Hoe kun je ICT binnen je onderwijs inzetten, zodat het bijdraagt aan meer effectief en aantrekkelijk onderwijs? Deze vraag stond centraal tijdens een workshop die ik op 21 april 2016 heb verzorgd tijdens het Onderwijscafé van Leeuwenborgh Opleidingen.

1. Foto: @almagami
ICT in het
onderwijs:
wat werkt?

3. Geluidsbestand beluisterd?
Huidig gebruik ICT?

5. Hoe kun je ICT binnen je onderwijs
inzetten, zodat het bijdraagt aan meer
effectief en aantrekkelijk onderwijs?

6. Programma
• Korte terugblik
• Belangrijke vragen
• Toepassingen
• Leertechnologieën beoordelen
• Eigen lesonderdeel versterken/vernieuwen
• Belangrijke aandachtspunten

7. ICT en leren anno 1999
Foto: © viperagp, Depositphotos

8. Foto Mc Quinn, Flickr

11. Transformeren
Veranderen
Versterken
Vervangen
Naar: R. Puentedura, SAMR

12. Belangrijke vragen als je aan de
slag wilt met ICT in het onderwijs

13. Waarom ICT voor leren?

14. Verdeel 100 punten over deze doelen.
Wat vind je het belangrijkste?

16. Foto: Stockfoto © Genialbaron
#12652578
Meer flexibel leren
Leervragen, tempo,
‘just-in-time’

17. Gepersonaliseerd…

18. Gepersonaliseerd…
Diverse diensten, technologieën en
onderwijsmodellen tbv geïndividualiseerd leren
Geen ‘eenzaam leren’

19. Gepersonaliseerd…
Rekening houden met diverse niveaus.
Betrokkenheid genereren.
Wat wil je, wat kun je (leeruitkomsten,
leerstrategieën)?
Flexibele organisatie onderwijs.
Veel begeleiding (o.a. keuzes maken)
Warme relaties, vertrouwen.

20. Foto: © iqoncept, Depositphotos
Condities
Acties
Data
Kennen en weten hoe
(rekenen, taal, basisvakken)

21. Gepersonaliseerd…
Caramel vs gecarameliseerd (S. Downes)
Keuzedelen….

22. Foto: Paul Laaper
Leeromgeving vergroten

23. Efficiëntie bevorderen

24. Zicht op voortgang van leren
Foto: Biljuska1

25. Foto: Guido van Dijk
Overzicht van taken (agile aanpak projecten)

26. Rekentuin (NL)
25
Bron: Bomas, E. (2014). Learning Analytics and Visualisation of Data. http://www.slideshare.net/kennisnet/lace-medea-
brussel2014vslides

27. Rekentuin - Analytics
Bron: Bomas, E. (2014). Learning Analytics and Visualisation of Data. http://www.slideshare.net/kennisnet/lace-medea-
brussel2014vslides

28. Meer mogelijkheden
realisatie krachtige
leeromgeving

29. Dr. Thomas Dwight lecturing students. By Unknown (Life time: n.d.) [Public domain], via Wikimedia Commons. http://
commons.wikimedia.org/wiki/File%3ADr._Thomas_Dwight_lecturing_students.jpeg

30. Dr. Thomas Dwight lecturing students. By Unknown (Life time: n.d.) [Public domain], via Wikimedia Commons. http://
commons.wikimedia.org/wiki/File%3ADr._Thomas_Dwight_lecturing_students.jpeg
Actief leren: hogere scores, vaker
slagen (Freeman, 2014)

31. Voor welke leeractiviteiten?

32. Voor welke leeractiviteiten?
• Instructie
• Voorkennis activeren
• Verwerkingsopdrachten
• Samen werken
• Formatief toetsen
• Summatief toetsen
• …….

34. Verwerkingsopdrachten
Meer antwoorden zijn mogelijk

37. Peilingen houden

38. Mogelijke toepassingen?

39. A.Om discussies op gang te brengen
B.Om meningen te peilen bij gevoelige
onderwerpen
C.Om ‘stille’ studenten bij de les te
betrekken
D.Ideeën inventariseren
E.Om te checken om studenten uitleg
hebben begrepen
F.Voorkennis activeren
Mogelijke toepassingen?

40. Effectief mits:
onmiddellijke
feedback
Timing vragen
geen effect
Lantz &
Stawiski, 2014
Instructie
begrepen?

41. Testing effect
NRC, januari 2011

42. Testing effect
NRC, januari 2011
Bouwmeester cs (2013). Studenten die zich
met zelftoetsen voorbereiden op een
summatieve toets scoren hoger

43. Online video
Waardoor
opgekomen?

44. Online video
Waardoor
opgekomen?

45. Online video
Foto: Jeroen Berkhout
Instructies geven, demonstreren,
weblectures, video’s laten maken, ‘drama’,
storytelling, reflectie

46. Verrijk online video’s met
vragen en feedback!
Foto: Jeroen Berkhout

47. Overzicht van te behandelen leerstof
(advanced organizer)
Prikkelende vraag (aan het denken zetten)
Instructie effectiever
Eenvoudig te maken

48. Foto: gyazickr
Foto: By 아틀라스 (Own work) [CC BY-SA 3.0
(http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0)],
via Wikimedia Commons:
Waar inzetten?

49. Foto: gyazickr
Waarom in de klas,
en niet er buiten?
Bewust didactisch concept
Afwisseling
Checken of uitleg is begrepen

50. Afleiding voorkomen
Regels
Afspraken (wat mag wel)
Beperkt aantal keren, korte duur
Structuur en duidelijkheid
Aanspreken op gedrag
Passende didactische werkvormen

51. In welke mate…

52. Welke leertechnologieën?
Foto: Stockfoto © Maksym Yemelyanov #7908742

53. Welke leertechnologieën?
Foto: Stockfoto © Maksym Yemelyanov #7908742
Het gaat niet om de tools maar
wat je er mee doet, en kunt

54. Foto: Tumisu, Pixabay
Naam leertechnologie
Wat kun je er mee binnen het
onderwijs? (lerenden laten
samenwerken, leerstof oefenen,
creëren, voorkennis activeren, etc).
Wat voegt deze leertechnologie toe?
Nadelen vanuit didactisch oogpunt?
Gebruikersvriendelijkheid lerenden/
docent
Stabiele en betrouwbare
leertechnologie?
Kosten
Privacy en veiligheid
Overall oordeel (aanrader)

55. Naam leertechnologie
Wat kun je er mee binnen het
onderwijs? (lerenden laten
samenwerken, leerstof oefenen,
creëren, voorkennis activeren, etc).
Wat voegt deze leertechnologie toe?
Nadelen vanuit didactisch oogpunt?
Gebruikersvriendelijkheid lerenden/
docent
Stabiele en betrouwbare
leertechnologie?
Kosten
Privacy en veiligheid
Overall oordeel (aanrader)
Eigen voorbeelden?
https://
todaysmeet.com/
Leeuwenborgh

56. Samenvattend
• Met welke redenen willen we ICT inzetten?
• Voor welke leeractiviteiten? Samenwerkend leren?
Individueel?
• Waar willen we ICT inzetten (en waarom)?
• In welke mate willen we ICT gebruiken?
• Welke leertechnologieën willen we waarom
inzetten?

57. Eigen lesonderdeel
• Adaptieve leerprogramma’s (indien
beschikbaar)
• QR-codes om leeromgeving te
vergroten
• Samen aan documenten werken
• Software om activiteiten projecten te
monitoren
• Online taal leren
• Studenten video’s laten maken
• Online verwerkingsopdrachten
• Peilingen
• Zelftoetsen
• Online video met vragen
• Podcast
Bestaande leeruitkomsten,
eventueel bestaande didactiek

58. Belangrijke
aandachtspunten

59. Leeruitkomsten

60. 30
15
5

61. Voorkom vrijblijvendheid

62. Dank!
wilfred@wilfredrubens.com
@wrubens