1. Σπυροπούλου Σοφία Α’ Γυμνασίου 1ο Γυμνάσιο Πυλαίας.
Τίτλος: «Κινηματογράφος: Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον».
Εισαγωγή-Αφόρμηση.
Σε κάθε περίπτωση αξιοποίησης των Τ.Π.Ε. στη διδασκαλία ο
προβληματισμός που εγείρεται σχετίζεται με το όφελος που η επιλογή
αυτή αποφέρει στη μαθησιακή διαδικασία.
Η αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. στο παρόν σενάριο αποβλέπει στην
επίτευξη τριών στόχων: Πρώτος στόχος είναι η εκμετάλλευση των
δυνατοτήτων των Τ.Π.Ε. για τη δημιουργία ενός παιδαγωγικού
περιβάλλοντος, στα πλαίσια του οποίου οι μαθητές οικοδομούν τη γνώση
με την ενεργητική εμπλοκή τους σε διαθεματικές δραστηριότητες. Με τον
τρόπο αυτό τα παιδιά μαθαίνουν να ανακαλύπτουν , να διερευνούν και
να συνεργάζονται. Δεύτερος, η αξιοποίηση των ευκαιριών που οι Τ.Π.Ε.
προσφέρουν για την υιοθέτηση σύγχρονων αντιλήψεων για τη
διδασκαλία της γλώσσας (επικοινωνιακή προσέγγιση, παραγωγή λόγου
σε συνεργατικό περιβάλλον). Ο τρίτος στόχος, τέλος, επιβάλλεται από την
κειμενική πραγματικότητα που οι Τ.Π.Ε. δημιουργούν και αφορά στη
διεύρυνση του γραμματισμού των μαθητών, έτσι ώστε να
ανταποκρίνονται με επιτυχία στις νέες επικοινωνιακές ανάγκες, αλλά και
στην υιοθέτηση κριτικής στάσης απέναντι στον ιδεολογικό και
πολιτισμικό χρωματισμό των ηλεκτρονικών περιβαλλόντων.
Με αφορμή λοιπόν το κείμενο «Ο Σαρλό και το αθάνατο νερό» του
Ντ. Δημόπουλου που περιέχεται στο βιβλίο των Κειμένων Νεοελληνικής
Λογοτεχνίας της Α’ Γυμνασίου οι μαθητές δραστηριοποιούνται στα
πλαίσια διαθεματικής διερευνητικής εργασίας με σκοπό να γνωρίσουν
τον κινηματογράφο ως μορφή τέχνης και λαϊκής παιδείας, να
κατανοήσουν τις δυνατότητες που προσέφερε και εξακολουθεί να
προσφέρει στην επικοινωνία και τη διασκέδαση, να συντάξουν
αφηγηματικά κείμενα αξιοποιώντας βιωματικές εμπειρίες αλλά και να
εφαρμόσουν τις αποκτηθείσες στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας
γνώσεις για τον αφηγηματικό λόγο. Για την επίτευξη του παραπάνω
εγχειρήματος οι μαθητές προσεγγίζουν πολύπλευρα το θέμα χωρισμένοι
σε ομάδες εργασίας. Συλλέγουν ψηφιακό υλικό μέσω επιλεκτικής
αναζήτησης στο διαδίκτυο αλλά και από άλλες πηγές και παράγουν
συνεργατικά κείμενα σε ηλεκτρονικά περιβάλλοντα τροποποιώντας,
οργανώνοντας και συνθέτοντας τις συλλεχθείσες πληροφορίες.
Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές:
Η προτεινόμενη διδακτική δραστηριότητα φιλοδοξεί να συμβάλλει
στην κατάκτηση δεξιοτήτων που αφορούν στην παραγωγή προφορικού
και γραπτού λόγου σε συνεργατικό περιβάλλον, με σκοπό την κάλυψη
αυθεντικής επικοινωνιακής ανάγκης. Και παράλληλα στον ψηφιακό
γραμματισμό των μαθητών. Τα γνωστικά αντικείμενα μέσω των οποίων

2. προσεγγίζεται το θέμα είναι η Λογοτεχνία, η Νεοελληνική Γλώσσα, η
Αισθητική αγωγή και η Πληροφορική.
Στόχοι:
Γνωστικοί:
• Να κατανοήσουν οι μαθητές ότι τα έργα της λογοτεχνίας λειτουργούν
και ως «ντοκουμέντα» του πολιτισμικού και ανθρωπογεωγραφικού
περιβάλλοντος της εποχής και του τόπου στον οποίο αναφέρονται,
• να γνωρίσουν μια παλαιότερη μορφή του κινηματογράφου, τα θερινά
σινεμά, η οποία επιβιώνει μέχρι σήμερα,
• να αντιληφθούν τη αξία της φιλίας στη ζωή όλων μας και πόσο
σημαντική θέση κατέχει στη λογοτεχνία,
• να γνωρίσουν το Σαρλό και το βουβό κινηματογράφο, μέσα από το
έργο του συγγραφέα και σκηνοθέτη Ντ. Δημόπουλου,
• να εμπεδώσουν τη θεωρία της αφήγησης που έχουν διδαχτεί στο
μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας σε σχέση με τις μορφές, τη δομή
και κυρίως με το ρόλο του ρήματος στην αφήγηση,
• να κατακτήσουν τη γλώσσα μέσω της ενεργής συμμετοχής τους σε
διαθεματικές δραστηριότητες,
• να ασκηθούν στην παραγωγή λόγου τεκμηριωμένου και σύνθετου,
• να μπορούν να επιλέγουν το κατάλληλο ύφος και γλώσσα (δηλωτική,
συνυποδηλωτική) ανάλογα με το είδος και τον επιδιωκόμενο σκοπό
του παραγόμενου κειμένου.
Τεχνογραμματισμού:
• Να αναπτύξουν δεξιότητες αποτελεσματικής αναζήτησης στο
διαδίκτυο και επιλογής της κατάλληλης πληροφορίας.
• Να μάθουν να χρησιμοποιούν με επιτυχία τις μηχανές αναζήτησης,
ασκούμενοι στην κατάλληλη επιλογή του γλωσσικού κώδικα που
απαιτείται.
• Να γνωρίσουν και να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητες που μπορούν
να προσφέρουν τα προγράμματα επεξεργασίας κειμένου στη
διαδικασία παραγωγής λόγου.
• Να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικά του ψηφιακού κειμένου και να
αναπτύξουν τη δεξιότητα δημιουργίας πολυτροπικού κειμένου σε
ηλεκτρονικό περιβάλλον.
• Να αντιμετωπίζουν κριτικά τα ηλεκτρονικά περιβάλλοντα παραγωγής
λόγου και να γνωρίσουν τις αδυναμίες τους, που προκύπτουν από το
μη εκπαιδευτικό τους προσανατολισμό και την περιορισμένης
αξιοπιστίας υποστήριξη της ελληνικής γλώσσας (Κουτσογιάννης
1999).
Ψυχοκινητικοί: Επιδιώκεται οι μαθητές:
• Να απολαύσουν την πρώτη επίσκεψη του ήρωα στον κινηματογράφο
και να ευαισθητοποιηθούν από την αγάπη και το ενδιαφέρον που
δείχνει για τη σωτηρία του άρρωστου φίλου του,

3. • να οικοδομήσουν τη γνώση αναλαμβάνοντας κεντρικό και ενεργητικό
ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία,
• να οικοδομήσουν τη γνώση μέσω της ανακάλυψης – διερεύνησης,
• να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας,
• να ασκηθούν στη συνεργατική παραγωγή λόγου.
Λογισμικό:
Διαδίκτυο, φυλλομετρητής, πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου,
λογισμικό παρουσίασης.
Διάρκεια:
Τα χρονικά όρια προκρίνεται να οριστούν σε 3 διδακτικές ώρες.
Προβλέπεται ασφαλώς η δυνατότητα επέκτασης ανάλογα με το επίπεδο
των μαθητών και την ευχέρειά τους στις ΤΠΕ.
Οργάνωση της τάξης:
Ο καθορισμός του αριθμού των μαθητών που συμμετέχουν σε κάθε
ομάδα πρέπει να γίνεται με βάση το βαθμό εξοικείωσης των μαθητών με
την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία. Οι μεγάλες ομάδες προϋποθέτουν την
ύπαρξη αναπτυγμένων συνεργατικών δεξιοτήτων στους μαθητές, για να
είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε απαιτητικές διαδικασίες. Μία καλή
επιλογή σε αρχικά στάδια εφαρμογής αυτού του μοντέλου διδασκαλίας
είναι η ομάδα των τριών μαθητών. Ιδανική, ωστόσο, είναι η ομάδα των
τεσσάρων, η οποία και προτείνεται. Ακόμα κρίνεται σκόπιμος ο
επιμερισμός του έργου ανάμεσα στα μέλη κάθε ομάδας. Ως προς την
επιλογή των μαθητών κάθε ομάδας, προτείνεται η ανομοιογενής σύνθεση
ως προς τις μαθησιακές ικανότητες. Ένα επιπλέον κριτήριο είναι να
κατέχει ένας, τουλάχιστον, μαθητής της ομάδας δεξιότητες χρήσης των
Τ.Π.Ε. Ωστόσο, καλό είναι ο καθηγητής να μην είναι ιδιαίτερα
παρεμβατικός στο χωρισμό των ομάδων, αλλά να λάβει υπόψη του τις
προτιμήσεις των μαθητών.
Απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή.
Το σχολικό εργαστήριο.
Φύλλα εργασίας
Περιγραφή σεναρίου.
Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων,
αναλαμβάνουν επιμέρους ρόλους και διαμοιράζονται στους σταθμούς
εργασίας. Ο καθηγητής παρουσιάζει το στόχο της κοινής εργασίας τους.
Αφετηρία θα αποτελέσει η προσέγγιση του λογοτεχνικού κειμένου «ο
Σαρλό και το αθάνατο νερό» από την οποία θα προκύψουν οι θεματικοί
άξονες πάνω στους οποίους θα εργαστούν διερευνητικά οι μαθητές.
Πρώτος θεματικός άξονας, ο ρόλος του ρήματος στην αφήγηση.
Προαπαιτούμενη, η διδασκαλία της πέμπτης ενότητας του βιβλίου της
νεοελληνικής γλώσσας, ιδιαίτερα του Ε’ μέρους που εξετάζει το ρόλο του
ρήματος στην αφήγηση. Έτσι οι δραστηριότητες των φύλλων εργασίας θα
βοηθήσουν στην επανάληψη των σχετικών γνώσεων, ώστε οι μαθητές να

4. κατανοήσουν βιωματικά τον κυρίαρχο ρόλο του ρήματος στην αφήγηση,
πόσο προσεκτικά πρέπει να επιλέγουν τα ρήματα που χρησιμοποιούν,
καθώς και ότι οι χρόνοι των ρημάτων διαμορφώνουν σε σημαντικό βαθμό
το ύφος του αφηγηματικού κειμένου. Δεύτερος θεματικός άξονας είναι ο
κινηματογράφος: η εποχή του βωβού κινηματογράφου και ο Σαρλό, τα
θερινά σινεμά , η μαγεία της μεγάλης οθόνης. Τελευταίος, η προβολή της
φιλίας μέσα από λογοτεχνικά κείμενα. Τα φύλλα εργασίας που δίνονται
στους μαθητές δομούνται στη βάση αυτών των τριών θεμάτων.
Ο διδάσκων αναλύει στους μαθητές τις φάσεις εργασίας. Αρχικά τα
παιδιά συλλέγουν το απαιτούμενο υλικό, πραγματοποιώντας κριτική
αναζήτηση στο διαδίκτυο. Στη δεύτερη φάση συνθέτουν κατά ομάδα σε
ενιαίο κείμενο ψηφιακής μορφής τις συλλεχθείσες πληροφορίες. Στην
τρίτη φάση παρουσιάζουν τις εργασίες τους στην ολομέλεια της τάξης και
διενεργείται διάλογος για την εξαγωγή συμπερασμάτων. Τέλος
ακολουθεί η αξιολόγηση από τον καθηγητή και τους μαθητές και η
κριτική επανεξέταση της όλης προσπάθειας.
Ο καθηγητής διευκρινίζει από την αρχή ότι η δική του συμμετοχή
στη διαδικασία θα αφορά μόνο στο συντονισμό του διαλόγου, στην
παροχή υποστήριξης και διευκόλυνσης, στην επίλυση αποριών και
προβλημάτων, στην πρόταση κατευθύνσεων, όπου κρίνεται
απαραίτητο.Τέλος, δίνει στους μαθητές τα φύλλα εργασίας.
Ηλεκτρονικές Διευθύνσεις:
http://www.youtube.com/watch?v=EoME3ztGJlA
Τζιτζίκια στήσαν το χορό Γ. Ρίτσου
http://www.youtube.com/watch?v=2bfdY42VKAk
Μ. Φραγκούλης Ο μικρός πρίγκιπας
http://www.youtube.com/watch?v=PEhxUkc0Mj8
Απόσπασμα από το μικρό πρίγκιπα.. - Αφήγηση Γκίνη Αλίκη
http://www.athinorama.gr/cinema/articles/default.aspx?i=1762&c=cinema
θερινα σινεμά
http://www.sevenart.gr/news-detail.php?catid=11&id=46
ΘΕΡΙΝΑ ΣΙΝΕΜΑ: Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον.
http://www.youtube.com/watch?v=sS3CrIFItaw
Λουκιανός Κηλαηδόνης - Τα Θερινά Σινεμά
http://webcache.googleusercontent.com/search?
q=cache:YvTF7tQDWIAJ:dkratame.blogspot.com/2011/04/blog-post_26.html+
%CE%9F+%CE%A3%CE%B1%CF%81%CE%BB%CF
%89&cd=1&hl=el&ct=clnk&gl=gr&client=firefox-a&source=www.google.gr
Τσάρλι Τσάπλιν
http://www.greektube.org/content/view/100638/2/
Τσάρλι Τσάπλιν
http://www.youtube.com/watch?v=6zIRFUn3NmM

5. φιλία εικονοστιχάκια.
http://www.youtube.com/watch?v=46kuFQTn5T4
Βίντεο για τη φιλία.
Φύλλα εργασίας.
1ο Φύλλο εργασίας
1. Πώς θα χαρακτηρίζατε το κείμενο; Περιγραφικό, αφηγηματικό ή
επιχειρημάτων; Αιτιολογήστε την απάντησή σας.
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
2. Να συγκρίνετε το απόσπασμα με το διήγημα του Όσκαρ Ουάιλντ
«Ο πιστός φίλος» ως προς τον τρόπο που πραγματεύονται την
έννοια της φιλίας. Το κείμενο του Όσκαρ Ουάιλντ θα βρείτε στο
Ψηφιακό σχολείο http://digitalschool.minedu.gov.gr
Πλαισιώστε το κείμενό σας με τραγούδια και εικαστικό υλικό για τη
φιλία από τη διεύθυνση www.youtube.com
_________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
3. Περιγράψτε την ατμόσφαιρα των θερινών κινηματογράφων
αντλώντας υλικό από το κείμενο αλλά και από τις ακόλουθες
ηλεκτρονικές διευθύνσεις: http://www.sevenart.gr/news-detail.php?
catid=11&id=46
ΘΕΡΙΝΑ ΣΙΝΕΜΑ: Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον.
http://www.youtube.com/watch?v=sS3CrIFItaw
Λουκιανός Κηλαηδόνης - Τα Θερινά Σινεμά
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

6. 2ο Φύλλο εργασίας
1. Να βρείτε στο κείμενο ρήματα που δηλώνουν δράση και ρήματα ή
ρηματικές φράσεις που εκφράζουν συναισθήματα και καταγράψτε
τα σε πίνακα που θα δημιουργήσετε στο πρόγραμμα επεξεργασίας
κειμένου.______________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
2. Να συγκρίνετε ως προς τον τρόπο που πραγματεύονται την έννοια
της φιλίας το απόσπασμα με το κείμενο «Ο πρίγκιπας και η
αλεπού» του Αντ. Ντε Σαιντ Εξυπερύ. Το απόσπασμα από το Μικρό
Πρίγκιπα θα βρείτε στο Ψηφιακό σχολείο. στο βιβλίο των Κειμένων
Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β’ Γυμνασίου
http://digitalschool.minedu.gov.gr. Πλαισιώστε το κείμενό σας με
τραγούδια και εικαστικό υλικό για τη φιλία από τη διεύθυνση
www.youtube.com
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
3. Να βρείτε πληροφορίες για την ιστορία του σινεμά από την επόχή
του βωβού κινηματογράφου μέχρι σήμερα και να δημιουργήσετε
μια παρουσίαση.

7. 3ο φύλλο εργασίας
1. Σε ποιους χρόνους βρίσκονται τα ρήματα του κειμένου;
Ξαναγράψτε ένα αφηγηματικό απόσπασμα 5 γραμμών
μεταφέροντας τα ρήματα σε παροντικούς χρόνους. Ποια διαφορά
στο ύφος παρατηρείτε; Ποιο σας αρέσει;
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
4. Να συγκρίνετε ως προς τον τρόπο που πραγματεύονται την έννοια
της φιλίας το απόσπασμα με το κείμενο «Η γνωριμία με τη
Μόνικα» του Κ. Πολίτη. Το απόσπασμα από την Eroika θα βρείτε
στο Ψηφιακό σχολείο. στο βιβλίο των Κειμένων Νεοελληνικής
Λογοτεχνίας της Γ’ Γυμνασίου http://digitalschool.minedu.gov.gr.
Πλαισιώστε το κείμενό σας με τραγούδια και εικαστικό υλικό για τη
φιλία από τη διεύθυνση www.youtube.com
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
2. Να βρείτε πληροφορίες για τον Τσάρλι Τσάπλιν, το Σαρλό του
παγκόσμιου κινηματογράφου και να δημιουργήσετε μια
παρουσίαση.
Ενδεικτικές διευθύνσεις:
http://webcache.googleusercontent.com/search?
q=cache:YvTF7tQDWIAJ:dkratame.blogspot.com/2011/04/blog-post_26.html+
%CE%9F+%CE%A3%CE%B1%CF%81%CE%BB%CF
%89&cd=1&hl=el&ct=clnk&gl=gr&client=firefox-a&source=www.google.gr
Τσάρλι Τσάπλιν
http://www.greektube.org/content/view/100638/2/
Τσάρλι Τσάπλιν