virtual organization electronic commerce sanal organizasyon ve e-ticaret

1. Sanal Organizasyonlar ve
Elektronik Ticaret
Hüseyin ŞEN
1/28

2. Takdim Sırası
* Sanal Organizasyon ve Özellikleri
* Elektronik Ticaret
* Elektronik Ticaret Türleri
* Türkiye’de Elektronik Ticaret
2/28

3. Sanal Organizasyonlar
* Sanal (Virtual) : Fiilen mevcut olmayan fakat sanki
varmış gibi görülen, hissedilen anlamındadır.
* Sanal Gerçeklik : Bu fiilen mevcut olmayan bir olayın
veya varlığın, sanki mevcutmuş gibi hissedilmesi,
mevcutmuş gibi görülmesini ifade etmektedir.
3/28

4. Sanal Organizasyonlar
* Değişik coğrafi bölgelerdeki işletmelerin, belirli ürünlerin
üretimi amacıyla haberleşme teknolojisinin yardımıyla
birbirilerine bağlanan, uyumlu hale gelen ve sanki tek bir
işletme varmış gibi çalışan bir organizasyondur.
* Bir başka bakış açısı ile sanal organizasyon; temel
yeteneklerin, kaynakların ve müşteri-pazar fırsatlarının bir
araya geldiği yapı olarak da tanımlanabilir.
Tanımı
4/28

5. Sanal Organizasyonlar
Seyahat Acentesi
U
N
I
T
Otel Birimi
U
N
I
T
Uçuş Birimi
U
N
I
T
Müşteri
R
O
L
Tedarikçi
R
O
L
Otel
Müşterisi
R
O
L
Uçuş
Müşterisi
R
O
L
Otel
Tedarikçi
R
O
L
Uçuş
Tedarikçi
R
O
L
5/28

6. Sanal Organizasyonlar
İstinye Park’ın 1.6 milyon
Hepsiburada.com’un 15.5 milyon
aylık ziyaretçisi var
6/28

7. Sanal Organizasyonlar
“Temel yetenek”lerin (Core Competence) vurgulanması,
“Dış kaynaklardan yararlanma” (Outsourcing) uygulamalarına
zemin hazırlamış;
Outsourcing arttıkça şebeke (Network) organizasyonları gelişmiş
Bütün bu uygulamalar sonunda sanal organizasyonlar (Virtual
Organizations) ortaya çıkmıştır.
Ortaya Çıkışı
7/28

8. Sanal Organizasyonlar
* Tüm işlerin bilgisayarla veya bilgisayar yardımı ile yapılması,
* Organizasyon içinde bilgisayar şebekesinin kurulması,
* Organizasyonun internete bağlanması,
* Organizasyonun “temel yetenekler”ini kararlaştırması,
* Çalışanların organizasyonun misyonu, vizyonu ve amaçları
konusunda bilgili ve duyarlı hale getirilmesi,
* Temel yetenek dışındaki işlerin outsourcing yapılması,
* Stratejik iş ortaklarının belirlenmesi,
* Oluşturulan bu yapının iletişim ile harekete geçirilmesi ve
işletilmesi.
Bir organizasyon sanal hale gelinceye kadar şu
evrelerden geçer:
8/28

9. Sanal Organizasyonlar
* Modüler yapı,
* Kendi kendine organize olabilme yeteneği,
* Heterojen yapı,
* Karşılıklı bağımlılık ve yataylaşma,
* Dijital Yapı,
* Merkezi olmayan yapı,
Yapısal Boyutları
9/28

10. Sanal Organizasyonlar
* Sanal organizasyonların cevap yetenekleri yüksektir,
* Sanal organizasyonların temeli bilgi ve uzmanlıktır,
* Başarısı, şebeke içinde yer alan birimler arası yüksek
güven olmasına bağlıdır,
* Bu tip yapılarda örgütsel unvanlar önemini
kaybetmektedir,
* Sanallık arttıkça işletmeler “içi boşalan” kuruluşlar
haline gelmektedir.
* Belirsiz sınırlar altında esnek ve hızlıdırlar.
* İnformal iletişim vardır.
Özellikleri
10/28

11. Sanal Organizasyonlar
* Çalışanların zaman ve mekan sınırlılıkları yoktur.
* Fiziksel birçok sorun kendiliğinden çözülerek, verimlilik
açısından işletmeye kazanç sağlanmıştır,
* Sanal organizasyonlar pazar ihtiyaçlarına en kısa sürede
cevap verebilme yeteneğine sahiptirler,
* Farklılaşan ve bireyselleşen tüketici ihtiyaçları hızlı bir
şekilde karşılanır,
*Müşteriler, artık evlerinden çıkmadan sanal mağazalarda
dolaşabilmekte, fiyatları karşılaştırabilmekte ve en uygun
ürünü en uygun fiyata alabilmektedir.
Avantajları
11/28

12. Sanal Organizasyonlar
* Çalışanların performanslarının değerlendirilmesindeki
zorluklar,
* İletişim sağlanmasında zorluk,
* Örgütsel bağlılığın sağlanmasında ve örgüt kültürünün
oluşturulmasında yaşanan zorluklar,
* Bilgi ve iletişim teknolojilerine yapılacak yatırımlar,
* Örgütsel bilgi ve dosyaların gizliliğinin korunması,
* İşgörenlerin sosyal ilişkilerden uzak olması nedeniyle
yalnızlık hissetmeleridir.
Dezavantajları
12/28

13. Sanal Organizasyonlar
* E-iş (E-business),
* İntranet,
* Extranet,
* E-devlet,
* E-ticaret,
Alt Yapısının Oluşturan Kavramlar
13/28

14. Elektronik Ticaret
* WTO (Dünya Ticaret Örgütü)’ne göre:
Mal ve hizmetlerin üretim, reklam, satış ve dağıtımlarının
telekomünikasyon ağları üzerinden yapılmasıdır.
* Wikipedia’ya göre:
Mal ve hizmetlerin üretim, tanıtım, satış, sigorta, dağıtım
ve ödeme işlemlerinin bilgisayar ağları üzerinden
yapılmasıdır.
Tanımı
14/28

15. Elektronik Ticaret
* E-ticaret Yasasına göre:
Fiziki olarak karşı karşıya gelmeksizin, elektronik ortamda
gerçekleştirilen çevrim içi iktisadi ve ticari her türlü
faaliyetlerdir.
Tanımı
15/28

16. Elektronik Ticaret
16/28

17. Elektronik Ticaret
* Ulusal ve uluslar arası pazar kavramını genişletir.
* İşletmelere stratejik üstünlük sağlayabilecek ve yüksek
kârlı birçok yeni iş modeli sunar.
* İletişim maliyetlerini ve sabit maliyetleri düşürür.
Dolayısıyla ürün maliyeti azalır.
* Pazarlama bütçesinden tasarruf sağlar.
* Zaman tasarrufu sağlar.
* Global erişim sağlar.
* Fırsat eşitliği sağlar.
İşletmelere Sağladığı Avantajları
17/28

18. Elektronik Ticaret
* Kontrol edilebilir satın alma süreci,
* Küresel rekabetten dolayı, daha ucuz, daha kaliteli ve
daha hızlı alışveriş imkanı,
* Kolaylık ve rahatlık,
* Sanal açık artırmalara katılma imkanı,
* İstenilen yerden alışveriş imkanı
* Aracıların azalması,
Bireylere Sağladığı Avantajları
18/28

19. Elektronik Ticaret
Bireylere Sağladığı Avantajları
Ürün ya da Hizmetin
Türü
Geleneksel
Yöntemde Geçen
Süre
İnternetten
Alışveriş ile Geçen
Süre
Hediyelik Eşya 1 Saat 35 dk. 9 dk.
Deterjan 33 dk. 3 dk.
Ev Tekstil Ürünleri 42 dk. 5 dk. 30 sn.
Seyahat Danışmanlığı 30 dk. 4 dk. 15 sn.
Uçak Bileti 1 Saat 5 dk. 11 dk. 45 sn.
19/28

20. Elektronik Ticaret
* Güvenlik zaafiyeti,
* Yasallık sorunu,
* Ürün gönderme maliyetinin artması,
* Vergilendirme sorunu,
* Özel hayata saldırı,
* Güven sorunu.
Dezavantajları
20/28

21. Elektronik Ticaret
Elektronik Ticaret Türleri
Devlet Firma
Tüketici/Birey/
Vatandaş
Devlet G2G G2B G2C
Firma B2G B2B B2C
Tüketici/Birey/
Vatandaş
C2G C2B C2C
21/28

22. Türkiye’de Elektronik Ticaret
* 05 Şubat 2001 tarihinde kurulmuştur.
* İlk ay 5 adet ikinci el ürün satılmıştır.
* Birbirini tanımayan iki insana ticaret yaptırmak
üzerine kurulu bir iş modeli benimsenmiştir.
* Sıfır Risk Sistemi uygulanmaktadır.
* Mayıs 2007’de ebay.com firması ile ortaklık yaparak
küresel kimlik kazanmıştır.
Gittigidiyor.com firması
22/28

23. Türkiye’de Elektronik Ticaret
* 2004 yılında sanal dükkanlar açmıştır.
* İş modelini Pazar yeri modeli olarak değiştirmiştir.
* B2C ve C2C e-ticaret işlemlerini gerçekleştirmektedir.
* Gittigidiyor.com firması gelirlerini gerçekleşen satışlardan
almış olduğu %10’luk komisyon, ilan ücretleri ve
reklamlar oluşturmaktadır.
Gittigidiyor.com firması
23/28

24. Türkiye’de Elektronik Ticaret
* Çalışan sayısı: 152 kişi
* Kayıtlı kullanıcı sayısı: 11 milyon kişi
* Kayıtlı Tedarikçi Firma Sayısı: 300 bin
* Ortalama Günlük Ziyaretçi Sayısı: 500 bin
* Ortalama Aylık Ziyaretçi Sayısı: 15 milyon
* Ortalama Günlük İşlem Sayısı: 10 bin
* Ortalama Aylık İşlem Sayısı: 300 bin
* Kategori Sayısı ve Ürün Çeşidi: 4.000 kategori ve 2,5
milyon ürün
Rakamlarla Gittigidiyor.com Firması
24/28

25. Türkiye’de Elektronik Ticaret
Gittigidiyor.com Firması Organizasyon Şeması
Gittigidiyor.com
Bilgi Teknojileri ve
Grafik Tasarım
Departmanı
Operasyon
Departmanı
Pazarlama
Departmanı
Finans
Departmanı
İnsan Kaynakları
Departmanı
25/28

26. Sonuç
Sonuç olarak;
İletişim ve bilgi teknolojisinin çok hızlı bir şekilde
geliştiği günümüzde, işletmeler, rekabet konusunda
üstünlük sağlamak için sanal organizasyonlar
oluşturmalı ve ürünlerini/hizmetlerini elektronik
ortamda pazarlama yolunu seçmelidirler.
26/28

27. Yararlanılan Kaynaklar
* KOÇEL, T., İşletme Yöneticiliği, Beta Yayınları, 10.
Baskı, İstanbul, 2005.
* ALTAŞ, A., E-ticaret, Mediacat, 3. Baskı, İstanbul, 2014.
* HOUT E.J.V., BEKKERS V.J.J.M; “Patterns of Virtual
Organization: The Case Of The National Clearinghouse For
Geographic Information”, Information Infrastructure &
Policy, Vol.6, Issue 4, 2000.
* AKKİRMAN, A. D., Sanal İşyerinde Örgütsel Davranış ve
Bir Uygulama, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Bursa, 2002. (Yayımlanmamış Doktora Tezi)
27/28

28. Yararlanılan Kaynaklar
* GÜLCEMAL, M. Masum, Postmodernizm Bağlamında
Sanal Organizasyon Modelleri Ve Uygulamaları, Süleyman
Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta,
2011. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
* 6563 Sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi
Hakkında Kanun, Resmi Gazete, Sayı 29166, 05 Kasım
2014.
* ÇAVUŞOĞLU, M., Sanal Organizasyonlar ve Elektronik
Ticaret, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 19,
Sayı 1, 2004.
28/28