Actualiteiten ruimtelijke ordeningsrecht

1. Actualiteiten ruimtelijke ordeningsrecht
Provinciedag, 1 juni 2017
mr. drs. Hugo Doornhof
@hdoornhof

2. Programma
• Wetsvoorstel afschaffen actualiseringsplicht
• Invloed provincie
• (Uitleg) bestemmingsplan
• Binnenplanse flexibiliteit
• Kruimelvergunning
• Oude projectbesluit
• Ladder voor duurzame verstedelijking

3. Invloed provincie op planologische
besluitvorming gemeenten

4. Algemene regels
• Aantonen bij GS dat aan RvR-voorwaarden is voldaan (ABRvS 26 april 2016,
RVS:2016:1106, AB 2016/247 (Best)) en ABRvS 20 juli 2016,
ECLI:NL:RVS:2016:2042 (Werkendam))
• Kampeereiland (ABRvS 20 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2508 (A’dam))
• Mestvergistingsinstallatie (ABRvS 16 maart 2016, ECLI:NL:RVS:2016:734 (Ede))
• Herontwikkeling “De Krijgsman” (ABRvS 13 juli 2016, RVS:2016:1989 (Gooise
Meren))

5. Algemene regels (2)
• Instructieregels in provinciale verordeningen: ABRvS 26 april 2016,
ECLI:NL:RVS:2016:1106 en ABRvS 20 juli 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2042
Kan artikel 2,3,3 van de Omgevingsverordening Overijssel 2017 deze toets
doorstaan?

6. Omgevingsverordening Overijssel 2017
Artikel 2.3.3 Nieuwe kantoren en kantorenlocaties
Lid 1. Bestemmingsplannen voorzien niet in de totstandkoming van nieuwe zelfstandige
kantoren en/of kantorenlocaties.
Lid 2. In afwijking van het eerste lid kan met een bestemmingsplan medewerking worden
verleend aan de totstandkoming van nieuwe zelfstandige kantoren als in een ruimtelijk-
economische onderbouwing is aangetoond dat:
a.er behoefte is aan extra kantoorruimte waarin niet kan worden
voorzien vanuit de bestaande capaciteit aan kantoorruimte;
b.de buurgemeenten en Gedeputeerde Staten hebben ingestemd met
de conclusie dat er behoefte is aan extra kantoorruimte zoals voorzien
in het bestemmingsplan.
Escapes  artikel 2.3.3 lid 4: provinciale diensten hebben positief advies uitgebracht
artikel 2.3.4: vervangende overeenstemming (=toestemming) provincie
6

7. Inpassingsplan
Provinciaal belang (ABRvS 11 mei 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1281 (Gelderland))
7

8. Ontheffingen
Artikel 4.1a Wro
“1. Bij de verordening, bedoeld in artikel 4.1, eerste lid, kan worden bepaald dat
gedeputeerde staten op aanvraag van burgemeester en wethouders ontheffing
kunnen verlenen van krachtens dat lid vast te stellen regels, voor zover de
verwezenlijking van het gemeentelijk ruimtelijk beleid wegens bijzondere
omstandigheden onevenredig wordt belemmerd in verhouding tot de met die
regels te dienen provinciale belangen.Aan de ontheffing kunnen voorschriften worden
verbonden indien de betrokken provinciale belangen dat met het oog op een goede
ruimtelijke ordening noodzakelijk maken.”

9. Ontheffingen (2)
Standaardjurisprudentie:
als provinciale bepaling ruimer is dan artikel 4.1a lid 1 Wro toestaat, betreffende bepaling
is onverbindend
Bijvoorbeeld:
• Indien een ontheffing kan worden verleend zodra sprake is van "zwaarwegende
argumenten die dit rechtvaardigen” (ABRvS 5 februari 2014, nr. 201304840/1/R4)
• Indien een ontheffing kan worden verleend voor zover niet anders is bepaald (ABRvS 22
juli 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2336, Wereldbazar I)
Niet: ABRvS 28 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2561 (Hellevoetsluis)
9

10. Wereldbazar Winschoten (ABRvS 5 oktober 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2651)

11. Wereldbazar Winschoten
• Bijzondere zwaarwegende belangen?
Argumenten B&W en GS:
• Oost-Groningen is een krimpregio met een relatief hoge werkloosheid
• Wereldbazar creëert 550 banen
• Versterking economische structuur van de regio (speerpunt gem. + prov. beleid)
• Versterking imago Oost-Groningen (eveneens speerpunt)
• Ruimtelijke kwaliteitsverbetering
• Positief effect gebruiks- en belevingswaarde (want voorheen asfaltproductie)
• Hoogwaardige architectonische uitstraling en representatieve karakter
• Voldoende?
11

12. Wereldbazar Winschoten
Afdeling: onvoldoende bijzondere omstandigheden, want:
• PG: grote terughoudendheid
• Bijzondere situaties die zich incidenteel voordoen, zoals innovatieve projecten waarbij
zwaarwegende maatschappelijke belangen een rol spelen
• Uitsluitend verwijzen algemene, vaak verwachte positieve effecten van nieuwe
ruimtelijke ontwikkeling onvoldoende
• PS hebben geen uitzondering gemaakt voor dit project bij vaststellen verordening
12

13. Nieuwe Laddertoets
treedt in juli 2017 in
werking

14. De nieuwe Ladder
• Eerste en tweede trede eenvoudiger en in compactere vorm samengevoegd
 alleen bij bouwen buiten stedelijk gebied uitgebreide motivering
• Derde trede komt te vervallen.
• Geen dubbele Laddertoets bij uitwerkings- en wijzigingsplannen.
• Ladder niet meer van toepassing op provinciale verordeningen

15. 15

17. Bevoegdheidsverdeling in Omgevingswet
§ Art. 2.3 Ow: bestuursorganen van de gemeente, ‘tenzij andere
regels zijn gesteld’
§ Omgevingsvisies zijn beleidsmatig: geen juridische doorwerking
§ Provincie als ‘gebiedsregisseur’
§ Geen strikte scheiding van verantwoordelijkheden
17

18. Wij houden liever geen afstand
06 510 310 05