Хөдөлмөрийн тухай хуулийг зөрчих талаар Хөдөлмөрийн тухай хуулиийн 141 дүгээр зүйлийн 141.2 дахь хэсэгт

1. Хөдөлмөрийн тухай хууль зөрчих,
зөрчилд хүлээлгэх хариуцлага
(Зөрчлийн тухай хуулиас)
Бэлтгэсэн:
Б.Оюунтуул
Г.Сэлэнгэ

2. Танилцуулга
________________________________________
o Хөдөлмөрийн тухай хууль зөрчих, зөрчлийн зохицуулалт
o Хөдөлмөрийн тухай хууль зөрчих, зөрчилд хүлээлгэх
хариуцлага
o Зөрчлийг шалган шийдвэрлэх ажиллагаа

3. ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ЗӨРЧЛИЙН ЗОХИЦУУЛАЛТ
Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 141 дүгээр зүйлийн 141.2-т
“Энэ хуулийг зөрчсөн хүн, хуулийн этгээдэд Эрүүгийн хууль,
эсхүл Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.” гэж
зохицуулсан байна.
Дээрх зохицуулалтыг Зөрчлийн тухай хуулийн “Аж ахуйн
үйл ажиллагааны журмын эсрэг зөрчил” бүлэгт багтаан мөн
хуулийн 10.16 дугаар зүйлд нарийвчлан журамлажээ.
Хууль, захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчсөн, энэ хуульд шийтгэл
оногдуулахаар заасан үйлдэл, эс үйлдэхүйг зөрчил гэнэ.
(Зөрчлийн тухай хуулийн 2.1 дүгээр зүйлийн 1)
Үүнээс дүгнэвэл, Хөдөлмөрийн тухай хуулийг зөрчсөн, Зөрчлийн
тухай хуульд шийтгэл оногдуулахаар заасан үйлдэл, эс
үйлдэхүйг Хөдөлмөрийн тухай хуулийн зөрчил гэнэ.

4. ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ЗӨРЧИЛД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА
Зөрчигч Шийтгэл оногдуулах
үйлдэл, эс үйлдэхүй
Хүлээлгэх хариуцлага
Хүн Ажил, албан
тушаалынхаа дөрөв,
түүнээс дээш хувийн
орон тоонд хөгжлийн
бэрхшээлтэй, эсхүл одой
хүнийг ажиллуулах
үүрэгтэй аж ахуйн нэгж,
байгууллага сар бүр
төлбөр төлөх үүргээ
биелүүлээгүй
Учруулсан
хохирол,
нөхөн
төлбөрийг
гаргуулж
150 нэгж (150,000
төгрөг)
Хуулийн
этгээд 1500 нэгж
(1,500,000 төгрөг)
Зөрчлийн тухай хуулийн 10.16 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг:

5. ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ЗӨРЧИЛД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА
Зөрчлийн тухай хуулийн 10.16 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг:
(үргэлжлэл:)
№
Аж ахуйн нэгж, байгууллагын
ажиллагчдын тоо (бүсээр)
50 хүртэлх
ажиллагчтай
51-ээс дээш
ажиллагчтай
1 Улаанбаатар хот, Орхон, Дархан-
Уул аймаг
Хөдөлмөрийн
хөлсний доод
хэмжээний 40
хувиар
Хөдөлмөрийн
хөлсний доод
хэмжээний 50
хувиар
2 Бусад аймаг Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээний
30 хувиар
АЖ АХУЙН НЭГЖ, БАЙГУУЛЛАГААС ХӨГЖЛИЙН
БЭРХШЭЭЛТЭЙ БУЮУ ОДОЙ ХҮНИЙГ АЖИЛЛУУЛААГҮЙ
ОРОН ТОО ТУТАМД САР БҮР ТӨЛӨХ ТӨЛБӨРИЙН ХЭМЖЭЭ
(Монгол Улсын Засгийн газрын 2009 оны 26 дугаар тогтоолын хавсралт)

6. Зөрчигч Шийтгэл оногдуулах
үйлдэл, эс үйлдэхүй
Хүлээлгэх хариуцлага
Хүн Насанд хүрээгүй
хүнээр зөвшөөрөгдсөн
хэмжээнээс илүү хүнд
ачааг өргүүлсэн,
зөөлгөсөн, насанд
хүрээгүй хүнийг шөнө,
амралтын өдөр, эсхүл
илүү цагаар
ажиллуулсан
Учруулсан
хохирол, нөхөн
төлбөрийг
гаргуулж
150 нэгж
(150,000 төгрөг)
Хуулийн
этгээд 1500 нэгж
(1,500,000
төгрөг)
Зөрчлийн тухай хуулийн 10.16 дугаар зүйлийн 2 дах хэсэг:
ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ЗӨРЧИЛД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА

7. Зөрчигч Шийтгэл оногдуулах
үйлдэл, эс үйлдэхүй
Хүлээлгэх хариуцлага
Хүн Ажилтныг хуульд
заасан илүү цагаар
ажиллуулах
хязгаарлалтыг зөрчиж
илүү цагаар
ажиллуулсан
Учруулсан
хохирол,
нөхөн
төлбөрийг
гаргуулж
150 нэгж
(150,000 төгрөг)
Хуулийн
этгээд 1500 нэгж
(1,500,000 төгрөг)
Зөрчлийн тухай хуулийн 10.16 дугаар зүйлийн 3 дах хэсэг
ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ЗӨРЧИЛД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА

8. Зөрчигч Шийтгэл оногдуулах үйлдэл, эс үйлдэхүй Хүлээлгэх
хариуцлага
Хүн Ажил олгогч:
- хамтын гэрээ, хэлэлцээр байгуулах, түүнд нэмэлт,
өөрчлөлт оруулах талаар хийх хэлэлцээнд
оролцохоос зайлсхийсэн, эсхүл хугацаанд нь
эхлүүлээгүй;
- хамтын маргааныг зуучлагч, эсхүл хөдөлмөрийн
арбитраар шийдвэрлүүлэхээс үндэслэлгүй
татгалзсан;
- хүнийг ажилд авахдаа түүнтэй хөдөлмөрийн гэрээг
бичгээр байгуулахгүйгээр ажил, үүрэг гүйцэтгүүлсэн;
- хөдөлмөрийн хамтын маргаан шийдвэрлэхэд
оролцсон ажилтны ажлын байранд гаднаас ажилтан
авч ажиллуулсан;
- хөдөлмөрийн хамтын маргаан шийдвэрлэх,
хэлэлцээ хийхэд оролцсон ажилтны төлөөлөгчдөд
Хөдөлмөрийн тухай хуульд заасныг зөрчиж
сахилгын шийтгэл ногдуулсан, эсхүл ажлаас нь
өөрчилсөн, эсхүл халсан
Учруулсан
хохирол,
нөхөн
төлбөрийг
гаргуулж
150 нэгж
(150,000
төгрөг)
Хуулийн
этгээд
1500
нэгж
(1,500,00
0 төгрөг)
Зөрчлийн тухай хуулийн 10.16 дугаар зүйлийн 4 дах хэсэг:
ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ЗӨРЧИЛД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА

9. Зөрчигч Шийтгэл оногдуулах үйлдэл, эс
үйлдэл
Хүлээлгэх хариуцлага
Хүн Хамтын гэрээ, хэлэлцээр
байгуулах, ажил хаялт зохион
байгуулах, ажлын байрыг түр
хаах, санал зөрүүтэй асуудлаар
талууд санал солилцох,
чөлөөтэй сонголт хийхэд нь
хөндлөнгөөс оролцсон, эсхүл
хуульд заасан хязгаарлалтыг
зөрчиж, ажил хаяхыг
хориглосон байгууллагад ажил
хаялт зохион байгуулсан
Учруулсан
хохирол,
нөхөн
төлбөрийг
гаргуулж
150 нэгж
(150,000
төгрөг)
Зөрчлийн тухай хуулийн 10.16 дугаар зүйлийн 5 дах хэсэг
ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ЗӨРЧИЛД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА

10. Зөрчигч Шийтгэл оногдуулах үйлдэл,
эс үйлдэхүй
Хүлээлгэх хариуцлага
Хүн
Хөдөлмөрийн дотоод журам,
ажил, албан тушаалын
жагсаалт, ажлын байрны
тодорхойлолт болон албан
тушаалын лавлах,
хөдөлмөрийн норм, норматив,
үндсэн цалингийн сүлжээ,
жишгийг баталж мөрдөөгүй,
өөрийн буруугаас нийгмийн
болон эрүүл мэндийн
даатгалын дэвтэр нээгээгүй,
зохих бичилтийг хийж
баталгаажуулаагүй
Учруулсан
хохирол, нөхөн
төлбөрийг
гаргуулж
150 нэгж
(150,000
төгрөг)
Зөрчлийн тухай хуулийн 10.16 дугаар зүйлийн 6 дах хэсэг
ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ЗӨРЧИЛД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА

11. Зөрчигч Шийтгэл оногдуулах үйлдэл, эс
үйлдэхүй
Хүлээлгэх хариуцлага
Ажил олгогч:
- Хүн;
-Хуулийн
этгээд;
-Хуулийн
этгээдийн
эрхгүй
байгууллага
Ажил, албан тушаал нь хэвээр
хадгалагдаж байгаа ажилтны
хөдөлмөрийн гэрээг аж ахуйн
нэгж, байгууллага татан
буугдсанаас бусад тохиолдолд
цуцалсан
Учруулсан
хохирол,
нөхөн
төлбөрийг
гаргуулж
300 нэгж
(300,000
төгрөг)
Зөрчлийн тухай хуулийн 10.16 дугаар зүйлийн 7 дах хэсэг
ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ЗӨРЧИЛД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА

12. Зөрчигч Шийтгэл оногдуулах үйлдэл, эс
үйлдэхүй
Хүлээлгэх хариуцлага
Хүн Хөдөлмөрийн гэрээ байгуулсан өдрөөс
эхлэн:
- иргэнийг ажилд авсан тушаал
гаргаагүй;
- нийгмийн даатгалын дэвтэр
нээгээгүй;
- эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэр
нээгээгүй;
- нийгмийн даатгалын, эсхүл эрүүл
мэндийн даатгалын дэвтэрт зохих
бичилтийг хийж баталгаажуулаагүй
Учруулсан
хохирол,
нөхөн
төлбөрийг
гаргуулж
150 нэгж
(150,000
төгрөг)
Хуулий
н этгээд 1500 нэгж
(1,500,000
төгрөг)
Зөрчлийн тухай хуулийн 10.16 дугаар зүйлийн 8 дах хэсэг
ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ЗӨРЧИЛД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА

13. Зөрчигч Шийтгэл оногдуулах үйлдэл, эс
үйлдэхүй
Хүлээлгэх хариуцлага
Хүн - ажилтныг хөдөлмөрийн гэрээ,
хөлсөөр ажиллах гэрээ, тэдгээртэй
адилтгах бусад гэрээгээр ажиллуулж
байгаа тохиолдолд ажилтанд
хөдөлмөрийн хөлсний доод
хэмжээнээс бага үндсэн цалин, хөлс
олгосон;
- ажилтны цалин хөлсийг хүндэтгэн
үзэх шалтгаангүйгээр тогтоосон
хугацаанд нь олгоогүй, эсхүл
саатуулсан;
- ажилтны буруугүйгээс үүссэн сул
зогсолтын олговрыг олгоогүй, эсхүл
түүнийг хуулиар тогтоосон хэмжээнээс
доогуур тогтоож олгосон
Учруулсан
хохирол,
нөхөн
төлбөрийг
гаргуулж
500 нэгж
(500,000
төгрөг)
5000 нэгж
(5,000,000
төгрөг)
Хуулий
н этгээд
Зөрчлийн тухай хуулийн 10.16 дугаар зүйлийн 9 дах хэсэг
ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ЗӨРЧИЛД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА

14. Хөдөлмөрийн тухай хууль зөрчсөн үйлдэл, эс
үйлдэхүйг шалган шийдвэрлэх ажиллагааг уг
зөрчил үйлдэгдсэн нутаг дэвсгэр, Мэргэжлийн
хяналтын улсын байцаагч харьяаллын дагуу
явуулна.
ЗӨРЧЛИЙГ ШАЛГАН ШИЙДВЭРЛЭХ
АЖИЛЛАГАА
(Зөрчил шалган
шийдвэрлэх тухай хуулийн
1.8 дугаар зүйлийн 1 дэх
хэсэг, мөн зүйлийн 6 дах
хэсгийн 6.10 дах заалт)

15. Анхаарал хандуулсанд
баярлалаа

16. ХӨДӨЛМӨРИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ ЗӨРЧИХ,
ТУХАЙН ЗӨРЧИЛД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА
№ Зөрчигч Шийтгэл оногдуулах
үйлдэл, эс үйлдэл
Хүлээлгэх хариуцлага
1 Хүн
2 Хуулийн
этгээд
Зөрчлийн тухай хуулийн 10.16 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг
аж а
алба
дээш
бэрх
ажил
сары
дуга
өөрч
хуул
хөгж
ажил
орон
сары
оруу
төлб
ажил
хэмж
тогто
¹
Аж ахуйн нэгж,
байгууллагын
ажиллагчдын тоо
(бүсээр)
50 хүртэлх
ажиллагчтай
51-ээс дээш
ажиллагчтай
1 Улаанбаатар хот,
Орхон, Дархан-Уул
аймаг
Хөдөлмөрийн
хөлсний доод
хэмжээний 4
0 хувиар
Хөдөлмөрийн
хөлсний доод
хэмжээний
50 хувиар
2 Бусад аймаг Хөдөлмөрийн хөлсний доод
хэмжээний 30 хувиар
25 ба түүнээс дээш ажилтантай ААН,
байгууллага ажил, албан тушаалынхаа
4, түүнээс дээш хувийн орон тоонд
хөгжлийн бэрхшээлтэй, эсхүл одой
хүнийг ажиллуулах үүрэгтэй аж ахуйн
нэгж, байгууллага сар бүр төлбөр төлөх
үүргээ биелүүлээгүй