ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDE RUBRİKLER

1. ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRMEDE
RUBRİKLER
MUSTAFA KAYA
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERİSTESİ
E-PORTFOLYO GELİŞTİRME DERSİ
E-PORTFOLYO GELİŞTİRME 1

2. ALTERNATIF ÖLÇME ARAÇLARI
• Kontrol listeleri
• Dereceleme Ölçekleri
• Dereceli Puanama Anahtarı (Rubrikler)
E-PORTFOLYO GELİŞTİRME 2

3. RUBRİK (DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI)
• Rubrik belirlenmiş ölçütler takımına dayalı olarak öğrenci
performansının değerlendirilmesi amacıyla geliştirilmiş
puanlama yönergeleridir.
• İki temel yanı vardır:
• Tutarlı kriterler bütünü
• Performans seviyelerine ait tanımlar
E-PORTFOLYO GELİŞTİRME 3

4. RUBRİKLERİN AMACI
• Asıl amaç performansı ölçmektir.
• Performans iki türlüdür:
• Süreç odaklı perfromans
• Sonuç odaklı performans
E-PORTFOLYO GELİŞTİRME 4

5. SÜREÇ VE SONUÇ PERFORMANSI
• Süreç Perfromansı Örnekleri
• Bir müzik entrümanını çalmak
• Sınıfa bir sunum yapmak
• Yabancı dilde iletişim kurmak
• Bağımsız çalışma becerisi
• Sesli okumala çalışmaları
• Nasıl ölçeriz?
E-PORTFOLYO GELİŞTİRME 5

6. SÜREÇ VE SONUÇ PERFORMANSI
• Sonuç Perfromansı Örnekleri
• Ahşap bir kitap rafı
• Suluboya tablo
• Marshall Planını’nın yazılı analizi
• Bağımsız çalışma becerisi
• Atom, çiçek veya güneş sistemi gibi bir yapının üç boyutlu modeli
• Nasıl ölçeriz?
E-PORTFOLYO GELİŞTİRME 6

7. RUBRİK TÜRLERİ
• (Holistic Rubrics)
• Önceden tanımlanmış başarı kriterlerine göre öğrenenin belli bir aktivite
ya da çalışmadaki genel başarısını ölçen tek taraflı rubrikleridir.
• (Analytic Rubrics)
• Başarı satırlarının sütünlar halinde, ölçüm kriterlerinin satırlar halinde
yazıldığı iki boyutlu rubrikleridir. Öğrenenin perfromansının tek bir
rubrik kullanlarak çok boyutlu ölçülmesini sağlar. Farklı kriterlere farklı
değerler atanabilir.

8. ANALİTİK RUBRIK

9. E-PORTFOLYO GELİŞTİRME 9

10. HOLISTIK RUBRIK

11. HOLISTIK VE ANALİTİK RUBRIKLERIN
KIYASLANMASI
Holistik Rubriğin
Avantajları
Holistik Rubriğin
Dezavantajları
Analytic Rubriğin
Avantajları
Analytic Rubriğin
Dezavantajları
Ölçme süreci daha
hızlı olur.
Biçimlenidirici
değerlendirme için
iyi değildir.
Öğretmene teşhis
değerinde bilgi
verir.
Ölçme süreci daha
uzun sürer.
Öğretmenler arası
değerlendirme
güvenirliğinin
(reliability)
sağlanması daha
kısa sürebilir.
Genel bir
değerlendirme
skoru, öğrenciye
hangi noktaları
gelirştirmesi
gerektiğine dair
bilgi vermez.
Öğrenicere
biçimlendirici
dönütler verir.
Öğretmenler arası
değerlendirme
güvenirliğinin
(reliability)
sağlanması uzun
sürebilir.
Bütüncül
değerlendirme için
daha iyidir.
Öğretimle
bağlamlandırmak
daha kolaydır.

12. KAYNAKÇA
• Brookhart, Susan M., How to Create and Use Rubrics for Formative
Assessment and Grading
• Teaching and Learning in Higher Education, website:
http://www.queensu.ca/teachingandlearning/modules/assessments/35_s4_05_types_
of_rubrics.html
E-PORTFOLYO GELİŞTİRME 12