öğretim ilke ve yöntemleri

3.  Eski-yeni bilgi arasında ilişki kurma
çevre etkileşimi
yaparak yaşayarak öğrenme
 Bu yaklaşımda bilginin tekrarı değil, bilginin transferi
ve yeniden yapılandırılması söz konusudur.
Öğrenciler bilgiyi araştırıp keşfederek, yorumlayarak,
yeniden yapılandırarak ve çevreyle etkileşim kurarak
yapılandırır. Öğrenmede amaç, hedeflere öğrencileri
ulaştırmak değil, öğrencilerin bilgiyi zihinsel olarak
anlamlandırmaları, tartışmaları ve değerlendirmeleridir.
Bilgi, öğrenenin yaşantısından bağımsız
gerçekleşemez.

4. *Yapılandırmacı yaklaşımı merkeze alan program
tasarımları ’Öğrencilere ne öğretilmeli?’ sorusu yerine,
‘Öğrenci nasıl öğrenir?’ sorusunu temel alırlar.
*Öğrenme sorumluluğu, öğrencilere bırakılır.
*Öğretmen öğretmez, bilgi aktarmaz ya da öğretim sürecini
yönetmez.
*Yapılandırmacılığın arkasında ilerlemecilik ve yeniden
kurmacılık felsefe akımları vardır. Yeni öğretim programları,
yapılandırmacı yaklaşım temellidir.

5. *Bu yaklaşım ile ilgili sorulan sorularda gerçek bilgiye
ulaşma/kesin(doğru) bilgiye ulaşma gibi bir özellik ifade
eden cevaplar yanlıştır.
*Öğrenme durumsaldır ve çevre şartlarına göre şekillenir.
Bilgi, deneyimlerle oluşan anlamlardır. Öğrencilerin bilgi
yapılarını kendilerinin oluşturacakları öğrenme yaşantıları
düzenlenmelidir.
*Öznel ve yorumlu bilgi kullanılır. Bilgi ve gerçek kişi ve
zamana göre değişir.

6. Vico, Piaget, Vygotsky, Ernst Von Glasersfeld, Bruner, John
Dewey, Gestalt gibi bilim adamlarının çalışmaları
yapılandırmacılığın temellerini atmıştır.Üç bakış açısı vardır:
Bilişsel, sosyal ve radikal görüş.
1.BİLİŞSEL YAPILANDIRMACILIK: Piaget’in zihinsel gelişim
ilkeleri ve bilginin zihinde anlamlandırılması katkı sağlamıştır.
Öğrenme etkileşimlidir, öğrencilerin önbilgileri üzerine kurulur.
Öğrenciye önceki bilgisinin açıklayamayacağı bir durum
yaşatılır, dengesizlik yaratılır. Yeni öğrenmelerle yeni bir
dengeye ulaşılır ve öğrenme gerçekleşir. Öğrenme;
özümleme, düzenleme ve denge ilkeleriyle açıklanmaktadır.
Birey yeni bilgiyi mevcut bilişsel yapısını kullanarak
anlamlandırır.

7.  2.SOSYAL YAPILANDIRMACILIK
Vygotsky’nin öğrenmenin gerçekleştiği sosyal ortam
ve dil gelişiminin öğrenmeye etkileri konulu
yaklaşımından etkilenmiştir. Sınıfta öğretmen-
öğrenci, öğrenci-öğretmen ve öğrenci çevre
etkileşimi önemlidir. Bireyin sosyal etkileşiminin
bilgiyi yapılandırmadaki önemine vurgu
yapılmaktadır. Bu yaklaşım Vygotsky’nin ‘Yakınsak
gelişim alanı’ olarak adlandırılmaktadır. Öğretmenin
rolü yakınsak alan içinde kalarak öğrencinin içinde
kalarak öğrencinin bilgiyi yapılandırmasına rehber
olur.

8. Bilginin ve gerçeğin öznelliğine vurgu yapan radikal
yapılandırmacı olarak Ernst Von Glasersfeld’in önemli
katkıları olmuştur.Glasersfeld, bilginin
anlamlandırılmasına ve öğrenmeyi öğrenme yollarına
vurgu yapmıştır.
Glasersfeld’e göre radikal yapılandırmacılığın dayandığı iki
temel varsayım vardır:
1.Bilgi etkin bir şekilde bireysel olarak yapılandırılır,pasif bir
şekilde çevreden alınamaz.
2.Öğrenmeye başlamak, bireyin tecrübeye, deneye dayalı
dünyasını organize eden uyarlanmış süreçtir; öğrenen
kişi aklının dışındaki var olan dünyayı bağımsız bir
şekilde keşfedemez. Bilgi dış dünyayı yansıtmak zorunda
değildir.

9.  Yapılandırmacılığın Temel Öğeleri
– Sürece öğrencilerin ilgilerini uyandıracak, gündelik
hayatta karşılaşabileceği bir problemle başlanmalıdır.
– Önceki bilgilerle yeni bilgiler arasında ilişkilendirme
yapılabilmelidir.
– Metot olarak tümdengelim metodu kullanılır.
– Öğretim süreci öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarına göre an
ve an düzenleme söz konusudur. Yaşantı merkezli içerik
düzenleme sürecidir.
– Etkinlikler birincil kaynaklıdır. Yani etkinlik merkezlidir.
Disiplinler arası ve bütünleşik bir öğrenme söz
konusudur.
– Öğrenci kendi öğrenmesinden sorumludur ve aktiftir.
Yani bilgiyi kendisi öğretiyor.

10. Öğretmen etkinlik merkezinde rehber
değildir. Öğretmen öğrenciyle birlikte
öğrenen kişidir. Öğretmen rehberse
öğrencinin gideceği yer bellidir. Bu da
yapılandırmacılığın mantığına uymaz.
-Öğrencinin neyi ne kadar öğrendiği önemli
değildir. İşine yarayan kadarını öğrenmesi
yeterlidir.

11. - Öğrenme ve dil içiçedir. Deneyimlerin oluşabilmesi dile
bağlıdır.
– Öğrenme sosyal bir etkinliktir, diğer insanlarla kurulan
ilişkiler sonucu ortaya çıkar.
– Öğrenme durumsaldır. Dolayısıyla çevreye göre değişir.
– Öğrenme gelişimseldir. Genişleyen bir yapı halindedir.
– Süreklidir ve yaşam boyu devam eder.
– Temel amaç öğrenmeyi öğretmektir.
– Doğuştan gelmez. Kişi edilgen değildir.
– Sanal değil, gerçek durumlar üzerinde çalışılması gerekir.
– Özerklik ve girişimciliğe özendirilir.
– Öğrenme ve değerlendirme iç içedir. Portfolyo
değerlendirme yani tümel değerlendirme kullanılır. Ayrıca
hedefler ölçüt olamaz.

12. Ortam Hazırlanması
– Gerçek durumdan alınan zengin bir öğrenme çevresi
oluşturulmalıdır.
– Ortam, öğrencilerin kendi öğrenme stratejisini
düzenleyebileceği şekilde olmalıdır.
– Ortam, öğrencinin çözüm yollarını tamamen kendisi bulacak
şekilde hazırlanmalıdır.
– Bireyin kendisini ifade etmesine ve bütüncül gelişimine
olanak sağlamalıdır.
– Planlama sürecini öğretmen ve öğrenci birlikte belirlemelidir.
– Çok boyutlu bir değerlendirme sürecine izin vermelidir.
Deneyimler dikkate alınmak zorundadır.

13. Geleneksel Görüş Yapılandırmacı Görüş
Bilgi, bireylerin dışındadır ve
öğretmenlerden öğrencilere aktarılır.
Bilgi, kişisel anlama sahiptir. Bireysel
olarak öğrenciler tarafından oluşturulur.
Öğrenciler duyduklarını ve okuduklarını
öğrenirler. Öğrenme daha çok
öğretmenin iyi anlatmasına bağlıdır.
Öğrenciler kendi bilgilerini oluştururlar.
Duyduklarını ve okuduklarını önceki
öğrenmelerine ve alışkanlıklarına dayalı
olarak yorumlarlar.
Öğrenme, öğrenciler öğretilenleri tekrar
ettiği zaman başarılı olur.
Öğrenme, öğrenciler kavramsal
anlamayı gösterebildiklerinde
başarılıdır.

14. 14 5.1.2016

15. 15 5.1.2016

16. 16 5.1.2016

17.  Yapılandırmacılık kuramını sınıfta nasıl
uygulanabileceğini açıklayan çeşitli eğitimsel
modeller tasarlanmıştır. Bu modeller bilimsel
bilgi, araştırmanın doğası, araştırma süreci ve
öğrenmenin amaçları dikkate alınarak
oluşturulur. Bunlardan bazıları
• 3E (Öğrenme Halkası )
• 4 E
• 5E
• 7E

18. Giriş
Keşfetme
Açıklama
Genişletme
Kapsamına
Alma
Değiştirme
Değerlendirme

19. 1) Giriş: Öğrenci ön bilgileri ve ne düşündükleri ortaya çıkartılır.
Öğrenciler yeni anlatılacak konuyla ilgili düşünmeye sevk
edilmektedir.
2) Keşfetme: Öğrenciler etkinlik dahilinde serbest düşünerek
tahminler yapar, hipotez kurarlar. Çözüm yönelik alternatif
deneyler yapan öğrenciler buldukları sonuç üzerinde tartışırlar.
-Öğrencilerin yeni karşılaştıkları olayı keşfetmek ve gözden
geçirmek için sorgulama yöntemi kullanılmaktadır.
3) Açıklama: Öğrenciler grup tartışmaları ve öğretmenin
rehberliğinde seçilen kavramların açıklama ve tanımlamalarını
yaparlar. Ayrıca öğretmenin yaptığı açıklamaları dinleyen
öğrenciler bu açıklamaları dinleyerek yorumlamaya çalışırlar.

20. 4) Genişletme: Öğrencilerin kavramları, tanımlamaları ve
açıklamaları araştırmaları ve bunları kullanılması istenir.
Öğrenciler önceki bilgilerinin yardımıyla yeni soru ve çözüm
yolları üretir. Tüm bunları yaparken öğrenci, öğretmenin
teşvikine ihtiyaç duyar ve gerekli bilgi ve delillere sahip
olduklarının farkına varılması sağlanır.
5) Kapsamına Alma: Öğretmen mevcut kavramların diğer
alanlardaki anlamlarını da hatırlatır, karşılaştırır ve bu yolla yeni
kavramlar oluşturur. Bu yönde öğrencilere yeni sorular sorulur.
Öğrenciler ise yeni kavramlarla önceki öğrendikleri kavramlar
arasındaki ilişkiyi görürler.
6) Değiştirme: Grup tartışması yoluyla kavramlar hakkında
bilgi paylaşımı yapılır. Grup tartışmasıyla öğrencilerin fikirleri
değişebilir. Fikirleri değişen öğrenciler bu yolda yeni plan ve
deneyler yapmalıdır.

21. 7) İnceleme – Sınama: 7e modelinin son aşaması olan
inceleme aşamasında öğretmen, öğrencilerin kazandıkları yeni
kavram ve becerileri inceler , bunları ölçerek davranış
değişikliklerinin sebeplerini açıklamaya çalışır. Öğretmenin açık
uçlu sorularına karşılık öğrenciler delillerini ve açıklamalarını
ortaya koyarak açık uçlu cevaplar vermeye çalışır.

22. Giriş
Keşfetme
Açıklama
Derinleştir
me
Değerlendir
me

23. 1) Giriş: Ön öğrenmelerin değerlendirilmesi, merak uyandırılması, hazır
bulunuşluğun ortaya çıkartılması gibi etkinlikleri kapsamaktadır.
Öğretmen kavramları, ilkeleri kesinlikle hazır olarak vermez. Sorduğu
sorularla öğrencilere hatırlatmaya çalışır.
-5e modeli giriş bölümünde ön bilgilere erişim sağlanır, merak
uyandırılır, öğrencilere ”neden” sorusu sordurulur, öğrenciler motive
edilir ve öğrencilerin ilgisi çekilir.
2) Keşfetme: Öğrenci bir problem durumuyla karşılaştırılır ve bu
problemi çözmesi beklenir.
-Öğrencinin en aktif olduğu basamaktır.
-5e modeli keşfetme bölümünde, öğrencilerle laboratuvar etkinlikleri
yapılır ve birlikte çalışılır, öğrenciler kendi kararlarını kendileri verir ve
bir problem durumunda soru ve fikir üretir.

24. 3) Açıklama: Öğrenci problemin nasıl çözüldüğünü, problemi
nasıl formüle ettiğini, problemin çözüm yollarının neler olduğunu
ve nasıl transfer ettiğini ortaya koyar. Öğrenci bunu tek başına
gerçekleştiremeyebilir. Bu yüzden öğretmen ipuçları verir.
-5e modeli açıklama bölümünde, öğrencilere ulaştıkları yargıları
hakkında sorular sorulur, sınıfta tartışma yürütülür, daha fazla
soru üretilir ve yeni tanımlar araştırılır.
4) Derinleştirme: Öğrenci yeni bir problem durumuyla
karşılaştırılır. Bu problem çözülürken kavramlara ilişkin alt
kavramlara dair yeni formüller elde eder.
-5e modeli derinleştirme bölümünde, öğrencilerin kavramsal
anlama yetenekleri geliştirilir, öğrencilerin yeni deneyimlerle
daha derinlemesine ve geniş anlama yeteneği geliştirilir.

25. 5) Değerlendirme: Kpss öğretim yöntem ve teknikleri dersine ait
5e modelinin son süreci olan değerlendirme sürecini öğrenci ve
öğretmen birlikte gerçekleştirir. Süreç yönelimli bir değerlendirme
vardır.
-Portfolyo, dereceli puanlama anahtarı, rubrik değerlendirme
yöntemleri içinde yer alır.
Sürecin sonunda ilk dört basamağı betimleyen bir rapor
öğrenciden istenir.
-5e modeli değerlendirme bölümünde, öz değerlendirme,
öğretmen gözlemi, performans değerlendirme, portfolyo ve rubrik
yer almaktadır.

26. Piaget’nin bilişsel gelişim teorisi temele alınarak geliştirilmiş bir
öğretim tekniğidir. Sınıfta üç aşama ya da üç halka halinde
uygulanır.
1.Halka: İnceleme ya da veri toplama: Öğrenciler bu aşamada
çeşitli araç-gereç ya da materyalleri öğretmenin gözetiminde
inceler. Böylelikle öğrencilerin zihninde, kendisinde var olan
bilgilerle çözümleyemeyeceği, birtakım sorular oluşur. Öğrenci
öğrenmeye hazır hale gelir.

27. 2.Halka: Kavramın tanıtımı: Öğrenciye yeni kavramın tanımı ya
öğretmen tarafından ya da kitap, film vs. aracılığıyla verilir. Bu
ikinci aşama birinciyi mutlaka takip etmelidir.
3.Halka: Kavramın uygulanması: Öğrenci, öğreneceği yeni
kavramı farklı durumlarda kullanır, pekiştirir. Öğrencinin yaparak
yaşayarak öğrenmesi, diğer öğrencilerle ve öğretmenle iletişimi
önemlidir.

28. 1-Araştırma
2-Kavram Tanıtımı
3-Kavram Uygulama
1-Güdüleme
2-Araştırma
3-Açıklama
4-Derinleştirme
5-Değerlendirme
1-Güdüleme
2-Ön bilgi belirleme
3-Araştırma
4-Açıklama
7-Değerlendirme
5-Derinleştirme
6-Değiştirme/İlişkilendirme
3E 5E 7E

30. I. İlgi yada anlam dışı dünyada bireyden bağımsız değildir.
II. Bilgi birey tarafından etkin bir biçimde zihinde oluşturulur.
III. Öğrenme sorumluluğu öğrencidedir.
IV. Birincil bilgi kaynakları kullanılır.
V. Öğrencilere öğrenme yaşantıları sağlanır.
Yukarıda özellikleri verilen öğretme – öğrenme yaklaşımı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yapılandırmacı yaklaşım
B) Tam öğrenme D) Programlı öğretim
C) İşbirlikli öğrenme E) Bireyselleştirilmiş
öğretim
Cevap A

31. 2. Aşağıdakilerden hangisi Yapılandırıcı Öğrenme
Kuramına göre yanlıştır?
A) Tek bir doğru olmadığı düşünülür.
B) Ürün kadar süreçte değerlidir.
C) Zihinsel süreçler öğrenmede önemlidir.
D) Öğretim hedefleri önceden öğretmen tarafından
belirlenir.
E) Esnek bir içerik yapısı vardır.
Cevap D

32. 3. Uygulanmakta olan ilk ve ortaöğretim programlarının
temelini yapılandırmacılık kuramının oluşturduğu
belirtilmektedir.
Yapılandırmacılık kuramına göre hareket eden bir
öğretmenin, sınıfında aşağıdakilerden hangisini
yapmaması beklenir? (2009)
A) Çeşitli testler kullanarak öğrencilerin hazırbulunuşluk
düzeylerini belirleme
B) Öğrencilerin konuyla ilgili bilgi sahibi olmadıklarını
varsayma ve derse temel kavramları öğreterek başlama
C) Yeni bir konu ya da üniteye başlarken öğrencileri hedeften
haberdar etme
D) Öğrencilere proje çalışmalarında ve işbirliğine dayalı
etkinliklerde daha fazla rol verme
E) Öğrencilerin görüşlerini ve bakış açılarını dikkate alarak
dersi planlama
B

33. 4-2005'te uygulamaya konulan ilköğretim
programlarının dayandığı belirtilen' yapılandırmacı
(oluşturmacı) öğrenme yaklaşımı için
aşağıdakilerden hangisi doğrudur? (2008)
A) Öğretmen, bilgileri yapılandırarak sistematik bir
biçimde Öğrenciye sunmalıdır.
B) Bilginin nasıl yapılandırılacağını ve nasıl
kulanılacağını, ders kitapları ve öğretmen kılavuzları
ayrıntılı olarak anlatmalıdır.
C) Öğrencilerin, önceden öğrendikleri bilgileri zaman
zaman tekrar edip hatırlamaları önemlidir.
D) Öğrenciler, öğretmenden, öğretim araçlarından ve
kitaplardan öğrendikleri bilgileri gerektiği zaman ve
kendilerinden istendiğinde bir düzen içinde
sunmalıdır.
E) Bilişsel etkinlikler içinde öğrenilen yeni bilgiler eski
öğrenilenlerle birlikte yorumlanır, geliştirilir ve
sentezlenir.
E

34. 5-Öğrenenlere, bilgiye ulaşma yollarını
keşfetmelerinde yardımcı olur. Yukarıdaki
özelliklere sahip olan bir öğretmenin,
aşağıdaki öğretme-öğrenme
yaklaşımlarından hangisini benimsediği
söylenebilir? (2007)
A) Proje tabanlı
B) Davranışçı
C) Konu merkezli
D) Geniş alan
E) Yapılandırmacı
E

35.  6-Aşağıda verilen öğretme – öğrenme
yaklaşımı / kurucusu eşleştirmesi doğru
olarak verilmiştir?
 A-Yapılandırmacı öğrenme – Piaget
 B-Buluş yoluyla öğrenme – Asubel
 C-Sunuş yoluyla öğrenme – Brunner
 D-Tam öğrenme – Glasser
 E-Programlı öğretim – Bloom

 Cevap: A


36. CEVAP: E

37.  7-Öğrenim halkasında öğrencilerin öğrendikleri
kavramı yeni ve farklı durumlara uyarladıkları,
öğrendiklerini anlamlandırıp pekiştirdikleri aşama
hangisidir?
A- Keşif Aşaması
B- Terim Tanıtımı Aşaması
C- Derinleştirme Aşaması
D- Kavram uygulama Aşaması
E- Değerlendirme Aşaması
Cevap: D

38.  Dersinde maddelerin ısı iletkenliği ve yalıtım konusunu
işleyen öğretmen, öğrencilere evde kaynayan çorbayı
karıştırırken elin yanmaması için metal veya tahta ka-
şıktan hangisinin tercih edilmesi gerektiğini sorar ve
nedenlerini grup arkadaşlarıyla paylaşmalarını sağlar.
Bu etkinlik, yapılandırmacı öğrenmenin 5E modelinin
hangi aşamasını en iyi ifade eder?
A) Keşfetme B) Derinleştirme C) Girme
D)Açıklama E) Değerlendirme
Cevap: C