2. ตัวแปร (Variable) คือ สัญลักษณ์ที่ใช้แทนค่าข้อมูล
ในการเขียนโปรแกรม ซึ่งข้อมูลนั้นจะเป็นตัวหนังสือ
หรือตัวเลขก็ได้ โดยที่เบื้องหลังการทางานของตัวแปร
จะเป็ น การจองพื้ น ที่ ข องหน่ ว ยความจ าส าหรั บ เก็ บ
ข้อมูลตามรูปแบบชนิดของข้อมูล

3. กฎการตั้งชื่อ
1. ชื่อจะต้องขึ้นต้นด้วยตัวอักษรหรือเครื่องหมาย
underscore(_) เท่านั้น จะขึ้นต้นด้วยตัวเลขหรือ
เครื่ อ งหมายอื่ น ไม่ ไ ด้ แต่ ภ ายในชื่ อ สามารถ
ประกอบด้ ว ยตั ว อั ก ษร เครื่ อ งหมาย underscore
หรือตัวเลขก็ได้ เช่น Test_Amount, Love2, g1_A2,
_FirstName เป็นต้น
2. ชื่อจะประกอบด้วยอักขระพิเศษไม่ได้ เช่น $, @, #, &

4. กฎการตั้งชื่อ
3. ภายในชื่อมีช่องว่างหรือแท็บไม่ได้
4. ชื่อในภาษา C เป็นแบบ Case- Sensitive คือ
ตัวอักษรตัวใหญ่และตัวอักษรตัวเล็กจะถือเป็นคนละ
ตัวกัน เช่น Test, test, tEsT
5. ชื่อที่ตั้งขึ้นต้องไม่ซ้ากับคาสงวน (Reserved Word)

5. คาสงวน (Reserved Word)
คาสงวน หมายถึง คาที่สงวนไว้สาหรับเรียกใช้ตามวัตถุประสงค์ที่กาหนด
ไว้เฉพาะ เช่น คาสั่งที่ใช้ในคาสั่งควบคุม และชนิดของข้อมูล เป็นต้น
auto break case char const continue
default do double else enum extern
float for goto if int long
register return short signed sizeof static
struct switch typedef union unsigned void
volatile while

6. การประกาศตัวแปร
การประกาศตัวแปรเพื่อใช้งาน คือ การสร้าง
ตัวแปร โดยกาหนดชื่อและชนิดของข้อมูลให้กับตัวแปร
ในบางกรณี จ ะมี ก ารก าหนดค่ า เริ่ ม ต้ น ให้ กั บ ตั ว แปร
ดังกล่าวด้วย ซึ่งภาษา C มีรูปแบบการประกาศตัวแปร
และกาหนดชนิดข้อมูลให้กับตัวแปรดังนี้
type varName [= Value];
โดยที่ type เป็นชนิดของข้อมูล
varName เป็นชื่อตัวแปร
Value เป็นค่าข้อมูลของตัวแปร

7. การประกาศตัวแปรควรเลือกใช้ชนิดข้อมูลที่เหมาะสม และตั้ง
ชื่อตัวแปรตามกฎในการตั้งชื่อเสมอ ซึ่งชนิดข้อมูลต่าง ๆ ในภาษา C มี
ดังนี้
1 Integer Type (ชนิดข้อมูลแบบจานวนเต็ม)
2 Character Type (ชนิดข้อมูลแบบตัวอักษร)
3 String Type (ชนิดข้อมูลแบบข้อความ)
4 Floating Type (ชนิดข้อมูลแบบจานวนทศนิยม)

8. 1 Integer Type (ชนิดข้อมูลแบบจานวนเต็ม )
Integer เป็นชนิดข้อมูลแบบจานวนเต็ม ประกอบไปด้วย
จ านวนเต็ ม บวก จ านวนเต็ ม ลบ และจ านวนเต็ ม ศู น ย์ ซึ่ ง ใน
ภาษา C ได้แบ่งจานวนเต็มออกเป็นชนิดต่าง ๆ ซึ่งแต่ละชนิดมี
ขนาดและขอบเขตของการใช้งานที่แตกต่างกั น การเลือกใช้
จานวนเต็มชนิดใดในการประกาศตัวแปรนั้นก็ขึ้นอยู่กับขนาดใน
การจัดเก็บข้อมูลของตัวแปรนั้น ๆ

9. 1 Integer Type (ชนิดข้อมูลแบบจานวนเต็ม)
ในข้อมูลชนิดเดียวกันของภาษา C อาจจะมีความแตกต่างใน
เรื่องของขนาดและขอบเขตชนิดข้อมูลได้ ซึ่งจะขึ้นอยู่กับระบบปฏิบัติการ
ที่ใช้งาน เช่น
• ในระบบปฏิบัติการ 16 บิต ข้อมูลชนิด int จะเป็น 16 บิต หรือ 2
ไบต์
• ในระบบปฏิบัติการ 32 บิต ข้อมูลชนิด int จะเป็น 32 บิต หรือ 4
ไบต์

10. ตารางแสดงขนาดและขอบเขตข้อมูล
ชนิดข้อมูล การคิดเครืองหมาย
่ ขนาดไบต์ ช่วงข้อมูล
signed (คิดเครื่องหมาย) -32,768 ถึง 32,767
Short int 2
unsigned (ไม่คิดเครืองหมาย)
่ 0 ถึง 65,535
-2,147,483,648 ถึง
signed (คิดเครื่องหมาย)
int 4 2,147,483,647
unsigned (ไม่คิดเครืองหมาย)
่ 0 ถึง 4,294,967,295
-2,147,483,648 ถึง
signed (คิดเครื่องหมาย)
Long int 4 2,147,483,647
unsigned (ไม่คิดเครืองหมาย)
่ 0 ถึง 4,294,967,295

11. การกาหนดค่าให้กับตัวแปรชนิดจานวนเต็ม
• จะต้องเป็นค่าตัวเลขไม่มีจุดทศนิยม
• ห้ามใช้เครื่องหมาย , หรือช่องว่างคั่นระหว่างตัวเลข เช่น 1,234
ซึ่งถือว่าผิด
• กรณีเป็นค่าบวกไม่จาเป็นต้องใส่เครื่องหมาย + นาหน้าค่า แต่
กรณีเป็นค่าลบต้องใส่เครื่องหมาย – นาหน้าค่า
• ช่วงตัวเลขจานวนเต็มควรอยู่ในช่วงชนิดข้อมูลนั้น ๆ
• สามารถใช้เครื่องหมาย suffix ต่อท้ายค่าที่กาหนดให้ตัวแปรได้
โดยใช้ L ต่อท้ายชนิดข้อมูล long หรือใช้ U ต่อท้ายค่าเป็น unsigned
(ใช้ตัวพิมพ์ใหญ่หรือเล็กความหมายเหมือนกัน)

12. 2 Character Type (ชนิดข้อมูลแบบตัวอักษร)
Char เป็นชนิดข้อมูลแบบอักษรตัวเดียว มีขนาด 1 ไบต์ หรือ
8 บิต โดยจะกาหนดค่าอยู่ในเครื่องหมาย ‘ ’ ซึ่งเป็นได้ทั้ง
ตั ว อั ก ษร (Letter), ตั ว เลข (Digit) และสั ญ ลั ก ษณ์ พิ เ ศษ
(Special Symbols) ลักษณะสาคัญของข้อมูลชนิดนี้คือ ไม่
สามารถนาไปคานวณได้ ตัวอย่างเช่น ตัวอักษร ‘2’ แตกต่าง
จากตัวเลข 2 ดังนั้น ‘2’ + 3 จึงไม่สามารถประมวลผลได้ในการ
เขียนโปรแกรมภาษา C

13. 3 String Type (ชนิดข้อมูลแบบตัวข้อความ)
ในความจริงนั้น ตัวแปรชนิดข้อความไม่มีการกาหนดไว้ใน
ภาษา C แต่เราสามารถใช้ตัวแปรชนิดข้อความในรูปแบบของ
ชุดตัวแปรอักขระได้โดยใช้เทคนิคในเรื่องของ Array เข้ามาช่วย
การก าหนดค่ า ข้ อ ความให้ กั บ ตั ว แปรจะอยู่ ภ ายใน
เครื่องหมาย (‚ ‛) โดยในการสร้างต้องประกาศขนาด Array
ไว้ล่วงหน้า เพื่อเป็นการจองพื้นที่สาหรับขนาดของข้อมูล
เหนื่อย ก็
นัก พักก่อน

14. 4 Floating Point Type (ชนิดข้อมูลแบบตัวจานวนทศนิยม)
Floating Point Type เป็นชนิดข้อมูลแบบตัวเลขทศนิยม
ที่สามารถนาไปคานวณทางคณิตศาสตร์ได้ ซึ่งอาจจะมีจุด
ทศนิ ย มหรื อ ไม่ มี จุ ด ทศนิ ย มก็ ไ ด้ โดยสามารถเขี ย นในรู ป
ทศนิยมได้ ดังนี้
• เลขทศนิยม เช่น 12.568, -13.5
• เลขทศนิยมแบบยกกาลัง เช่น 2.004E+5, 4.10956E-25
ซึ่ง 2.004E+5 ก็คอ 2.004 x 105
ื
ส่วน 4.10956E ก็คอ 4.10956 x 10-25
ื

15. ตารางแสดงขนาดและขอบเขตข้อมูล
ชนิดข้อมูล ขนาดไบต์ ช่วงข้อมูล
float 4 3.4 x 10-38 ถึง 3.4 x 1038
double 8 1.7 x 10-308 ถึง 1.7 x 10308
long double 10 3.4 x 10-4932 ถึง 1.1 x 104932

16. จุดสังเกตพบว่า ชนิดข้อมูลแบบทศนิยมจะเป็นแบบ signed (คิด
เครื่องหมาย) เสมอ ซึ่งเราสามารถกาหนดค่าให้ตัวแปร โดยคานึงถึง
ข้อกาหนดดังนี้จะต้องเป็นค่าตัวเลขที่สามารถมีจุดทศนิยมได้
• ห้ามใช้เครื่องหมาย , หรือช่องว่างคั่นระหว่างตัวเลข เช่น 1,234.03
• กรณีเป็นค่าบวกไม่จาเป็นต้องใส่เครื่องหมาย + นาหน้าค่า แต่ใน
กรณีเป็นค่าลบต้องใส่เครื่องหมาย – นาหน้าค่าเสมอ
• การเขียนในรูปแบบใช้ตัวอักษร E ค่าที่ถูกกาหนดสามารถกาหนด
ได้ทั้งค่าบวกและค่าลบ
• สามารถใช้เครื่องหมาย suffix ต่อท้ายค่าที่กาหนดให้ตัวแปรได้
โดยใช้ L ต่อท้ายชนิดข้อมูล long double หรือใช้ F ต่อท้ายค่าที่เป็น
double (ใช้ตัวพิมพ์ใหญ่หรือเล็กความหมายเหมือนกัน)

17. ค่าคงที่ (Constants)
ค่าคงที่ (Constants) คือ ค่าข้อมูลชนิดใดชนิดหนึ่งที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงใน
ขณะที่โปรแกรมทางาน ตัวอย่างเช่น ค่า  ซึ่งมีค่าเท่ากับ 3.14 เป็นต้น ซึ่งใน
ภาษา C สามารถใช้งานค่าคงที่ได้ 3 รูปแบบดังนี้
1. ระบุค่าโดยตรง (Literal Constants) เป็นการกาหนด
ค่าคงที่เพื่อใช้งานโดยตรง โดยไม่มีการกาหนดค่าผ่านตัวแปร
ใด ๆ ทั้งสิ้น ตัวอย่างเช่น ‘I’, ‚Love Thailand‛, ‘007’ เป็นต้น
2. นิยามโดย # (Defined Constants) เป็นการกาหนดค่าคงที่
โดยการประกาศใช้งานไว้ในส่วนของเฮดเดอร์ไฟล์
3. เก็บไว้ในตัวแปร (Memory Constants) เป็นการกาหนด
ค่าคงที่ในรูปแบบของตัวแปร

18. กฎของการแปลงชนิดของข้อมูล
(Data Type Conversion)
ในการเขียนโปรแกรมเพื่อกาหนดการทางานอย่างใดอย่างหนึ่ง บาครั้ง
อาจมีชนิดข้อมูลต่าง ๆ ในการประมวลผลมากกว่า 1 ชนิด ดังนั้น ก่อน
ประมวลผลข้อมูลก็ควรแปลงข้อมูลต่าง ๆ ให้มีชนิดข้อมูลเดียวกันก่อน
หลักในการแปลงชนิดของข้อมูล ซึ่งสามารถแปลงได้ 2 วิธีดงนี้
ั
Implicit Type Conversion
Explicit Type Conversion

19. Implicit Type Conversion
Implicit Type Conversion
หลักการแปลงชนิดข้อมูลในวิธีนี้คือ คอมไพเลอร์จะทาหน้าที่แปลง
ชนิดข้อมูลของข้อมูลที่มีค่านัยสาคัญต่าไปเป็นชนิดข้อมูลชนิดเดียวกันกับข้อมูล
ที่มีค่านัยสาคัญสูงกว่าในชุดคาสั่งนั้น ๆ โดยอัตโนมัติ สาหรับลาดับนัยสาคัญ
ของชนิดข้อมูล สามารถอธิบายได้ ดังรูป Long double
double
float
unsigned long int
long int ลาดับนัยสาคัญ
unsigned int
int (Signifiance)
short
char

20. Explicit Type Conversion (Casting)
เป็นการเปลี่ยนประเภทชนิดข้อมูลเป็นชนิดข้อมูลตามที่เราต้องการ
โดยใช้ Explicit Type Conversion (Casting) ซึ่งมีรูปแบบดังนี้
(DataType) ExpressionOrVariableName
โดยที่ DataType คือ ชนิดข้อมูลปลายทาง
ExpressionOrVariableName คือ นิพจน์หรือตัวแปรที่ต้องการ
แปลงข้อมูล

21. ที่มา : คู่มืออบรมครูวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ คอมพิวเตอร์ โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม การเขียนโปรแกรมเบื้องต้นด้วยภาษา C บริษทซัคเซสมีเดีย
คู่มือเรียนเขียนโปรแกรมภาษา สานักพิมพ์ IDC PREMIER