A simple guide in lucid Marathi language; to develop holistic health and overcome lassitude and despondency.

2. LekeÀJee IeeueJee mHetÀleea efceUJee
Heefn}er DeeJe=Êeer - 15 Dee@iemì 2002
meJe& nkeÌkeÀ ë [e@. ÞeerefveJeeme keÀMeeUerkeÀj,
efMe#eCe ë Sced. yeer. yeer. Smed., HegCes, Sce. [er., cegbyeF&.
LekeÀJ³eeJej ceele keÀªve
HesÀueesefMeHme ë SHeÀd. Dee³e. meer. peer., SHedÀ. SHedÀ. SHedÀ.,
yeer. Sced. Smed. (DecesefjkeÀe) LekeÀJee IeeueJee Je mHetÀleea efceUJee
keÀ-4, Hegpeejer veiej cegbyeF& - 400 018.
otjOJeveer - 493 27 32, 498 25 29
F-ces} - shriniwasjk@rediffmail.com
website - www.superliving.net [e@. ÞeerefveJeeme pe. keÀMeeUerkeÀj
ÒekeÀeµekeÀ - meew. megneefmeveer yeiex Sce. yeer. yeer. Sme., Sce. [er., SHeÀ. Dee³e. meer. peer.,
’meefo®íe“ DeHeeì&ceWì, Heb[erle iegefCeoeme ceeie& SHeÀ. SHeÀ. SHeÀ. yeer. Sce. Sme. (DecesjerkeÀe)
efµeleUeosJeer, ceeefnce, cegbyeF& - 400 016. meb®eeuekeÀ
HeÀesve. veb. 445 72 90
meWìj HeÀe@j ìesìue mì^sme ce@vespeceWì
cegêkeÀ (mebHetCe& leCeeJecegkeÌleer keWÀê)
efÒe³ee Dee@HeÀmesì, cegbyeF& keÀe@uespe efyeu[eRie, eflemeje cepeuee,
kesÀ. F&. Sce. ne@efmHeìue, cegbyeF& - 400 012.
cegKeHe=ÿ íe³eeef®e$e
meew. megneefmeveer yeiex
De#ej pegUCeer
efJepe³e mepexjeJe yeiex efJeMes<e mene³³e
’meefo®íe“ DeHeeì&ceWì, Heb[erle iegefCeoeme ceeie&
efµeleUeosJeer, ceeefnce, cegbyeF& - 400 016.
[e@. Heg<keÀj efMekeÀejKeeves
HeÀesve. veb. 445 72 90 Sce. [er., [er. Sve. yeer.
meb®ee}keÀ
cegKeHe=ÿ meWìj HeÀe@j ìesì} Jes} efyeF¥ie
efJepe³e mepexjeJe yeiex
cetuîe - ©. 100=00

3. Lees[ke̳eele ceveeble}b
pevce}suîee}e ce=l³et ®egkeÀle veener DeeefCe efpeJebleHeCee Deens efleLes LekeÀJee
veener Demeb nesle veener ns Kejb Deens.
ceie LekeÀJee Iee}Jee ³ee µeyoebvee keÀe³e DeLe& Deens?
meesHeb Deens.... Deieoer meesHeb!
Òel³e#e ce=l³egHetJeea ve ‘cejCeb’ DeeefCe µejerjeveb ve Ke®eCeb ³ee®ee®e DeLe&
‘LekeÀJee Iee}JeCeb’ peerJevee®³ee DeKesjerHe³e¥le meJe&leesHejeRveer peieC³eele}e Deevebo
GlkeÀìlesveb }gìCeb cnCepes®e ‘LekeÀJee Iee}JeCeb’ DeeefCe De[®eCeer®³ee efJe®eejebveer
ieUtve ve peelee l³eebvee meeceesjb pee³e}e meppe DemeCeb cnCepes®e ‘LekeÀJ³eeJej
ceeleb’!
cnCetve®e ³ee HegmlekeÀeletve meJe& Òeµveebvee GÊejb efceUleer} eEkeÀJee meeN³ee
mecem³ee megìleer} Deµee keÀuHevesveb ³ee HegmlekeÀekeÀ[s Heeefn}b peeT ve³es. ³ee
HegmlekeÀeb®ee GÎsµe Jee®ekeÀe}e, efJeefJeOe ÒekeÀej®³ee keÀþerCe HeefjefmLeleerle ve LekeÀlee
DeeiesketÀ®e keÀjC³ee®es GHee³e meg®eJeC³ee®ee Deens. ³ee HegmlekeÀele $egìer Dee{Uuîeeme
eEkeÀJee ®egkeÀe Dee{Uuîeeme l³ee Keguîee ceveeveb oeKeJeuîee peeJ³ee Je LekeÀJ³eeJej
ceele keÀjC³ee®³ee nsletveb kesÀ}suîee ³ee ÒeeceeefCekeÀ Òe³elveebvee meecegefnkeÀ mJe©He
³eeJeb Deµeer vece´ DeHes#ee Deens.
Òel³e#eele ns HegmlekeÀ osKeer} HetCe& Pee}b les efoJebiele Þeer. HeÀefkeÀje
iee³ekeÀJee[, ef®e. Deefve©Oo keÀµeeUerkeÀj, [e@. pe³eÞeer ie[keÀjer Je [e@. meew.
efJeYeeJejer keÀµeeUerkeÀj ³eeb®³ee meecegefnkeÀ Òe³elveeletve !
Deµee HegmlekeÀe®eer efvekeÀ[ Deepe Deens ns ceeP³eeÒeceeCes®e Flej DeveskeÀebvee
veblej Heìuîee®eb l³eebveer yees}tve oeKeJe}b. HegmlekeÀ ef}nerle Demeleevee ce}e l³ee®ee
Òel³e³e Dee}e DeeefCe GHe³eesiener Pee}e. les Jee®eCeeN³eebveener l³ee®ee HegjsHetj HeÀe³eoe
efveef½eleHeCes nesF&} Deµeer Gceso Deens.
- ÞeerefveJeeme keÀµeeUerkeÀj
vvv

4. LekeÀJee IeeueJee mHetÀleea efceUJee
Heefn}er DeeJe=Êeer - 15 Dee@iemì 2002
meJe& nkeÌkeÀ ë [e@. ÞeerefveJeeme keÀMeeUerkeÀj,
efMe#eCe ë Sced. yeer. yeer. Smed., HegCes, Sce. [er., cegbyeF&.
LekeÀJ³eeJej ceele keÀªve
HesÀueesefMeHme ë SHeÀd. Dee³e. meer. peer., SHedÀ. SHedÀ. SHedÀ.,
yeer. Sced. Smed. (DecesefjkeÀe) LekeÀJee IeeueJee Je mHetÀleea efceUJee
keÀ-4, Hegpeejer veiej cegbyeF& - 400 018.
otjOJeveer - 493 27 32, 498 25 29
F-ces} - shriniwasjk@rediffmail.com
website - www.superliving.net [e@. ÞeerefveJeeme pe. keÀMeeUerkeÀj
ÒekeÀeµekeÀ - meew. megneefmeveer yeiex Sce. yeer. yeer. Sme., Sce. [er., SHeÀ. Dee³e. meer. peer.,
’meefo®íe“ DeHeeì&ceWì, Heb[erle iegefCeoeme ceeie& SHeÀ. SHeÀ. SHeÀ. yeer. Sce. Sme. (DecesjerkeÀe)
efµeleUeosJeer, ceeefnce, cegbyeF& - 400 016. meb®eeuekeÀ
HeÀesve. veb. 445 72 90
meWìj HeÀe@j ìesìue mì^sme ce@vespeceWì
cegêkeÀ (mebHetCe& leCeeJecegkeÌleer keWÀê)
efÒe³ee Dee@HeÀmesì, cegbyeF& keÀe@uespe efyeu[eRie, eflemeje cepeuee,
kesÀ. F&. Sce. ne@efmHeìue, cegbyeF& - 400 012.
cegKeHe=ÿ íe³eeef®e$e
meew. megneefmeveer yeiex
De#ej pegUCeer
efJepe³e mepexjeJe yeiex efJeMes<e mene³³e
’meefo®íe“ DeHeeì&ceWì, Heb[erle iegefCeoeme ceeie&
efµeleUeosJeer, ceeefnce, cegbyeF& - 400 016.
[e@. Heg<keÀj efMekeÀejKeeves
HeÀesve. veb. 445 72 90 Sce. [er., [er. Sve. yeer.
meb®ee}keÀ
cegKeHe=ÿ meWìj HeÀe@j ìesì} Jes} efyeF¥ie
efJepe³e mepexjeJe yeiex
cetuîe - ©. 100=00

5. LekeÀJee Deelee ®egkeÀJee
LekeÀJ³ee®eer DeesUKe je$eer mee[smeele Deeþ®ee megceej. DebyejveeLe eEkeÀJee keÀpe&le }eskeÀ}®³ee
meskebÀ[ keÌ}eme ceOetve ³esle neslees. Deepetyeepet®³ee J³ekeÌleer JesieJesieȳee HeesPesmeceO³es
LekeÀJee, oceCetkeÀ, ieU}sHeCee, LekeÀeJeì, efve©lmeenerHeCee, DeeHeDeeHeuîee FefmHele mLeUer efveIeeuîee nesl³ee. ceePeer leer ìebieleer-}eWyeleer DeJemLee
cejieU, kebÀìeUe, Ke®e}sHeCee, oceíekeÀ, efHe®e}sHeCee, ie}LeeveHeCee, kesÀJne SkeÀoe®eer mebHeles Demeb ce}e Pee}b nesleb. ceO³es®e ceeie®ee SkeÀpeCe Gþ}e.
µewefLeuîe Demes µeyo HejmHejeb®³ee peJeU®es Deensle. FbûepeerceO³es ceePeb }#e nesle®eb. HeìkeÀve ceer ‘PesHe’ IesCeej... SJe{îeele l³ee meerìceO³es SkeÀeveb
SkeÌPee@µeve (Exhaustion), JeerkeÀvesme (Weakness), }@emeìîet[ (Las-
f þeCe ceeb[}ner. l³ee ‘®eewL³ee’meerì®eer ÒeeHleer ve Peeuîeeveb ceer efnjcegme}es. Lees[îee
JesUeveb ceeP³eeHeg{s DeeCeKeer SkeÀeve GlLeeHeve kesÀ}b HeCe l³ee®eb yeg[ Hegjleb Jej
situde), De@mLesefve³ee (Asthenia), He@Àìerie (Fatigue), ìe³e[&vesme
³ee³e®³ee DeeOeer®e yeepet®ee ogmeje Deele efµej}e.
(Tiredness), }@keÌmeerìer (Laxity), ef[mHeeB[vmeer (Despondency),
m}@keÀvesme (Slakness), }tPevesme (Looseness), Demes µeyo }eskeÀ} ÒeJeemee®ee veJeKesHeCee Je efleLes DeeJeµ³ekeÀ Deme}s}b‘ keÀmejleer®eb
vewHegC³e ’vemeuîee®eer ce}e Keble Jeeì}er. ceer Iee³ekegÀleer}e Dee}es. SJe{îeele ceeP³ee
SkeÀceskeÀeb®³ee peJeUHeeme®es Deensle.
yeepeg®³ee®e meerìJej®ee SkeÀpeCe Gþ}e. Deelee cee$e DeeHe}er®e HeeUer... ³ee YeeJevesveb
cegUele LekeÀJee J³eeqkeÌlemeeHes#e Demelees.l³eecegUs ‘LekeÀJee’¿ee ceer Peìke̳eele efleLes Iegme}es. HeCe l³ee®eJesUer ceeP³ee ceeie®³ee ceeCemeeveb DeeHeuîee
µeyoeletve SkeÀe J³eefkeÀ}e ‘pes’ meebiee³e®e Demeleb ‘les’ ogmeN³ee J³eeqkeÌle}e lebie[îee efleLes ìekeÀuîee DeeefCe ceeP³ee Kee}tve lees meerì}e ef®ekeÀì}e. ³eeJesUer
l³ee®e µeyoeletve ‘pes’ meebiee³e®e Demeleb l³eeHes#ee JesieUb Demet µekeÀleb. cee$e ceePee meb³ece mebHe}e. lees} megì}e. ceer SkeÀoce l³ee®³eeJej Jewleeie}es.
Hejbleg l³eecegUs ¿ee SkeÀe µeyoeceOetve osKeer} HeefjHetCe& Deµee Pee}b! ... µeyoebve µeyo Jee{}e. }eskeÀ}®³ee ÒeJeemeele lejyespe Deme}s}e lees
LekeÀJ³ee®eb DeeefCe Heg<keÀUoe JesieJesieȳee µeyoebceOetve OJeefvele nesCeeN³ee ie[er ! ceeP³eemeejKee veJeKee, l³ee}e keÀe³e mecepeeJeCeej ? ceePeb SsketÀve
l³ee®³ee efJeefJeOe mJe©Heeb®eb meeJe&ef$ekeÀ mJe©He DeeefCe ieebYeer³e& keÀceer nesle I³ee³e®³ee SsJepeer l³eebve leeW[e®ee HeÆe®e meg© kesÀ}e. HeCe ceerner DeKesjHe³e¥le
veener ! l³ee®eÒeceeCes l³ee®eÒeCeeCes l³ee®³eeµeer efveieef[le Flej yeeyeer®eb keÀekegÀUleer}e ³esTve keÀeb Demesvee l³ee}e meppeveles®es DeeefCe meY³eles®es mebkesÀle
HeìJee³e®ee Òe³elve keÀjerle jeefn}es. DeKesj Deepetyeepet®³ee }eskeÀebveerner l³ee
cenÊJe keÀceer nesle veener !
®e®ee&me$eele Yeeie Iesle}e HeCe l³eeb®³eele}s yengleskeÀpeCe, ’legcner®e ®eHeUeF&
cnCetve®e LekeÀJ³eeJej ceele keÀªve meeceL³ee&®eer Òe®eerleer IesCeb oeKeJe}er veener“ Demee®e oeJee keÀ© }eie}s. ceer l³eebveener OeejsJej Oej}b. leer
ns meJee&Lee&veer Gef®ele DeeefCe Del³eeJeµ³ekeÀ Deen. ‘pegie}yeboer’ SsketÀve DeKesj ojJeepeeyeensj }ìkeÀCeeje SkeÀ le©Ce ieceleerveb
Deesj[}e, ’Dejs Dees ‘LekesÀ’! DeYeer ®etHe nes pee, ke̳eeW meyekeÀe efoceeie ®eeì
jne nw?“
SkeÀoce l³ee®³ee l³ee DeeHeìyeejeveb ceer ieHHe Pee}es. HeÇîeeveb yejesyej
ceeP³ee cecee&Jej yeesì þsJe}b nesleb.
1

6. ce}e mJeleë®eer keÀerJener Jeeì}er DeeefCe l³ee®³ee vesceke̳ee npejpeyeeyeer LekeÀJ³ee®eb DeeJneve
efJeveesoeveb Deeleuîee Deele nmetbner Dee}b.
l³ee Òemebiee®eer Hegvne SkeÀoe ce}e DeeþJeCe Pee}er leer SkeÀe ceg}erveb meceepee®³ee keÀesCel³eener Lejele DeeHeCe JeeJejle Deme}es lejer ‘LekeÀJee’
efle®³ee yeeyee®ee ‘keÌ}erve yeesu[’ Iesle}e lesJne. ner Deµeer ®eerpe Deens keÀer DeeHeuîee}e leer keÀOeer vee keÀOeer ûeemeles®e. mejmekeÀìHeCes
mebO³eekeÀeUer Iejer DeeuîeeJej ceg}eb®ee ie[ye[ ieeWieeì SsketÀve efHeleepeer ‘LekeÀJee’ ³esCeb Devewmeefie&keÀ Deens Demeb cnCeCeb yejesyej Deens keÀe ? veener. keÀener
ceg}erJej Deesj[}s, ’yesìe, ceer ocetve Dee}es³e . Deej[eDeesj[e keÀ© vekeÀe. efJeefµe<ì HeefjefmLeleerle keÀener ÒeceeCeele LekeÀCeb ner yeeye DeeHeuîee peerJevee®ee
ce}e $eeme neslees³e.“ DeefJeYeep³e IeìkeÀ Deens ! HeCe LekeÀJee SKeeÐee efJeefµeä keÀejCeeveb ³eslees keÀer
efJeveekeÀejCe ³eslees, efkeÀleer JesUe ³eslees, efkeÀleer ³eslees, efkeÀleer JesUele efveIetve peelees,
³ee yeeyeeRJej DeeHe}e ‘LekeÀJee ’cegUele jesiee®ee efveoµe&keÀ Deens keÀer veener ns þjleb
ceg}erveb µeebleHeCeeveb efJe®eej}, ’yeeyee, legcner ocetve keÀeb ³eslee ? ocet
vekeÀe cnCepes legcne}e $eeme veener Jne³e®ee!“
! l³ee®eÒeCeeCes LekeÀJ³ee®³ee efJeefJeOe Jewefµe<ìîeebJe©ve LekeÀJee keÀesCel³ee ÒekeÀej®³ee
lej Demes ns DevegYeJe LekeÀC³ee-YeeieC³ee®es-oceC³ee®es-ieUtve peeC³ee®es. jesiee®ee efveoµe&keÀ Deens ns osKeer} þjleb !
legce®es, Deece®es, meJee¥®es ! kegÀCee®eener ceg}eefnpee ve þsJeCeeje ne ‘LekeÀJee’ keÀOeer
keÀuîeeCe les Jner. ìer. }eskeÀ}veb (Deieoer HeÀmì& keÌ}eme megOoe) ÒeJeeme
veJeje-yee³ekeÀes®eb Yeeb[Ce }eJetve oslees lej keÀOeer ceb$³ee}ener De[®eCeerle DeeCelees.
keÀOeer nesCeejb keÀece efyeIe[Jelees lej SKeeÐee JesUs}e ®egketÀve pegUCeejer ‘}eF&ve’®e
kesÀ}e keÀer ceeCemee}e efJeµes<eleë cegbyeF&meejK³ee µenjele Ieecee®³ee Oeeje }eieuîee
veener DeeefCe lees Lees[eHeÀej ieUtve ies}e veener lej®e veJe}! je$eHeeUer keÀ©ve
Hegmelees. ceO³es®e Jeefjÿeb®eer cepeea KeHHee keÀjlees, lej keÀOeer SKeeoer megJeCe&mebOeer
Iejer Hejleleeveener keÀenermeb oceuîee-YeeieuîeemeejKeb Jeeì}b lej l³eelener Dee½e³e&
nele®eer Iee}Jelees.
JeeìC³eemeejKe keÀener veener. mekeÀeUHeemetve mebO³eekeÀeUHe³e¥le Gvneleevnele
lej ¿ee ‘LekeÀJ³ee®eer’®eer ®eebie}er efpejJelee ³esF&} keÀeb ? les®e yeIet ³ee... jeyeuîeeveblej LeketÀve ies}b, lej l³eelener HeÀejmeb JeeJeieb keÀener veener. Kejb®e
Demeuîee ÒekeÀej®³ee LekeÀJ³eeceO³es Devewmeefie&keÀ keÀenerner veener ns efveef½ele. HeCe
efJeveekeÀejCe LekeÀJee ³esCeb osKeer} leme ‘vewmeefie&keÀ’®e Deens. HeCe vewmeefie&keÀ Deme}e
lejerner ‘vewmeefie&keÀ’ cnCetve mJeerkeÀejC³eemeejKeer LekeÀJee ner ®eerpe veener !
vewmeefie&keÀHeCes ³esCeejs DeveskeÀ jesie DeeefCe J³ebie ³eebJej p³eeÒeceeCes DeeHeCe ceele
keÀjlees l³ee®eÒeceeCes LekeÀJ³ee®eener ‘efvekeÀe}’ }eJeCe DeeJeµ³ekeÀ Deens. µeejerefjkeÀ
J³ebie eEkeÀJee Deepeej ³eeyeÎ} DeeHeCe pemee iebYeerjHeCes efJe®eej keÀjlees lemee
LekeÀJ³eeyeÎ} keÀjleevee efomele veener. SkeÀe Hejerveb DebieJeUCeer He[uîeemeejKee®e
PeeuîeecegUs DeeHeCe LekeÀJ³eeyeÎ} DeemLesveb efJe®eej®e keÀjerle veener.
DeµekeÌleHeCee, ogyeUsHeCee, kegÀHees<eCe, kebÀìeUe, Deµeeceeies }He}s}e
LekeÀJee DeHeefjne³e&®e Deens Deµeer DeeHeuîee cevee®eer OeejCee Demeles. jmejmelee
2 3

7. ce}e mJeleë®eer keÀerJener Jeeì}er DeeefCe l³ee®³ee vesceke̳ee npejpeyeeyeer LekeÀJ³ee®eb DeeJneve
efJeveesoeveb Deeleuîee Deele nmetbner Dee}b.
l³ee Òemebiee®eer Hegvne SkeÀoe ce}e DeeþJeCe Pee}er leer SkeÀe ceg}erveb meceepee®³ee keÀesCel³eener Lejele DeeHeCe JeeJejle Deme}es lejer ‘LekeÀJee’
efle®³ee yeeyee®ee ‘keÌ}erve yeesu[’ Iesle}e lesJne. ner Deµeer ®eerpe Deens keÀer DeeHeuîee}e leer keÀOeer vee keÀOeer ûeemeles®e. mejmekeÀìHeCes
mebO³eekeÀeUer Iejer DeeuîeeJej ceg}eb®ee ie[ye[ ieeWieeì SsketÀve efHeleepeer ‘LekeÀJee’ ³esCeb Devewmeefie&keÀ Deens Demeb cnCeCeb yejesyej Deens keÀe ? veener. keÀener
ceg}erJej Deesj[}s, ’yesìe, ceer ocetve Dee}es³e . Deej[eDeesj[e keÀ© vekeÀe. efJeefµe<ì HeefjefmLeleerle keÀener ÒeceeCeele LekeÀCeb ner yeeye DeeHeuîee peerJevee®ee
ce}e $eeme neslees³e.“ DeefJeYeep³e IeìkeÀ Deens ! HeCe LekeÀJee SKeeÐee efJeefµeä keÀejCeeveb ³eslees keÀer
efJeveekeÀejCe ³eslees, efkeÀleer JesUe ³eslees, efkeÀleer ³eslees, efkeÀleer JesUele efveIetve peelees,
³ee yeeyeeRJej DeeHe}e ‘LekeÀJee ’cegUele jesiee®ee efveoµe&keÀ Deens keÀer veener ns þjleb
ceg}erveb µeebleHeCeeveb efJe®eej}, ’yeeyee, legcner ocetve keÀeb ³eslee ? ocet
vekeÀe cnCepes legcne}e $eeme veener Jne³e®ee!“
! l³ee®eÒeCeeCes LekeÀJ³ee®³ee efJeefJeOe Jewefµe<ìîeebJe©ve LekeÀJee keÀesCel³ee ÒekeÀej®³ee
lej Demes ns DevegYeJe LekeÀC³ee-YeeieC³ee®es-oceC³ee®es-ieUtve peeC³ee®es. jesiee®ee efveoµe&keÀ Deens ns osKeer} þjleb !
legce®es, Deece®es, meJee¥®es ! kegÀCee®eener ceg}eefnpee ve þsJeCeeje ne ‘LekeÀJee’ keÀOeer
keÀuîeeCe les Jner. ìer. }eskeÀ}veb (Deieoer HeÀmì& keÌ}eme megOoe) ÒeJeeme
veJeje-yee³ekeÀes®eb Yeeb[Ce }eJetve oslees lej keÀOeer ceb$³ee}ener De[®eCeerle DeeCelees.
keÀOeer nesCeejb keÀece efyeIe[Jelees lej SKeeÐee JesUs}e ®egketÀve pegUCeejer ‘}eF&ve’®e
kesÀ}e keÀer ceeCemee}e efJeµes<eleë cegbyeF&meejK³ee µenjele Ieecee®³ee Oeeje }eieuîee
veener DeeefCe lees Lees[eHeÀej ieUtve ies}e veener lej®e veJe}! je$eHeeUer keÀ©ve
Hegmelees. ceO³es®e Jeefjÿeb®eer cepeea KeHHee keÀjlees, lej keÀOeer SKeeoer megJeCe&mebOeer
Iejer Hejleleeveener keÀenermeb oceuîee-YeeieuîeemeejKeb Jeeì}b lej l³eelener Dee½e³e&
nele®eer Iee}Jelees.
JeeìC³eemeejKe keÀener veener. mekeÀeUHeemetve mebO³eekeÀeUHe³e¥le Gvneleevnele
lej ¿ee ‘LekeÀJ³ee®eer’®eer ®eebie}er efpejJelee ³esF&} keÀeb ? les®e yeIet ³ee... jeyeuîeeveblej LeketÀve ies}b, lej l³eelener HeÀejmeb JeeJeieb keÀener veener. Kejb®e
Demeuîee ÒekeÀej®³ee LekeÀJ³eeceO³es Devewmeefie&keÀ keÀenerner veener ns efveef½ele. HeCe
efJeveekeÀejCe LekeÀJee ³esCeb osKeer} leme ‘vewmeefie&keÀ’®e Deens. HeCe vewmeefie&keÀ Deme}e
lejerner ‘vewmeefie&keÀ’ cnCetve mJeerkeÀejC³eemeejKeer LekeÀJee ner ®eerpe veener !
vewmeefie&keÀHeCes ³esCeejs DeveskeÀ jesie DeeefCe J³ebie ³eebJej p³eeÒeceeCes DeeHeCe ceele
keÀjlees l³ee®eÒeceeCes LekeÀJ³ee®eener ‘efvekeÀe}’ }eJeCe DeeJeµ³ekeÀ Deens. µeejerefjkeÀ
J³ebie eEkeÀJee Deepeej ³eeyeÎ} DeeHeCe pemee iebYeerjHeCes efJe®eej keÀjlees lemee
LekeÀJ³eeyeÎ} keÀjleevee efomele veener. SkeÀe Hejerveb DebieJeUCeer He[uîeemeejKee®e
PeeuîeecegUs DeeHeCe LekeÀJ³eeyeÎ} DeemLesveb efJe®eej®e keÀjerle veener.
DeµekeÌleHeCee, ogyeUsHeCee, kegÀHees<eCe, kebÀìeUe, Deµeeceeies }He}s}e
LekeÀJee DeHeefjne³e&®e Deens Deµeer DeeHeuîee cevee®eer OeejCee Demeles. jmejmelee
2 3

8. Glmeen DeeHeuîee vemeevemeeletve Jeent µekeÀlees ns DeeHeuîee O³eeveer-ceveer-mJeHveerner LekeÀJ³eeceeieer} ³eb$eCee
jenle veener. megmleer-cejieU DeeefCe nleye}lee ns®e peerJeve Deens Deµeer®e
peJeUpeJeU DeeHe}er Kee$eer nesTve jenles ! FlekeÀer Kee$eer Deved ÞeOoe keÀer DeµekeÌle µejerj DeeefCe LekeÀC³ee®eb veeleb ceenerle veme}s}e ceeCetme keÌJeef®ele®e
‘Deens ns®e GÊece’Demeb Jeeìt }eieleb.... HeCe ner Ke®e}s}er-efHe®e}s}er-LekeÀ}s}er meeHe[s}. Hejbleg DeeHeuîee µejerje®eer pe[CeIe[Ce Je leer veerì JneJeer cnCetve I³eeJe³ee®eer
DeJemLee Fleke̳ee menpe mJeerkeÀejCeb ns yejesyej veener ! keÀejCe µeejerefjkeÀ, keÀeUpeer DeeHeuîeeHewkeÀer Heg<keÀUebvee ceenerle vemeles. HejbHejsveb Jee[Jeef[}ebHeemetve
ceeveefmekeÀ, Jew®eeefjkeÀ, Jew³eeqkeÌlekeÀ, keÀewìtbefyekeÀ, meeceeefpekeÀ µew#eefCekeÀ, Deµee ©{ Pee}suîee HeOoleerveb DeeHeCe peiele Demelees. µejerjeleuîee IeìkeÀeb®eer Peerpe Je
DeveskeÀefJeOe iewjÒekeÀej Je iewjJ³eJenejebcegUs DeeHeuîee}e LekeÀJee ³eslees ns }#eele veJeefveefce&leer ³eeb®³ee®eer} HejmHej ÒeceeCeeJej DeeHe}er meg¢{lee DeJe}byetve Demeles
þsJee³e}e nJeb ! ns efJeOeeve Dee½e³ee¥®e, Deefleµe³eeskeÌleer®eb Jeiewjs ÒekeÀejele cees[Ceejb ns leÊJe }#eele þsJe}b lej Heg{®³ee Heg<keÀU®e yeeyeer mecepee³e}e meesH³ee peeleer}.
Jeeìs} HeCe lemeb keÀener veener ! DeveskeÀ iewjÒekeÀej Je ÒeLee ìeUlee ³esC³eemeejK³ee DeeefCe l³ee DeeHeCe mecepeeJetve I³ee³e}e nJ³eele.
DeeCeer ìeUuîee®e Heeefnpesle Deµee Deensle. keÀejCe l³eeÜejs LekeÀJ³eeJej keÀener DeeHeuîee µejerjeleer} jkeÌleHesµeeR®³eeceOe}b efnceesi}esefyeve ns êJ³e,
ÒeCeeCeele ceele keÀjlee ³esles DeeefCe mece=Oo Je ÒeieuYe peerJevee®ee GHeYeesie Ieslee DeenejeceO³es }esn keÀceer Peeuîeeme Hegjsµee ÒeceeCeele le³eej nesT µekeÀle veener.
³eslees. ³ee ¢äerveb ³ee meeN³eeb®ee Hejece<e& IesCeb ne®e ³ee HegmlekeÀe®ee nslet Deens. les Hegjsµee ÒeceeCeele le³eej ve Peeuîeeme HegÀHeÌHegÀmeeJeeìs GHe}yOe nesCeeje ÒeeCeJee³et
Gob[ Glmeener DeeefCe DeLekeÀ HeefjÞece keÀjC³ee®eer kegÀJele ¿ee keÀener µejerjeleer} HesµeerHe³e¥le Hees®eC³ee®eer ef¬eÀ³ee keÀceer nesles. keÀejCe efnceesi}esefyeve®eb
kegÀCee®³ee keÀuHeveeefJe}emeeleuîee keÀeuHeefvekeÀ yeeyeer veenerle! l³ee DeeHeCe Òe³elveebveer keÀece ÒeeCeJee³et HesµeeRHe³e¥le Hees®eefJeC³ee®eb Deens.
meeO³e keÀª µekeÀlees. efnceesi}esyeerve®eer efveefce&leer peµeer keÀceer nesles leµeer®e yeer 12 peerJevemeÊJee®³ee
leejsJej®eer keÀmejle, meke&Àµeerleuîee keÀjeceleer, veesyes} ÒeeFpe, keÀcelejlescegUs ‘me#ece’ Je efJekeÀmeerle jkeÌleHesµeeR®eer efveefce&leer keÀceer nesles. keÀejCe
HebleÒeOeevekeÀer®eer met$e Fl³eeoer yeeyeer meJee¥vee peceuîee veenerle lej l³eele keÀener®e jkeÌleHesµeeR®ee ³eesi³e lees iegCeelcekeÀ efJekeÀeme nesle veener Je l³ee DeefJekeÀmeerle DeJemLesle®e
JeeJeieb veener. HeCe keÀecee®ee (ceie les keÀesCel³eener ÒekeÀej®eb Demees) DeHeÀeì Glmeen, jenleele. ³ee®eener HeefjCeece Jejer}ÒeceeCes®e neslees. ÒeeCeJee³eg®ee µejerje®³ee Flej
ef®ekeÀeìer, efpeÎ, DeLekeÀ HeefjÞece keÀjC³ee®eer #ecelee, vemeevemeeletve ogLe[er HesµeeRvee nesCeeje HegjJeþe keÀceer neslees.
Yeªve JeenCeeje peerJevee®ee meUeUlee ®ewlev³eµee}er ÒeJeen ner keÀener owJee®eer yeeye µejerjeleer} SKeeÐee efJeefµeä IeìkeÀe®eer Hegjsµee ÒeceeCeele efveefce&leer ve
veener. veµeeryee®ee KesU veener ! cnCetve®e DeeHeuîeemeejK³ee meeceev³eebveer DeeHeuîee nesC³ee®eer GoenjCeb DeeHeCe Heeefn}er. oesvnerceO³es jkeÌleeJeeìs ÒeeCeJee³et Jeentve
DeeJeeke̳eele}er ner yeeye LekeÀJ³eeJej ceele keÀ©ve ÒeeHle keÀ©ve Iesle}er Heeefnpes. vesCeb keÀceer Pee}s}b DeeHeuîee}e efome}b. ³eecegUs keÀe³e nesleb ceenerle Deens?...
leke&Àµeg× efJe®eej Je efveOee&jeveb Òe³elve keÀ©ve DeeHeCe peerJevemeece L³ee&®ee m$eesle µejerje®³ee ÞJemevemebmLesJej, ceWotJej, Ûo³eeJej lemes®e Flejner DeveskeÀ mebmLeebJej
ÒeeHle keÀ©ve IesT µekeÀlees. leer DeeHe}er iejpe Deens. nkeÌkeÀ Deens DeeefCe ³eecegUs HeefjCeece nesleele. ÞJemevee®³ee Je Ûo³ee®³ee þeske̳eeb®ee Jesie Jee{lees. PeesHe
peyeeyeoejerner ! veerì }eiele veener. Lees[bmeb keÀece kesÀuîeeJej OeeHe }eieles. jeie HeìkeÀve ³eslees.
ocee³e}e }JekeÀj nesleb.... efce$eebvees, ner keÀµee®eer }#eCeb Deensle... De@efveefce³ee®eer.
³ee GoenjCeeletve DeeHeCe keÀe³e efµekeÀ}es? DeeHeuîee µejerjeleuîee
4 5

9. Glmeen DeeHeuîee vemeevemeeletve Jeent µekeÀlees ns DeeHeuîee O³eeveer-ceveer-mJeHveerner LekeÀJ³eeceeieer} ³eb$eCee
jenle veener. megmleer-cejieU DeeefCe nleye}lee ns®e peerJeve Deens Deµeer®e
peJeUpeJeU DeeHe}er Kee$eer nesTve jenles ! FlekeÀer Kee$eer Deved ÞeOoe keÀer DeµekeÌle µejerj DeeefCe LekeÀC³ee®eb veeleb ceenerle veme}s}e ceeCetme keÌJeef®ele®e
‘Deens ns®e GÊece’Demeb Jeeìt }eieleb.... HeCe ner Ke®e}s}er-efHe®e}s}er-LekeÀ}s}er meeHe[s}. Hejbleg DeeHeuîee µejerje®eer pe[CeIe[Ce Je leer veerì JneJeer cnCetve I³eeJe³ee®eer
DeJemLee Fleke̳ee menpe mJeerkeÀejCeb ns yejesyej veener ! keÀejCe µeejerefjkeÀ, keÀeUpeer DeeHeuîeeHewkeÀer Heg<keÀUebvee ceenerle vemeles. HejbHejsveb Jee[Jeef[}ebHeemetve
ceeveefmekeÀ, Jew®eeefjkeÀ, Jew³eeqkeÌlekeÀ, keÀewìtbefyekeÀ, meeceeefpekeÀ µew#eefCekeÀ, Deµee ©{ Pee}suîee HeOoleerveb DeeHeCe peiele Demelees. µejerjeleuîee IeìkeÀeb®eer Peerpe Je
DeveskeÀefJeOe iewjÒekeÀej Je iewjJ³eJenejebcegUs DeeHeuîee}e LekeÀJee ³eslees ns }#eele veJeefveefce&leer ³eeb®³ee®eer} HejmHej ÒeceeCeeJej DeeHe}er meg¢{lee DeJe}byetve Demeles
þsJee³e}e nJeb ! ns efJeOeeve Dee½e³ee¥®e, Deefleµe³eeskeÌleer®eb Jeiewjs ÒekeÀejele cees[Ceejb ns leÊJe }#eele þsJe}b lej Heg{®³ee Heg<keÀU®e yeeyeer mecepee³e}e meesH³ee peeleer}.
Jeeìs} HeCe lemeb keÀener veener ! DeveskeÀ iewjÒekeÀej Je ÒeLee ìeUlee ³esC³eemeejK³ee DeeefCe l³ee DeeHeCe mecepeeJetve I³ee³e}e nJ³eele.
DeeCeer ìeUuîee®e Heeefnpesle Deµee Deensle. keÀejCe l³eeÜejs LekeÀJ³eeJej keÀener DeeHeuîee µejerjeleer} jkeÌleHesµeeR®³eeceOe}b efnceesi}esefyeve ns êJ³e,
ÒeCeeCeele ceele keÀjlee ³esles DeeefCe mece=Oo Je ÒeieuYe peerJevee®ee GHeYeesie Ieslee DeenejeceO³es }esn keÀceer Peeuîeeme Hegjsµee ÒeceeCeele le³eej nesT µekeÀle veener.
³eslees. ³ee ¢äerveb ³ee meeN³eeb®ee Hejece<e& IesCeb ne®e ³ee HegmlekeÀe®ee nslet Deens. les Hegjsµee ÒeceeCeele le³eej ve Peeuîeeme HegÀHeÌHegÀmeeJeeìs GHe}yOe nesCeeje ÒeeCeJee³et
Gob[ Glmeener DeeefCe DeLekeÀ HeefjÞece keÀjC³ee®eer kegÀJele ¿ee keÀener µejerjeleer} HesµeerHe³e¥le Hees®eC³ee®eer ef¬eÀ³ee keÀceer nesles. keÀejCe efnceesi}esefyeve®eb
kegÀCee®³ee keÀuHeveeefJe}emeeleuîee keÀeuHeefvekeÀ yeeyeer veenerle! l³ee DeeHeCe Òe³elveebveer keÀece ÒeeCeJee³et HesµeeRHe³e¥le Hees®eefJeC³ee®eb Deens.
meeO³e keÀª µekeÀlees. efnceesi}esyeerve®eer efveefce&leer peµeer keÀceer nesles leµeer®e yeer 12 peerJevemeÊJee®³ee
leejsJej®eer keÀmejle, meke&Àµeerleuîee keÀjeceleer, veesyes} ÒeeFpe, keÀcelejlescegUs ‘me#ece’ Je efJekeÀmeerle jkeÌleHesµeeR®eer efveefce&leer keÀceer nesles. keÀejCe
HebleÒeOeevekeÀer®eer met$e Fl³eeoer yeeyeer meJee¥vee peceuîee veenerle lej l³eele keÀener®e jkeÌleHesµeeR®ee ³eesi³e lees iegCeelcekeÀ efJekeÀeme nesle veener Je l³ee DeefJekeÀmeerle DeJemLesle®e
JeeJeieb veener. HeCe keÀecee®ee (ceie les keÀesCel³eener ÒekeÀej®eb Demees) DeHeÀeì Glmeen, jenleele. ³ee®eener HeefjCeece Jejer}ÒeceeCes®e neslees. ÒeeCeJee³eg®ee µejerje®³ee Flej
ef®ekeÀeìer, efpeÎ, DeLekeÀ HeefjÞece keÀjC³ee®eer #ecelee, vemeevemeeletve ogLe[er HesµeeRvee nesCeeje HegjJeþe keÀceer neslees.
Yeªve JeenCeeje peerJevee®ee meUeUlee ®ewlev³eµee}er ÒeJeen ner keÀener owJee®eer yeeye µejerjeleer} SKeeÐee efJeefµeä IeìkeÀe®eer Hegjsµee ÒeceeCeele efveefce&leer ve
veener. veµeeryee®ee KesU veener ! cnCetve®e DeeHeuîeemeejK³ee meeceev³eebveer DeeHeuîee nesC³ee®eer GoenjCeb DeeHeCe Heeefn}er. oesvnerceO³es jkeÌleeJeeìs ÒeeCeJee³et Jeentve
DeeJeeke̳eele}er ner yeeye LekeÀJ³eeJej ceele keÀ©ve ÒeeHle keÀ©ve Iesle}er Heeefnpes. vesCeb keÀceer Pee}s}b DeeHeuîee}e efome}b. ³eecegUs keÀe³e nesleb ceenerle Deens?...
leke&Àµeg× efJe®eej Je efveOee&jeveb Òe³elve keÀ©ve DeeHeCe peerJevemeece L³ee&®ee m$eesle µejerje®³ee ÞJemevemebmLesJej, ceWotJej, Ûo³eeJej lemes®e Flejner DeveskeÀ mebmLeebJej
ÒeeHle keÀ©ve IesT µekeÀlees. leer DeeHe}er iejpe Deens. nkeÌkeÀ Deens DeeefCe ³eecegUs HeefjCeece nesleele. ÞJemevee®³ee Je Ûo³ee®³ee þeske̳eeb®ee Jesie Jee{lees. PeesHe
peyeeyeoejerner ! veerì }eiele veener. Lees[bmeb keÀece kesÀuîeeJej OeeHe }eieles. jeie HeìkeÀve ³eslees.
ocee³e}e }JekeÀj nesleb.... efce$eebvees, ner keÀµee®eer }#eCeb Deensle... De@efveefce³ee®eer.
³ee GoenjCeeletve DeeHeCe keÀe³e efµekeÀ}es? DeeHeuîee µejerjeleuîee
4 5

10. IeìkeÀeb®eer efveefce&leer Hegjsµee ÒeceeCeele Pee}er veener lej DeeHeCe }JekeÀj LekeÀlees. m$eJeCeeje êeJe pej Jee{}e lej mvee³et®eer ‘lees[HeÀes[’ Jesieeveb nesles Je neleeHee³ee®³ee
b
Deelee DeeHeCe µejerjeleer} IeìkeÀêJ³eeb®eer Peerpe peesjoejHeCes Jne³e}e keÀe[îee nesleele. Heesì cee$e ceesÇ Demele Je Oe[e®ee Yeeie ie}s}Ç Demelees.
}eie}er lej keÀe³e nesF&} ³ee®eer oesve GoenjCeb Heent. Heg<keÀUebvee Jeeìble keÀer efOeHHee[ DeeF&yeeHe Deme}s keÀer ceg}b efOeHHee[
yekeÀemegje®eer ieesä DeeHeuîee}e ceenerle Deens. lees YejHetj, cnCepes nesCeej. les lemeb Keesìner veener. DeevegJebefµekeÀlesveb Gb®eer DeeefCe þWiegHeCee ÒeeHle nesCeb
iee[erYej pesJeCe pesJee³e®ee DeeefCe nesleener lemee®e ye}Jeeve. Yeerce ne l³ee®³eentve ns Kejb Deens. Hejbleg kesÀJeU ³ee Gb®eerJej eEkeÀJee KegjìsHeCeeJej LekeÀCeb Jee ve LekeÀCeb
ye}e{îe DemeuîeecegUs®e Yeerceemeceesj l³ee®ee efveYeeJe }eie}e veener. DeJe}byetve Demeleb Demeb veener. l³ee®eÒeceeCes DeevegJeebefµekeÀ¢äîee p³eebvee Gb®eer ÒeeHle
Jne³e}e nJeer les osKeer}, Jee{l³ee Je³eele veerì Hees<eCe Pee}b veener lej DeµekeÌle
HeCe Heg<keÀUoe DeeHeuîee}e Demes }eskeÀ Dee{Uleele keÀer les Keeleele...
nesleele. Òemebieer Kegjìs osKeer} nesT µekeÀleele.
Keeleele... Keeleele HeCe µekeÌleer efJe®eeje} lej keÀener®e veener. efomeleelener Deieoer
‘HeeH³ee®es efHelej’! ¿ee efJeke=Àleer}e keÀe³e cnCee}?... Yemce jesie ?... keÀejCe DeevegJeebefµekeÀlesÒeceeCes þjCeeN³ee yeeyeer osKeer} keÀener ÒeceeCeele
Yemc³ee??... yejesyej Deens. HeCe ns HeÀkeÌle jesieeJemLes®eb veeJe Pee}b. µeem$eer³e DevegketÀ} HeefjefmLeleerJej DeJe}byetve Demeleele. ³ee®eb DeeCeKeer SkeÀ GoenjCe
mJe©He veJns! ³ee jesiee®eb µeem$eer³e mJe©He peeCetve IesC³eemeeþer legcner cegÎece cnCepes, DeeF& Gb®e Deme}er lejer iejesojHeCee®³ee keÀeUele efle}e DeHegjb DeVe
Deµee ceb[UeRvee keÀener Òeµve efJe®ee©ve Heene ! efceUe}b lej efle}e nesCeeN³ee yeeUe®³ee Jee{erJej l³ee®ee Deefve<ì HeefjCeece neslees.
legce®ee efce$e Deieoer DemJemLe Dee{Us}. ef®e[ef®e[e yeve}s}e Demes}. Lees[ke̳eele cnCepes DeevegJebeµekeÀlesJej meg¢{lee keÀener ÒeceeCeele DeJe}byetve
f
l³ee}e PeesHener keÀceer Demeles. meb[eme}e peemle JesU nesleb. íeleerle Oe[Oe[ nesles. Demeles. Hejbleg Flej HeefjefmLeleerner meg³eesi³e Demeleb, meg¢{lesmeeþer DeeJeµ³ekeÀ
ÞJemevee®ee Jesie DeefOekeÀ Demelees. µejerje®e leHeceeve DeefOekeÀ Demeleb. ceb[UeR®es ob[ Demeles. JesieJesieȳee jesieeb®ee DeevegJebefµekeÀles®³ee DeefYeJ³ekeÌleerJej og<HeefjCeece nesT
Hene Deieoer n[ketÀUs Demeleele. keÀOeer keÀOeer l³eeb®es [esUsner yeìyeìerle efomeleele. µekeÀlees.
lej ner meieUer }#eCeb Deensle, µejerjeleer} IeìkeÀ êJ³eeb®³ee lees[HeÀes[er®ee JesieJesieȳee peblegb®ee, Dev³e jesieeb®ee ÒeeogYee&Je PeeuîeecegUs, l³ee®eÒeceeCes
Jesie Jee{uîee®eer! µejerjeceO³es Lee³eje@F[ (ÞJeemeveef}kesÀmeceesj {e}er ÒeceeCes efJeefJeOe Deew<eOes, SkeÌme-js ®ee Jee{lee GHe³eesie, JeeleeJejCeeleer} jsef[Dees De@eqkeÌìJn
efJejepeceeve DemeuîeecegUs Lee³eje@F[-{e}ermeejKeer ns veeJe He[}b.) ûebLeeR®ee }njer, efkeÀjCeeslmeie&, Fl³eeoer DeveskeÀ yeeyeeRcegUs µejerje®eer Jee{ Je #ecelee keÀceer
Debleëm$eeJe-Lee³eje@eqkeÌmeve®eb ÒeceeCe Jee{}b lej Demeb Ie[leb. lees[HeÀes[er}e nesles. JesieJesieȳee jesieeb®ee, efJekeÀejeb®ee ne HeefjCeece Je l³eeJejer} GHee³e ³eeb®ee
ke@Àì@yeesef}Pece cnCeleele DeeefCe µejerjeleer} meJe&®e êJ³eeb®eer lees[HeÀes[ nesCeb efJe®eej ³eLeeJekeÀeµe keÀ©. ³ee efJeefJeOe efJekeÀejebcegUs µejerjIeìkeÀeb®eer Peerpe ÒeceeCeeHes#ee
efvel³ee®e®e Demeleb. HeCe Jejer} }#eCeebceO³es lees[HeÀes[er®ee Jesie pe[CeIe[CeerHes#ee DeefOekeÀ nesles, ns FLes }#eele þsJe}b lejer Hegjs.
(De@ve@yeesef}Pece) DeefOekeÀ neslees. Fbûepeerle ³ee J³eeOeer}e ne³eHejLee³eje@³eef[Pece µejerje®³ee meg¢{lesJej JeeleeJejCeeleer} Òeog<eCe DeeefCe efJeefJeOe
cnCeleele. J³emeveeb®eener Deefveä HeefjCeece neslees. }#eele IesC³eemeejKeer yeeye cnCepes Òeog<eCe
µejerjeleer} IeìkeÀêJ³eeb®eer lees[HeÀes[ DeefOekeÀ ÒeceeCeeJej DeeCeKeerner DeeefCe J³emeveeb®es HeefjCeece kesÀJeU mebyebefOele J³ekeÌleerJej®eb veJns lej mebleleerJejner
DeveskeÀ keÀejCeebveer nesT µekeÀles. nesT µekeÀleele. ns µejerj IeìkeÀeb®eer Peerpe Jee{JeCeejs eEkeÀJee pe[CeIe[Ce keÀceer
keÀjCeejs eEkeÀJee oesvner ÒekeÀej®es Demet µekeÀleele.
i}tkeÀeskeÀe@efì&keÀesefmìje@F&[ veeJee®ee De@ef[^ve} keÀe@ìxkeÌme ³ee ûebLeerceOetve
6 7

11. IeìkeÀeb®eer efveefce&leer Hegjsµee ÒeceeCeele Pee}er veener lej DeeHeCe }JekeÀj LekeÀlees. m$eJeCeeje êeJe pej Jee{}e lej mvee³et®eer ‘lees[HeÀes[’ Jesieeveb nesles Je neleeHee³ee®³ee
b
Deelee DeeHeCe µejerjeleer} IeìkeÀêJ³eeb®eer Peerpe peesjoejHeCes Jne³e}e keÀe[îee nesleele. Heesì cee$e ceesÇ Demele Je Oe[e®ee Yeeie ie}s}Ç Demelees.
}eie}er lej keÀe³e nesF&} ³ee®eer oesve GoenjCeb Heent. Heg<keÀUebvee Jeeìble keÀer efOeHHee[ DeeF&yeeHe Deme}s keÀer ceg}b efOeHHee[
yekeÀemegje®eer ieesä DeeHeuîee}e ceenerle Deens. lees YejHetj, cnCepes nesCeej. les lemeb Keesìner veener. DeevegJebefµekeÀlesveb Gb®eer DeeefCe þWiegHeCee ÒeeHle nesCeb
iee[erYej pesJeCe pesJee³e®ee DeeefCe nesleener lemee®e ye}Jeeve. Yeerce ne l³ee®³eentve ns Kejb Deens. Hejbleg kesÀJeU ³ee Gb®eerJej eEkeÀJee KegjìsHeCeeJej LekeÀCeb Jee ve LekeÀCeb
ye}e{îe DemeuîeecegUs®e Yeerceemeceesj l³ee®ee efveYeeJe }eie}e veener. DeJe}byetve Demeleb Demeb veener. l³ee®eÒeceeCes DeevegJeebefµekeÀ¢äîee p³eebvee Gb®eer ÒeeHle
Jne³e}e nJeer les osKeer}, Jee{l³ee Je³eele veerì Hees<eCe Pee}b veener lej DeµekeÌle
HeCe Heg<keÀUoe DeeHeuîee}e Demes }eskeÀ Dee{Uleele keÀer les Keeleele...
nesleele. Òemebieer Kegjìs osKeer} nesT µekeÀleele.
Keeleele... Keeleele HeCe µekeÌleer efJe®eeje} lej keÀener®e veener. efomeleelener Deieoer
‘HeeH³ee®es efHelej’! ¿ee efJeke=Àleer}e keÀe³e cnCee}?... Yemce jesie ?... keÀejCe DeevegJeebefµekeÀlesÒeceeCes þjCeeN³ee yeeyeer osKeer} keÀener ÒeceeCeele
Yemc³ee??... yejesyej Deens. HeCe ns HeÀkeÌle jesieeJemLes®eb veeJe Pee}b. µeem$eer³e DevegketÀ} HeefjefmLeleerJej DeJe}byetve Demeleele. ³ee®eb DeeCeKeer SkeÀ GoenjCe
mJe©He veJns! ³ee jesiee®eb µeem$eer³e mJe©He peeCetve IesC³eemeeþer legcner cegÎece cnCepes, DeeF& Gb®e Deme}er lejer iejesojHeCee®³ee keÀeUele efle}e DeHegjb DeVe
Deµee ceb[UeRvee keÀener Òeµve efJe®ee©ve Heene ! efceUe}b lej efle}e nesCeeN³ee yeeUe®³ee Jee{erJej l³ee®ee Deefve<ì HeefjCeece neslees.
legce®ee efce$e Deieoer DemJemLe Dee{Us}. ef®e[ef®e[e yeve}s}e Demes}. Lees[ke̳eele cnCepes DeevegJebeµekeÀlesJej meg¢{lee keÀener ÒeceeCeele DeJe}byetve
f
l³ee}e PeesHener keÀceer Demeles. meb[eme}e peemle JesU nesleb. íeleerle Oe[Oe[ nesles. Demeles. Hejbleg Flej HeefjefmLeleerner meg³eesi³e Demeleb, meg¢{lesmeeþer DeeJeµ³ekeÀ
ÞJemevee®ee Jesie DeefOekeÀ Demelees. µejerje®e leHeceeve DeefOekeÀ Demeleb. ceb[UeR®es ob[ Demeles. JesieJesieȳee jesieeb®ee DeevegJebefµekeÀles®³ee DeefYeJ³ekeÌleerJej og<HeefjCeece nesT
Hene Deieoer n[ketÀUs Demeleele. keÀOeer keÀOeer l³eeb®es [esUsner yeìyeìerle efomeleele. µekeÀlees.
lej ner meieUer }#eCeb Deensle, µejerjeleer} IeìkeÀ êJ³eeb®³ee lees[HeÀes[er®ee JesieJesieȳee peblegb®ee, Dev³e jesieeb®ee ÒeeogYee&Je PeeuîeecegUs, l³ee®eÒeceeCes
Jesie Jee{uîee®eer! µejerjeceO³es Lee³eje@F[ (ÞJeemeveef}kesÀmeceesj {e}er ÒeceeCes efJeefJeOe Deew<eOes, SkeÌme-js ®ee Jee{lee GHe³eesie, JeeleeJejCeeleer} jsef[Dees De@eqkeÌìJn
efJejepeceeve DemeuîeecegUs Lee³eje@F[-{e}ermeejKeer ns veeJe He[}b.) ûebLeeR®ee }njer, efkeÀjCeeslmeie&, Fl³eeoer DeveskeÀ yeeyeeRcegUs µejerje®eer Jee{ Je #ecelee keÀceer
Debleëm$eeJe-Lee³eje@eqkeÌmeve®eb ÒeceeCe Jee{}b lej Demeb Ie[leb. lees[HeÀes[er}e nesles. JesieJesieȳee jesieeb®ee, efJekeÀejeb®ee ne HeefjCeece Je l³eeJejer} GHee³e ³eeb®ee
ke@Àì@yeesef}Pece cnCeleele DeeefCe µejerjeleer} meJe&®e êJ³eeb®eer lees[HeÀes[ nesCeb efJe®eej ³eLeeJekeÀeµe keÀ©. ³ee efJeefJeOe efJekeÀejebcegUs µejerjIeìkeÀeb®eer Peerpe ÒeceeCeeHes#ee
efvel³ee®e®e Demeleb. HeCe Jejer} }#eCeebceO³es lees[HeÀes[er®ee Jesie pe[CeIe[CeerHes#ee DeefOekeÀ nesles, ns FLes }#eele þsJe}b lejer Hegjs.
(De@ve@yeesef}Pece) DeefOekeÀ neslees. Fbûepeerle ³ee J³eeOeer}e ne³eHejLee³eje@³eef[Pece µejerje®³ee meg¢{lesJej JeeleeJejCeeleer} Òeog<eCe DeeefCe efJeefJeOe
cnCeleele. J³emeveeb®eener Deefveä HeefjCeece neslees. }#eele IesC³eemeejKeer yeeye cnCepes Òeog<eCe
µejerjeleer} IeìkeÀêJ³eeb®eer lees[HeÀes[ DeefOekeÀ ÒeceeCeeJej DeeCeKeerner DeeefCe J³emeveeb®es HeefjCeece kesÀJeU mebyebefOele J³ekeÌleerJej®eb veJns lej mebleleerJejner
DeveskeÀ keÀejCeebveer nesT µekeÀles. nesT µekeÀleele. ns µejerj IeìkeÀeb®eer Peerpe Jee{JeCeejs eEkeÀJee pe[CeIe[Ce keÀceer
keÀjCeejs eEkeÀJee oesvner ÒekeÀej®es Demet µekeÀleele.
i}tkeÀeskeÀe@efì&keÀesefmìje@F&[ veeJee®ee De@ef[^ve} keÀe@ìxkeÌme ³ee ûebLeerceOetve
6 7

12. µejerje®eer YekeÌkeÀce yeebOeCeer ³eesi³e ÒeceeCeele nesCeb ns ³eesi³e J³ee³eeceeJejner J³eeqkeÌleceÊJee®ee Yeeie cnCepes ceve. DeeHeCe peeCeerJesletve, efJe®eejeletve µejerjeÒeceeCes®e
DeJe}byetve Demeleb. J³ee³eece Iesle}e veener lej #ecelee keÀceer nesles. ³eeefJe<e³eer®eb cevee®es J³eeHeej DeeefCe Òeef¬eÀ³ee ³eeb®ee DeY³eeme keÀjlees. µejerje®³ee J³eeHeejeb®es
SkeÀ meesHeb GoenjCe DeeHeuîeeHewkeÀer Heg<keÀUebvee ceenerle Demes}. nelee®eb eEkeÀJee Òel³e#e ¢äer}e Deiees®ej Demes mJe©He cnCepes ceve, efJe®eej Je keÀuHevee nes³e. ¿ee
Hee³ee®eb ne[ cees[}b lej lees nele eEkeÀJee Hee³e [e@keÌìj H}@mìjceO³es þsJeleele. meboYee&le DeemLesveb }#eele þsJeC³eemeejKeer yeeye cnCepes DeeHeCe meceepeele JeeJejlees
H}@mìjceOe}e nele eEkeÀJee Hee³e ceie mene les Deeþ DeeþJe[s efJeÞeebleer Ieslees ³ee lesJne DeeHeuîee µejerjeJej meceepee®ee pesJe{e HeefjCeece neslees lemee eEkeÀyengvee l³eeHes#ee
efJeÞeebleer®ee HeefjCeece keÀe³e neslees? H}@mìj keÀe{uîeeveblej lees nele efkebÀJee Hee³e Heg<keÀU®e DeefOekeÀ HeefjCeece DeeHeuîee ceveeJej neslees.
ogmeN³ee Hee³eeHes#ee efkeÀleer lejer n[kegÀUe Je keÀcepeesj neslees. pes ¿ee nelee}e eEkeÀJee ³ee efþkeÀeCeer cevee®ee efJe®eej keÀjC³eeb®e keÀejCe Demeb keÀer µejerj DeeefCe
Hee³ee}e }eiet Deens les®e meeN³ee µejerje}ener }eiet Deens. H}@mìj Ieeleuîeeveblej ceve ³eebvee megmebyeOo HeOoleerves mecepetve IesC³ee®eer DeeHeuîee}e iejpe Deens Je
nelee-Hee³ee®eer yeesìb n}JeC³ee®eer met®evee [e@keÌìj osleele leer ³ee®e keÀejCeemeeþer. kegÀJele Deens. keÀejCe pes µeeefjjerkeÀ GHee³eebveer peceCeej veener les cevee®³ee meblegef}le
og[tog[t OeeJeCeeje Je<ee&®ee ef®ecegj[e Kees[keÀj ‘ieesìîee’ Jee ‘yeb[t’ l³ee®³ee J³eJenejeletve meeO³e nesT µekeÀleb DeeefCe De%eeveecegUs DemeeO³ener nesTve yemet
Deepeer Deepeesyeeb®³ee neleer }eiele veener lesJne Deepeer-Deepeesyee veeleJee®eb keÀewlegkeÀ µekeÀleb. ceeCetme cnCetve ceveeJej efve³eb$eCe þsJeC³ee®eer kegÀJele DemeCeb ner DeeHe}er
[esUs Ye©ve Heenle HeÀlekeÀ} cee©ve yemeleele, eEkeÀJee }ìke̳ee jeieeveb ceesÇer®e peces®eer yeepet Deens. DeeHeCe ceveeJej efve³eb$eCe þsJetve, l³ee®es J³eeHeej meblege}le
f
ef®ejbpeerJeebkeÀ[s le¬eÀej keÀjleele. µespeeN³ee-HeepeeN³eebvee cnCeleele, ’Hee³ee}e keÀµeer keÀ©ve µejerjeleer} J³eeHeejebceO³es DeeJeµ³ekeÀ les yeo} Ie[Jetve DeeCet µekeÀlees. ns
eEYeiejer yeebOeuîeemeejKee Demelees.... efJeÞeebleer cnCetve veener peerJee}e!“ Deme HeÀej cenÊJee®e Deµeemeeþer keÀer YeesJelee}®³ee HeefjefmLeleerletve eEkeÀJee Dev³e keÀejCeebveer
¢µ³e IejeIejele}b. Depetvener DeeHeuîeekeÀ[s ‘De¢µ³e’ ve Pee}s}b ns ¢µ³e keÀe³e GlHeVe nesCeeN³ee J³eeOeer, µejerje®eer Peerpe Jee{Jet µekeÀleele. ‘eE®elee peeUles’, ‘keÀeUpeer
oeKeJeleb? meeOeer®e ieesä! Jee{l³ee Je³eele µejerje®eer Peerpe keÀceer DeeefCe yeebOeCeer HeesKejles’, ‘mebleeHeeveb oen neslees’ Demes µeyo Òe³eesie DeeHeCe JeeHejlees lesJne les
peemle Demeles. µejerje®³ee Jee{eryejesyej Glmeene}e Yejleb Demeleb. LekeÀC³ee®eb De#ejµeë Kejs Demeleele! ‘ogëKeeveb efJeoerCe& nesCeb’, ‘Yeerleerveb ieUtve peeCeb’,
veeJe vemeleb. HeCe les®e peerJevee®³ee mebO³eekeÀeUekeÀ[s Hene... µejerje®eer jie keÀceer ‘He½eeleeHeeveb oiOe nesCeb’ ns JeekedÀÒe®eej osKeer} Deefpeyeele DeJeepeJeer veenerle.
nesles DeeefCe Glmeene}ener Deesnesìer }eieles. [îetìer mebHeJetve kesÀJne SkeÀoe Iejer ‘efvejeµesveb Ke®eCeb’ DeeefCe ‘DeeµesJej peieCeb’³ee yeeyeer JeemleJe Deensle. efJeJeb®evesHeesìer
peelees DeeefCe DebLe©CeeJej Debie ìekeÀlees Demeb nesleb. Peerpe DeefOekeÀ DeeefCe yeebOeCeer efveêeveeµe nesCeejs efce$e DeeHeuîee DeJeleerYeesJeleer Demeleele, lemes celmejeves
keÀceer nesles. ³ee keÀeUele µekeÌleer®es yegªpe nUtnUt {emeUt }eieleele. keÀOeer keÀOeer peUCeejsner keÀener keÀceer vemeleele. l³eeb®³ee ‘Heesìelener ogKeleb’! Demees. lej Demes
lej veeskeÀjer®³ee JesUelener ogHeej®eer [g}keÀer DeefveJee³e& nesles. ns cevee®es J³eeHeej DeeefCe l³eecegUs DeeHeuîee µejerje®eer nesCeejer He[Pe[ DeeHeCe
µejerje®eer Peerpe DeefOekeÀ DeeefCe yeebOeCeer keÀceer Demeb DeeHeuîeeHewkeÀer mecepeeJetve IesCeb DeeefCe l³eeJej GHee³e ³eespeCeb meg¢{ nesC³ee®³ee ¢äerveb DeeJeµ³ekeÀ
Heg<keÀUebvee DeeHeuîee mJele뮳ee vekeÀUlener yeN³ee®eoe nesle Demeleb DeeefCe ³ee®eb Deens.
DeeCeKeerner SkeÀ cenÊJee®eb keÀejCe Deens. keÀesCeleb les DeesUKee Heent? veener }#eele ceveeJej HeefjCeece keÀjCeejer HeefjefmLeleer osKeer} ³ee meboYee&le efJeme©ve
³esle...! DeeHe}b ceve! ®ee}Ceej veener. ’Deece®eb keÀe³e?... Deelee one ies}s Hee®e jeefn}s“ Demeb
ceve Kejb cnCepes µejerjeHeemetve lemeb efYeVe veener. eEkeÀyengvee Demeb cnCelee cnCeCeejer ‘efHekeÀ}er Heeveb’ Pee}s}er ceeCemeb efJekeÀ}ebie nesC³ee®e keÀejCe Heg<keÀUoe,
³esF&} keÀer µejerjeefOeefÿle HeCe Òel³e#e ve oeKeJelee ³esCeeje DeeHeuîee®e cevee®ee HebiegHeCee ns Demeleb. cevee®eer ner efJeoerCe& DeJemLee ³eeb®³ee yejesyejer®eer ceeCemeb
8 9

13. µejerje®eer YekeÌkeÀce yeebOeCeer ³eesi³e ÒeceeCeele nesCeb ns ³eesi³e J³ee³eeceeJejner J³eeqkeÌleceÊJee®ee Yeeie cnCepes ceve. DeeHeCe peeCeerJesletve, efJe®eejeletve µejerjeÒeceeCes®e
DeJe}byetve Demeleb. J³ee³eece Iesle}e veener lej #ecelee keÀceer nesles. ³eeefJe<e³eer®eb cevee®es J³eeHeej DeeefCe Òeef¬eÀ³ee ³eeb®ee DeY³eeme keÀjlees. µejerje®³ee J³eeHeejeb®es
SkeÀ meesHeb GoenjCe DeeHeuîeeHewkeÀer Heg<keÀUebvee ceenerle Demes}. nelee®eb eEkeÀJee Òel³e#e ¢äer}e Deiees®ej Demes mJe©He cnCepes ceve, efJe®eej Je keÀuHevee nes³e. ¿ee
Hee³ee®eb ne[ cees[}b lej lees nele eEkeÀJee Hee³e [e@keÌìj H}@mìjceO³es þsJeleele. meboYee&le DeemLesveb }#eele þsJeC³eemeejKeer yeeye cnCepes DeeHeCe meceepeele JeeJejlees
H}@mìjceOe}e nele eEkeÀJee Hee³e ceie mene les Deeþ DeeþJe[s efJeÞeebleer Ieslees ³ee lesJne DeeHeuîee µejerjeJej meceepee®ee pesJe{e HeefjCeece neslees lemee eEkeÀyengvee l³eeHes#ee
efJeÞeebleer®ee HeefjCeece keÀe³e neslees? H}@mìj keÀe{uîeeveblej lees nele efkebÀJee Hee³e Heg<keÀU®e DeefOekeÀ HeefjCeece DeeHeuîee ceveeJej neslees.
ogmeN³ee Hee³eeHes#ee efkeÀleer lejer n[kegÀUe Je keÀcepeesj neslees. pes ¿ee nelee}e eEkeÀJee ³ee efþkeÀeCeer cevee®ee efJe®eej keÀjC³eeb®e keÀejCe Demeb keÀer µejerj DeeefCe
Hee³ee}e }eiet Deens les®e meeN³ee µejerje}ener }eiet Deens. H}@mìj Ieeleuîeeveblej ceve ³eebvee megmebyeOo HeOoleerves mecepetve IesC³ee®eer DeeHeuîee}e iejpe Deens Je
nelee-Hee³ee®eer yeesìb n}JeC³ee®eer met®evee [e@keÌìj osleele leer ³ee®e keÀejCeemeeþer. kegÀJele Deens. keÀejCe pes µeeefjjerkeÀ GHee³eebveer peceCeej veener les cevee®³ee meblegef}le
og[tog[t OeeJeCeeje Je<ee&®ee ef®ecegj[e Kees[keÀj ‘ieesìîee’ Jee ‘yeb[t’ l³ee®³ee J³eJenejeletve meeO³e nesT µekeÀleb DeeefCe De%eeveecegUs DemeeO³ener nesTve yemet
Deepeer Deepeesyeeb®³ee neleer }eiele veener lesJne Deepeer-Deepeesyee veeleJee®eb keÀewlegkeÀ µekeÀleb. ceeCetme cnCetve ceveeJej efve³eb$eCe þsJeC³ee®eer kegÀJele DemeCeb ner DeeHe}er
[esUs Ye©ve Heenle HeÀlekeÀ} cee©ve yemeleele, eEkeÀJee }ìke̳ee jeieeveb ceesÇer®e peces®eer yeepet Deens. DeeHeCe ceveeJej efve³eb$eCe þsJetve, l³ee®es J³eeHeej meblege}le
f
ef®ejbpeerJeebkeÀ[s le¬eÀej keÀjleele. µespeeN³ee-HeepeeN³eebvee cnCeleele, ’Hee³ee}e keÀµeer keÀ©ve µejerjeleer} J³eeHeejebceO³es DeeJeµ³ekeÀ les yeo} Ie[Jetve DeeCet µekeÀlees. ns
eEYeiejer yeebOeuîeemeejKee Demelees.... efJeÞeebleer cnCetve veener peerJee}e!“ Deme HeÀej cenÊJee®e Deµeemeeþer keÀer YeesJelee}®³ee HeefjefmLeleerletve eEkeÀJee Dev³e keÀejCeebveer
¢µ³e IejeIejele}b. Depetvener DeeHeuîeekeÀ[s ‘De¢µ³e’ ve Pee}s}b ns ¢µ³e keÀe³e GlHeVe nesCeeN³ee J³eeOeer, µejerje®eer Peerpe Jee{Jet µekeÀleele. ‘eE®elee peeUles’, ‘keÀeUpeer
oeKeJeleb? meeOeer®e ieesä! Jee{l³ee Je³eele µejerje®eer Peerpe keÀceer DeeefCe yeebOeCeer HeesKejles’, ‘mebleeHeeveb oen neslees’ Demes µeyo Òe³eesie DeeHeCe JeeHejlees lesJne les
peemle Demeles. µejerje®³ee Jee{eryejesyej Glmeene}e Yejleb Demeleb. LekeÀC³ee®eb De#ejµeë Kejs Demeleele! ‘ogëKeeveb efJeoerCe& nesCeb’, ‘Yeerleerveb ieUtve peeCeb’,
veeJe vemeleb. HeCe les®e peerJevee®³ee mebO³eekeÀeUekeÀ[s Hene... µejerje®eer jie keÀceer ‘He½eeleeHeeveb oiOe nesCeb’ ns JeekedÀÒe®eej osKeer} Deefpeyeele DeJeepeJeer veenerle.
nesles DeeefCe Glmeene}ener Deesnesìer }eieles. [îetìer mebHeJetve kesÀJne SkeÀoe Iejer ‘efvejeµesveb Ke®eCeb’ DeeefCe ‘DeeµesJej peieCeb’³ee yeeyeer JeemleJe Deensle. efJeJeb®evesHeesìer
peelees DeeefCe DebLe©CeeJej Debie ìekeÀlees Demeb nesleb. Peerpe DeefOekeÀ DeeefCe yeebOeCeer efveêeveeµe nesCeejs efce$e DeeHeuîee DeJeleerYeesJeleer Demeleele, lemes celmejeves
keÀceer nesles. ³ee keÀeUele µekeÌleer®es yegªpe nUtnUt {emeUt }eieleele. keÀOeer keÀOeer peUCeejsner keÀener keÀceer vemeleele. l³eeb®³ee ‘Heesìelener ogKeleb’! Demees. lej Demes
lej veeskeÀjer®³ee JesUelener ogHeej®eer [g}keÀer DeefveJee³e& nesles. ns cevee®es J³eeHeej DeeefCe l³eecegUs DeeHeuîee µejerje®eer nesCeejer He[Pe[ DeeHeCe
µejerje®eer Peerpe DeefOekeÀ DeeefCe yeebOeCeer keÀceer Demeb DeeHeuîeeHewkeÀer mecepeeJetve IesCeb DeeefCe l³eeJej GHee³e ³eespeCeb meg¢{ nesC³ee®³ee ¢äerveb DeeJeµ³ekeÀ
Heg<keÀUebvee DeeHeuîee mJele뮳ee vekeÀUlener yeN³ee®eoe nesle Demeleb DeeefCe ³ee®eb Deens.
DeeCeKeerner SkeÀ cenÊJee®eb keÀejCe Deens. keÀesCeleb les DeesUKee Heent? veener }#eele ceveeJej HeefjCeece keÀjCeejer HeefjefmLeleer osKeer} ³ee meboYee&le efJeme©ve
³esle...! DeeHe}b ceve! ®ee}Ceej veener. ’Deece®eb keÀe³e?... Deelee one ies}s Hee®e jeefn}s“ Demeb
ceve Kejb cnCepes µejerjeHeemetve lemeb efYeVe veener. eEkeÀyengvee Demeb cnCelee cnCeCeejer ‘efHekeÀ}er Heeveb’ Pee}s}er ceeCemeb efJekeÀ}ebie nesC³ee®e keÀejCe Heg<keÀUoe,
³esF&} keÀer µejerjeefOeefÿle HeCe Òel³e#e ve oeKeJelee ³esCeeje DeeHeuîee®e cevee®ee HebiegHeCee ns Demeleb. cevee®eer ner efJeoerCe& DeJemLee ³eeb®³ee yejesyejer®eer ceeCemeb
8 9

14. SkeÀ-SkeÀ keÀ©ve ‘peiee®ee efvejesHe’ IesT }eie}er DeeefCe keÀjleer-meJejleer ceg}yeeUb b ÒekeÀej Demelees. Peerpe ner keÀceer, ³eesi³e yeebOeCeerner keÀceer HeCe efJeke=Àle yeebOeCeer
‘efJe®eejsveeµeer’ Pee}er leer ³esT }eieles. peiee}e Deelee DeeHe}er iejpe veener ner peeoe !
YeeJevee HeefjefmLeleercegUs ³esles DeeefCe ceie “neleHee³e LekeÀ},s” “keÀeþerefµeJee³e DeeHe}e DeeJe[lee efmevescee efnjes eEkeÀJee DeeJe[leer efnje@F&ve ³eeb®eb Je³e
efHeÀjle veener,” “Gþyeme nesle veener” Deµeer DeJemLee nesles. Je=OoeJemLesle®e Jee{le ies}b keÀer, l³eeb®³eeyeÎ} efHeÀuceer ce@ieefPeveceO³es keÀe³e ef}ntve ³esleb ?
HeefjefmLeleer®ee PeìkeÀe yemelees Demeb veJns. peJeU®³ee J³ekeÌleer®ee ce=l³eg, ÒesceYebie, Þeerceble µesþpeer®³ee µesþeCeerkeÀ[s yeefIele}b (®egketÀve) lej keÀe³e efomeleb? Hewmes DeeefCe
J³eeHeejele HeÀìkeÀe, GY³ee efHekeÀe®ee veeµe, yeskeÀejer, Hejer#esle}b DeHe³eµe Deµee meÊee ³eeb®ee ogªHe³eesie keÀªve SsleKeeT peerJeve peieCeeN³ee ceb$³eekeÀ[s
keÀejCeebveer kegÀCeerner Ke®et µekeÀlees. HeCe SJe{®e veJns lej DeeHeuîee Iejele}b JeeleeJejCe Heeefnuîeeyejesyej Heefnuîeeboe keÀesCelee efJe®eej ³eslees ? keÀHe[îeeb®eer, ojJeep³eeb®eer Je
KesUerscesUer®eb Deens keÀer leeCeleCeeJee®es Deens, mJe®í Deens keÀer ieef}®í Deens, Keg®³ee¥®eer ceeHe Jee{le peeleer} ! ne SkeÀ®e efJe®eej !
megboj Deens keÀer DeeskeÀebjJeeCeb Deens, ÒemeVe Deens keÀer GefÜive Deens, Glmeener
lej ceb[Uer! yejs®e peCe ³ee }eF&veerle}s Demeleele. pee[s-}Ç-{es}s-
Deens keÀer JewHeÀuîeûemle Deens, Deeveboer Deens keÀer ogëKeer-keÀäer Deens, efJepeerieer<eg Je
jHeeìs-mLet}! HeCe leekeÀle cnCee} lej keÀener®e veener, }ies®e legce®³ee [esȳeeHeg{s
(}Ç Demee} lej legce®eer) veenerlej peJeUHeeme®³ee ‘pee[îee {es}’ ceb[UeR®eer
cenÊJeekeÀebµeer Deens keÀer efvejeµe DeeefCe efHe®e}s}b Deens, ³ee meJee¥Jej DeeHeuîee Je
DeeHeuîee ceg}eb®³ee, lemes®e kegÀìgeb ye³eeb®³ee cevee®eer DeJemLee DeeefCe µejerje®eer me#ecelee
f
íyeer Dee}er Demes}.
efveYe&j Deens.
³ee ceb[UeR®³ee µejerjele efJeke=ÀleHeCes yeebOeCeer nesles. YejHetj ÒeceeCeele.
SKeeÐee®³ee Iejer DeeHeCe pej ocetve Yeeietve ies}es lej keÀe³e Ie[leb
keÀme}er?... ®ejyeer®eer. DeVeeleer} meeN³ee IeìkeÀeb®eb ªHeeblej mvee³et®³ee yeebOeCeermeeþer
b
³ee®ee efJe®eej keÀje. ceveceeskeÀUsHeCeeveb nmetve ³epeceeveerCeyeeF¥veer legce®eb mJeeiele
Jne³e®³ee SsJepeer lJe®esKee}®³ee ®ejyeerle nesle. Heeìe®eb HeeCeer µesleer}e }eJeC³eeSsJepeer
kesÀ}b. DeemLesveb efJe®eejHetme keÀ©ve legcne}e yemee³e}e meebefiele}b, lej keÀmeb
DeesnesUele Jeentve peeJeb lemeb.
Jeeìleb ? l³eele®e ef v ejes i eer Demeb l³eeb ® eb íes ì b cet } ³es T ve leg c ne}e
keÀekeÀe...keÀekeÀe...cnCetve Deelceer³elesveb efye}ie}b lej efkeÀleer HeÀjkeÀ He[lees? pesJe{er ®ejyeer peemle lesJe{e DeekeÀej peemle. HeCe kesÀJeU DeekeÀej peemle
l³eele®e Iejele GoyeÊeer }eJe}s}er Demes}, ceOegj mebieerleeveb JeeleeJejCe ÒeHegÀef}Ále veJns lej DeesPebner peemle. jkeÌleeefYemejCe mebmLee, éemeve mebmLee, ceppeemebmLee,
Pee}s}b Demes} lej ceie meeje µeerCeYeej Gle©ve peelees keÀer veener? meieȳeebJej®e DeesPeb. efJeveekeÀejCe! efJe®eej keÀje, Deieoer one-HebOeje efkeÀ}es®eb
Jepeve pejer vesnceer legcne}e JeeieJeeJeb }eie}b lej keÀmeb Jeeìleb ? meenefpekeÀ®e
DeLee&le ³eeSsJepeer legcner p³ee®³ee Iejer peelee l³ee®³ee Iejer veJeje-yee³ekeÀes®es
³ee ceb[UeR®eer keÀe³e&#ecelee keÀceer Pee}er veener lej®e veJe}.
®esnjs vegkeÀl³ee®e Pee}suîee Yeeb[Ceeveb leeCe}s}s Deme}s, Heesjieb j[le Deme}b,
DemleeJ³emle He[}suîee Jemleg efomeuîee, Heesjeveb kesÀ}s}er µeer leµeer®e Demes} lej ÒeceeCeeyeensj Deieesi³e Deenej, J³ee³eecee®ee DeYeeJe, DeevegJebefµekeÀlee Je
keÀmeb Jeeìs}.....? keÌJeef®ele Òemebieer keÀener efJekeÀej ³eecegUs µejerjeceO³es ®ejyeer®eer Jee{ nesles. µejerj
yes[ew} DeeefCe kegÀ®ekeÀeceer Jne³e}e }eieleb. ®eHeUlee DeeefCe keÀe³e&#ecelee Deeìtve
Demees . ne meeje DeeHeuîee YeesJelee}®³ee HeefjefmLeleer®ee meboYe& efJemeªve
peeT }eieles.
®ee}Ceej veener. l³eeb®ee DeeHeuîee ef®eÊeJe=ÊeerJej DeeefCe l³eeletve µejerjeJej nesCeeje
HeefjCeece [esȳeeDee[ keÀ©ve peceCeej veener. l³eeJej GHee³e keÀje³e}e nJee. µejerje®eer yeebOeCeer, Peerpe, DeeefCe efJeke=Àleer yeebOeCeer ³eeyeÎ} DeeHeCe
efJe®eej kesÀ}e. Deelee DeeCeKeer cenÊJee®ee cegÎe efJe®eejele IesT.
µejerje®eer Peerpe DeefOekeÀ DeeefCe yeebOeCeer keÀceer ³eeHes#ee JesieUener SkeÀ
10 11

15. SkeÀ-SkeÀ keÀ©ve ‘peiee®ee efvejesHe’ IesT }eie}er DeeefCe keÀjleer-meJejleer ceg}yeeUb b ÒekeÀej Demelees. Peerpe ner keÀceer, ³eesi³e yeebOeCeerner keÀceer HeCe efJeke=Àle yeebOeCeer
‘efJe®eejsveeµeer’ Pee}er leer ³esT }eieles. peiee}e Deelee DeeHe}er iejpe veener ner peeoe !
YeeJevee HeefjefmLeleercegUs ³esles DeeefCe ceie “neleHee³e LekeÀ},s” “keÀeþerefµeJee³e DeeHe}e DeeJe[lee efmevescee efnjes eEkeÀJee DeeJe[leer efnje@F&ve ³eeb®eb Je³e
efHeÀjle veener,” “Gþyeme nesle veener” Deµeer DeJemLee nesles. Je=OoeJemLesle®e Jee{le ies}b keÀer, l³eeb®³eeyeÎ} efHeÀuceer ce@ieefPeveceO³es keÀe³e ef}ntve ³esleb ?
HeefjefmLeleer®ee PeìkeÀe yemelees Demeb veJns. peJeU®³ee J³ekeÌleer®ee ce=l³eg, ÒesceYebie, Þeerceble µesþpeer®³ee µesþeCeerkeÀ[s yeefIele}b (®egketÀve) lej keÀe³e efomeleb? Hewmes DeeefCe
J³eeHeejele HeÀìkeÀe, GY³ee efHekeÀe®ee veeµe, yeskeÀejer, Hejer#esle}b DeHe³eµe Deµee meÊee ³eeb®ee ogªHe³eesie keÀªve SsleKeeT peerJeve peieCeeN³ee ceb$³eekeÀ[s
keÀejCeebveer kegÀCeerner Ke®et µekeÀlees. HeCe SJe{®e veJns lej DeeHeuîee Iejele}b JeeleeJejCe Heeefnuîeeyejesyej Heefnuîeeboe keÀesCelee efJe®eej ³eslees ? keÀHe[îeeb®eer, ojJeep³eeb®eer Je
KesUerscesUer®eb Deens keÀer leeCeleCeeJee®es Deens, mJe®í Deens keÀer ieef}®í Deens, Keg®³ee¥®eer ceeHe Jee{le peeleer} ! ne SkeÀ®e efJe®eej !
megboj Deens keÀer DeeskeÀebjJeeCeb Deens, ÒemeVe Deens keÀer GefÜive Deens, Glmeener
lej ceb[Uer! yejs®e peCe ³ee }eF&veerle}s Demeleele. pee[s-}Ç-{es}s-
Deens keÀer JewHeÀuîeûemle Deens, Deeveboer Deens keÀer ogëKeer-keÀäer Deens, efJepeerieer<eg Je
jHeeìs-mLet}! HeCe leekeÀle cnCee} lej keÀener®e veener, }ies®e legce®³ee [esȳeeHeg{s
(}Ç Demee} lej legce®eer) veenerlej peJeUHeeme®³ee ‘pee[îee {es}’ ceb[UeR®eer
cenÊJeekeÀebµeer Deens keÀer efvejeµe DeeefCe efHe®e}s}b Deens, ³ee meJee¥Jej DeeHeuîee Je
DeeHeuîee ceg}eb®³ee, lemes®e kegÀìgeb ye³eeb®³ee cevee®eer DeJemLee DeeefCe µejerje®eer me#ecelee
f
íyeer Dee}er Demes}.
efveYe&j Deens.
³ee ceb[UeR®³ee µejerjele efJeke=ÀleHeCes yeebOeCeer nesles. YejHetj ÒeceeCeele.
SKeeÐee®³ee Iejer DeeHeCe pej ocetve Yeeietve ies}es lej keÀe³e Ie[leb
keÀme}er?... ®ejyeer®eer. DeVeeleer} meeN³ee IeìkeÀeb®eb ªHeeblej mvee³et®³ee yeebOeCeermeeþer
b
³ee®ee efJe®eej keÀje. ceveceeskeÀUsHeCeeveb nmetve ³epeceeveerCeyeeF¥veer legce®eb mJeeiele
Jne³e®³ee SsJepeer lJe®esKee}®³ee ®ejyeerle nesle. Heeìe®eb HeeCeer µesleer}e }eJeC³eeSsJepeer
kesÀ}b. DeemLesveb efJe®eejHetme keÀ©ve legcne}e yemee³e}e meebefiele}b, lej keÀmeb
DeesnesUele Jeentve peeJeb lemeb.
Jeeìleb ? l³eele®e ef v ejes i eer Demeb l³eeb ® eb íes ì b cet } ³es T ve leg c ne}e
keÀekeÀe...keÀekeÀe...cnCetve Deelceer³elesveb efye}ie}b lej efkeÀleer HeÀjkeÀ He[lees? pesJe{er ®ejyeer peemle lesJe{e DeekeÀej peemle. HeCe kesÀJeU DeekeÀej peemle
l³eele®e Iejele GoyeÊeer }eJe}s}er Demes}, ceOegj mebieerleeveb JeeleeJejCe ÒeHegÀef}Ále veJns lej DeesPebner peemle. jkeÌleeefYemejCe mebmLee, éemeve mebmLee, ceppeemebmLee,
Pee}s}b Demes} lej ceie meeje µeerCeYeej Gle©ve peelees keÀer veener? meieȳeebJej®e DeesPeb. efJeveekeÀejCe! efJe®eej keÀje, Deieoer one-HebOeje efkeÀ}es®eb
Jepeve pejer vesnceer legcne}e JeeieJeeJeb }eie}b lej keÀmeb Jeeìleb ? meenefpekeÀ®e
DeLee&le ³eeSsJepeer legcner p³ee®³ee Iejer peelee l³ee®³ee Iejer veJeje-yee³ekeÀes®es
³ee ceb[UeR®eer keÀe³e&#ecelee keÀceer Pee}er veener lej®e veJe}.
®esnjs vegkeÀl³ee®e Pee}suîee Yeeb[Ceeveb leeCe}s}s Deme}s, Heesjieb j[le Deme}b,
DemleeJ³emle He[}suîee Jemleg efomeuîee, Heesjeveb kesÀ}s}er µeer leµeer®e Demes} lej ÒeceeCeeyeensj Deieesi³e Deenej, J³ee³eecee®ee DeYeeJe, DeevegJebefµekeÀlee Je
keÀmeb Jeeìs}.....? keÌJeef®ele Òemebieer keÀener efJekeÀej ³eecegUs µejerjeceO³es ®ejyeer®eer Jee{ nesles. µejerj
yes[ew} DeeefCe kegÀ®ekeÀeceer Jne³e}e }eieleb. ®eHeUlee DeeefCe keÀe³e&#ecelee Deeìtve
Demees . ne meeje DeeHeuîee YeesJelee}®³ee HeefjefmLeleer®ee meboYe& efJemeªve
peeT }eieles.
®ee}Ceej veener. l³eeb®ee DeeHeuîee ef®eÊeJe=ÊeerJej DeeefCe l³eeletve µejerjeJej nesCeeje
HeefjCeece [esȳeeDee[ keÀ©ve peceCeej veener. l³eeJej GHee³e keÀje³e}e nJee. µejerje®eer yeebOeCeer, Peerpe, DeeefCe efJeke=Àleer yeebOeCeer ³eeyeÎ} DeeHeCe
efJe®eej kesÀ}e. Deelee DeeCeKeer cenÊJee®ee cegÎe efJe®eejele IesT.
µejerje®eer Peerpe DeefOekeÀ DeeefCe yeebOeCeer keÀceer ³eeHes#ee JesieUener SkeÀ
10 11

16. µejerjele}er keÀener êJ³e efveIetve iesuîeecegUsner, Peerpe DeefOekeÀ Pee}er Deele[îeebvee Je´Ce Pee}s lejer jkeÌlee®eer ieUleer (Loss) nesles. nsner
lej pes HeefjCeece nesleele, lemes®e HeefjCeece nesleele. HeCe lejerner Peerpe nesCeb efJemejlee keÀecee ve³es.
JesieUb DeeefCe µejerje}e keÀener êJ³eebvee Jebef®ele JneJeb }eieCeb JesieUb. JeeveieeroeKe} Iesle}suîee ³ee GoenjCeebJ³eeflejerkeÌle Flej DeveskeÀ
lej Gvneȳee®³ee efoJemeele Gvneleevnele keÀece keÀ©ve LekeÀ}suîee J³eeOeeRceO³es DeeHeuîee µejerjele}er IeìkeÀêJ³es SKeeÐee Jeeìsves efveIetve ies}er keÀer
J³ekeÌleeR®³ee µejerje}e pesJne Ieecee®³ee Oeeje }eieleele lesJne µejerjeleer} µejerj Kebieleb DeeefCe keÀcepeesj yeveleb.
HeeC³eeÒeceeCes®e keÀener ÒeceeCeele l³eeb®³ee µejerjeleuîee #eej êJ³eebvee Je keÀener iejesojHeCeele eqm$e³eebvee ³esCeeje DeµekeÌleHeCee lemes®e Òemetleerveblej yeeUe}e
ÒeceeCeele yeer Je meer peerJevemeÊJeebveener leer J³ekeÌleer HeejKeer nesles. yeeUe}e pesJne DebieeJej HeepeJeCeeN³ee ceeleebvee ³esCeeje DeµekeÌleHeCee Deµee®e ÒekeÀej®ee Demelees. ns
G}ìîee nesleele eEkeÀJee peg}eye nesleele lesJnener µejerjele}b HeeCeer DeeefCe #eejêJ³e lemeb mecepeeJetve meebieC³ee®eer iejpe veener. efµeJee³e ne³eHejcesveesNner³ee eEkeÀJee
keÀceer nesleele. cesveesNnsefpe³ee efkebÀJee Hee@ef}cesveesefNn³ee (ceeefmekeÀ HeeUer®³ee JesUer DeefOekeÀ ÒeceeCeele
Heg<keÀUoe DeeHeuîeeJej efJeef®e$e Òemebie iegojlees. DeeHe}e SKeeoe efce$e eEkeÀJee DeefOekeÀ JesUe jkeÌlem$eeJe nesCeb) Pee}e lejer eqm$e³eebvee ieUtve pee³e}e
³eslees. l³ee®es Je[er} yejesyej ³esleele. DeeHeCe l³eeb®eb mJeeiele keÀjlees. l³eebvee yemee nesleb.
cnCelees. efce$e yemelees HeCe Je[er} yemele veenerle. DeeHeuîee ceveele µebkeÀe ³esles, lej Demes ns ÒekeÀej DeeefCe Deµee ³ee leNne. DeeHe}er µekeÌleer efJeefJeOe
DeeHe}b lej keÀener ®egkeÀ}b veener?..... DeeHeCe Hegvne Deeûen keÀjlees. Je[er} ÒekeÀejs keÀceer keÀjCeeN³ee.
ceie efveªHee³e cnCetve yemeleele. HeCe mebkeÀes®etve. DeeHeuîee}e efJeef®e$e Jeeìleb. lemeb
SKeeob ceµeerve keÀece keÀjsveemeb Pee}b lej DeeHeCe efkeÀleer lelHejlesveb
Heeefn}b lej Je[er} lemes HeÀìHeÀìerle®e efomeleensle ceie yemee³e}e Dee{sJes{s keÀe
ogªmle keÀjlees.... keÀ©ve Ieslees.... Hegvne veeogªmle nesT ve³es cnCetve
Iesle nesles? HeCe ceie ®eneHeeCeer nesleb.... ceb[Uer efveIetve peeleele. DeeHeCe cevee®eer
ceske@ÀefvekeÀ}e oce ceejlees eEkeÀJee l³ee®eer Hee³eOejCeer keÀjlees ! ceie DeeHe}b ns
mecepetle Iee}tve meieUb efJemeªve peelees.
µejerj Oe[OeekeÀì jeneJeb ³eemeeþer DeeHeCe keÀeUpeer vekeÀes I³ee³e}e?DeeHeuîee
HeCe Demeb keÀe Ie[}s}b Demeleb? Heg{s keÀOeer lejer DeeHeuîee}e eflemeN³ee®e ceesìjmee³ekeÀ}®³ee yeejerkeÀmeejerkeÀ yeeyeeR®eer osKeer} DeeHeCe ceeefnleer keÀ©ve Ieslees.
meboYee&le keÀUleb keÀer efce$ee®³ee Jeef[}eb®eb cetUJ³eeOeer®e Dee@Hejsµeve Pee}b! DeLee&le®e ceske@ÀefvekeÀveb ‘ceecee’yeveJet ve³es cnCetve. ceie efJeefJeOe ÒekeÀejs LekeÀ}s}e ‘Yee®ee’
efce$ee®³ee Jeef[}eb®eb DeJeIe[ peeieer®eb ns ogKeCeb, cegUJ³eeOe, µejerjeleuîee Jne³e®eb ìeUC³eemeeþer... DeLee&le mJeleë®eer µekeÌleer Jee®eefJeC³eemeeþer keÀe ve³es DeeHeCe
jkeÌlem$eeJee}e keÀejCeerYetle Demeleb DeeefCe l³eecegUs®e l³eebvee yemeC³ee®ee $eeme nesle ³ee yeeyeer }#eele þsJetve, DeeHeuîee Hejerveb Òe³elve keÀª? ®e}e lej.. SJe{îee
Demelees Je les DeµekeÌle Deved HeÀìHeÀìerlener Pee}s}s Demeleele. efµeoesjerJej LekeÀJ³eeJej ceele keÀjC³ee®eer Dee³egOeb ieesUe keÀª³ee.
µejerjeleuîee jkeÌlee®eer ieUleer (Loss) DeBefkeÀ}esmìescee [îegDeesef[veeef}
ns }ebye}®ekeÀ Je ngkeÀ Jece& ns íesì veeJe Deme}suîee ke=ÀefcecegUsner nesles.
µejerjele}er ÒeefLeves êJ³es ieceeJeC³ee®ee ÒekeÀejner keÀener keÀceer veener.
cet$eeEHe[eleer} ‘ieeUCeer’®eer YeeskesÀ ceesþer Pee}er keÀer ÒeefLeveeb®es ceesþs keÀCe ³ee
ieeUCeerletve meje&me }IeJeerletve efveIetve peeleele.
12 13

17. µejerjele}er keÀener êJ³e efveIetve iesuîeecegUsner, Peerpe DeefOekeÀ Pee}er Deele[îeebvee Je´Ce Pee}s lejer jkeÌlee®eer ieUleer (Loss) nesles. nsner
lej pes HeefjCeece nesleele, lemes®e HeefjCeece nesleele. HeCe lejerner Peerpe nesCeb efJemejlee keÀecee ve³es.
JesieUb DeeefCe µejerje}e keÀener êJ³eebvee Jebef®ele JneJeb }eieCeb JesieUb. JeeveieeroeKe} Iesle}suîee ³ee GoenjCeebJ³eeflejerkeÌle Flej DeveskeÀ
lej Gvneȳee®³ee efoJemeele Gvneleevnele keÀece keÀ©ve LekeÀ}suîee J³eeOeeRceO³es DeeHeuîee µejerjele}er IeìkeÀêJ³es SKeeÐee Jeeìsves efveIetve ies}er keÀer
J³ekeÌleeR®³ee µejerje}e pesJne Ieecee®³ee Oeeje }eieleele lesJne µejerjeleer} µejerj Kebieleb DeeefCe keÀcepeesj yeveleb.
HeeC³eeÒeceeCes®e keÀener ÒeceeCeele l³eeb®³ee µejerjeleuîee #eej êJ³eebvee Je keÀener iejesojHeCeele eqm$e³eebvee ³esCeeje DeµekeÌleHeCee lemes®e Òemetleerveblej yeeUe}e
ÒeceeCeele yeer Je meer peerJevemeÊJeebveener leer J³ekeÌleer HeejKeer nesles. yeeUe}e pesJne DebieeJej HeepeJeCeeN³ee ceeleebvee ³esCeeje DeµekeÌleHeCee Deµee®e ÒekeÀej®ee Demelees. ns
G}ìîee nesleele eEkeÀJee peg}eye nesleele lesJnener µejerjele}b HeeCeer DeeefCe #eejêJ³e lemeb mecepeeJetve meebieC³ee®eer iejpe veener. efµeJee³e ne³eHejcesveesNner³ee eEkeÀJee
keÀceer nesleele. cesveesNnsefpe³ee efkebÀJee Hee@ef}cesveesefNn³ee (ceeefmekeÀ HeeUer®³ee JesUer DeefOekeÀ ÒeceeCeele
Heg<keÀUoe DeeHeuîeeJej efJeef®e$e Òemebie iegojlees. DeeHe}e SKeeoe efce$e eEkeÀJee DeefOekeÀ JesUe jkeÌlem$eeJe nesCeb) Pee}e lejer eqm$e³eebvee ieUtve pee³e}e
³eslees. l³ee®es Je[er} yejesyej ³esleele. DeeHeCe l³eeb®eb mJeeiele keÀjlees. l³eebvee yemee nesleb.
cnCelees. efce$e yemelees HeCe Je[er} yemele veenerle. DeeHeuîee ceveele µebkeÀe ³esles, lej Demes ns ÒekeÀej DeeefCe Deµee ³ee leNne. DeeHe}er µekeÌleer efJeefJeOe
DeeHe}b lej keÀener ®egkeÀ}b veener?..... DeeHeCe Hegvne Deeûen keÀjlees. Je[er} ÒekeÀejs keÀceer keÀjCeeN³ee.
ceie efveªHee³e cnCetve yemeleele. HeCe mebkeÀes®etve. DeeHeuîee}e efJeef®e$e Jeeìleb. lemeb
SKeeob ceµeerve keÀece keÀjsveemeb Pee}b lej DeeHeCe efkeÀleer lelHejlesveb
Heeefn}b lej Je[er} lemes HeÀìHeÀìerle®e efomeleensle ceie yemee³e}e Dee{sJes{s keÀe
ogªmle keÀjlees.... keÀ©ve Ieslees.... Hegvne veeogªmle nesT ve³es cnCetve
Iesle nesles? HeCe ceie ®eneHeeCeer nesleb.... ceb[Uer efveIetve peeleele. DeeHeCe cevee®eer
ceske@ÀefvekeÀ}e oce ceejlees eEkeÀJee l³ee®eer Hee³eOejCeer keÀjlees ! ceie DeeHe}b ns
mecepetle Iee}tve meieUb efJemeªve peelees.
µejerj Oe[OeekeÀì jeneJeb ³eemeeþer DeeHeCe keÀeUpeer vekeÀes I³ee³e}e?DeeHeuîee
HeCe Demeb keÀe Ie[}s}b Demeleb? Heg{s keÀOeer lejer DeeHeuîee}e eflemeN³ee®e ceesìjmee³ekeÀ}®³ee yeejerkeÀmeejerkeÀ yeeyeeR®eer osKeer} DeeHeCe ceeefnleer keÀ©ve Ieslees.
meboYee&le keÀUleb keÀer efce$ee®³ee Jeef[}eb®eb cetUJ³eeOeer®e Dee@Hejsµeve Pee}b! DeLee&le®e ceske@ÀefvekeÀveb ‘ceecee’yeveJet ve³es cnCetve. ceie efJeefJeOe ÒekeÀejs LekeÀ}s}e ‘Yee®ee’
efce$ee®³ee Jeef[}eb®eb DeJeIe[ peeieer®eb ns ogKeCeb, cegUJ³eeOe, µejerjeleuîee Jne³e®eb ìeUC³eemeeþer... DeLee&le mJeleë®eer µekeÌleer Jee®eefJeC³eemeeþer keÀe ve³es DeeHeCe
jkeÌlem$eeJee}e keÀejCeerYetle Demeleb DeeefCe l³eecegUs®e l³eebvee yemeC³ee®ee $eeme nesle ³ee yeeyeer }#eele þsJetve, DeeHeuîee Hejerveb Òe³elve keÀª? ®e}e lej.. SJe{îee
Demelees Je les DeµekeÌle Deved HeÀìHeÀìerlener Pee}s}s Demeleele. efµeoesjerJej LekeÀJ³eeJej ceele keÀjC³ee®eer Dee³egOeb ieesUe keÀª³ee.
µejerjeleuîee jkeÌlee®eer ieUleer (Loss) DeBefkeÀ}esmìescee [îegDeesef[veeef}
ns }ebye}®ekeÀ Je ngkeÀ Jece& ns íesì veeJe Deme}suîee ke=ÀefcecegUsner nesles.
µejerjele}er ÒeefLeves êJ³es ieceeJeC³ee®ee ÒekeÀejner keÀener keÀceer veener.
cet$eeEHe[eleer} ‘ieeUCeer’®eer YeeskesÀ ceesþer Pee}er keÀer ÒeefLeveeb®es ceesþs keÀCe ³ee
ieeUCeerletve meje&me }IeJeerletve efveIetve peeleele.
12 13

18. LekeÀJ³eeJej ®e{eF& Heefn}er DeeIee[erõ
LekeÀJ³eeJej n}Áe keÀªve l³eeJej ceele keÀjC³eemeeþer meJe&ÒeLece DeeHeCe
µeejerefjkeÀ YekeÌkeÀceles®eer peesHeemevee
SkeÀ }#eele þsJee³e}e nJeb. keÀOeerner neleHee³e ve ieeUlee mJele뮳ee ef®eÊeJe=ÊeereJe<e³eer
f 1) Deenej ë DeeHeuîee Deenejele meJe& HeoeLe& ³esCeb DeeJeµ³ekeÀ Deens.
mepeie jenCeb. yeekeÀer keÀener®e veener lejer ns lejer DeeHeuîee mJeeOeerve Demeleb! Deb[er, otOe, [eUer, keÀ[Oeev³e, ceebmeenejer }eskeÀebmeeþer ceemes-ceebme Je
mJele뮳ee ef®eÊeJe=Êeer keÀescespeC³ee®ee megieeJee }eieCeb ns meJee¥le cenÊJee®e Deens. YeepeerHeeuîeeHeemetve HeÀUeHe³e¥le l³ee l³ee nbieeceele GHe}yOe DeVeHeoeLe& IesTve
ef®e[ef®e[sHeCee®ee ‘Jeeme’ Dee}e js Dee}e keÀer }ies®e meleke&À Jne³e®eb DeeefCe ®ee®eHeCeer Deenej ®eewjme þsJeCeb ne Heefn}e GHee³e. Heg<keÀUoe DeeHeuîee De%eeveecegUs eEkeÀJee
megª keÀje³e®eer. pes DeeHeuîee yeeyeleerle les®e DeeHeuîee Deepetyeepetb®³ee Flejeb®³ee kebÀìeȳeecegUs eEkeÀJee DeeHeCe og}&#e kesÀuîeecegUs Deenej veerì vemelees. DeeHeuîee
yeeyeleerlener Kejb Demeleb. DeeHe}er ceg}b-yeeUb Demeesle keÀer meemeg-meemejs. Jeefjÿ pesJeCee®³ee [y³eele DeeHeCe yengleskeÀ JesUe Lees[sHeÀej pesJeCe veslees DeeefCe je$eerner
Demeesle keÀer keÀefveÿ, ne efve³ece efJemeje³e®ee veener. DeenejekeÀ[s µeem$eer ³ e ¢äer v eb Heenle veener . ®eJeer k eÀ[s }#e os l ees HeCe
³ee®ee GHe³eesie keÀe³e?.... meebielees- ®eefJeäHeCeeyejesyej®e µejerje}e les DeVe efkeÀleer GHe³egkeÌle Deens ³ee®ee efJe®eej keÀjerle
veener. Heg<keÀUoe ®eewjme Deenej HejJe[le veener Deµeerner le¬eÀej Demeles. DeeÊeener
³ee meleke& À HeCeeceg U s DeeHeCe J³eeq k eÌ l e®³ee ef ® e[ef ® e[s H eCee®³ee
ns Jee®eleevee legce®³ee ceveele }ies®e Òeµve GYee jeefn}e Demes} keÀer ns meJee¥vee
ceeies...efvejeµesceeies... kebÀìeȳeeceeies }Hetve yeme}suîee LekeÀJ³ee®³ee Je l³ee®³ee
keÀmeb keÀe³e HejJe[s}?
mJeªHee®ee ceeie IesT µekeÀlees DeeefCe l³eeb®e G®®eeìve keÀ© µekeÀlees. efveoe&}ve
keÀ© µekeÀlees. HeCe KetHe oceuîeeJej DeeHeCe SJe{s peeieªkeÀ DemeC³ee®eer µeke̳elee HeCe Kejb meebiet? HejJe[C³ee®eer mecem³ee Deme}er lejer efle®ee SJe{e
keÀceer®e! HeCe cnCetve®e DeeHeCe DeeÊeeHeemetve®e LekeÀJ³ee®eb Yetle iee[C³ee®eer ceesnerce yeeT keÀjC³ee®eb keÀejCe veener. vekeÀejelcekeÀ YetefcekeÀe I³ee³e®eb DeeHeCe ÒeLece
mecepeeJetve IesT DeeefCe megª keÀª. ìeUe³e}e nJeb. HejJe[C³ee®eer De[®eCe nUtnUt keÀceer nesles, pej DeeHeCe ÒeeOeev³e
keÀµee}e Ðee³e®e les SkeÀoe þjJetve ìekeÀ}b lej! kebÀìeȳeeveb kebÀìeUe Jee{lees
DeeefCe vewjeµ³eeve vewjeµ³e Jee{ble ns Kejb veener keÀe³e? DeeHeuîee Òeke=ÀleerkeÀ[s
og}&#e ve keÀjlee Òeke=Àleer}e cnCepes®e Deeneje}e ÒeeOeev³e DeeHeCe osG µekeÀlees.
meeOee efJe®eej keÀje. DeeHeCe ®ene efkeÀleer efHelees? efmeiejsì efkeÀleer Dees{lees? oeª
efkeÀleer nesles ? lebyeeKet-Heeve efkeÀleer JesUe ®eIeUC³eele ³esles? ìer. Jner. Deens keÀer
veener? keÀHe[îeeJej efkeÀleer Ke®e& neslees? efmevescee, veeìkeÀele efkeÀleer Hewmes peeleele?
meesv³ee®³ee oeefiev³eeb®³ee meesmeeHee³eer efkeÀleer Hewmes G[e}s? DeveeJeµ³ekeÀ Jemletb®ee
Hemeeje Iejele efkeÀleer Jee{}e³e? ne@ìs}ceO³es efkeÀleer JesUe peelees? ¿ee meJe& Ke®ee&le
keÀeìíeì keÀªve osKeer} mekeÀme Deenejemeeþer Hewmes Gjleele keÀer veener?..
ceer ceev³e keÀjlees keÀer keÀeneR®³ee yeeyeleerle SJe{b keÀªve osKeer} Hegjsµeer
ye®ele nesle veener. ceie meenefpekeÀ®e ogmeje Òeµve ³eslees keÀer DeeHeCe kegÀìgye efve³eespevee®ee
b
14 15

19. LekeÀJ³eeJej ®e{eF& Heefn}er DeeIee[erõ
LekeÀJ³eeJej n}Áe keÀªve l³eeJej ceele keÀjC³eemeeþer meJe&ÒeLece DeeHeCe
µeejerefjkeÀ YekeÌkeÀceles®eer peesHeemevee
SkeÀ }#eele þsJee³e}e nJeb. keÀOeerner neleHee³e ve ieeUlee mJele뮳ee ef®eÊeJe=ÊeereJe<e³eer
f 1) Deenej ë DeeHeuîee Deenejele meJe& HeoeLe& ³esCeb DeeJeµ³ekeÀ Deens.
mepeie jenCeb. yeekeÀer keÀener®e veener lejer ns lejer DeeHeuîee mJeeOeerve Demeleb! Deb[er, otOe, [eUer, keÀ[Oeev³e, ceebmeenejer }eskeÀebmeeþer ceemes-ceebme Je
mJele뮳ee ef®eÊeJe=Êeer keÀescespeC³ee®ee megieeJee }eieCeb ns meJee¥le cenÊJee®e Deens. YeepeerHeeuîeeHeemetve HeÀUeHe³e¥le l³ee l³ee nbieeceele GHe}yOe DeVeHeoeLe& IesTve
ef®e[ef®e[sHeCee®ee ‘Jeeme’ Dee}e js Dee}e keÀer }ies®e meleke&À Jne³e®eb DeeefCe ®ee®eHeCeer Deenej ®eewjme þsJeCeb ne Heefn}e GHee³e. Heg<keÀUoe DeeHeuîee De%eeveecegUs eEkeÀJee
megª keÀje³e®eer. pes DeeHeuîee yeeyeleerle les®e DeeHeuîee Deepetyeepetb®³ee Flejeb®³ee kebÀìeȳeecegUs eEkeÀJee DeeHeCe og}&#e kesÀuîeecegUs Deenej veerì vemelees. DeeHeuîee
yeeyeleerlener Kejb Demeleb. DeeHe}er ceg}b-yeeUb Demeesle keÀer meemeg-meemejs. Jeefjÿ pesJeCee®³ee [y³eele DeeHeCe yengleskeÀ JesUe Lees[sHeÀej pesJeCe veslees DeeefCe je$eerner
Demeesle keÀer keÀefveÿ, ne efve³ece efJemeje³e®ee veener. DeenejekeÀ[s µeem$eer ³ e ¢äer v eb Heenle veener . ®eJeer k eÀ[s }#e os l ees HeCe
³ee®ee GHe³eesie keÀe³e?.... meebielees- ®eefJeäHeCeeyejesyej®e µejerje}e les DeVe efkeÀleer GHe³egkeÌle Deens ³ee®ee efJe®eej keÀjerle
veener. Heg<keÀUoe ®eewjme Deenej HejJe[le veener Deµeerner le¬eÀej Demeles. DeeÊeener
³ee meleke& À HeCeeceg U s DeeHeCe J³eeq k eÌ l e®³ee ef ® e[ef ® e[s H eCee®³ee
ns Jee®eleevee legce®³ee ceveele }ies®e Òeµve GYee jeefn}e Demes} keÀer ns meJee¥vee
ceeies...efvejeµesceeies... kebÀìeȳeeceeies }Hetve yeme}suîee LekeÀJ³ee®³ee Je l³ee®³ee
keÀmeb keÀe³e HejJe[s}?
mJeªHee®ee ceeie IesT µekeÀlees DeeefCe l³eeb®e G®®eeìve keÀ© µekeÀlees. efveoe&}ve
keÀ© µekeÀlees. HeCe KetHe oceuîeeJej DeeHeCe SJe{s peeieªkeÀ DemeC³ee®eer µeke̳elee HeCe Kejb meebiet? HejJe[C³ee®eer mecem³ee Deme}er lejer efle®ee SJe{e
keÀceer®e! HeCe cnCetve®e DeeHeCe DeeÊeeHeemetve®e LekeÀJ³ee®eb Yetle iee[C³ee®eer ceesnerce yeeT keÀjC³ee®eb keÀejCe veener. vekeÀejelcekeÀ YetefcekeÀe I³ee³e®eb DeeHeCe ÒeLece
mecepeeJetve IesT DeeefCe megª keÀª. ìeUe³e}e nJeb. HejJe[C³ee®eer De[®eCe nUtnUt keÀceer nesles, pej DeeHeCe ÒeeOeev³e
keÀµee}e Ðee³e®e les SkeÀoe þjJetve ìekeÀ}b lej! kebÀìeȳeeveb kebÀìeUe Jee{lees
DeeefCe vewjeµ³eeve vewjeµ³e Jee{ble ns Kejb veener keÀe³e? DeeHeuîee Òeke=ÀleerkeÀ[s
og}&#e ve keÀjlee Òeke=Àleer}e cnCepes®e Deeneje}e ÒeeOeev³e DeeHeCe osG µekeÀlees.
meeOee efJe®eej keÀje. DeeHeCe ®ene efkeÀleer efHelees? efmeiejsì efkeÀleer Dees{lees? oeª
efkeÀleer nesles ? lebyeeKet-Heeve efkeÀleer JesUe ®eIeUC³eele ³esles? ìer. Jner. Deens keÀer
veener? keÀHe[îeeJej efkeÀleer Ke®e& neslees? efmevescee, veeìkeÀele efkeÀleer Hewmes peeleele?
meesv³ee®³ee oeefiev³eeb®³ee meesmeeHee³eer efkeÀleer Hewmes G[e}s? DeveeJeµ³ekeÀ Jemletb®ee
Hemeeje Iejele efkeÀleer Jee{}e³e? ne@ìs}ceO³es efkeÀleer JesUe peelees? ¿ee meJe& Ke®ee&le
keÀeìíeì keÀªve osKeer} mekeÀme Deenejemeeþer Hewmes Gjleele keÀer veener?..
ceer ceev³e keÀjlees keÀer keÀeneR®³ee yeeyeleerle SJe{b keÀªve osKeer} Hegjsµeer
ye®ele nesle veener. ceie meenefpekeÀ®e ogmeje Òeµve ³eslees keÀer DeeHeCe kegÀìgye efve³eespevee®ee
b
14 15