หลักเกณฑ์ 61

4. สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน ได้กำหนดนโยบำยในกำร
พัฒนำกิจกำรลูกเสือให้โรงเรียนนำสู่กำรปฏิบัติอย่ำงเป็นรูปธรรม โดยส่งเสริมกำร
จัดกำรเรียนกำรสอนลูกเสือในทุกโรงเรียนทุกระดับชั้น มุ่งเน้นกำรจัดกิจกรรม
วันสำคัญทำงลูกเสือ กิจกรรมทักษะกำรดำรงชีวิต กิจกรรมสัญลักษณ์ของลูกเสือ
ตลอดจนกิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์ อันจะส่งผลต่อคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของ
นักเรียน ตำมหลักสูตรแกนกลำงกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน พุทธศักรำช 2551 และ
ค่ำนิยมหลักของคนไทย 12 ประกำร ซึ่งควรมีกำรยกย่องเชิดชูเกียรติแก่โรงเรียน
ผู้บริหำร ครู และนักเรียน ที่ทุ่มเทในกำรพัฒนำกิจกรรมลูกเสือ สำนักพัฒนำกิจกรรม
นักเรียน จึงได้กำหนดหลักเกณฑ์กำรคัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือของสำนักงำน
คณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน เพื่อเป็นคู่มือกำรดำเนินงำนให้สำนักงำนเขต
พื้นที่กำรศึกษำนำไปใช้คัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือในสังกัด
สำนักพัฒนำกิจกรรมนักเรียน หวังเป็นอย่ำงยิ่งว่ำคู่มือหลักเกณฑ์และวิธีกำร
คัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ ของสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน
เล่มนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อสำนักงำนเขตพื้นที่กำรศึกษำ และผู้ทำหน้ำที่ประเมิน
อย่ำงมีประสิทธิภำพ
สำนักพัฒนำกิจกรรมนักเรียน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน

5. หน้า
คำนำ
สำรบัญ
หลักเกณฑ์และวิธีกำรคัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ 1
เกณฑ์กำรประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ
 เกณฑ์กำรประเมินด้ำนผู้บริหำรโรงเรียน 7
 เกณฑ์กำรประเมินด้ำนผู้กำกับลูกเสือ 14
 เกณฑ์กำรประเมินด้ำนลูกเสือ 19
 เกณฑ์กำรประเมินด้ำนกำรจัดมวลกิจกรรมลูกเสือ 23
 เกณฑ์กำรประเมินด้ำนผลงำนดีเด่น 26
ภำคผนวก
 ตัวอย่ำงกำรจัดกิจกรรมโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ
 คำสั่งสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน ที่ 963/2560
ลงวันที่ 26 มิถุนำยน พ.ศ. 2560 เรื่อง แต่งตั้งคณะกรรมกำรปรับปรุงหลักเกณฑ์
และวิธีกำรคัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ

7. หลักเกณฑ์และวิธีการคัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่ 2 ด้านผู้กากับลูกเสือ 20 คะแนน
ผู้กากับลูกเสือ มีการพัฒนาตนเองทางลูกเสือ มีการวางแผนและจัดกิจกรรมลูกเสือ
ในโรงเรียน ดาเนินการบริหารงานในกองลูกเสือ ตลอดจนมีการบริหารจัดการ
แหล่งเรียนรู้ภายในและภายนอกโรงเรียนอย่างมีประสิทธิภาพ
องค์ประกอบที่ 1 ด้านผู้บริหารโรงเรียน 16 คะแนน
ผู้บริหารโรงเรียนพัฒนาตนเองให้มีคุณวุฒิทางลูกเสือ มีการกาหนดนโยบาย แผนพัฒนาและ
ระบบการบริหารกิจการลูกเสือ ให้การส่งเสริมสนับสนุน นิเทศ ติดตามและประเมินผล
กิจการลูกเสืออย่างต่อเนื่อง
2

8. หลักเกณฑ์และวิธีการคัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่ 3 ด้านลูกเสือ 20 คะแนน
ลูกเสือได้รับการพัฒนาตามหลักสูตรและวิชาพิเศษลูกเสือ มีทักษะทางลูกเสือ สามารถ
ปฏิบัติตนตามคาปฏิญาณและกฎของลูกเสือ มีจิตอาสา จิตสาธารณะ มีระเบียบวินัย
และตระหนักในคุณค่าการเป็นลูกเสือ
องค์ประกอบที่ 4 ด้านการจัดมวลกิจกรรมลูกเสือ 32 คะแนน
การจัดกิจกรรมตามข้อบังคับคณะลูกเสือแห่งชาติ กิจกรรมเทิดทูนสถาบันชาติ ศาสนา และ
พระมหากษัตริย์ ส่งเสริมจารีตประเพณี วัฒนธรรม กิจกรรมตามหลักสูตรพิเศษ และกิจกรรม
บาเพ็ญประโยชน์
องค์ประกอบที่ 5 ด้านผลงานดีเด่น 12 คะแนน
ลูกเสือ ผู้บังคับบัญชาลูกเสือ และโรงเรียนมีผลงานดีเด่นเชิงประจักษ์เป็นที่ยอมรับ
ของหน่วยงาน ชุมชนและสังคม
3

9. วิธีการคัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ
หลักการ
ให้สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาคัดเลือกตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่สานักงาน
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานกาหนด และส่งรายชื่อโรงเรียนทั้งหมด
โดยเรียงลาดับผลการประเมินตามเกณฑ์ไปยังสานักงานคณะกรรมการการศึกษา
ขั้นพื้นฐาน เพื่อประกาศเป็นโรงเรียนต้นแบบลูกเสือในระดับสานักงานคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐาน เฉพาะโรงเรียนที่ได้ลาดับที่ 1 ของสานักงานเขตพื้นที่การศึกษา
ซึ่งจะต้องได้รับคะแนน 80 คะแนนขึ้นไป จึงสามารถได้รับการประกาศเป็นโรงเรียน
ต้นแบบลูกเสือ
4

10. วิธีการคัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ
วิธีการคัดเลือก
1. สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำนกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีกำรคัดเลือก
โรงเรียนต้นแบบลูกเสือ
2. สำนักงำนเขตพื้นที่กำรศึกษำประกำศหลักเกณฑ์และวิธีกำรคัดเลือก ตำมที่สำนักงำน
คณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำนกำหนดให้โรงเรียนรับทรำบ
3. สำนักงำนเขตพื้นที่กำรศึกษำแต่งตั้งคณะกรรมกำรคัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ
จำนวน 7 - 11 คน โดยมีองค์ประกอบ ดังนี้
3.1 ผู้อำนวยกำรสำนักงำนลูกเสือเขตพื้นที่กำรศึกษำ หรือรองผู้อำนวยกำร
สำนักงำนลูกเสือเขตพื้นที่กำรศึกษำที่ได้รับมอบหมำย เป็นประธำน
3.2 ผู้อำนวยกำรลูกเสือโรงเรียน จำนวน 1 - 2 คน เป็นกรรมกำร
3.3 ผู้ทรงคุณวุฒิทำงลูกเสือที่ได้รับเครื่องหมำยวูดแบดจ์ 3 ท่อน ขึ้นไป
จำนวน 1 - 3 คน เป็นกรรมกำร
3.4 ผู้แทนคณะกรรมกำรลูกเสือเขตพื้นที่กำรศึกษำ จำนวน 1 - 2 คน
เป็นกรรมกำร
3.5 ผู้แทนผู้กำกับลูกเสือที่ได้รับเครื่องหมำยวูดแบดจ์ 3 ท่อน ขึ้นไป
จำนวน 1 - 2 คน เป็นกรรมกำร
3.6 ผู้อำนวยกำรกลุ่มส่งเสริมกำรจัดกำรศึกษำ เป็นกรรมกำรและเลขำนุกำร
3.7 ผู้รับผิดชอบงำนลูกเสือของสำนักงำนเขตพื้นที่กำรศึกษำ เป็นผู้ช่วยเลขำนุกำร
4. คณะกรรมกำรคัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ ระดับสำนักงำนเขตพื้นที่กำรศึกษำ
ดำเนินกำรประเมินตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรคัดเลือกโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ ดังนี้
4.1 ประเมินจำกเอกสำร
4.2 ประเมินจำกสภำพจริง ณ โรงเรียนที่รับกำรประเมิน
5. ประกำศผลกำรประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือในระดับสำนักงำนเขตพื้นที่กำรศึกษำ
พร้อมรำยงำนผลกำรคัดเลือกโรงเรียนที่ได้คะแนนสูงสุด ให้สำนักงำนคณะกรรมกำร
กำรศึกษำขั้นพื้นฐำน ทรำบ
6. สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำนพิจำรณำผลกำรคัดเลือกจำกสำนักงำน
เขตพื้นที่กำรศึกษำ เพื่อมอบโล่รำงวัลให้กับโรงเรียนต้นแบบลูกเสือต่อไป
5

11. 1. ระดับสำนักงำนเขตพื้นที่กำรศึกษำ ได้รับเกียรติบัตรตำมเกณฑ์ที่กำหนด
โดยมีเกณฑ์กำรได้รับเกียรติบัตรดังนี้
ระดับคะแนน 80 – 100 ได้รับรำงวัลเกียรติบัตรเหรียญทอง
ระดับคะแนน 70 – 79 ได้รับรำงวัลเกียรติบัตรเหรียญเงิน
ระดับคะแนน 60 – 69 ได้รับรำงวัลเกียรติบัตรเหรียญทองแดง
ระดับคะแนนต่ำกว่ำ 60 ไม่ผ่ำนกำรคัดเลือก
2. ระดับสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน ได้รับโล่ เกียรติบัตรและงบประมำณ
พัฒนำกิจกำรลูกเสือโรงเรียน
3. ขอสงวนสิทธิ์โรงเรียนที่ได้รับกำรคัดเลือกเป็นโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ
ของสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำนแล้ว ไม่สำมำรถส่งผลงำน
เพื่อประเมินเป็นโรงเรียนต้นแบบลูกเสือของ สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน
ในปีต่อๆ ไป
6
รางวัลโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ

13. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่1ด้านผู้บริหารโรงเรียน16คะแนน
8

14. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่1ด้านผู้บริหารโรงเรียน16คะแนน
9

15. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่1ด้านผู้บริหารโรงเรียน16คะแนน
10

16. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่1ด้านผู้บริหารโรงเรียน16คะแนน
11

17. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่1ด้านผู้บริหารโรงเรียน16คะแนน
12

18. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่1ด้านผู้บริหารโรงเรียน16คะแนน
13

20. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่2ด้านผู้กากับลูกเสือ20คะแนน
15

21. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่2ด้านผู้กากับลูกเสือ20คะแนน
16

22. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่2ด้านผู้กากับลูกเสือ20คะแนน
17

23. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่2ด้านผู้กากับลูกเสือ20คะแนน
18

25. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่3ด้านลูกเสือ20คะแนน
20

26. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่3ด้านลูกเสือ20คะแนน
21

27. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่3ด้านลูกเสือ20คะแนน
22

29. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่4ด้านการจัดมวลกิจกรรมลูกเสือ32คะแนน
24

30. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่4ด้านการจัดมวลกิจกรรมลูกเสือ32คะแนน
25

32. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่5ด้านผลงานดีเด่น12คะแนน
27

33. เกณฑ์การประเมินโรงเรียนต้นแบบลูกเสือสานักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน
องค์ประกอบที่5ด้านผลงานดีเด่น12คะแนน
28

35. 30
1. ด้านผู้บริหารโรงเรียน
1.1 กำหนดนโยบำยและวำงแผนในกองลูกเสือ
1.2 กำรพัฒนำคุณวุฒิและกำรทบทวนควำมรู้
1.3 กำรนิเทศกำกับติดตำม
1.4 กำรสนับสนุนในกองลูกเสือ 4 M.
1.5 กำรเสริมสร้ำงขวัญและกำลังใจ
1.6 กำรสร้ำงเครือข่ำย
1.7 กำรสร้ำงรูปแบบกำรพัฒนำสถำนศึกษำให้มีประสิทธิผล
เพื่อพัฒนำคุณลักษณะในกองลูกเสือ
1.8 กำรประชำสัมพันธ์ เผยแพร่ กิจกรรมในกองลูกเสือ
1.9 จัดค่ำยลูกเสือโรงเรียน
ด้านผู้บริหารโรงรียน

36. 31
2. ด้านผู้กากับลูกเสือ
2.1 กำรจัดทำแผนกำรฝึกอบรมตำมข้อบังคับว่ำด้วยหลักสูตร
และวิชำพิเศษลูกเสือ
2.2 กำรจัดทำแผนกำรฝึกอบรมหน่วยลูกเสือพิเศษ
2.3 กำรนิเทศตำมผลของผู้กำกับกลุ่ม
2.4 กำรพัฒนำคุณวุฒิผู้บังคับบัญชำลูกเสือและกำรทบทวน
ควำมรู้ผู้บังคับบัญชำลูกเสือ
2.5 กำรสร้ำงสื่อ-นวัตกรรม
2.6 กำรบำเพ็ญประโยชน์และร่วมงำนชุมชน
2.7 กำรประชำสัมพันธ์กิจกรรมของกองลูกเสือ
ด้านผู้กากับลูกเสือ

37. 32
3. ด้านลูกเสือ
3.1 กำรจัดอบรมรำยสัปดำห์
3.2 กำรจัดอบรมนำยหมู่ลูกเสือ
3.3 กำรทดสอบวิชำพิเศษลูกเสือ
3.4 จัดกิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์
3.5 จัดกิจกรรมวันสำคัญ
3.6 กำรจัดตั้งหน่วยลูกเสือพิเศษ
- กิจกรรมเจ้ำหน้ำที่สวัสดิภำพนักเรียน (ลูกเสือจรำจร)
- ลูกเสือช่อสะอำด
- ลูกเสือทักษะชีวิต
- ลูกเสือต้ำนยำเสพติด
- ลูกเสืออนุรักษ์ธรรมชำติ
- ลูกเสืออำสำ กกต.
- ลูกเสือไซเบอร์
- ลูกเสือบรรเทำสำธำรณภัย
3.7 กิจกรรมอยู่ค่ำยพักแรม
ด้านลูกเสือ

38. 33
4. มวลกิจกรรมลูกเสือ
4.1 พิธีเปิด-ปิด กำรประชุมกองลูกเสือ
4.2 กิจกรรมวิชำพิเศษ
4.3 กิจกรรมเดินทำงไกลและแรมคืน
4.4 พิธีกำรพิเศษทำงลูกเสือ
4.5 พิธีกำรวันสำคัญทำงลูกเสือ
4.6 กำรแข่งขันทักษะทำงลูกเสือ
4.7 กำรร่วมกิจกรรมวันสำคัญ
4.8 กิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์เพื่อส่วนรวม
4.9 กำรร่วมชุมนุมลูกเสือทุกระดับ
4.10 กำรจัดกิจกรรมนักเรียนโดยใช้กิจกรรมลูกเสือ
(โรงเรียนวิถีลูกเสือ)
ด้านมวลกิจกรรม

39. 34
5. ผลงานดีเด่น
5.1 กำรประกวดระเบียบแถว
5.2 กำรแข่งขันทักษะลูกเสือ ในงำนศิลปหัตถกรรมทุกระดับ
5.3 รำงวัลโรงเรียนต้นแบบลูกเสือ สพฐ.
5.4 รำงวัลผู้บังคับบัญชำลูกเสือดีเด่น
5.5 เหรียญลูกเสือสรรเสริญ
5.6 เหรียญลูกเสือสดุดี
5.7 เข็มลูกเสือบำเพ็ญประโยชน์
ด้านผลงานดีเด่น