Ιστορία Β΄ Λυκείου

1. 610-641 (βασιλεία Ηρακλείου).
Εσωτερική αναδιοργάνωση
Ο θεσμός των θεμάτων
Θέματα:
•Αρχικά μετακινούμενες στρατιωτικές μονάδες που
εγκαταστάθηκαν μετά μόνιμα σε συγκεκριμένες
περιοχές
•Οι περιοχές εγκατάστασης των μονάδων
•Μεταρρύθμιση Ηρακλείου: Θέματα = διοικητικές
περιφέρειες

2. Τα θέματα της αυτοκρατορίας (τέλη 8ου αι.)

3. Στρατηγός
πολιτικός και
στρατιωτικός
διοικητής θέματος
610-641 (βασιλεία Ηρακλείου).
Εσωτερική αναδιοργάνωση
Οργάνωση θεμάτων
Μολυβδόβουλο (μολύβδινη
σφραγίδα) Στρατηγού θέματος

4. Στρατιώτες-αγρότες
Αγροκτήματα που παραχωρούνταν
• Στρατιωτόπια στους στρατιώτες του θέματος
ή στρατείες Μπορούσαν να μεταβιβαστούν από
πατέρα σε γιο
•Υποχρεώσεις στρατιωτών:
 Παροχή στρατιωτικής υπηρεσίας
 Προμήθεια ατομικού εξοπλισμού (άλογο, όπλα)
610-641 (βασιλεία Ηρακλείου).
Εσωτερική αναδιοργάνωση

5. Αγρότες οριοθετούν τη γη

6. Σημασία διοικητικής μεταρρύθμισης θεμάτων
Α. Άμυνα κράτους
• Αποτελεσματικότερη υπεράσπιση των εδαφών της
αυτοκρατορίας από τους επιδρομείς
καθώς
Στηριζόταν περισσότερο στους στρατιώτες-αγρότες και
λιγότερο στους μισθοφόρους
Οι στρατιώτες είχαν ισχυρό κίνητρο για να πολεμούν
610-641 (βασιλεία Ηρακλείου).
Εσωτερική αναδιοργάνωση

7. Σημασία διοικητικής μεταρρύθμισης θεμάτων
Β. Οικονομία – Κοινωνία
•Ενίσχυση της μικρής και μεσαίας ιδιοκτησίας γης
(+ λόγω του ότι οι μεγαλογαιοκτήμονες είχαν πληγεί από τις
επιδρομές)
•Οι ελεύθεροι αγρότες έγιναν η δυναμικότερη και
πολυπληθέστερη κοινωνική τάξη
•Αλλαγή στη σύνθεση της βυζαντινής κοινωνίας
610-641 (βασιλεία Ηρακλείου).
Εσωτερική αναδιοργάνωση

8. Σκηνή αγροτικής ζωής
(μικρογραφία από χειρόγραφο)
610-641 (βασιλεία Ηρακλείου).
Εσωτερική αναδιοργάνωση
Κοινότητες χωρίων
οι αγροτικές κοινότητες

9. Άλλες μεταρρυθμίσεις
Κεντρική διοίκηση
•Όλες οι υπηρεσίες εξαρτιόνταν από τον αυτοκράτορα
• Λογοθέσια : αξιώματα – τομείς ευθύνης (βλ. σημερινά
υπουργεία)
Λογοθέτες = ανώτατοι αξιωματούχοι
Λογοθέτης του Γενικού : υπεύθυνος για τα οικονομικά
Λογοθέτης του Δρόμου : ο ανώτερος αξιωματούχος
Αρμόδιος για οδικό δίκτυο - μετακινήσεις
 διπλωματία - εξωτερική πολιτική
610-641 (βασιλεία Ηρακλείου).
Εσωτερική αναδιοργάνωση

10. Διπλωματία: Βυζαντινοί αποκρισάριοι (=πρέσβεις)
προσέρχονται στον Χαλίφη Αλ Μαμούν

11. Μετά το 630: Σταδιακή απώλεια ανατολικών εδαφών
• Οι περισσότεροι υπήκοοι είναι πλέον ελληνόφωνοι
 Βαθμιαίος εξελληνισμός αυτοκρατορίας
 Τα ελληνικά γίνονται η επίσημη γλώσσα του
κράτους αντικαθιστώντας τα λατινικά
Ηράκλειος: υιοθετεί τον τίτλο «βασιλεύς» (αντί
των λατινικών Imperator, Caesar, Augustus)
610-641 (βασιλεία Ηρακλείου).
Εξελληνισμός του κράτους.