Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa Gjeografi - Evropa

2. • Evropa është një kontinent që përfshin pjesën më
perëndimor të Euroazisë. Evropa kufizohet nga
Oqeani Arktik në veri, Oqeani Atlantik në perëndim,
dhe Detit Mesdhe në jug. Në lindje dhe juglindje,
Evropa është në përgjithësi konsiderohet si i ndarë
nga Azia nga ndarjeve pellgut Ural dhe malet e
Kaukazit, lumi Ural, Kaspik dhe Deti i Zi, si dhe ujore
e ngushticës turke.

3. • Evropa është kontinenti i
dytë më i vogël në botë me
sipërfaqe, duke mbuluar
rreth 10.180.000 kilometra
katrorë ose 2% e
sipërfaqes së Tokës dhe
rreth 6.8% të sipërfaqes
tokësore.Rusia merr 40%
të kontinentit ndërsa
Qyteti i Vatikanit është më
i vogël. Evropa është
kontinenti i tretë më i
populluar pas Azisë dhe
Afrikës, me një popullsi
prej 739-743 milion ose
rreth 11% e popullsisë së
botës.

4. • Evropa zë 7,8% të sipërfaqes së
ngurtë të Tokës. Për nga
madhësia sipërfaqes Evrpoa
është kontinenti i pestë, ndërsa
për nga numri i banorëve zë
vendim e dytë, pas Azisë.
Evropa pa BSHP ka vetëm 5,09
milionë mk² dhe 517 milione
banorë me dendësi 100 banorë
në km², kurse së bashku me
pjesën e BSHP-së ka
10,5milionë km², 729
milionë banorë dhe denësinë
prej 70 b/km².

5. • Emri Evropë rrjedh nga emri EREB që d.m.th.
perëndim i diellit. Kështu e kanë quajtur popujt e
Lindjes së Afërt. Evropa ka pozitë të përshtatshme
gjeografike. Duke e shikuer pozitën e Evropës në
hartën e botës ose në glob, na bie në sy se
kontinenti ynë ka një pozitë qendrore
në hemisferën veriore. Pjesa më e madhe e saj
gjendet në brezin mesatar klimatik verior. Vetëm
skaji më verior shtrihet në brezin e ftohtë (polar)
dhe ai më jugor në zonën subtropikale. Evropa në të
tri anët është e rrethuar me dete dhe oqeane.

6. • Fjala "Evropë" ka përdorime të shumta. Kryesoret
janë gjeografike dhe politike.
• Nga ana gjeografike, Evropa është siujdhesa më perëndimore
e kontinentit të Evroazisë ; limitet e saj janë të përfunduara
qartë nga deti në Veri, Jug dhe Perëndim. Malet Urale zakonisht
merren si kufiri lindor i Evropës, së bashku me Lumin Ural,
dhe Detin Kaspik. Mund të merret parasysh që Evropa kufizohet
në juglindje nga Malet Kaukaze, Deti i Zi dhe ngushticat ujore që
e lidhin atë me Mesdheun.
• Nga ana politike, Evropa përbëhet nga vendet e Bashkimit
Evropian, por mund të ndodhi që t'i drejtohet vendeve që janë
anëtare të Këshillit të Evropës, i cili ka 47 anëtarë ku përfshihen
edhe 27 shtetet e Bashkimit Evropian.

8. • Europa përbën te pestën
perëndimore të Euroazisë. Ajo ka një
raport të lartë të bregdetit për toke
se çdo kontinent tjetër ose
nënkontinenti. Kufijtë e saj detare
përbëhen nga Oqeanit Arktik në veri,
Oqeani Atlantik në perëndim, dhe
Mesdheut, Zi, Kaspik dhe detet në
jug. Toka në Evropë tregon ndryshim
të madh brenda zonave relativisht të
vogla. Rajonet jugore janë më shumë
malore, ndërsa lëviz në veri terreni
zbret nga Alpet e larta dhe Karpatet,
përmes vendet e larta kodrinore, në,
fusha të gjera të ulëta veriore, të cilat
janë të mëdha në

9. • Për kah përthyeshmëria e vijës bregdetare Evropa
zë vendin parë midis kontinenteve në botë.
Sipërfaqja e ishujve dhe gadishujve përbën 1/3 e
sipërfaqes së saj, ndërsa vija bregdetare është e
gjatë 38 000 km . Në disa pjesë bregu i detit është i
ulët dhe i butë, në pjesët e tjera lartë dhe i
rrëpinjtë.
• Gadishujt e Evropës: Gadishulli Ballkanik, Gadishulli
Apenin, Gadishulli Pirinej (Iberik), Gadishulli
Skandinav etj.
• Ishujt më të mëdhenj: Britania e
Madhe, Islanda, Irlanda, Sicilia, Sardenja, Korsika, Qi
pro, Kreta etj.

10. • Evropa ka ultësira por edhe male të larta. Ky kontinent
ka lartësinë më të vogël mbidetare (vetëm 300 m, toka
botërore 875 m). Pjesa më e madhe Evropës (2/3)
është e ulët (deri në 200 m) dhe vetëm 17 % është tokë
malore. Në Evropë dallohen malet vjetra dhe të reja.
Malet e vjetra janë krijuar para qindra milionë vjetësh.
Këto i përfshijnë malet qendrore në Evropën e Mesme
(masivi qendror në Francë, malet në Gjermani dhe Çeki)
malet në ishujt britanik, Gadishullin Ballkanik etj. Këtu
bëjnë pjesë edhe malet Rodope në Gadishullin
Ballkanik. Fuqitë e jashtme gjatë kohës së gjatë i kanë
ulur dhe rrumbullakuar këto male duke krijuar në mes
tyre lugina të gjera lumore.

11. • Malet e vjetra
• Malet e vjetra dallohen edhe për nga pasuritë minerale,
sidomos me qymyr dhe hekur. Këto, pasuri kanë ndihmuar
zhvillimin ekonomik të vendeve në të cilat gjenden këto
pasuri. Pjeset me te vjetra te Evropes me prejardhje arkaike
jane Platforma ruse dhe Mbruroja Baltike .
• Malet e reja
• Malet e reja janë krijuar më vonë (para 60 milionë vjetësh)
dhe dallohen ma vargmale, male të larta, të mprehta, gryka e
lugina të ngushta dhe me aktivitet vullkanik (Etna, Vezufi etj.)
e seizmik (tërmete). Vargmalet kryesore në Evropë
janë: Alpet, Karpatet, Dinariket, Sharopindet, etj. Alpet
shtrihen në Evropën Qendrore dhe Jugore, Apeninet në
Gadishullin Apenin, Pirinejet në ate Pirinej. Karapatet në
lindje të Alpeve në formë gjysmëharku e rrethojnë Ultësirën e
Panonisë. Në Gadishullin Ballkanik shtrihen Dinariket,
Sharopindet dhe mali Balkan.

12. • Për shkak se Evropa ka formën e një gadishulli të madh,
dhe se është e hapur ndaj Oqeanit Atlantik, Detit
Mesdhe, Oqeanit të Ngrirë të Veriut dhe ultësirës
Siberiane, pjesët e sajë rrahën nga masat ajrore të
lagështa të Atlantikut, të ngrohta të Mesdheut dhe të
ftohta nga pjesët kontinentale të BSHP-së.
• Moti mbi kontinentin e Evropës varet nga lëvizja
e cikloneve dhe anticikloneve. Ciklonet krijohen
rreth Islandës dhe duke lëvizur në drejtim të kontinentit
sjellin shi, borë, mjegull, erë. Anticiklonet gjatë verës
krijohen mbi ishujt Azore në oqeanin Atlantik dukesjellë
kohe të ngrohtë dhe dimrit në Siberi kur shkaktojnë
kohë të ftohtë e me borë.

13. • Veçori e përgjithshme klimës në Evropës është rritja
e temperaturës prej veriut kah jugu dhe prej
perëndimit kah lindja, ndërsa reshjet zvogëlohen në
drejtim te lindjes dhe jugut. Gjatë dimrit
temperaturat rriten duke shkuar kah jugu dhe
perëndimi. Sasia e reshjeve në perëndim është rreth
2000 mm, ndërsa Ultësira Lindore 400-600.
• Në Evropë dallojmë disa tipe të klimës:
1 Klima mesdhetare
• 2 Klima kontinentale
• 3 Klima polare-subpolare
• 4 Klima malore-alpine

14. • Klima mesdhetare
• Klima mesdhetare (subtropikale) përfshinë viset
pranë brigjeve të Detit Mesdhe. Ajo ka klime te
thate.Nga deti Mesdhe edhe ka marrë emrin Klima
Mesdhetare.
• Viset me klimë mesdhetare

15. • Klima kontinentale
• Klima kontinentale mbizotëron në viset e Evropës
Qendrore, Lindore, Juglindore dhe Veriore, por më e
theksuar është në Evropën Lindore (Ultësira e Ukrainës,
Ruse, e Panonisë etj.).
• Veçori kryesore të saj janë verat e nxehta, dimrat e ftohtë
me ngrica dhe shum borë. Reshje ka pak, por ato bien gjatë
verës, kur bimëve u duhen më shumë.
• Klima polare-subpolare
• Klima polare-subpolare mbizotëron në viset rreth
Poli të Veriut. Temperaturat janë të ulëta, erëra të
forta të ftohta dhe me pak të reshuranë formë të
borës.

16. • Klima malore-alpine
• Klima malore-alpine mbizotëron në viset rreth Poli
të Veriut. Temperaturat janë të ulëta, erëra të forta
të ftohta dhe me pak të reshuranë formë të borës.
Mbizotëron në viset malore. Për nga temperaturat i
ngjanë klimës polare, por ka më shum ë të reshura.
Përveç brezave horizontal vegjetativ ekzistojnë edhe
brezat vertikalë, të cilat nderojnë kështu : tokat e
punuara me kultura të ndryshme bujqësore, drunj
gjetherënës, pyjet e përziera, pyjet gjethembajtëse
(pishat), kullosat malore dhe shkretirat malore.

17. • Evropa në krahasim me kontinentet tjera ka lumenj
të vegjël dhe të shkurtër. Relievi dhe klima kanë
ndikuar që në Evropë të ketë ndryshime sa i përket
pasurisë me lumenj, gjatësisë së tyre, dendësisë dhe
sasisë së ujit. Rrjeti më i dendur i lumenjve është në
Evropën Veri-perëndimore, ndërsa lumenjtë më të
gjatë dhe me pellgje më të mëdha janë në Evropën e
Mesme dhe atë Lindore.
• Të gjithë lumenjtë e Evropës u takojnë pesë
ujëmbledhësve : Ujëmbledhësi i Oqeanit Atlantik,
Oqeanit të Ngrirë, i Detit të Veriut, Detit Baltik, Detit
të Zi dhe Detit Mesdhe.

18. Bashkimi Evropian
• Bashkimi Evropian është një bashkësi e disa
shteteve Evropiane e themeluar me qëllim të lirisë së
qarkullimit të mallrave. Në fillim të themelimit përbëhej
nga një numër i vogël shtetesh. Me rënien e Bashkimit
Sovjetik, u bë paraqitja e kërkesave për anëtarësim nga
shtete ish-komuniste. Edhe pse si organizatë gjithë-
Evropiane është Këshilli i Sigurimit të Evropës, nga shumë
vende të botës edhe BE njihet si organizatë gjithë
Evropiane.
• Qëndrat politikeBrukseli (kryeqyteti)
• Luksemburgu
• Strasbourg
Shtete Anëtare 28 shtete

19. • Evropa Perëndimre është regjioni më i
zhvilluar i Evropës. Përbëhet nga gjashtë
shtete të Unionit Evropian dhe Monakos.
• Mbretëria e
Bashkuar, Irlanda, Holanda, Belgjika, Lukse
mburgu, Franca, Monako dhe Korsika.
• Evropa Perëndimore me tërë pjesën e saj
del në Oqeanin Atlantik, andaj shpesh në
literaturën gjeografike quhet regjion i
Atlantikut. Evropa Perëndimore ka shtrirje
meridionale prej Skocisë në veri, deri
te Spanja, në jug.
• Evropa Perëndimore për shkak të pozitës
së saj quhet edhe ” dritarja e Evropës në
botë”

20. • Evropa e Mesme është regjion i Evropës kufijtë e së cilit
vështirë definohen. Evropa e Mesme shtrihet ndërmjet asaj
Perëndimore, Jugore dhe Evropës lindore.
• Zakonisht konsiderohet se Evropës së Mesme i
takojnë Gjermania, Polonia, Çekia, Sllovakia, Zvicra, Austria,
Hungaria, Estonia,Lituania,Letonia,Sllovenia
• Ka pozitë shumë të mirë gjeografike sepse është urë lidhëse
mes Evropës Perëndimore, Evropes Jugore dhe Evropes
Lindore.
• Evropa e Mesme përfshinë 10 % të sipërfaqes
së Evropës dhe 23,1 % të popullsisë.

21. • Evropa Jugore është pjesë jugore e kontinentit
të Evropës, në basenin e Detit Mesdhe. Evropa
Jugore përbëhet prej tre gadishujve: Ballkanik,
Apenin dhe Pirinej, si dhe shumë ishujve që gjenden
pranë tyre. Evropa Jugore është është kuptim më i
gjerë se Evropa Mesdhetare. Evropa Mesdhetare
pëfshin vendet përgjatë bregdetit të Detit Mesdhe
dhe pjesëve që janë në gji të tij. Në pozitën
gjeografike të Evropës Jugore rol të rëndësishëm
luan Deti Mesdhe. Deti Mesdhe ka pozitë shumë të
mirë gjeografike. Me poziten e tij qendrore ka
shërbyar si rrugë lidhëse mes tri
kontinentesh: Evropës,Afrikës dhe Azisë

22. Evropa Lindore
• Evropa Lindore është një term që i referohet regjionit
gjeopolitik të pjesës lindore të Evropës. Ajo ze ekstremin
lindor te Evropes dhe shtireht midis Finlandes, Polonise,
Sllovakise, Humgaris edhe Rumanise ne perendim dhe
maleve Ural ne lindje. Kufirin verior e bejne deti I Bardhe,
deti Barenc e ate jugor deti I Zi dhe liqeni Kaspik.

23. Evropa Veriore
• Evropa veriore është hapësira e cila përfshinë pjesën
veriore të Evropës. Shtetet që përbëjnë Evropën veriore
janë : Islanda, Norvegjia,Suedia, Finlanda, Danimarka, Litua
nia, Letonia dhe Estonia. Evropa veriore ka pozitë skajore
gjeografike.

24. Disa nga qytetet me te medha te Evropes

25. • Parisi

26. • Roma

27. • Londra

28. • Stambolli

29. • FUND