SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
Download to read offline
1
lghL nufgLdf ;~rfng ul/g] k|fljlws dxfljBfno -sn]h÷ SofDk;_ ;DjGwdf
ag]sf] cfwf/e"t gLlt @)^#
!= k|:tfjgf M
g]kfnL ljBfyL{x? lghL vr{df ljb]zsf dxfljBfnodf cWoog ug{ hfg] k|j[lQnfO{ sd ug{
/ b]z leq} u'0ffTds k|fljlws lzIffsf] ljsf; ug{ cfjZos dxz'; ul/Psf] 5 . ljZj
jhf/jf6 ;d]t cfO{/x]sf] /f]huf/sf] cj;/, lj1fg tyf k|ljlwsf] ljsf;sf] qmd;Fu}
g]kfnsf] k|fljlws lzIffsf] u'0f:t/sf] ljsf; ug{ cGt//fli6«o / blIf0f PlzofnL ;xof]u
;+u7gsf b]zx?sf] z}lIfs :t/;Fu k|flalws lzIffsf] :t/ sfod ug{ u/fpg k|flalws
lzIffsf] ljsf; ;DaGwdf xfd|f k|z:t r'gf}ltx? 5g .
b'|tultdf eO{ /x]sf] ljsf;sf] cfw'lgsLs/0f, ;fdflhs :t/df ePsf] j[l4 tyf
ljZjdf ljsf; ePsf lj1fg / k|fljlws lzIff ;d]tsf] cfwf/df g]kfndf lghL ;xof]u jf
;fem]bf/Ljf6 k|fljlws lzIffsf] ljsf; ug{ u/fpg lgtfGt cfjZos ePsf]5 . k|fljlws
pRr lzIff vlr{nf] ;d]t ePsf] kl/k|]Ifdf hg;xeflutf tyf lghL If]qsf] ;+nUgtf a9fO{
k|lt:kwf{ / ljljwtfsf] cfwf/df k|fljlws pRr lzIffnfO{ ;d;fdlos, u'0f:t/o'Qm Pjd
;fGble{s agfpg cfjZos ePsf]n] :jb]zL tyf ljb]zL nufgLdf lghL If]qdf k|fljlws
dxfljBfno ;~rfng ug]{ u/fpg] ;DaGwL Joj:yf ug{ cfjZos ePsf]n] of] gLlt nfu"
ul/Psf] 5 .
@ p2]ZoM
@=! b]zdf pRr k|fljlws lzIffsf] ljsf;sf nflu lghL If]qsf] ;+nUgtfnfO{ k|f]T;fxg ug]{
@=@ ;DalGwt ljZjljBfno / k|fljlws kl/ifbx?;+u ;dGjo /fvL k|fljlws lzIffdf
u'0f:t/Lotf ;'lglZrt ug]{ .
@=# ul/j tyf h]xGbf/ ljBfyL{x?nfO{ pRr k|fljlws lzIffdf kx'Fr j[l4 ug]{ .
@=$ dlxnf, hghflt, blnt tyf cfly{s Pj+ ;fdflhs b[li6n] lk5fl8Psf If]qsf g]kfnL
o'jfnfO{ pRr k|fljlws lzIffdf kx'Fr ;'lglZrt ug]{ .
@=% pRr k|fljlws lzIffdf lghL tyf a}b]lzs k"hLnfO{ cfslif{t ug]{ .
@=^ pRr k|fljlws lzIff xfl;n ug]{ ljb]zL ljBfyL{x?nfO{ cfsif{0f ljGb'sf] ?kdf
g]kfnnfO{ ljsf; ug]{ .
# gLltM
#=! lghL If]qdf k|fljlws dxfljBfno ;+rfng ug{ k|f]T;fxg ug]{ .
#=@ b]zsf] k|fljlws hgzlQm ljsf; ug]{ s|ddf hg;+Vof / ef}uf]lns cfwf/df k|fljlws
dxfljBfno :yfkgf ug{ cg'dlt k|bfg ug]{ .
#=# b]zdf lghL nufgLsf] dfWodaf6 k|fljlws lzIffsf] ljsf;sf nflu cfjZos
ef}lts tyf z}lIfs k"jf{wf/x?sf] ljsf;sf nflu dfkb08 lgwf{/0f ug]{ .
2
#=$ pRr k|fljlws lzIffnfO{ cGt/f{li6«o dfkb08 cg'?k ljsf; ug{ b]zleq /x]sf
k|fljlws ljifodf ul7t k]zfut kl/ifb ;d]tsf] ;xof]udf k"jf{wf/ lgdf{0f ug{ cfjZos
k|fljlws 1fg k|bfg ug]{ .
#=% lghL If]qdf ;+rflnt k|fljlws dxfljBfno dfkm{t ul/j tyf h]xGbf/ dlxnf,
hghflt, blnt tyf lk5l8Psf If]qsf ljBfyL{sf] k|fljlws lzIffdf kx'Fr k'¥ofpg
lglZrt k|ltztdf 5fqj[lQsf] Joj:yf ug]{ .
#=^ b'u{d tyf kxf8L If]qdf lghL nufgLaf6 :yfkgf x'g] k|fljlws dxfljBfnox?nfO{
g]kfn ;/sf/n] k|rlnt sfg"gsf] clwgdf /xL eG;f/, d"No clej[l4 s/ /
b/vf:t b:'t/ lglZrt cjlwsf nflu 5'6 lbg ;Sg] 5 .
$= pRr k|fljlws lzIff cGtu{t :gfts, :gftsf]Q/ / kLPr=8L= txsf lgDg ljifox? /xg]5g
-s_ lrlsT;f lj1fg -gl;{Ë,d]l8l;g lzIff / cf}iflw lj1fg_
-v_ OlGhlgol/Ë,
-u_ s[lif tyf ag,
-3_ ;"rgf k|ljlw,
-ª_ n]vf tyf Joj:yfkg
-r_ lzIff dGqfnon] tf]s]sf cGo ljifox? .
%= pRr k|fljlws lzIff k|j4{g tyf cg'udg ;ldlt M– -!_ pRr k|fljlws lzIffsf] If]qdf
hg;xeflut a[l4 u/L :jb]zL Pj+ ljb]zL nufgLstf{x?nfO{ /fli6«o lxt / cfsf+Iffsf] d"n
k|jfxdf k|jflxt ub}{ ;dGjofTds 9+un] lghL If]qdf pRr k|fljlws lzIffsf] k|j4{g ug{ /
dGqfnonfO{ ;f] ljifodf /fo ;'emfj lbg b]xfo adf]lhdsf] pRr k|fljlws lzIff k|j4{g tyf
cg'udg ;ldlt -o; kl5 æ;ldltÆ elgPsf]_ u7g ul/g]5 .
-s_ lzIff dGqL cWoIf
-v_ ;lrj, lzIff dGqfno ;b:o
-u_ 8Lg, lrlsT;fzf:q cWoog ;+:yfg, lqe'jg ljZjljBfno ;b:o
-3_ 8Lg, :s"n ckm d]l8l;g, sf7df8f}+ ljZjljBfno ;b:o
-ª_ k|ltlglw, :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfno ;b:o
-r_ ;x ;lrj, /fli6«o of]hgf cfof]u -lzIff x]g]{_ ;b:o
-5_ cWoIf, g]kfn d]l8sn sfplG;n ;b:o
-h_ cWoIf g]kfn OlGhlgol/Ë sfplG;n ;b:o
-em_ k|fljlws lzIffsf] If]qdf slDtdf !% jif{ sf] cg'ej
k|fKt u/]sf JolQmx? -;DjlGwt ljifout ljz]if1x?_
dWo]af6 dGqfnoaf6 dgf]lgt # hgf ;b:o
3
-`_ lghL If]qdf ;~rflnt d]l8sn tyf 8]G6n sn]hx?sf
lk|lG;knx? dWo]af6 dGqfnojf6 dgf]gLt ! hgf ;b:o
-6_ ;x;lrj, pRr lzIff tyf z}lIfs Joj:yfkg dxfzfvf,
lzIff dGqfno ;b:o ;lrj
-@_ ;ldltn] cfjZostf cg';f/ ;Da4 If]qsf lj1nfO{ ;ldltsf] a}7sdf cfdGq0f ug{
;Sg]5 . To:tf ;b:onfO{ a}7sdf dtflwsf/ ug{ kfpg] clwsf/ x'g]5}g .
-#_ ;ldltdf dgf]gLt ePsf ;b:ox?sf] kbfjlw @ jif{sf] x'g]5 .
-$_ ;ldltsf cWoIf, ;b:ox? / cfdlGqt ;b:ox?sf] a}7s eQf / b}lgs e|d0f eQf
dGqfnon] tf]s] adf]lhd x'g]5 .
-%_ ;ldltsf] ;lrjfnosf] sfd dGqfnosf] pRr tyf k|fljlws lzIff zfvfn] ug]{5
-^_ ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5 M– .
-s_ lghL If]qdf ;~rfng x'g] jf ;+~rflnt lzIf0f ;+:yfsf] ;DjGwdf /fo,
;'emfj / l;kmfl/z ;lxtsf] k|ltj]bg ;do ;dodf dGqfnodf k]z ug]{ .
-v_ o; gLlt cGtu{t k|bfg ug]{ dg;fo kq ;f]sf] nflu cfjZos kg]{ b/vf:t
nufotsf cGo ljifox?df nfUg] b:t'/ lgwf{/0f ug]{ .
-u_ k|fljlws dxfljBfno ;+rfng ug{] ;DjGwdf dGqfno ;dIf l;kmfl/; ug]{ .
-3_ k|fljlws dxfljBfnosf] ;'k/Lj]If0f, d"NofÍg / cg'udg ug]{ u/fpg] .
-ª_ k|fljlws dxfljBfno ;+rfng, u'0f:t/ tyf lgoGq0f ug]{ ;DjGwL sfo{ljlw
tof/ u/L nfu" ug]{ .
-r_ ;ldltn] ug'{kg]{ sfdsf] nflu cfjZostf cg';f/ pk;ldlt u7g ug]{ .
^ dGqfnon] ;ldltsf] sfdsf] nflu cfjZos kg]{ /sdsf] nflu 5'§} jh]6sf] Joj:yf ug]{5 .
-s_ jflif{s ah]6 M ;ldltn] cfkmgf] sfo{sf nflu jflif{s ah]6 agfpg]5 .
-v_ sf]if M ;ldltsf] gfddf cnUu} sf]if :yfkgf ul/g]5 . ;f] sf]ifdf lghL :t/df
dxfljBfno ;~rfng ug{ rfxg] ;+:yfn] ;ldltn] tf]s] adf]lhdsf] lgoldt ?kdf
a'emfpg' kg]{ /sddWo] %) k|ltzt g]kfn ;/sf/sf] /fhZj vftfdf bflvnf u/L
af+sL %) k|ltzt /sd ;ldltsf] sf]ifdf hDdf
x'g]5 .
-u_ sf]ifsf] vftf ;~rfng M sf]ifsf] vftf ;~rfng ;ldltsf ;b:o ;lrj / ;ldltn]
tf]s]sf] dGqfnosf] cfly{s k|zf;g zfvfsf Ps hgf sd{rf/Laf6 x'g]5 . ;ldltsf]
sf]ifsf] lhDdf ;ldltsf ;b:o ;lrjsf] x'g]5 .
-3_ n]vf k/LIf0f M sf]ifsf] jflif{s n]vf k/LIf0f k|rlnt sfg"g adf]lhd x'g]5 .
& k|fljlws dxfljBfno ;~rfng ug{ k"/f ug'{kg]{ dfkb08, k|s[of cfwf/ / zt{x? cg';"rLdf
pNn]v ul/P adf]lhd x'g]5 .
4
* b]xfosf] cj:yfdf dg;fokq /2 x'g]5 M–
-s_ lgj]bs ;+:yfn] dg;fo kq /2 ul/lbg ;Dk"0f{ ;+rfnsx?sf] lg0f{o u/fO{ lg0f{o
;lxt dGqfnodf lgj]bg lbPdf ,
-v_ ljZjljBfnoaf6 ;DjGwg / sIff ;+rfngsf] :jLs[lt k|fKt geP;Dd jf ;DalGwt
sfplG;naf6 k/LIf0f dfGotf glnO{ ljBfyL{ egf{sf nflu lj1fkg u/]df jf ljBfyL{
egf{ u/]df jf dGqfno;+u ;Demf}tf gu/L sIff ;+rfng u/]df .
-u_ dg;fokqsf] cjlw leq k'gM cjlw yk ug{sf] nflu lgj]bg glbPdf .
( dg;fo kq glbOg]M of] cfwf/e"t gLlt nfu' ePkl5 dg;fo kq /2 ePsf] ;+:yfnfO{ ;f]xL
gfdaf6 k'gM dg;fo kq lbOg] 5}g .
!)= cg';"rLdf x]/k]m/ tyf yk36 M– lzIff tyf v]ns"b dGqfnon] cfjZostf cg';f/
cg';"rLdf x]/k]m/ tyf yk36 ug{ ;Sg] 5 .
!!= vf/]hL / jrfp M -!_ :jb]zL / ljb]zL nufgLdf lghL If]qdf ;~rfng x'g] k|fljlws
dxfljBfno -sn]h÷SofDk;_ ;DaGwdf cfwf/e"t gLlt @)%@ vf/]h
ul/Psf]5 .
-@_ pkbkmf ! adf]lhdsf] gLlt adf]lhd eP u/]sf sfd sf/jfxL o;} gLlt adf]lhd eP
u/]sf] dflgg] 5 .
-#_ pkbkmf ! adf]lhdsf] gLlt cGtu{t :yfkgf ePsf k|fljlws dxfljBfnon] of] gLlt
k|f/De ePsf] # jif{ leq o; gLlt cGtu{tsf dfkb08, k|lqmof, cfwf/ / ;t{x? k"/f ug'{
kg]{5 .
5
cg';"rL–!
lghL nufgLdf ;~rfng x'g] k|fljlws dxfljBfnox?
-dfkb08, k|s[of, cfwf/ / zt{x?_
!= k|fljlws dxfljBfno vf]Ng rfxg] s'g}klg ;+:yfn] b]xfosf] cfwf/e"t dfkb08, k|s[of, cfwf/
/ zt{x? k"/f ug'{kg]{5 tyf ljifout -Pd=jL=jL=P; / jL=8L=;, OlGhlgol/Ë, g]kfn :jf:Yo
Jofj;foL kl/ifb;+u ;DjlGwt, s[lif tyf kz' lj1fg, gl;{Ë, cfo'j]{b / kmfd]{;L_ bkmfdf
ePsf ljz]if dfkb08, ks[of, cfwf/ / zt{x? ;d]t k'/f ug{'kg]{5 .
!=! dxfljBfno ;~rfng ug{ rfxg] ;+:yfn] ;+efJotf cWoog ;lxtsf] k|f/lDes k|:tfj -
cfly{s / k|fljlws_ / dGqfnon] tf]s]sf] Pd=jL=jL=P;= sf nflu :jb]zL nufgLstf{ eP ?
!),)),)))., ;fs{ d'n'ssf] nufgLstf{ eP ? @),)),))). / t];|f] d'n'ssf] nufgLstf{ eP
? #),)),)))., jL=8L=P;= sf nflu :jb]zL nufgLstf{ eP ? %,)),)))., ;fs{ d'n'ssf]
nufgLstf{ eP ? !),)),))). / t];|f] d'n'ssf] nufgLstf{ eP ? !%,)),))). / cGo
k|fljlws k|To]s ljifosf nflu :jb]zL, ;fs{ d'n's tyf t];|f] d'n'ssf] nufgLstf{sf nflu
qmdzM ? @,)),)))., $,)),))). / ? ^,)),))). b:t'/ ;lxt tf]lsPsf] cg';"rL -%_
adf]lhdsf] 9fFrfdf dGqfnodf lgj]bg lbg' kg]{ 5 . g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf] If]qdf sfo{s|d
;~rfng ug]{ ;+:yfnfO{ pk/f]Qm adf]lhdsf] z'Nsdf krf; k|ltzt sd z'Ns dfq nfUg] 5
.
!=@ dxfljBfno ;~rfng ug{ rfxg] ;+:Yff k|rlnt sfg"g jdf]lhd g]kfn leq btf{ ePsf] x'g'
kg]{ 5 .
!=# lgj]bg;fy k|fKt k|f/lDes k|:tfjsf] cWoog u/L k|ltj]bg k]z ug{ ;ldltn] ;ldltsf
;b:ox? /x]sf] Ps k|:tfj cWoog 6f]nL u7g ug]{5 cWoog 6f]nLaf6 k|ltj]bg k|fKt
ePkl5 dGqfnon] ;ldltdf k7fpg]5 .
!=$ :ynut lg/LIf0f k|ltj]bg;d]tsf] cfwf/df dxfljBfno ;~rfng ug{ pko'Qm b]lvPdf
;ldltn] lgj]bs ;+:yfnfO{ dg;fo kq lbg dGqfnodf l;kmfl/; ug]{5 . :ynut lg/LIf0f
ubf{ ;fdflhs k|lti7f, ;+:yfsf] bLuf] of]hgf, hUuf, cfly{s tyf k|fljlws kIf / c:ktfn
;d]tsf j'Fbfx?df Wofg lbg' kg]{5 .
!=% ;ldltn] dxfljBfno ;rfng ug{ l;kmfl/; u/]df dGqfnon] Psjif{ cjlwsf nflu zt{
;d]t tf]sL lgj]bsnfO{ dg;fo kq k|bfg ug{]5 . ;f] cjlw leq sfo{s|d ;~rfng ug{
g;s]sf] cj:yfdf dgfl;j sf/0f ;lxt lgj]bsn] bkmf !=! adf]lhdsf] gljs/0f b:t'/
;lxt cfj]bg u/]df :ynut lg/LIf0f u/fO{ pko'Qm b]lvPsf] l;kmfl/; k|fKt ePdfdfq
;ldltn] yk Psjif{ dg;fokqsf] Dofb yk ug{ ;Sg]5 . t/ g]kfn d]l8sn sfplG;n
;Dj4 sfo{s|d ;~rfngsf] k"jf{wf/ tof/ ug{ k|bfg ul/Psf] dg;fo kqsf] Dofb yk;DjGwL
Joj:yf cg';"rL ! sf] bkmf @=! df Joj:yf ePadf]lhd x'g]5 .
!=^ o; cfwf/e"t gLlt tyf dg;fo kqdf pNn]lvt zt{x? tf]lsPsf] ;do leq sfj' jflx/sf]
kl/l:ylt k/L k"/f ug{ g;lsPsf]n] cjlw yk u/L kfpF egL ;DjlGwt ;+:yfn] bkmf !=!
adf]lhdsf] b:t'/ ;lxt lgj]bg lbPdf ;ldltn] lghaf6 k"/f ul/Psf zt{x?sf] jf:tljstf
jf/] :ynut lg/LIf0f u/L dg;fo kqsf] cjlw yk ug{ kof{Kt sf/0f b]v]df dGqfnodf
l;kmfl/; ug]{ 5 . o;/L ;ldltaf6 Dofb yksf nflu l;kmfl/; ePdf dGqfnon] Psk6ssf
6
nflu j9Ldf Ps jif{ cjlwsf] Dofb yk ug]{5 . o;/L dg;fo kqsf] Dofb j9Ldf kfFr
k6s;Dd dfq yk ug{ ;lsg]5 ;f]cjlw leq sfo{s|d ;~rfng gug]{ ;+:yfn] k|fKt u/]sf]
dg;fo kqsf] Dofb :jtM ;dfKt x'g]5 .
!=& o; cfwf/e"t gLlt tyf dg;fo kqdf pNn]lvt zt{ k"/f gu/]df ;ldltsf] l;kmfl/;df
dGqfnon] cjlw afFsL /xb} dg;fo kq vf/]hL ug{ ;Sg]5 . To;/L dgf;fo kq vf/]hL
ug'{eGbf klxn] ;DalGwt ;+:yfnfO{ ;kmfO{ k]z ug]{ df}sf lbOg] 5 .
!=* ljZjljBfnosf] ;DjGwg kq / ;DalGwt sfplG;nsf] cg'dlt kq ;d]t ;dfj]z u/L sIff
;!rfngsf] nflu ;DjlGwt dxfljBfnon] dGqfnodf lgj]bg k]z u/]df ;ldltsf]
l;kmfl/;df dGqfnon] ;DalGwt ;+:yf;+u dxfljBfno ;~rfng ug{ ;+emf}tf ug]{5 .
!=(= dxfljBfnon] ljZjljBfnoaf6 ;DjGwg / sIff ;~rfngsf] :jLs[lt k|fKt geP;Dd tyf
;DalGwt sfplG;naf6 k/LIf0f dfGotf / sIff ;~rfngsf] cg'dlt glnP;Dd ljBfyL{
egf{sf nflu lj1fkg ug{, ljBfyL{ egf{ ug{ / dGqfno;+u ;Demf}tf gu/L sIff ;~rfng
ug{ kfpg] 5}g .
!=!) ljZjljBfnon] ;DaGwg vf/]h u/]df jf dGqfnon] dg;fo kq jf ;Demf}tf /2 u/]df
;DjGwg k|bfg ug]{ ljZjljBfno / ;DjlGwt sfplG;n;Fu k/fdz{ u/L ;f] ljZjljBfno
tyf ;DjlGwt sfplG;ndf /fv]sf] w/f}6Laf6 dxfljBfnon] cWoog/t ljBfyL{sf] cWoog
k"/f u/fpg' kg]{5 . ;f] gu/] dxfljBfnosf] gfdsf] h]yf hdfgLaf6;d]t To:tf ljBfyL{sf]]
cWoogsf] Joj:yf ldnfOg]5 .
!=!! pRr k|fljlws lzIff k|j4{g tyf cg'udg ;ldlt, ;DaGwg lbg] ljZjljBfno / ;DalGwt
sfplG;nn] lgwf{/0f u/]sf zt{ aGb]h;d]t :yfkgf x'g] k|fljlws dxfljBfnon] ljBfyL{ egf{
cufj} k"/f ug'{kg]{5 .
!=!@ sf/0f ;lxtsf] ljz]if kl/l:yltdf jfx]s dg;fo kqdf pNn]v ePg';f/sf] sfo{ ;Dkfbg
gug]{ ;+:yf / dg;fo kqsf] Dofb ;dfKt x'g'eGbf ! -Ps_ dlxgf cufj} lgodfg';f/ /fhZj
bflvnf u/L k|utL ljj/0f ;lxt lgj]bg glbg] ;+:yfx?sf] dg;fo kqsf] Dofb k'gM yk ug{
jfWo x'g]5}g . dg;fo kqsf] Dofb ;dfKt eO{ gljs/0f gePsf ;+:yfx? k'gM ;f]xL gfdaf6
dg;fo kq kfpg of]Uo x'g] 5}g .
!=!# tf]lsPsf] cfwf/df z'Ns lgw{f/0f u/L dxfljBfnoxn] ;DjGwg lbg] ljZjljBfnosf]
:jLs[ltsf cfwf/df dfq z'Ns lng kfpg]5 . g]kfn ;/sf/af6 5fqj[ltdf k7fOPsf
ljBfyL{x?sf] xsdf g]kfn ;/sf/ / ;+:yf jLr ePsf] ;+emf}tfadf]lhdsf] dfq z'Ns lng
kfpg]5 .
!=!$ k|fljlws dxfljBfno ;~rfng ug]{ ;+:yfn] :jb]zL nufgLstf{ eP !) k|ltzt / ljb]zL
nufgLstf{ eP @) k|ltzt lgMz'Ns 5fqj[lt sf]6f g]kfn ;/sf/nfO{ pknJw u/fpg kg]{5 .
!=!% k|fljlws dxfljBfno ;~rfng ug]{ gLlh z}lIfs ;+:yfx?n] lzIf0f ;+:yf ;~rfngsf] nflu
Joj:yfkg ;ldlt u7g ug{'kg]{5 . To:tf] Joj:yfkg ;ldltdf g]kfn ;/sf/sf] tkm{af6
lzIff dGqfnosf] k|ltlglw Pshgf, :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfnosf] k|ltlglw Pshgf /
;DjGwg lbg] ljZjljBfnosf] k|ltlglw Pshgf clgjfo{ /fVg] Joj:yf ug{' kg]{5 .
7
!=!^ dxfljBfno ;~rfngsf nflu cfjZos k"jf{wf/ ;DjlGwt sfplG;n / ljZjljBfnon]
tf]s] jdf]lhd x'g]5 .
!=!& dg;fo kq k|fKt u/]sf] ;+:yfn] dg;fo kqdf pNn]v ePsf ;Dk"0f{ ;|f]t;fwgsf] Joj:yf
u/]sf] Joxf]/f ;lxtsf] :jod d'Nof+sg u/]sf] k|ltj]bg -Self Appraisal Report_ ;lxt
dGqfnodf lgj]bg k]z x'g cfPdf dGqfnon] k/fdz{sf nflu ;DjlGwt sfplG;n /
;DjGwgsf nflu dfu u/]sf] ljZjljBfnodf n]vL k7fpg] 5 .
!=!* k/fdz{ tyf ;DjGwgsf nflu dGqfnoaf6 n]vL cfPdf ;DjlGwt sfplG;n tyf
ljZjljBfnon] ;dod} o; ;DjGwL sf/jfxL ;DkGg u/L ;f]sf] hfgsf/L dGqfno /
;DjlGwt ;+:yfnfO{ ;d]t lbg' kg]{5 . ;DjGwg k|bfg ug]{ ;DjGwdf ;DjlGwt
ljZjljBfnon] tf]s]sf] k"jf{wf/ tof/L ul/;s]sf] cj:yfdf;d]t ;DjGwg glbPdf lz3|
sf/jfxLsf lgldQ ;xs'nklt dfkm{t s'nklt ;dIf k7fOg]5 .
!=!( o;df n]lvPb]lv afx]s cGo s'/fx? k|rlnt sfg"g adf]lhd x'g]5 .
@= g]kfn d]l8sn sfplG;n ;Dj4 ljifo;Fu ;DjGwL ljz]if zt{x?M
@=! dg;fo kqsf] nflu cfj]bg ug{ cufj} Pd=jL=jL=P; ;DaGwL dxfljBfnosf] nflu
sf7df8f}+ pkTosf, kxf8 / t/fO{df slDtdf s|dzM !)) /f]kgL, @)) /f]kgL / !^ ljufxf
hUuf / pkTosf, kxf8 / t/fO{df 8]G6n dxfljBfnosf] nflu qmd;M %) /f]kgL, !))
/f]kgL / * ljufxf hUuf ;+:yfsf] gfddf btf{ u/]sf] x'g'kg]{ 5 . To:tf] hUuf oftfoft
;'ljwf ePsf] !) lsnf]ld6/sf] b"/L leq j9Ldf tLg 7fpF;Dddf Joj:yf ug{ ;lsg]5 . t/
Pp6} ;+:yfn] b'j} sfo{s|d ;~rfng ug]{ eP Pd=jL=jL=P; sfnflu tf]lsPsf] hUufnfO{ g}
cfwf/ dflgg]5 .
@=@ xfn;Dd Pd=jL=jL=P; tyf jL=8L=P;= sfo{s|d ;~rfng ePsf] lhNnfdf dg;fo kq
kfpgsf nflu cfj]bg ug]{ ;+:yfn] dg;fo kqsf] cfj]bg lbg cufj} ;Dk"0f{ k"jf{wf/
;lxtsf] slDtdf @)) j]8 / jL=8L=P;= sf nflu !% 8]06n r]o/ / %) j]8sf] cfkmg}
;fwf/0f c:ktfn k"0f{?kdf ;~rfng u/]sf] x'g'kg]{ 5 .
@=# Pd=jL=jL=P; tyf jL=8L=P;= sfo{s|d ;~rfng ug{ cfj]bg lbg] ;+:yfnfO{ :ynut
lg/LIf0f 6f]nLn] lbPsf] k|ltj]bgsf] cfwf/df pRr k|fljlws lzIff k|j4{g tyf cg'udg
;ldltsf] l;kmfl/;df dGqfnon] Psjif{ cjlwsf nflu dg;fo kq k|bfg ug]{5 . ;f]cjlw
leq sfo{ ;DkGg gePdf cg';"rL ! sf] bkmf !=! cg';f/sf] /fhZj bflvnf ug{ nufO{
;+:yfn] u/]sf] k|ult k|ltj]bgsf] cfwf/df tkl;n @=% sf] -s_, -v_, -u_ / -3_ adf]lhd
dg;fo kqsf] Dofb yk ug{ pRr k|fljlws lzIff k|j4{g tyf cg'udg ;ldltn]
dGqfnonfO{ l;kmfl/; ug]{ 5 .
@=$ d]l8sn sn]hx?n] c:ktfnsf] s'n j]8 ;+Vofsf] #) k|ltzt z}of lgMz'Ns pknJw 5
u/fpg kg]{ 5 / ;f]dWo] ;f]] @) k|ltzt z}of lgMz'Ns / !) k|ltzt z}of u/Lj,
lk58LPsf ju{, hghftL, dlxnf, czQm ckfË, dw]zL, hghftL, cflbjf;L, blntnufot
g]kfn ;/sf/jf6 ;+/lIft ul/Psf ju{sf lj/fdLsf] nflu pkrf/ ug{ nfUg] vr{;d]t
c:ktfnn] g} Joxf]g]{ u/L pkrf/ ug{' kg]{5 . o:tf] ;]jf u|fxLsf] klxrfg k|To]s d]l8sn
sn]hdf :yfkgf ePsf] ;fdflhs sNof0f ;ldltn] ug]{ 5 . ;fdflhs sNof0f ;ldltsf]
dfkb08 :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfnon] tf]s] jdf]lhd x'g]5 .
8
@=% dg;fo kq k|fKt u/]sf] ;+:yfn] klxnf] jif{df lgDg sfo{x? ;DkGg ug'{kg]{ 5 .
-s_ k|:tfljt dxfljBfnon] !) jif]{ u'? of]hgf tof/ u/L dg;fo kq k|fKt u/]sf] j9Ldf
! -Ps_ jif{ leq dGqfnodf k]z ug'{kg]{5 / ;f]xL u'? of]hgf cg';f/ sfo{ ug'{kg]{5 .
-v_ g]kfn ;/sf/n] :jLs[t u/]sf] /fli6«o ejg ;+lxtf cg';f/ dxfljBfnon]] ejgx?sf]
gS;f l8hfOg tof/ u/L dg;fo kq k|fKt u/]sf] j9Ldf ! -Ps_ jif{ leq dGqfnodf
k]z u/L ;f]xL adf]lhd ejg lgdf{0f ug'{kg]{5 . ejg lgdf{0f ubf{ k|rlnt sfg"g
adf]lhd s'g} lgsfoaf6 :jLs[t u/fpg' kg]{ eP ;f] ;d]t u/fpg' kg]{5 .
-u_ dxfljBfnosf] ;~rfng;DaGwdf jftfj/0fLo k|efj;DjGwL d"Nof+sg -
Environment Impact Assessment (EIA)_ u/fO{ dGqfnodf clgjfo{ k]z ug'{
kg]{5 . jftfj/0fLo k|efj;DjGwL d"Nof+sg geO{ sfo{s|d ;~rfngsf] nflu g]kfn
;/sf/;Fu ;+emf}tf x'g] 5}g .
-3_ dg;fo kq k|fKt u/]sf] klxnf] jif{df Pd=jL=jL=P; sfo{s|d ;~rfng ug{ #))
j]8sf] / jL=8L=P; sfo{s|d ;~rfng ug{ @% 8]06n r]]o/ / ;fwf/0f !)) j]8sf] jf
;DjlGwt sfplG;nn] tf]s] cg';f/sf] j]8 ;+Vofsf] cfwf/df ;+:yfs} hUufdf
c:ktfn ejgsf] lgdf{0f slDtdf KnLGy n]en (Plinth Level) ;Dd tof/ ug'{
kg]{5 . t/ dfly bkmf @=@ adf]lhd c:ktfn lgdf{0f u/L ;s]sf ;+:yfn] o; cjlwdf
#)) j]8 tyf @% 8]06n r]o/ / ;fwf/0f c:ktfn !)) j]8 lgdf0f{ sfo{ ;DkGg
ug'kg]{5 . t/ b'u{d tyf lk58LPsf] If]qdf dxfljBfno ;~rfng ubf{ ;DjlGwt
c:ktfn ljsf; ;ldltsf] lg0f{o / :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfnosf] ;xdltdf
;/sf/L c:ktfnnfO{ ;d]t k|of]u ug{ ;Sg]5
@=^ dgf;o kq kfPsf] bf];|f] jif{df dg;fo kq k|fKt ;+:yfn] lgDg sfo{x? ;Dkfbg ug'{kg]{5 M–
-s_ dfly @=% -3_ jdf]lhd KnLGy n]en;Dd c:ktfn lgdf{0f ug]{ ;+:yfx?n] dg;fo
kqsf] Dofb bf];|]f k6s yk ePsf] cjlwdf pNn]lvt j]8 ;+Vofsf] c:ktfn lgdf{0f
u/L ;Sg' kg]{ 5 . ;fy} ;fljsdf g} Pd=jL=jL=P; sfnflu @)) j]8 / jL=8L=P;=sf
nflu !% 8]06n r]o/ tyf hg/n c:ktfn !)) j]8sf] ;~rfng ug]{ ;+:yfx?n]
slDtdf #)) j]8 tyf @% 8]06n r]o/ / !)) j]8sf] ;fwf/0f c:ktfndf cfjZos
d]lzg/L cf}hf/ pks/0f ;lxt k"0f{?kdf ;~rfngdf Nofpg' kg]{5 .
-v_ dfly -s_ df plNnlvt j]8 ;+Vofsf] c:ktfnsfnflu cfjZos ;fdu|L h'6fpg z'?
ug'{ kg]{5 .
-u_ ;ldltn] cGo zt{ yk u/]df tL zt{ ;d]t k"/f ug'{ kg]{5
@=& dg;fo kq kfPsf] t];|f] jif{df dgf;o kq k|fKt ;+:yfn] lgDg sfo{ k"/f ug'{kg]{5 M–
-s_ Pd=jL=jL=P; sf nflu #)) j]8sf] c:ktfn / jL=8L=P;= sf nflu @% 8]06n r]o/
tyf sfplG;nn] tf]s] adf]lhdsf] ;fwf/0f !)) j]8sf] c:ktfn;d]t cfjZos
pks/0f ;lxt k"0f{?kdf ;~rfngdf NofPsf] x'g'kg]{5 .
-v_ ljZjljBfnoaf6 dxfljBfno ;~rfng ug{ ;DaGwg lnO{ ;Sg' kg]{5 .
-u_ ;DalGwt sfplG;naf6 k|f/DeLs dfGotf lnO;Sg' kg]{5 .
9
-3_ ljZjljBfnosf] ;DaGwg kq / ;DalGwt sfplG;nsf] k/LIf0f dfGotf kq ;lxt
dxfljBfno ;~rfng ug{ dGqfnodf lgj]bg lbg'kg]{5 .
t/ dfly pNn]lvt sfo{x? lgj]bs ;+:yfn] cl3Nnf] jif{df ug{ rfx]df tf]s]sf] cjlw eGbf
cufl8 klg ug{ ;Sg] 5g .
#= g]kfn OlGhlgol/Ë sfplG;n ;Dj4 ljifo ;DjGwL ljz]if zt{x?M
#=! dg;fo kq k|fKt ug{ cfj]bg lbg] ;:yfn] k|:tfj ;lxt v'nfpg kg]{ Go"gtd dfkb08x?
-s_ :gfts tx jf ;f]eGbf dflysf] OlGhlgol/ª sfo{s|d ;~rfng ug]{ ;+:yfn] slDtdf
s'n !% /f]kgL hUuf ;+:yfs} gfddf x''g'kg]{ . ;+:yfsf] gfddf hUuf pknJw x'g
g;s]sf] cj:yfdf slDtdf % /f]kgL hUuf ;+:yfs} gfddf / jfFsL hUuf !% jif{sf]
nflu lnhdf lnPsf] s/f/gfdf tyf ;f] hUufsf] hUufwgL k|df0f k"hf{ k]z ug{'kg]{5 .
o:tf] hUuf j9Ldf b'O{ :yfg;Dd j9Ldf !) ls=ld=sf] kl/lw leq Joj:yfkg
ug{'kg]{5 . hUuf lnhdf lnO{ sfo{s|d ;~rfng u/]sf] ;+:yfn] !) jif{ leq pk/f]Qm
adf]ldsf] hUuf vl/b u/L ;Sg' kg]{ / !% jif{ leq ;+:yfs} hUufdf tf]lsP
adf]lhdsf] dfkb08sf] ejg lgdf{0f u/L sfo{s|d ;~rfng u/L ;Sg' kg]{ 5 .
-v_ kmofsN6Lsf] ;DjGwdf k|lt ljifo j9Ldf ^) ljBfyL{sf nflu slDtdf Pshgf
k"0f{sflng lzIfssf] Joj:yf ;lxtsf] ;xdlt kq, jfof]8f6f, lghn] k|fKt u/]sf]
z}lIfs of]Uotfsf] k|df0fkqsf] kmf]6f]skL / g]kfn OlGhlgol/ª sfplG;nn] k|bfg u/]sf]
sfplG;n btf{ k|df0f kq clgjfo{ k]z ug{'kg]{5 .
-u_ cfly{s nufgLsf] z'lglZrttf, ef}lts ljsf; / dfgj;|f]t ljsf;sf] lbuf] sfo{
of]hgf k]z ug{'kg]{5 .
-3_ pNn]lvt ljj/0f jfx]s Nofj, OG6/g]6 ;'ljwf ;lxtsf] sDKo'6/ Nofj, k':tsfno,
sIffsf]7f nufot cfjZos sf]7fx?sf] pknJwtf, 5fqfjf; / js{;k;d]tsf]
Joj:yfsf ;DjGwdf sfplG;n / ljZjljBfnon] tf]s] jdf]lhd :ki6 ljj/0fx?
;dfj]z ePsf] x'g'kg]{5 .
-ª_ lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf] cg'dlt k|bfg ug]{
;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g} x'g] 5 .
#=@ dg;fo kq k|bfg ubf{ yk ug{'kg]{ dfkb08x?M
-s_ hUuf / kmofsN6Lsf ;DjGwdf dfly pNn]v eP adf]lhdsf] ljj/0f ;dfj]z ug]{ t/
k|of]uzfnfdf j9Ldf !% hgf ljBfyL{sf nflu slDtdf Pshgf kmofsN6Lsf] Joj:yf
ug{'kg]{,
-v_ sDKo'6/ Nofjsf] ;DjGwdf OG6/g]6 ;'ljwf ;lxtsf] slDtdf #) j6f sDKo'6/ / yk
Psj6f lzIfssf] nflu sDKo'6/sf] Joj:yf ug{'kg]{,
-u_ sIffsf]7fsf] ;DjGwdf Pshgf ljBfyL{sf nflu slDtdf !=% ju{ ld6/ If]qkmn
j/fj/sf] sIffsf]7fsf] Joj:yf ug{'kg]{,
-3_ Nofj / js{;ksf] ;DjGwdf g]kfn OlGhlgol/ª sfplG;nn] tf]s] jdf]lhdsf] Joj:yf
ug[{'kg]{,
-ª_ k':tsfnosf] ;DjGwdf k|ltljBfyL{ slDtdf k|lt ljifo # j6f k':tssf b/n]
;f7Lhgf ljBfyL{sf nflu ;f]xL cg'kftdf k':tssf] Joj:yf ug{'kg]{,
-r_ k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg clgjfo{?kdf k]z ug{'kg]{,
10
-5_ ef}lts ;+/rgfsf] lgdf{0f ubf{ g]kfn ;/sf/n] tf]s] adf]lhdsf] /fli6«o ejg ;+lxtf
cg'?k lgdf{0f sfo{ ug{'kg]{,
-r_ sIffsf]7fdf :qmLg;lxtsf] dlN6ldl8of k|f]h]S6/, White Board / sDKo'6/sf]
Joj:yf x'g'kg]{5 .
-5_ slDtdf @ j6f jfXo v]n v]Ng ;Sg] v]n d}bfgsf] pknJwtf x'g'kg]{ 5 .
$= g]kfn :jf:Yo Jofj;foL kl/ifb ;Dj4 ljifo;Fu ;DjGwL ljz]if zt{x?M
!= dg;fo kqsf] gFof lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf]
cg'dlt k|bfg ug]{ ;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g}
x'g] 5 .
@= :gfts tx jf ;f]eGbf dflysf] Nofj/f]6/Ldf cfwfl/t sfo{s|d ;~rfng ug{
sf7df8f}+ pkTosf, kxf8 tyf t/fO{df qmdzM tLg /f]kgL, ;ft /f]kgL / bz s77f
tyf ggNofjf]/6/Ldf cfwfl/t sfo{s|d ;~rfng ug{ qmdzM kfFr /f]kgL, kGb| /f]kgL
/ Ps lj3f hUuf ;+:yfs} gfddf x'g'kg]{ . ;+:yfsf] gfddf hUuf pknJw x'g g;s]sf]
cj:yfdf Nofj/f]6/Ldf cfwfl/t sfo{s|d ;~rfng ug{ qmdzM Ps/f]kgL, tLg/f]kgL /
rf/s67f ggNofjf]/6/Ldf cfwfl/t sfo{s|d ;~rfng ug{ qmdzM b'O{/f]kgL,
kfFr/f]kgL / cf7s67f hUuf;+:yfs} gfddf / jfFsL hUuf slDtdf !% jif{sf] nflu
lnhdf lnPsf] s/f/gfdf tyf ;f] hUufsf] hUufwgL k|df0f k"hf{ k]z ug{'kg]{5 . o:tf]
hUuf j9Ldf b'O{ :yfg;Dd j9Ldf !) ls=ld=sf] kl/lw leq Joj:yfkg ug{'kg]{5 .
hUuf lnhdf lnO{ sfo{s|d ;~rfng u/]sf] ;+:yfn] !) jif{ leq pk/f]Qm adf]lhdsf]
hUuf vl/b u/L ;Sg' kg]{ / !% jif{ leq ;+:yfs} hUufdf tf]lsP adf]lhdsf]
dfkb08sf] ejg lgdf{0f u/L sfo{s|d ;~rfng u/L ;Sg'kg]{ 5 .
#= dxfljBfnon] ;DGwg lbg] ljZjljBfno / ;DjlGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf
ug'{ kg]{5 .
$= NsLlgsntkm{sf] Joj:yfkg ug{ d]l8sn sn]h tyf lzIf0f c:ktfn;Fu cfj4 eO{
sfo{s|d ;~rfng ug{] ;+emf}tf k]z ug{'kg]{5 .
%= dxfljBfno ;~rfngsf nflu k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg k]z
ug{'kg]{ 5 .
%= s[lif, ag tyf kz' lj1fg ljifo;Fu ;DjGwL ljz]if zt{x?M
!= lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf] cg'dlt k|bfg ug]{
;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g} x'g] 5 .
@= :gfts tx jf ;f]eGbf dflysf] s[lif tyf kz';DjGwL dxfljBfno ;~rfng ug{
sf7df8f}+ pkTosf, kxf8 tyf t/fO{df qmdzM jL; /f]kgL, krf; /f]kgL / b'O{ ljufxf
hUuf ;+:yfsf] gfddf x'g'kg]{ . ;+:yfsf] gfddf hUuf pknJw x'g g;s]sf] cj:yfdf
slDtdf ;ft/f]kgL, kGb|/f]kgL / !% s67f hUuf ;+:yfs} gfddf / jfFsL hUuf !%
jif{sf] nflu lnhdf lnPsf] s/f/gfdf tyf ;f] hUufsf] hUufwgL k|df0f k"hf{ k]z
11
ug{'kg]{5 . o:tf] hUuf j9Ldf b'O{ :yfg;Dd j9Ldf !) ls=ld=sf] kl/lw leq Joj:yfkg
ug{'kg]{5 . hUuf lnhdf lnO{ sfo{s|d ;~rfng u/]sf] ;+:yfn] !) jif{ leq pk/f]Qm
adf]ldsf] hUuf vl/b u/L ;Sg' kg]{ / !% jif{ leq ;+:yfs} hUufdf tf]lsP
adf]lhdsf] dfkb08sf] ejg lgdf{0f u/L sfo{s|d ;~rfng u/L ;Sg' kg]{ 5 .
#= dxfljBfnon] ;DaGwg lbg] ljZjljBfno / ;DalGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf
ug'{kg]{5 .
$= dxfljBfno ;~rfngsf nflu k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg k]z
ug{'kg]{ 5 .
^= g]kfn gl;{ª sfplG;n ;Dj4 ljifo;Fu ;DjGwL ljz]if zt{x?M
!= lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf] cg'dlt k|bfg ug]{
;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g} x'g] 5 .
@= :gfts tx jf ;f]eGbf dflysf] gl;{ª sfo{s|d ;~rfng ug]{ ;+:yfn] slDtdf s'n
!% /f]kgL hUuf ;+:yfs} gfddf x''g'kg]{ . ;+:yfsf] gfddf hUuf pknJw x'g g;s]sf]
cj:yfdf slDtdf % /f]kgL hUuf ;+:yfs} gfddf / jfFsL hUuf !% jif{sf] nflu
lnhdf lnPsf] s/f/gfdf tyf ;f] hUufsf] hUufwgL k|df0f k"hf{ k]z ug{'kg]{5 . o:tf]
hUuf j9Ldf b'O{ :yfg;Dd j9Ldf !) ls=ld=sf] kl/lw leq Joj:yfkg ug{'kg]{5 .
hUuf lnhdf lnO{ sfo{s|d ;~rfng u/]sf] ;+:yfn] !) jif{ leq pk/f]Qm adf]ldsf]
hUuf vl/b u/L ;Sg' kg]{ / !% jif{ leq ;+:yfs} hUufdf tf]lsP adf]lhdsf]
dfkb08sf] ejg lgdf{0f u/L sfo{s|d ;~rfng u/L ;Sg' kg]{ 5 .
#= dxfljBfnon] ;DjGwg lbg] ljZjljBfno / ;DjlGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf
ug'{kg]{5 .
$= NsLlgsntkm{sf] Joj:yfkg ug{ !)) j]8sf] ;fwf/0f c:ktfn -dfgl;s, k|;'lt /
jfnjflnsf ;DjGwL ;]jf ;d]t ePsf]_ ;+:yfs} gfddf x'g'kg]{5 jf g]kfn gl;{ª
sfplG;nn] tf]s]sf] gd{; cg';f/sf] c:ktfnsf] Joj:yf x'g' kg]{5 jf pkTosf
jflx/sf] xsdf c:ktfn ljsf; ;ldltsf] lg0f{o / :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfnosf]
;xdlt ;lxt ;/sf/L c:ktfn;Fu slDtdf !) jif{sf] ;+dmf}tf k]z u/L ;~rfng
ug{ ;Sg]5 .
%= dxfljBfno ;~rfngsf nflu k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg k]z
ug{'kg]{ 5 .
&= g]kfn cfo'j]{b sfplG;n ;Dj4 ljifo;+u ;DjGwL ljz]if zt{x?M
!= lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf] cg'dlt k|bfg ug]{
;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g} x'g] 5 .
@= cfo'j]{b ;DjGwL dxfljBfno ;~rfngsf nflu sf7df8f}+ pkTosf, kxf8 tyf
t/fO{df qmdzM krf; /f]kgL, Ps;o /f]kgL / rf/ ljufxf hUuf ;+:yfsf] gfddf btf{
u/L ;f]sf] k|df0f dGqfnodf k]z ug'{kg]{5 .
#= dxfljBfnon] ;DjGwg lbg] ljZjljBfno / ;DjlGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf
ug'{kg]{5 .
12
$= NsLlgsntkm{sf] Joj:yfkg ug{ !)) j]8sf] c:ktfn x'g'kg]{5 jf g]kfn cfo'j]{b
sfplG;nn] tf]s]sf] gd{; cg';f/sf] c:ktfnsf] Joj:yf x'g' kg]{5 .
%= dxfljBfno ;~rfngsf nflu k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg k]z
ug{'kg]{ 5 .
*= g]kfn kmfd]{;L sfplG;n ;Dj4 ljifo;Fu ;DjGwL ljz]if zt{x?M
!= lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf] cg'dlt k|bfg ug]{
;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g} x'g] 5 .
@= :gfts tx jf ;f]eGbf dflysf] kmfd]{;L;DjGwL dxfljBfno ;~rfngsf nflu
sf7df8f}+ pkTosf, kxf8 tyf t/fO{df qmdzM rf/ /f]kgL, cf7 /f]kgL / !% s67f
hUuf ;+:yfs} gfddf x'g'kg]{5 . ;+:yfsf] gfddf hUuf pknJw x'g g;s]sf] cj:yfdf
slDtdf qmdzM Ps/f]kgL, tLg/f]kgL / kfFr s67f hUuf ;+:yfs} gfddf / jfFsL
hUuf !% jif{sf] nflu lnhdf lnPsf] s/f/gfdf tyf ;f] hUufsf] hUufwgL k|df0f
k"hf{ k]z ug{'kg]{5 . o:tf] hUuf j9Ldf b'O{ :yfg;Dd j9Ldf !) ls=ld=sf] kl/lw leq
Joj:yfkg ug{'kg]{5 . hUuf lnhdf lnO{ sfo{s|d ;~rfng u/]sf] ;+:yfn] !) jif{
leq pk/f]Qm adf]ldsf] hUuf vl/b u/L ;Sg' kg]{ / !% jif{ leq ;+:yfs} hUufdf
tf]lsP adf]lhdsf] dfkb08sf] ejg lgdf{0f u/L sfo{s|d ;~rfng u/L ;Sg'kg]{ 5 .
#= dxfljBfnon] ;DjGwg lbg] ljZjljBfno / ;DjlGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf
ug'{kg]{5 .
$= dxfljBfno ;~rfngsf nflu k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg k]z
ug{'kg]{ 5 .
(= ljljw
-s_ cGo k|fljlws dxfljBfno ;~rfngsf] nflu dg;fo kq lbg kg]{ cj:yf cfPdf
dg;fo kqdf pNn]v ul/g] zt{ ;ldltsf] l;kmfl/;df dGqfnon] lgwf{/0f u/]
adf]lhd x'g]5 .
-v_ o;eGbf k"j{ dg;fo kq k|bfg ul/Psf ;+:yfx?sf] dg;fo kqsf] cjlw yk ug'{kg]{
ePdf o; gLltdf pNn]lvt zt{x? tL ;+:yfx?n] kfngf ug'{kg]{5 .
-u_ g]kfn ;/sf/af6 vf]lng] k|fljlws dxfljBfnosf nflu of] cfwf/e"t gLlt nfu"
x'g]5}g / ljZjljBfnon] cfkmg} cf+lus SofDk;sf] ?kdf vf]Ng] k|fljlws
dxfljBfnosf nflu ;d]t of] gLlt nfu" x'g]5}g .
gf]6M lghL nufgLdf ;~rfng ul/g] k|fljlws dxfljBfno -sn]h÷ SofDk;_ ;DjGwdf ag]sf]
cfwf/e"t gLlt @)^# sf] ;fljsdf ePsf] cg';"rL -!_ sf] ;66f pk/f]Qm adf]lhdsf] cg';"rL /fvL
;+zf]wg ul/Psf] 5 .
13
cg';"rL – @
dxfljBfno ;+rfng ug{ rfxg] ;+:yfn] k]z ug'{ kg]{ sfuhftx?
-s_ ljb]zdf btf{ ePsf] ;+:yf eP To;sf] k|df0f -h'g b]zdf z"?df ;+:yf /lhi6«]zg ePsf] xf]
;f] sf] k|dfl0ft kq / gjLs/0f ePsf] k|df0f_ .
-v_ lgj]bs ;+:yfsf] 7]ufgf, cflwsfl/s JolQmx? / ltgLx?sf] kb .
-u_ ;+:yfsf] :j?k, p2]Zo nufot ;+:yfsf] ljwfg .
-3_ ;+:yf k|fljlws b[li6sf]0fn] dxfljBfno ;+rfng ug{ ;Ifd /x]sf] ljZjf; of]Uo cfwf/ tyf
k|df0fx? .
-ª_ k|:tfljt lzIf0f ;+:yfsf] gfd / 7]ufgf .
-r_ k|:tfljt lzIf0f ;+:yf ;DjGwL k|:tfj .
-5_ cfly{s >f]tsf] k|dfl0ft cfwf/, k|:tfljt sfo{sf] nflu ;DjlGwt ;+:yfn] nufgL ug]{ /sd /
;f] sf] kl/rfng ug]{ ;DjGwdf ;DjlGwt ;+:yfn] u/]sf] cflwsfl/s lg0f{o .
-h_ ;+:yfsf] kl5Nnf] tLg jif{sf] n]vf k/LIf0f k|ltj]bg -klxn] btf{ ePsf] eP_
-em_ dxfljBfno :yfkgf ul/g] :yfgsf] k"/f 7]ufgf .
-`_ dxfljBfno :yfkgf :yfkgf ug{sf] nflu k|:tfljt hUufsf] hUuf wgLsf] d~h'/Lgfdf,
hUufwgL btf{, k|df0fk'hf{ / gS;f .
-6_ :jb]zL ;+:yfn] dxfljBfno ;+rfng ug]{ ePdf k|rlnt sfg"g adf]lhd ;+:yf btf,{ k|df0f–
kq, ;+:yfsf] ljwfg / k|rlnt sfg"g adf]lhd s/df btf{ x'g'kg]{ eP ;f] ;DaGwL btf{ ePsf]
k|df0f .
14
cg';"rL #
dg;fo kq (Letter of Intent) k|bfg ubf{ pNn]v ug'{ kg]{ zt{ tyf s'/fx?M
-s_ k|:tfljt dxfljBfnon] :jb]zL nufgL eP !) k|ltzt / ljb]zL jf ljb]zL;Fu ;+o'Qm nufgL
(Joint Venture) eP @) k|ltzt ljBfyL{x?nfO{ g]kfn ;/sf/sf] l;kmfl/;df lgMz'Ns
cWoog u/fpg' kg]{5 .
-v_ lgMz'Ns cWoog ug{ k7fOPsf ljBfyL{x?;+u dGqfnon] tf]s]sf] zLifs{df dfq dxfljBfnon]
/sd lng kfpg]5 .
-u_ d]l8sn÷8]G6n dxfljBfnon] lzIf0f c:kttfnsf] @) -jL;_ k|ltzt z}of c;xfo / czQm
lj/fdLsf] nflu 5'6ofpg' kg]{5 . To; dWo] !) -bz_ k|ltztnfO{ lgMz'Ns pkrf/ u/fpg'
kg]{ 5 eg] !) -bz_ k|ltztnfO{ j]8sf] z'Ns glng] Joj:yf ug'{kg]{5 .
-3_ dxfljBfnon]] ;/sf/L c:ktfn k|of]u u/]df :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfnon] lgwf{/0f u/]
adf]lhdsf] w/f}6L /sd ;f] dGqfnon] tf]s]sf] a}sdf hDdf ug'{
kg]{5 .
-ª_ v08 -3_ adf]lhdsf] pk/f]Qm c:ktfndf 8fOUgf]li6s (Diagnostic) sfo{ u/L p7]sf] /sd
;DjlGwt c:ktfnsf] x'g]5 .
-r_ cWoogsf] nflu dxfljBfnodf sfo{/t ljb]zLx?n] JolQmut lSnlgs vf]Ng jf c?sf]
lSnlgsdf sfo{ ug{ kfpg] 5}gg .
-5_ d]l8sn÷8]06n ;DjGwL dxfljBfnon]]] k|rlnt sfg"g adf]lhd cg'dlt jf :jLs[lt lnO{
gl;{Ë÷Kof/f d]l8sn sfo{s|dx? ;+rfng ug{ kfpg] 5g .
-h_ g]kfndf btf{ gePsf] ljb]zL ;+:yfn] dg;fo kq k|fKt u/]sf] ^ dlxgf leq g]kfn leq
;+:yf btf{ ug'{ kg]{5 .
-em_ dxfljBfnon] ;DaGwg lbg] ljZjljBfno / ;DalGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf
ug'{kg]{5 .
-`_ cfkmgf] dxfljBfnoaf6 pTkflbt ljBfyL{sf nflu OG6g{l;ksf] Joj:yf ;f]xL dxfljBfnon] g}
ug'{kg]{5 .
-6_ ljBfyL{ egf{sf] nflu cfjZos kg]{ Go"gtd of]Uotf ;DjGwg k|bfg ug]{ ljZjljBfnon] tf]s]
adf]lhd x'g]5 .
-7_ k|:tfljt dxfljBfno ;~rfngsf] nflu nfut vr{sf] cfwf/df dxfljBfno ;~rfns
;ldltn] ;DjGwg k|bfg ug]{ ljZjljBfno;+u k/fdz{ u/L cWoog z'Ns lgwf{/0f ug]{5 .
ljBfyL{sf] egf{ nufot cfly{s sf/f]jf/sf ;fy} cGo ljifodf dxfljBfnon] kf/blz{tf
ckgfpg' kg]{5 .
-8_ dxfljBfnodf cfjZos kg]{] hgzlQm g]kfnL gful/s /fVg'kg]{5 . t/, cfjZos kbsf] nflu
lgwf{l/t of]Uotf k'u]sf g]kfnL gful/s gkfOPdf dGqfnosf] cg'dltdf cjlw ls6fg u/L
u}/ g]kfnL gful/snfO{ c:yfoL egf{ ug{ ;lsg] 5 .
15
-9_ dxfljBfnondf sfo{ ug]{ sd{rf/L tyf lzIfsx?sf] ;]jf, zt{ / ;'ljwf ;DjGwg k|bfg
ug]{ ljZjljBfno;Fu ldNbf] h'Nbf] x'g] u/L dxfljBfnosf] ;+rfns ;ldltn] lgwf{/0f u/]
adf]lhd x'g]5 .
-0f_ dxfljBfnosf] nflu cfjZos kg]{ kmofsN6L (Faculty) ljsf;sf] nflu dxfljBfno :yfkgf
ePsf] k|yd jif{b]lv g} sfo{of]hgf jgfO{ nfu" ug'{kg]{5 . ;f] sfo{ of]hgf ;DaGwg lbg]
ljZjljBfno / dGqfnodf k]z ug'{ kg]{5 .
-t_ dxfljBfnosf] kf7oqmd, kf7ok':ts, k/LIff cflb ;DjGwg k|bfg ug]{ ljZjljBfnon]
lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 .
-y_ ;DjGwg lbg] ljZjljBfno, ;DalGwt sfplG;n / ;ldltn] lgoldt ?kn] lg/LIf0f /
;'k/Lj]If0f u/L lbPsf] /fo ;'emfj ;DjlGwt dxfljBfnon] kfng ug'{ kg]{5 .
-b_ dGqfnon] cfjZos 7fg]df dxfljBfnosf] lg/LIf0f ug{ u/fpg ;Sg]5 . o;/L lg/LIf0f ubf{
u/fp+bf dGqfnon] dfu u/] adf]lhdsf] sfuhft >]:tf / cGo ljj/0f lgoldt 9+un]
clgjfo{ ?kn] k]z ug'{ ;DjlGwt dxfljBfnosf] st{Jo
x'g]5 .
-w_ ;ldlt, ;DjlGwt ljZjljBfno / g]kfn d]l8sn sfplG;naf6 ePsf lg/LIf0f k|ltj]bgdf
cf}NofOPsf ljifoj:t' tyf sdL sdhf]/Lx? ;dodf g} k"/f u/L ;f] sf] hfgsf/L ;ldltdf
k7fpg] st{Jo ;DalGwt dxfljBfnosf] x'g]5 .
-g_ dxfljBfno ;+rfng ug]{ ;DjGwdf ;ldlt, dGqfno, ;DaGwg k|bfg ug]{ ljZjljBfno /
;DjlGwt kl/ifbn] lbPsf lgb]{zgx? ;DjlGwt dxfljBfnon] kfngf ug'{ kg]{5 .
16
cg';"rL $
!= ;~rfns ;ldltsf] u7g M– k|To]s dxfljBfnon] dxfljBfnosf] ;+rfng, /]vb]v /
aGbf]j:tf]sf] nflu lk|lG;kn / kmofsN6L k|d'v dWo]af6 Ps Ps hgf /xg] u/L slDtdf %
hgfsf] ;+rfns ;ldlt u7g ug'{ kg]{5 .
@= ;~rfns ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ lgDgfg';f/ x'g]5 M–
-s_ dxfljBfnonfO{ ;Demf}tf / lgwf{l/t dfkb08sf] cfwf/df ;~rfng ug]{ .
-v_ dxfljBfnosf lzIfs, sd{rf/Lsf] lgo'lQmsf ;fy} To:tf lzIfs, sd{rf/Lx?sf] ;]jf,
zt{ / ;'ljwfsf] ;DjGwdf cfjZos Joj:yf ug]{ .
-u_ dxfljBfnosf] rn crn ;DklQsf] ljj/0f b'?:t /fVg'sf] ;fy} ;DklQsf] ;+/If0f
u/L b'?kof]u x'g glbg] .
-3_ dxfljBfnosf] cWofkg, k/LIff ;~rfng nufot 5fqfjf;, vfgf, k':tsfno,
cltl/Qm lqmofsnfk cflbsf] Joj:yf ug]{ .
-ª_ dxfljBfnosf] jflif{s sfo{qmd tof/ ug]{ / To;sf] k|ult ljj/0f ;ldltdf k7fpg] .
-r_ dxfljBfnon] ljb]zL JolQm, ;/sf/ ;+3 jf ;:yf;+u ;Demf}tf ug'{ kbf{ jf bfgbftJo
/ C0f ln+bf dGqfnosf] :jLs[ltdf lng' kg]{ .
-5_ dxfljBfno ;+rfng ;DjGwdf cfjZos cGo sfo{ ug]{ .
#= dxfljBfnosf] ;DklQ a]r ljvg ubf{ k|rlnt sfg"g adf]lhd 5'6 ePsf]df jfx]s
dGqfnosf] k"j{ :jLs[lt lng' kg]{5 .
$= dxfljBfnosf] cfo Joosf] n]vf lgoldt u/fO{ To;sf] ljj/0f dGqfnodf k7fpg' kg]{5 .
17
cg';"rL %
ldlt M—
>L lzIff dGqfno,
pRr tyf k|flalws lzIff zfvf
s]z/dxn .
ljifo M— k|fljlws dxfljBfno :yfkgf ;DaGwdf .
dxf]bo,
====================================================lhNnfsf] ===================================================df
============================================================= ljifosf] dxfljBfno :yfkgfsf] nflu dg;fo kq
k|fKt ug{ lgj]bg b:t'/ jfkt ?= ============================ sf] ;Ssn} a}+s ef}r/ / lgDg ljj/0fsf
;fy !^ -;f]x|_ yfg k|:tfj ;lxt of] lgj]bg k]z u/]sf] 5' .
ljj/0f
!= ;+:yfsf] gfd M—
@= sDklgdf ;+:yf btf{ ldlt M—
#= ;+:yf btf g+= M—
$= n]vf g+= -dfGo cjlw_
%= nuflgstf{sf] gfdfjnL
qm=;+= gfd kb 7]ufgf Status kmf]g g+=
^= k|:tfljt sn]hsf] gfd M—
&= k|:tfljt sn]h :yfkgf ug]{ :yfg M—
*= lgj]bssf] gfd M— kb M— kmf]g g+=M—
(= ;Dks{ JolQmsf] gfd M— ================ kb============ kmf]g g+= sfof{no
================================= lgjf;=====================================df]jfOn =============
!)= kqrf/ ug]{ 7]ufgf M—
lgj]bs
================================
gfd M—
kb M—
ldlt M—
18
b|i6AoM
-s_ g]kfn ;/sf/;+u ;+emf}tf eO{ ;s]sf pRr k|fljlws dxfljBfnosf] ;DaGwdf o; gLltdf
pNn]v eP cg';f/ k'g lgj]bg lbg'kg]{ jfWotf /xg] 5}g . t/ o; gLltdf pNn]lvt zt{x?
tLg jif{ leqdf k"/f ug'{ kg]{5 .
-v_ ædGqfnoÆ eGgfn] lzIff dGqfno / æ;ldltÆ eGgfn] pRr k|flalws lzIff k|a4{g tyf
cg'udg ;ldlt ;Demg' kg]{5 .
-u_ æ;DalGwt sfplG;nÆ eGgfn] g]kfn ;/sf/af6 ul7t sfplG;n h:t} g]kfn d]l8sn
sfplG;n, g]kfn OlGhlgol/Ë sfplG;n, g]kfn gl;{Ë sfplG;n, g]kfn :jf:Yo Joj;foL
kl/ifb, g]kfn cfo'j]{lbs sfplG;n, g]kfn kmfd]{;L sfplG;n cflbnfO{ hgfpg] ;+emg' kg]{5 .
-3_ æk|fljlws dxfljBfnoÆ eGgfn] bkmf $-!_ df pNn]lvt ljifosf dxfljBfno hgfpg]5 .
-ª_ ælgMz'Ns pkrf/Æ eGgfn] lgMz'Ns z}ofdf egf{ ePsf lj/fdLx?nfO{ c:ktfnsf] tkm{af6
c:ktfn kmd'{n/Ldf ePsf] cf}iflwx? c:ktfn kmfd]{;Ldf pknAw eP hlt pkrf/sf]
l;nl;nfdf ul/g] zNo lrlsT;f, /f]u lgbfgsf nflu ul/g] ;j} k|of]uzfnf k/LIf0f tyf
lj/fdLsf] vfgf ;'ljwf;d]tnfO{ ;Demg' kg]{5 .
-r_ æljZjljBfnoÆ eGgfn] ;DjGwg lbg] ljZjljBfno ;Demg' kg]{5 .
-5_ s'g} klg k|fljlws ljifosf] dxfljBfnosf] :yfkgfsf nflu sfo{ljlw / dg;fo kqsf yk
;t{x? ;ldltsf] l;kmfl/zdf dGqfnon] lgwf{/0f ug{ ;Sg]5 .

More Related Content

What's hot

Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)
Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)
Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)Rajesh Koirala
 
Annual Report 2074/075 Nepali
Annual Report 2074/075 NepaliAnnual Report 2074/075 Nepali
Annual Report 2074/075 NepaliWOREC Nepal
 
15. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 1415. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 14DIPECHO Nepal
 
बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?WOREC Nepal
 
संक्रमणकालीन न्यायः महिलाको दृष्टिकोणबाट- राष्ट्रिय बहस – २१ सेप्टेम्बर २०१३
संक्रमणकालीन न्यायः महिलाको दृष्टिकोणबाट- राष्ट्रिय बहस – २१ सेप्टेम्बर २०१३संक्रमणकालीन न्यायः महिलाको दृष्टिकोणबाट- राष्ट्रिय बहस – २१ सेप्टेम्बर २०१३
संक्रमणकालीन न्यायः महिलाको दृष्टिकोणबाट- राष्ट्रिय बहस – २१ सेप्टेम्बर २०१३WOREC Nepal
 
Nc manifesto complete (small bytes)
Nc manifesto complete (small bytes)Nc manifesto complete (small bytes)
Nc manifesto complete (small bytes)Dammar Singh Saud
 
The youth definition for Nepal
The youth definition for Nepal The youth definition for Nepal
The youth definition for Nepal Brabim Kumar
 
4 drr presentation[1]
4 drr presentation[1]4 drr presentation[1]
4 drr presentation[1]DIPECHO Nepal
 
Goat Farming In Nepal
Goat Farming In NepalGoat Farming In Nepal
Goat Farming In NepalLokendra Badu
 
Internal training (equipments and materials) pdf
Internal training (equipments and materials) pdfInternal training (equipments and materials) pdf
Internal training (equipments and materials) pdfRajan Thapa
 
Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1KI Nepal
 
right to food act 2073
right to food act 2073right to food act 2073
right to food act 2073Anjana Paudel
 
Sphere book 2011 nepali 2013
Sphere book 2011 nepali 2013Sphere book 2011 nepali 2013
Sphere book 2011 nepali 2013DPNet
 
National fedratation of disabled nepal eastern regional half yearly publicati...
National fedratation of disabled nepal eastern regional half yearly publicati...National fedratation of disabled nepal eastern regional half yearly publicati...
National fedratation of disabled nepal eastern regional half yearly publicati...Uttam Siwakoti
 
सामाजिक कक्षा दश नेपाली किताब
सामाजिक कक्षा दश नेपाली किताबसामाजिक कक्षा दश नेपाली किताब
सामाजिक कक्षा दश नेपाली किताबsharadnp
 
Nepal ldrmp 2011 final
Nepal ldrmp 2011 finalNepal ldrmp 2011 final
Nepal ldrmp 2011 finalDPNet
 

What's hot (18)

Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)
Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)
Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)
 
Annual Report 2074/075 Nepali
Annual Report 2074/075 NepaliAnnual Report 2074/075 Nepali
Annual Report 2074/075 Nepali
 
15. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 1415. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 14
 
बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?
 
संक्रमणकालीन न्यायः महिलाको दृष्टिकोणबाट- राष्ट्रिय बहस – २१ सेप्टेम्बर २०१३
संक्रमणकालीन न्यायः महिलाको दृष्टिकोणबाट- राष्ट्रिय बहस – २१ सेप्टेम्बर २०१३संक्रमणकालीन न्यायः महिलाको दृष्टिकोणबाट- राष्ट्रिय बहस – २१ सेप्टेम्बर २०१३
संक्रमणकालीन न्यायः महिलाको दृष्टिकोणबाट- राष्ट्रिय बहस – २१ सेप्टेम्बर २०१३
 
Nc manifesto complete (small bytes)
Nc manifesto complete (small bytes)Nc manifesto complete (small bytes)
Nc manifesto complete (small bytes)
 
The youth definition for Nepal
The youth definition for Nepal The youth definition for Nepal
The youth definition for Nepal
 
4 drr presentation[1]
4 drr presentation[1]4 drr presentation[1]
4 drr presentation[1]
 
Goat Farming In Nepal
Goat Farming In NepalGoat Farming In Nepal
Goat Farming In Nepal
 
Karuwa ashoj 1
Karuwa  ashoj 1Karuwa  ashoj 1
Karuwa ashoj 1
 
Internal training (equipments and materials) pdf
Internal training (equipments and materials) pdfInternal training (equipments and materials) pdf
Internal training (equipments and materials) pdf
 
Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1
 
12. fire dks 12
12. fire dks 1212. fire dks 12
12. fire dks 12
 
right to food act 2073
right to food act 2073right to food act 2073
right to food act 2073
 
Sphere book 2011 nepali 2013
Sphere book 2011 nepali 2013Sphere book 2011 nepali 2013
Sphere book 2011 nepali 2013
 
National fedratation of disabled nepal eastern regional half yearly publicati...
National fedratation of disabled nepal eastern regional half yearly publicati...National fedratation of disabled nepal eastern regional half yearly publicati...
National fedratation of disabled nepal eastern regional half yearly publicati...
 
सामाजिक कक्षा दश नेपाली किताब
सामाजिक कक्षा दश नेपाली किताबसामाजिक कक्षा दश नेपाली किताब
सामाजिक कक्षा दश नेपाली किताब
 
Nepal ldrmp 2011 final
Nepal ldrmp 2011 finalNepal ldrmp 2011 final
Nepal ldrmp 2011 final
 

Similar to Policy for starting technical college

aaha sanchar national weekly 11
aaha sanchar national weekly 11aaha sanchar national weekly 11
aaha sanchar national weekly 11megraj khadka
 
Curriculum 11 12 (group-2)
Curriculum 11 12 (group-2)Curriculum 11 12 (group-2)
Curriculum 11 12 (group-2)sharadnp
 
Dp net constitution april 2k7
Dp net constitution april 2k7Dp net constitution april 2k7
Dp net constitution april 2k7DPNet
 
NFDN Regional publication
NFDN Regional publicationNFDN Regional publication
NFDN Regional publicationUttam Siwakoti
 
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)Women rights in constitution of Nepal (Nepali)
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)WOREC Nepal
 
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestionNepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestionDr. Gyanendra Prasad Paudel
 
Yamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies CentreYamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies CentreGhale Yamuna
 
Nepal pokhara armala sinkhole investigation final-report
Nepal pokhara armala sinkhole investigation final-reportNepal pokhara armala sinkhole investigation final-report
Nepal pokhara armala sinkhole investigation final-reportBhim Upadhyaya
 
Sushasan Aain of Nepal 2065
Sushasan Aain of Nepal 2065Sushasan Aain of Nepal 2065
Sushasan Aain of Nepal 2065bishal406
 
Sushasan Aain 2064
Sushasan Aain 2064Sushasan Aain 2064
Sushasan Aain 2064sanu sharma
 
Jagga prapti-act
Jagga prapti-actJagga prapti-act
Jagga prapti-actDPNet
 
Curriculum 11 12 (group-5)
Curriculum 11 12 (group-5)Curriculum 11 12 (group-5)
Curriculum 11 12 (group-5)sharadnp
 
Case study dipecho v upca
Case study dipecho v upcaCase study dipecho v upca
Case study dipecho v upcaDIPECHO Nepal
 
3. sd for disaster dks 3
3. sd for disaster dks 33. sd for disaster dks 3
3. sd for disaster dks 3DPNet
 

Similar to Policy for starting technical college (20)

Eco
EcoEco
Eco
 
aaha sanchar national weekly 11
aaha sanchar national weekly 11aaha sanchar national weekly 11
aaha sanchar national weekly 11
 
Curriculum 11 12 (group-2)
Curriculum 11 12 (group-2)Curriculum 11 12 (group-2)
Curriculum 11 12 (group-2)
 
Dp net constitution april 2k7
Dp net constitution april 2k7Dp net constitution april 2k7
Dp net constitution april 2k7
 
NFDN Regional publication
NFDN Regional publicationNFDN Regional publication
NFDN Regional publication
 
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)Women rights in constitution of Nepal (Nepali)
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)
 
Aahab sanchar 1 1
Aahab sanchar 1 1Aahab sanchar 1 1
Aahab sanchar 1 1
 
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestionNepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
 
Cooperative Act 2072
Cooperative Act 2072Cooperative Act 2072
Cooperative Act 2072
 
NC Manifesto Abridged
NC Manifesto AbridgedNC Manifesto Abridged
NC Manifesto Abridged
 
Yamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies CentreYamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
 
Nepal pokhara armala sinkhole investigation final-report
Nepal pokhara armala sinkhole investigation final-reportNepal pokhara armala sinkhole investigation final-report
Nepal pokhara armala sinkhole investigation final-report
 
Sushasan Aain of Nepal 2065
Sushasan Aain of Nepal 2065Sushasan Aain of Nepal 2065
Sushasan Aain of Nepal 2065
 
Sushasan Aain 2064
Sushasan Aain 2064Sushasan Aain 2064
Sushasan Aain 2064
 
Jagga prapti-act
Jagga prapti-actJagga prapti-act
Jagga prapti-act
 
Curriculum 11 12 (group-5)
Curriculum 11 12 (group-5)Curriculum 11 12 (group-5)
Curriculum 11 12 (group-5)
 
Case study dipecho v upca
Case study dipecho v upcaCase study dipecho v upca
Case study dipecho v upca
 
7 aaha sanchar
7 aaha sanchar 7 aaha sanchar
7 aaha sanchar
 
3. sd for disaster dks 3
3. sd for disaster dks 33. sd for disaster dks 3
3. sd for disaster dks 3
 
2079-12-01 BR.pdf
2079-12-01 BR.pdf2079-12-01 BR.pdf
2079-12-01 BR.pdf
 

More from BP KOIRALA INSTITUTE OF HELATH SCIENCS,, NEPAL

More from BP KOIRALA INSTITUTE OF HELATH SCIENCS,, NEPAL (20)

M.Sc. Nursing Orientation Programme 2015.ppsx
M.Sc. Nursing Orientation Programme 2015.ppsxM.Sc. Nursing Orientation Programme 2015.ppsx
M.Sc. Nursing Orientation Programme 2015.ppsx
 
Paradigm shift in nursing research by RS MEHTA
Paradigm shift in nursing research by RS MEHTAParadigm shift in nursing research by RS MEHTA
Paradigm shift in nursing research by RS MEHTA
 
Jiwani of RS Mehta book.pdf
Jiwani of RS Mehta book.pdfJiwani of RS Mehta book.pdf
Jiwani of RS Mehta book.pdf
 
Ph.D. Thesis on HBC by RS Mehta.pdf
Ph.D. Thesis on HBC by RS Mehta.pdfPh.D. Thesis on HBC by RS Mehta.pdf
Ph.D. Thesis on HBC by RS Mehta.pdf
 
M. Sc. Nursing Thesis by RS Mehta.pdf
M. Sc. Nursing Thesis  by RS Mehta.pdfM. Sc. Nursing Thesis  by RS Mehta.pdf
M. Sc. Nursing Thesis by RS Mehta.pdf
 
Ph.D. Thesis on HBC by RS Mehta.pdf
Ph.D. Thesis on HBC by RS Mehta.pdfPh.D. Thesis on HBC by RS Mehta.pdf
Ph.D. Thesis on HBC by RS Mehta.pdf
 
bsc pancreatitis 8.pptx
bsc pancreatitis 8.pptxbsc pancreatitis 8.pptx
bsc pancreatitis 8.pptx
 
12-lead EKG Interpretation1.pdf
12-lead EKG Interpretation1.pdf12-lead EKG Interpretation1.pdf
12-lead EKG Interpretation1.pdf
 
4. Advocacy in Nursing.pdf
4. Advocacy in Nursing.pdf4. Advocacy in Nursing.pdf
4. Advocacy in Nursing.pdf
 
3. Legal Aspects in Nursing.pdf
3. Legal Aspects in Nursing.pdf3. Legal Aspects in Nursing.pdf
3. Legal Aspects in Nursing.pdf
 
1. Ethics and Values.pdf
1. Ethics and Values.pdf1. Ethics and Values.pdf
1. Ethics and Values.pdf
 
2. ICN Code for Nursing Ethics.pdf
2. ICN Code for Nursing Ethics.pdf2. ICN Code for Nursing Ethics.pdf
2. ICN Code for Nursing Ethics.pdf
 
RS MEHTA Photos 24 yrs in BPKIHS.ppsx
RS MEHTA Photos 24 yrs in BPKIHS.ppsxRS MEHTA Photos 24 yrs in BPKIHS.ppsx
RS MEHTA Photos 24 yrs in BPKIHS.ppsx
 
9. Experiences of Singapore CGH.ppsx
9. Experiences of Singapore CGH.ppsx9. Experiences of Singapore CGH.ppsx
9. Experiences of Singapore CGH.ppsx
 
International Visit by RS MEHTA.ppsx
International  Visit by RS MEHTA.ppsxInternational  Visit by RS MEHTA.ppsx
International Visit by RS MEHTA.ppsx
 
Ram Sharan Mehta Jiwani
Ram Sharan Mehta Jiwani Ram Sharan Mehta Jiwani
Ram Sharan Mehta Jiwani
 
4. advocacy in nursing
4. advocacy in nursing4. advocacy in nursing
4. advocacy in nursing
 
3. legal aspects in nursing
3. legal aspects in nursing3. legal aspects in nursing
3. legal aspects in nursing
 
2. icn code for nursing ethics
2. icn code for nursing ethics2. icn code for nursing ethics
2. icn code for nursing ethics
 
1. ethics and values
1. ethics and values1. ethics and values
1. ethics and values
 

Policy for starting technical college

  • 1. 1 lghL nufgLdf ;~rfng ul/g] k|fljlws dxfljBfno -sn]h÷ SofDk;_ ;DjGwdf ag]sf] cfwf/e"t gLlt @)^# != k|:tfjgf M g]kfnL ljBfyL{x? lghL vr{df ljb]zsf dxfljBfnodf cWoog ug{ hfg] k|j[lQnfO{ sd ug{ / b]z leq} u'0ffTds k|fljlws lzIffsf] ljsf; ug{ cfjZos dxz'; ul/Psf] 5 . ljZj jhf/jf6 ;d]t cfO{/x]sf] /f]huf/sf] cj;/, lj1fg tyf k|ljlwsf] ljsf;sf] qmd;Fu} g]kfnsf] k|fljlws lzIffsf] u'0f:t/sf] ljsf; ug{ cGt//fli6«o / blIf0f PlzofnL ;xof]u ;+u7gsf b]zx?sf] z}lIfs :t/;Fu k|flalws lzIffsf] :t/ sfod ug{ u/fpg k|flalws lzIffsf] ljsf; ;DaGwdf xfd|f k|z:t r'gf}ltx? 5g . b'|tultdf eO{ /x]sf] ljsf;sf] cfw'lgsLs/0f, ;fdflhs :t/df ePsf] j[l4 tyf ljZjdf ljsf; ePsf lj1fg / k|fljlws lzIff ;d]tsf] cfwf/df g]kfndf lghL ;xof]u jf ;fem]bf/Ljf6 k|fljlws lzIffsf] ljsf; ug{ u/fpg lgtfGt cfjZos ePsf]5 . k|fljlws pRr lzIff vlr{nf] ;d]t ePsf] kl/k|]Ifdf hg;xeflutf tyf lghL If]qsf] ;+nUgtf a9fO{ k|lt:kwf{ / ljljwtfsf] cfwf/df k|fljlws pRr lzIffnfO{ ;d;fdlos, u'0f:t/o'Qm Pjd ;fGble{s agfpg cfjZos ePsf]n] :jb]zL tyf ljb]zL nufgLdf lghL If]qdf k|fljlws dxfljBfno ;~rfng ug]{ u/fpg] ;DaGwL Joj:yf ug{ cfjZos ePsf]n] of] gLlt nfu" ul/Psf] 5 . @ p2]ZoM @=! b]zdf pRr k|fljlws lzIffsf] ljsf;sf nflu lghL If]qsf] ;+nUgtfnfO{ k|f]T;fxg ug]{ @=@ ;DalGwt ljZjljBfno / k|fljlws kl/ifbx?;+u ;dGjo /fvL k|fljlws lzIffdf u'0f:t/Lotf ;'lglZrt ug]{ . @=# ul/j tyf h]xGbf/ ljBfyL{x?nfO{ pRr k|fljlws lzIffdf kx'Fr j[l4 ug]{ . @=$ dlxnf, hghflt, blnt tyf cfly{s Pj+ ;fdflhs b[li6n] lk5fl8Psf If]qsf g]kfnL o'jfnfO{ pRr k|fljlws lzIffdf kx'Fr ;'lglZrt ug]{ . @=% pRr k|fljlws lzIffdf lghL tyf a}b]lzs k"hLnfO{ cfslif{t ug]{ . @=^ pRr k|fljlws lzIff xfl;n ug]{ ljb]zL ljBfyL{x?nfO{ cfsif{0f ljGb'sf] ?kdf g]kfnnfO{ ljsf; ug]{ . # gLltM #=! lghL If]qdf k|fljlws dxfljBfno ;+rfng ug{ k|f]T;fxg ug]{ . #=@ b]zsf] k|fljlws hgzlQm ljsf; ug]{ s|ddf hg;+Vof / ef}uf]lns cfwf/df k|fljlws dxfljBfno :yfkgf ug{ cg'dlt k|bfg ug]{ . #=# b]zdf lghL nufgLsf] dfWodaf6 k|fljlws lzIffsf] ljsf;sf nflu cfjZos ef}lts tyf z}lIfs k"jf{wf/x?sf] ljsf;sf nflu dfkb08 lgwf{/0f ug]{ .
  • 2. 2 #=$ pRr k|fljlws lzIffnfO{ cGt/f{li6«o dfkb08 cg'?k ljsf; ug{ b]zleq /x]sf k|fljlws ljifodf ul7t k]zfut kl/ifb ;d]tsf] ;xof]udf k"jf{wf/ lgdf{0f ug{ cfjZos k|fljlws 1fg k|bfg ug]{ . #=% lghL If]qdf ;+rflnt k|fljlws dxfljBfno dfkm{t ul/j tyf h]xGbf/ dlxnf, hghflt, blnt tyf lk5l8Psf If]qsf ljBfyL{sf] k|fljlws lzIffdf kx'Fr k'¥ofpg lglZrt k|ltztdf 5fqj[lQsf] Joj:yf ug]{ . #=^ b'u{d tyf kxf8L If]qdf lghL nufgLaf6 :yfkgf x'g] k|fljlws dxfljBfnox?nfO{ g]kfn ;/sf/n] k|rlnt sfg"gsf] clwgdf /xL eG;f/, d"No clej[l4 s/ / b/vf:t b:'t/ lglZrt cjlwsf nflu 5'6 lbg ;Sg] 5 . $= pRr k|fljlws lzIff cGtu{t :gfts, :gftsf]Q/ / kLPr=8L= txsf lgDg ljifox? /xg]5g -s_ lrlsT;f lj1fg -gl;{Ë,d]l8l;g lzIff / cf}iflw lj1fg_ -v_ OlGhlgol/Ë, -u_ s[lif tyf ag, -3_ ;"rgf k|ljlw, -ª_ n]vf tyf Joj:yfkg -r_ lzIff dGqfnon] tf]s]sf cGo ljifox? . %= pRr k|fljlws lzIff k|j4{g tyf cg'udg ;ldlt M– -!_ pRr k|fljlws lzIffsf] If]qdf hg;xeflut a[l4 u/L :jb]zL Pj+ ljb]zL nufgLstf{x?nfO{ /fli6«o lxt / cfsf+Iffsf] d"n k|jfxdf k|jflxt ub}{ ;dGjofTds 9+un] lghL If]qdf pRr k|fljlws lzIffsf] k|j4{g ug{ / dGqfnonfO{ ;f] ljifodf /fo ;'emfj lbg b]xfo adf]lhdsf] pRr k|fljlws lzIff k|j4{g tyf cg'udg ;ldlt -o; kl5 æ;ldltÆ elgPsf]_ u7g ul/g]5 . -s_ lzIff dGqL cWoIf -v_ ;lrj, lzIff dGqfno ;b:o -u_ 8Lg, lrlsT;fzf:q cWoog ;+:yfg, lqe'jg ljZjljBfno ;b:o -3_ 8Lg, :s"n ckm d]l8l;g, sf7df8f}+ ljZjljBfno ;b:o -ª_ k|ltlglw, :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfno ;b:o -r_ ;x ;lrj, /fli6«o of]hgf cfof]u -lzIff x]g]{_ ;b:o -5_ cWoIf, g]kfn d]l8sn sfplG;n ;b:o -h_ cWoIf g]kfn OlGhlgol/Ë sfplG;n ;b:o -em_ k|fljlws lzIffsf] If]qdf slDtdf !% jif{ sf] cg'ej k|fKt u/]sf JolQmx? -;DjlGwt ljifout ljz]if1x?_ dWo]af6 dGqfnoaf6 dgf]lgt # hgf ;b:o
  • 3. 3 -`_ lghL If]qdf ;~rflnt d]l8sn tyf 8]G6n sn]hx?sf lk|lG;knx? dWo]af6 dGqfnojf6 dgf]gLt ! hgf ;b:o -6_ ;x;lrj, pRr lzIff tyf z}lIfs Joj:yfkg dxfzfvf, lzIff dGqfno ;b:o ;lrj -@_ ;ldltn] cfjZostf cg';f/ ;Da4 If]qsf lj1nfO{ ;ldltsf] a}7sdf cfdGq0f ug{ ;Sg]5 . To:tf ;b:onfO{ a}7sdf dtflwsf/ ug{ kfpg] clwsf/ x'g]5}g . -#_ ;ldltdf dgf]gLt ePsf ;b:ox?sf] kbfjlw @ jif{sf] x'g]5 . -$_ ;ldltsf cWoIf, ;b:ox? / cfdlGqt ;b:ox?sf] a}7s eQf / b}lgs e|d0f eQf dGqfnon] tf]s] adf]lhd x'g]5 . -%_ ;ldltsf] ;lrjfnosf] sfd dGqfnosf] pRr tyf k|fljlws lzIff zfvfn] ug]{5 -^_ ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5 M– . -s_ lghL If]qdf ;~rfng x'g] jf ;+~rflnt lzIf0f ;+:yfsf] ;DjGwdf /fo, ;'emfj / l;kmfl/z ;lxtsf] k|ltj]bg ;do ;dodf dGqfnodf k]z ug]{ . -v_ o; gLlt cGtu{t k|bfg ug]{ dg;fo kq ;f]sf] nflu cfjZos kg]{ b/vf:t nufotsf cGo ljifox?df nfUg] b:t'/ lgwf{/0f ug]{ . -u_ k|fljlws dxfljBfno ;+rfng ug{] ;DjGwdf dGqfno ;dIf l;kmfl/; ug]{ . -3_ k|fljlws dxfljBfnosf] ;'k/Lj]If0f, d"NofÍg / cg'udg ug]{ u/fpg] . -ª_ k|fljlws dxfljBfno ;+rfng, u'0f:t/ tyf lgoGq0f ug]{ ;DjGwL sfo{ljlw tof/ u/L nfu" ug]{ . -r_ ;ldltn] ug'{kg]{ sfdsf] nflu cfjZostf cg';f/ pk;ldlt u7g ug]{ . ^ dGqfnon] ;ldltsf] sfdsf] nflu cfjZos kg]{ /sdsf] nflu 5'§} jh]6sf] Joj:yf ug]{5 . -s_ jflif{s ah]6 M ;ldltn] cfkmgf] sfo{sf nflu jflif{s ah]6 agfpg]5 . -v_ sf]if M ;ldltsf] gfddf cnUu} sf]if :yfkgf ul/g]5 . ;f] sf]ifdf lghL :t/df dxfljBfno ;~rfng ug{ rfxg] ;+:yfn] ;ldltn] tf]s] adf]lhdsf] lgoldt ?kdf a'emfpg' kg]{ /sddWo] %) k|ltzt g]kfn ;/sf/sf] /fhZj vftfdf bflvnf u/L af+sL %) k|ltzt /sd ;ldltsf] sf]ifdf hDdf x'g]5 . -u_ sf]ifsf] vftf ;~rfng M sf]ifsf] vftf ;~rfng ;ldltsf ;b:o ;lrj / ;ldltn] tf]s]sf] dGqfnosf] cfly{s k|zf;g zfvfsf Ps hgf sd{rf/Laf6 x'g]5 . ;ldltsf] sf]ifsf] lhDdf ;ldltsf ;b:o ;lrjsf] x'g]5 . -3_ n]vf k/LIf0f M sf]ifsf] jflif{s n]vf k/LIf0f k|rlnt sfg"g adf]lhd x'g]5 . & k|fljlws dxfljBfno ;~rfng ug{ k"/f ug'{kg]{ dfkb08, k|s[of cfwf/ / zt{x? cg';"rLdf pNn]v ul/P adf]lhd x'g]5 .
  • 4. 4 * b]xfosf] cj:yfdf dg;fokq /2 x'g]5 M– -s_ lgj]bs ;+:yfn] dg;fo kq /2 ul/lbg ;Dk"0f{ ;+rfnsx?sf] lg0f{o u/fO{ lg0f{o ;lxt dGqfnodf lgj]bg lbPdf , -v_ ljZjljBfnoaf6 ;DjGwg / sIff ;+rfngsf] :jLs[lt k|fKt geP;Dd jf ;DalGwt sfplG;naf6 k/LIf0f dfGotf glnO{ ljBfyL{ egf{sf nflu lj1fkg u/]df jf ljBfyL{ egf{ u/]df jf dGqfno;+u ;Demf}tf gu/L sIff ;+rfng u/]df . -u_ dg;fokqsf] cjlw leq k'gM cjlw yk ug{sf] nflu lgj]bg glbPdf . ( dg;fo kq glbOg]M of] cfwf/e"t gLlt nfu' ePkl5 dg;fo kq /2 ePsf] ;+:yfnfO{ ;f]xL gfdaf6 k'gM dg;fo kq lbOg] 5}g . !)= cg';"rLdf x]/k]m/ tyf yk36 M– lzIff tyf v]ns"b dGqfnon] cfjZostf cg';f/ cg';"rLdf x]/k]m/ tyf yk36 ug{ ;Sg] 5 . !!= vf/]hL / jrfp M -!_ :jb]zL / ljb]zL nufgLdf lghL If]qdf ;~rfng x'g] k|fljlws dxfljBfno -sn]h÷SofDk;_ ;DaGwdf cfwf/e"t gLlt @)%@ vf/]h ul/Psf]5 . -@_ pkbkmf ! adf]lhdsf] gLlt adf]lhd eP u/]sf sfd sf/jfxL o;} gLlt adf]lhd eP u/]sf] dflgg] 5 . -#_ pkbkmf ! adf]lhdsf] gLlt cGtu{t :yfkgf ePsf k|fljlws dxfljBfnon] of] gLlt k|f/De ePsf] # jif{ leq o; gLlt cGtu{tsf dfkb08, k|lqmof, cfwf/ / ;t{x? k"/f ug'{ kg]{5 .
  • 5. 5 cg';"rL–! lghL nufgLdf ;~rfng x'g] k|fljlws dxfljBfnox? -dfkb08, k|s[of, cfwf/ / zt{x?_ != k|fljlws dxfljBfno vf]Ng rfxg] s'g}klg ;+:yfn] b]xfosf] cfwf/e"t dfkb08, k|s[of, cfwf/ / zt{x? k"/f ug'{kg]{5 tyf ljifout -Pd=jL=jL=P; / jL=8L=;, OlGhlgol/Ë, g]kfn :jf:Yo Jofj;foL kl/ifb;+u ;DjlGwt, s[lif tyf kz' lj1fg, gl;{Ë, cfo'j]{b / kmfd]{;L_ bkmfdf ePsf ljz]if dfkb08, ks[of, cfwf/ / zt{x? ;d]t k'/f ug{'kg]{5 . !=! dxfljBfno ;~rfng ug{ rfxg] ;+:yfn] ;+efJotf cWoog ;lxtsf] k|f/lDes k|:tfj - cfly{s / k|fljlws_ / dGqfnon] tf]s]sf] Pd=jL=jL=P;= sf nflu :jb]zL nufgLstf{ eP ? !),)),)))., ;fs{ d'n'ssf] nufgLstf{ eP ? @),)),))). / t];|f] d'n'ssf] nufgLstf{ eP ? #),)),)))., jL=8L=P;= sf nflu :jb]zL nufgLstf{ eP ? %,)),)))., ;fs{ d'n'ssf] nufgLstf{ eP ? !),)),))). / t];|f] d'n'ssf] nufgLstf{ eP ? !%,)),))). / cGo k|fljlws k|To]s ljifosf nflu :jb]zL, ;fs{ d'n's tyf t];|f] d'n'ssf] nufgLstf{sf nflu qmdzM ? @,)),)))., $,)),))). / ? ^,)),))). b:t'/ ;lxt tf]lsPsf] cg';"rL -%_ adf]lhdsf] 9fFrfdf dGqfnodf lgj]bg lbg' kg]{ 5 . g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf] If]qdf sfo{s|d ;~rfng ug]{ ;+:yfnfO{ pk/f]Qm adf]lhdsf] z'Nsdf krf; k|ltzt sd z'Ns dfq nfUg] 5 . !=@ dxfljBfno ;~rfng ug{ rfxg] ;+:Yff k|rlnt sfg"g jdf]lhd g]kfn leq btf{ ePsf] x'g' kg]{ 5 . !=# lgj]bg;fy k|fKt k|f/lDes k|:tfjsf] cWoog u/L k|ltj]bg k]z ug{ ;ldltn] ;ldltsf ;b:ox? /x]sf] Ps k|:tfj cWoog 6f]nL u7g ug]{5 cWoog 6f]nLaf6 k|ltj]bg k|fKt ePkl5 dGqfnon] ;ldltdf k7fpg]5 . !=$ :ynut lg/LIf0f k|ltj]bg;d]tsf] cfwf/df dxfljBfno ;~rfng ug{ pko'Qm b]lvPdf ;ldltn] lgj]bs ;+:yfnfO{ dg;fo kq lbg dGqfnodf l;kmfl/; ug]{5 . :ynut lg/LIf0f ubf{ ;fdflhs k|lti7f, ;+:yfsf] bLuf] of]hgf, hUuf, cfly{s tyf k|fljlws kIf / c:ktfn ;d]tsf j'Fbfx?df Wofg lbg' kg]{5 . !=% ;ldltn] dxfljBfno ;rfng ug{ l;kmfl/; u/]df dGqfnon] Psjif{ cjlwsf nflu zt{ ;d]t tf]sL lgj]bsnfO{ dg;fo kq k|bfg ug{]5 . ;f] cjlw leq sfo{s|d ;~rfng ug{ g;s]sf] cj:yfdf dgfl;j sf/0f ;lxt lgj]bsn] bkmf !=! adf]lhdsf] gljs/0f b:t'/ ;lxt cfj]bg u/]df :ynut lg/LIf0f u/fO{ pko'Qm b]lvPsf] l;kmfl/; k|fKt ePdfdfq ;ldltn] yk Psjif{ dg;fokqsf] Dofb yk ug{ ;Sg]5 . t/ g]kfn d]l8sn sfplG;n ;Dj4 sfo{s|d ;~rfngsf] k"jf{wf/ tof/ ug{ k|bfg ul/Psf] dg;fo kqsf] Dofb yk;DjGwL Joj:yf cg';"rL ! sf] bkmf @=! df Joj:yf ePadf]lhd x'g]5 . !=^ o; cfwf/e"t gLlt tyf dg;fo kqdf pNn]lvt zt{x? tf]lsPsf] ;do leq sfj' jflx/sf] kl/l:ylt k/L k"/f ug{ g;lsPsf]n] cjlw yk u/L kfpF egL ;DjlGwt ;+:yfn] bkmf !=! adf]lhdsf] b:t'/ ;lxt lgj]bg lbPdf ;ldltn] lghaf6 k"/f ul/Psf zt{x?sf] jf:tljstf jf/] :ynut lg/LIf0f u/L dg;fo kqsf] cjlw yk ug{ kof{Kt sf/0f b]v]df dGqfnodf l;kmfl/; ug]{ 5 . o;/L ;ldltaf6 Dofb yksf nflu l;kmfl/; ePdf dGqfnon] Psk6ssf
  • 6. 6 nflu j9Ldf Ps jif{ cjlwsf] Dofb yk ug]{5 . o;/L dg;fo kqsf] Dofb j9Ldf kfFr k6s;Dd dfq yk ug{ ;lsg]5 ;f]cjlw leq sfo{s|d ;~rfng gug]{ ;+:yfn] k|fKt u/]sf] dg;fo kqsf] Dofb :jtM ;dfKt x'g]5 . !=& o; cfwf/e"t gLlt tyf dg;fo kqdf pNn]lvt zt{ k"/f gu/]df ;ldltsf] l;kmfl/;df dGqfnon] cjlw afFsL /xb} dg;fo kq vf/]hL ug{ ;Sg]5 . To;/L dgf;fo kq vf/]hL ug'{eGbf klxn] ;DalGwt ;+:yfnfO{ ;kmfO{ k]z ug]{ df}sf lbOg] 5 . !=* ljZjljBfnosf] ;DjGwg kq / ;DalGwt sfplG;nsf] cg'dlt kq ;d]t ;dfj]z u/L sIff ;!rfngsf] nflu ;DjlGwt dxfljBfnon] dGqfnodf lgj]bg k]z u/]df ;ldltsf] l;kmfl/;df dGqfnon] ;DalGwt ;+:yf;+u dxfljBfno ;~rfng ug{ ;+emf}tf ug]{5 . !=(= dxfljBfnon] ljZjljBfnoaf6 ;DjGwg / sIff ;~rfngsf] :jLs[lt k|fKt geP;Dd tyf ;DalGwt sfplG;naf6 k/LIf0f dfGotf / sIff ;~rfngsf] cg'dlt glnP;Dd ljBfyL{ egf{sf nflu lj1fkg ug{, ljBfyL{ egf{ ug{ / dGqfno;+u ;Demf}tf gu/L sIff ;~rfng ug{ kfpg] 5}g . !=!) ljZjljBfnon] ;DaGwg vf/]h u/]df jf dGqfnon] dg;fo kq jf ;Demf}tf /2 u/]df ;DjGwg k|bfg ug]{ ljZjljBfno / ;DjlGwt sfplG;n;Fu k/fdz{ u/L ;f] ljZjljBfno tyf ;DjlGwt sfplG;ndf /fv]sf] w/f}6Laf6 dxfljBfnon] cWoog/t ljBfyL{sf] cWoog k"/f u/fpg' kg]{5 . ;f] gu/] dxfljBfnosf] gfdsf] h]yf hdfgLaf6;d]t To:tf ljBfyL{sf]] cWoogsf] Joj:yf ldnfOg]5 . !=!! pRr k|fljlws lzIff k|j4{g tyf cg'udg ;ldlt, ;DaGwg lbg] ljZjljBfno / ;DalGwt sfplG;nn] lgwf{/0f u/]sf zt{ aGb]h;d]t :yfkgf x'g] k|fljlws dxfljBfnon] ljBfyL{ egf{ cufj} k"/f ug'{kg]{5 . !=!@ sf/0f ;lxtsf] ljz]if kl/l:yltdf jfx]s dg;fo kqdf pNn]v ePg';f/sf] sfo{ ;Dkfbg gug]{ ;+:yf / dg;fo kqsf] Dofb ;dfKt x'g'eGbf ! -Ps_ dlxgf cufj} lgodfg';f/ /fhZj bflvnf u/L k|utL ljj/0f ;lxt lgj]bg glbg] ;+:yfx?sf] dg;fo kqsf] Dofb k'gM yk ug{ jfWo x'g]5}g . dg;fo kqsf] Dofb ;dfKt eO{ gljs/0f gePsf ;+:yfx? k'gM ;f]xL gfdaf6 dg;fo kq kfpg of]Uo x'g] 5}g . !=!# tf]lsPsf] cfwf/df z'Ns lgw{f/0f u/L dxfljBfnoxn] ;DjGwg lbg] ljZjljBfnosf] :jLs[ltsf cfwf/df dfq z'Ns lng kfpg]5 . g]kfn ;/sf/af6 5fqj[ltdf k7fOPsf ljBfyL{x?sf] xsdf g]kfn ;/sf/ / ;+:yf jLr ePsf] ;+emf}tfadf]lhdsf] dfq z'Ns lng kfpg]5 . !=!$ k|fljlws dxfljBfno ;~rfng ug]{ ;+:yfn] :jb]zL nufgLstf{ eP !) k|ltzt / ljb]zL nufgLstf{ eP @) k|ltzt lgMz'Ns 5fqj[lt sf]6f g]kfn ;/sf/nfO{ pknJw u/fpg kg]{5 . !=!% k|fljlws dxfljBfno ;~rfng ug]{ gLlh z}lIfs ;+:yfx?n] lzIf0f ;+:yf ;~rfngsf] nflu Joj:yfkg ;ldlt u7g ug{'kg]{5 . To:tf] Joj:yfkg ;ldltdf g]kfn ;/sf/sf] tkm{af6 lzIff dGqfnosf] k|ltlglw Pshgf, :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfnosf] k|ltlglw Pshgf / ;DjGwg lbg] ljZjljBfnosf] k|ltlglw Pshgf clgjfo{ /fVg] Joj:yf ug{' kg]{5 .
  • 7. 7 !=!^ dxfljBfno ;~rfngsf nflu cfjZos k"jf{wf/ ;DjlGwt sfplG;n / ljZjljBfnon] tf]s] jdf]lhd x'g]5 . !=!& dg;fo kq k|fKt u/]sf] ;+:yfn] dg;fo kqdf pNn]v ePsf ;Dk"0f{ ;|f]t;fwgsf] Joj:yf u/]sf] Joxf]/f ;lxtsf] :jod d'Nof+sg u/]sf] k|ltj]bg -Self Appraisal Report_ ;lxt dGqfnodf lgj]bg k]z x'g cfPdf dGqfnon] k/fdz{sf nflu ;DjlGwt sfplG;n / ;DjGwgsf nflu dfu u/]sf] ljZjljBfnodf n]vL k7fpg] 5 . !=!* k/fdz{ tyf ;DjGwgsf nflu dGqfnoaf6 n]vL cfPdf ;DjlGwt sfplG;n tyf ljZjljBfnon] ;dod} o; ;DjGwL sf/jfxL ;DkGg u/L ;f]sf] hfgsf/L dGqfno / ;DjlGwt ;+:yfnfO{ ;d]t lbg' kg]{5 . ;DjGwg k|bfg ug]{ ;DjGwdf ;DjlGwt ljZjljBfnon] tf]s]sf] k"jf{wf/ tof/L ul/;s]sf] cj:yfdf;d]t ;DjGwg glbPdf lz3| sf/jfxLsf lgldQ ;xs'nklt dfkm{t s'nklt ;dIf k7fOg]5 . !=!( o;df n]lvPb]lv afx]s cGo s'/fx? k|rlnt sfg"g adf]lhd x'g]5 . @= g]kfn d]l8sn sfplG;n ;Dj4 ljifo;Fu ;DjGwL ljz]if zt{x?M @=! dg;fo kqsf] nflu cfj]bg ug{ cufj} Pd=jL=jL=P; ;DaGwL dxfljBfnosf] nflu sf7df8f}+ pkTosf, kxf8 / t/fO{df slDtdf s|dzM !)) /f]kgL, @)) /f]kgL / !^ ljufxf hUuf / pkTosf, kxf8 / t/fO{df 8]G6n dxfljBfnosf] nflu qmd;M %) /f]kgL, !)) /f]kgL / * ljufxf hUuf ;+:yfsf] gfddf btf{ u/]sf] x'g'kg]{ 5 . To:tf] hUuf oftfoft ;'ljwf ePsf] !) lsnf]ld6/sf] b"/L leq j9Ldf tLg 7fpF;Dddf Joj:yf ug{ ;lsg]5 . t/ Pp6} ;+:yfn] b'j} sfo{s|d ;~rfng ug]{ eP Pd=jL=jL=P; sfnflu tf]lsPsf] hUufnfO{ g} cfwf/ dflgg]5 . @=@ xfn;Dd Pd=jL=jL=P; tyf jL=8L=P;= sfo{s|d ;~rfng ePsf] lhNnfdf dg;fo kq kfpgsf nflu cfj]bg ug]{ ;+:yfn] dg;fo kqsf] cfj]bg lbg cufj} ;Dk"0f{ k"jf{wf/ ;lxtsf] slDtdf @)) j]8 / jL=8L=P;= sf nflu !% 8]06n r]o/ / %) j]8sf] cfkmg} ;fwf/0f c:ktfn k"0f{?kdf ;~rfng u/]sf] x'g'kg]{ 5 . @=# Pd=jL=jL=P; tyf jL=8L=P;= sfo{s|d ;~rfng ug{ cfj]bg lbg] ;+:yfnfO{ :ynut lg/LIf0f 6f]nLn] lbPsf] k|ltj]bgsf] cfwf/df pRr k|fljlws lzIff k|j4{g tyf cg'udg ;ldltsf] l;kmfl/;df dGqfnon] Psjif{ cjlwsf nflu dg;fo kq k|bfg ug]{5 . ;f]cjlw leq sfo{ ;DkGg gePdf cg';"rL ! sf] bkmf !=! cg';f/sf] /fhZj bflvnf ug{ nufO{ ;+:yfn] u/]sf] k|ult k|ltj]bgsf] cfwf/df tkl;n @=% sf] -s_, -v_, -u_ / -3_ adf]lhd dg;fo kqsf] Dofb yk ug{ pRr k|fljlws lzIff k|j4{g tyf cg'udg ;ldltn] dGqfnonfO{ l;kmfl/; ug]{ 5 . @=$ d]l8sn sn]hx?n] c:ktfnsf] s'n j]8 ;+Vofsf] #) k|ltzt z}of lgMz'Ns pknJw 5 u/fpg kg]{ 5 / ;f]dWo] ;f]] @) k|ltzt z}of lgMz'Ns / !) k|ltzt z}of u/Lj, lk58LPsf ju{, hghftL, dlxnf, czQm ckfË, dw]zL, hghftL, cflbjf;L, blntnufot g]kfn ;/sf/jf6 ;+/lIft ul/Psf ju{sf lj/fdLsf] nflu pkrf/ ug{ nfUg] vr{;d]t c:ktfnn] g} Joxf]g]{ u/L pkrf/ ug{' kg]{5 . o:tf] ;]jf u|fxLsf] klxrfg k|To]s d]l8sn sn]hdf :yfkgf ePsf] ;fdflhs sNof0f ;ldltn] ug]{ 5 . ;fdflhs sNof0f ;ldltsf] dfkb08 :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfnon] tf]s] jdf]lhd x'g]5 .
  • 8. 8 @=% dg;fo kq k|fKt u/]sf] ;+:yfn] klxnf] jif{df lgDg sfo{x? ;DkGg ug'{kg]{ 5 . -s_ k|:tfljt dxfljBfnon] !) jif]{ u'? of]hgf tof/ u/L dg;fo kq k|fKt u/]sf] j9Ldf ! -Ps_ jif{ leq dGqfnodf k]z ug'{kg]{5 / ;f]xL u'? of]hgf cg';f/ sfo{ ug'{kg]{5 . -v_ g]kfn ;/sf/n] :jLs[t u/]sf] /fli6«o ejg ;+lxtf cg';f/ dxfljBfnon]] ejgx?sf] gS;f l8hfOg tof/ u/L dg;fo kq k|fKt u/]sf] j9Ldf ! -Ps_ jif{ leq dGqfnodf k]z u/L ;f]xL adf]lhd ejg lgdf{0f ug'{kg]{5 . ejg lgdf{0f ubf{ k|rlnt sfg"g adf]lhd s'g} lgsfoaf6 :jLs[t u/fpg' kg]{ eP ;f] ;d]t u/fpg' kg]{5 . -u_ dxfljBfnosf] ;~rfng;DaGwdf jftfj/0fLo k|efj;DjGwL d"Nof+sg - Environment Impact Assessment (EIA)_ u/fO{ dGqfnodf clgjfo{ k]z ug'{ kg]{5 . jftfj/0fLo k|efj;DjGwL d"Nof+sg geO{ sfo{s|d ;~rfngsf] nflu g]kfn ;/sf/;Fu ;+emf}tf x'g] 5}g . -3_ dg;fo kq k|fKt u/]sf] klxnf] jif{df Pd=jL=jL=P; sfo{s|d ;~rfng ug{ #)) j]8sf] / jL=8L=P; sfo{s|d ;~rfng ug{ @% 8]06n r]]o/ / ;fwf/0f !)) j]8sf] jf ;DjlGwt sfplG;nn] tf]s] cg';f/sf] j]8 ;+Vofsf] cfwf/df ;+:yfs} hUufdf c:ktfn ejgsf] lgdf{0f slDtdf KnLGy n]en (Plinth Level) ;Dd tof/ ug'{ kg]{5 . t/ dfly bkmf @=@ adf]lhd c:ktfn lgdf{0f u/L ;s]sf ;+:yfn] o; cjlwdf #)) j]8 tyf @% 8]06n r]o/ / ;fwf/0f c:ktfn !)) j]8 lgdf0f{ sfo{ ;DkGg ug'kg]{5 . t/ b'u{d tyf lk58LPsf] If]qdf dxfljBfno ;~rfng ubf{ ;DjlGwt c:ktfn ljsf; ;ldltsf] lg0f{o / :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfnosf] ;xdltdf ;/sf/L c:ktfnnfO{ ;d]t k|of]u ug{ ;Sg]5 @=^ dgf;o kq kfPsf] bf];|f] jif{df dg;fo kq k|fKt ;+:yfn] lgDg sfo{x? ;Dkfbg ug'{kg]{5 M– -s_ dfly @=% -3_ jdf]lhd KnLGy n]en;Dd c:ktfn lgdf{0f ug]{ ;+:yfx?n] dg;fo kqsf] Dofb bf];|]f k6s yk ePsf] cjlwdf pNn]lvt j]8 ;+Vofsf] c:ktfn lgdf{0f u/L ;Sg' kg]{ 5 . ;fy} ;fljsdf g} Pd=jL=jL=P; sfnflu @)) j]8 / jL=8L=P;=sf nflu !% 8]06n r]o/ tyf hg/n c:ktfn !)) j]8sf] ;~rfng ug]{ ;+:yfx?n] slDtdf #)) j]8 tyf @% 8]06n r]o/ / !)) j]8sf] ;fwf/0f c:ktfndf cfjZos d]lzg/L cf}hf/ pks/0f ;lxt k"0f{?kdf ;~rfngdf Nofpg' kg]{5 . -v_ dfly -s_ df plNnlvt j]8 ;+Vofsf] c:ktfnsfnflu cfjZos ;fdu|L h'6fpg z'? ug'{ kg]{5 . -u_ ;ldltn] cGo zt{ yk u/]df tL zt{ ;d]t k"/f ug'{ kg]{5 @=& dg;fo kq kfPsf] t];|f] jif{df dgf;o kq k|fKt ;+:yfn] lgDg sfo{ k"/f ug'{kg]{5 M– -s_ Pd=jL=jL=P; sf nflu #)) j]8sf] c:ktfn / jL=8L=P;= sf nflu @% 8]06n r]o/ tyf sfplG;nn] tf]s] adf]lhdsf] ;fwf/0f !)) j]8sf] c:ktfn;d]t cfjZos pks/0f ;lxt k"0f{?kdf ;~rfngdf NofPsf] x'g'kg]{5 . -v_ ljZjljBfnoaf6 dxfljBfno ;~rfng ug{ ;DaGwg lnO{ ;Sg' kg]{5 . -u_ ;DalGwt sfplG;naf6 k|f/DeLs dfGotf lnO;Sg' kg]{5 .
  • 9. 9 -3_ ljZjljBfnosf] ;DaGwg kq / ;DalGwt sfplG;nsf] k/LIf0f dfGotf kq ;lxt dxfljBfno ;~rfng ug{ dGqfnodf lgj]bg lbg'kg]{5 . t/ dfly pNn]lvt sfo{x? lgj]bs ;+:yfn] cl3Nnf] jif{df ug{ rfx]df tf]s]sf] cjlw eGbf cufl8 klg ug{ ;Sg] 5g . #= g]kfn OlGhlgol/Ë sfplG;n ;Dj4 ljifo ;DjGwL ljz]if zt{x?M #=! dg;fo kq k|fKt ug{ cfj]bg lbg] ;:yfn] k|:tfj ;lxt v'nfpg kg]{ Go"gtd dfkb08x? -s_ :gfts tx jf ;f]eGbf dflysf] OlGhlgol/ª sfo{s|d ;~rfng ug]{ ;+:yfn] slDtdf s'n !% /f]kgL hUuf ;+:yfs} gfddf x''g'kg]{ . ;+:yfsf] gfddf hUuf pknJw x'g g;s]sf] cj:yfdf slDtdf % /f]kgL hUuf ;+:yfs} gfddf / jfFsL hUuf !% jif{sf] nflu lnhdf lnPsf] s/f/gfdf tyf ;f] hUufsf] hUufwgL k|df0f k"hf{ k]z ug{'kg]{5 . o:tf] hUuf j9Ldf b'O{ :yfg;Dd j9Ldf !) ls=ld=sf] kl/lw leq Joj:yfkg ug{'kg]{5 . hUuf lnhdf lnO{ sfo{s|d ;~rfng u/]sf] ;+:yfn] !) jif{ leq pk/f]Qm adf]ldsf] hUuf vl/b u/L ;Sg' kg]{ / !% jif{ leq ;+:yfs} hUufdf tf]lsP adf]lhdsf] dfkb08sf] ejg lgdf{0f u/L sfo{s|d ;~rfng u/L ;Sg' kg]{ 5 . -v_ kmofsN6Lsf] ;DjGwdf k|lt ljifo j9Ldf ^) ljBfyL{sf nflu slDtdf Pshgf k"0f{sflng lzIfssf] Joj:yf ;lxtsf] ;xdlt kq, jfof]8f6f, lghn] k|fKt u/]sf] z}lIfs of]Uotfsf] k|df0fkqsf] kmf]6f]skL / g]kfn OlGhlgol/ª sfplG;nn] k|bfg u/]sf] sfplG;n btf{ k|df0f kq clgjfo{ k]z ug{'kg]{5 . -u_ cfly{s nufgLsf] z'lglZrttf, ef}lts ljsf; / dfgj;|f]t ljsf;sf] lbuf] sfo{ of]hgf k]z ug{'kg]{5 . -3_ pNn]lvt ljj/0f jfx]s Nofj, OG6/g]6 ;'ljwf ;lxtsf] sDKo'6/ Nofj, k':tsfno, sIffsf]7f nufot cfjZos sf]7fx?sf] pknJwtf, 5fqfjf; / js{;k;d]tsf] Joj:yfsf ;DjGwdf sfplG;n / ljZjljBfnon] tf]s] jdf]lhd :ki6 ljj/0fx? ;dfj]z ePsf] x'g'kg]{5 . -ª_ lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf] cg'dlt k|bfg ug]{ ;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g} x'g] 5 . #=@ dg;fo kq k|bfg ubf{ yk ug{'kg]{ dfkb08x?M -s_ hUuf / kmofsN6Lsf ;DjGwdf dfly pNn]v eP adf]lhdsf] ljj/0f ;dfj]z ug]{ t/ k|of]uzfnfdf j9Ldf !% hgf ljBfyL{sf nflu slDtdf Pshgf kmofsN6Lsf] Joj:yf ug{'kg]{, -v_ sDKo'6/ Nofjsf] ;DjGwdf OG6/g]6 ;'ljwf ;lxtsf] slDtdf #) j6f sDKo'6/ / yk Psj6f lzIfssf] nflu sDKo'6/sf] Joj:yf ug{'kg]{, -u_ sIffsf]7fsf] ;DjGwdf Pshgf ljBfyL{sf nflu slDtdf !=% ju{ ld6/ If]qkmn j/fj/sf] sIffsf]7fsf] Joj:yf ug{'kg]{, -3_ Nofj / js{;ksf] ;DjGwdf g]kfn OlGhlgol/ª sfplG;nn] tf]s] jdf]lhdsf] Joj:yf ug[{'kg]{, -ª_ k':tsfnosf] ;DjGwdf k|ltljBfyL{ slDtdf k|lt ljifo # j6f k':tssf b/n] ;f7Lhgf ljBfyL{sf nflu ;f]xL cg'kftdf k':tssf] Joj:yf ug{'kg]{, -r_ k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg clgjfo{?kdf k]z ug{'kg]{,
  • 10. 10 -5_ ef}lts ;+/rgfsf] lgdf{0f ubf{ g]kfn ;/sf/n] tf]s] adf]lhdsf] /fli6«o ejg ;+lxtf cg'?k lgdf{0f sfo{ ug{'kg]{, -r_ sIffsf]7fdf :qmLg;lxtsf] dlN6ldl8of k|f]h]S6/, White Board / sDKo'6/sf] Joj:yf x'g'kg]{5 . -5_ slDtdf @ j6f jfXo v]n v]Ng ;Sg] v]n d}bfgsf] pknJwtf x'g'kg]{ 5 . $= g]kfn :jf:Yo Jofj;foL kl/ifb ;Dj4 ljifo;Fu ;DjGwL ljz]if zt{x?M != dg;fo kqsf] gFof lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf] cg'dlt k|bfg ug]{ ;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g} x'g] 5 . @= :gfts tx jf ;f]eGbf dflysf] Nofj/f]6/Ldf cfwfl/t sfo{s|d ;~rfng ug{ sf7df8f}+ pkTosf, kxf8 tyf t/fO{df qmdzM tLg /f]kgL, ;ft /f]kgL / bz s77f tyf ggNofjf]/6/Ldf cfwfl/t sfo{s|d ;~rfng ug{ qmdzM kfFr /f]kgL, kGb| /f]kgL / Ps lj3f hUuf ;+:yfs} gfddf x'g'kg]{ . ;+:yfsf] gfddf hUuf pknJw x'g g;s]sf] cj:yfdf Nofj/f]6/Ldf cfwfl/t sfo{s|d ;~rfng ug{ qmdzM Ps/f]kgL, tLg/f]kgL / rf/s67f ggNofjf]/6/Ldf cfwfl/t sfo{s|d ;~rfng ug{ qmdzM b'O{/f]kgL, kfFr/f]kgL / cf7s67f hUuf;+:yfs} gfddf / jfFsL hUuf slDtdf !% jif{sf] nflu lnhdf lnPsf] s/f/gfdf tyf ;f] hUufsf] hUufwgL k|df0f k"hf{ k]z ug{'kg]{5 . o:tf] hUuf j9Ldf b'O{ :yfg;Dd j9Ldf !) ls=ld=sf] kl/lw leq Joj:yfkg ug{'kg]{5 . hUuf lnhdf lnO{ sfo{s|d ;~rfng u/]sf] ;+:yfn] !) jif{ leq pk/f]Qm adf]lhdsf] hUuf vl/b u/L ;Sg' kg]{ / !% jif{ leq ;+:yfs} hUufdf tf]lsP adf]lhdsf] dfkb08sf] ejg lgdf{0f u/L sfo{s|d ;~rfng u/L ;Sg'kg]{ 5 . #= dxfljBfnon] ;DGwg lbg] ljZjljBfno / ;DjlGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf ug'{ kg]{5 . $= NsLlgsntkm{sf] Joj:yfkg ug{ d]l8sn sn]h tyf lzIf0f c:ktfn;Fu cfj4 eO{ sfo{s|d ;~rfng ug{] ;+emf}tf k]z ug{'kg]{5 . %= dxfljBfno ;~rfngsf nflu k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg k]z ug{'kg]{ 5 . %= s[lif, ag tyf kz' lj1fg ljifo;Fu ;DjGwL ljz]if zt{x?M != lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf] cg'dlt k|bfg ug]{ ;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g} x'g] 5 . @= :gfts tx jf ;f]eGbf dflysf] s[lif tyf kz';DjGwL dxfljBfno ;~rfng ug{ sf7df8f}+ pkTosf, kxf8 tyf t/fO{df qmdzM jL; /f]kgL, krf; /f]kgL / b'O{ ljufxf hUuf ;+:yfsf] gfddf x'g'kg]{ . ;+:yfsf] gfddf hUuf pknJw x'g g;s]sf] cj:yfdf slDtdf ;ft/f]kgL, kGb|/f]kgL / !% s67f hUuf ;+:yfs} gfddf / jfFsL hUuf !% jif{sf] nflu lnhdf lnPsf] s/f/gfdf tyf ;f] hUufsf] hUufwgL k|df0f k"hf{ k]z
  • 11. 11 ug{'kg]{5 . o:tf] hUuf j9Ldf b'O{ :yfg;Dd j9Ldf !) ls=ld=sf] kl/lw leq Joj:yfkg ug{'kg]{5 . hUuf lnhdf lnO{ sfo{s|d ;~rfng u/]sf] ;+:yfn] !) jif{ leq pk/f]Qm adf]ldsf] hUuf vl/b u/L ;Sg' kg]{ / !% jif{ leq ;+:yfs} hUufdf tf]lsP adf]lhdsf] dfkb08sf] ejg lgdf{0f u/L sfo{s|d ;~rfng u/L ;Sg' kg]{ 5 . #= dxfljBfnon] ;DaGwg lbg] ljZjljBfno / ;DalGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf ug'{kg]{5 . $= dxfljBfno ;~rfngsf nflu k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg k]z ug{'kg]{ 5 . ^= g]kfn gl;{ª sfplG;n ;Dj4 ljifo;Fu ;DjGwL ljz]if zt{x?M != lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf] cg'dlt k|bfg ug]{ ;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g} x'g] 5 . @= :gfts tx jf ;f]eGbf dflysf] gl;{ª sfo{s|d ;~rfng ug]{ ;+:yfn] slDtdf s'n !% /f]kgL hUuf ;+:yfs} gfddf x''g'kg]{ . ;+:yfsf] gfddf hUuf pknJw x'g g;s]sf] cj:yfdf slDtdf % /f]kgL hUuf ;+:yfs} gfddf / jfFsL hUuf !% jif{sf] nflu lnhdf lnPsf] s/f/gfdf tyf ;f] hUufsf] hUufwgL k|df0f k"hf{ k]z ug{'kg]{5 . o:tf] hUuf j9Ldf b'O{ :yfg;Dd j9Ldf !) ls=ld=sf] kl/lw leq Joj:yfkg ug{'kg]{5 . hUuf lnhdf lnO{ sfo{s|d ;~rfng u/]sf] ;+:yfn] !) jif{ leq pk/f]Qm adf]ldsf] hUuf vl/b u/L ;Sg' kg]{ / !% jif{ leq ;+:yfs} hUufdf tf]lsP adf]lhdsf] dfkb08sf] ejg lgdf{0f u/L sfo{s|d ;~rfng u/L ;Sg' kg]{ 5 . #= dxfljBfnon] ;DjGwg lbg] ljZjljBfno / ;DjlGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf ug'{kg]{5 . $= NsLlgsntkm{sf] Joj:yfkg ug{ !)) j]8sf] ;fwf/0f c:ktfn -dfgl;s, k|;'lt / jfnjflnsf ;DjGwL ;]jf ;d]t ePsf]_ ;+:yfs} gfddf x'g'kg]{5 jf g]kfn gl;{ª sfplG;nn] tf]s]sf] gd{; cg';f/sf] c:ktfnsf] Joj:yf x'g' kg]{5 jf pkTosf jflx/sf] xsdf c:ktfn ljsf; ;ldltsf] lg0f{o / :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfnosf] ;xdlt ;lxt ;/sf/L c:ktfn;Fu slDtdf !) jif{sf] ;+dmf}tf k]z u/L ;~rfng ug{ ;Sg]5 . %= dxfljBfno ;~rfngsf nflu k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg k]z ug{'kg]{ 5 . &= g]kfn cfo'j]{b sfplG;n ;Dj4 ljifo;+u ;DjGwL ljz]if zt{x?M != lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf] cg'dlt k|bfg ug]{ ;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g} x'g] 5 . @= cfo'j]{b ;DjGwL dxfljBfno ;~rfngsf nflu sf7df8f}+ pkTosf, kxf8 tyf t/fO{df qmdzM krf; /f]kgL, Ps;o /f]kgL / rf/ ljufxf hUuf ;+:yfsf] gfddf btf{ u/L ;f]sf] k|df0f dGqfnodf k]z ug'{kg]{5 . #= dxfljBfnon] ;DjGwg lbg] ljZjljBfno / ;DjlGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf ug'{kg]{5 .
  • 12. 12 $= NsLlgsntkm{sf] Joj:yfkg ug{ !)) j]8sf] c:ktfn x'g'kg]{5 jf g]kfn cfo'j]{b sfplG;nn] tf]s]sf] gd{; cg';f/sf] c:ktfnsf] Joj:yf x'g' kg]{5 . %= dxfljBfno ;~rfngsf nflu k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg k]z ug{'kg]{ 5 . *= g]kfn kmfd]{;L sfplG;n ;Dj4 ljifo;Fu ;DjGwL ljz]if zt{x?M != lgj]bg lbg], dg;fo kqsf] Dofb yk ug]{ tyf ;~rfngsf] cg'dlt k|bfg ug]{ ;DjGwL Joj:yf, k|s[of / cfwf/x? cfwf/e"t dfkb08 cg';f/ g} x'g] 5 . @= :gfts tx jf ;f]eGbf dflysf] kmfd]{;L;DjGwL dxfljBfno ;~rfngsf nflu sf7df8f}+ pkTosf, kxf8 tyf t/fO{df qmdzM rf/ /f]kgL, cf7 /f]kgL / !% s67f hUuf ;+:yfs} gfddf x'g'kg]{5 . ;+:yfsf] gfddf hUuf pknJw x'g g;s]sf] cj:yfdf slDtdf qmdzM Ps/f]kgL, tLg/f]kgL / kfFr s67f hUuf ;+:yfs} gfddf / jfFsL hUuf !% jif{sf] nflu lnhdf lnPsf] s/f/gfdf tyf ;f] hUufsf] hUufwgL k|df0f k"hf{ k]z ug{'kg]{5 . o:tf] hUuf j9Ldf b'O{ :yfg;Dd j9Ldf !) ls=ld=sf] kl/lw leq Joj:yfkg ug{'kg]{5 . hUuf lnhdf lnO{ sfo{s|d ;~rfng u/]sf] ;+:yfn] !) jif{ leq pk/f]Qm adf]ldsf] hUuf vl/b u/L ;Sg' kg]{ / !% jif{ leq ;+:yfs} hUufdf tf]lsP adf]lhdsf] dfkb08sf] ejg lgdf{0f u/L sfo{s|d ;~rfng u/L ;Sg'kg]{ 5 . #= dxfljBfnon] ;DjGwg lbg] ljZjljBfno / ;DjlGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf ug'{kg]{5 . $= dxfljBfno ;~rfngsf nflu k|f/DeLs jftfj/0fLo k|efj d'NofÍsg k|ltj]bg k]z ug{'kg]{ 5 . (= ljljw -s_ cGo k|fljlws dxfljBfno ;~rfngsf] nflu dg;fo kq lbg kg]{ cj:yf cfPdf dg;fo kqdf pNn]v ul/g] zt{ ;ldltsf] l;kmfl/;df dGqfnon] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 . -v_ o;eGbf k"j{ dg;fo kq k|bfg ul/Psf ;+:yfx?sf] dg;fo kqsf] cjlw yk ug'{kg]{ ePdf o; gLltdf pNn]lvt zt{x? tL ;+:yfx?n] kfngf ug'{kg]{5 . -u_ g]kfn ;/sf/af6 vf]lng] k|fljlws dxfljBfnosf nflu of] cfwf/e"t gLlt nfu" x'g]5}g / ljZjljBfnon] cfkmg} cf+lus SofDk;sf] ?kdf vf]Ng] k|fljlws dxfljBfnosf nflu ;d]t of] gLlt nfu" x'g]5}g . gf]6M lghL nufgLdf ;~rfng ul/g] k|fljlws dxfljBfno -sn]h÷ SofDk;_ ;DjGwdf ag]sf] cfwf/e"t gLlt @)^# sf] ;fljsdf ePsf] cg';"rL -!_ sf] ;66f pk/f]Qm adf]lhdsf] cg';"rL /fvL ;+zf]wg ul/Psf] 5 .
  • 13. 13 cg';"rL – @ dxfljBfno ;+rfng ug{ rfxg] ;+:yfn] k]z ug'{ kg]{ sfuhftx? -s_ ljb]zdf btf{ ePsf] ;+:yf eP To;sf] k|df0f -h'g b]zdf z"?df ;+:yf /lhi6«]zg ePsf] xf] ;f] sf] k|dfl0ft kq / gjLs/0f ePsf] k|df0f_ . -v_ lgj]bs ;+:yfsf] 7]ufgf, cflwsfl/s JolQmx? / ltgLx?sf] kb . -u_ ;+:yfsf] :j?k, p2]Zo nufot ;+:yfsf] ljwfg . -3_ ;+:yf k|fljlws b[li6sf]0fn] dxfljBfno ;+rfng ug{ ;Ifd /x]sf] ljZjf; of]Uo cfwf/ tyf k|df0fx? . -ª_ k|:tfljt lzIf0f ;+:yfsf] gfd / 7]ufgf . -r_ k|:tfljt lzIf0f ;+:yf ;DjGwL k|:tfj . -5_ cfly{s >f]tsf] k|dfl0ft cfwf/, k|:tfljt sfo{sf] nflu ;DjlGwt ;+:yfn] nufgL ug]{ /sd / ;f] sf] kl/rfng ug]{ ;DjGwdf ;DjlGwt ;+:yfn] u/]sf] cflwsfl/s lg0f{o . -h_ ;+:yfsf] kl5Nnf] tLg jif{sf] n]vf k/LIf0f k|ltj]bg -klxn] btf{ ePsf] eP_ -em_ dxfljBfno :yfkgf ul/g] :yfgsf] k"/f 7]ufgf . -`_ dxfljBfno :yfkgf :yfkgf ug{sf] nflu k|:tfljt hUufsf] hUuf wgLsf] d~h'/Lgfdf, hUufwgL btf{, k|df0fk'hf{ / gS;f . -6_ :jb]zL ;+:yfn] dxfljBfno ;+rfng ug]{ ePdf k|rlnt sfg"g adf]lhd ;+:yf btf,{ k|df0f– kq, ;+:yfsf] ljwfg / k|rlnt sfg"g adf]lhd s/df btf{ x'g'kg]{ eP ;f] ;DaGwL btf{ ePsf] k|df0f .
  • 14. 14 cg';"rL # dg;fo kq (Letter of Intent) k|bfg ubf{ pNn]v ug'{ kg]{ zt{ tyf s'/fx?M -s_ k|:tfljt dxfljBfnon] :jb]zL nufgL eP !) k|ltzt / ljb]zL jf ljb]zL;Fu ;+o'Qm nufgL (Joint Venture) eP @) k|ltzt ljBfyL{x?nfO{ g]kfn ;/sf/sf] l;kmfl/;df lgMz'Ns cWoog u/fpg' kg]{5 . -v_ lgMz'Ns cWoog ug{ k7fOPsf ljBfyL{x?;+u dGqfnon] tf]s]sf] zLifs{df dfq dxfljBfnon] /sd lng kfpg]5 . -u_ d]l8sn÷8]G6n dxfljBfnon] lzIf0f c:kttfnsf] @) -jL;_ k|ltzt z}of c;xfo / czQm lj/fdLsf] nflu 5'6ofpg' kg]{5 . To; dWo] !) -bz_ k|ltztnfO{ lgMz'Ns pkrf/ u/fpg' kg]{ 5 eg] !) -bz_ k|ltztnfO{ j]8sf] z'Ns glng] Joj:yf ug'{kg]{5 . -3_ dxfljBfnon]] ;/sf/L c:ktfn k|of]u u/]df :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfnon] lgwf{/0f u/] adf]lhdsf] w/f}6L /sd ;f] dGqfnon] tf]s]sf] a}sdf hDdf ug'{ kg]{5 . -ª_ v08 -3_ adf]lhdsf] pk/f]Qm c:ktfndf 8fOUgf]li6s (Diagnostic) sfo{ u/L p7]sf] /sd ;DjlGwt c:ktfnsf] x'g]5 . -r_ cWoogsf] nflu dxfljBfnodf sfo{/t ljb]zLx?n] JolQmut lSnlgs vf]Ng jf c?sf] lSnlgsdf sfo{ ug{ kfpg] 5}gg . -5_ d]l8sn÷8]06n ;DjGwL dxfljBfnon]]] k|rlnt sfg"g adf]lhd cg'dlt jf :jLs[lt lnO{ gl;{Ë÷Kof/f d]l8sn sfo{s|dx? ;+rfng ug{ kfpg] 5g . -h_ g]kfndf btf{ gePsf] ljb]zL ;+:yfn] dg;fo kq k|fKt u/]sf] ^ dlxgf leq g]kfn leq ;+:yf btf{ ug'{ kg]{5 . -em_ dxfljBfnon] ;DaGwg lbg] ljZjljBfno / ;DalGwt sfplG;nsf zt{ jGb]h kfngf ug'{kg]{5 . -`_ cfkmgf] dxfljBfnoaf6 pTkflbt ljBfyL{sf nflu OG6g{l;ksf] Joj:yf ;f]xL dxfljBfnon] g} ug'{kg]{5 . -6_ ljBfyL{ egf{sf] nflu cfjZos kg]{ Go"gtd of]Uotf ;DjGwg k|bfg ug]{ ljZjljBfnon] tf]s] adf]lhd x'g]5 . -7_ k|:tfljt dxfljBfno ;~rfngsf] nflu nfut vr{sf] cfwf/df dxfljBfno ;~rfns ;ldltn] ;DjGwg k|bfg ug]{ ljZjljBfno;+u k/fdz{ u/L cWoog z'Ns lgwf{/0f ug]{5 . ljBfyL{sf] egf{ nufot cfly{s sf/f]jf/sf ;fy} cGo ljifodf dxfljBfnon] kf/blz{tf ckgfpg' kg]{5 . -8_ dxfljBfnodf cfjZos kg]{] hgzlQm g]kfnL gful/s /fVg'kg]{5 . t/, cfjZos kbsf] nflu lgwf{l/t of]Uotf k'u]sf g]kfnL gful/s gkfOPdf dGqfnosf] cg'dltdf cjlw ls6fg u/L u}/ g]kfnL gful/snfO{ c:yfoL egf{ ug{ ;lsg] 5 .
  • 15. 15 -9_ dxfljBfnondf sfo{ ug]{ sd{rf/L tyf lzIfsx?sf] ;]jf, zt{ / ;'ljwf ;DjGwg k|bfg ug]{ ljZjljBfno;Fu ldNbf] h'Nbf] x'g] u/L dxfljBfnosf] ;+rfns ;ldltn] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 . -0f_ dxfljBfnosf] nflu cfjZos kg]{ kmofsN6L (Faculty) ljsf;sf] nflu dxfljBfno :yfkgf ePsf] k|yd jif{b]lv g} sfo{of]hgf jgfO{ nfu" ug'{kg]{5 . ;f] sfo{ of]hgf ;DaGwg lbg] ljZjljBfno / dGqfnodf k]z ug'{ kg]{5 . -t_ dxfljBfnosf] kf7oqmd, kf7ok':ts, k/LIff cflb ;DjGwg k|bfg ug]{ ljZjljBfnon] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 . -y_ ;DjGwg lbg] ljZjljBfno, ;DalGwt sfplG;n / ;ldltn] lgoldt ?kn] lg/LIf0f / ;'k/Lj]If0f u/L lbPsf] /fo ;'emfj ;DjlGwt dxfljBfnon] kfng ug'{ kg]{5 . -b_ dGqfnon] cfjZos 7fg]df dxfljBfnosf] lg/LIf0f ug{ u/fpg ;Sg]5 . o;/L lg/LIf0f ubf{ u/fp+bf dGqfnon] dfu u/] adf]lhdsf] sfuhft >]:tf / cGo ljj/0f lgoldt 9+un] clgjfo{ ?kn] k]z ug'{ ;DjlGwt dxfljBfnosf] st{Jo x'g]5 . -w_ ;ldlt, ;DjlGwt ljZjljBfno / g]kfn d]l8sn sfplG;naf6 ePsf lg/LIf0f k|ltj]bgdf cf}NofOPsf ljifoj:t' tyf sdL sdhf]/Lx? ;dodf g} k"/f u/L ;f] sf] hfgsf/L ;ldltdf k7fpg] st{Jo ;DalGwt dxfljBfnosf] x'g]5 . -g_ dxfljBfno ;+rfng ug]{ ;DjGwdf ;ldlt, dGqfno, ;DaGwg k|bfg ug]{ ljZjljBfno / ;DjlGwt kl/ifbn] lbPsf lgb]{zgx? ;DjlGwt dxfljBfnon] kfngf ug'{ kg]{5 .
  • 16. 16 cg';"rL $ != ;~rfns ;ldltsf] u7g M– k|To]s dxfljBfnon] dxfljBfnosf] ;+rfng, /]vb]v / aGbf]j:tf]sf] nflu lk|lG;kn / kmofsN6L k|d'v dWo]af6 Ps Ps hgf /xg] u/L slDtdf % hgfsf] ;+rfns ;ldlt u7g ug'{ kg]{5 . @= ;~rfns ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ lgDgfg';f/ x'g]5 M– -s_ dxfljBfnonfO{ ;Demf}tf / lgwf{l/t dfkb08sf] cfwf/df ;~rfng ug]{ . -v_ dxfljBfnosf lzIfs, sd{rf/Lsf] lgo'lQmsf ;fy} To:tf lzIfs, sd{rf/Lx?sf] ;]jf, zt{ / ;'ljwfsf] ;DjGwdf cfjZos Joj:yf ug]{ . -u_ dxfljBfnosf] rn crn ;DklQsf] ljj/0f b'?:t /fVg'sf] ;fy} ;DklQsf] ;+/If0f u/L b'?kof]u x'g glbg] . -3_ dxfljBfnosf] cWofkg, k/LIff ;~rfng nufot 5fqfjf;, vfgf, k':tsfno, cltl/Qm lqmofsnfk cflbsf] Joj:yf ug]{ . -ª_ dxfljBfnosf] jflif{s sfo{qmd tof/ ug]{ / To;sf] k|ult ljj/0f ;ldltdf k7fpg] . -r_ dxfljBfnon] ljb]zL JolQm, ;/sf/ ;+3 jf ;:yf;+u ;Demf}tf ug'{ kbf{ jf bfgbftJo / C0f ln+bf dGqfnosf] :jLs[ltdf lng' kg]{ . -5_ dxfljBfno ;+rfng ;DjGwdf cfjZos cGo sfo{ ug]{ . #= dxfljBfnosf] ;DklQ a]r ljvg ubf{ k|rlnt sfg"g adf]lhd 5'6 ePsf]df jfx]s dGqfnosf] k"j{ :jLs[lt lng' kg]{5 . $= dxfljBfnosf] cfo Joosf] n]vf lgoldt u/fO{ To;sf] ljj/0f dGqfnodf k7fpg' kg]{5 .
  • 17. 17 cg';"rL % ldlt M— >L lzIff dGqfno, pRr tyf k|flalws lzIff zfvf s]z/dxn . ljifo M— k|fljlws dxfljBfno :yfkgf ;DaGwdf . dxf]bo, ====================================================lhNnfsf] ===================================================df ============================================================= ljifosf] dxfljBfno :yfkgfsf] nflu dg;fo kq k|fKt ug{ lgj]bg b:t'/ jfkt ?= ============================ sf] ;Ssn} a}+s ef}r/ / lgDg ljj/0fsf ;fy !^ -;f]x|_ yfg k|:tfj ;lxt of] lgj]bg k]z u/]sf] 5' . ljj/0f != ;+:yfsf] gfd M— @= sDklgdf ;+:yf btf{ ldlt M— #= ;+:yf btf g+= M— $= n]vf g+= -dfGo cjlw_ %= nuflgstf{sf] gfdfjnL qm=;+= gfd kb 7]ufgf Status kmf]g g+= ^= k|:tfljt sn]hsf] gfd M— &= k|:tfljt sn]h :yfkgf ug]{ :yfg M— *= lgj]bssf] gfd M— kb M— kmf]g g+=M— (= ;Dks{ JolQmsf] gfd M— ================ kb============ kmf]g g+= sfof{no ================================= lgjf;=====================================df]jfOn ============= !)= kqrf/ ug]{ 7]ufgf M— lgj]bs ================================ gfd M— kb M— ldlt M—
  • 18. 18 b|i6AoM -s_ g]kfn ;/sf/;+u ;+emf}tf eO{ ;s]sf pRr k|fljlws dxfljBfnosf] ;DaGwdf o; gLltdf pNn]v eP cg';f/ k'g lgj]bg lbg'kg]{ jfWotf /xg] 5}g . t/ o; gLltdf pNn]lvt zt{x? tLg jif{ leqdf k"/f ug'{ kg]{5 . -v_ ædGqfnoÆ eGgfn] lzIff dGqfno / æ;ldltÆ eGgfn] pRr k|flalws lzIff k|a4{g tyf cg'udg ;ldlt ;Demg' kg]{5 . -u_ æ;DalGwt sfplG;nÆ eGgfn] g]kfn ;/sf/af6 ul7t sfplG;n h:t} g]kfn d]l8sn sfplG;n, g]kfn OlGhlgol/Ë sfplG;n, g]kfn gl;{Ë sfplG;n, g]kfn :jf:Yo Joj;foL kl/ifb, g]kfn cfo'j]{lbs sfplG;n, g]kfn kmfd]{;L sfplG;n cflbnfO{ hgfpg] ;+emg' kg]{5 . -3_ æk|fljlws dxfljBfnoÆ eGgfn] bkmf $-!_ df pNn]lvt ljifosf dxfljBfno hgfpg]5 . -ª_ ælgMz'Ns pkrf/Æ eGgfn] lgMz'Ns z}ofdf egf{ ePsf lj/fdLx?nfO{ c:ktfnsf] tkm{af6 c:ktfn kmd'{n/Ldf ePsf] cf}iflwx? c:ktfn kmfd]{;Ldf pknAw eP hlt pkrf/sf] l;nl;nfdf ul/g] zNo lrlsT;f, /f]u lgbfgsf nflu ul/g] ;j} k|of]uzfnf k/LIf0f tyf lj/fdLsf] vfgf ;'ljwf;d]tnfO{ ;Demg' kg]{5 . -r_ æljZjljBfnoÆ eGgfn] ;DjGwg lbg] ljZjljBfno ;Demg' kg]{5 . -5_ s'g} klg k|fljlws ljifosf] dxfljBfnosf] :yfkgfsf nflu sfo{ljlw / dg;fo kqsf yk ;t{x? ;ldltsf] l;kmfl/zdf dGqfnon] lgwf{/0f ug{ ;Sg]5 .