Nghiên cứu kiến thức, thái độ và thực hành phòng chống bệnh dại của những đối tượng đến tiêm chủng vắc xin phòng bệnh dại tại Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2013.Bệnh dại là một bệnh do virus xảy ra trên hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ. Một số động vật ăn thịt và loài dơi được coi như là hồ chứa tự nhiên nhưng bệnh dại ở chó là nguồn gốc của 99% các bệnh nhiễm trùng ở người và đặt ra một mối đe dọa tiềm tàng cho trên 3.3 tỷ người trên toàn thế giới [1], [12].Ở người, một khi đã mắc bệnh dại thì hầu như đều diễn tiến đến tử vong
thuc hanh phong chong benh dai cua nhung doi tuong den tiem chung vac xin phong benh dai.docx
1. Nghiên cứu kiến thức, thái độ và thực hành phòng chống bệnh dại của
những đối tượng đến tiêm chủng vắc xin phòng bệnh dại tại Trung tâm Y tế
dự phòng tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2013.Bệnh dại là một bệnh do virus xảy
ra trên hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ. Một số động vật ăn thịt và loài dơi
được coi như là hồ chứa tự nhiên nhưng bệnh dại ở chó là nguồn gốc của
99% các bệnh nhiễm trùng ở người và đặt ra một mối đe dọa tiềm tàng cho
trên 3.3 tỷ người trên toàn thế giới [1], [12].Ở người, một khi đã mắc
bệnh dại thì hầu như đều diễn tiến đến tử vong.
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.2019.00284
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Theo Tổ chức Y tế thế giới ước tính có tới 55.000 ca tử vong do bệnh dại mỗi
năm,xảy ra ở nông thôn khu vực châu Phi và châu Á đặc biệt ở số người trẻ tuổi.
Riêng ởẤn Độ có tới 20.000 người chết (khoảng 2/100.000 dân số có nguy cơ)
xảy ra hàng năm, ở châu Phi con số tương ứng là 24.000 (khoảng 4/100.000 dân
số có nguy cơ). Ở các nước công nghiệp và hầu hết các khu vực đô thị ở Châu
Mỹ La tinh, bệnh dại ở người gần như đượcloại bỏ nhờ sự tiêm chủng cho chó
nhà và thực hiện các biện pháp kiểm soát khác. Tại các nước châu Á như Thái
Lan, việc tiêm phòng đại trà cho chó và phổ biến rộng rãi tiêm
chủng cho người sau khi tiếp xúc phơi nhiễm đã làm giảm đáng kể số lượng
người chết vì bệnh dại.[3]Theo các nhà sản xuất vắc xin phòng bệnh dại, trên
toàn thế giới có trên 15 triệu người được dự phòng bệnh dại hàng năm, phần
lớn trong số đó sống tại Trung Quốc và Ấn Độ. Người ta ước tính rằng trong
trường hợp không có dự phòng sau phơi nhiễm thì khoảng 327 000 người sẽ
chết vì bệnh dại ở châu Phi và châu Á mỗi năm.[4]
Hơn bốn thập kỷ trước, việc ra đời và sử dụng vắc xin dự phòng dại
đã được chứng minh là an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh dại cho
hàng triệu người trên toàn thế giới. Tại một số nước, chủ yếu là ở
châu Á và Châu Mỹ La Tinh, số dân có nguy cơ cao mắc bệnh dại vẫn
còn phụ thuộc vào loại vắc xin phòng dại có nguồn gốc từ mô thần kinh
động vật cho dự phòng sau phơi nhiễm. Vắc xin mô thần kinh gây ra phản ứng
bất lợi nghiêm trọng và ít miễn dịch, do đó quá trình sản xuất và sử dụng không
được khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới. Và sự ra đời của vắc xin phòng
bệnh dại dựa trên tế bào phôi gà và tế bào Vero đã
mang lại kết quả an toàn và hiệu quả so với vắc xin tế bào lưỡng bội của con
người và ít tốn kém hơn các loại vắc xin trước. Tuy nhiên vì vấn đề đạo đức
nên vắc
xin dại chưa bao giờ được thử nghiệm trên người. Và Tổ chức Y tế thế
giới cũng 2khuyến cáo chỉ nên sử dụng vắc xin phòng dại khi thật sự cần thiết
vì các phản ứng bất lợi của vắc xin cũng như giá thành của vắc xin còn cao đối
2. với liệu trình 5 mũiđặc biệt là đối với các nước nghèo. Ở Việt Nam, hàng năm
có tới 650.000 người bị súc vật (chủ yếu là chó nghi dại) cắn phải đi tiêm vắc
xin. Số người tử vong vì bệnh dại từ mức 400-500 người trước năm 1995, nay
còn 50-60 trường hợp. Đó là nhờ tiêm phòng vắc xin và huyết thanh kháng dại,
với tổng chi phí lên đến khoảng 70 tỷ đồng, chưa kể ảnh hưởng lớn về sức khỏe
và ngày công lao động. Viện vệ sinh dịch tễ Trung Ương cũng khuyến cáo các
đơn vị y tế, người dân phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình tiêm vắc xin dại như
theo dõi chó sau khi cắn, sức khoẻ người bị
cắn, vị trí vết cắn, mức độ vết thương, sức khoẻ người bị chó cắn trước
khi tiêm và những phản ứng phụ.
Tại tỉnh Thừa Thiên Huế, Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh là nơi duy nh
ất cung cấp vắc xin phòng dại cho người dân toàn tỉnh. Riêng trong năm
2012 tại trung tâm đã tiến hành tiêm phòng vắc xin dại với 10.000 liều
cho xấp xỉ 2000 người dân trong toàn tỉnh [26]. So với tỷ lệ tử vong do
bệnh dại tại đây liên tục trong 5 năm vừa qua là không có trường hợp tử vong
nào. Liệu tại đây đã tuân thủ các yêu cầu trong quy trình tiêm phòng vắc xin dại
hay chưa? Và kiến thức, thái độ, thực hành của người dân ra sao về phòng
chống bệnh dại. Để tìm hiểu rõ hơn về vấnđề này, chúng tôi tiến hành nghiên
cứu đề tài: “Nghiên cứu kiến thức, thái độ và thực hành phòng chống bệnh
dại của những đối tượng đến tiêm chủng vắc xin phòng bệnh dại tại Trung
tâm Y tế dự phòng tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2013”nhằm góp phần vào việc
chăm sóc sức khỏe cho người dân nói chung và người dân tỉnh Thừa Thiên Huế
có nguy cơ bị bệnh dại nói riêng. Với 3 mục tiêu sau:
1. Mô tả đặc điểm của đối tượng đến tiêm chủng vắc xin phòng dại tại
Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Thừa Thiên Huế.
2.
Mô tả kiến thức, thái độ và thực hành phòng chống bệnh dại của đối tượ
ng nghiên cứu.
3.
Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành p
hòng bệnh dại của đối tượng nghiên cứu
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN
ĐỀ ………………………………………………………………………. 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI
LIỆU ………………………………………………… 3
1.1. Một số khái niệm về bệnh
dại …………………………………………………………….. 3
1.2. Dịch tễ học bệnh
dại …………………………………………………………………………. 6
1.3. Một số khái niệm về vắc xin phòng bệnh
dại ……………………………………….. 10
1.4. Một số đặc điểm về trung tâm y tế dự phòng tỉnh Thừa Thiên
Huế ………… 14
3. 1.5. Một số nghiên cứu trong và ngoài
nước ………………………………………………. 15
CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng nghiên
cứu ……………………………………………………………………………. 1
8
2.2. Phương pháp nghiên
cứu ……………………………………………………………………….. 18
2.3. Nội dung nghiên
cứu ……………………………………………………………………………..
19
2.4. Định nghĩa các biến nghiên
cứu ……………………………………………………………… 19
2.5. Đánh giá KAP về phòng chống
dại …………………………………………………………. 21
2.6. Tổ chức thực hiện nghiên
cứu ………………………………………………………………… 23
2.7.Thu thập thông
tin ……………………………………………………………………………..
23
2.8. Xử lý số
liệu ……………………………………………………………………………..
24
2.9. Kỹ thuật hạn chế các sai
số …………………………………………………………………….. 24
2.10. Đạo đức nghiên
cứu ……………………………………………………………………………..
24
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN
CỨU …………………………………………… 25
3.1. Đặc điểm của đối tượng đến tiêm chủng vắc xin phòng dại tại trung tâm y tế
dự
phòng tỉnh Thừa Thiên
Huế ……………………………………………………………………. 25
3.2. Kiến thức, thái độ và thực hành phòng bệnh dại của đối tượng tham gia
tiêm
chủng vắc xin phòng bệnh
dại …………………………………………………………………. 29
3.3. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành phòng bệnh dại
của
đối tượng nghiên
cứu …………………………………………………………………………. 36
CHƯƠNG 4 BÀN
LUẬN …………………………………………………………….. 42
4. 4.1. Đặc điểm của đối tượng đến tiêm chủng vắc xin phòng dại tại trung tâm y tế
dự
phòng tỉnh Thừa Thiên
Huế ……………………………………………………………………. 42
4.2. Kiến thức, thái độ và thực hành phòng bệnh dại của đối tượng tham
gia tiêm
chủng vắc xin phòng bệnh
dại …………………………………………………………………. 50
4.3. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành phòng bệnh dại
của
đối tượng nghiên
cứu …………………………………………………………………………. 56
KẾT
LUẬN ……………………………………………………………………….
59
KIẾN
NGHỊ .. ………………………………………………………………………
…. 61
TÀI LIỆU THAM KHẢ