Presentatie gegeven op het seminar Ruimtelijke ordening op 28 november 2016. Voor meer seminars kijk op: http://www.akd.nl/over/kalender.

1. Ruimtelijke ordening:
hot issues anno 2016
AKD
mr. Merel Holtkamp en
mr. drs. Hugo Doornhof
Rho adviseurs voor leefruimte
ir. Rob Schram, mr. Ruud Veenhof,
mr. Marika Sinke

2. Ruimtelijke ordening :hot issues anno 2016
• Hoe ver reikt de kruimelregeling?
• Wat brengt de herziening van de ladder voor duurzame verstedelijking?
• Onderzoeksverplichtingen: genoeg is genoeg?

3. Wat is er nog ‘kruimel’ aan
de kruimellijst?

4. Bijbehorend bouwwerk (onderdeel 1)
• Begrip ‘bijbehorend bouwwerk ’:
“uitbreiding van een hoofdgebouw dan wel functioneel met een zich op hetzelfde
perceel bevindend hoofdgebouw verbonden, daar al dan niet tegen aangebouwd gebouw , of
ander bouwwerk, met een dak”
• Begrip ‘hoofdgebouw’:
“gebouw , of gedeelte daarvan, dat noodzakelijk is voor de verwezenlijking van de
geldende of toekomstige bestemming van een perceel en, indien meer gebouwen
op het perceel aanwezig zijn, gelet op die bestemming het belangrijkst is”
4

5. Bijbehorend bouwwerk
in het kort kan hiervan gebruik worden gemaakt indien:
• er sprake is van een uitbreiding van een hoofdgebouw dan wel een
ander bouwwerk met een dak
• een van de gebouwen kwalificeert als hoofdgebouw
• het bijbehorend bouwwerk functioneel aan het hoofdgebouw is
verbonden (het gebruik is in planologisch opzicht gerelateerd aan het
gebruik van het hoofdgebouw)
• de bouw/uitbreiding van aan- uitbouwen en bijgebouwen op hetzelfde
perceel gebeurt, voor uitbreiding van hoofdgebouw niet relevant
• ABRvS 23 maart 2016,
ECLI:NL:RVS:2016:786 (garageboxen
Wijchen)
• ABRvS 2 november 2016,
ECLI:NL:RVS:2016:2904
(recreatiewoonschip Kampen)
ABRvS 26 oktober 2016,
ECLI:NL:RVS:2016:2821 (cafetaria
Hippolytushoef)
• ABRvS 16 maart 2016,
ECLI:NL:RVS:2016:677 (schuur Den Hoorn)
• ABRvS 25 mei 2016,
ECLI:NL:RVS:2016:1433 (aanbouw
Utrecht)
• ABRvS 10 februari 2016,
ECLI:NL:RVS:2016:328 (Garagebox
Huizen)
• ABRvS 10 augustus 2016,
ECLI:NL:RVS:2016:2184 (aanbouw met
eetkamer/keuken Den Bosch)

6. Planologisch strijdig gebruik bestaand
bouwwerk (onderdeel 9)
• Niet langer alleen inpandige bouwactiviteiten toegestaan
• Maximum 1.500 m2 vervallen
• Aantal woningen mag toenemen
• Aansluitend terrein mag ook worden ingericht voor nieuw gebruik
• Bouwactiviteiten die leiden tot verandering uiterlijk bouwwerk ook binnen
reikwijdte
6

7. Let op:
• Bevoegdheid van het college
• Activiteit mag niet in strijd zijn met goede ruimtelijke ordening
• Kruimelvergunning onder reikwijdte provinciale verordening?

8. Inventarisatie:
• Maakt u vaak gebruik van de kruimelregeling?

9. Vraag:
• Wie bepaalt of een aanvraag een
kruimelgeval is of niet?
o initiatiefnemer
o gemeente

10. Discussie: oneigenlijke kruimel?
10

11. Discussie: oneigenlijke kruimel?
11

12. Discussie: oneigenlijke kruimel?
12

13. Discussie: oneigenlijke kruimel?
13

14. Stelling
• Met de kruimelgevallenregeling heeft de gemeenteraad de
grip op het ruimtelijk beleid gedeeltelijk verloren
ozo ja, is dit erg?

15. Ladder voor duurzame
verstedelijking

16. Toepasselijkheid
• Stedelijke ontwikkeling:
“ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of
van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke
voorzieningen”
• Niet bij alle besluiten
• Meestal behoefte hoe dan ook toetsen! 16

17. Trede 1: actuele regionale behoefte
• Uitzonderingen
• Onderzoek!
17

18. Trede 2: binnen bestaand stedelijk
gebied

19. Relativiteitsvereiste
wie kunnen bij de rechter een Ladderprobleem aan de orde
stellen?

20. De nieuwe Ladder
• Eerste en tweede trede eenvoudiger en in compactere vorm
samengevoegd-> alleen bij bouwen buiten stedelijk gebied
uitgebreide motivering
• Derde trede komt te vervallen .
• Geen dubbele Laddertoets bij uitwerkings- en
wijzigingsplannen.
• Ladder niet meer van toepassing op provinciale 20

21. Inventarisatie :
•Wat zijn uw ervaringen met de Ladder?

22. Stellingen
• De ladder beperkt creatieve ontwikkelingen omdat de
behoefte hiervan niet aangetoond kan worden
• Er moet meer duidelijkheid komen over het begrip ‘nieuwe
stedelijke ontwikkeling’

23. Stelling
• De wijziging van de Ladder door het Rijk heeft geen zin
zolang de Provincies hun verordeningen ten aanzien van de
Ladder niet aanpassen

24. De onderzoeksopgave
Genoeg is genoeg?

26. Stellingen
• Onderzoeken worden uitgevoerd in het kader van een goede
ruimtelijke ordening
• Onderzoeken worden met name uitgevoerd om de planologische
procedure zo snel mogelijk te doorlopen

27. De onderzoeksopgave
Bij aanvang proces bepaald door:
• Artikel 3:2 Algemene wet bestuursrecht (Awb)
• Artikel 3.1.6. Besluit ruimtelijke ordening (Bro)
Een bestemmingsplan alsmede een ontwerp hiervoor gaan vergezeld van een toelichting, waarin zijn neergelegd:
a. een verantwoording van de in het plan gemaakte keuze van bestemmingen;
b. een beschrijving van de wijze waarop in het plan rekening is gehouden met de gevolgen voor de waterhuishouding;
c. de uitkomsten van het in artikel 3.1.1 bedoelde overleg;
d. de uitkomsten van het met toepassing van artikel 3:2 van de Algemene wet bestuursrecht verrichte onderzoek;
e. een beschrijving van de wijze waarop burgers en maatschappelijke organisaties bij de voorbereiding van het bestemmingsplan zijn betrokken;
f. de inzichten over de uitvoerbaarheid van het plan.
• Sectorale wetgeving (bijv. Wet geluidhinder)
• Jurisprudentie

28. Echter…
De grenzen zijn niet duidelijk afgebakend
door open norm ‘goede ruimtelijke ordening’

29. Welke strategie?
Ruim Minimaal
Hoge startkosten Lage startkosten
Vertrouwen en overtuiging Wantrouwen en tegenstand
Houdbaarheid onderzoek Flexibiliteit, actualiteit
Meer controle over procedure en kosten Onzekerheid over procedure en kosten

30. Stelling
• Onderzoeken bieden schijnzekerheid aan belanghebbenden. Niet de
werkelijk wordt onderzocht maar een hypothetische, modelmatige
benadering daarvan.

31. Stelling
• Onderzoeken overtuigen – ook als wordt voldaan aan de gestelde
normen – belanghebbenden niet altijd, maar leiden door de
complexiteit en het vakjargon vaak tot onduidelijkheid.

32. En straks in het omgevingsplan?

33. Stelling
De Omgevingswet gaat uit van een integrale benadering van
ruimtelijke opgaven en een bredere afweging van belangen.
De Omgevingswet gaat uit van ‘eenvoudig beter’ en belooft minder
onderzoeksopgaven en snellere procedures.
• Met de Omgevingswet wordt de onderzoeksopgave alleen
maar groter.