More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to โวหารภาพพจน์ครูอรุณศรี
Similar to โวหารภาพพจน์ครูอรุณศรี (19)
More from Kornnicha Wonglai
More from Kornnicha Wonglai (20)
โวหารภาพพจน์ครูอรุณศรี
- 1. โวหารภาพพจน์ วิชาภาษาไทย๕ ระดับชั้น ม.๓ ภาคเรียนที่ ๑ ปีการศึกษา ๒๕๕๙ โดย ครูอรุณศรี บงกชโสภิต โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ กาญจนบุรี
- 2. ประเภทของอุปมาโวหาร ๑. อุปมา ( Simile) ๒. อุปลักษณ์ ( Metaphor ) ๓. ปฏิพากย์ ( Paradox ) ๔. อติพจน์ ( Hyperbole ) ๕. บุคลาธิษฐาน ( Personification ) ๖. สัญลักษณ์ ( symbol ) ๗. นามนัย ( Metonymy ) ๘. สัทพจน์ ( Onematoboeia )
- 3. ๑. อุปมา ( Simile) อุปมา คือ การเปรียบเทียบว่าสิ่งหนึ่งเหมือนกับสิ่งหนึ่งโดยใช้ คาเชื่อมที่มี ความหมายเช่นเดียวกับ คาว่า " เหมือน " เช่น ดุจ ดั่ง ราว ราว กับ เปรียบ ประดุจ เฉก เล่ห์ ปาน ประหนึ่ง เพียง เพี้ยง พ่าง ปูน ฯลฯ
- 5. • สูงระหงทรงเพรียวเรียวลูด งามละม้ายคล้ายอูฐกะหลาป๋า พิศแต่หัวจรดเท้าขาวแต่ตา สองแก้มกัลยาดังลูกยอ คิ้วก่งดังก่งเขาดีดฝ้าย จมูกละม้ายคล้ายพร้าขอ หูกลวงดวงพักตร์หักงอ ลาคอโตตันสั้นกลม สองเต้าห้อยตุงดังถุงตะเคียว โคนเหี่ยวแห้งรวบเหมือนบวบต้ม เสวยสลายาจุกพระโอษฐ์อม มันน่าเชยน่าชมนางเทวี (จากเรื่องระเด่นลันได)
- 6. • สิ้นแผ่นดินสิ้นรสสุคนธา วาสนาเราก็สิ้นเหมือนกลิ่นสุคนธ์ (ที่มา : นิราศภูเขาทอง) สูงระหงทรงเพรียวเรียวลูด งามละม้ายคล้ายอูฐกะหลาป๋า พิศแต่หัวจรดเท้าขาวแต่ตา สองแก้มกัลยาดังลูกยอ คิ้วก่งดังก่งเขาดีดฝ้าย จมูกละม้ายคล้ายพร้าขอ (ที่มา: ระเด่นลันได)
- 7. • ๒. อุปลักษณ์ ( Metaphor ) อุปลักษณ์ ก็คล้ายกับอุปมาโวหารคือเป็นการเปรียบเทียบ เหมือนกัน แต่เป็นการเปรียบเทียบ สิ่งหนึ่งเป็นอีกสิ่งหนึ่ง อุปลักษณ์จะไม่กล่าวโดยตรงเหมือนอุปมา แต่ใช้วิธีกล่าวเป็นนัย ให้ เข้าใจเอาเอง ที่สาคัญ อุปลักษณ์จะไม่มีคาเชื่อมเหมือนอุปมา
- 9. • ๓. ปฏิพากย์ ( Paradox ) ปฏิพากย์ หรือ ปรพากย์ คือการใช้ถ้อยคาที่มี ความหมายตรงกันข้าม หรือขัดแย้งกันมากล่าว อย่างกลมกลืนกันเพื่อ เพิ่มความหมายให้มีน้าหนักมากยิ่งขึ้น ตัวอย่างเช่น เลวบริสุทธิ์ บาปบริสุทธิ์ สวยเป็นบ้า สวยอย่างร้าย กาจ สนุกฉิบหาย สวรรค์บนดิน ยิ่งรีบยิ่งช้า น้าร้อนปลาเป็น น้าเย็นปลาตาย • ตัวเป็นไทยใจเป็นทาส, เธอหัวเราะทั้งน้าตา, ถึงตัวไกลใจยังอยู่กับ น้อง
- 10. • ๔. อติพจน์ ( Hyperbole ) อติพจน์ หรือ อธิพจน์ คือโวหารที่กล่าวเกินความจริง เพื่อเน้นความรู้สึก ทาให้ผู้ฟังเกิดความรู้สึกที่ลึกซึ้ง ภาพพจน์ชนิดนี้นิยมใช้กันมากแม้ในภาษาพูด เพราะเป็นการกล่าวที่ ทาให้เห็นภาพได้ง่ายและแสดงความรู้สึกของกวีได้อย่างชัดเจน
- 11. • ตัวอย่างเช่น คิดถึงใจจะขาด คอแห้งเป็นผง ร้อนตับจะ แตก หนาวกระดูกจะหลุด การบินไทยรักคุณเท่าฟ้า คิดถึงเธอทุกลมหายใจเข้าออก • อวพจน์หรืออติพจน์โวหาร เป็นการกล่าวเปรียบเทียบโดยการกล่าวให้ ผิดจากความเป็นจริง ถ้ากล่าวเกินจริงเรียกว่า อติพจน์ ถ้ากล่าวน้อยกว่า ความเป็นจริงเรียกว่า อวพจน์ ดังตัวอย่าง • อติพจน์ = เหนื่อยสายตัวแทบขาด • อวพจน์ = มีทองเท่าหนวดกุ้ง นอนสะดุ้งจนเรือนไหว เล็กเท่าขี้ตาแมว เพียงชั่วลัดนิ้วมือเดียว รอสักอึดใจเดียว
- 12. • ๕. บุคลาธิษฐาน ( Personification ) บุคลาธิษฐาน หรือ บุคคลวัต คือการกล่าวถึงสิ่งต่างๆ ที่ ไม่มีชีวิต ไม่มีความคิด ไม่มีวิญญาณ เช่น โต๊ะ เก้าอี้ อิฐ ปูน หรือสิ่งมีชีวิตที่ไม่ใช่มนุษย์ เช่น ต้นไม้ สัตว์ โดยให้สิ่งต่างๆเหล่านี้ แสดงกิริยาอาการและความรู้สึกได้เหมือนมนุษย์ ( บุคลาธิษฐาน มาจากคาว่า บุคคล + อธิษฐาน หมายถึง อธิษฐานให้กลายเป็นบุคคล )
- 13. • ตัวอย่างเช่น • มองซิ..มองทะเล บางครั้งมันบ้าบิ่น ทะเลไม่เคยหลับใหล บางครั้งยังสะอื้น เห็นลมคลื่นเห่จูบหิน กระแทกหินดังครืนครืน ใครตอบได้ไหมไฉนจึงตื่น ทะเลมันตื่นอยู่ร่าไป ฟ้าหัวเราะเยาะข้าชะตาหรือ ดินนั้นถืออภิสิทธิ์ชีวิตข้าเองไม่เกรงดินฟ้า
- 14. • ๖. สัญลักษณ์ ( symbol ) สัญลักษณ์ เป็นการเรียกชื่อสิ่งๆหนึ่งโดยใช้คาอื่นมาแทน ไม่เรียกตรงๆ ส่วนใหญ่คาที่นามาแทนจะเป็นคาที่เกิดจากการเปรียบเทียบและ ตีความซึ่งใช้กันมานานจนเป็นที่เข้าใจและรู้จักกันโดยทั่วไป • ตัวอย่างเช่น เมฆหมอก แทน อุปสรรค สีดา แทน ความตาย ความชั่วร้าย สีขาว แทน ความบริสุทธิ์ กุหลาบแดง แทน ความรัก หงส์ แทน คนชั้นสูง
- 15. • กา แทน คนต่าต้อย ดอกไม้ แทน ผู้หญิง แสงสว่าง แทน สติปัญญา เพชร แทน ความแข็งแกร่ง ความเป็นเลิศ แก้ว แทน ความดีงาม ของมีค่า ลา แทน คนโง่ คนน่าสงสาร สุนัขจิ้งจอก แทน คนเจ้าเล่ห์
- 16. • ๗. นามนัย ( Metonymy ) นามนัย คือการใช้คาหรือวลีซึ่งบ่งลักษณะหรือคุณสมบัติของสิ่งใดสิ่ง หนึ่งแทนอีกสิ่งหนึ่ง คล้ายๆสัญลักษณ์ แต่ต่างกันตรงที่ นามนัยนั้น จะดึงเอาลักษณะบางส่วนของสิ่งหนึ่งมากล่าว ให้หมายถึงส่วน ทั้งหมด
- 17. • เมืองโอ่ง หมายถึง จังหวัดราชบุรี เมืองย่าโม หมายถึง จังหวัดนครราชสีมา ทีมเสือเหลือง หมายถึง ทีมมาเลเซีย ทีมสิงโตคาราม หมายถึง อังกฤษ เก้าอี้ หมายถึง ตาแหน่ง มือที่สาม หมายถึง ผู้ก่อความเดือดร้อน
- 18. • ๘. สัทพจน์ ( Onematoboeia ) สัทพจน์ หมายถึงภาพพจน์ที่เลียนเสียง ธรรมชาติ เช่น เสียงดนตรี เสียงสัตว์ เสียงคลื่น เสียง ลม เสียงฝนตก เสียงน้าไหล ฯลฯ การใช้ภาพพจน์ประเภทนี้จะทาให้ เหมือนได้ยินเสียงนั้นจริง ๆ
- 19. • ตัวอย่างเช่น • ลูกหมาร้องบ๊อก ๆ ลุกนกร้องจิ๊บๆ ลูกแมวร้องเหมียว ๆ เปรี้ยงๆ ดังเสียงฟ้าฟาด ตะแลกแต๊กแต๊กตะแลกแต๊กแต๊ก กระเดื่องดังแทรกสารวลสรวลสันต์ คลื่นซัดครืนครืนซ่าที่ผาแดง
- 20. • แบบทดสอบเรื่องโวหารภาพพจน์ ๑) ข้อใดเป็นความหมายของโวหารแบบ “บุคคลวัต หรือบุคลาธิษฐาน” ก. การเปรียบเทียบสิ่งที่มีลักษณะคล้ายกัน ข. การเปรียบเทียบโดยสมมุติสิ่งต่างๆ ให้มีอากัปกิริยาเหมือนมนุษย์ ค. การเชื่อมโยงความคิดหนึ่งไปสู่ความคิดอีกอย่างหนึ่ง ง. การพลิกแพลงภาษาเพื่อให้ผู้อ่านเห็นภาพ
- 21. • ๒. ข้อใดเป็นความหมายของ “อติพจน์” ก. การเปรียบเทียบสิ่งที่มีลักษณะคล้ายกัน ข. โวหารที่กล่าวเกินความจริง เพื่อเน้นความรู้สึก ค. การเชื่อมโยงความคิดหนึ่งไปสู่ความคิดอีกอย่างหนึ่ง ง. การเปรียบเทียบโดยสมมุติสิ่งต่างๆ ให้มีอากัปกิริยาเหมือนมนุษย์
- 22. • ๓. ตัวเป็นไทย แต่ใจเป็นทาส” เป็นการใช้โวหารแบบใด ก. อวพจน์ ข. อติพจน์ ค. เทศนา ง. ปฏิพากย์
- 23. • ๔. ข้อความ "ริมกระถางวางธูปรูปฝรั่ง ถึงนาทีตีระฆังดังหง่าง เหง่ง" คาประพันธ์ข้างต้นใช้โวหารใด • ก. อุปมาโวหาร ข. อติพจน์โวหาร ค. สัทพจน์โวหาร ง. อุปลักษณ์โวหาร
- 24. • ๕. ข้อความ " มีวิมานแก้วงามบวร ทุกเกศกุญชร ดังเวไชยันต์อมรินทร์" คาประพันธ์ข้างต้นใช้โวหารใด • ก. อุปลักษณ์ ข. อุปมา ค. สัทพจน์ ง. บุคคลวัต
- 25. • ๖. ข้อความ" นางพิมพริ้มเพราดังจันทรา เอ็งเหมือนเต่านาอยู่ต่าใต้" คาประพันธ์ข้างต้นใช้โวหารประเภทใด • ก. สัทพจน์ ข. บุคคลวัต ค. อุปมา ง. อุปลักษณ์
- 26. • ๗. ข้อความ " • เมื่อฟ้าหลั่งน้าตา หมู่เมฆาพากันหัวร่อ แผ่นดินร่วมยั่วล้อ ลมรุมด่าว่าซ้าเติม" คาประพันธ์ข้างต้นใช้โวหารภาพพจน์ใด • ก. บุคคลวัต ข. สัทพจน์ ค. อุปมา ง. อติพจน์
- 27. • ๘. ข้อความ "ชีวิตคนเราไม่ยืนยาวเหล็กเหมือนศิลา" คาประพันธ์ข้างต้นใช้โวหารภาพพจน์ใด • ก. อุปลักษณ์โวหาร ข. อุปมาโวหาร ค. อติพจน์โวหาร ง. สัทพจน์โวหาร
- 28. • ๙. ข้อใดใช้โวหารอติพจน์ ก. ดาริพลางนางมารอ่านพระเวท ให้สองเนตรโชติช่วงดังดวงแก้ว ข. อสุรีมีกาลังดังปลาวาฬ ตามประมาณสามวันจะทันตัว ค. ขอลาแล้วแก้วตาไปธานี อย่าราคีขุ่นข้องให้หมองมัว ง. ไม่เห็นช่องตรองตรึกนึกวิตก ทุกข์ในอกนั้นสักเท่าภูเขาหลวง
- 29. • ๑๐. ข้อใดใช้โวหารภาพพจน์อุปลักษณ์ ก. อันโทษนี้ใหญ่หลวงนัก ลูกรักจักขอโทษา อย่าให้เป็นกรรมเวรา แก่ข้าน้อยนี้สืบไป ข. แม้นหาวเป็นดาวเดือนตะวัน ให้เห็นสาคัญประจักษ์ก่อน เราจึ่งจะเชื่อว่าบิดร ทหารพระสี่กรอวตาร ค. รูปกายก็คล้ายกับกู สองหูพรรณรายฉายฉาน ฤาจะเป็นกุณฑลสุรกานต์ เหมือนมารดาสั่งความไว้ ง. อันศึกครั้งนี้ซึ่งมีมา เพราะเขาขอบุษบาเราไม่ให้ จึงเป็นเสี้ยนศัตรูหมู่ภัย น้อยใจด้วยอิเหนานัดดา
- 30. • เฉลยแบบทดสอบ ๑. ข ๒. ข ๓. ง ๔. ค ๕. ข ๖. ค ๗. ก ๘. ข ๙. ง ๑๐. ข