การพัฒนาหลักสูตร

1. ฒนาหลักสูตร
กระบวนการ
พ

2. “ สงัด อุทรานันท์(2532) ”
ได้กล่าวว่า กระบวนการพัฒนาหลักสูตรจะมีความต่อเนื่องสัมพันธ ์กัน
อย่างเป็ นวัฏจักร ซึ่งมีขั้นตอน 7 ขั้นตอนดังนี้

3. วิเคราะห์ข้อมูลข้อมูลพื้นฐานเพื่อการพัฒนาหลักสูตร ไม่ว่าจะเป็นการร่างหลักสูตรขึ้นมาใหม่ หรือปรับปรุงแก้ไข
หลักสูตรที่มีอยู่แล้ว จาเป็นต้องคานึงถึงข้อมูลพื้นฐานของหลักสูตร
ควรวิเคราะห์ข้อมูลต่างๆที่เป็นพื้นฐานของหลักสูตรเพื่อให้ทราบถึงปัญหาและความต้องการของสังคม ทาให้การปรับปรุงแก้ไขมี
ความสอดคล้องกับสภาพและความต้องการของสังคมและผู้เรียนได้มากที่สุด
ขั้นที่ 1 การวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานเพื่อการพัฒนาหลักสูตร

4. กาหนดจุดมุ่งหมายของหลักสูตรเพื่อแก้ปัญหาและสนองความต้องการ
ได้จากการวิเคราะห์ข้อมูลดังกล่าวมาแล้ว
ขั้นที่ 2 การกาหนดจุดมุ่งหมายของหลักสูตร

5. เนื้อหาสาระและประสบการณ์เป็นสิ่งที่
มีความสาคัญเป็นอันมาก ทั้งนี้เพราะเนื้อหา
สาระนามาเสนอเป็นเสมือนสื่อกลางที่จะพา
ผู้เรียนไปสู่จุดมุ่งหมายที่กาหนดไว้
ขั้นที่ 3 การคัดเลือด จัดเนืื้อหาและประสบการณ์การเรียนรู ้

6. เป็นการกาหนดมาตรการให้ทราบว่า ควรจะวัดและประเมินอะไรบ้างจึงจะ
สอดคล้องกับเจตนารมณ์หรือความมุ่งหมายของหลักสูตร ในตาราที่ว่าด้วยการพัฒนา
หลักสูตร โดยทั่วไปจะไม่กล่าวถึงเกี่ยวกับการวัดและประเมินผลการเรียนนั้นมักจะทา
ระเบียบการปฎิบัติที่แยกออกมาจากเอกสารหลักสูตรโดยเฉพาะ
ขั้นที่ 4 การกาหนดมาตรการวัดและประเมินผล

7. การทดลองใช้หลักสูตร
การทดลองใช้หลักสูตรหลักสูตรโคยมากมักจะไม่ค่อยมีขั้นตอนของการทดลองใช้กล่าวคือหลังจากการยกร่าง
เสร็จและการประเมินคุณภาพขั้นด้นแล้วจะนาเอาหลักสูตรไปใช้ในานการณ์จริงเลยอย่างไรก็ดีตาหลักของการพัฒนา
หลักสูตรที่ดีแล้วการทดลองใช้หลักสูตรถือว่ามีความสาคัญและจาเป็นอย่างยิ่งพราะเป็นการศึกษาจดอ่อนหรือ
ข้อบกพร่องต่างๆ เพื่อหาทางแก้ไขให้ดีขึ้นเมื่อถึงเวลานาเอาหลักสูตรไปใช้จริงๆ ก็จะไม่มีปัญหาหรือข้อบกพร่องน้อย
ที่สุดในประเทศไทยหลักสูตรที่ได้กาหนดขั้นตอนของการทดลองใช้อย่างเด่นชัด
ก็คือหลักสูตรประถมศึกษาพ.ศ.2521ส่วนหลักสูตรอื่นนั้นมักจะค่อยได้
ดาเนินการทดลองใช้อย่างเป็นระบบที่ชัดเจนเลย
ขั้นที่ 4
การกาหนดมาตรการวัดและประเมินผล

8. การประเมินหลักสูตรหลังจากได้ร่างเสร็จแล้ว
หลักจากที่ได้มีการยกร่างหลักสูตรหรือได้ทาการทดลองใช้หลักสูตรดูแล้วก็ควรจะ
ได้ทาการประเมินหลักสูตรว่าเป็นอย่างไรมีส่วนไหนที่ควรจะได้รัยการปรับปรุงแก้ไขบ้าง
ถ้ามีจุดอ่อนหรือไม่หมาะสมตรงไหนก็จะด้องปรับปรุงให้เป็นที่เหมาะสมก่อนน้าออกไปได้
จริงๆต่อไป
ขั้นที่ 4
การกาหนดมาตรการวัดและประเมินผล

9. การปรับปรุงหลักสูตรก่อนที่นาไปใช้
หลังจากได้มีการตรวจสอบและประเมินผลเบื้องด้นแล้วหาก
พบว่าหลักสูตรมีข้อบกพร่องหรือมีจุดอ่อนอย่างไรก็ควรจะได้ทาการ
ปรับปรุงแก้ไขให้มีความถูกต้องหรือเหมาะสมก่อนที่จะได้นาไปใช้จริง
ทั้งนี้เพื่อให้การใช้หลักสูตร
บรรลุผลตามเป้าหมายทีได้วางไว้
ขั้นที่ 4
การกาหนดมาตรการวัดและประเมินผล

10. ● การนาหลักสูรไปใช้อย่างมีประสิทธิภาพต้องอาศัยกิจกรรมและกระบวนการต่างๆหลายอย่าง เช่น
ขั้นที่ 5 การนาหลักสูตรไปใช้
- เอกสารหรือคู่มือการใช้หลักสูตร - การเตรียมบุคคลากร
- การสอนตามหลักสูตร

11. - การบริหารและบริการหลักสูตร
- การนิเทศและติดตามผล
ขั้นที่ 5 การนาหลักสูตรไปใช้

12. หลังจากได้มีการยกร่างหลักสูตร หรือได้ทาการทดลองใช้หลักสูตร
แล้ว ก็ควรมีการประเมินผลจากการใช้ว่าเป็นอย่างไร มีส่วนไหน
บ้างที่ควรจะได้รับการปรับปรุงแก้ไขบ้าง ถ้ามี
จุดอ่อนหรือไม่เหมาะสมตรงไหนก็จะต้อง
ปรับปรุงให้เป็ นที่เหมาะสมก่อนนาออกไปใช้จริง
ต่อไป
การประเมินผลการใช้หลักสูตรขั้นที่ 6

13. การปรับปรุงแก้ไขหลักสูตรก่อนนาไปใช้ หลังจาก
ได้มีการตรวจสอบและประเมินผลเบื้องต้นแล้ว หากพบว่าหลักสูตรมี
ข้อบกพร่องจะต้องปรับปรุงแก้ไขให้มีความ
ถูกต้องหรือเหมาะสมก่อนที่จะนาหลักสูตรไป
ใช้ในสถานศึกษาจริง ทั้งนี้เพื่อให้การใช้หลักสูตร
บรรลุผลตามเป้าหมายที่กาหนดไว้
ขั้นที่ 7 การปรับปรุงแก้ไขหลักสูตร

14. สรุป
การวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน
การกาหนดจุดมุ่งหมาย
การคัดเลือกและจัดเนื้อหาสาระ
การกาหนดมาตร
การวัดและประเมินผล
การนาหลักสูตรไปใช้
การประเมินผล
การใช้หลักสูตร
ปรับปรุง
แก้ไข