More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับคติชนวิทยา
Similar to ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับคติชนวิทยา (19)
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับคติชนวิทยา
- 1. รายวิชา ศท 331 คติชนวิทยา อาจารย์วาสนา ศรีรักษ์
- 2. คติชนวิทยา = คติ + ชน + วิทยา คติชน = Folklore = Folk + lore คติชน = คติ + ชน = วิถีแห่งผู้คน
- 3. Folk = กลุ่มชนพื้นเมืองที่เป็น เจ้าของถิ่น Lore = การดาเนินชีวิต
- 4. คำถำม คน หมายถึง “ใคร” วิถี แปลว่า “อะไร” การศึกษาวิถีแห่งผู้คน คือ การศึกษาอะไร
- 5. วิชาที่มุ่งเน้นการศึกษาข้อมูลทางวัฒนธรรม ของมนุษย์ที่มีการถ่ายทอดสืบต่อกันมา ทั้งใน ชนบทและในสังคมเมือง หรือ ในสังคมใดๆ ก็ตามที่มีการรวมกลุ่มของมนุษย์ ทั้งที่สืบทอด ด้วยการบอกเล่าแบบมุขปาฐะ และการบันทึก เป็นลายลักษณ์อักษร
- 6. ข้อมูลคติชน ตานาน (Myth) นิทาน (Tale) นิยายประจาถิ่น (Legend) เพลง (Song & Lyrics) ปริศนาคาทาย (Riddle) ความเชื่อ ประเพณีพิธีกรรม สานวน ภาษิต พังเพย การละเล่น การแสดง เครื่องมือเครื่องใช้ อาหารการกิน ยาพื้นบ้าน
- 8. ความหมายระยะแรกของคติชน (คติชาวบ้าน) เป็นสิ่งที่รับช่วงต่อๆ กันมา ใช้ความจาหรือการท่องมากกว่า การบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร ไม่ปรากฏชื่อผู้แต่ง, ไม่ทราบว่า ใครแต่ง เป็นเรื่องของคนที่มีการศึกษาต่า หรือเป็นคนส่วนใหญ่ของประเทศ ถ่ายทอดต่อเนื่องกันทางปาก (ที่ เรียกว่า มุขปาฐะ) ชำวบ้ำน หมายถึง.. ผู้ได้รับการศึกษาค่อนข้างน้อย มีความเป็นอยู่เรียบง่าย เป็นคนส่วนใหญ่ของประเทศ มีฐานะทางเศรษฐกิจไม่แน่นอน ส่วนใหญ่จน บางกลุ่มเท่านั้นที่ ร่ารวย
- 9. ความหมายระยะแรก การศึกษาข้อมูลทางวัฒนธรรมในวิถีชีวิตแบบชาวบ้านซึ่งโดยมาก หมายถึงชาวชนบท ไม่ว่าจะเป็นตานาน นิทาน เพลง ภาษิต พังเพย ปริศนาคาทาย การละเล่นและการแสดงพื้นบ้าน รวมทั้ง ขนบธรรมเนียม ประเพณี ความเชื่อและพิธีกรรมในสังคมระดับชาว ชนบทที่มีวิถีชีวิตแบบเก่าแก่ดั้งเดิม เมื่อพูดถึงคาว่า Folklore มักหมายถึงเฉพาะคติชาวบ้านที่มี ขอบเขตอยู่ในบริบทของสังคมชาวนา ไม่รวมชาวเมืองและไม่คิดว่า ชาวเมืองจะมีคติชนของตนเองได้
- 10. ความหมายระยะหลัง ศาสตร์ที่สนใจศึกษาเรื่องราวข้อมูลทางวัฒนธรรมของ กลุ่มชนใดกลุ่มชนหนึ่งที่มีเอกลักษณ์ร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็น สังคมเกษตรกรรม สังคมเมือง สังคมอุตสาหกรรม สังคมเก่า สังคมใหม่ ไม่เน้น folk แต่เน้น lore
- 11. คติชน หมายถึง เรื่องของคนและชุมชน คติชนวิทยา = ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับ คนและชุมชน
- 12. Folklore = คติชนวิทยา วิทยา = วิชา, ศาสตร์, การศึกษา เรียนรู้ คติชนวิทยา = การศึกษาเรียนรู้ วิชาคติชน หรือ การศึกษาเรียนรู้ วิถีแห่งผู้คน Folklorist = นักคติชน ผู้ที่นาเอาความรู้ทางด้านทฤษฎีคติ ชนวิทยาทางตะวันตกมาเป็น แนวทางในการศึกษาวิเคราะห์ และ จัดประเภทของข้อมูลคติชนในแต่ละ สาขาย่อย ผู้ที่พยายามเข้าใจวิถีแห่งกลุ่มชน และสามารถอยู่ร่วมกับกลุ่มชนทุก กลุ่มชนในสังคมได้อย่างเป็นสุข
- 13. จุดมุ่งหมายในการเรียนคติชนวิทยา เพื่อศึกษาให้เข้าใจคนและกลุ่มชน รวมถึงสังคมตามสภาพ ความเป็นจริง เพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานนาไปสู่ความเข้าใจคน และกลุ่มชนนั้นๆ โดยไม่คิดเปลี่ยนแปลงรูปแบบใดๆ เพราะ เอกลักษณ์ของคน กลุ่มชน และชุมชนทุกแห่งล้วนน่าสนใจ และทุกสิ่งเป็นอย่างนั้น มีความดีงามจึงได้รับการยอมรับและ สืบทอดปฏิบัติกันมาเป็นระยะเวลายาวนาน