Εργασία της μαθήτριας της Β' τάξης του 3ου Γυμνασίου Περιστερίου Αγγελικής Κουτσούκου

2. Περιεχόμενα
 Artful thinking: Η Δ’ Οικουμενική Σύνοδος
 8. Συζητώντας για τα όριά μας: Όλα επιτρέπονται;
 9. Η χριστιανική Εκκλησία αποφασίζει και ορίζει την πίστη
1. Brainstorming: Σύνοδος
2. Πέντε Π και ένα Γ(5W1H): Αποστολική Σύνοδος
3. Ποια ήταν η απόφαση της Αποστολικής Συνόδου και πώς ελήφθη;
4. Είδη Συνόδων
5. Πώς λειτουργεί μια Σύνοδος; Πότε μια Σύνοδος αναγνωρίζεται ως
Οικουμενική
6. Brainstorming: Αίρεση
7. Τι είναι η αίρεση;

3. Περιεχόμενα
8. Αίτια των αιρέσεων
9. Χρονογραμμή Οικουμενικών Συνόδων
10. Καρέκλα αφήγησης: Να γράψετε και να αφηγηθείτε ως χριστιανός
της Αλεξάνδρειας τα κύρια σημεία από το βίο του Μ. Αθανασίου.
Να επικεντρωθείτε στο γεγονός του πρωταγωνιστικού ρόλου που
είχε στην Α΄ Οικ. Σύνοδο και της δοκιμασίας της εξορίας του.
11. «Ο Πατέρας είναι Θεός και ο Υιός Θεός, διότι αυτός που γεννιέται
από τον Θεό είναι Θεός», Ειρηναίος Λυώνος : Το κείμενο είναι
«αληθινό»;
12. Πώς ονομάζονται οι αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων και πώς
διακρίνονται;
13. 4. Να δημιουργήσετε έναν εννοιολογικό χάρτη του Συμβόλου της
Πίστεως με σύνδεση εννοιών, έχοντας ως βασική έννοια τη λέξη
«ΠΙΣΤΕΥΩ».

4. Artful thinκing:Βλέπω, σκέφτομαι,
αναρωτιέμαι
 Βλέπω τη Δ’ Οικουμενική Σύνοδο. Στο
κέντρο κάθεται ο Πατριάρχης και
γύρω του βρίσκονται πολλοί
επίσκοποι και τον παρακολουθούν
με προσοχή.
 Αναρωτιέμαι τι συζητούν.
 Σκέφτομαι ότι μάλλον παίρνουν μια
σημαντική απόφαση
Η Δ’ Οικουμενική Σύνοδος

5. Συζητώντας για τα όριά μας
 Όλα επιτρέπονται; Ποιος ξέρει και ποιος καθορίζει το σωστό;
Γιατί να υπάρχουν τόσοι περιορισμοί στη ζωή μας; Ποιος
αποφασίζει για μας; Γιατί πάντα οι μεγαλύτεροι; Tι μπορεί να
συμβαίνει όταν δεν υπάρχουν όρια;

6. Συζητώντας για τα όριά μας
 Φυσικά δεν επιτρέπονται όλα στη ζωή μας. Υπάρχουν πολλοί
περιορισμοί που άλλοτε είναι για το καλό μας και άλλοτε απλά μας
καταπιέζουν και μας δημιουργούν νεύρα.
 Συνήθως για όλο τον κόσμο το σωστό το καθορίζει η κοινωνία, οι
νόμοι και οι κανόνες.
 Για εμάς τα παιδιά το σωστό το αποφασίζουν οι γονείς οι οποίοι
είναι υπεύθυνοι για την ανατροφή μας και γνωρίζουν τι μας
επιτρέπεται και τι όχι.
 Συνήθως αποφασίζουν πάντα οι μεγαλύτεροι γιατί γνωρίζουν
περισσότερα, έχουν εμπειρίες και θέλουν να μας προστατεύσουν.
 Αν δεν υπήρχαν όρια ο κόσμος θα έκανε πάντα ό,τι ήθελε και δεν
θα τιμωρούνταν για τίποτα. Έτσι όλοι θα ήταν κακομαθημένοι, θα
είχαν κακή κοινωνική συμπεριφορά και δε θα ζούσαν αρμονικά.

7. Η χριστιανική Εκκλησία αποφασίζει και ορίζει την
πίστη
Η Αποστολική Σύνοδος
Σύναξη των Δώδεκα Αποστόλων

8. Brainstorming: Σύνοδος
Συγκέντρωση
Επίλυση
προβλημάτων
Εκκλησία
Εικονομαχική
Σύνοδος
7 Οικουμενικές
Σύνοδοι
Αιρέσεις
Πανορθόδοξη
Σύνοδος
Άνθρωποι
Άγιο Πνεύμα
Αποφάσεις
Όρια
Σύνοδος

9. 5Π1Γ(5W1H): Αποστολική Σύνοδος
 Ποιο γεγονός; Συγκέντρωση όλων των μελών
της πρώτης χριστιανικής κοινότητας για να
διευθετήσουν το πρόβλημα που
παρουσιάστηκε στην αρχέγονη Εκκλησία με
τρόπο δημοκρατικό. Έτσι επιβεβαιώθηκε ο
πανανθρώπινος χαρακτήρας του χριστιανικού
μηνύματος και η Εκκλησία χειραφετήθηκε
οριστικά από τους ιουδαϊκούς θεσμούς και
διέσωσε την ενότητά της και την ισοτιμία των
μελών της.
 Πού; Στην Ιερουσαλήμ
 Πότε: Τέλη του 48 ή αρχές του 49μ.Χ

10. 5Π1Γ(5W1H): Αποστολική Σύνοδος
 Ποιοι συμμετείχαν; Οι απόστολοι, οι πρεσβύτεροι και οι πιστοί
 Πώς; Με Δημοκρατικό/Συνοδικό τρόπο υπό την καθοδήγηση του
Αγίου Πνεύματος.
 Γιατί; Για να λυθεί το πρόβλημα της αντιπαράθεσης μεταξύ των
Ιουδαιοχριστιανών και των Ελληνιστών. Οι Ιουδαιοχριστιανοί
αντιδρούσαν με την είσοδο των Ελληνιστών στην Εκκλησία,
επειδή τους θεωρούσαν ηθικά κατώτερους, τους απέφευγαν
επιδεικτικά και υποστήριζαν ότι δεν μπορούν να σωθούν αν δεν
τηρούν το Μωσαϊκό Νόμο. Αν έσωζε όμως ο Μωσαϊκός Νόμος δε
θα χρειαζόταν η θυσία του Χριστού. Επιπλέον ο Χριστιανισμός
κινδύνευε να χάσει την καθολικότητά του και να γίνει μια
φυλετική θρησκεία, αφού οι Ιουδαιοχριστιανοί έβλεπαν το
Χριστιανισμό σα βελτιωμένη έκδοση του Ιουδαϊσμού και όχι κάτι
το ριζικά καινούριο.

11. Ποια ήταν η απόφαση της Αποστολικής
Συνόδου και πώς ελήφθη;
Η απόφαση ήταν να μην επιβάλουν
κανένα πρόσθετο βάρος στους πρώην
ειδωλολάτρες που γίνονται Χριστιανοί
εκτός από αυτά τα αναγκαία: να
απέχουν από τα ειδωλόθυτα, το αίμα,
το κρέας από πνιγμένα ζώα και από
την πορνεία.

12. Ποια ήταν η απόφαση της Αποστολικής
Συνόδου και πώς ελήφθη;
 Όλα τα μέλη της Εκκλησίας συμμετείχαν και
αποφάσισαν ομόφωνα. Φανερώθηκε έτσι ο
δημοκρατικός τρόπος λειτουργίας της. Η
τελική θέση διαμορφώθηκε μέσα από τη
συνεργασία των πιστών με το άγιο Πνεύμα.
 Μέσα στην ιστορία της Εκκλησίας ο θεσμός
των Συνόδων(συνοδικό σύστημα) έγινε ο
εγγυητής της διδασκαλίας και των
αποφάσεων της Εκκλησίας.
 Η Αποστολική Σύνοδος έγινε το υπόδειγμα
για τις μετέπειτα αποφάσεις της Εκκλησίας.
Οι 12 Απόστολοι.
14ος αιώνας. Μόσχα.
Μουσείο Τέχνης

13. Είδη συνόδων
Τοπικές Επαρχιακές
Οικουμενικές
Πατριαρχικές
Πανορθόδοξες
Αιρετικές

14. Πώς λειτουργεί μια Σύνοδος; Πότε μια
Σύνοδος αναγνωρίζεται ως Οικουμενική;
Σύνοδος είναι το ανώτατο συλλογικό όργανο της Εκκλησίας το
οποίο είναι αρμόδιο να αποφασίζει για θέματα πίστης, διδασκαλίας
και οργάνωσης της Εκκλησίας.
Στο Βυζάντιο τις Οικουμενικές Συνόδους συγκαλούσε ο
αυτοκράτορας με επιστολές - διατάγματα, στα οποία όριζε και τον
αριθμό των επισκόπων που θα εξέλεγε κάθε επαρχία.
Η διαδικασία συζήτησης ήταν δημοκρατική και όλα τα μέλη της
Συνόδου ήταν ισότιμα. Κατά τις εργασίες της Οικουμενικής Συνόδου
προήδρευε ο πρώτος κατά τα πρεσβεία τιμής παρών Πατριάρχης.
Η Οικουμενική Σύνοδος είναι το ανώτατο νομοθετικό, διδακτικό και
δικαστικό όργανο της Εκκλησίας.

15. Πώς λειτουργεί μια Σύνοδος; Πότε μια
Σύνοδος αναγνωρίζεται ως Οικουμενική;
Μια Σύνοδος αναγνωρίζεται ως Οικουμενική όχι μόνο
από τη μεγάλη συγκέντρωση επισκόπων σ' αυτήν, αλλά
εξαιτίας της αποδοχής των αποφάσεών της από το
πλήρωμα της Εκκλησίας(κλήρος και λαός). Γι’ αυτό και
αναγνωρίζεται ως Οικουμενική Σύνοδος από μία
επόμενη.
«Ὁ φύλαξ τῆς Ὀρθοδοξίας, τό
σῶμα τῆς Ἐκκλησίας τουτέστιν ὁ
λαός αὐτός ἐστί»
(Εγκύκλιος Πατριαρχών
Ορθόδοξης Ανατολής του 1848).

16. Αίρεση
Διαμάχες
Λανθασμένες
αντιλήψεις
Χριστιανοί
Παρέκκλιση από
τη χριστιανική
διδασκαλία
Brainstorming: Αίρεση

17. Τι είναι η αίρεση
 Αίρεση(αιρούμαι=προτιμώ,
διαλέγω) είναι η αντίθεση προς
την καθολική πίστη(αυτό που
πίστευε η Εκκλησία παντού και
πάντα)και διδασκαλία της
Εκκλησίας, από ένα ή
περισσότερα μέλη της.
 Είναι η θρησκευτική διδασκαλία
που παρεκκλίνει από τη γνήσια
και αυθεντική χριστιανική πίστη
και επομένως πλανεμένη,
αντορθόδοξη και αντιχριστιανική.

18. Αίτια των αιρέσεων
 Η αυτονόμηση της ανθρώπινης λογικής από την παράδοση και
την κοινή συνείδηση της Εκκλησίας. Η εγωιστική αντίληψη ότι ο
άνθρωπος μπορεί να ερμηνεύσει την αλήθεια του Θεού με τη
λογική.
 Προσπάθεια να κατανοηθούν τα δόγματα με τη χρήση της
φιλοσοφίας.
 Θρησκευτικός συγκρητισμός: Προσπάθεια εισαγωγής
παραδόσεων και αντιλήψεων από άλλες θρησκείες(Ιουδαϊσμός,
ανατολικές θρησκείες).
 Εγωισμός και συμφέρον.

19. Χρονογραμμή Οικουμενικών Συνόδων
https://www.timetoast.com/timelines/3016057
https://www.timetoast.com/timelines/3016057

20. Οι Πατέρες της Εκκλησίας υπερασπίζονται τη
χριστιανική πίστη και ερμηνεύουν τον λόγο του
Θεού

21. Πατριάρχης Αλεξάνδρειας
Πατέρας της Εκκλησίας
Μέγας Αθανάσιος

22. Καρέκλα αφήγησης: Αφήγηση ως χριστιανός της
Αλεξάνδρειας για το Μ. Αθανάσιο
 Ο Αθανάσιος από μικρή ηλικία ήθελε να γίνει κληρικός, που
έφτανε να κάνει τον Επίσκοπο και να «βαφτίζει» τους φίλους
του στη θάλασσα, στο όνομα της Αγίας Τριάδος, με απόλυτη
σοβαρότητα, όπως γινόταν στις κατακόμβες. Ο επίσκοπός μας
Αλέξανδρος θαύμασε την πίστη του και τον πήρε μαζί του για
γραμματέα και συνεργάτη του.
 Είχε κλίση στη θεολογία. Φοίτησε στην κατηχητική Σχολή της
Αλεξάνδρειας, μελέτησε την Αγία Γραφή και έργα μεγάλων
χριστιανών δασκάλων και κάποια εποχή κατέφυγε στην έρημο
για περισσότερη ησυχία και περισυλλογή. Στην έρημο γνώρισε
έναν γίγαντα της σιωπής και της προσευχής, τον άγιο
Αντώνιο, όπου έγιναν στενοί φίλοι και του οποίου έγραψε τη
βιογραφία.

23. Καρέκλα αφήγησης: Αφήγηση ως χριστιανός της
Αλεξάνδρειας για το Μ. Αθανάσιο
 Σε ηλικία είκοσι τριών ετών έγινε διάκονος και όλοι είμαστε
ενθουσιασμένοι με τα κηρύγματά του. Η αγάπη του για το
συνάνθρωπο ήταν έμπρακτη. Έτρεχε να ταΐσει τους φτωχούς, να
περιποιηθεί τους αρρώστους, να δώσει κουράγιο και δύναμη στους
φυλακισμένους.
 Όταν εμφανίστηκε η αίρεση του Αρείου, συνόδεψε τον Επίσκοπο
Αλέξανδρο στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια , το 325. Αν και
νεαρός διάκονος στάθηκε η ψυχή της Συνόδου. Υποστήριξε με
ακλόνητη πίστη και θέρμη τη θεότητα του δεύτερου προσώπου της
Αγίας Τριάδας, του Υιού, την οποία αμφισβητούσε ο Άρειος. Ο Υιός
και Λόγος του Θεού είναι άναρχος και άκτιστος όπως και ο Πατέρας,
είναι της ίδιας ουσίας, «ομοούσιος», με τον Πατέρα. Η διδασκαλία
του αποτέλεσε τη βάση για τη σύνταξη των επτά πρώτων άρθρων
του Συμβόλου της πίστεως από τη Σύνοδο.

24. Καρέκλα αφήγησης: Αφήγηση ως χριστιανός της
Αλεξάνδρειας για το Μ. Αθανάσιο
 Όταν πέθανε ο Επίσκοπός μας τον διαδέχτηκε ο Αθανάσιος και
έγινε πατριάρχης. Η εκλογή του έγινε με την ψήφο όλων μας και
όχι μόνο με τη συμμετοχή του κλήρου, μια συνήθεια που
επικράτησε αργότερα. Έμεινε 46 χρόνια στον πατριαρχικό θρόνο
και έδωσε μεγάλους αγώνες για την απόκρουση της αρειανικής
πλάνης και την επικράτηση της διδασκαλίας της Α’ Οικουμενικής
Συνόδου.
 Όμως ο ίδιος ο Μ. Κων/νος που επικύρωσε τις αποφάσεις της Α’
Οικουμενικής Συνόδου ανακάλεσε από την εξορία τον Άρειο
επηρεασμένος από αρειανόφιλους επισκόπους. Ο Αθανάσιος
αρνήθηκε να δεχτεί τον αιρετικό σε εκκλησιαστική κοινωνία και ο
αυτοκράτορας στράφηκε εναντίον του. Τον εξόρισε στα Τρέβιρα
της Γαλατίας.

25. Καρέκλα αφήγησης: Αφήγηση ως χριστιανός της
Αλεξάνδρειας για το Μ. Αθανάσιο
 Οι δοκιμασίες του όμως δε σταμάτησαν εδώ. Ο
Αθανάσιος αντιμετώπισε την οργή τριών ακόμη
αυτοκρατόρων επειδή οι οπαδοί του Άρειου τον
συκοφαντούσαν . Του Κωνστάντιου, του Ιουλιανού
και του Ουάλη. Ο Αθανάσιος απομακρύνθηκε βίαια
από θρόνο άλλες τέσσερις φορές. Από τα 46 χρόνια
που ήταν επίσκοπος τα 16 τα πέρασε στην εξορία.

26. Καρέκλα αφήγησης: Αφήγηση ως χριστιανός της
Αλεξάνδρειας για το Μ. Αθανάσιο
 Όλοι μας είμαστε αφοσιωμένοι στο διωκόμενο ποιμένα μας. Αλλά
και εμείς υποφέραμε από τους αιρετικούς, που εξαπέλυσαν
εναντίον μας διωγμούς σαν αυτούς των τριών πρώτων αιώνων.
Όμως δε φοβηθήκαμε και δεν αναγνωρίσαμε κανέναν άλλο
Πατριάρχη από αυτούς που ήθελαν να σφετεριστούν το θρόνο.
Κάθε φορά που επέστρεφε ο Αθανάσιος από την εξορία τον
υποδεχόμαστε με απερίγραπτη χαρά και αγάπη. Παρόλο που είχε
τόσες περιπέτειες έβρισκε χρόνο και διάθεση για συγγραφή
θεολογικών έργων. Για όλους αυτούς τους αγώνες, το θάρρος και
την αυταπάρνηση τον θεωρούμε όλοι μεγάλο δάσκαλο της
Ορθοδοξίας και στύλο της Εκκλησίας μας.

27. Στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια
Μέγας Αθανάσιος

28. Είναι «αληθινό» το
παρακάτω κείμενο;
«Ο Πατέρας είναι
Θεός και ο Υιός Θεός,
διότι αυτός που
γεννιέται από τον
Θεό είναι Θεός»:
Ειρηναίος Λυώνος

29. «Ο Πατέρας είναι Θεός και ο Υιός Θεός, διότι
αυτός που γεννιέται από τον Θεό είναι Θεός»,
Ειρηναίος Λυώνος : Το κείμενο είναι «αληθινό»;
 Θεωρώ πως το κείμενο είναι αληθινό γιατί έχει γραφτεί τον
2ο αιώνα από έναν μεγάλο εκκλησιαστικό Πατέρα.
 Ο Υιός και Λόγος του Θεού υπήρχε προαιώνια και τον
βλέπουμε και στη δημιουργία του κόσμου(δι ου τα πάντα
εγένετο). Η ενανθρώπηση είναι μυστήριο ανέκφραστο, το
οποίο η πεπερασμένη ανθρώπινη λογική αδυνατεί να
κατανοήσει. Ο Υιός φανερώνει τον πατέρα, ο οποίος αν και
αόρατος δεν ήταν άγνωστος, αλλά γνωστός δια των ενεργειών
Του αφού μέσω του Λόγου, αποκάλυψε την αγάπη Του. Ο
Υιός είναι ομοούσιος με τον Πατέρα, είναι Θεός αληθινός.

30. Πώς ονομάζονται οι αποφάσεις των
Οικουμενικών Συνόδων και πώς διακρίνονται;
Οι αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων που
έχουν δογματικό περιεχόμενο ονομάζονται Όροι ή
Τόμοι, Δόγματα, Σύμβολα, Θέτουν ένα όριο ανάμεσα
στην αλήθεια και την αίρεση.
Ιεροί Κανόνες ονομάζονται οι αποφάσεις των
Συνόδων που αφορούν θέματα διοίκησης, λατρείας
και καθημερινής χριστιανικής ζωής.
Όροι και Κανόνες αποτελούν εκκλησιαστικούς
θεσμούς, καταγράφουν την αλήθεια της Εκκλησίας
και υπηρετούν τη σωτηρία των χριστιανών.

31. Εννοιολογικός χάρτης του «Πιστεύω»

33. Πηγές
 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%AF%C
F%81%CE%B5%CF%83%CE%B7
 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%B9%C
E%BA%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B5%CE%B
D%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%A3
%CF%8D%CE%BD%CE%BF%CE%B4%CE%BF%C
E%B9
 Σημειώσεις
 E class
 E me
 http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/5230/21-
0202-01_Thriskeutika_B-Gymnasiou_Vivlio-
Mathiti/

34. Αγγελική Κ.
Τάξη Β’
2022-23
Από την Αγία και μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδοξίας στην Κρήτη
τον Ιούλιο του 2016
ΤΕΛΟΣ