Çocuk ve Ergenlerde Öfke Yönetimi ve Sosyal Beceri Eğitimi

1. ÇOCUK VE ERGENLERDE ÖFKE YÖNETİMİ
VE SOSYAL BECERİ EĞİTİMİ

2. Öfke: aşırı kızgınlık duygusudur.
Öfke gerekli bir duygudur.
Öfke duygusunun yaşanma biçimi
onu iyi veya kötü kılar.
ÖFKE TANIM

3. Cesaret sağlar.
Haklılığınızı savunmada ve hakkınızı korumada işe
yarar.
Diğer insanların dikkatini üzerinize çeker.
İstediğimiz bir şeyi yaptırmada etkili olabilir.
ÖFKENİN AVANTAJLARI

4. Plansızlık
Evrensellik
Kışkırtılabilirlik
Öğrenilebilirlik
ÖFKENİN ORTAK ÖZELLİKLERİ

5.  Birincil duygu genellikle hayal kırıklığı, korku
kıskançlık, aşağılanmışlık, haksızlığa uğradığı
duygusu vs.dir.
 Ana duyguyu ifade etmek ve bilmek önemlidir.
 Ana duyguyu saklama nedenimiz, bunu
kendimize yakıştıramamak veya belirttiğimizde
küçümseneceğimiz korkusudur.
 Öfke daha kolay ve otomatiktir.
ÖFKE İKİNCİL BİR DUYGUDUR

6. KIZGINLIK---> ÖFKE ---> SALDIRGANLIK--->
ŞİDDET
Diğer olumsuz duygulara oranla
daha çok zarar verici bir duygudur.
SPEKTRUM

8. • Empati Eksikliği
• Düşük tahammül düzeyleri
• Problem Çözme Becerilerinde
Yetersizlik
• Sosyal Becerileri Kullanmama
• Bu duyguların iş halledebilirliği ve
tatlılığı

9.  Öfkenin sergilenişinde sorumlu
davranış önemlidir.
 Hakkını ararken haksızlık yapma veya
başkalarını rahatsız etme yaygın bir
davranıştır.

10.  Agresyonla ilişkili davranışlar
belli bir eşiğin üzerine çıktığında
davranım bozukluğu, karşıt olma-
karşı gelme bozukluğu gibi
psikiyatrik tanılar alırlar.

11. ERGENLER
• Fiziksel ve hormonal değişiklikler
• Özerklik
• Arkadaş etkisi
• Duygusal labilite ve empati eksikliği
• Gerçekleşmesi gereken roller

12. BİREYSEL RİSK FAKTÖRLERİ
• Erkek
• Yoksul
• Irk veya azınlıklarda
• Şiddet uygulayan bir ailenin üyesi
• Çete veya öfke grupları üyesi
• Ciddi suç davranışına katılma
• Evden kaçma
• Evsiz
• Alkol ve/veya illegal ilaçlar kullanma

13. BİREYSEL RİSK FAKTÖRLERİ
• Erken çocuklukta agresif davranış öyküsü
• Komorbid psikiyatrik tanı
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu
Davranım bozukluğu
Depresyon
• Düşük IQ düzeyi
• Zayıf okul başarısı
• Öğrenme güçlüğü
• Fiziksel veya cinsel taciz öyküsü
• Şiddet gösteren arkadaşlar
• Suç işleyen arkadaş çevresi
• Silaha ulaşma kolaylığı

14. AİLESEL RİSK FAKTÖRLERİ
• Antisosyal anne-baba
• Fiziksel agresif ebeveyn
• Katı-cezalandırıcı disiplin metotları kullanma
• Ebeveyn tarafından zayıf denetim
• Erken yaşlarda tek ebeveynli yaşam
• Düşük sosyoekonomik düzey
• Ebeveynin alkol veya diğer maddeleri kötüye kullanımı
• Evsizlik durumu
• Erken çocuklukta ebeveyn çatışması
• Anne-babaya düşük bağlanma
• Erken yaşta anne-baba ayrılığı veya boşanma
• Aile bağlarının zayıflığı

15. ÖFKE VE SALDIRGANLIKLA
İLİŞKİLİ SORUNLAR
• Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu
• İnatlaşma Bozukluğu
• Davranım Bozukluğu
• Zor Mizaç
• Madde Kötüye Kullanımı
•

16. ÖFKE VE SALDIRGANLIKLA DİĞER
İLİŞKİLİ SORUNLAR
• Otistik Spektrum Bozukluklar
• Mental Retardasyon
• Konuşma Bozuklukları
• Duygudurum bozuklukları
• Psikotik Bozukluklar
• Organik Beyin Hastalıkları

17.  Ailenin şiddetten arındırılması
 Toplumun şiddetten arındırılması
 Şiddet içeren görüntü ve oyunlardan
çocukları arındırma
Birinci Aşama-Korunma

18. Risklere karşı korumadır.
 Uygunsuz anne-baba disiplini
 Düşük zeka veya ders başarısızlığı
 Anne-baba çatışması
 Düşük sosyoekonomik düzeyi
 Suçlu arkadaş çevresi
 Dezorganize çevre
Birinci Aşama-Korunma

19. Empati, kızgınlığı yönetme ve sosyal
problem çözme becerileri eğitimleri ile
çocuğun sosyal yeterliliğini artırma ve
agresif davranışları azaltma amaçlanır.
İkinci Aşama-Korunma

20. KENDİNİ KONTROL ETME
Kendini Tanıma ve Özgüven
Davranış Kontrolü
Duyguların Düzenlenmesi
Düşüncelerin Olgunlaşması

21. Yanlış Yaygın İnançlar
ÖFKENİ BOŞALTIRSAN RAHATLARSIN?
BAŞKALARINI DEĞİŞTİREBİLİRSİN?
Doğru Olan
ÖFKEYLE BAŞ EDEBİLİRSİN
KENDİNE VE BAŞKALARINA ZARAR
VERMEDEN ANLATABİLİRSİN
YANLIŞ İNANIŞLAR

22.  Problem olan öfkenin kendisi değil, nasıl ifade
edildiğidir.
 Sağlıklı şekilde ifade edildiğinde çözüme yardım
eder.
 Sağlıksız şekilde sergilendiğinde ve kontrol
edilemediğinde yıkıcı sonuçları olur, başkalarının
da saldırgan dürtülerini tetikler.
ÖFKENİN SERGİLENİŞ TARZI

23. Binişik Bozuklukların Tanınması ve
Tedavisi
Bireysel Terapiler
- Bilişsel Davranışçı Terapi
- Sosyal Beceri Eğitimi
- Kızgınlık Yönetimi
- Gevşeme ve Sakinleşme Teknikleri
Psikofarmakoloji
Aile, Okul Yaklaşımları, Grup Terapisi
Terapi Yaklaşımları

24. KIZGINLIKLA BAŞETME NASIL ÖĞRETİLİR?

25. Bilişsel Hazırlık Aşaması
Farkındalık Düzeyini Artırma Aşaması
Beceri Kazandırma
Gerçek Yaşama Transfer (aktarma)
ÖFKE KONTROL PROGRAMI

26. Kızgınlık ve öfke dahil
genel duyguların
tanıtılması
………………………
………………………
………………………
……………………
Bilişsel Hazırlık ve Farkındalığın
Artırılması Aşaması

27. Kızgınlık dahil genel duyguların tanıtılması
Kızgınlık ve öfke duygusunun tanıtılması
Bilişsel Hazırlık ve Farkındalığın
Artırılması Aşaması
• Öfkenin şeklini (resmini) çizmek
• Öfkenin rengini belirleme (öfke rengi; kırmızı, …)
• Öfkeli insan nasıl yürür?
• Öfkeli insan nasıl konuşur? göster....
• Öfkeli insan nasıl nefes alır? göster....
• Öfkeli insan nasıl görünür? göster....
• Bir insanın öfkeli olduğunu nasıl anlarız?
Rol Oynama

28. Kızgınlık dahil genel duyguların tanıtılması
Kızgınlık ve öfke duygusunun tanıtılması
Kendisindeki kızgınlık ve öfke duygusunun
farkına varması
Bilişsel Hazırlık ve Farkındalığın
Artırılması Aşaması
• Ben öfkeliyken nasıl yürürüm?..
• Ben öfkeliyken nasıl konuşurum?...
• Ben öfkeliyken nasıl nefes alıp veriyorum?...
• Ben öfkeliyken nasıl görünüyorum?...

29. Kendisindeki kızgınlık ve öfke duygusunun
farkına varması
• Neler öfkelendirir ?..
• Kimler öfkelendirir ?...
• Ne kadar öfkelendirir?....
• Ne kadar sürer?
• Sonunda ne olur?....
Bilişsel Hazırlık ve Farkındalığın
Artırılması Aşaması
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

30. Öfke Termometresi

31. Kendisindeki kızgınlık ve öfke duygusunun
farkına varması
• Öfkeden önceki duygu ne?....
Bilişsel Hazırlık ve Farkındalığın
Artırılması Aşaması
ÜZÜNTÜ
HAYAL KIRIKLIĞI
KAYGI
KORKU
UTANÇ
SUÇLULUK
ÖFKE

32. Beceri Kazandırılması
Öfkesini duygu ve davranışla değil,
“ben” dilini kullanarak sözel ifade etme
(verbalize) öğretilmelidir.

33. Beceri Kazandırılması
Karşıdaki kişiye amaç
iletilirken;
ben dilini kullanarak
ifade önemlidir
(davranışının sizi
etkileyen yönü,
sizi kızdıran durumu
ifade etme).
Öfke
Amaç
Karşıdaki birey
DOĞRU DAVRANIŞ
Amaç
Öfke
Karşıdaki birey
YANLIŞ DAVRANIŞ

34. “Ben” dilini kullanmak
Uygun olmayan davranış karşısında ne
hissettiğini ifade etmektir.
• “Yaramazsın”, “Dikkatsizsin”, “Beni
yoruyorsun”, “Beni çok üzüyorsun”
• “Gürültü yaptığın zaman rahatsız
oluyorum”

35. Beceri Kazandırılması
• Grupta iletişim ve geri iletimin verilmesi
• Alternatif düşünce ve davranış geliştirmeyi öğretme
• Kontrol kimde alıştırmaları.. (kontrol bende alıştırması)
• Solunumu düzenleme alıştırmaları
• Relaks olmayla ilgili öyküler üretme ve anlatma
• Gevşeme egzersizleri
• İmajinasyon çalışmaları
• Öykülerdeki kahramanları kullanarak öfke kontrol
• Okuma alıştırmaları ile konuşmanın renginin
değiştirilmesinin öğretilmesi

36. Bilişsel Davranışçı Terapi
Yaşanan olumsuzluklara zihnimizin
yaptığı yorumlar ve getirdiği
açıklamalar; çoğu zaman otomatiktir
ve önceki öğreti ve yaşantılarımıza
dayalı oluşan şemalara dayalıdır.
Bu şemaları değiştirmek zor olsa da
imkansız değildir.

37. Olaya Getirilen Yorumlar

38. Öfkenin Bilişsel Modeli

39. Öfkeye Neden Olan Düşünce Hataları

40.  Karşıdakinin olumlu özelliklerini yok sayıp
bütünüyle onu kötü görmemizdir.
 Tek bir davranışını alıp bunu bütün kişiliğine
mal etmektir.
 O kişinin davranışını değil de ne olduğuna vurgu
yaparız ki çözümü güçleştirir.
 Yani davranışa odaklanmalıyız.
ETİKETLEME

41.  Geleceği olduğundan fazla karamsar görme ve
tahmin etmektir.
 Sadece olumsuz sonuçlara odaklanmak ve bu
durumu abartmak
 “Beni delirtecek!”
 “Buna dayanamam!”
FELAKETLEŞTİRME

42.  Kişinin bir davranışını ne için yaptığını kendimize
uyan biçimde yorumlamadır.
 “Bunu kasıtlı ve bile bile yapıyor.” yorumu öfkede
büyük rol oynar.
ZİHİN OKUMA

43.  Her zaman böyle yapıyor, beni hiç düşünmüyor.
 Toptancı düşünme tarzıdır.
 Esnek olmayan katı düşüncelerdir.
YA HEP YA HİÇ !

44.  ‘Asla değişmeyecek.’
 ‘Çabalamanın anlamı yok.’
 ‘Biliyorum sonuç aynı olacak.’
KEHANETTE BULUNMA

45.  İlk önce farkına varmamız ve tanımamız
gerekiyor. Bedensel belirtilerin farkına varma…
 Öfkeden önceki bir önceki duyguyu bulma
 Olumsuz otomatik düşünceleri gerçekçi
düşüncelerle değiştirmek
 Düşünce kayıt formu
 Kanıt-karşı kanıt bulma değerlendirilmesi
BİLİŞSEL DAVRANIŞCI TERAPİ

46. BİLİŞSEL DAVRANIŞCI TERAPİ

47. BİLİŞSEL DAVRANIŞCI TERAPİ

48. KAR-ZARAR ANALİZİYAPMAK
BİLİŞSEL DAVRANIŞCI TERAPİ

49. MELİ - MALI CÜMLELERİ
 Bu kurallar her zaman gerçekçi değildir.
 Bu tür kuralları yeniden yazmak gerekir.
BİLİŞSEL DAVRANIŞCI TERAPİ

50.  Her hata mutlaka şiddetle cezalandırılmalıdır.
 Bana yaptığının karşılığını misliyle ödemeli!
İNTİKAMCI ANLAYIŞ

51. Öfke Kontrolünde İÇ KONUŞMA
Öfkeden Önceki
DUYGUYU VE İÇ KONUŞMAYI YAKALAMA
ÖFKEYİ TETİKLEYEN BEKLENTİLERİ
GERÇEKÇİ BEKLENTİLERLE DEĞİŞTİRME

52. Öfkeyi Köpürten veya Yatıştıran İç Sesler
Eşitlikçi düşünen haksızlık yapmak istemeyen BEN
Benden taraf olan BEN

53. Benden taraf olan BEN
Bütün istediklerim olmalı
İstediklerim hemen olmalı
Önce benim istek ve ihtiyaçlarım
karşılanmalı
Benim istek ve ihtiyaçlarım daha önemli
İnsanlar ben söylemeden ne istediğimi
anlamalı
Biri beni gerçekten seviyor ise neye
ihtiyacım olduğunu ve ne istediğimi bilir
Biri beni gerçekten seviyorsa istediklerimi
bana verir veya elde etmem için bana
yardım eder

54. Eşitlikçi düşünen haksızlık yapmak
istemeyen – gerçekçi BEN
İstediğim şeylerin bazılarını elde edebilirim
İstediğim şeylerden bazıları hiç bir zaman
olmayabilir
Çoğu isteğimin gerçekleşmesi için beklemem
gerekir
Her insanın kendince önemli farklı istek ve
ihtiyaçları vardır
Herkes ne istediğimi ve neye ihtiyacım
olduğunu bilemez
Onlarla paylaşmazsam insanlar ne istediğimi
ve neye ihtiyacım olduğunu bilemezler
İnsanlar beni sevse de istediklerimi
yapmayabilir yada yapmak istemeyebilir

55. “Onlar senin canını yaktı / korkuttu
bu yanlarında mı kalacak sen de
onlara gününü göster”
Tamam canım yandı ama şimdi iyiyim.
Topu bilerek üzerime atmadılar.
Başka ne hissediyorsun, aklından
neler geçiyor?
“Sana hiç önem vermiyorlar,
öyle olsaydı dikkat ederlerdi?”
Oyuna dalınca insan etrafı unutur.
Ali bana karşı her zaman saygılı bir öğrenci olmuştur.
Diğerleri beni tanımıyor bile.

56. Öfkeyi Yatıştıran ve Öfkeyi Artıran
İÇ KONUŞMA
SATAŞMA yada KIŞKIRTMA
karşısında içinden neler söylüyor?
ÖFKEYİ ARTIRAN
“bilerek canımı yaktı”
“kimse benimle alay edemez”
“beni küçük düşürmek istiyor”
“bana yaptıklarının cezasını
çekmeli”
ÖFKEYİ YATIŞTIRAN
“istemeden oldu”
“alaylarına karşılık vermeye değmez”
“alaylarına önem verip kızarsam onun
istediği olacak”
“insanları dikkatini çekmek istiyor”
“onun cezasını vermek için uğraşırsam ben
zarar göreceğim”
“öfkemi ve davranışlarımı kontrol
edebilirim”

57. Ne OLDU? DUYGU ve
DAVRANIŞ
Aklından geçen
(düşünce, yorum,
beklenti)
Öğretmen derste
konuştuğum için
azarladı.
Arkadaşımın yerdeki
çantasına takılınca
düştüm
Öfke
Öğretmene karşılık
verme, sınıfı terk
etme
Öfke
Arkadaşa vurma
Bu öğretmen bana
taktı.
Beni herkesin
önünde küçük
düşürdü, buna izin
veremem.
Düşmeme neden
oldu. Bunu ona
ödetmeliyim
ÖFKE GÜNLÜĞÜ

58. ÖFKE GÜNLÜĞÜ (Hassle Log)
Larson ve Lochman
NEREDE? (örn. Sınıfta, koridorda, evde)
NE OLDU? (örn. Birisi vurdu, “hayır” dedi ya da itiraz etti, alay etti,
bir şey yapmamı söyledi, bir eşyamı aldı vb.)
BEN NE YAPTIM? (örn. Bağırdım, üstüne yürüdüm, ittim, oradan
uzaklaştım, öğretmene söyledim vb.)
NE KADAR ÖFKELENDİM?
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
ÖFKEMİ KONTROLDE NASILDIM? (Çok iyi, iyi, iyi değil)

59. KASITLI MI? yoksa İSTEMEDEN Mİ?
(Davranışın nedenini açıklarken sosyal ipuçlarına dikkatin
önemini gösteren bir aktivite)
Arkadaşına merhaba dedin ama o cevap vermedi.
Annen masayı toplamanı istedi.
Öğretmenin seni başka bir isimle çağırdı.
Yemekte tepsine arkadaşının ayranı döküldü.
Arkadaşın doğum gününde hediye almadı.
Önüne bakmadan yürüyen arkadaşın çantana çarptı.
Bir arkadaşın kalemini aldı ve geri vermedi.
Bir arkadaşın sana isim takarak eğlendi.
Birisi sert bir bakış attı.

60. SOSYAL BECERİ EĞİTİMİ

61. ÜNİTEKOMPONENTLERİ
GİRİŞ/YÖNERGE
MODEL OLMA
PROVA
GERİ BİLDİRİM
BİLİŞSEL PLANLAMA
AKTARMA/GENELLEME

62. BİLİŞSEL PLANLAMA FORMÜLÜ
DUR....
Sakin olun
PLAN YAP....
 Problemi tanımla
 Seçenekler önerin
 Sonuçlarını düşünün
 Bir seçim yapın
 Sosyal beceriler hakkında düşün
HAREKETE GEÇ....
Planı İşlet
ÖYLEYSE ŞİMDİ....
? Plan nasıl işledi?

63. ARAYA GİRME
(INTERRUPTING)
Araya Girmede G.A.G planı uygulanır.
G=Get the person’s attention=kişinin dikkatini çekin
A=Apologize for interrupting=araya girdiğiniz için özür dileyin
G=Give the reason for interrupting=araya girme nedeninizi söyleyin.

64. Evet,
Girin
G
Kapıyı çalarak kişinin
dikkatini çekin.
İyi günler,
öğretmenim,
araya girdiğim
için özür dilerim.
Merhaba, Ali,
senin için ne
yapabilirim?
Yarın ki ödevi
öğrenmek
istiyorum
A
Araya girdiğiniz için
özür dileyin.
G
Araya girme
nedenini söyleyin.

65. ARKADAŞ İLİŞKİLERİ GELİŞTİRME
BECERİLERİ
İyimser Bakış
Uyumlu Oynayabilme
Farklılıklara Saygı Duyma
Arkadaş Olma
İltifat Etme ve İltifata Yanıt Oluşturma
Olumlu İtibar Sağlama
Alay ve Kızdırma ile Başa çıkma
İşbirliği Kurma Becerileri

66. OYUNA KATILMA
Öğrenciler, oyun ortamına girişte başlangıç
girişimlerinin sıklıkla ret edileceklerini düşünürler
(%67.5) (Corasaro 1979) ve bu ret edilmeyi
kişisel algılarlar.
Putallaz ve Gottman (1981) popüler çocukların
bile %30 ret edilme olasılığının olduğunu
belirtmektedir.

67. OYUNA KATILMA- RED EDİLLME
OLSALIĞININ FAZLA OLDUĞU
DAVRANIŞLAR
• Birini itme ve vurma davranışları
• Oyunu bozma
• Grupla fikir birliğinde olmama
• Gruptan aşırı isteklerde bulunma
• Hile için yanındakine yardım etme
• Ne kadar iyi olduğu konusunda
böbürlenme
• Tehdit etme
• Topu kapıp vermeme

68. OYUNA KATILMA- BÜYÜK OLASILIKLA
UMURSANMAYACAK FAKAT RED
EDİLEBİLECEK DAVRANIŞLAR
• Oyunculardan birine dik dik bakma
• Oyun bahçesi etrafında dolaşma
• Kendi kendine konuşma
• Ne hissettiğini söyleme
• Seçenek önerme
• Gruba bilgi verme
• Kışkırtıcı sorular sorma
• Oyun hakkında bazı şeyler söyleme
• Konuyu değiştirme
• “Top okula ait” söyleme
• Girmek için oyuncak veya şeker vermeyi önerme
• Oyun alanından şikayet etme
• Oyun liderine yalvarma veya kızdırma
• Komiklik yapma
• Tembih etme
• Üzgün veya yalnız görünüş
•Ağlama
• Oyuncaklarını gösterme
• “Ne oynuyorsunuz?” diye sorma

69. OYUNA KATILMA- OYUNA KABUL OLASILIĞI
FAZLA DAVRANIŞLAR
• Olumlu sorular sorma
• Yararlı önerilerde bulunma
• “İyi denemeydi” “çok iyiydin” gibi dışarıdan
sözler söylemek
• Oynayan arkadaşları taklit etme
• Grupla aynı fikirde olma
• Oyunla ilişkili sorular sorma
• “Hey!, nasılsın?” söyleme
• Oyun önerme
• Oyun bitene kadar bekleyip, bir sonraki oyuna
katılmayı isteme

70. OYUNA KATILMA- OYUNA KABUL OLASILIĞI
FAZLA DAVRANIŞLAR
• Oyun henüz yeni başlamışken girmeyi isteme
• “Ben de oynayabilir miyim?” veya “Bir kişiye daha
yer var mı?” diye sorma
• Kendi oyununu başlatma
• Öğretmenden yardım isteme
• Oyundaki oynayacağı rolü önerme
• “Ne oynuyorsunuz?” diye sorma
• Sessizce oyuna katılma
• Güzel şeyler söyleme
• Birisine oyunda yerine geçmek için önerme

71. PAYLAŞMA
Paylaşma: bir şeyi diğerleriyle birlikte kullanma,
elindekini bir kısmını arkadaşına verme veya bir eşya
veya oyuncağı sırasıyla kullanma anlamına gelir.

72. FARKLILIKLARA SAYGI DUYMA
Her birey birbirinden
farklıdır.
İnsanların içindekiler
önemlidir. Dış
görünüşleri değil.
Her birine nasıl saygı
gösterebilirim?

73. 1. Birkaç arkadaşım var. Evet Hayır
2. Arkadaşlık kurmak benim için kolaydır. Evet Hayır
3. Keşke daha çok arkadaşım olsaydı. Evet Hayır
4. Bir tane en iyi arkadaşım var. Evet Hayır
5. Bu sınıfta arkadaşlarım var. Evet Hayır
6. Oturduğumuz mahallede, apartmanda
arkadaşlarım var.
Evet Hayır
7. Arkadaşlık kurmak benim için zordur. Evet Hayır
8. Arkadaşlığın nasıl kurulacağını bilirim Evet Hayır
9. Bir arkadaşa sahip olmak benim için önemlidir.
Çünkü…………………………………………………………………...............
10. Bir arkadaşla en çok yapmak istediğim şey
……………………………………………………………………….................
11. Arkadaşım …………………………………………..yapınca hoşlanırım.
12. Arkadaşım ………………………………………….yapınca hoşlanmam.
13. Yeni bir arkadaş edinmenin bir yolu……………………………………..
14. ………………………………………….isimli bir arkadaşım var.
15. Sınıfta iyi arkadaş olmak isteğim kişiler ………………………………..
16. Arka sayfaya sizin ve arkadaşınızın eğlenceli geçirdiğiz bir resim
çiziniz.
ARKADAŞLIK KURMA BECERİLERİNİ İNCELEME

74. İLTİFAT ETME VE İLTİFATA YANIT
OLUŞTURMA
İltifat etmek: Samimi bir şekilde bir
başka birisi hakkında güzel şeyler
söylemektir.
İltifat ettiğinizde arkadaşınıza onun
hakkında iyi şeyler hissettiğinizi
iletmiş olursunuz.
İltifat almak: başkalarının sizin
hakkınızda samimi bir şekilde güzel
şeyler söylemesidir.

75. ALAY VE KIZDIRMA İLE BAŞAÇIKMA
Kızdırma ve alay etme ile baş etme stratejilerini
kullanmayı öğretmek.
Oyun bahçesinde bazı çocuklar, küçük bir çocuğu kızdırıyorlardı.
Ayşe bunu görünce üzüldü. Diğer çocuklar Ayşe’den de
çocuğu kızdırmalarını istedi. Ayşe böyle bir şeyi yapmak istemedi.
Ayşe sonrasında, Ali ve Fatma’yı buldu ve
meseleyi anlattı. Birlikte giderek küçük çocuğun kızdırılmasını
engellemeye karar verdiler.
Sonrasında küçük çocuğu alarak oynamaya başladılar.

76. Sabrınız İçin Teşekkürler…