SGK cũ Đau bụng ở trẻ em.pdf rất hay luôn nha các bạn
KHÂU DA, BUỘC VÀ CẮT CHỈ
1. Huấn luyện kỹ năng Y khoa-SKILLSLAB-ModuleHệ tiêu hóa
Kỹ năng thủ thuật
1
KHÂU DA, BUỘC VÀ CẮT CHỈ
A. MỤC TIÊU BÀI GIẢNG:
Sau khi học xong bài này SV phải:
- Thực hiện được kỹ năng buộc chỉ.
- Thực hiện được khâu da với mũi khâu rời đơn giản trên mô hình da heo.
B. PHÂN BỐ THỜI GIAN:
- Giới thiệu mục tiêu bài giảng: 5’
- Giới thiệu nội dung bài giảng: 15’
- Thực hành kỹ năng: 60’
- Tổng kết cuối buổi: 20’
C. NỘI DUNG:
1. Khái niệm
Vết thương được định nghĩa chung là sự mất liên tục của bất cứ phần nào của cơ thể do
chấn thương hoặc những nguyên nhân khác.
Khâu vết thương là thao tác dùng chỉ phẫu thuật để áp hai mép vết thương lại với nhau.
Khâu da thường là bước cuối cùng của mọi cuộc mổ.
Hai mép da cũng có thể được áp lại với nhau bằng cách dùng: stapler, keo sinh học, băng
dính, ...
2. Nguyên tắc khâu
- Trước khi khâu da, phải đảm bảo: bệnh nhân đã được vô cảm đúng mức, không còn
các vật lạ và mô hư hoại trong vết thương.
- Hai mép da phải áp sát đúng vào nhau (mép da không quặp vào trong hoặc lộn ra
ngoài), không được quá căng.
- Không được để “khoảng chết” bên dưới da.
- Luôn đảm bảo các nguyên tắc vô khuẩn.
3. Dụng cụ và cách sử dụng:
Dụng cụ
- Kim tam giác.
2. Huấn luyện kỹ năng Y khoa-SKILLSLAB-ModuleHệ tiêu hóa
Kỹ năng thủ thuật
2
- Chỉ khâu.
- Kẹp phẫu tích có mấu.
- Kẹp kim.
- Kéo cắt chỉ.
Cách cầm kẹp phẫu tích
Có hai cách cầm kẹp phẫu tích
- Cầm theo kiểu cầm viết.
- Cầm theo kiểu cầm “bút lông” của các cụ đồ.
Cách cầm kéo cắt chỉ
- Cho ngón tay cái và ngón thứ tư (ngón áp út) vào hai vòng của kéo.
- Ngón giữa (ngón thứ ba) đỡ lấy kéo.
- Ngón trỏ tựa lên kéo và điều khiển đường đi của kéo.
Cách cầm và sử dụng kẹp kim:
Có hai cách cầm kẹp kim:
- Cầm theo cách cầm kéo, cách cầm này tốt cho những phẫu thuật viên chưa có kinh
nghiệm nhiều.
- Kẹp kim được nắm trong tay với tư thế: vòng thứ nhất tựa vào gò ngón cái, đàu
ngón cái tựa lên cành trên của kẹp, ngón trỏ tựa vào điểm giao hai cành của kẹp để điều
chỉnh cho động tác chính xác, ba ngón còn lại nâng cành thứ hai còn lại của kẹp. Sử dụng
cách cầm này có lợi điểm là: độ xoay sấp ngửa của bàn tay được nới rộng hơn và khâu được
ở trong sâu.
Quy cách kẹp kim khâu: kẹp ở 1/3 sau thân kim và chỉ kẹp bằng mũi kẹp mà thôi .
4. Kỹ thuật khâu (Mũi khâu rời đơn giản):
Kim tam giác, chỉ Silk hoặc nylon 3.0, 4.0, 6.0
Bước 1: Tay trái cầm kẹp phẫu tích giữ mép da, tay phải cầm kẹp mang kim đâm kim từ
ngoài vào trong vết thương (xuyên kim qua đáy mặt cắt của vết thương).
Bước 2: Dùng kẹp phẫu tích kẹp giữ thân kim, thả chuôi kim và kẹp lại thân kim (tư thế sấp
bàn tay cầm kẹp mang kim) trong mặt cắt vết thương.
Bước 3: Kéo kim nhẹ nhàng xuyên qua da và mô theo chiều cong của kim, chừa đuôi chỉ
khoảng 3cm; kẹp lại kim bằng kẹp mang kim.
Bước 4: Kẹp giữ bờ vết thương bên kia bằng kẹp phẫu tích.
3. Huấn luyện kỹ năng Y khoa-SKILLSLAB-ModuleHệ tiêu hóa
Kỹ năng thủ thuật
3
Bước 5: Xuyên kim vào mặt cắt bờ bên kia ở đáy vết thương đi xuyên mô ra da cách mép
vết thương khoảng 0,3-0,4cm, tương ứng bên kia.
Bước 6: Dùng kẹp phẫu tích kẹp giữ thân kim trên mặt da, thả chuôi kim và kẹp lại thân
kim bằng kẹp mang kim.
Bước 7: Kéo kim nhẹ nhàng xuyên qua mô và da theo chiều cong của kim, kéo gần hết chỉ
trong vết thương, trong khi đó tay nghịch cầm kẹp phẫu tích cố định mép vết thương.
Bước 8: Cột chỉ bằng kẹp kim. Luôn luôn để kẹp giữa và trên sợi chỉ, buộc đúng chiều để
tạo thành nút vuông (nơ một chéo tay, nơ thứ hai thẳng tay, nơ thứ ba chéo tay).
4. Huấn luyện kỹ năng Y khoa-SKILLSLAB-ModuleHệ tiêu hóa
Kỹ năng thủ thuật
4
Tối thiểu phải buộc 2 nút vuông (nơ một và nơ thứ hai tạo thành một nút vuông, nơ thứ
hai và nơ thứ ba tạo thành một nút vuông thứ hai). Khi khâu bằng các loại chỉ trơn, dễ tuột
như chỉ nilon phải buộc nhiều nút vuông hơn. Nút chỉ phải được kéo chệch sang một bên.
Bước 9: Cắt chỉ bằng kéo cắt chỉ, chừa chỉ 0,5-0,8 cm.
Bước 10: Khâu tiếp mối chỉ tiếp theo cách mối chỉ trước 0,5 -1 cm.
D. THỰC HÀNH: 80 phút
- Lần 1: 40 phút
SV chia thành từng cặp thực hiện các bước tiến hành khâu mũi khâu rời đơn giản,
buộc và cắt chỉ. Một SV làm, một SV quan sát và góp ý.
- Lần 2: (20 phút). Chọn 1 SV
+ SV thực hiện các bước tiến hành khâu mũi khâu rời đơn giản, buộc và cắt chỉ.
+ Các SV còn lại nhận xét và đóng góp ý kiến.
- CBG nhận xét và tổng kết.
E. ĐÁNH GIÁ:
Thi cuối module theo OSCE
5. Huấn luyện kỹ năng Y khoa-SKILLSLAB-ModuleHệ tiêu hóa
Kỹ năng thủ thuật
5
F. TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. Bài giảng Khám bụng, Kỹ năng Y khoa cơ bản, Nhà xuất bản y học, 2009,
trang 124 – 133.
BẢNG KIỂM
TT Nội dung Không làm Làm không
hoàn chỉnh
Làm hoàn
chỉnh
1 Chuẩn bị dụng cụ
2 Chọn kim chỉ, kẹp phẫu tích phù hợp
3 Mang găng mổ
4 Cầm kẹp kim đúng
5 Kẹp kim đúng
6 Cầm kẹp phẫu tích đúng
7 Dùng kẹp kéo kim ra khỏi da
8 Buộc chỉ nơ một chéo tay
9 Buộc chỉ nơ hai thẳng tay
10 Buộc chỉ nơ ba chéo tay
11 Cắt chỉ khâu da đúng