Seed germination and dormancy powerpoint m.5 room 332 group 2

1. การงอก
และการพักตัวเมล็ด
รายงานนี้้เป็นส่วนหนึ่งของราย วิชา ชีววิทยา 4 ( ว 3 0 2 4 4 )
ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา2563
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา

2. ครูผู้สอน
• นาย วิชัย ลิขิตพรรักษ์
ตาแหน่งครูชานาญการ (คศ.2)
สาขาวิชาชีววิทยา
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา

3. สมาชิก
นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ห้อง 332
• นาย ชนน กูลทองคา ห้อง 332 เลขที่ 27
• นาย ณัฐชนน หนูแก้ว ห้อง 332 เลขที่ 32
• นาย ธีภพ สุทธิพิศาล ห้อง 332 เลขที่ 37
• นาย พศิน สุภาผล ห้อง 332 เลขที่ 38
• นาย ศุภวิชญ์ สาริกา ห้อง 332 เลขที่ 44

4. คานา
รายงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชาชีววิทยา4(ว30244) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่5
ห้อง 332 โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา โดยมีจุดประสงค์เพื่อนาเสนอข้อมูลเกี่ยวกับปัจจัยในการ
งอกของเมล็ด กระบวนการงอกของเมล็ด ลักษณะ/รูปแบบการงอกของเมล็ด การพักตัวของ
เมล็ด และวิธีการวัดดัชนีการงอกของเมล็ดพันธุ์โดยสังเขป
คณะผู้จัดทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่า รายงานเล่มนี้จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อ
ผู้อ่านหรือผู้ที่มีความสนใจศึกษาข้อมูลเรื่องนี้ หากมีข้อผิดผลาดประการใด ผู้จัดทาขอน้อมรับ
ความผิดพลาดและขออภัยมา ณ ที่นี้
คณะผู้จัดทา

5. สารบัญ
หัวข้อ หน้า
ครูผู้สอน 2
สมาชิก 3
คานา 4
ปัจจัยในการงอกของเมล็ด 7-8
กระบวนการงอกของเมล็ด 9-10
ลักษณะ/รูปแบบการงอกของเมล็ด 11
การพักตัวของเมล็ด 12

6. สารบัญ(ต่อ)
หัวข้อ หน้า
ชนิดการพักตัวของเมล็ด 13
การพ้นสภาพพักตัว 14
วิธีการวัดดัชนีการงอกของ
เมล็ดพันธุ์
15

7. ปัจจัยในการงอกของเมล็ด
• น้า
น้าเป็นปัจจัยที่กระตุ้นให้เมล็ดตื่นตัว เป็นตัวทาให้เมล็ดเปลือกอ่อนตัว และ เป็นตัวทาละลาย
อาหารสะสมภายในเมล็ด ทาให้เอนไซม์ทางานได้ มีการหายใจ มีการเปลี่ยนแปลงโปรตีน
เป็นกรดอะมิโน เปลี่ยนแปลงไขมันเป็นน้ามัน เปลี่ยนแปลงแป้งเป็นน้าตาล เพื่อให้จุดเจริญของ
เมล็ดนาไปใช้เพื่อเจริญเติบโตได้
• แสง
เมื่อเมล็ดเริ่มงอก เมล็ดของพืชแต่ละชนิดจะมีความต้องการแสงต่างกัน
บางชนิดต้องการแสงสาหรับการงอก เช่น หญ้า ผักกาดหอม บางชนิด
ไม่ต้องการแสงสาหรับการงอก เช่น พืชตระกูลหอม ส่วนบางชนิด
แสงจะไปกระตุ้นการทางานของสารยับยั้งการเจริญเติบโต เช่น ฟล็อก

8. ปัจจัยในการงอกของเมล็ด
• อุณหภูมิ
อุณหภูมิที่เหมาะสมจะช่วยให้เมล็ดดูดน้าได้เร็วขึ้น กระบวนการงอกของเมล็ดเกิดขึ้นเร็ว
เพราะเอนไซม์ต่าง ๆ มีความจาเพาะเจาะจงกับระดับอุณหภูมิ ซึ่งพืชแต่ละชนิดจะ
มีอุณหภูมิที่เหมาะสมต่อการงอกที่แตกต่างกัน
• ออกซิเจน
เมื่อเมล็ดเริ่มงอก ขณะที่เปลือกหุ้มเมล็ดหลุดออกไป จะเริ่มมีการ
ใช้ออกซิเจนในการหายใจเพื่อให้ได้พลังงานไปใช้ในการงอก
ดังนั้น ถ้าเรากลบดินทับเมล็ดหนาเกินไป หรือใช้ดินที่ถ่ายเทอากาศ
ได้ไม่ดี อาจทาให้เมล็ดงอกช้าหรือ ไม่งอกเลย

9. กระบวนการงอกของเมล็ด
• Imbition (การดูดน้าของเมล็ด)
เป็นระยะที่มีการดูดน้าเข้าในเมล็ด ทาให้ความชื้นในเมล็ดเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในตอนแรก
แล้วจึงคงที่ โดยน้าที่ดูดเข้ามาจะช่วยให้เปลือกเมล็ดอ่อนลง และ ทาให้โพรโทพลาสซึมใน
เซลล์ได้รับน้า
• Metabolism
หลังจากเมล็ดรับน้าเข้าไป จะเกิดการกระตุ้นให้มีการสร้างเอนไซม์
ภายในเมล็ดพืชจะเกิดการย่อยสลายสารอาหารที่มีอยู่ เปลี่ยน
สารอาหารที่ไม่สามารถละลายน้าได้ให้มีขนาดเล็กลงและละลายน้า
ได้

10. กระบวนการงอกของเมล็ด
• การเจริญเติบโตของเอมบริโอและงอกออกมาจากเมล็ด
เมื่อส่วนต่าง ๆ ของเอมบริโอได้รับสารอาหาร น้า และ
ออกซิเจนอย่างเพียงพอ จะเกิดการหายใจทาให้เกิดพลังงานนาไปใช้ในการ
แบ่งเซลล์ เพิ่มขนาดของเอมบริโอ จนกระทั่งรากอ่อนสามารถแทงทะลุ
เปลือกหุ้มเมล็ดออกมาได้

11. ลักษณะ/รูปแบบการงอกของเมล็ด
• การงอกแบบใบเลี้ยงอยู่เหนือดิน
เป็นการงอกของเมล็ดที่รากอ่อนงอกโผล่พ้นเมล็ดออกทางรูไมโครไพล์
เจริญสู่พื้นดิน จากนั้น ไฮโปคอติลจะงอกและเจริญตามอย่างรวดเร็ว
ดึงส่วนของใบเลี้ยงและเอพิคอติลขึ้นมาเหนือดิน พบในการงอก
ของพืชใบเลี้ยงคู่
• การงอกแบบใบเลี้ยงอยู่ใต้ดิน
เป็นการงอกของเมล็ดซึ่งเป็นเมล็ดที่มีไฮโปคอติลสั้น เจริญช้า ส่วน
เอพิคอติล และ ยอดอ่อน เจริญยืดยาวได้อย่างรวดเร็ว โดยส่วนยอด
กับใบเลี้ยงคู่แรกจะชูขึ้นเหนือดิน ในขณะที่ใบเลี้ยงยังคงอยู่ใต้ผิวดิน พบ
ในการงอกของพืชใบเลี้ยงเดี่ยว

12. การพักตัวของเมล็ด
• ความหมาย
เป็นสภาพที่เอมบริโอในเมล็ดสามารถคงสภาพและมีชีวิตอยู่ได้โดยไม่เกิดการงอก เกิดขึ้นจากสภาวะ
ภายในของพืชหรือพืชต้องการเลี่ยงสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม เพื่อความอยู่รอด

13. ชนิดการพักตัวของเมล็ด
• การพักตัวเนื่องจากเปลือกหุ้มเมล็ด
เกิดขึ้นจากสภาพภายนอกของเมล็ดไม่เหมาะสม โดยอาจเกิดจากเปลือกหุ้มเมล็ดหนาเกินไปหรือมีสาร
บางชนิดหุ้มอยู่ เช่น คิวติน ซูเบอริน ทาให้เป็นอุปสรรคต่อการเข้าออกของน้าและออกซิเจนที่ช่วย
ในการงอก
• การพักตัวของคัพภะ
เกิดขึ้นจากการที่พืชสร้างสารบางชนิดขึ้นมาเพื่อชะลอการ
งอกของเมล็ด สารเหล่านี้จะยับยั้งการงอก การ
เจริญเติบโตของพืชโดยการยับยั้งการสร้างฮอร์โมนจิบเบอ
เรลลิน หรือ เอนไซม์ต่าง ๆ ที่จาเป็นต่อการงอกของเมล็ด

14. การพ้นสภาพพักตัว
• การทาลายเปลือกหุ้มเมล็ด
ทาได้โดย การเฉือน ปาด กะเทาะเปลือก เจาะเปลือกให้เกิดช่อง แช่น้าร้อน แช่กรดแก่ ก่อนนาไปเพาะ
อีกครั้ง
• การใช้สารเคมี
เป็นการใช้สารเคมีเช่น โพแทสเซียมไนเตรต ไทโอยูเรีย
ไฮโดรเจนเพอร์ออกไซด์ และ จิบเบอเรลลิน เพื่อทาลายการ
พักตัวของเมล็ด และ ทดแทนอุณหภูมิต่าที่ใช้สาหรับการ
งอกของพืชบางชนิด รวมถึงการใช้น้าชะล้างสารยับยั้ง
การเจริญเติบโตที่เปลือกหุ้มเมล็ด

15. วิธีการวัดดัชนีการงอกของเมล็ดพันธุ์
• สูตรคานวณ
ดัชนีการงอก = ෎
จำนวนเมล็ดที่งอกในแต่ละวัน
จำนวนวันหลังเพำะ

16. บรรณานุกรม
• https://meandfarm.blogspot.com/2019/01/new-update-seed-
dormancy-and-its.html
• https://byjus.com/biology/seed-dormancy/
• https://ngthai.com/science/15713/plantgermination/
• https://www.allkaset.com/contents/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B
8%A3%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%82%E0%B8
%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B9%
87%E0%B8%94%20(seedgermination)-50.php

17. กิตติกรรมประกาศ
การจัดทาโปสเตอร์ ในครั้งนี้ได้สาเร็จลุล่วงไปด้วยดี จากความกรุณาของครูวิชัย ลิขิตพรรักษ์
อาจารย์ประจาวิชาชีววิทยาที่ได้ให้ข้อเสนอแนะแนวคิดต่าง ๆ ตลอดจนรายละเอียดต่าง ๆ มาโดยตลอด
จนกระทั่งการจัดทาโปสเตอร์ครั้งนี้เสร็จสมบูรณ์ ผู้จัดทาจึงขอกราบขอบพระคุณเป็นอย่างสูง
ขอกราบขอบคุณพ่อ แม่ ผู้ปกครองที่คอยให้กาลังใจและคาแนะนาในการทางานที่ดีเสมอมา และขอบคุณ
เพื่อนรวมห้องทุก ๆ คน ทั้งในกลุ่มที่ช่วยกันจัดทา และเพื่อนกลุ่มอื่นที่คอยช่วยเหลือและให้คาแนะนาดี ๆ ใน
การจัดทางานนี้ขึ้นมา
นาย ชนน กูลทองคา
นาย ณัฐชนน หนูแก้ว
นาย ธีภพ สุทธิพิศาล
นาย พศิน สุภาผล
นาย ศุภวิชญ์ สาริกา

18. ภาคผนวก

19. ภาพการค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับหัวข้อที่นาเสนอ

20. ภาพการออกแบบและจัดทาโปสเตอร์

21. ภาพการจัดทาสไลด์ประกอบโปสเตอร์

22. ขอบคุณครับ