2. Τα καινοτόμα χαρακτηριστικά τουΤα καινοτόμα χαρακτηριστικά του
Διαδικτύου και η ευρεία του αποδοχή απόΔιαδικτύου και η ευρεία του αποδοχή από
τις νεαρές ηλικίεςτις νεαρές ηλικίες καλλιέργησαν την ιδέακαλλιέργησαν την ιδέα
της αξιοποίησής του ως ένα εργαλείο στηντης αξιοποίησής του ως ένα εργαλείο στην
εκπαιδευτική διαδικασία.εκπαιδευτική διαδικασία.
Το Διαδίκτυο παρουσιάζει χαρακτηριστικάΤο Διαδίκτυο παρουσιάζει χαρακτηριστικά
που το διαφοροποιούν από τηνπου το διαφοροποιούν από την
προϋπάρχουσα τεχνολογία των εποπτικώνπροϋπάρχουσα τεχνολογία των εποπτικών
μέσων (προβολή διαφανειών,μέσων (προβολή διαφανειών, videovideo,,
κ.λ.π.). Αυτά είναι, οι πολλαπλές υπηρεσίεςκ.λ.π.). Αυτά είναι, οι πολλαπλές υπηρεσίες
που παρέχει (Παγκόσμιος Ιστός,που παρέχει (Παγκόσμιος Ιστός,
ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, κ.λπ.), ηηλεκτρονικό ταχυδρομείο, κ.λπ.), η
υπερμεσική του δομή καθώς και ηυπερμεσική του δομή καθώς και η
αλληλεπιδραστικότητά του με το χρήστη.αλληλεπιδραστικότητά του με το χρήστη.
3. Ιδιαίτερα στο περιβάλλον της εκπαίδευσης το
Διαδίκτυο μπορεί να χρησιμοποιηθεί με
πολλούς τρόπους
ως πηγή πληροφορίαςπηγή πληροφορίας,
μέσο δημοσίευσηςδημοσίευσης
αλλά και επικοινωνίαςεπικοινωνίας
4. αξίζει να διερευνήσουμε με ποιους τρόπους μπορούμε
να οργανώσουμε και να κατευθύνουμε τη
δραστηριότητα των μαθητών στη διάρκεια αναζήτησης
υλικού στο Διαδίκτυο προς
το ουσιαστικό,
το χρήσιμο,
το αξιόλογο
με βάση συγκεκριμένους διδακτικούς στόχους.
Σε αυτήν την κατεύθυνση, τα τελευταία χρόνια έχει
αναπτυχθεί μία προσέγγιση οργάνωσης μαθημάτων που
περιέχουν και δραστηριότητες ιστοεξερεύνησης
Μια ιστοεξερεύνηση αποτελεί μία δραστηριότητα
κατευθυνόμενης διερεύνησης και ανακάλυψης κατά
την οποία οι μαθητές αναλαμβάνουν να λύσουν ένα
πρόβλημα και αξιοποιούν το Διαδίκτυο ως βασική πηγή
πληροφορίας αλλά συχνά όχι μοναδική.
(Dodge, 1999). (Ματσαγγούρας, 2001; Βοσνιάδου, 2001)
5. Σε ένα μάθημα αυτής της μορφής, η πληροφορία
αποτελεί το πρωτογενές υλικό προς επεξεργασία
και οικοδόμηση νέας γνώσης.
Τα WebQuests σχεδιάζονται ώστε να εστιάζουν
και να υποστηρίζουν τη δραστηριότητα των
μαθητών,
στη χρήση της πληροφορίας παρά στηνστη χρήση της πληροφορίας παρά στην
απλή αναζήτησή της,απλή αναζήτησή της,
στη καλλιέργεια της αναλυτικής,στη καλλιέργεια της αναλυτικής,
συνθετικής σκέψης και της κριτικής τουςσυνθετικής σκέψης και της κριτικής τους
ικανότηταικανότητα
Επίσης, διευκολύνουν τον εκπαιδευτικό στο
σχεδιασμό μαθημάτων ορίζοντας τα συστατικά
στοιχεία και τη δομή που πρέπει να διαθέτουν
αυτά τα μαθήματα.
(Dodge, 1999; Brown Yoder, 1999).
6. Κεντρικός θεωρείται ο ρόλος του καθηγητή,
ο οποίος:
προετοιμάζει το σενάριο του μαθήματος,
σχεδιάζει κατάλληλες δραστηριότητες,
επιλέγει πηγές, και
στη διάρκεια του μαθήματος λειτουργεί ως
διαμεσολαβητής ανάμεσα στις νέες
τεχνολογίες και στους μαθητές
υποστηρίζοντάς τους στην προσπάθειά τους
και διαμορφώνοντας ένα κλίμα
συνεργασίας με τους μαθητές
απαλλαγμένος από το ρόλο της αυθεντίας,
του μοναδικού κατόχου και μεταδότη της
γνώσης
(Βοσνιάδου, 2005).
Προτεινόμενο σενάριοΠροτεινόμενο σενάριο
ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
8. Η δυνατότητα που παρέχει στους χρήστες
να συλλέγουν,
να επεξεργάζονται και
να μοιράζονται δεδομένα,
ταιριάζει πολύ με το κλίμα εντός του οποίου ακμάζει
η σύγχρονη Βιολογία (ένα κλίμα ελεύθερης καιένα κλίμα ελεύθερης και
ισότιμηςισότιμης ανταλλαγής ιδεώνανταλλαγής ιδεών),
αντιστοιχεί στην προσωπικότητά της ως επιστήμη
(μια επιστήμη στηνμια επιστήμη στην οποία ο τόνος δεν δίνεται στηοποία ο τόνος δεν δίνεται στη
συλλογή πληροφοριών, αλλά στη συνθετικήσυλλογή πληροφοριών, αλλά στη συνθετική
επεξεργασίαεπεξεργασία τουςτους)
και συνάδει με τις σύγχρονες παιδαγωγικές
αντιλήψεις (γιατί κινητοποιεί τογιατί κινητοποιεί το ενδιαφέρον τουενδιαφέρον του
μαθητή μέσω της συμμετοχής του σε ομαδικές-μαθητή μέσω της συμμετοχής του σε ομαδικές-
συνεργατικές εργασίεςσυνεργατικές εργασίες).
9. ΈναΈνα blogblog είναι έναείναι ένα onlineonline περιοδικόπεριοδικό που ο κάτοχόςπου ο κάτοχός
του τοτου το ενημερώνει γρήγοραενημερώνει γρήγορα καικαι εύκολαεύκολα, ώστε να, ώστε να
καταστήσει την αμέσωςκαταστήσει την αμέσως επόμενη στιγμήεπόμενη στιγμή,,
διαθέσιμοδιαθέσιμο το περιεχόμενό του στουςτο περιεχόμενό του στους αναγνώστεςαναγνώστες
του.του.
ΣτοΣτο blogblog καταγράφονταικαταγράφονται σκέψεις, εμπειρίες,σκέψεις, εμπειρίες,
γεγονόταγεγονότα (posts),(posts), αναρτώνταιαναρτώνται εικόνες, μουσική,εικόνες, μουσική,
βίντεοβίντεο,, και προτείνονταικαι προτείνονται λίστεςλίστες ενδιαφερόντωνενδιαφερόντων
δικτυακών τόπωνδικτυακών τόπων, κ.α., κ.α. blogsblogs ((blogrolls)blogrolls)..
•http://class2-lelman.blogspot.com/
•http://biologyblog-lelman.blogspot.com/
•http://bioedublog.wordpress.com/2008/04/03/thanos/
http://www.biology4u.gr/index.php/2008-06-11-15-26-35
10. Ο επισκέπτης του blog έχει τη δυνατότητα να
αλληλεπιδρά με τον ιδιοκτήτη του, αλλά και με
όλο το αναγνωστικό κοινό του, καθώς μπορεί να
καταθέτει τις απόψεις του (comments), για τις
απόψεις του συγγραφέα ή των άλλων επισκεπτών
σε πραγματικό χρόνο.
Πολλά blogs συνδέονται μεταξύ τους καθώς
αναφέρονται στην ίδια θεματική ενότητα. Άλλα,
ανήκουν σε περισσότερους από έναν bloggers, οι
οποίοι μοιράζονται κοινές απόψεις, ύφος,
δραστηριότητα, χόμπυ, ενδιαφέροντα.
11. • Οι εκπαιδευτικοί διατηρούνΟι εκπαιδευτικοί διατηρούν blogsblogs στα οποία:στα οποία:
Αναρτούν διδακτικό υλικό (εικόνες, animation,
προσομοιώσεις, διαγράμματα, podcast, βίντεο, κουίζ)
που σχετίζεται με το μάθημα.
Συνοψίζουν τα κύρια σημεία των προηγούμενων
διδασκαλιών και προετοιμάζουν τις μελλοντικές.
Αναθέτουν ατομικές ή ομαδικές εργασίες, και ζητούν
από τους μαθητές τους, να τις δημοσιεύσουν στα δικά
τους blogs, το blog της τάξης ή του μαθήματος.
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ
Ανταλλάσουν ιδέες και εμπειρίες με τους συναδέλφους
τους.
• Οι μαθητές:Οι μαθητές:
Εκφράζουν στα ατομικά ή ομαδικά blogs τις ιδέες
τους, συζητούν τη σχολική καθημερινότητά τους,
επικοινωνούν με μαθητές άλλων σχολείων ή χωρών.
Παρουσιάζουν ομαδικές ή ατομικές εργασίες στις οποίες
αναρτούν οπτικοακουστικό υλικό που δημιούργησαν οι
ίδιοι (κείμενα, διαγράμματα βίντεο κλπ) ή συνέλεξαν
από το δίκτυο.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ Blog: https://www.blogger.com/start
12. Το λογισμικό wiki παρέχει τη δυνατότητα στα μέλη μιας
ομάδας χρηστών, να καταθέτουν ισότιμα τη συμβολή τους
(ιδέες, φωτογραφίες, πηγές κ.α.) στην παραγωγή ενός
κοινού έργου (λ.χ. μια μικρή σχολική έρευνα, παραγωγή
σημειώσεων, ανταλλαγή ιδεών για ένα αντικείμενο
συζήτησης κ.α.), που αναρτάται σε έναν δικτυακό τόπο.
Τα Wikis αποτελούν ιστοσελίδες που δίνουν τη δυνατότητα
στους χρήστες τους να προσθέτουν ή να τροποποιούν το
περιεχόμενό τους γρήγορα και εύκολα, ώστε να
συνεργάζονται αποτελεσματικά, κατά την κοινή τους
προσπάθεια
14. Στη διδασκαλία μπορώΣτη διδασκαλία μπορώ:
• Να αναθέσω στους μαθητές μου μια ομαδική εργασία για
ένα βιολογικό φαινόμενο ή για μια θεματική ενότητα.
Να τους καλέσω να μελετήσουν ένα πρόβλημα της
καθημερινής ζωής για το οποίο η Βιολογία έχει λόγο (λ.χ.
γιατί η Ελλάδα έχει ένα μεγάλο ποσοστό υπέρβαρων
μαθητών; Για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό, ποιες είναι οι
άμεσες και οι απώτατες συνέπειες;),
Να τους θέσω υπόψη εκλαϊκευμένες πηγές σύγχρονης
γνώσης και να τους ζητήσω να συγκρίνουν τα σύγχρονα
δεδομένα που μπορούν να αποσπάσουν από αυτές, με τις
γνώσεις που τους παρέχει το σχολικό εγχειρίδιο.
Να αναρτήσω επιλεγμένα άρθρα από την σύγχρονη
επιστημονική βιβλιογραφία και να τους ζητήσω να
συνεργαστούν για να τα εκλαϊκεύσουν.
Να τους ζητήσω να αναρτήσουν υλικό (φωτογραφίες, video,
διαγράμματα κ.α.) που έχουν επεξεργαστεί και συλλέξει στο
πλαίσιο ενός προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Να, να, να …. (Καψάλης 2008)
15. Οι μαθητέςΟι μαθητές :
Θα ωθηθούν να αναπτύξουν δεξιότητες:
επεξεργασίας δεδομένων,
αξιολόγησης και σύνθεσης των διαφορετικών
απόψεων που διατυπώνονται εντός της ομάδας,
συνοπτικής και τεκμηριωμένης παρουσίασης
των επιχειρημάτων τους,
Θα ενθαρρυνθούν να αναπτύξουν τη
δημιουργικότητά τους και να αυτενεργήσουν
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΕΙΣ
ΥΨΗΛΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ
Ιδιαιτερότητα των βιολογικών αντικειμένωνΙδιαιτερότητα των βιολογικών αντικειμένων
16. Θα βοηθηθούν να κατανοήσουν ότι τα δημιουργικά
έργα, δεν είναι ποτέ κλειστά και ολοκληρωμένα,
αλλά ότι αναπτύσσονται συνεχώς με τη συμβολή
όλων των μελών μιας ομάδας,
Συμμετέχοντας σε ένα δημιουργικό έργο που
αναπτύσσεται μέσω μιας συνεχούς διαδικασίας
διαλόγου και αναθεώρησης, θα βοηθηθούν να
κατανοήσουν τον παρόμοιο τρόπο με τον οποίο
αναπτύσσεται η επιστημονική γνώση και ιδιαιτέρως
αυτή που αφορά στη Βιολογία.
Θα αναπτύξουν την αίσθηση της δέσμευσης και
της ευθύνης καθώς απευθύνονται σε ένα ευρύτερο
περιβάλλον από τη σχολική αίθουσα.
17. ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ
BLOGS WIKIS
ΚΟΙΝΕΣ
ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ
Ευχρηστία
Απλά στην εκμάθηση και
στη χρήση
Σχετικά απλά στην
εκμάθηση και στη
χρήση
Η κατασκευή τους
απαιτεί ειδικές γνώσεις
(οι απλές ωστόσο
κατασκευάζονται
εύκολα)
Κατάλληλα για:
Έκθεση των απόψεων του
ιδιοκτήτη τους και
σχολιασμό τους από τους
επισκέπτες
Συνεχή ανάπτυξη
δημιουργικών έργων
Αυτοτελή παρουσίαση
αντικειμένων
Διαδραστικότητα
Μεγάλη
(Ο χρήστης σχολιάζει το
περιεχόμενο, δεν το
διαμορφώνει)
Σχεδόν απεριόριστη
(Ο χρήστης
διαμορφώνει το
περιεχόμενο
συμβάλλοντας στην
ανάπτυξη του έργου)
Καθόλου ή μικρή
(Ο χρήστης
περιορίζεται να
αντλήσει τα δεδομένα
που έχει αναρτήσει ο
δημιουργός της
σελίδας)
Κίνδυνοι για
ανεπιθύμητο
περιεχόμενο
Αρκετοί που μπορούν να
περιοριστούν από τον
έλεγχο που ασκεί ο
ιδιοκτήτης του blog
Αρκετοί που μπορούν
να απαλειφτούν
εντελώς αν το wiki
είναι κλειστή
κοινότητα και δεν
περιέχει διαφημίσεις
Κανένας αν η
ιστοσελίδα δεν είναι
δωρεάν, οπότε δεν
περιέχει διαφημιστικό
περιεχόμενο.
23
