7. Η μετανάστευση είναι για μία χώρα αιμορραγία. Η αφαίμαξη δεν έγκειται τόσο στα ποσοτικά μεγέθη, όσο στο ότι οι ξενιτεμένοι ανήκουν στον ενεργό πληθυσμό της Ελλάδας.
8. Καημός αβάσταχτος η ξενιτιά για το λαό μας και το Δημοτικό Τραγούδι η αυθεντικότερη και γνησιότερη έκφραση των αισθημάτων του λαού.
17. Σκηνή σε αγροτική περιοχή επί τουρκοκρατίας. Στα πεδινά η διαβίωση ήταν ευκολότερη, όμως η καλύτερη γη ανήκε στον κατακτητή, κοντά στον οποίο, έτσι κι αλλιώς, η ζωή των κατακτημένων ήταν επισφαλής. Mεγάλο μέρος του πληθυσμού ωθήθηκε σε περιοχές ορεινές και άγονες, όπου ο ξενιτεμός, είτε ως μακροχρόνια μετανάστευση είτε ως εποχική αποδημία, έγινε αναπόδραστη μοίρα για τους νέους άντρες και «στοίχειωσε» στο λαϊκό φαντασιακό και υποσυνείδητο. Αθήνα, Γεννάδειος Bιβλιοθήκη («Iστορία του Eλληνικού Eθνους», τ. IΑ΄, Eκδοτική Αθηνών).
18.
19.
20. Έλληνας ναυτικός με λαγούτο. O ξενιτεμός στην «πικροθάλασσα» δεν είναι λιγότερο οδυνηρός από τη στεριανή ξενιτιά, κι αυτό εντυπώθηκε βαθιά στο δημοτικό τραγούδι (O.M. Stackelberg, «Costomes et osages des peoples de la Grece moderne», 1825).
21. Ο θάνατος κι ξενιτιά, η φτώχια κι η ορφάνια τα τέσσερα τα ζύγιασαν βαρύτερα είν΄ τα ξένα...
22.
23.
24.
25. Έλληνες μετανάστες στην Αμερική, 1915. Στο δημοτικό τραγούδι η ζωή του άντρα στα ξένα περιγράφεται σκοτεινή: ζωή ασυντρόφευτη, άχαρη και στείρα, στερημένη, μες στη μοναξιά, την αρρώστια και την ταπείνωση, που υποσκάπτουν την αυτοεκτίμηση και τη φυσική και ηθική αντίσταση. Το οικονομικό κίνητρο δεν μπορεί να αντισταθμίσει την αίσθηση ότι ο ξενιτεμός οδηγεί στο κενό, τη ματαιότητα, τον θάνατο.
![ΞΕΝΙΤΕΜΕΝΟ ΜΟΥ ΠΟΥΛΙ ,[object Object]]()