1. Η ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΑ ΣΤΗ
ΔΥΤΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ
ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΑ
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 6ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΠΑΤΡΩΝ

2. ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΑ
• Σύστημα πολιτικής,
κοινωνικής και
οικονομικής
οργάνωσης του
μεσαιωνικού κόσμου,
που επικράτησε στην
Ευρώπη από τον 8ο
ως το 13ο αι.

3. Συνθήκες διαμόρφωσης της
φεουδαρχίας
1. Η αγροτική οικονομία κατά το Μεσαίωνα. Αποτέλεσμα: η κατοχή γης
ήταν ένδειξη πλούτου και δύναμης.
2. Οι βαρβαρικές επιδρομές στη Δύση και η κατάλυση του Δυτικού
Ρωμαϊκού κράτους γεννούν ανασφάλεια, με:
Αποτελέσματα: α. οι άποροι ελεύθεροι ζητούσαν την προστασία των
ισχυρών αρχόντων, με αντάλλαγμα αφοσίωση και παροχή
υπηρεσιών.
β. Οι μικροϊδιοκτήτες παραχωρούσαν στον άρχοντα τη γη τους
διατηρώντας όμως το δικαίωμα να την καλλιεργούν, ενώ ο άρχοντας
τους αντιπρόσφερε την προστασία της παραγωγής τους από
αρπαγές και λεηλασίες.
γ. Ο βασιλιάς και άλλοι ισχυροί άντρες είχαν γύρω τους πιστούς
ελεύθερους άντρες (υποτελείς), οι οποίοι τους παρείχαν υπηρεσίες
με αντάλλαγμα γη και προνόμια.
3. Η εξασθένηση και ο κατακερματισμός της κρατικής εξουσίας κατά
τον 8ο αι. (κυρίως μετά την πτώση των Μεροβιγγείων).

4. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΑΣ
• Φεουδαρχική
κοινωνία:
Οι κοινωνικές ομάδες
συνδέονταν με
δεσμούς
αλυσιδωτής
εξάρτησης.

5. • Οι ανώτεροι άρχοντες παραχωρούσαν σε
ευνοούμενους υποτελείς (βασάλους) εκτάσεις
γης (φέουδα), με ανταλλάγματα πίστη, υποταγή
και παροχή υπηρεσιών. Οι άρχοντες
ονομάστηκαν φεουδάρχες και το όλο σύστημα
φεουδαρχία.
• Η τελετή περιβολής επισημοποιούσε τη σχέση
άρχοντα – υποτελούς.
• Υπογράφονταν το φεουδαρχικό συμβόλαιο,
που καθόριζε τις αμοιβαίες υποχρεώσεις κυρίου
– υποτελούς. Μ’ αυτό ο υποτελής αποκτούσε το
δικαίωμα οικονομικής εκμετάλλευσης του
φέουδου. Έπαυε να ισχύει αν ένας από τους δύο
πέθαινε ή δεν εκπλήρωνε τις υποχρεώσεις του.

6. Τελετή περιβολής

7. Κοινωνικές τάξεις της
φεουδαρχικής κοινωνίας
Άνθρωποι της
προσευχής ( κληρικοί
– μοναχοί).
Άνθρωποι του
πολέμου (βασιλιάς,
φεουδάρχες).
Άνθρωποι της
εργασίας (χωρικοί).

8. Φεουδαρχική
κοινωνική
πυραμίδα
Κορυφή: ο βασιλιάς
Μέσον της
κοιν.πυραμίδας
Άμεσοι υποτελείς:
ανώτεροι άρχοντες
κάτοχοι γης που τους
παραχωρήθηκε
απευθείας από το
βασιλιά ( δούκες,
κόμητες ,βαρόνοι,
εκκλησιαστικοί
άρχοντες).
Κατώτεροι υποτελείς:
κατώτεροι άρχοντες
κάτοχοι γης που τους
παραχωρήθηκε από
τους άμεσους υποτελείς.

9. • Ιππότες: έφιπποι
μαχητές.
Βάση της κοινωνικής
πυραμίδας:
χωρικοί:
- ελεύθεροι γεωργοί
(μικροϊδιοκτήτες),
- πάροικοι ( μόνιμοι
καλλιεργητές σε ξένα
κτήματα),
- δούλοι ( ξένοι και
αιχμάλωτοι πολέμου
ή λεηλασίας που
ανήκαν σ’ ένα κύριο).

10. Εξέλιξη της φεουδαρχίας
• Από τον Καρλομάγνο και μετά:
α. Ο στρατός από αυτοκρατορικός έγινε φεουδαρχικός.
β. Κάθε φεουδάρχης συμμετείχε στον πόλεμο με τους
ανθρώπους του και τον εξοπλισμό τους στο πλευρό του
βασιλιά που του παραχωρούσε το φέουδο.
γ. Η φεουδαρχία εξαπλώθηκε σ’ όλη την Ευρώπη.
δ. Τα φέουδα εξελίχθηκαν σε ηγεμονίες και οι ηγεμονίες
συγκρότησαν ενιαίες επικράτειες ,που αντιστοιχούν
περίπου στα σημερινά κράτη Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία.

11. Φεουδαρχική Ευρώπη κατά το 10ο αι.