МБЗ- Валютын ханшны тогтвортой байдлын тухай зөвлөмж

1. ВАЛЮТЫН ХАНШНЫ ТОГТВОРТОЙ БАЙДЛЫН ТУХАЙ ЗӨВЛӨМЖ
Сүүлийн жилүүдэд төгрөгийн ханшны уналтад нөлөөлсөн хүчин зүйлс нь төсвийн тогтворгүй
байдал, гадаад өр нэмэгдсэн, ДНБ-ийн өсөлт удааширсан, дотоодын зээлийн өндөр хүү, гадаадын
шууд хөрөнгө оруулалт огцом багассан, валютын нөөцийн бууралт г.м юм. Ихэнхи эдийн засгийн
ухааны онолд эдгээр хүчин зүйлс тухайн улсын мөнгөн тэмдэгтийн ханшны уналтад үлэмж
нөлөөлдгийг тодорхойлсон байдаг. Хувийн хэвшлийн хувьд дээр дурдсан үйл явцад үзүүлэх
нөлөөлөл бага ба энэ нь Засгийн газрын хариуцсан ажил билээ.
Монголын бизнесийн зөвлөлийн гишүүн байгууллагууд, хувийн хэвшлийн үйл ажиллагаанд
тогтвортой төгрөгийн ханш болон ханшны бага хэлбэлзэл нэн чухал. Ялангуяа төгрөгийн ханшны
огцом уналтаас болж хувийн хэвшлийхэн хэдэн тэрбумаар хэмжигдэх алдагдал хүлээсэн. Иймд
ханшны тогвортой байдлыг хангахын тулд дараах үйл ажиллагааг Засгийн газар хэрэгжүүлэх
шаардлагатай гэж үзэж байна:
 ОУВС-гийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэн төсвийн тогтвортой байдлыг хангах.
 ДНБ-д харьцах гадаад өрийн хэмжээг бууруулах.
 Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх.
Мөн ОУВС-гийн санхүүжилтээр гадаад валютын нөөцийг ихэсгэж, хүлээгдэж буй төсвийн
алдагдлыг Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банкны зээлээр тэнцвэржүүлснээр Монгол Банк
валютын хөвөгч ханшны бодлогыг хэлбэлзэл багатайгаар хэрэгжүүлэх боломжтой юм. Монголын
бизнесийн зөвлөлийн гишүүдийн санхүүгийн салбар дахь олон улсын өргөн туршлага дээр
үндэслэхэд валютын хөвөгч бодлого нь бизнес, хувийн хэвшлийн үйл ажиллагаанд эергээр
нөлөөлдөг байна.
Мөнгөний зах зээлд гадаад валютын огцом нийлүүлэлт төгрөгийн ханшийг богино хугацаанд
чангаруулах ба “Голланд өвчлөл”-д (Dutch disease) хүргэх эрсдэлтэйг анхаарах нь зүйтэй. Учир нь
их хэмжээний гадаад валютын урсгал тухайн улсын мөнгөн тэмдэгтийн үнэлгээг нэмэгдүүлдэг ба
улсын бараа бүтээгдэхүүний үнийн өрсөлдөх чадварыг буруулдаг.
Ерөнхий сайдын дэргэдэх Эдийн засгийн бодлогын зөвлөлийн 4 дүгээр сарын хурлаар ханшны
тогтвортой байдлын тухай саналыг дэлгэрэнгүй хэлэлцэж бүх оролцогч талуудад үр ашигтэй
нөхцөл бүрдүүлэх шийдэлд хүрнэ гэдэгт итгэж байна.
МОНГОЛЫН БИЗНЕСИЙН ЗӨВЛӨЛ
БИЗНЕСИЙН ОРОЛЦОГЧ ТАЛУУДЫН ТЭРГҮҮНИЙ ТҮНШ
www.bcmongolia.org
Утас: 976-11-317027/70114442
Ц-шуудан: info@bcmongolia.org