf sfo{qmd ;~rfng
ul/Psf] 5 . e"sDkaf6 clt k|efljt sl/a !%) dlxnf / !*(
afnaflnsf;lxt $)) eGbf a9L ;d'bfosf ;b:ox¿nfO{ ;'/lIft
jf;:yfgsf ;fy} lbuf] hLljsf]kfh{gdf ;xof]u k'¥ofOPsf] 5 .
xfn %^ j6f 3/ k'glg{df{0f cGtu{t %@ j6f 3/ lgdf{0f eO;s]sf
/ afFsL 3/x¿ s]xL dlxgfleq k"/f ug]{ of]hgf 5 . k'g:yf{kgf
sfo{qmd cGtu{t ljleGg ljifox¿df ;r]tgfd"ns cled'vLs/0f,
l;kd"ns tflnd, t/sf/L tyf kmnkm"nsf] aLp ;xof]u, lgdf{0f
;fdu|L ;xof]u h:tf ultljlwx¿ ;~rfng eO/x]sf 5g . clxn]
dfemL a:tLsf] ljz]if u/]/ k|efljt dlxnfx¿sf] d'xf/ km]l/Psf] 5
eg] hLljsf]kfh{gdf qmlds ;'wf/ cfPsf] 5 .
ul/aL lj?4sf] dlxnf Ohnf;
ldlt @)&$ d+l;/ $ ut] cfof]hgf u/LPsf] dlxnf Ohnf;n]
u/LaLsf sf/0fn] dlxnfdfly x'g] lx+;fsf ;afnx¿sf] p7fg u/L
;+/rgfTds kl/jt{g ug{] p2]Zon] ;DalGwt ;/f]sf/jfnfx¿nfO{
;"lrt u/L k|efljtx¿sf] clwsf/ ;'lglZrttfsf nflu cfwf/
tof/ u/]sf] lyof] . pQm Ohnf; ;Fu} ;+:yfn] :yfgLob]lv /fli6«o
txsf of]hgfx¿ lgdf{0f k|lqmofdf u/LaLsf sf/0f dlxnfdfly
x'g] lx+;fsf ;afnx¿ ;Daf]wgsf nflu ;DalGwt lgsfox¿nfO{
;'emfj k]z ug{ ;kmn eof] . nufO{ pgLx¿dfly yk zf]if0f ePsf]
36gfx¿, ckfËtfsf] kmfObf p7fO{ of}g zf]if0f ePsf 36gfx¿
k|:t't u/]sf lyP .
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 15
clen]vLs/0f tyf tYofÍ Joj:yfkg
dlxnfdfly ePsf lx+:ffsf 36gfx¿nfO{ clen]vg u/L
;/f]sf/jfnfx¿nfO{ ;+j]bgzLn / hjfkmb]xL agfpg, gLlt lgdf{0f,
kl/dfh{g tyf k|efjsf/L sfof{Gjogsf nflu cf]/]sn] cfˆgf]
:yfkgf sfnb]lv g} clen]vgnfO{ k|fyldstf lbO{ lg/Gt/ ¿kdf
sfd ub}{ cfPsf] 5 . o; jif{ ;fpg @)&$ b]lv c;f/ @)&% ;Dd
sfof{nodf btf{ ePsf !&$! tyf ljleGg /fli6«o kqklqsfaf6
;Íng ul/Psf $!# u/L hDdf @!%$ dlxnf lx+;fsf tYofÍx¿
clen]vLs/0f ePsf 5g . clen]vg ePsf tYofÍdWo] ;a}eGbf
a9L %% k|ltzt 3/]n' lx+;f, !& k|ltzt ;fdflhs lx+;f tyf !!
k|ltzt anfTsf/sf 36gfx¿ ;Íng ePsf 5g .
lx+;fsf] k|sf/ ;+Vof lx+;fsf] k|sf/ ;+Vof
3/]n' lx+;f !!&@ ;fdflhs lx+;f #^^
anfTsf/ @#@ ;fd'lxs anfTsf/ #$
anfTsf/sf]
k|of; ^! of}g b'Jo{jxf/ &%
xTof ^$ xTofk|of; %#
a]rljvg @) a]rljvgsf] k|of; @$
cfTdxTof @! cGo @)
hDdf @!%$
Ohnf;df !) eGbf a9L dlxnf ;xefuLx?n] u/LaLsf] b'irqmsf
sf/0f cfkm"dfly ePsf ljleGg lsl;dsf lx+;f tyf zf]if0fsf
36gfx¿ /fv]sf lyP . dlxnfx¿n] ljz]ifu/L hGd btf{, gful/stf
h:tf sfg"gL klxrfgx¿ gkfPs} sf/0f lzIff tyf sfd ug{
kfpg] clwsf/af6 jl~rt x'g'k/]sf] oyfy{tf, >dsf] ;Ddfg tyf
klxrfg gxF'bf ;dfhdf ljleGg nf~5gf tyf lje]bx¿ v]Kg'
k/]sf] cj:yf, cfjf;sf] clwsf/af6 jl~rt x'g' k/]sf] cj:yf /
dlxnfsf] of}lgstfdfly lgoGq0f ug{ ljleGg rfl/lqs cf/f]kx¿
nufO{ pgLx¿dfly yk zf]if0f ePsf] 36gfx¿, ckfËtfsf] kmfObf
p7fO{ of}g zf]if0f ePsf 36gfx¿ k|:t't u/]sf lyP / ;fdflhs
Gofosf] lgDtL cfjfh p7fPsf lyP .
cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%16
ljj/0f cfDbfgL vr{
z'?sf] df}Hbft #&,$!$,*(#.^#
Restricted fund
5f]6f] ;dosf] sfo{qmsf] nflu laleGg
;fem]bf/ ;+:yfaf6 k|fKt sf]if
!,^^^,))%.)) (,&#,&##.))
lg/Gt/ sfo{qmdsf] nfuL laleGg
;fem]bf/ ;+:yfaf6 k|fKt sf]if
!$&,*&*,*@%.%^ !$&,#*(,$(#.!^
Unrestricted fund
cf]/]sn] cfh{g u/]sf] cfo tyf ljleGg
;xof]u
!),&%&,^$*.^!
!!,$$(,#)@.#$
hDdf !^),$%#,#*(.)! !%(,*!@,%@*.%)
cf=j @)&$/&% sf] s'n vr{ dWo] sfo{qmd ;xof]u, k|zf;lgs tyf kf/L>lds
vr{ ljj/0f
qm=;+= ljj/0f /sd -?_ k|ltzt
! sfo{qmd ;xof]u !!$,#(%,#)&=!^ &!=%*%
@ k|zf;lgs vr{ !^,)*^,$&&=#$ !)=)&%
# kfl/>lds vr{ @(,##),&$$=)) !*=#%%
	
dlxnf k'g:yf{kgf s]G› -cf]/]s_ sf] cfly{s jif{ @)&$÷&% sf] cfo Joo ljj/0f
&@Ü
!*Ü
!)Ü
sfo{qmd ;xof]u vr{
k|zf;lgs vr{
kl/>lds vr{
cf]/]s g]kfn
kf]i6 aS; g+= M !#@##, sf7df8f}+, g]kfn
kmf]g M )! %!*^)&#
O{d]n M ics@worecnepal.org
j]j;fO6 M www.worecnepal.org
www.facebook.com/worecnepal
NEPAL 1991

More Related Content

What's hot

२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्रWOREC Nepal
 
Pairabi Newsletter Issue 16
Pairabi Newsletter Issue 16Pairabi Newsletter Issue 16
Pairabi Newsletter Issue 16WOREC Nepal
 
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्री
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्रीयाैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्री
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्रीWOREC Nepal
 
Yamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies CentreYamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies CentreGhale Yamuna
 
Role of School families for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali) 2019
Role of School families for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali) 2019Role of School families for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali) 2019
Role of School families for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali) 2019Ndrc Nepal
 
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozoNe what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozoLoveofpeople
 
District flood preparedness guidelines 2 48
District flood preparedness guidelines 2 48District flood preparedness guidelines 2 48
District flood preparedness guidelines 2 48DIPECHO Nepal
 
Sphere book 2011 nepali 2013
Sphere book 2011 nepali 2013Sphere book 2011 nepali 2013
Sphere book 2011 nepali 2013DPNet
 
Safe Schol toolkit Nepali
Safe Schol toolkit NepaliSafe Schol toolkit Nepali
Safe Schol toolkit NepaliDPNet
 
Nepal ldrmp 2011 final
Nepal ldrmp 2011 finalNepal ldrmp 2011 final
Nepal ldrmp 2011 finalDPNet
 
Disability Rights in Nepal: NAPD Magazine
Disability Rights in Nepal: NAPD MagazineDisability Rights in Nepal: NAPD Magazine
Disability Rights in Nepal: NAPD MagazineScott Rains
 
31 poster flood n landslides
31 poster flood n landslides31 poster flood n landslides
31 poster flood n landslidesDPNet
 
First paper unit 2
First paper unit 2First paper unit 2
First paper unit 2erhom paudel
 
Child Centered DRR and School safety booklet Nepali
Child Centered DRR and School safety booklet Nepali Child Centered DRR and School safety booklet Nepali
Child Centered DRR and School safety booklet Nepali Ndrc Nepal
 
aaha sanchar weekly 8, rukum
aaha sanchar weekly  8, rukumaaha sanchar weekly  8, rukum
aaha sanchar weekly 8, rukummegraj khadka
 
15. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 1415. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 14DIPECHO Nepal
 

What's hot (20)

Karuwa ashoj 1
Karuwa  ashoj 1Karuwa  ashoj 1
Karuwa ashoj 1
 
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
 
Pairabi Newsletter Issue 16
Pairabi Newsletter Issue 16Pairabi Newsletter Issue 16
Pairabi Newsletter Issue 16
 
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्री
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्रीयाैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्री
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्री
 
Yamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies CentreYamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
 
Role of School families for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali) 2019
Role of School families for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali) 2019Role of School families for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali) 2019
Role of School families for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali) 2019
 
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozoNe what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
 
Role of children for child friendly school
Role of children for child friendly schoolRole of children for child friendly school
Role of children for child friendly school
 
Policy for starting technical college
Policy for starting technical collegePolicy for starting technical college
Policy for starting technical college
 
District flood preparedness guidelines 2 48
District flood preparedness guidelines 2 48District flood preparedness guidelines 2 48
District flood preparedness guidelines 2 48
 
Sphere book 2011 nepali 2013
Sphere book 2011 nepali 2013Sphere book 2011 nepali 2013
Sphere book 2011 nepali 2013
 
Safe Schol toolkit Nepali
Safe Schol toolkit NepaliSafe Schol toolkit Nepali
Safe Schol toolkit Nepali
 
Nepal ldrmp 2011 final
Nepal ldrmp 2011 finalNepal ldrmp 2011 final
Nepal ldrmp 2011 final
 
Disability Rights in Nepal: NAPD Magazine
Disability Rights in Nepal: NAPD MagazineDisability Rights in Nepal: NAPD Magazine
Disability Rights in Nepal: NAPD Magazine
 
Prasashan 120
Prasashan 120Prasashan 120
Prasashan 120
 
31 poster flood n landslides
31 poster flood n landslides31 poster flood n landslides
31 poster flood n landslides
 
First paper unit 2
First paper unit 2First paper unit 2
First paper unit 2
 
Child Centered DRR and School safety booklet Nepali
Child Centered DRR and School safety booklet Nepali Child Centered DRR and School safety booklet Nepali
Child Centered DRR and School safety booklet Nepali
 
aaha sanchar weekly 8, rukum
aaha sanchar weekly  8, rukumaaha sanchar weekly  8, rukum
aaha sanchar weekly 8, rukum
 
15. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 1415. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 14
 

Similar to Annual Report 2074/075 Nepali

NFDN Regional publication
NFDN Regional publicationNFDN Regional publication
NFDN Regional publicationUttam Siwakoti
 
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचय
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचयमहिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचय
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचयWOREC Nepal
 
Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1KI Nepal
 
एकद्वार संकट व्यवस्थापन केन्द्र र यसले प्रदान गर्ने सेवा सम्बन्धी जानकारी पत्र
एकद्वार संकट व्यवस्थापन केन्द्र र यसले प्रदान गर्ने  सेवा सम्बन्धी जानकारी पत्रएकद्वार संकट व्यवस्थापन केन्द्र र यसले प्रदान गर्ने  सेवा सम्बन्धी जानकारी पत्र
एकद्वार संकट व्यवस्थापन केन्द्र र यसले प्रदान गर्ने सेवा सम्बन्धी जानकारी पत्रWOREC Nepal
 
National Health Policy first draft
National Health Policy first draft National Health Policy first draft
National Health Policy first draft Niraj Bartaula
 
National Water Resources Policy 2077 [Nepali Version]
National Water Resources Policy 2077 [Nepali Version]National Water Resources Policy 2077 [Nepali Version]
National Water Resources Policy 2077 [Nepali Version]ManoharDhami
 
Curriculum 11 12 (group-5)
Curriculum 11 12 (group-5)Curriculum 11 12 (group-5)
Curriculum 11 12 (group-5)sharadnp
 
Introduction to eco village programme
Introduction to eco village programmeIntroduction to eco village programme
Introduction to eco village programmeWOREC Nepal
 
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकार
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकारलैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकार
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकारWOREC Nepal
 
Nepal district-flood- preparedness-guidelines
Nepal district-flood- preparedness-guidelinesNepal district-flood- preparedness-guidelines
Nepal district-flood- preparedness-guidelinesBhim Upadhyaya
 
Curriculum 11 12 (group-2)
Curriculum 11 12 (group-2)Curriculum 11 12 (group-2)
Curriculum 11 12 (group-2)sharadnp
 
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestionNepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestionDr. Gyanendra Prasad Paudel
 
Nc manifesto complete (small bytes)
Nc manifesto complete (small bytes)Nc manifesto complete (small bytes)
Nc manifesto complete (small bytes)Dammar Singh Saud
 
Fifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli SandeshFifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli SandeshKI Nepal
 
दिगो शान्ति र विकासका लागि सहज अभियान
दिगो शान्ति र विकासका लागि सहज अभियानदिगो शान्ति र विकासका लागि सहज अभियान
दिगो शान्ति र विकासका लागि सहज अभियानWOREC Nepal
 

Similar to Annual Report 2074/075 Nepali (20)

NFDN Regional publication
NFDN Regional publicationNFDN Regional publication
NFDN Regional publication
 
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचय
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचयमहिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचय
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचय
 
Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1
 
एकद्वार संकट व्यवस्थापन केन्द्र र यसले प्रदान गर्ने सेवा सम्बन्धी जानकारी पत्र
एकद्वार संकट व्यवस्थापन केन्द्र र यसले प्रदान गर्ने  सेवा सम्बन्धी जानकारी पत्रएकद्वार संकट व्यवस्थापन केन्द्र र यसले प्रदान गर्ने  सेवा सम्बन्धी जानकारी पत्र
एकद्वार संकट व्यवस्थापन केन्द्र र यसले प्रदान गर्ने सेवा सम्बन्धी जानकारी पत्र
 
Bulletisn 23rd sept .
Bulletisn 23rd  sept .Bulletisn 23rd  sept .
Bulletisn 23rd sept .
 
Eco
EcoEco
Eco
 
National Health Policy first draft
National Health Policy first draft National Health Policy first draft
National Health Policy first draft
 
National Water Resources Policy 2077 [Nepali Version]
National Water Resources Policy 2077 [Nepali Version]National Water Resources Policy 2077 [Nepali Version]
National Water Resources Policy 2077 [Nepali Version]
 
Curriculum 11 12 (group-5)
Curriculum 11 12 (group-5)Curriculum 11 12 (group-5)
Curriculum 11 12 (group-5)
 
बाल संरक्षण हाते पुस्तिका
बाल संरक्षण हाते पुस्तिकाबाल संरक्षण हाते पुस्तिका
बाल संरक्षण हाते पुस्तिका
 
Introduction to eco village programme
Introduction to eco village programmeIntroduction to eco village programme
Introduction to eco village programme
 
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकार
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकारलैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकार
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकार
 
3 aaha sanchar
3 aaha sanchar 3 aaha sanchar
3 aaha sanchar
 
Nepal district-flood- preparedness-guidelines
Nepal district-flood- preparedness-guidelinesNepal district-flood- preparedness-guidelines
Nepal district-flood- preparedness-guidelines
 
Curriculum 11 12 (group-2)
Curriculum 11 12 (group-2)Curriculum 11 12 (group-2)
Curriculum 11 12 (group-2)
 
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestionNepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
 
Cooperative Act 2072
Cooperative Act 2072Cooperative Act 2072
Cooperative Act 2072
 
Nc manifesto complete (small bytes)
Nc manifesto complete (small bytes)Nc manifesto complete (small bytes)
Nc manifesto complete (small bytes)
 
Fifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli SandeshFifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli Sandesh
 
दिगो शान्ति र विकासका लागि सहज अभियान
दिगो शान्ति र विकासका लागि सहज अभियानदिगो शान्ति र विकासका लागि सहज अभियान
दिगो शान्ति र विकासका लागि सहज अभियान
 

More from WOREC Nepal

Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In Nepa
Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In NepaSocio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In Nepa
Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In NepaWOREC Nepal
 
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violenceलैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violenceWOREC Nepal
 
बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?WOREC Nepal
 
बालयौन दुरुपयोग
बालयौन दुरुपयोगबालयौन दुरुपयोग
बालयौन दुरुपयोगWOREC Nepal
 
Say no to violence
Say no to violenceSay no to violence
Say no to violenceWOREC Nepal
 
दाइजोप्रथा
दाइजोप्रथादाइजोप्रथा
दाइजोप्रथाWOREC Nepal
 
Women and health : Key facts in Nepal
Women and health : Key facts in NepalWomen and health : Key facts in Nepal
Women and health : Key facts in NepalWOREC Nepal
 
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”WOREC Nepal
 
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...WOREC Nepal
 
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Three
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Threeहाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Three
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part ThreeWOREC Nepal
 
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Two
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Twoहाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Two
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part TwoWOREC Nepal
 
Annual report 1991
Annual report 1991Annual report 1991
Annual report 1991WOREC Nepal
 
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...WOREC Nepal
 
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok district
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok districtRebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok district
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok districtWOREC Nepal
 
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)WOREC Nepal
 
Anbeshi 2018 - status and dimensions of Violence against womeni Nepal
Anbeshi 2018 - status and dimensions of Violence against womeni NepalAnbeshi 2018 - status and dimensions of Violence against womeni Nepal
Anbeshi 2018 - status and dimensions of Violence against womeni NepalWOREC Nepal
 
Looking back and beyond health through women’s eyes
Looking back and beyond health through women’s eyesLooking back and beyond health through women’s eyes
Looking back and beyond health through women’s eyesWOREC Nepal
 
Situation of women human rights defenders in Nepal
Situation of women human rights defenders in NepalSituation of women human rights defenders in Nepal
Situation of women human rights defenders in NepalWOREC Nepal
 
Nepal CEDAW Shadow Report
Nepal CEDAW Shadow ReportNepal CEDAW Shadow Report
Nepal CEDAW Shadow ReportWOREC Nepal
 

More from WOREC Nepal (20)

Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In Nepa
Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In NepaSocio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In Nepa
Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In Nepa
 
Anbeshi 2076
Anbeshi 2076Anbeshi 2076
Anbeshi 2076
 
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violenceलैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violence
 
बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?
 
बालयौन दुरुपयोग
बालयौन दुरुपयोगबालयौन दुरुपयोग
बालयौन दुरुपयोग
 
Say no to violence
Say no to violenceSay no to violence
Say no to violence
 
दाइजोप्रथा
दाइजोप्रथादाइजोप्रथा
दाइजोप्रथा
 
Women and health : Key facts in Nepal
Women and health : Key facts in NepalWomen and health : Key facts in Nepal
Women and health : Key facts in Nepal
 
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”
 
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...
 
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Three
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Threeहाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Three
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Three
 
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Two
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Twoहाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Two
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Two
 
Annual report 1991
Annual report 1991Annual report 1991
Annual report 1991
 
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...
 
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok district
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok districtRebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok district
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok district
 
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)
 
Anbeshi 2018 - status and dimensions of Violence against womeni Nepal
Anbeshi 2018 - status and dimensions of Violence against womeni NepalAnbeshi 2018 - status and dimensions of Violence against womeni Nepal
Anbeshi 2018 - status and dimensions of Violence against womeni Nepal
 
Looking back and beyond health through women’s eyes
Looking back and beyond health through women’s eyesLooking back and beyond health through women’s eyes
Looking back and beyond health through women’s eyes
 
Situation of women human rights defenders in Nepal
Situation of women human rights defenders in NepalSituation of women human rights defenders in Nepal
Situation of women human rights defenders in Nepal
 
Nepal CEDAW Shadow Report
Nepal CEDAW Shadow ReportNepal CEDAW Shadow Report
Nepal CEDAW Shadow Report
 

Recently uploaded

call girls in Narela DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️
call girls in Narela DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️call girls in Narela DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️
call girls in Narela DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️saminamagar
 
Start Donating your Old Clothes to Poor People kurnool
Start Donating your Old Clothes to Poor People kurnoolStart Donating your Old Clothes to Poor People kurnool
Start Donating your Old Clothes to Poor People kurnoolSERUDS INDIA
 
Take action for a healthier planet and brighter future.
Take action for a healthier planet and brighter future.Take action for a healthier planet and brighter future.
Take action for a healthier planet and brighter future.Christina Parmionova
 
Monastic-Supremacy-in-the-Philippines-_20240328_092725_0000.pdf
Monastic-Supremacy-in-the-Philippines-_20240328_092725_0000.pdfMonastic-Supremacy-in-the-Philippines-_20240328_092725_0000.pdf
Monastic-Supremacy-in-the-Philippines-_20240328_092725_0000.pdfCharlynTorres1
 
Call Girls Connaught Place Delhi reach out to us at ☎ 9711199012
Call Girls Connaught Place Delhi reach out to us at ☎ 9711199012Call Girls Connaught Place Delhi reach out to us at ☎ 9711199012
Call Girls Connaught Place Delhi reach out to us at ☎ 9711199012rehmti665
 
Russian Call Girl Hebbagodi ! 7001305949 ₹2999 Only and Free Hotel Delivery 2...
Russian Call Girl Hebbagodi ! 7001305949 ₹2999 Only and Free Hotel Delivery 2...Russian Call Girl Hebbagodi ! 7001305949 ₹2999 Only and Free Hotel Delivery 2...
Russian Call Girl Hebbagodi ! 7001305949 ₹2999 Only and Free Hotel Delivery 2...narwatsonia7
 
Start Donating your Old Clothes to Poor People
Start Donating your Old Clothes to Poor PeopleStart Donating your Old Clothes to Poor People
Start Donating your Old Clothes to Poor PeopleSERUDS INDIA
 
2024: The FAR, Federal Acquisition Regulations - Part 26
2024: The FAR, Federal Acquisition Regulations - Part 262024: The FAR, Federal Acquisition Regulations - Part 26
2024: The FAR, Federal Acquisition Regulations - Part 26JSchaus & Associates
 
productionpost-productiondiary-240320114322-5004daf6.pptx
productionpost-productiondiary-240320114322-5004daf6.pptxproductionpost-productiondiary-240320114322-5004daf6.pptx
productionpost-productiondiary-240320114322-5004daf6.pptxHenryBriggs2
 
Greater Noida Call Girls 9711199012 WhatsApp No 24x7 Vip Escorts in Greater N...
Greater Noida Call Girls 9711199012 WhatsApp No 24x7 Vip Escorts in Greater N...Greater Noida Call Girls 9711199012 WhatsApp No 24x7 Vip Escorts in Greater N...
Greater Noida Call Girls 9711199012 WhatsApp No 24x7 Vip Escorts in Greater N...ankitnayak356677
 
Earth Day 2024 - AMC "COMMON GROUND'' movie night.
Earth Day 2024 - AMC "COMMON GROUND'' movie night.Earth Day 2024 - AMC "COMMON GROUND'' movie night.
Earth Day 2024 - AMC "COMMON GROUND'' movie night.Christina Parmionova
 
Call Girls Bangalore Saanvi 7001305949 Independent Escort Service Bangalore
Call Girls Bangalore Saanvi 7001305949 Independent Escort Service BangaloreCall Girls Bangalore Saanvi 7001305949 Independent Escort Service Bangalore
Call Girls Bangalore Saanvi 7001305949 Independent Escort Service Bangalorenarwatsonia7
 
Call Girls Service Race Course Road Just Call 7001305949 Enjoy College Girls ...
Call Girls Service Race Course Road Just Call 7001305949 Enjoy College Girls ...Call Girls Service Race Course Road Just Call 7001305949 Enjoy College Girls ...
Call Girls Service Race Course Road Just Call 7001305949 Enjoy College Girls ...narwatsonia7
 
call girls in Tilak Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️
call girls in Tilak Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️call girls in Tilak Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️
call girls in Tilak Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️saminamagar
 
call girls in West Patel Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service ...
call girls in West Patel Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service ...call girls in West Patel Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service ...
call girls in West Patel Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service ...saminamagar
 
Enhancing Indigenous Peoples' right to self-determination in the context of t...
Enhancing Indigenous Peoples' right to self-determination in the context of t...Enhancing Indigenous Peoples' right to self-determination in the context of t...
Enhancing Indigenous Peoples' right to self-determination in the context of t...Christina Parmionova
 
YHR Fall 2023 Issue (Joseph Manning Interview) (2).pdf
YHR Fall 2023 Issue (Joseph Manning Interview) (2).pdfYHR Fall 2023 Issue (Joseph Manning Interview) (2).pdf
YHR Fall 2023 Issue (Joseph Manning Interview) (2).pdfyalehistoricalreview
 
Action Toolkit - Earth Day 2024 - April 22nd.
Action Toolkit - Earth Day 2024 - April 22nd.Action Toolkit - Earth Day 2024 - April 22nd.
Action Toolkit - Earth Day 2024 - April 22nd.Christina Parmionova
 
Powering Britain: Can we decarbonise electricity without disadvantaging poore...
Powering Britain: Can we decarbonise electricity without disadvantaging poore...Powering Britain: Can we decarbonise electricity without disadvantaging poore...
Powering Britain: Can we decarbonise electricity without disadvantaging poore...ResolutionFoundation
 
Panet vs.Plastics - Earth Day 2024 - 22 APRIL
Panet vs.Plastics - Earth Day 2024 - 22 APRILPanet vs.Plastics - Earth Day 2024 - 22 APRIL
Panet vs.Plastics - Earth Day 2024 - 22 APRILChristina Parmionova
 

Recently uploaded (20)

call girls in Narela DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️
call girls in Narela DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️call girls in Narela DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️
call girls in Narela DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️
 
Start Donating your Old Clothes to Poor People kurnool
Start Donating your Old Clothes to Poor People kurnoolStart Donating your Old Clothes to Poor People kurnool
Start Donating your Old Clothes to Poor People kurnool
 
Take action for a healthier planet and brighter future.
Take action for a healthier planet and brighter future.Take action for a healthier planet and brighter future.
Take action for a healthier planet and brighter future.
 
Monastic-Supremacy-in-the-Philippines-_20240328_092725_0000.pdf
Monastic-Supremacy-in-the-Philippines-_20240328_092725_0000.pdfMonastic-Supremacy-in-the-Philippines-_20240328_092725_0000.pdf
Monastic-Supremacy-in-the-Philippines-_20240328_092725_0000.pdf
 
Call Girls Connaught Place Delhi reach out to us at ☎ 9711199012
Call Girls Connaught Place Delhi reach out to us at ☎ 9711199012Call Girls Connaught Place Delhi reach out to us at ☎ 9711199012
Call Girls Connaught Place Delhi reach out to us at ☎ 9711199012
 
Russian Call Girl Hebbagodi ! 7001305949 ₹2999 Only and Free Hotel Delivery 2...
Russian Call Girl Hebbagodi ! 7001305949 ₹2999 Only and Free Hotel Delivery 2...Russian Call Girl Hebbagodi ! 7001305949 ₹2999 Only and Free Hotel Delivery 2...
Russian Call Girl Hebbagodi ! 7001305949 ₹2999 Only and Free Hotel Delivery 2...
 
Start Donating your Old Clothes to Poor People
Start Donating your Old Clothes to Poor PeopleStart Donating your Old Clothes to Poor People
Start Donating your Old Clothes to Poor People
 
2024: The FAR, Federal Acquisition Regulations - Part 26
2024: The FAR, Federal Acquisition Regulations - Part 262024: The FAR, Federal Acquisition Regulations - Part 26
2024: The FAR, Federal Acquisition Regulations - Part 26
 
productionpost-productiondiary-240320114322-5004daf6.pptx
productionpost-productiondiary-240320114322-5004daf6.pptxproductionpost-productiondiary-240320114322-5004daf6.pptx
productionpost-productiondiary-240320114322-5004daf6.pptx
 
Greater Noida Call Girls 9711199012 WhatsApp No 24x7 Vip Escorts in Greater N...
Greater Noida Call Girls 9711199012 WhatsApp No 24x7 Vip Escorts in Greater N...Greater Noida Call Girls 9711199012 WhatsApp No 24x7 Vip Escorts in Greater N...
Greater Noida Call Girls 9711199012 WhatsApp No 24x7 Vip Escorts in Greater N...
 
Earth Day 2024 - AMC "COMMON GROUND'' movie night.
Earth Day 2024 - AMC "COMMON GROUND'' movie night.Earth Day 2024 - AMC "COMMON GROUND'' movie night.
Earth Day 2024 - AMC "COMMON GROUND'' movie night.
 
Call Girls Bangalore Saanvi 7001305949 Independent Escort Service Bangalore
Call Girls Bangalore Saanvi 7001305949 Independent Escort Service BangaloreCall Girls Bangalore Saanvi 7001305949 Independent Escort Service Bangalore
Call Girls Bangalore Saanvi 7001305949 Independent Escort Service Bangalore
 
Call Girls Service Race Course Road Just Call 7001305949 Enjoy College Girls ...
Call Girls Service Race Course Road Just Call 7001305949 Enjoy College Girls ...Call Girls Service Race Course Road Just Call 7001305949 Enjoy College Girls ...
Call Girls Service Race Course Road Just Call 7001305949 Enjoy College Girls ...
 
call girls in Tilak Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️
call girls in Tilak Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️call girls in Tilak Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️
call girls in Tilak Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service 🔝✔️✔️
 
call girls in West Patel Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service ...
call girls in West Patel Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service ...call girls in West Patel Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service ...
call girls in West Patel Nagar DELHI 🔝 >༒9540349809 🔝 genuine Escort Service ...
 
Enhancing Indigenous Peoples' right to self-determination in the context of t...
Enhancing Indigenous Peoples' right to self-determination in the context of t...Enhancing Indigenous Peoples' right to self-determination in the context of t...
Enhancing Indigenous Peoples' right to self-determination in the context of t...
 
YHR Fall 2023 Issue (Joseph Manning Interview) (2).pdf
YHR Fall 2023 Issue (Joseph Manning Interview) (2).pdfYHR Fall 2023 Issue (Joseph Manning Interview) (2).pdf
YHR Fall 2023 Issue (Joseph Manning Interview) (2).pdf
 
Action Toolkit - Earth Day 2024 - April 22nd.
Action Toolkit - Earth Day 2024 - April 22nd.Action Toolkit - Earth Day 2024 - April 22nd.
Action Toolkit - Earth Day 2024 - April 22nd.
 
Powering Britain: Can we decarbonise electricity without disadvantaging poore...
Powering Britain: Can we decarbonise electricity without disadvantaging poore...Powering Britain: Can we decarbonise electricity without disadvantaging poore...
Powering Britain: Can we decarbonise electricity without disadvantaging poore...
 
Panet vs.Plastics - Earth Day 2024 - 22 APRIL
Panet vs.Plastics - Earth Day 2024 - 22 APRILPanet vs.Plastics - Earth Day 2024 - 22 APRIL
Panet vs.Plastics - Earth Day 2024 - 22 APRIL
 

Annual Report 2074/075 Nepali

  • 2. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 1 ;+:yfsf] kl/ro dlxnf k'g:yf{kgf s]Gb| -cf]/]s_ dlxnf clwsf/k|lt ;dlk{t Pjd ;fdflhs Gofosf lglDt ;ª3if{/t Ps /fli6«o u}/;/sf/L ;+:yf xf] . @)$& r}q !( df :yflkt of] ;+:yfn] dlxnf clwsf/sf] If]qdf @^ jif{sf] nfdf] ofqf kf/ u/]sf] 5 . ;+:yfn] cfˆgf] :yfkgf sfnb]lv g} ;fdflhs Gofo / dlxnf clwsf/sf] If]qdf ljleGGf :t/df cleofgx¿ ;~rfng ub}{ cfPsf] 5 . dlxnfx¿sf] ;Ddfgk"j{s afFRg kfpg] clwsf/sf] ;'lglZrttfsf nflu dlxnf–lx+;f lj?4sf] cleofg, cfly{s, ;fdflhs tyf ;f+:s[lts clwsf/sf] cleofg dfgj clwsf/ tyf ;fdflhs Gofosf] cleofg tyf :g]x cleofg :j?k cfˆgf ultljlwx¿ ;+rfng ub{5 . cf]/]sn] dlxnfx¿sf] 3/b]lv ufpF x'Fb} lhNnf / /fi6«;Ddsf] cu'jfO tyf g]t[Tj Ifdtf clej[l4df ;xhLs/0f / dlxnf ;zQmLs/0fsf] dfWodaf6 ljleGg gLlt lgdf{0f, kl/dfh{g tyf sfof{Gjogsf nflu ;zQm ?kdf k}/jL ub}{ cfO/x]sf] 5 . ;+:yfn] ;d'bfodf ;fdflhs, /fhg}lts tyf cfly{s ?kdf k5fl8 kfl/Psf dlxnf, lszf]/Lx¿, ;LdfGts[t, blnt, ckfËtf ePsf dlxnfx¿sf] clwsf/ xgg ePsf] tYofÍsf cfwf/df :yfgLo, If]qLo, /fli6«o tyf cGt/f{li6«o :t/df ;d]t plrt ;Daf]wgsf] nflu lg/Gt/ ?kdf bafa ;d]t lbFb} cfPsf] 5 . lzIff, :jf:Yo, kf]if0f, /f]huf/ nufot cGo If]qdf dlxnf / afnaflnsfdfly ul/g] e]befj / dfgj a]rlavg÷cf];f/k;f/ cflbsf sf/0fn] dlxnfx¿sf] cfwf/e"t dfgj clwsf/sf] xgg ePsfn] To;sf] cGTosf nflu dlxnfx¿sf ljlzi6 clwsf/x¿ ;'lglZrt ul/ g'kb{5 eGg] dfGotf o; ;+:yfsf] /x]sf] 5 . ;+:yfsf] kl/sNkgf ;fdflhs Gofodf cfwfl/t dlxnfclwsf/ ;'lglZrttf ;lxtsf] ;dfh cf]/]s g]kfnsf] kl/sNkgf xf] .
  • 3. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%2 ;+:yfsf] kl/nIo cf]/]s g]kfn dfgjclwsf/sf] ;Dj4{g / ;fdflhs Gofodf cfwfl/t lbuf] ;fd'bflos ljsf;sf nflu cleofg/t /xg] 5 . cf]/]ssf] sfo{If]q 8f]Nkf x'Dnf d'u' 8f]6L uf]/vf h'Dnf aemfª d':tfª ?s'd k'j{ Onfd tfKn]h'ª sf:sL afh'/f /f]Nkf ;'v]{t DofUbL afFs dgfª hfh/sf]6 af/f emfkf ;f]n'v'Da'bf]nvf kfNkf bfr{'nf k|b]z g+= & k|b]z g+= ^ k|b]z g+= $ k|b]z g+= # k|b]z g+= ! k|b]z g+= @ k|b]z g+= % k;f{ lrtjg sfnLsf]6 wflbª afUn'ª tgx'F j}t8L ;+v'jf;ef c5fd b}n]v dsjfgk'/ ndh'ª ef]hk'/ vf]6fª u'NdL ;nf{xL ;Kt/L gjnk/f;L klZrd gjnk/f;L k'j{ Ko'7fg slknj:t' s~rgk'/ /fd]5fk 88]Nw'/f :ofªhf kfFry/ ¿kGb]xL /f}tx6 dxf]Q/L wgs'6f c3f{vfFrL kj{t t]x|y'd bfª s}nfnL ?s'd klZrd l;Gw'nL ;Nofgalb{of df]/ª pbok'/ /;'jf l;/fxf l;Gw'knf~rf]s ;'g;/L g'jfsf]6 wg'iff cf]vn9'Ëf sfe|]knf~rf]s nlntk'/ eQmk'/ sf7df8f ;+:yfsf] nIo dlxnf ;zQmLs/0fsf] dfWodaf6 cfly{s, ;fdflhs / ;f+:s[lts clwsf/nfO{ ;'lglZrt ub}{ dlxnf lj?4 x'g] lx+;fsf] Go"gLs/0f ug]{ . ;+:yfsf] sfo{If]q dlxnf k'g{:yf{kgf s]Gb| -cf]/]s_ n] cfˆgf] PsLs[t cleofgx¿ k|ToIf ?kdf !( lhNnfdf / dlxnf lx+;f lj?4sf] cleofg cfjZostf cg';f/ && j6} lhNnfx¿df dlxnf dfgj clwsf/ /Ifsx¿sf] /fli6«o tyf lhNnf ;~hfnx?;Fusf] ;dGjo / ;xsfo{df ;~rfng ub}{ cfPsf] 5 .
  • 4. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 3 dlxnf lx+;f lj?4sf] cleofg ;dfhdf ha;Dd dlxnfnfO{ x]g]{ b[li6sf]0fdf Jojxfl/s kl/jt{g x'Fb}g ta;Dd n}lËs ;dfgtf sfod x'g ;Sb}g . dlxnfx¿sf] z/L/nfO{ ;DklQ, ;fwg / pkef]Uo j:t'sf] ?kdf x]g]{ ;fdflhs ;f]r tyf Jojxf/sf sf/0f cfh PSsfO;f}+ ztfAbLdf klg dlxnfx¿sf] cfTd;Ddfgsf] ;afnnfO{ gLlt, sfg"g tyf Jojxf/n] k"0f{?kdf c+lusf/ ug{;s]sf] 5}g . To;}n] o:tf ;afnnfO{ ;+af]wgsf vflt/ / n}lËs d"nk|jfxLs/0fsf nflu ljleGg P]g, lgod, /0fgLlt / sfo{of]hgfx¿ lgdf{0f Pj+ ;+zf]wg ug{ bafad"ns cleofgnfO{ lg/Gt/tf lbOPsf] 5 . o; jif{ ;+:yfn] /fhgLltdf dlxnf ;xeflutfsf nflu ;d'bfo :t/b]lv /fli6«o :t/;Dd sfo{qmdx¿ ;~rfng u/]sf] 5 . b]zdf ePsf /fhgLlt kl/jt{gsf ljljw cfofdx¿df cfa4 ePsf sl/a #)) eGbf a9L dflxnf dfgj clwsf/ /Ifsx¿ tLg} txdf hgk|ltlglwsf] ?kdf lgjf{lrt eO{ lqmofzLn 5g . ;d'bfodf lqmofzLn dlxnf ;fd'bflos ;+:yfx¿;Fusf] ;xsfo{df dlxnfx¿nfO{ cled'vLs/0f, tflnd, cGt/lqmof nufotsf sfo{qmdx¿ ;DkGg ePsf 5g . lgjf{lrt hgk|ltlglwx¿;Fu ljifout ;afnx¿df 5nkmn, tflnd, uf]i7L nufotsf sfo{qmdx¿ ;~rfng ePsf 5g .
  • 5. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%4 lx+;f cGTosf nflu ;a} h'6f}+, sf]xL g5'6f}+Æ eGg] gf/f ;lxt dgfO/xFbf cf]/]sn] ænf]stflGqs u0ftfGqfTds g]kfnsf] d"n cfwf/ dlxnf lx+;fd'Qm afFRg kfpg] clwsf/Æ eGg] cfˆgf] gf/f lnP/ b]z}e/ ljljw sfo{qmdsf] cfof]hgf u/L dgfOof] . !^ lbg] dlxnf lx+;f lj?4sf] lbj;sf] cj;/ kf/]/ jif{el/ ;+:yfdf clen]vLs/0f ePsf dlxnfdfly x'g] lx+;fsf] 36gfx¿sf] ljZn]if0ffTds cWoog tof/ kfl/Psf] jif{ k':ts cGj]ifL gf]e]Da/ @% sf lbg ;fj{hlgs u/]sf] lyof] . cfTdxTofsf 36gf Go"gLs/0f / dfgl;s :jf:Yo ;DaGwL hgr]tgfd"ns cGt/lqmof, Dflxnf dfgjclwsf/ /Ifsx¿sf] lbj;sf] cj;/df dlxnf dfgjclwsf/ /Ifsx¿n] ;fdgf ug'{kg{] r'gf}tLx¿sf ljifodf 5nkmn ub{} dlxnf dfgj clwsf/ /Ifsx¿åf/f tof/ kf/LPsf] ;'/Iff gLltdf ePsf k|fjwfgx? / /fHon] dlxnf dfgj clwsf/ /Ifsx¿sf nflu v]Ng'kg{] e"ldsfsf laifodf cGt/lqmof, ckfËtf ePsf JolQmx¿sf] /f]huf/sf ljifodf 5nkmn cfof]hgf ePsf] lyof] . /fli6«o dlxnf d~rsf] cfof]hgf o; jif{ ;a} k|b]zx¿df dlxnf dfgj clwsf/ /Ifs?sf] /fli6«o ;~hfn;Fusf] ;xsfo{ / ;dGjodf æ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq g]kfnsf] d"n cfwf/ dlxnfsf] cfˆgf] z/L/, >d / klxrfgdf cfˆgf] clwsf/Æ eGg] d'Vo gf/fsf ;fy k|b]z :t/Lo dlxnf d~r sfo{qmd ;DkGg ePsf] 5 . dlxnf d~rn] cfufdL rf/ jif{sf nflu æ;fdflhs Gofodf cfwfl/t lbuf] ;fdflhs–cfly{s ?kfGt/0fsf nflu ?kfGtl/t g]t[TjÆ eGg] dfGotf to u/]sf] 5 . dlxnf d~rsf cleofgn] pkd]o/ tyf cGo dlxnf hgk|ltlglwx¿aLr dlxnfsf ;d;fdlos ;afnx¿df lj:t[t 5nkmn u/L k|b]z tyf /fli6«o :t/df 3f]if0ffkq nufot cfrf/ ;+lxtf lgdf{0f ug{ ;xhLs/0f u/]sf] 5 . x/]s k|b]zdf cfof]hgf ul/Psf] tLg lbgsf] sfo{qmddf klxnf] lbg 1fg lgdf{0fsf], bf];|f] lbg casf] af6f] / t];|f] lbgdf 3f]if0ff tyf k|lta4tf pT;jsf cfof]hgf u/L dgfOPsf] lyof] . /fli6«o :t/df ?kfGt/0fnfO{ dlxnfjfbL b[li6sf]0faf6 ljZn]if0f ub{}, ?kfGt/0fsf afws tTTjx¿sf] ;fd"lxs ?kdf klxrfg u/L pQm tTTjx¿ cGTo ug{] pkfox¿sf] vf]hL u/]/ g} b]z ?kfGt/0f x'g ;Sg] jftfj/0f lgdf{0fdf ;xof]u ug]{ p2]Zosf ;fy ldlt @)&% ;fpg # b]lv % ;Dd sf7df8f}+df /fli6«o dlxnf d~rsf] cfof]hgf ul/Psf] lyof] . dlxnf lx+;flj?4 !^ lbg] cleofg @^ cf} dlxnf lx+;f lj?4sf] !^ lbg] cGt{/fli6«o cleofg æn}lËs
  • 6. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 5 n}lËs lje]bdf cfwfl/t lx+;f, xflgsf/s k/Dk/fut cEof;, afnljjfx / sfg"gL k|fjwfg ;DaGwL cled'vLs/0f, ;d"x 5nkmn, :s"n lzIff, j8f e]nf / ;"rgf tyf ;~rf/ lqmofsnfk n}lËs lje]bdf cfwfl/t lx+;f, 3/]n' lx+;f, anfTsf/, of}g b'Jo{jxf/, afnljjfx, ax'ljjfx, af]S;Lsf] cf/f]k, 5fpk8L, bfOhf] / dlxnf lx+;f ;DaGwL ag]sf ;Dk"0f{ sfg"gL k|fjwfgx¿sf ljifodf hfgsf/L lbO{ dlxnf clwsf/k|lt ;r]t u/fpg] p2]Zon] bfË, df]/Ë, wg'iff, ?s'd, l;Gw'nL, pbok'/, s}nfnL, jlb{of nufotsf lhNnfx¿df u/L hDdf *%! j6f lqmofsnfkx¿ ;DkGg ePsf 5g . dlxnf lx+;fsf lj?4df k'?if, o'jf, hgk|ltlglw, wfld{s u'?, cleefjs, ljBfyL{ / ;d'bfosf cu'jfx¿sf] sfo{qmdx¿df ;xeflutf /x]sf] lyof] . dlxnf, afnaflnsf, lszf]/Lx¿nfO{ lx+;faf6 d'lQmsf nflu ;+ul7t x'g, cfk;L ;xof]usf] jftfj/0f ;[hgf ug{ / sfg"gL sfaf{xLsf nflu clek|]l/t ug{{ ;r]tgf k|jfx ul/Psf] lyof] . dlxnf lx+;f lj?4sf] cleofg cGtu{t ;d'bfodf lqmofzLn dlxnf ;fd'bflos ;+:yfx¿;Fusf] ;xsfo{df cled'vLs/0f, tflnd, cGt/lqmof nufotsf sfo{qmdx¿ ;DkGg ePsf 5g eg] lgjf{lrt hgk|ltlglwx¿;Fu ljifout ;afnx¿df 5nkmn, tflnd, uf]i7L nufotsf sfo{qmdx¿ ;~rfng ePsf 5g . :ygLo txdf n}lËs lx+;f lj?4 /0fg}lts of]hgf lgdf{0f :yfgLo txdf n}lËs gLlt tyf sfo{qmd lgdf{0fsf nflu l;Gw'nL, pbok'/, ;'g;/L s}nfnL lhNnfdf :yfgLo ;/sf/x¿;Fusf] ;xsfo{df hgk|ltlglwx¿ / dlxnf dfgj clwsf/ /Ifsx¿;Fu sfo{zfnf uf]i7Lsf] cfof]hgf ul/Psf] lyof] . :yfgLo txdf n}lËs ;dfgtfsf] ;'lglZrttf / n}lËsd}qL jftfj/0fsf] lgdf{0fsf nflu cf]/]s g]kfn sfo{/t kflnsfx¿df n}lËs ;dfgtf gLlt tof/Lsf nflu k}/jL ug{] / gLlt tof/Lsf nflu kflnsfx¿df ;dGjo / ;xsfo{ ub{} cfPsf] 5 . o;} u/L afnljjfx cGTosf nflu gLlt tyf sfo{qmd lgdf{0fsf nflu sfo{zfnfx? ;d]t cfof]hgf ePsf] lyof] .
  • 7. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%6 ;fy} ljleGg lhNnfx?df lgDgfg';f/sf cGt/lqmof tyf sfo{qmdx? ;DkGg ePsf lyP . • dlxnfdfly x'g] lx+;fsf 36gfdf cg';Gwfg, clen]vg / ;xhLs/0f ug]{, ;/sf/L ;+oGqsf] Ifdtf clej[l4, tyf dlxnfdfly x'g] lx+;fsf d'2fx¿df ;xhLs/0f, k}/jL, bafa tyf kIfkf]if0f ug]{ gful/s ;dfhsf] Ifdtf clej[l4sf nflu cg'lzIf0f, tflnd, cGt/lqmofTds sfo{qmdx? • dlxnfsf] Gofodf kx'Fr tyf lx+;f k|efljtsf] kIfdf ePsf km};nfsf] sfof{Gjogdf ;/f]sf/jfnfx¿sf] e"ldsf tyf gjlgjf{lrt hgk|ltlglwx¿;Fu dlxnf lx+;fsf] cj:yf / r'gf}tLsf ljifodf cGt/lqmof • Af9bf] anfTsf/ tyf of}g lx+;fsf 36gfx¿sf] cg';Gwfg k|lqmof / 36gfx¿ Go"gLs/0f ug{sf] nflu ;/f]sf/jfnfsf] e"ldsf • dlxnf lx+;f Go"gLs/0fsf nflu ;afn klxrfg tyf sfg"gL Joj:yf • ;'/lIft cfjf;sf] cfjZostf tyf ;/f]sf/jfnfx¿sf] e"ldsf tyf bfloTj lx+;f k|efljtsf] nflu ;]jf, k'g:yf{kgf / k'gP{sLs/0f ;+:yfn] o; jif{ hDdf $!! lx+;f k|efljtnfO{ ;'/Iffjf; ;]jf, #$% hgfnfO{ dgf]ljdz{, !%^ HfgfnfO{ :jf:Yo pkrf/, !*# hgfnfO{ sfg"gL ;xof]u u/]sf] 5 . ;'/Iffjf; ;]jf s]Gb|df cfPsf $!! lx+;f k|efljtx¿ dWo] ##* hgfnfO{ kfl/jfl/s k'g{Plss/0f tyf #! hgfnfO{ cGo ;+3;+:yfdf /]km/ ul/Psf] 5 . o; k|ltj]bg tof/ ubf{sf ;do ;Dddf $@ hgfn] lg/Gt/ ;]jf lnO/x]sf 5g . o; jif{ # hgfnfO{ JTA tyf CLA k9fOsf] nflu ;xof]u ul/Psf] lyof] eg] !) hgfnfO{ lbuf] hLljsf]kfh{gsf] nflu l;nfO–s6fO tflnd k|bfg ul/Psf] lyof] . kfl/jfl/s k'gP{sLs/0fdf uPsf ##* hgfx¿dWo] @@# hgfsf] cj:yf af/]df kmnf]ck ug{ ;lsof] . sfg"gL ;xof]u cf]/]sn] dlxnf clwsf/sf] ;'lglZrttf tyf dlxnfsf] Gofodf kxF'rsf nflu ljleGg lhNnfdf cfjZostf cg';f/ sfg"gL ;xof]u ub}{ cfO/x]sf] 5 . o;n] lx+;fdf k/]sf dlxnfx¿nfO{ cfˆgf] clwsf/ k|flKtsf] nflu sfg"gL ;xof]u u/L dlxnfx¿sf] Gofodf kxF'rnfO{ clej[l4 u/]sf] 5 . o; cjlwdf hDdf @(& j6f d'2fx¿ cf]/]ssf s]Gb| tyf lhNnf zfvfdf ljleGg txsf Goflos lgsfodf btf{ ul/Psf] 5 .
  • 8. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 7 dfgj clwsf/ / dfgjLo sfg"g k|jw{g tyf :g]x cleofg cf]/]sn] cGt//fli6«o dfgjLo sfg"g cGtu{t ;z:q åGåsf a]nfdf ePsf dfgjtf lj?4sf ck/fwx¿af6 kLl8tx¿sf] Gofosf kIfdf cljlR5Gg jsfnt ub}{cfPsf] 5 . @)&@ ;fnsf] dxfe"sDkkl5 e"sDk k|efljt :yfgx¿df :g]x–s]Gb|x¿ ;~rfng u/L dlxnf, lszf]/L, aflnsf, ;'Ts]/L, ue{jtL, ckfË / j[4fx¿sf nflu clt cfjZos ;fdu|L ;xof]u tyf ;zQmLs/0fsf sfo{qmdx¿ ;~rfng ug]{ ul/Psf] 5 . To;}u/L @)&$ >fj0f dlxgfdf clj/n jiff{;Fu} cfPsf] ljgfzsf/L af9LkZrft k|efljt If]qx¿df ljz]ifu/L dlxnf, lszf]/L / ue{jtL, ;'Ts]/L tyf j[4j[4fx¿sf nflu y'k|} vfnsf ;xof]u tyf ;r]tgfd"ns, dgf];fdflhs ;xof]u, :g]x–s]Gb|x¿ dfkm{t ljleGg k/fdz{ tyf dgf]ljdz{sf sfo{qmdx¿ ;~rfng u/]sf] lyof] . ;z:q åGå k|efljt dlxnfx¿sf] /fli6«o e]nf ;z:q åGåaf6 k|efljtx¿n] Gofosf] cg'e"lt ug{ ;Sg] tyf lx+;f k|efljtx¿sf] Gofodf kx'Fr k'Ug] jftfj/0f lgdf{0f gePsf sf/0f åGåaf6 k|efljtx¿ cfkm"n] ef]u]sf] 36gfx¿sf] kL8f lnP/ afFRg afWo 5g . åGåsf] ;dodf ePsf anfTsf/ tyf ;fd"lxs anfTsf/af6 hlGdPsf afnaflnsfx¿ hGdbtf{, gful/stf k|fKt ug{] clwsf/af6 jl~rt x'g'k/]sf] jf:tljstf xfdL ;dIf /x]sf] 5 . oxL cj:yfnfO{ dWogh/ ub{} cf]/]s g]kfn, dlxnf dfgj clwsf/ /Ifsx¿sf] /fli6«o ;~hfn, gful/s cfjfh / b :6f]/L lsrgn] ;+o'Qm ¿kdf !! lhNnfsf *) eGbf a9L åGå k|efljt dlxnfx¿sf] pkl:yltdf pgLx¿sf] jt{dfg cj:yfsf] af/]df ;/f]sf/jfnfx¿nfO{ hfgsf/L u/fpg] / k|efljtsf] Gofodf kx'Fr j[l4 ug{ ;/f]sf/jfnfx¿nfO{ ;'emfj k]z ug{] p2]Zon]] sflt{s @) ut] sf7df8f}+df æåGå k|efljt dlxnfx¿sf] /fli6«o e]nfÆ cfof]hgf ul/Psf] lyof] . e]nfdf ;xefuLx¿n] cfkm" åGåsfndf r/d oftfgfsf ;fy} of}g lx+;faf6 lzsf/ x'g'k/]sf] / xfn klg
  • 9. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%8 cfkm"n] kfPsf] kL8fnfO{ dnd nufpg] sfo{ sxLFst}af6 gePsf], a? pN6} kL8fx¿ rsf{pg] sfd ePsf] tLtf] cg'ej ;'gfPsf lyP . cfˆgf] ;afndf k}/jL ug{ åGå k|efljtx¿sf] /fli6«o ;~hfn æ;xhÆ u7g u/]/ ;z:q åGåsfnd dfgj clwsf/sf] ljZjJofkL cfjlws ;dLIff -o'=kL=cf/=_ k|b]z :t/Lo sfo{zfnf o'=kL=cf/=dlxnf ;~hfn ;lrjfno ;b:o ;d]t /x]sf] cf]/]sn] u}=;=;=sf] ;lrjfno;Fusf] ;dGjodf dfgj clwsf/sf] ljZjJofkL cfjlws ;dLIff -o'=kL=cf/=_ sf] dWofjlw ;dLIffsf nflu k|b]z :t/Lo sfof{zfnf df]/Ësf] lj/f6gu/, s}NffnLsf] wgu9L / hgsk'/wfd wg'iffdf ;DkGg u/]sf] lyof] . ;dLIff sfo{qmdsf ;xefuLn] g]kfn ;/sf/n] ( 7"nf dxf;lGwdWo] & j6f dxf;lGwx¿nfO{ cg'df]bg ;d]t ul/;s]sf]n] g]kfnsf] ;+ljwfg cGo b]zsf] t'ngfdf dfgj clwsf/sf] ;+/If0fsf nflu sfg"gL ¿kdf k|ultzLn /x]sf] t/ sfof{Gjog kIf sdhf]/ ePsf]n] ;a} gful/sn] ;dfg ¿kdf dfgj clwsf/ pkef]u ug{ ;Sg] jftfj/0f cem} aGg g;s]sf]k|lt Wofgfsif{0f u/fPsf lyP . ;z:q åGåsf ;dodf jnfTsf/ nufotsf of}g b'Jo{jxf/ k|efljtsf] Gofosf nflu cGt/lqmof cGt/lqmof sfo{qmddf dlxnf, afnaflnsf, Ho]i7 gful/s / ;dfh sNof0f ;ldlt Joj:yflksf ;+;bsf ;efklt /Gh' emf, Joj:yflksf ;+;b ;b:o k]Daf nfdf, /fli6«o dfgj clwsf/ cfof]usf k|jQmf df]xgf cG;f/L, sf7df8f}+ dxfgu/kflnsfsf pkd]o/ xl/k|ef v8uL, dlxnf afnaflnsf tyf ;dfh sNof0f dGqfnosf ;x;lrj /flwsf cof{n / /fli6«o dlxnf cfof]usf ;lrj t'N;L/fd ;]+9fO{sf] pkl:yltsf ;fy} lx+;f k|efljt dlxnf, dfgj clwsf/sf ;afndf sfo{/t dlxnf dfgjclwsf/ /Ifsx¿, dfgj clwsf/sdL{, ljleGg ;/sf/L sfof{nox¿, /fli6«o tyf cGt//fli6«o ;+3;+:Yffsf k|ltlglw, kqsf/x¿ u/L !@& hgfsf] ;xeflutf /x]sf] lyof] . sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ub{} pxfFx¿n] dlxnfx¿sf] klxrfgsf] clwsf/ :yflkt x'g g;Sbf w]/}
  • 10. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 9 dlxnfx¿dfly lx+;f eO/x]sf] / xfd|f] ;fdflhs ;f]r / Gofo k|bfgstf{n] tYout tyf j}1flgs k|df0fx¿ h'6fpg g;Sbf dlxnfn] Gofo k|fKt ug{] jftfj/0f lgdf{0f gePsf]df hf]8 lbPsf lyP / cf–cfˆgf] txaf6 lx+;f k|efljtx¿sf] Gofosf nflu ;Sbf] ;xof]u ug{] k|lta4tf hfx]/ u/]sf lyP . o;}u/L lx+;f k|efljtåf/f k|:t't dfu kq / 3f]if0ff kqnfO{ /fli6«o sfof{no uf]i7LkZrft jt{dfg k|wfgdGqL tyf g]skf Pdfn]sf cWoIf s]=kL= zdf{ cf]nL / g]kfnL sf+u|];sf] kf6L{ sfof{nosf d'Vo ;lrj dfkm{t k6L{sf cWoIfnfO{ k|efljtx? :jodn] kf6L{ sfof{nodf a'emfPsf lyP . /fli6«o sfof{zfnfM d]/f] nflu Gofo sxfF 5 < ;z:q lx+;f k|efljt dlxnfx¿sf] d'2f :yflkt x'g] / cfTd;Ddfgsf ;fy :jtGq ¿kdf hLjgofkg ug{ ;Sg] jftfj/0fsf] lgdf{0f x'g g;Sbf k|efljtn] Gofosf] cg'e"lt ug{ ;s]sf 5}gg . oxL cj:yfsf] dgg u/L cf]/]s / dlxnf dfgj clwsf/ /Ifsx¿sf] /fli6«o ;~hfnn] cGt/f{lfi6«o zflGt lbj;sf] cj;/df …Gofo k|flKtsf] clwsf/M nf]stflGqs Joj:yfsf] d"n cfwf/Ú eGg] gf/ f;lxt d]/f] nflu Gofo sxfF 5 < eGg] ljifodf @)&$ c;f]h * ut] /fli6«o sfof{zfnf uf]i7L cfof]hgf u/]sf] lyof] . /fli6«o uf]i7L sfo{qmddf bfË, df]/Ë, ;'g;/L, l;/xf, pbok'/, wg'iff, s}nfnL nufotsf @% eGbf a9L lhNnfaf6 lx+;f k|elfjtx?n] cfkm"dfly ePsf] kL8f / ljleGg Goflos lgsfodf k'u]/ Gofosf nflu n8 bf klg Gofo gkfPsf] oyfy{ s'/fx¿ /fv]sf lyP . w]/} lx+;f k|efljtx¿n] cbfntdf cfˆgf] d'2fsf] km};nf ePsf] t/ cfkm"n] pQm km};nf adf]lhd xfn;Dd klg Ifltk"lt{ k|fKt ug{ sl7g eO/x]sf], ef]urng ug{ gkfPsf h:tf ;d:ofx¿ /fv]sf lyP . dlxnfx¿n] af]S;Lsf] cf/f]kdf ljleGg lsl;dsf dfgl;s tyf zf/Ll/s lx+;f vKb} cfPsf], bfOhf]sf sf/0f ef]Ug'k/sf] kL8fx¿ ;DalGwt ;/f]sf/jfnf ;dIf /fv]sf lyP .
  • 11. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%10 cfly{s, ;fdflhs / ;f:s[lts clwsf/ cleofg cfly{s, ;fdflhs / ;f+:s[lts cleofg cGtu{t ;~rflnt lbuf] hLljsf]kfh{g sfo{qmd n] u/LaLsf] ;afnnfO{ ;Daf]wg, vfB clwsf/sf] ;'lgZrttf, ;|f]t / ;fwgdfly ;dfg kx'Fr / lgoGq0f tyf oL dfWofdaf6 cfTd ;Ddfgsf ;fy hLjgofkg ug{ kfpg] clwsf/sf] lgDtL kxn / dfu{lgb]{z ub{5 . lbuf] hLljsf]kfh{g sfo{qmd cGtu{t ;d'bfo :t/df kof{j/0fd}qL gd'gf ufpF, ;3g h}ljs v]tL k|0ffnL, pBdzLntf ljsf;, s[lifsf] Jofj;flostfsf nflu :yfgLo tx tyf ;/f]sf/jfnfx¿;Fusf] ;dGjo / ;xsfo{ h:tf ljleGg dxTTjk"0f{ ultljlwx¿ ljleGg lhNnfx¿df ;+rflnt 5g . tL ultlalwx? ?s'd, ;Nofg, bfË, pbok'/, l;/fxf, l;Gw'kfNrf]s / sfe|]df k|ToIf ?kdf / l;Gw'nL, alb{of, df]/Ë, wg'iff, l;Gw'nL, s}nfnL lhNnfx¿df PsLs[t ?kdf ;~rfng eO/x]sf] 5 . ;fy} vfB clwsf/sf nflu /fli6«o :t/df k}/jLsf sfo{qmdx¿ klg ;~rfng ePsf 5g . n}lËstfsf] cfwf/df tYofÍnfO{ ljZn]if0f ubf{ o; jif{ ;~rflnt ljleGg sfo{qmdx¿n]] sl/a ^!,$($ hgf dlxnfx¿nfO{, #^,^@# k'?ifx¿ / * hgf of}g cNk;+Vosx¿ ;d]6]sf] lyof] . lbuf] hLljsf]kfh{g sfo{qmd ljBdfg lje]bk"0f{ ;+/rgfn] lgDTofPsf] ef]sd/L, u/LaL, lje]b, lx+;f, :yfgLo ;|f]tx¿sf] cJojl:yt k|of]u, s[lif afnLsf] /}yfg] hfltsf] aLp dfl;Fb} hfg' h:tf ;d:ofx¿nfO{ ljz]if k|fyldstfdf /fv]/ lbuf] hLljsf]kfh{g sfo{qmd cGtu{t Ps dxTjk"0f{ cjwf/0ffsf] ?kdf ;3g h}ljs v]tL k|0ffnLsf] cjwf/0ffnfO{ cuf8L a9fOPsf] 5 . Ps} vfnsf] vfBfGg pTkfbgn] ;fgf tyf ;LdfGts[t ls;fgx¿df hf]lvd kIf a9L x'g] x'Fbf ;3g afnL k|0ffnLnfO{ cf]/]s g]kfnn] k|fyldstf lbPsf] xf] . xflgsf/s /f;folgs k4ltaf6 ljiff0f'o'Qm vfB pTkfbg / ljifflbx¿sf] k|of]u u/L
  • 12. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 11 jftfj/0f / dfgj :jf:Yodf gsf/fTds k|efjnfO{ Go"gLs/0f ug{ :yfgLo ;|f]t ;fwg, k|ljlw / 1fgnfO{ hf]8 lbFb} kf}li6s / :j:Yos/ vfB pTkfbg, k|zf]wg / k|of]udf ljz]if k|fyldstf lbg] sfd e/x]sf] 5 . To:t} u/L dlxnfx¿sf] 1fg, l;k / Ifdtf clej[l4 u/L pBdzLntfdf ;+nUg u/fpg' / cfly{s pGgltaf6 hLjg:t/df ;'wf/ Nofpg dlxnf pBdzLntf ljsf; sfo{qmd ;~rfngdf /x]sf] 5 . dlxnf :jf:Yo clwsf/ sfo{qmd dlxnf :jf:Yo sfo{s|d dfkm{t dlxnf :jf:Yo clwsf/nfO{ :yflkt ug{, ;d'bfo / /fli6«o :t/df k|efjsf/L 9Ën] clwsf/ d'vL dlxnf :jf:Yo sfo{s|d ;+rfng ug{ k}/jL ug]{ sfd ub}{ cfO/x]sf] 5 . xfn dlxnf :jf:Yo clwsf/ sfo{s|d ljz]ifu/L l;/fxf, pbok'/, ;Nofg, ?s'd / bfË lhNnfdf k|ToIf ?kdf ;~rfng x'Fb} cfO/x]sf] 5 eg] cGo lhNnfdf o; ;DaGwL ;"rgf tyf ;r]tgfsf sfo{qmdx¿ ;~rfng eO/x]sf 5g . o; jif{ pbok'/, bfË, ¿s'd, ;Nofg, l;Gw'nL / l;/xf lhNnfsf ljleGg gu/kflnsf tyf ufpFkflnsfdf !@ j6f dlxnf :jf:Yo d]nf ;DkGg eP]sf] 5 . dlxnf :jf:Yo d]nf -lzlj/_ df tNnf] k]6 b'Vg], ;]tf] kfgL aUg] / cfª v;]sfx¿sf nflu lgz'Ns ?kdf lbOg] ;]jfsf af/]df hfgsf/L ;fy} xfd|f] ;fdflhs ;+/rgf, dlxnfnfO{ ug{] Jojxf/, dlxnfn] ug'{kg{] sfd, dlxnfx¿sf] /xg;xg / kfl/jfl/s k[i7e"lddf dlxnfsf] e"ldsfsf] ljifodf
  • 13. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%12 dlxnfx¿nfO{ ljleGg 7fpFdf cled'vLs/0f sfo{qmd ;~rfng ul/Psf] lyof] . ;f]xL cj;/df dlxnf k/fdz{ ;]jf, dgf]ljdz{ ;]jf ;fy} hl8a'6L ;+DaGwL hfgsf/L ;d]t lbOPsf] lyof] . o:tf :jf:Yo d]nfaf6 @,^@@ hgf JolQmx¿n] :jf:Yo pkrf/ tyf k/fdz{sf ;fy} ;"rgf kfPsf lyP . u|fdL0f e]usf dlxnfx?nfO{ :jf:Yo ;]jf tyf hfgsf/Lsf] kx'Frdf sl7g ePsf] cj:yfdf cf]/]sn] dlxnf k/fdz{ s]Gb| ;~rfng ub}{ cfPsf] 5 . dlxnfx¿sf] :jf:Yo ;d:ofnfO{ klxrfg u/L :yfgLo hl8a'6Lsf] klxrfg / k|of]udf ;xhLs/0f ug]{, k|hgg :jf:Yo ;DaGwL cled'vLs/0f tyf :jf:Yo ;DaGwL hfgsf/L / cled'vLs/0fug]{ sfo{ dlxnf :jf:Yo k/fdz{ s]Gb|af6 x'Fb} cfPsf] 5 . dlxnf ultzLntfsf] clwsf/ tyf ;'/lIft :yfgfudg sfo{qmd ;'/lIft k|lqmofaf6 dlxnfx¿sf] j}b]lzs /f]huf/LnfO{ ;Ddflgt / dof{lbt agfpg' dlxnfsf] ultzLntfsf] clwsf/nfO{ ;'lglZrt ug{' ;+:yfsf] p2]Zo /x]sf] 5 . ;+:yfn] ;'/lIft :yfgfudg sfo{qmd cGtu{t ljz]if u/L ;"rgf k|jfx, Ifdtf clej[l4 tyf ;d"x u7g, tYodf cfwfl/t jsfnt tyf k}/jL, ;d:ofdf k/]sf cfk|jf;L sfdbf/x¿sf] Gofodf kx'Fr / j}slNks hLljsf]kfh{gdf ;xof]u ub}{ cfO/x]sf] 5 . o; cGt{ut ;"rgf s]Gb|af6 sfdsf nflu ljb]z hfg'k"j{sf] ;"rgf k|jfx, j}b]lzs /f]huf/Ldf hfg]x¿sf] nflu pko'Qm jftfj/0f lgdf{0fdf ;xhLs/0f, dlxnfsf] ultzLntf
  • 14. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 13 / sfd ug{ kfpg] clwsf/ ;'lglZrttf ;DaGwL ;r]tgfd"ns sfo{qmd, j}b]lzs /f]huf/Ldf hfg]x¿sf nflu ;"rgf k|jfx, cg'lzIf0f, Kflxrfg ePsf ;Defljt / j}b]lzs /f]huf/af6 kms]{sf dlxnfx¿;Fu e]63f6 tyf 3/b}nf] tyf jfn>d lj?4sf] sfo{qmd ;~rfng ePsf] lyof] . kof{j/0fd}qL ufpF k|jw{g sfo{qmd xfn sfo{qmd ;~rfng eO/x]sf] pbok'/, bfË, ;Nofg tyf l;/xf lhNnfx¿df !% j6f kof{j/0fLo gd'gf ufpF -Osf]– len]h_ ;~rfngdf cfPsf] 5 h;dWo] Pp6f pbok'/sf] a}/]gL ufpF kof{j/0fd}qL gd'gf ufpFsf] ?kdf 3f]if0ff eO;s]sf] / cfufdL jif{ ;Nofgsf] % j6f O{sf]–len]h 3f]if0ff x'g] tof/Ldf 5 . O{sf]–len]h cGtu{t afx| j6f ;"rsx¿ tof/ ul/Psf 5g h;dWo] afnljsf; s]Gb|, dlxnf :jf:Yo k/fdz{ s]Gb|, afnSna, lszf]/lszf/L ;d"x, dlxnf ;d"x÷ ;xsf/L, s[ifs ;d"x h:tf ;fdflhs ;+/rgfx¿ u7g / k'gu{7g eO/x]sf 5g . O{sf]–len]hleq ;/sf/n] ckgfPsf] æPs ufpF Ps pTkfbgÆ sfo{qmdnfO{ k|fyldstfdf /fv]/ ;Nofg lhNnfdf sfd eO/fv]sf] 5 / ls;fgx¿n] klg o; sfo{qmdnfO{ cfTd;ft u/]sf] cj:yf 5 .
  • 15. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%14 dlxnf pBdzLntf ljsf; sfo{qmd dlxnfx¿nfO{ cfTdlge{/ u/fO{ Jofj;flos ?kdf cufl8 a9fpg] p2]Zon] cf]/]s sfo{/t lhNnfdf ;Lk ljsf; tflnd, af6]sf] w'k ;DaGwL tflnd, dvdnL h'Qf agfpg] tflnd, km]G;L h'Qf agfpg] tflnd, l;nfO–s6fO ;DaGwL tflnd, Jofj;flos ?kdf kz'k+IfL kfng ;DaGwL tflnd, lx+;f k|efljt dlxnfsf] cfly{s ;zQmLs/0fsf] nflu KnlDaË / s]z >[+uf/ tflnd, Jofj;flos of]hgf tflnd ;~rfng ul/Psf] 5 eg] s[lif h]l6P / ;d'bfo :t/Lo kz';]jf sfo{stf{ tof/ tyf hLljsf]kfh{gsf nflu ;xof]u sfo{qmd ;~rfng ePsf 5g . k'glg{df{0f tyf k'g:yf{kgf sfo{qmd -e"sDk k|efljt ;d'bfo_ l;Gw'kfNrf]s lhNnfsf] OGb|fjtL ufpFkflnsf j8f g+ !! cjl:yt dfemL a:tLdf k'glg{df{0f tyf k'g:yf{kgf sfo{qmd ;~rfng ul/Psf] 5 . e"sDkaf6 clt k|efljt sl/a !%) dlxnf / !*( afnaflnsf;lxt $)) eGbf a9L ;d'bfosf ;b:ox¿nfO{ ;'/lIft jf;:yfgsf ;fy} lbuf] hLljsf]kfh{gdf ;xof]u k'¥ofOPsf] 5 . xfn %^ j6f 3/ k'glg{df{0f cGtu{t %@ j6f 3/ lgdf{0f eO;s]sf / afFsL 3/x¿ s]xL dlxgfleq k"/f ug]{ of]hgf 5 . k'g:yf{kgf sfo{qmd cGtu{t ljleGg ljifox¿df ;r]tgfd"ns cled'vLs/0f, l;kd"ns tflnd, t/sf/L tyf kmnkm"nsf] aLp ;xof]u, lgdf{0f ;fdu|L ;xof]u h:tf ultljlwx¿ ;~rfng eO/x]sf 5g . clxn] dfemL a:tLsf] ljz]if u/]/ k|efljt dlxnfx¿sf] d'xf/ km]l/Psf] 5 eg] hLljsf]kfh{gdf qmlds ;'wf/ cfPsf] 5 . ul/aL lj?4sf] dlxnf Ohnf; ldlt @)&$ d+l;/ $ ut] cfof]hgf u/LPsf] dlxnf Ohnf;n] u/LaLsf sf/0fn] dlxnfdfly x'g] lx+;fsf ;afnx¿sf] p7fg u/L ;+/rgfTds kl/jt{g ug{] p2]Zon] ;DalGwt ;/f]sf/jfnfx¿nfO{ ;"lrt u/L k|efljtx¿sf] clwsf/ ;'lglZrttfsf nflu cfwf/ tof/ u/]sf] lyof] . pQm Ohnf; ;Fu} ;+:yfn] :yfgLob]lv /fli6«o txsf of]hgfx¿ lgdf{0f k|lqmofdf u/LaLsf sf/0f dlxnfdfly x'g] lx+;fsf ;afnx¿ ;Daf]wgsf nflu ;DalGwt lgsfox¿nfO{ ;'emfj k]z ug{ ;kmn eof] . nufO{ pgLx¿dfly yk zf]if0f ePsf] 36gfx¿, ckfËtfsf] kmfObf p7fO{ of}g zf]if0f ePsf 36gfx¿ k|:t't u/]sf lyP .
  • 16. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&% 15 clen]vLs/0f tyf tYofÍ Joj:yfkg dlxnfdfly ePsf lx+:ffsf 36gfx¿nfO{ clen]vg u/L ;/f]sf/jfnfx¿nfO{ ;+j]bgzLn / hjfkmb]xL agfpg, gLlt lgdf{0f, kl/dfh{g tyf k|efjsf/L sfof{Gjogsf nflu cf]/]sn] cfˆgf] :yfkgf sfnb]lv g} clen]vgnfO{ k|fyldstf lbO{ lg/Gt/ ¿kdf sfd ub}{ cfPsf] 5 . o; jif{ ;fpg @)&$ b]lv c;f/ @)&% ;Dd sfof{nodf btf{ ePsf !&$! tyf ljleGg /fli6«o kqklqsfaf6 ;Íng ul/Psf $!# u/L hDdf @!%$ dlxnf lx+;fsf tYofÍx¿ clen]vLs/0f ePsf 5g . clen]vg ePsf tYofÍdWo] ;a}eGbf a9L %% k|ltzt 3/]n' lx+;f, !& k|ltzt ;fdflhs lx+;f tyf !! k|ltzt anfTsf/sf 36gfx¿ ;Íng ePsf 5g . lx+;fsf] k|sf/ ;+Vof lx+;fsf] k|sf/ ;+Vof 3/]n' lx+;f !!&@ ;fdflhs lx+;f #^^ anfTsf/ @#@ ;fd'lxs anfTsf/ #$ anfTsf/sf] k|of; ^! of}g b'Jo{jxf/ &% xTof ^$ xTofk|of; %# a]rljvg @) a]rljvgsf] k|of; @$ cfTdxTof @! cGo @) hDdf @!%$ Ohnf;df !) eGbf a9L dlxnf ;xefuLx?n] u/LaLsf] b'irqmsf sf/0f cfkm"dfly ePsf ljleGg lsl;dsf lx+;f tyf zf]if0fsf 36gfx¿ /fv]sf lyP . dlxnfx¿n] ljz]ifu/L hGd btf{, gful/stf h:tf sfg"gL klxrfgx¿ gkfPs} sf/0f lzIff tyf sfd ug{ kfpg] clwsf/af6 jl~rt x'g'k/]sf] oyfy{tf, >dsf] ;Ddfg tyf klxrfg gxF'bf ;dfhdf ljleGg nf~5gf tyf lje]bx¿ v]Kg' k/]sf] cj:yf, cfjf;sf] clwsf/af6 jl~rt x'g' k/]sf] cj:yf / dlxnfsf] of}lgstfdfly lgoGq0f ug{ ljleGg rfl/lqs cf/f]kx¿ nufO{ pgLx¿dfly yk zf]if0f ePsf] 36gfx¿, ckfËtfsf] kmfObf p7fO{ of}g zf]if0f ePsf 36gfx¿ k|:t't u/]sf lyP / ;fdflhs Gofosf] lgDtL cfjfh p7fPsf lyP .
  • 17. cf]/]s g]kfn . jflif{s k|ltj]bg @)&$÷)&%16 ljj/0f cfDbfgL vr{ z'?sf] df}Hbft #&,$!$,*(#.^# Restricted fund 5f]6f] ;dosf] sfo{qmsf] nflu laleGg ;fem]bf/ ;+:yfaf6 k|fKt sf]if !,^^^,))%.)) (,&#,&##.)) lg/Gt/ sfo{qmdsf] nfuL laleGg ;fem]bf/ ;+:yfaf6 k|fKt sf]if !$&,*&*,*@%.%^ !$&,#*(,$(#.!^ Unrestricted fund cf]/]sn] cfh{g u/]sf] cfo tyf ljleGg ;xof]u !),&%&,^$*.^! !!,$$(,#)@.#$ hDdf !^),$%#,#*(.)! !%(,*!@,%@*.%) cf=j @)&$/&% sf] s'n vr{ dWo] sfo{qmd ;xof]u, k|zf;lgs tyf kf/L>lds vr{ ljj/0f qm=;+= ljj/0f /sd -?_ k|ltzt ! sfo{qmd ;xof]u !!$,#(%,#)&=!^ &!=%*% @ k|zf;lgs vr{ !^,)*^,$&&=#$ !)=)&% # kfl/>lds vr{ @(,##),&$$=)) !*=#%% dlxnf k'g:yf{kgf s]G› -cf]/]s_ sf] cfly{s jif{ @)&$÷&% sf] cfo Joo ljj/0f &@Ü !*Ü !)Ü sfo{qmd ;xof]u vr{ k|zf;lgs vr{ kl/>lds vr{
  • 18. cf]/]s g]kfn kf]i6 aS; g+= M !#@##, sf7df8f}+, g]kfn kmf]g M )! %!*^)&# O{d]n M ics@worecnepal.org j]j;fO6 M www.worecnepal.org www.facebook.com/worecnepal NEPAL 1991