ฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑
•
0 likes•1,602 views
ฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑ : ฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑ พันธุ์คัดเลือกใหม่ พัฒนาและปรับปรุงพันธุ์โดย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา โดย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา, 2556. จำนวน 16 หน้า ISBN 978-974-625-579-0
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to ฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑
Similar to ฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑ (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (10)
ฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑
- 3. ค�ำน�ำ ฟักทองเป็นพืชฟักทองจัดเป็นผักในตระกูลแตงที่มีการ ใช้ประโยชน์มาอย่างยาวนานที่สุดชนิดหนึ่ง คาดการณ์ว่า มีการปลูกมานานไม่ต�่ำกว่า ๑๐,๐๐๐ ปี ส�ำหรับการปลูกฟักทอง ในประเทศไทยได้มีการพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง คนไทยนิยม บริโภคฟักทองที่มีขนาดน�้ำหนักผลเฉลี่ย ๒ - ๓ กิโลกรัม เปลือกมี สีเขียวคล�้ำ ร่องผลเป็นพูสม�่ำเสมอหรือเปลือกขรุขระแบบหนังคางคก เนื้อสีเหลืองหนาและเหนียว พันธุ์ฟักทองที่เกษตรกรไทยนิยมปลูก เป็นการค้าส่วนใหญ่จะซื้อพันธุ์ลูกผสมที่มีราคาค่อนข้างแพงให้ผลผลิต สูงแต่ไม่สามารถเก็บเมล็ดไว้ท�ำพันธุ์ต่อได้ ดังนั้นทางมหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ได้รวบรวมพันธุ์ฟักทองพื้นเมืองที่เกษตรกร เก็บคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ปลูกต่อเนื่อง พบว่าฟักทองพื้นเมืองมีลักษณะที ่แตกต่างกัน ๒๓ ลักษณะ ซึ่งแสดงว่ามีความหลากหลายทางด้านพันธุกรรม สามารถน�ำมาใช้ประโยชน์ในการพัฒนาสายพันธุ์ให้มีความเหมาะสมตาม ความต้องการต่อผู้บริโภคได้ต่อไป มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา
- 4. สารบัญ เรื่อง • ความส�ำคัญ • ลักษณะทั่วไปของพืช • ลักษณะการเจริญเติบโตของฟักทอง พื้นเมืองผลเล็ก เบอร์๑ • สภาพภูมิอากาศและฤดูปลูกที่เหมาะสม • พื้นที่ปลูก • แหล่งปลูกฟักทองในประเทศไทย • ความเป็นมาของการพัฒนาฟักทองพันธุ์ พื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑ • ตารางที่ ๑ ลักษณะประจ�ำพันธุ์ของฟักทอง พื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑ • การปลูกฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑ • ผังการปลูก • ภาคผนวก หน้า ๒ ๒ ๓ ๓ ๔ ๔ ๕ ๖ ๗ ๑๐ ๑๑
- 6. ฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑ ความส�ำคัญ ฟักทองเป็นพืชที่ให้คุณค่าทางอาหารสูง โดยที่เนื้อ สีเหลืองๆนั้นมีวิตามินเอสูง ช่วยบ�ำรุงสายตา มีฟอสฟอรัส แคลเซียม วิตามินซีและแป้ง นอกจากนี้ยังมีเบต้าแคโรทีน ในปริมาณสูง เจ้าสารเบต้าแคโรทีนนี้เองที่เป็นสารที่ช่วย ต้านอนุมูลอิสระซึ่งเป็นสาเหตุของโรคมะเร็ง มีสารกรด โปรไพโอนิคซึ่งช่วยให้เซลล์มะเร็งอ่อนตัวลง ช่วยควบคุม ระดับน�้ำตาลในเลือด ป้องกันเบาหวาน โรคความดันโลหิต บ�ำรุงตับและไต นอกจากนี้เปลือกของฟักทองช่วยควบคุม สมดุลร่างกายโดยช่วยสร้างเซลล์ใหม่ทดแทนเซลล์ที่ หมดอายุ ช่วยให้อวัยวะภายในท�ำงานได้อย่างสมดุลและ มีประสิทธิภาพ ยอดของฟักทองรวมถึงใบอ่อนมีวิตามินเอ ฟอสฟอรัส แคลเซียมสูง ช่วยบ�ำรุงสายตา กระดูก และมี กากใยสูงช่วยในการขับถ่าย เมล็ดของฟักทองประกอบไปด้วยไขมัน แป้ง ฟอสฟอรัส โปรตีนและวิตามิน มีสารช่วยฆ่าพยาธิตัวตืด ขับปัสสาวะ ป้องกันการเกิดนิ่ว มะเร็งต่อมลูกหมาก และกระเพาะปัสสาวะได้ดี และใช้สกัดน�้ำมันส�ำหรับ ประกอบอาหาร ลักษณะทั่วไปของพืช ชื่อวิทยาศาสตร์: Cucurbita musehata Deene. ชื่อวงศ์: CUCURBITACEAE ชื่อสามัญ : (Pumpkin, Cushaw, Winter Squash) ชื่ออื่น : ฟักทอง(กลาง) มะฟักแก้ว(เหนือ) มะน�้ำแก้ว(เลย) หมักคี้ส่า (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) หมักอื๋อ (ปราจีน-เลย) ๒
- 7. ลักษณะการเจริญเติบโตของ ฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์๑ ฟักทองเป็นพืชผสมข้ามต้น ดอกแสดงแยกเพศ ผู้ และเพศเมีย เป็นพืชล้มลุกมีอายุตั้งแต่ระยะกล้า ๑๐ วัน ระยะพัฒนาล�ำต้น ๔๐-๔๕ วัน ระยะออกดอกแรก ๔๕ วัน ระยะการพัฒนาผล ๓๐ วัน ระยะเวลาตั้งแต่ ปลูกจนถึงเก็บเกี่ยวใช้เวลาประมาณ ๓ เดือน ล�ำต้นเป็น เถาเลื้อยไปตามพื้นดินยาว ๓ – ๖ เมตร ควรตัดยอดที่ อายุ ๑๕ วันให้แตกแขนงมีจ�ำนวน ๔ แขนงหลัก แต่ละ แขนงจะติดผลประมาณข้อที่ ๑๔ หรือข้อที่ ๒๑ ฟักทอง ต้นหนึ่งควรให้ติดผลจ�ำนวน ๓-๔ ผลถ้ามากกว่านี้จะท�ำให้ ผลมีคุณภาพลดลง ใบมีขนอยู่ทั่วไป เนื้อใบนิ่ม มีรูปร่าง ๕ – ๗ เหลี่ยม ริมใบมีหยักเว้าลึก ๕ – ๗ หยัก ใบกว้าง ๑๐ – ๒๐ เซนติเมตรยาว ๑๕–๓๐ เซนติเมตร ผลมีรูปร่าง ทรงกลมก้นแบนและขนาด ๒-๒.๕ กิโลกรัมต่อผล ผิวผลมี ลายจุดแต้ม เนื้อในผลมีสีเหลือง เมล็ดมีจ�ำนวนมาก สภาพภูมิอากาศและฤดูปลูกที่ เหมาะสม ฟักทองสามารถเจริญเติบโตทางด้านล�ำต้น ใบ และ ออกดอกได้ดีตลอดทั้งปี แต่การติดผลของฟักทองต้องการ สภาพอากาศค่อนข้างเย็น อุณหภูมิกลางวันที่เหมาะสม อยู่ที่ระหว่าง ๒๕ - ๓๐ องศาเซลเซียส ฝนและความชื้น สูงเป็นสาเหตุส�ำคัญท�ำให้โรคทางใบและทางรากระบาด รุนแรง ดังนั้นฤดูปลูกที่เหมาะสมที่สุดจึงอยู่ในช่วงปลายฤดู ฝนต่อฤดูหนาว โดยมีช่วงหยอดเมล็ดเพาะกล้าอยู่ระหว่าง เดือนตุลาคมถึงเดือนธันวาคมนอกจากสภาพอากาศจะ เหมาะสมต่อการติดผล ท�ำให้ได้ผลผลิตสูงแล้วยังมีศัตรู พืชรบกวนน้อย ต้นทุนการผลิตจึงต�่ำกว่าการปลูกในฤดู อื่นด้วย ๓
- 8. พื้นที่ปลูก ฟักทองเป็นพืชผักสามารถขึ้นได้กับดินแทบทุก ชนิด แต่ชอบดินร่วนที่มีความเป็นกรดเป็นด่าง (pH) ของดินในช่วง ๕.๕-๖.๘ (ชอบดินเป็นกรดเล็กน้อย) และความชื้นของดินพอเหมาะ ต้องการแสงแดดเต็มที่ ตลอดวัน ช่วงอุณหภูมิที่เหมาะสมในการเจริญเติบโต ระหว่าง ๒๑-๒๔ องศาเซลเซียส ส�ำหรับฟักทองพันธุ์นี้เป็น พันธุ์ที่มีความทนทานปรับตัวเข้ากับพื้นที่ทางภาคเหนือ ได้ดี โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์ฯซึ่งเดิมเป็นพื้นที่ ปลูกยาสูบ มีความอุดมสมบูรณ์และอินทรียวัตถุของ ดินต�่ำโรคทางดินมีมาก และมีแมลงศัตรูคอยระบาดเป็น ประจ�ำ ดังนั้นพืชที่สามารถเจริญเติบโตได้แสดงว่าจะต้อง ปรับตัวเข้ากับสภาพพื้นที่นี้ได้เป็นอย่างดี แหล่งปลูกฟักทองในประเทศไทย มีหลายจังหวัด แต่ที่ปลูกมากคือ ศรีษะเกษ, สกลนคร, ขอนแก่น, กาญจนบุรี, ชุมพร และฉะเชิงเทรา ซึ่งจะทยอย กันให้ผลิต ออกมาสู่ท้องตลาด ท�ำให้มีฟักทองขายตลอดทั้งปี ๔
- 9. ความเป็นมาของการพัฒนาฟักทองพันธุ์พื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑ ฟักทองเป็นพืชผักที่จัดอยู่ในกลุ่มพืชตระกูลแตง (Cucurbitaceae) เป็นพืชผักที่มีวิตามินเอสูง ช่วยบ�ำรุงผิว พรรณและถนอมสายตา น�ำมาท�ำอาหารได้หลายชนิด ฟักทองเป็นพืชผักที่มีล�ำต้นทอดและเลื้อยไปตามพื้นดิน พันธุ์ฟักทองนี้ จะมีชื่อเรียกแต่ละท้องถิ่นไม่เหมือนกัน มีขนาดรูปร่างสีเปลือก ผล และเนื้อก็แตกต่างกันไป พันธุ์เบา ให้ผลเล็ก อายุเก็บเกี่ยว ๑๒๐ -๑๘๐ วัน โดยทยอยเก็บผลได้เรื่อยๆ ๔-๕ ครั้ง ต้นหนึ่งๆ จะให้ผลได้ ๔-๕ ผล หรือ มากกว่าถึง ๗ ผล พันธุ์คางคก หรือพันธุ์ด�ำ ผิวขรุขระมาก พันธุ์ฟักทอง มีหลายพันธุ์ทั้งแบบต้นเลื้อยและเป็นพุ่มเตี้ย มีพันธุ์พื้นเมืองหลายพันธุ์ เรียกตามลักษณะของผล เช่น พันธุ์ข้องปลา จะมีลักษณะของผลคล้ายข้องปลา, พันธุ์ผล มะพร้าว จะมีลักษณะผลคล้ายมะพร้าว เป็นต้น จากการรวบรวมพันธุ์ฟักทองพื้นเมืองที่เกษตรกรเก็บคัดเลือกเมล็ด พันธุ์ปลูกต่อเนืองจาก อ�ำเภอแจ้ห่ม บ้านฮ่องลี บ้านสาอ�ำเภอแม่เมาะ อ�ำเภอเถิน อ�ำเภอเมือง จังหวัดล�ำปางมาปลูกที่ สถาบันวิจัยเทคโนโลยีเกษตรและคัดเลือกพันธุ์ดีมาปลูกต่อที่ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักพันธ์เพ็ญศิริ อ�ำเภอแม่สาย จังหวัด เชียงราย ในช่วงปี ๒๕๕๓ -๒๕๕๕ พบว่าฟักทองพื้นเมืองมีลักษณะที่แตกต่างกัน ๒๓ ลักษณะ ซึ่งมีความหลากหลายทาง ด้านพันธุกรรมสามารถใช้ประโยชน์ในการพัฒนาสายพันธุ์ให้มีความเหมาะสมตามความต้องการได้ต่อไป จากกลุ่ม ประชากรฟักทองทั้ง ๒๓ เบอร์คัดเลือกผลที่ให้คุณภาพผลดีจ�ำนวน ๕ เบอร์ ได้แก่ เบอร์ ๔,๖,๗,๑๒ และ ๒๑ ซึ่งเป็นที่มาของฟักทองพื้นเมืองที่พัฒนาคัดเลือกมาจนถึงปัจจุบัน ทั้งนี้ได้คัดแยกออก เป็นผลใหญ่เบอร์ ๖, ๗, ๑๒ และกลุ่มผลเล็กเบอร์ ๔, ๒๑ เนืองจากฟักทองเป็นพืชผสมข้ามการคงลักษณะดีไว้จ�ำเป็น ต้องให้มีการผสมตัวเองแล้วปลูกคัดเลือกแบบจดประวัติของแต่ละสายต้น คัดเลือกต้นที่ให้ลักษณะดีและผสมตัวเอง หลายๆรุ่นจนแน่ใจว่ามีการกระจายลักษณะน้อยที่สุด และคัดเลือกได้ฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑ ผลไม่ใหญ่มาก ด�ำเนินการปรับปรุงพันธุ์ผสมตัวเองปลูกคัดเลือกมาแล้ว ๘ รอบ ๕
- 10. ตารางที่ ๑ ลักษณะประจ�ำพันธุ์ของฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑ ๖
- 11. การปลูกฟักทองพื้นเมืองผลเล็ก เบอร์ ๑ ๑.เริ่มจากการเพาะเมล็ดซึ่งนิยมเพาะในถาดหลุม พลาสติกที่มี ๑๐๔ หลุม วัสดุที่จะใช้เพาะอาจเป็นดิน ผสมส�ำเร็จรูปที่มีจ�ำหน่ายในท้องตลาดหรือจะเป็นผสม เตรียมเองโดยมีอัตราส่วนดิน : ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก ๓ : ๑ คลุกให้เข้ากัน ๒. การดูแลรักษากล้า หลังจากหยอดเมล็ดแล้ว ให้น�้ำทันที โดยวิธีการฉีดพ่นให้เป็นฝอยละเอียดที่สุด เท่าที่จะท�ำได้ ควรจะให้วันละ ๑ ครั้ง ทั้งนี้ให้ตรวจดู ความชื้นก่อนการให้น�้ำทุกครั้ง ถาดเพาะกล้านี้ควรเก็บไว้ ในที่แดดไม่จัดหรือมีการใช้วัสดุกันแสงไม่ให้มากระทบต้น กล้ามากเกินไปเมื่อแตงกวา เริ่มงอกให้หมั่นตรวจดูความ ผิดปกติของต้นกล้าเป็นระยะๆ หากมีการระบาดของ แมลงหรือโรคพืช ต้องรีบก�ำจัดโดยเร็ว และเมื่อต้นกล้า มีใบจริงประมาณ ๓-๔ ใบ จะอยู่ในระยะพร้อมที่จะย้าย ปลูกประมาณ ๑๐ วัน ๓.การเตรียมแปลงปลูกควรใช้ปูนขาวหรือโดโลไมด์ ใช้อัตรา ๕๐-๑๐๐ กิโลกรัม ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก ประมาณ ๑ ตันต่อไร่พร้อมกับปุ๋ยเคมี ๑๕-๑๕-๑๕ ใน อัตรา ๒๕ กิโลกรัมต่อไร่ โรยตามแนวแถวที่จะปลูกแล้ว ไถพรวนคลุกเคล้ากัน แล้วท�ำการเปิดร่องโดยใช้รถไถ ให้ร่องมีขนาด ๕๐ เซนติเมตร ตลอดตามแนวที่จะปลูก ฟักทอง จากนั้นใช้พลาสติกด�ำคลุมแปลงขนาดหน้ากว้าง ๑๒๐ เซนติเมตร คลุมหน้าดินตลอดแนวปลูกทั้งสองข้าง ของร่อง เพื่อป้องกันวัชพืช แต่ละร่องห่างกันประมาณ ๔ เมตร จากนั้นย้ายกล้าจากถาดเพาะมาปลูกในแปลงที่ เตรียมไว้ โดยปลูกแถวเดี่ยวระยะ ระหว่างต้น ๑ เมตร ห่าง จากกึ่งกลางร่องประมาณ ๓๐ เซนติเมตร ๗
- 12. ๔. การให้น�้ำช่วงแรกหลังย้ายกล้าปลูกต้องให้น�้ำ ทันที คือการให้น�้ำตามร่อง ช่วงเวลาการให้น�้ำในระยะแรก ควรให้ ๒-๓ วันต่อครั้งและเมื่อต้นฟักทอง เริ่มเจริญเติบโต แล้วจึงปรับช่วงเวลาการให้น�้ำให้นานขึ้น ข้อควรค�ำนึง ส�ำหรับการให้น�้ำนั้น คือ ต้องกระจายในพื้นที่สม�่ำเสมอ ตลอดแปลง และตรวจดูความชื้นในดินไม่ให้สูงเกินไปจน กลายเป็นแฉะ เพราะจะท�ำให้รากเน่าได้ ๕.การใส่ปุ๋ยในฟักทองนั้น อาจแบ่งเป็นระยะ ต่าง ๆ ดังนี้ ๕.๑. ระยะเตรียมดิน ใส่ปุ๋ยอินทรีย์ เช่น ปุ๋ย คอก หรือปุ๋ยหมัก อัตรา ๑-๒ ตันต่อไร่ และใส่ปุ๋ยสูตร ๑๕-๑๕-๑๕ หรือ ๑๒-๒๔-๑๒ อัตราประมาณ ๒๐-๓๐ กิโลกรัมต่อไร่ ผสมกับดินตามแนวแปลงปลูก หรือจะใช้รองก้นหลุมตามแนวยาวของแถวแตงกวา ที่จะปลูกบนแปลงที่เตรียมไว้ซึ่งวิถีนี้จะประหยัดการ ใช้ปุ๋ย และแตงกวาได้ใช้ประโยชน์จากปุ๋ยที่ใส่มากกว่า หว่านทั้งแปลง ๕.๒. หลังย้ายปลูกประมาณ ๗ วัน ใส่ปุ๋ยที่มี ไนโตรเจน เช่น ยูเรีย หรือ แอมโมเนียซัลเฟต ในอัตรา ประมาณ ๒๐ กิโลกรัมต่อไร่ ๕.๓. ระยะฟักทองออกดอก ซึ่งจะใช้ระยะเวลา ประมาณ ๒๕ วัน หลังจากย้ายกล้า ใส่ปุ๋ยสูตร ๑๕-๑๕-๑๕ หรือ ๑๒-๒๔-๑๒ อัตรา ประมาณ ๒๐-๓๐ กิโลกรัมต่อไร่ หลังจากใส่ปุ๋ยเคมีทุกครั้งต้องให้น�้ำทันที ๘
- 13. ๖.การป้องกันก�ำจัดโรคแมลงซึ่งพยายามลดการ ใช้สารเคมีใช้จุลินทรีย์และสารสกัดจากพืชแทนในการ ป้องกันก�ำจัดทั้งโรคและแมลง โรคและแมลงที่ส�ำคัญของ ฟักทอง ได้แก่ ๖.๑.โรคไวรัส เกิดจากแมลงพาหะน�ำมาเช่นเพลี้ย อ่อน เพลี้ยต่างๆ ท�ำให้ใบหงิกงอต้นแคระแกร็นท�ำความ เสียหายมากท�ำให้ฟักทองไม่ติดผล ฉะนั้นช่วงแรกจ�ำเป็น ต้องก�ำจัดแมลงปากดูดตั้งแต่เริ่มย้ายกล้าต้องไม่ให้เข้า ท�ำลายอย่างจริงจัง จึงจะท�ำให้ฟักทองไม่เป็นโรคไวรัส ๖.๒.โรคราแป้งมักพบช่วงฤดูหนาวท�ำลายใบต้องรีบ ป้องกันก�ำจัดโดยใช้ผงฟูละลายน�้ำพ่นหรือใช้สูตรน�้ำมัน อบเชยพ่น ๖.๓.โรคราน�้ำค้างเป็นโรคที่พบเป็นประจ�ำและช่วงที่ เหมาะสมจะระบาดรุนแรงควรใช้สารเคมีป้องกันเป็นระยะ เช่นแมนโคเซบ ๖.๔.แมลงวันแตง ท�ำลายผลอ่อนท�ำให้ร่วงหล่นเสีย หายมาก การป้องกันก�ำจัด ใช้ลูกเหม็นใส่ถุงผ้ามัดไว้ใกล้ ผลแตงอ่อน ถ้าผลใหญ่มีเปลือกเริ่มแข็งจะสามารถป้องกัน แมลงวันแตงได้เอง ๗.การเก็บเกี่ยว อายุการเก็บเกี่ยวของฟักทองนับ จากวันปลูกประมาณ ๓ เดือน ผลมีนวลขึ้นตั้งแต่ขั้วไปจน ตลอดก้นผล แสดงว่าแก่จัดการเก็บควรเหลือขั้วติดไว้ด้วย สักพอประมาณเพื่อช่วยให้เก็บรักษาได้นานขึ้น ๙
- 14. ๑๐
- 16. โครงการศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ ประวัติความเป็นมา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มูลนิธิชัยพัฒนาร่วมกับมูลนิธิ แม่ฟ้าหลวง ด�ำเนินการจัดตั้ง “ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ” ขึ้น เพื่อเป็นที่ระลึกในวาระครบรอบ ๑๐๐ ปี พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ ในบริเวณส่วนหนึ่งของที่ดินราชพัสดุ ทะเบียนที่ อชร ๑ ต�ำบลโป่งผา อ�ำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย พื้นที่ ๑๓๕ ไร่ ๑ งาน ๑๐.๓ ตารางวา มีวัตถุประสงค์เพื่อปรับปรุงและพัฒนาพันธุ์พืช ให้เกษตรกรได้มีพืชที่มีสายพันธุ์ที่ดี ตอบสนองต่อความต้องการของเกษตรกรด้านพันธุ์พืช ทนทานต่อโรคและแมลง ได้ผลผลิตที่ดี แนวพระราชด�ำริ ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริปลูกพืชผักเพื่อผลิตเป็นเมล็ดพันธุ์ และเริ่มรับซื้อเมล็ดพันธุ์พืชจาก โครงการอื่นๆ ของมูลนิธิชัยพัฒนา น�ำมาสะสมไว้เป็นเมล็ดพันธุ์พืชผักพื้นบ้าน เพื่อเป็นเมล็ดพันธุ์พระราชทานแก่ราษฎร ทั่วไป และราษฎรที่ประสบภัยพิบัติ ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ รวบรวมพันธุ์พืชอาหารพื้นบ้าน เพื่อคัดเลือกพันธุ์ที่ดีเผยแพร่ ให้เกษตรกร ให้เกษตรกรได้มีพันธุ์พืชที่มีคุณภาพดีพอสมควร มีความต้านทานโรคดีพอสมควร ให้ผลผลิตดีพอสมควร เพื่อให้เกษตรกร น�ำพันธุ์ไปขยายหรือปลูกเองได้ในอนาคต โดยวางแผนที่จะพัฒนาพันธุ์พืชอาหารที่มีความจ�ำเป็นต่อการด�ำรงชีพในชีวิต ประจ�ำวัน เพื่อให้เกษตรกรมีพันธุ์พืชที่ดี แม้ไม่ใช่พันธุ์ที่ดีที่สุดในเชิงเศรษฐกิจ แต่จะเป็นพันธุ์ที่ดีพอสมควร สามารถ สร้างผลผลิตที่มีคุณภาพให้กับครัวเรือน สร้างความแข็งแรงมั่นคงให้เกิดขึ้นกับตนเอง และครอบครัวได้อย่างยั่งยืน
- 17. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ประวัติความเป็นมา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เป็นสถาบันอุดมศึกษาที่ตั้งอยู่ในเขตภาคเหนือตอนบนถือก�ำเนิดมา จากวิทยาลัยเทคโนโลยีและอาชีวศึกษา ตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๕๑๘ ต่อมาในปี พ.ศ.๒๕๓๑ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงมีพระกรุณาโปรดเกล้าฯพระราชทานนามใหม่ว่า”สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล” และในปี พ.ศ.๒๕๔๘ ได้รับการ ยกฐานะเป็นมหาวิทยาลัย ตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล พร้อมกันทั้ง ๙ แห่ง ในสังกัด ส�ำนักงาน คณะกรรมการการอุดมศึกษา ซึ่งมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ได้จัดการศึกษาแบบมหาวิทยาลัยเสมือน มีการแบ่งเขตพื้นที่การบริหารและจัดการศึกษาครอบคลุม ๖ จังหวัดในเขตภาคเหนือได้แก่ เชียงราย ตาก น่าน พิษณุโลก เชียงใหม่ และล�ำปาง การจัดการศึกษา มหาวิทยาลัยมีนโยบายยกระดับคุณภาพมาตรฐานการศึกษา โดยมุ่งเน้นการพัฒนาคุณภาพอาจารย์พัฒนาวิธี การเรียนการสอน เพื่อให้นักศึกษาได้รับความรู้ทางวิชาการเป็นบัณฑิตนักปฏิบัติ (Hands-on) นอกจากนี้ยังให้ความ ส�ำคัญกับกระบวนการเรียนรู้ (Cognitive learning process) ผ่านการบูรณาการทางการศึกษาและการวิจัยที่อยู่บน พื้นฐานความต้องการของชุมชนและประเทศชาติ เน้นให้นักศึกษามีการเรียนรู้ตลอดชีวิต (Life-long learning) มี ความเชื่อมโยงกับสถานประกอบการในการฝึกทักษะวิชาชีพ ทักษะสังคมพึ่งตนเองได้ และสามารถออกไปท�ำงานเพื่อ สร้างสรรค์สังคม เป็นบัณฑิตที่มีคุณภาพ(Employability) ปัจจุบันมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนามีการ เปิดสอนใน ๔ คณะวิชา ได้แก่ คณะวิศวกรรมศาสตร์ คณะศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะบริหารธุรกิจ และศิลปศาสตร์ และคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตรรวมทั้งสิ้น ๑๐๑ หลักสูตร แบ่งเป็นหลักสูตรระดับ ปวช.จ�ำนวน ๒ หลักสูตร ปวส. จ�ำนวน ๒๙ หลักสูตร ปริญญาตรี จ�ำนวน ๖๗ หลักสูตร และหลักสูตรปริญญาโท จ�ำนวน ๓ หลักสูตร