คำกริยา เป็นคำที่แสดงอาการ

1. คากริยาปั่นจักรยาน
ไหว้ กระโดด
เดินเล่น

2. คากริยา หมายถึง คาที่แสดงอาการ ของนามและสรรพนาม หรือ
แสดงการกระทาของประธาน
ความหมายของคากริยา

3. คากริยาแบ่งออกเป็น ๕ ชนิด ได้แก่
๑. คากริยาไม่ต้องมีกรรม (อกรรมกริยา)
๒. คากริยาที่ต้องมีกรรม (สกรรมกริยา)
๓. คากริยาอาศัยส่วนเติมเต็ม (วิกตรรถกริยา)
๔. คากริยาช่วย (กริยานุเคราะห์)
๕. คากริยาที่ทาหน้าที่คานาม (กริยาสภาวมาลา)
ชนิดของคากริยา

4. หมายถึง กริยาที่มีความหมายครบถ้วนในตัวเองโดยไม่ต้องมีกรรม
มารับ แต่ถ้าต้องการให้มีความชัดเจนมากยิ่งขึ้น ต้องมีคาหรือวลีมาขยาย
๑. คากริยาไม่ต้องมีกรรม (อกรรมกริยา)

5. - กบกระโดด
- กระดาษปลิว
- ครูยืนในห้อง
- เด็กนั่งบนเตียง
- นกบินในอากาศ
- นักเรียนเดินที่ถนน
- ต้นไม้โค่นข้างสนาม
ตัวอย่างอกรรมกริยา และการใช้

6. หมายถึง คากริยาที่ต้องมีกรรมมารับ จึงจะได้ความสมบูรณ์ครบถ้วน
ตัวอย่างสกรรมกริยา และการใช้
- ทหารถือปืน
- พ่อค้าขายของ
- คนครัวหุงข้าว
- คนสวนปลูกผัก
- น้องตัดกระดาษ
- คุณยายสอนหลาน
- นักกีฬาเล่นฟุตบอล
๒. คากริยาที่ต้องมีกรรม (สกรรมกริยา)

7. หมายถึง กริยาที่ต้องอาศัยส่วนเติมเต็ม เป็นกริยาที่ไม่มีความ
สมบูรณ์ในตัวเอง ต้องมีคานาม คาสรรพนาม หรือคาวิเศษณ์มาขยายจึง
จะได้ใจความ ได้แก่คาว่า เป็น เหมือน เท่า คล้าย คือ เสมือน ดุจ
ประดุจ ประหนึ่ง ราวกับ เพียงดัง เปรียบเหมือน อุปมาเหมือน เป็น
ต้น
๓. คากริยาอาศัยส่วนเติมเต็ม (วิกตรรถกริยา)

8. - เธอสูงเท่าฉัน
- แมวคล้ายเสือ
- นายแดงเป็นครู
- รูปร่างราวกับยักษ์
- ตาน้องประหนึ่งตาเนื้อ
- คาพูดเปรียบเสมือนเข็ม
- เขาอุปมาเหมือนสุนัขบ้า
- วาจาดุจตะไกรที่คมกริบ
- มดบางชนิดตัวเท่าปลวก
- เขาเสมือนนักโทษที่ฆ่าคน
ตัวอย่างวิกตรรถกริยา และการใช้

9. หมายถึง คากริยาที่ทาหน้าที่ช่วยหรือประกอบคากริยาสาคัญใน
ประโยค ได้แก่คาว่า กาลัง จะ ได้ แล้ว จง อย่า โปรด ช่วย ต้อง ควร
คง คงจะ อาจจะ เป็นต้น
๔. คากริยาช่วย (กริยานุเคราะห์)

10. - ฝนน่าจะตก
- ฉันจะไปตลาด
- เขากาลังทางาน
- โปรดงดสูบบุหรี่
- ท่านจงเชื่อมั่นในตัวเขา
- ฉันทาเลขข้อนี้เสร็จแล้ว
ตัวอย่างกริยานุเคราะห์ และการใช้

11. หมายถึง คากริยาที่ทาหน้าที่คล้ายกับนาม อาจจะเป็นประธานเป็น
กรรม หรือบทขยายส่วนใดส่วนหนึ่ง
ตัวอย่างกริยาสภาวมาลา และการใช้
- ฉันชอบดูภาพยนตร์ (ทาหน้าที่เป็นกรรม)
- เขาออมทรัพย์ไว้เพื่อซื้อรองเท้า (ทาหน้าที่เป็นบทขยาย)
- นอนมีประโยชน์กว่าอิริยาบถอื่น(ทาหน้าที่เป็นประธาน)
๕. คากริยาที่ทาหน้าที่คานาม (กริยาสภาวมาลา)

12. หน้าที่ของคากริยา
๑. ทาหน้าที่เป็นตัวแสดงในภาคแสดงของประโยค เช่น
- ขนมวางอยู่บนโต๊ะ
- นักเรียนอ่านหนังสือทุกวัน
๒. ทาหน้าที่ขยายคานาม เช่น
- วันเดินทางของเขาคือวันพรุ่งนี้
(เดินทาง เป็นคากริยาที่ไปขยายคานาม วัน)

13. ๓. ทาหน้าที่ขยายกริยา เช่น
- เด็กคนนั้นนั่งดูนก
(ดู เป็นคากริยาที่ไปขยายคากริยา นั่ง)
๔. ทาหน้าที่เหมือนคานาม เช่น
- เด็กชอบเดินเร็ว ๆ
(เดิน เป็นคากริยา ทาหน้าที่เป็นกรรมของประโยค)
- ออกกาลังกายทุกวันทาให้ร่างกายแข็งแรง
(ออกกาลังกาย เป็นคากริยา ทาหน้าที่เป็นประธานของประโยค)