Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

1. PERKÜTAN KORONER
GİRİŞİMLERDE
KANIT TEMELLİ BAKIM
Uzm. Hem. Derya ÇINAR,
Balıkesir Asker Hastanesi Eğitim Hemşireliği, BALIKESİR
Prof. Dr. Nermin OLGUN,
Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, İSTANBUL

2. GİRİŞ
Perkütan koroner girişim (PKG)
Günümüzde kronik hastalıklar arasında önemli yere
sahip olan koroner arter hastalığının (KAH) tanı ve
tedavisinde yaygın olarak kullanılan revaskülarizasyon
yöntemidir.
ÇINAR D, OLGUN N.
2
Güleser GN, Korkut S, Oğuzhan A. Perkütan Koroner Girişim Sonrası Femoral Kateter Çekimine Bağlı Gelişen Ağrının Bir Komplikasyonu: Vazovagal
Reaksiyon ve Hemşirelik Bakımı. Türk Kardiyol Dern Kardiyovasküler Hemşirelik Dergis, 2014;5(7):41-47

3. PKG
 Perkütan Translüminal Koroner Anjiyoplasti
(PTKA)
 Perkütan Koroner Aterektomi
 Perkütan Koroner Lazer Anjiyoplasti
 Perkütan Koroner Stent Yerleştirilmesi
 Brakiterapi
ÇINAR D, OLGUN N.
3
Türk Kardiyoloji Derneği, Perkutan koroner ve valvüler girişimlerde hemşirelik bakım kılavuzu.
Türk Kardiyoloji Derneği Kılavuz Yayınları. 2. Basım,2007:13-14.

4. PKG KOMPLİKASYONLARI
 Kalp iletim bozuklukları,
 Akut miyokard infarktüsü,
 Kardiyojenik şok,
 Ani ölüm,
 Koroner arter diseksiyonu/ perforasyonu,
 Aort diseksiyonu,
 Periferal vasküler sorunlar.
ÇINAR D, OLGUN N.
4
Türk Kardiyoloji Derneği, Perkutan koroner ve valvüler girişimlerde hemşirelik bakım kılavuzu.
Türk Kardiyoloji Derneği Kılavuz Yayınları. 2. Basım,2007:13-14.

5. PERİFERAL VASKÜLER SORUNLAR
 Kanama
 Hematom
 Retroperitoneal hematom
 Psödoanevrizma
 Arter tıkanıklığı
 Arteriyovenöz fistül
ÇINAR D, OLGUN N.
5
Türk Kardiyoloji Derneği, Perkutan koroner ve valvüler girişimlerde hemşirelik bakım kılavuzu.
Türk Kardiyoloji Derneği Kılavuz Yayınları. 2. Basım,2007:13-14.

6. PKG’ de hastaların erken dönemde taburcu edilmesi ve
taburcu edildikten sonra evde bakımlarının devam etmesi
nedeniyle işlem öncesi, sırası ve sonrası hemşirelik bakımı
çok önemlidir.
 1-Olası komplikasyonları önleme, erken tanıma,
 2-Hasta/aile eğitimi
 3-Rehabilitasyon
ÇINAR D, OLGUN N.
6
Türk Kardiyoloji Derneği, Perkutan koroner ve valvüler girişimlerde hemşirelik bakım kılavuzu.
Türk Kardiyoloji Derneği Kılavuz Yayınları. 2. Basım,2007:13-14.

7. ÇINAR D, OLGUN N.
7

8. ÇINAR D, OLGUN N.
8
Türk Kardiyoloji Derneği, Perkutan koroner ve valvüler girişimlerde hemşirelik bakım kılavuzu.
Türk Kardiyoloji Derneği Kılavuz Yayınları. 2. Basım,2007:13-14.

9. YÖNTEM
ANAHTAR KELİMELER
ÇINAR D, OLGUN N.
9
 “perkutan koroner girişim (PKG)”,
 “perkutan koroner girişim hemşirelik”,
 “perkutan koroner girişim rehber”
 “perkutan koroner girişim komplikasyonlar’’
VERİ TABANI
 (MEDLİNE/PUBMED) 2010 – 2014 tarihleri arasında yapılan
literatür taramasında 14 araştırma, sistematik derleme ve meta
analiz incelendi.

10. ANKSİYETE DÜZEYİ VE UYKU KALİTESİ
PKG öncesi ve sonrasında hastaların anksiyete düzeylerini
azaltmak ve uyku kalitesini iyileştirmek için, tamamlayıcı
tedaviler (aromaterapi, müzik terapi) bağımsız bir bakım
girişimi olarak kullanılabilmektedir.
ÇINAR D, OLGUN N.
10
 Hastaya anksiyete azaltıcı yöntemler uygularken
yardımcı olunur.
(Relaksasyon, derin soluk alıp verme, pozitif düşünme
ve kendini açıklamaya teşvik etme) (TKD KILAVUZ)

11. ANKSİYETE DÜZEYİ VE UYKU KALİTESİ
ÇINAR D, OLGUN N.
11
Çalışma Gereç ve
Yöntem
Bulgular SONUÇ
Int J Community Based
Nurs Midwifery. 2014
Apr;2(2):60-8
 RKÇ
 Hasta eğitimi
 Yazılı materyal
 Telefonla takip
 Stres
 Anksiyete
 Depresyon
 PTCA hastalarına
planlı taburculuk
eğitimi; stres,
anksiyete ve
depresyon düzeyini
düşürdü.
Evid Based
Complement Alternat
Med. 2013;2013:381381.
 Meta analiz
 56 hasta
 Aroma terapi yağları
 PKG önce ve sonra
10 kez inhale
 Anksiyete
 Uyku kalitesi
 PKG anksiyete
düzeyini azaltmak ve
uyku kalitesinin
iyileştirilmesi için
bağımsız hemşirelik
bakımı kullanılabilir.
J Clin Nurs. 2012
Mar;21(5-6):728-35.
 RKÇ
 58 hasta
 Kulaklıkla müzik
dinletme
 Uyku kalitesi
 PKG hastalarında
uyku kalitesinin
iyileştirilmesi için
müzik kullanılabilir.
Eur J Cardiovasc Nurs.
2011 Jun;10(2):88-93.
 RKÇ
 98 hasta
 Kontrol grubu
 Müzikli yastık
 Ortam müziği
 Anksiyete
 PKG sırasında hasta
odaklı müziğin
anksiyete düzeyinde
azaltabilir.

12. KOMPLİKASYONLARIN ERKEN TESPİT EDİLMESİ
PKG sonrası izlem sıklığı hastanın durumuna,
hemşirenin klinik uzmanlık ve kurumsal
protokollere dayalı olmalıdır.
ÇINAR D, OLGUN N.
12
 Kanama yönünden girişim bölgesi izlenir (bandajda kan, ağrı, şişme,
hematom)
 Retroperitoneal kanama belirti ve bulguları izlenir (yan ağrısı,
ekstremite nabız dolgunluğunda azalma, Htc ve Hb’de azalma)
 İşlem sonrasında vital bulgular stabil oluncaya kadar izlenir.
(TKD KILAVUZ)

13. KOMPLİKASYONLARIN ERKEN TESPİT EDİLMESİ
ÇINAR D, OLGUN N.
13
Çalışma Gereç ve Yöntem Bulgular SONUÇ
Int J Nurs Pract. 2012
Feb;18(1):52-9.
 Tanımlayıcı bir çalışma
 1292 hasta
 PKG sonrası
15, 45, 60. dk BP ve HR
 Ilk saat ve kanama
erken tanısında sık
vital ölçümü arasında
hiçbir ilişki yoktur.
 PKG sonrası izlem
sıklığı hastanın
durumuna,
hemşirenin klinik
uzmanlık ve
kurumsal
protokollere dayalı
olmalıdır.
J Cardiopulm Rehabil
Prev. 2014 Mar 24.
 RKÇ
 840 hasta
 PKG sonrası bir yıl
elektronik izlem
sistemi
 Total kolesterol
 Diyet kontrolü
 Fiziksel egzersiz
 Elektronik izlem
sistemi;
ilaç kullanımı, ve öz-yönetim
PKG sonrası
ikincil önleme
kalitesinde bir
iyileşmeye yol açabilir
Hastaların vital bulguların izlenmesi PKG sonrası kanama riskinin
erken tespiti için önemli bir bileşenidir.

14. TIBBİ AMAÇLAR İLE HAREKETİN
KISITLANMASI
PKG sonrası uzun süreli hareketsizlik / kısıtlı
konumlandırma nedeniyle sırt ağrısı gelişebilir.
ÇINAR D, OLGUN N.
14
 Girişim yapılan bacağın hareket ettirilmemesi,
 Başın 12-24 saat 30°den fazla yükseltilmemesi,
 Bağırsak hareketleri, öksürme, hapşırma durumunda girişim
yerine elle basınç uygulama. (TKD KILAVUZ)

15. TIBBİ AMAÇLAR İLE HAREKETİN KISITLANMASI
ÇINAR D, OLGUN N.
15
Çalışma Gereç ve
Yöntem
Bulgular SONUÇ
Hu Li Za Zhi. 2010
Apr;57(2 Suppl):S75-80
 Pozisyon değiştirme
 Masaj
 Yerinde bacak
hareketleri
 Sırt ağrısı
 Anksiyete
 Uyku kalitesi
 Sırt ağrısnı
rahatlatmak için özel
hemşirelik müdahale
teknikleri
önermektedir.
Eur J Cardiovasc Nurs.
2009 Sep;8(3):200-6.
 RKÇ
 100 hasta
 PKG sonrası
«SİRİRAJ LEG LOCK»
(SLL)
 Sırt ağrısı
 Hasta memnuniyeti
 PKG sonrası SLL;
Yaraya bir etkisi
olmadan konumunu
değiştirmek hasta
memnuniyetini arttırır
ve sırt ağrısı azaltır.
PKG sonrası uzun süreli hareketsizlik / kısıtlı konumlandırma
nedeniyle gelişen sırt ağrısını rahatlatmak için; pozisyon
değiştirme, masaj ve yerinde bacak hareketleri gibi özel
hemşirelik müdahale teknikleri önerilmektedir.

16. PKG SONRASI YATAK İSTİRAHAT
SÜRESİ
Literatüre göre, perkütan koroner girişimler sonrası kılıf
çıkarıldıktan sonra yatak istirahati süresi 2-24 saat
arasında değişmektedir.
ÇINAR D, OLGUN N.
16
 Yatak istirahati belirlenen klinik protokolüne göre
belirlenir.
 Klinik protokolüne uygun olarak mobilizasyona
başlanır.
(TKD KILAVUZ)

17. PKG SONRASI YATAK İSTİRAHAT SÜRESİ
ÇINAR D, OLGUN N.
17
Çalışma Gereç ve
Yöntem
Bulgular SONUÇ
J Clin Nurs. 2014
Jun;23(11-12):1476-85.
 Sistematik derleme
 Meta analiz
 5 çalışma
 1115 katılımcı
 2-10 saat yatak
istirahati
 Vasküler
komplikasyon
insidansı
 Sırt ağrısı
 Üriner sorunlar
 Erken ve geç
mobilizasyon
süresinin etkisi
anlamlı bulunmadı.
 PKG sonrası erken
mobilizasyonun
güvenli ve mümkün
olabilir,
 Vasküler
komplikasyon
riskini arttırmaz
 Yatak istirahati için
net bir süre
söylenemez.
Eur J Cardiovasc Nurs.
2013 Oct;12(5):429-36.
 Meta analiz
 Retrospektif
 Erken
mobilizasyonun
hematom oluşumu ve
kanama insidansı risk
oranı
 Erken mobilizasyon
hematom ve
kanama insidansı
üzerinde hiçbir
etkisi yoktur.
Çeşitli çalışmalarda, yatak istirahati süresinin vasküler
komplikasyonlara etkisi değerlendirilmiş, ancak yatak
istirahati süresi hakkında net bir sonuca ulaşılamamıştır.

18. SONUÇ
PKG tedavi ve bakımın amacı, işlem yapılan
koroner damarda yeniden daralmayı önlemek ve
gelişebilecek komplikasyonları erken dönemde
belirlemektir.
ÇINAR D, OLGUN N.
18

19. SONUÇ
Bireyselleştirilmiş ve yapılandırılmış bakım ve
hasta/aile eğitimi için hemşirelerin son
gelişmeleri ve literatürleri takip etmesi önemlidir.
19
ÇINAR D, OLGUN N.

20. ÇINAR D, OLGUN N.
20
TEŞEKKÜR EDERİM